Legeroefeningen in Gelderland
'n Barstende Hoofdpijn
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1935
TWEEDE BLAD PAG.51
De Lichte Brigade trekt over
den IJsel bij Wilp
Strijd om Bothmen
(Van onzen eigen redacteur.)
Deventer, 19 Sept. 1935.
EERSTE DAG
De eerste dag der legeroefeningen
zette niet mooi in.
Uit dikke, loodgrijze laaghangende
wolken plensde reeds in den vroegen
morgen in overvloedige hoeveelheden
het hemelwater naar beneden en ste
vige stormvlagen zwiepten den regen
voort.
Strak gespannen bleef het grauwe
wolkenfloers van uur tot uur. Geen
oogenblik van breking kwam de hoop
op beter wekken, laat staan, dat een
stukske blauw of enkele zonnestralen
aan sluimerend optimisme steun
kwamen bieden.
Zoo kwamen we te Deventer aan.
En toch het optimisme bleef in
stand; de moed ging niet verloren,
toen we door een soort watergordijn
heen in het begin van den noen het
hoofdkwartier voor de pers bereikten:
het Witte Huis op de Brink in Sal-
lands hoofdstad.
De aan de pers toegevoegde le luitenant
'der artillerie J. H. Couzy, wachtte ons
reeds.
We konden beginnen.
Veel was er nog niet te vertellen. Maar
genoeg om over te vertellen als inleiding
tot wat vannacht en morgen gebeuren gaat.
De gebeurtenissen van de komende dagen
zullen zich voornamelijk afspelen aan
weerszijden van het vak van den Gelder-
schen IJsel tusschen Deventer en Zutfen.
Als gewoonlijk treden twee partijen op:
Blauw en Rood.
Ter kenschetsing van de
algemeens toestand
wordt aangenomen, dat uit het Oosten een
vijandelijk leger in opmarsch is en zijn
hoofdmacht geconcentreerd heeft oostelijk
van den IJsel op ongeveer 50 K.M. afstands,
dat is zoo wat in de buurt van Oldenzaal.
Een verkenningsafdeeling is echter vooruit
gezonden en nadert den IJsel.
Deze groep is „vijand" en heet daarom
Voortaan „rood".
De tegenpartij zal worden aangeduid als
„blauw". Zij is uit het Westen gekomen.
Haar hoofdmacht bevindt zich ergens op
het hartje van de Veluwe.
Noordelijk van Brummen, dus in de rich
ting van Zutfen, heeft de v ij a n d zwakke
lichte troepen (meirijders, cavalerie) voor-
uitgezonden.
Maar ook ,31auw" heeft met zijn voor
hoede bij Brummen den IJsel bereikt.
Van weerszijden zijn patrouilles den IJsel
overgetrokken om te verkennen. Daarvoor
zijn wielrijders en cavaleristen aangewezen.
Die van Blauw kwamen reeds te twee
uur in actie; op dat uur ging voor de wes
telijke partij de oorlogstoestand in. De ver
schillende onderdeelen moesten toen opge
steld zijn. Vele er van hadden op dat uur
al een stevige schoft van 10 uur te pakken.
De verkenners van Rood zwermden om 4
uur uit.
Blauw heeft op zijn noordelijken vleugel
als dekking de Lichte Brigade staan: laten
we zeggen tusschen Voorst en Wilp.
Bij Voorst liggen wielrijders met een mo
torbatterij van 6 en 7 c.M. veldgeschut en
een batterij mortieren. De cavalerie, twee
regimenten huzaren, liggen meer achter
waarts, ten Westen van het Apeldoornsche
kanaal, aan den weg Uchelen-Beekbergen-
Loenen.
Het Blauwe Leger heeft nu tot taak
over den IJsel te trekken.
Voor deze manoeuvre is de nacht van
Donderdag op Vrijdag aangewezen. We
kunnen het nu wel zeggen zonder Rood in
de kaart te spelen: het zal geschieden te
ongeveer 4 uur in een vak van 6 K.M.
breedte in de IJselbocht tusschen Wilp en
Voorst.
Er zullen vier overgangspunten zijn.
Met pontons zullen een aantal wiel
rijders naar de overzijde worden ge
bracht. Daar zullen ze de stellingen
innemen teneinde hun blauwe strijd
makkers te beveiligen tegen roode
verrassingen of overvallen. De over
gang der wielrijders wordt door artil
lerie beschermd en gesteund.
Zijn er eenmaal voldoende wiel
rijders over, dan begint het slaan van
een brug die dienen moet om aan de
beide regimenten cavalerie en de ar
tillerie van de Lichte Brigade gele
genheid te geven den oostelijken
IJseloever te bereiken.
De Lichte Brigade heeft tot op
dracht daarna door de blauwe wiel
rijders heen op te rukken naar Bath-
men, een oostelijk van Deventer ge
legen plaatsje.
We zeiden zoo even, dat er vier overgan
gen zijn. Men zal begrijpen, dat die ook alle
vier worden gebruikt. Op elk punt wordt
een compagnie wielrijders naar den over
kant gebracht. De pontonniers doen daarbij
dienst als roeiers.
De eerste wielrijders, die over zijn, ruk
ken op tot ten Westen van Gorssel. Meent
de commandant der wielrijders, dat verder
gegaan kan worden, dan trekt het eerste
echelon voorwaarts tot Gorssel en anderen
nemen in de eerst ingenomen stelling hun
plaatsen in. Zoo ontstaat een tweede linie.
Is dat gebeurd, dan wordt bij Kleihck
de brug geslagen. Dit gewichtig punt is het
noordelijkste overgangspunt, N.W. van
Gorssel.
Dat gaan we nu vannacht zien en zullen
daar ooggetuige zijn van den overtocht van
cavalerie, rijdende artillerie en de mortie
ren over den IJsel. Het is dan inmiddels
7 uur geworden.'Terwijl de huzaren en hun
aanhang verder oprukken in de lijn Laren-
Kasteel Oolde-Bathmen om daar te legeren,
keeren wij op onze schreden terug. Latei-
op den dag vinden we hen wel weer.
Over
Rood
behoeven we minder te vertellen. De voor
uitgeschoven macht is een z.g. Verkennings
afdeeling, bestaande uit een escadron hu
zaren, twee cscadrons wielrijders, een mi-
trailleurpeloton en een sectie pantser
wagens. Als militaire macht is zij dus de
mindere van Blauw.
De taak van deze afdeeling is om het
IJselvak tegenover de Lichte Brigade te
bewaken. Daartoe zijn overal wachten en
posten uitgezet met de opdracht Blauw in
de gaten te houden en eventueel zwakke
afdeelingen der tegenstanders tegen te hou
den. Komt Blauw met een overmacht opzet
ten, dan moet worden geretireerd over Hol
ten naar Bathmen, dat door Rood zoo lang
mogelijk moet worden verdedigd eer Blauw
er met zijn huzaren kan binnentrekken.
Vannacht te 2 uur is de Verkenningsafdee
ling in Bathmen bijeen en staan de roode
patrouilles aan den IJsel, waar om 4 uur
de blauwe scharen hun overtocht zullen
beginnen.
De middaguren zijn gebruikt voor een
korte tocht naar. Warnsveld, waar de com
mandant der Lichte Brigade, die de alge-
meene leider der oefeningen is, zich in
hotel „de Kap" had genesteld.
We reden eerst door het gebied van
Blauw, dus over Wilp en Voorst. De wiel
rijders bleken reeds in actie en de rijdende
artillerie was bezig zich op te stellen. Bij
den terugrit door het vijandelijke land wa
ren ook daar de voorbereidselen voor de
opstelling in gang.
Dit laatste deel van den rit was het meest
aangenaam, omdat toen niet alleen de re
gen had opgehouden, maar door de vaneen
gescheurde wolken brokken blauwe lucht
zichtbaar werden en zelfs koesterende zon
neglanzen lachend over bosch en beemd
straalden.
We leefden op.
Zou de nachtelijke ervaring het groote
verlangen naar en de verlevendigde hoop
op een regenlooze periode teleurstellen?
We wilden allen optimist zijn en niet al
leen op lucht en wind letten.
De Fransche en Belgische miltaire at-
taché's toonden reeds heden hun belangstel
ling voor de oefeningen der L. B. De moge
lijkheid bestaat, dat ook nog de Engelsche,
Duitsche en Zwitserschc attache's komen,
vertelde ons kolonej Alting von Geusau, de
directeur der Hoogere Krijgsschool, die van
middag in het -hoofdkwartier van de L. B.
vertoefde. Moi-gen hopen we hem als hoofd-
hulpleider te ontmoeten in zijn post te
Gorssel.
Een interessant plekje is het daar, omdat
er de draden van de hcele oefening, van
beide partijen dus, samenloopen.
Op groote kaarten kan men daar aange
geven zien hoe zich van uur tot uur de
oefening ontwikkelt. Telefonisch komen in
dit centrum alle mededeelingen van de
beide fronten binnen.
ROFFELRIJMEN.
LEKKER, JONGENS!
Lekker, jongens! als de regen
Klettert, spettert op de straat,
Als de wind je grommend, brommend
Om je beide ooren slaat!
Heerlijk is het om te stoeien
Met de regen en de wind
Als een kerngezonde jongen,
Een gezegend Hollandsch kind
Lekker, jongens! als de regen
Gutst en gietert uit de goot,
Als de ivind de holle, bolle
Zeilen voor zich henen stoot!
Heerlijk is het om te kijken
Naar zoo groot vertoon van kracht
Als een kerel die het leven
En de toekomst tegenlacht!
Lekker, jongens! wind en regeh
Gutsend, gierend, ivoest en wild
Als een ouwe grauwe brombeer,
Waar je eventjes voor rilt!
Heerlijk is het om te vechten
Tegen 't grimmige geweld
Als een jongen die geen wijken
Kent en geen gevaren telt!
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
De geloofsbrievenkwestie
te Loon op Zand
Wnd. Burgemeester benoemd.
Door den Commissaris der Koningin in de
provincie Noord-Brabant is op verzoek van
den burgemeester der gemeente Loon op
Zand gebruik gemaakt van de hem ver
leende bevoegdheid. Hij heeft gedurende
den termijn dat wegens de aldoor bestaande
geloofsbrievenkwestie geen wethouders in
deze gemeente in functie zijn als waarne
mend burgemeester benoemd: de heer J.
van Lier oud-wethouder der genoemae ge
meente.
Nat. Jongeren Verbond
Herdenking 10-jarig bestaan
Binnenkort zal het tien jaren geleden zijn,
dat te Arnhem de eerste grondslagen voor
het Nationaal Jongeren Verbond werden ge
legd. In verband hiermede zal op 5 October
i.s. te Arnhem de algemeene vergadering
'an dit Verbond worden gehouden, waaraan
'erbonden een eenvoudige herdenking van
bovengenoemd feit. Op dezen herdenkings
avond zal het woord worden gevoerd door
de weleerw. heeren Henri de Greeve en Ds.
P. Bootsma, Legerpredikant en door Prof.
B. C. de Savornin Lohman.
DE VEILIGHEIDSWEEK DER K.NA.C
Van 20 tot 27 October a.s.
Dc jaarlijkschc Veiligheidsweek der Kon.
Ned. Automobiel Club, welke thans voor de
vjjfde maal zal worden gehouden, zal dit
maal in de week van 20 tot 27 October as
worden georganiseerd.
ZATERDAG 21 SEPTEMBER
HILVERSUM 301 M. KRO-Uitzending. 8.00
—9.15 en 10.00 Gram.pl. 11.30—12.00
Godsd. halfuur. 12.15 Gram.pl. en orkest
concert. 1.50 Gram.pl. 2.00 Voor de jeugd.
2.30 Causerie. 3.00 Kinderuur. 4.15 Gr.pl.
5.00 Orkestconcert en lezing. 6.20 Week
overzicht. Gram.pl. 7.15 Lezing, Gram.pl.
7.50 Causerie. 8.00 Berichten. Schlager-
muziek. 8.50 Solisten concert. 9.00
Causerie. Schlagermuziek. 9.45 Voor
dracht. 10.05 Gram.pl. 10.30 Berichten,
schlagermuziek. 11.1512.00 Gram.pl.
HILVERSUM .1875 M. VARA-Uitzending.
8.00 Gram.pl. 10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voor Arb. i. d. Continubedr.: De
Notenkrakers olv. D. Wins, E. Walis en
zijn orkest, C. Rijken (declamatie). 12.00
Gram.pl. 12.30 Orvitropia olv. J. v. d.
Horst. 1.00 Gram.pl. 1.151.45 De Fliere
fluiters olv. E. Walis. 2.00 Hoe de toon
kunst groeide. 2.20 P. Tiggers: Be
oefening der huismuziek. 3.00
Gram.pl. 3.30 F. v. Duin: Taïti. 3.50 Gr.pl.
5.00 Zenderwisseling. 5.05 .Fantasia olv
E. Walis. 5.40 Literaire lezing C. v. Wes-
sem. 6.00 De Bohemians olv. J. v. d. Horst
7.00 Bont Programma, mmv. de A.J.C.
8.00 Herh. SOS-Ber., nieuwsber., VARA-
Varia. 8.15 Gram.pl. 8.40 „Paniek in de
Studie", muzikale comedie van M. S.
Santcroos. Mmv. het VARA-Tooneel olv.
W. v. Cappellen. 8.55 Dubbel-X olv. C.
Steyn. 9.10 J. W. Lebon: Wat denkt U van
de scheidingslijn? 9.20 C. Steyn (accor
deon). 9.30 E. Walis en zijn orkest. 10.00
„Oude kennissen", spel van Nel Bakker.
Mmv. het VARA-taoneel olv. W. van
Cappellen. 10.15 S. Sipos (cymbaal) en I.
Rossican (piano). 10.30 U. h. Grand-
Theatre, A'dam: „Da's wat anders", mmv.
solisten en orkest olv. E. Beeckman. 11.00
J. Jong (orgel) en N. de Klijn (viool).
11.30—12.00 Gram.pl.
DROITWICH 1500 M. 10.35—10.50 Morgen
wijding. 11.05 Causerie. 11.20 Gram.pl.
11.50 BBC-Northern Orkest olv. McNair.
12.50 Gram.pl. 1.20 Commodore Grand
Orkest olv. H. Davidson. 2.20 BBC-
Northern Ireland Orkest olv. Godfrey
Brown. 3.20 Orgelspel H. Ramsay.
Naar men weet, heeft de nieuwe Duitsche
wet, waarbij verboden wordt, dat huwelijken
gesloten worden tusschen Arisehen en niet-
Arischen aanvankelijk te Amsterdam eenige
moeilijkheden veroorzaakt, omdat enkele
huwelijken waren afgekondigd, die volgens
de nieuwe Duitsche wet niet voltrokken kon
den worden. De voltrekking is niet gestuit
en zij zijn ten stadhuize op de gebruikelijke
wijze gesloten.
De bevoegde autoriteiten waren van mee
ning dat dc afkondiging ervan reeds had
plaats gehad voor de Duitsche wet van
kracht werd. Uit dien hoofde zullen ook
voor de volgende week geen moeilijkheden
bij het voltrokken van dergelijke huwelijken
ontstaan.
Er zal met de regeering overleg worden
gepleegd, wat verder in dezen zal gedaan
moeten worden.
die U kwelt en belet te werken? Neem
een "AKKERTJE" en binnen een kwartier
voelt Ge de hoofdpijn wegtrekken als mist
voor de zon. Heb steeds AKKER-CACHETS
in huis, vannacht kunnen zij te pas komen
bij Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn, Spier
pijn. Slechts 52 cent per 12 stuks. Overall
Vraagt ooki „Laxeer-Akkertjes", de nieuw»
vinding van Apotheker Dumonl tegen ver»
flopping, hardlijvigheid, enz.Werken zacht
3.50 De Continentals in hun repertoire.
4.35 Reg. King en zijn orkest mmv. W.
Booth (zang). 5.35 BBC-Dansorkest olv.
Henry Hall. 6.20 Berichten. 6.50 Sport-
praatje. 7.05 Pianorecital Cl.
Lloyd. 7.20 Fred Hartley's Novelty
Kwintet mmv. Brian Lawrence. 8.00 Pro
gramma mmv straatartisten. 8.20 BBC-
Symphonie-orkest mmv. solisten
olv. Sir Henry Wood. 10.10 Berichten.
10.30 BBC-Theaterorkest olv. S. Robin-
son. 11.2012.20 Ambrose en zijn Band.
RADIO PARIS 1648 M. 7.20 en 8.20 Gram.pl.
12.'35 Orkestconcert olv. Doyen. 7.35
Gram.pL 8.20 Zang. 9.05 Sel. „Le sire de
Vergy", operette van Terrasse. Mmv. so
listen, koor en orkest olv. Labis. 11.10—
12.35 Pascal-orkest.
KALUNDBORG 1261 M. 12.20—2.20 Concert
uit rest. „Wivex". 3.205.20 Omroepor
kest olv. L. Gröndahl. 8.20 Oude muziek,
zang en voordracht. 9.20 Pianorecital.
9.40 Balletmuziek olv. Reesen. 10.40 Trom
bone-recital. 10.55 Omroeporkest olv.
Reesen. 11.2512.35 Dansmuziek.
KEULEN 456 m. 6.50 Orkestconcert. 12.20
Uit Stuttgart: Orkestconcert. 2.35 Gr.pl.
4.20 Vroolijk progr., mmv. solisten en
verst. Omroepkleinorkest, olv. G. Kneip.
7.20 Octetconcert. 8.30 Joh. Strauss-
concert m.m.v. het Omroeporkest, Keul-
sche Mannenzangvereen. en solisten.
11.2012.20 Dansmuziek.
ROME 421 M. 9.00 „L'inganno felice", ope
rette van Rossini. Lezing. II. „Ciottolino",
operette van Ferrari-Trecate. Orkestl.:
Previtali. Koorl.: A. Benaglio.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 m.: 12.20. 1.30—
2.20, 4.20 en 4.50 Gram.pl. 5.20 Ceiloreci-
tal. 6.35 en 7.35 Gram.pl. 8.20 Svmphonie-
concert olv. André. 10.30 -12.20 Gram.pl.
484 m.: 12.20, 1.30—2.20, 4.35 Gram.pl.
5.20 Dansmuziek. 6.20 Zang. 6.50 Viool
recital. 7.20 Gram.pl. 8.20 Salonorkest
olv. Walpot, en radiotooneel. 10.30 Dans
muziek. 11.2012.20 Grsm.pl.
DEUTSCHLANDSENDER 1871 M. 8.30 Gev.
programma uit Stuttgart. 10.20 Berichten.
10.50 Pianorecital. 11.05 Weerbericht.
11-201.15 Barnabas von Geczy en zijn
orkest.
Een overzicht van de groote landbouw- en vee-tentoonstelling, die dc afdeeling Alkmaar van de Hollandsche Maat- Het troepentransport van Italië naar Abessynië blijft voortgaan. Opgciuekt en geestdriftig vertrekken de jonge
schappij van Landbouw in de Korenbeurs heeft ingericht, soldaten naar Oost-Afrika hoe zal straks de terug komst zijn.
H. M. de Koningin bracht gisteren een onverwacht bezoek aan de groote
Vee- en ZuiveltentoonsteUing te Leiden. Dë Koningin in bewondering
voor het Hollandsche vee; rechts van H. M. de heer J. W. Bondavoor
zitter. van het lentoonstellingsbestuur.
De drie volgens het systeem Dekker verbouwde molens in de Driemans
polder bij Leidschendam zijn vanaf gisteren weer in gebruik. Aan de voor
hét draaien der molens benoodigde ivind was geen gebrek. De dijlo*
graaf van de Driemanspolder, de heer A. Bos, gooit de vanger los.
Twee ruwharige viervoeters maken kennis op de landbouw- en veeten
toonstelling te Alkmaar, georganiseerd door. de Hoil, Mij. van Landbouw,
