'rfldiOjj
Economie en Financien
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
Land- en Tuinbouw.
Eierexport naar Engeland
Contingent als vorig jaar
September
Strenge controle tegen ontduiking
Naar wij vernemen is het uitvoercontingent
voor eieren naar Engeland gedurende de
maand September bepaald op het ui'cvoercyfer
van September 1934, zoodat de voor August
vastgestelde regeling bestendigd blijft.
In verband met feiten, die zich in Augustus
hebben voorgedaan, hebben de exporteurs de
volgende mededeeling ontvangen: Het kan
tuurlijk niet worden toegestaan, dat door Ne-
derlandsche exporteurs lange een omweg eieren
via Antwerpen of andere havens naar Enge
land worden uitgevoerd.
Ten einde hierop controle te kunnen uit
oefenen, zullen uitvoermachtigingen voor eie
ren, welke in andere dan patentkisten
andere landen dan Engeland en Duitschland
worden uitgevoerd, alleen worden afgegeven
wanneer een van de handteekening van den
exporteur voorzien afschrift der factuur,
waaruit duidelijk blijkt wie debiteur is, aan
den controleur, die de uikvoermachtiging- af
geeft, wordt overhandigd.
(De hoeveelheid eieren, die in Sept. 1934
naar Engeland ging, bedroeg 7.500.000 stuks.
Eed.).
DE WESTLANDSCHE BLOEMBOLLEN-
HANDEL
20 millioen bollen onverkoopbaar
Ruim 20 millioen bloembollen zijn thans
door de Westlandsche Bloembollenkweekers-
vereeniging „Floralia" te 's-Gravenzande in
bewaring genomen, daar al deze bollen op de
veilingen in dit seizoen gehouden, onver
koopbaar bleken. Er waren veilingen, waarin
ongeveer 70% van den aanvoer doordraaide,
en op de volgende veiling volgens voor
schrift weer opnieuw werden aangevoerd.
Terwijl de aanvoeren dus groot waren, bleek
de vraag zeer gering te zijn, zoodat nu ge
wacht moet worden tot de regeering de bollen
overneemt. Zeer waarschijnlijk zal het groot
ste gedeelte van de bollen voor veevoeder
bestemd moeten worden. De resultaten van
den bollenhandel zijn dan ook bedroevend.
GROENTENAANVOER
Bij ons overvloed. In Duitschland tekort
Het is Vrijdag aan de Westlandsche veilin
gen met den tomatenhandel al weinig beter
gegaan, dan in het begin dezer week; enorme
hoeveelheden van dit product draaiden door,
en konden op de mesthoop worden gebracht,
die een steeds rooder kleur krijgt en in om
vang toeneemt.
Er zijn veilingen waar ongeveer de helft
van de aangevoerde hoeveelheid onverkocht
blijft, terwijl hetgeen wordt verkocht niet
veel boven den minimumprijs komt.
Behalve van de tomaten, blijven ook van
de princesseboonen groote partijen onver
kocht. Een gedeelte hiervan kan worden ge
bruikt voor distributie onder de werkloozen,
doch waar ook elders een teveel van dit
product is, moet toch een bedroevend groot
deel ervan worden vernietigd.
Vele tienduizenden kilo's goed voedsel ver
dwijnt naar de mestvaal.
En in Duitschland komt men tekort....
Gemengd Nieuws
WEER EEN ARRESTATIE TE OSS
Door de Marechaussee werd gearresteerd
Vrouw R. van de Varkensmarkt te O s s, wel
ke ervan verdacht wordt haar woning in
brand te hebben willen steken. Verschillende
voorwerpen, waaronder een petroleumkachel
tje, werden in beslag genomen. De vrouw is
ter beschikking van de justitie te 's-Herto-
genbosch gesteld.
MAN DOOR AUTO AANGEREDEN
Op de Keizersgracht te Amsterdam bij de
Heerenstraat is een man van 52 jaar aangere
den door een auto en met een beenfractuur
vervoerd naar het Onze Lieve Vrouwe Gast
huis.
IN HET RUIM GEVALLEN
Een 28-jarige havenarbeider, die op ihet
motorschip „Christiaan ITuygcns" aan de
Javakade te Amsterdam, van het twee
de tussohendek in het ruim te gevallen, is
met inwendige kneuzingen in liet Binnen-
gasUhuis opgenomen.
In vedband met de aanslag, gepleegd in
tie nadht van 11 op 12 Aug. j.l., op de melk
markt te Zwolle, door een aantal kermis
gasten op den aldaar dienstel oenden inspec
teur van politie II. G. W. Banniirk en den
brigadier-rechercheur H. Bosch, waarbij ge
noemde inspecteur bewusteloos tegen de
grond werd geslaegen en een bloedende ver-
vonding aan het hoofd heeft bekomen, zijn
thans op de kermis te Alkmaar aange
houden en na.ar Zwolle overgebracht J. C.
S., oud 22 jaar uit Eindhoven en de 28-
jarigc II. W. P. uit Gi nne ken, beiden
verdacht schuldig te zijn aan deze aanslag.
Beide verdachten waren werkzauin bij den
heer Hommerson, houder van een auto
scooter op liet kermisterrein te Zwolle.
AANGEHOUDEN
De 23-jarigo reiziger H. J. D. uit Gronin
gen is te G r ij p s k e r k aangehouden wegens
diefstal van een motor.
STEEN DOOR EEN SPOORWAGENRUIT
Kind licht gewond
De politie te Groningen kreeg Vrijdag
avond uit Assen bericht, dat naar den trein
die om 5 uur 42 uit Groningen was vertrok
ken eon s'een was geworpen, waardoor een
kind in den trein licht werd gewond. De
politie is direct met een onderzoek begonnen
VRACHTAUTO'S IN BOTSING
Bij de Vinkenbrug (gcm. Dicmen),
waar het wegdek in reparatie is, zijn twee
vrachtauto's die waarschijnlijk geen reke
ning gehouden hebben met 't feit, dat de
weg ter plaatse thans smaller is, met elkaar
in botsing gekomen.
De in de richting van Amsterdam gaande
auto werd op zij geraakt cn gedeeltelijk
vernield. De beide passagiers werden ge
wond, waarbij cle chauffeur er het. ergst aan
too bleek te zijn, Na door dokter Balfoort uit
Dicmen verbonden te zijn, zijn beiden, dip
afkomstig waren uit Amsterdam, per zieken
auto naar liet Binnengasthuis vervoerd. De
chauffeur liad een hersenschudding opgeloo-
BLIKSEMINSLAG IN EEN
VISSCERSSCHUIT
Bij een onweer te G r e ve 1 i n g e n is dc
bliksem geslagen in den mast van het mos
selvaartuig Bru 53, schipper G. Padmos.
De bliksem narn een stuk van den mast
mee en richtte ook verder nog belangrijke
materieel e schade aan. Dc bemanning bleef
ongedeerd.
JUFFROUW UIT DELFT BIJ
WATERINGEN GEDOOD
Te Wateringen is vanmorgen de 30-
jarige moj. V. uit Delft, tijdelijk wonende
te Terheide, bij het café „Rusthoek" door
een vrachtauto uit de richting Rijswijk aan
gereden. Dc ongelukkige was op slag dood.
Behalve de chauffeur O. was niemand
van het ongeluk getuige.
REVOLVERAANSLAG.
Donderdagmiddag heeft een zekere .T.
Swart tc Eindhoven met een met scherp
geladen revolver een schot trachten te los
sen op een zekeren J. J. Heuveling, welke
echter niet werd getroffen, daar het patroon
ketste. S. is daarop overmeesterd, later door
de politie aangehouden en in arrest gesteld
Het voorval had plaats in de woning van
H., waarheen S. zich had begeven.
Een en ander gebeurde, nadat er ruzie
was ontstaan tusschen S. H. en diens vrouw,
waarbij S. zich erg had opgewonden.
BEIDE BEENEN AFGEREDEN
Bij het rangeeren op «het spoorwegempla
cement te Selzaete werd de 39-jarige conduc
teur H. de Cock uit Temeuzen door een
locomotief gegrepen, met het gevolg, dat
hem beide beenen beneden de knie werden
afgereden. Na verbonden te zijn is hij naar
het ziekenhuis te Gent overgebracht.
Schaakrubriek.
DE LANDENWEDSTRIJD TE WARSCHAU
Hieronder volgen de volledige resultaten
van de 13de tot cn met de 16e ronde van
den landenwcdstrijd te Warschau.
13de ronde: Frankrijk—Letland 22;
Zwitserland—Ierland 31; ZuidslaviëIta
lië 3—1 Polen—Zweden ~l/z—ZW, Hongarije
Denemarken 3YzYz\ Vereenigde Staten
Oostenrijk ZYzV/zi rsjechoslowakije—Fin
land 40; EstlandRoemenie SYzYz> Ar
gentiniëPalestina 2Yz1%» LitaucnEn
geland ZYzV/2.
14de ronde: Letland—Argentinië 31;
Engeland—Estland ZYz—tyz) Frankrijk-
Zwitserland 40; ZuidslaviëIerland 30
en een hangpartij; PolenItalië 40; Zwe
denDenemarken 31; Oostenrijk—Honga
rije 2—2; Vereenigde Staten—Finland 3Va
Yz> Tsjechoslowakije—Litaucn 3—1; Palesti
na—Roemenië 2%—V/2.
15de ronde: Estland—Zwitserland .ZYz
iy2; Zuidslavië—Frankrijk 3—1; Polen—
Ierland 4—0; DenemarkenItalië 3—1; Zwe
den—Oostenrijk 2—2; Hongarije—Finland
2/2V/2; Vereenigde Staten—Litaucn 21
en een hangpartij: Tsjechoslowakije—Est
land 31; Argentinië—Roemenie ZYz—V/z;
EngelandPalestina 2YzIV2.
16de ronde: RoemeniëEngeland ZYz
V/o; Argentinië—Zwitserland 3Yz~Y?.\ Zuid
slaviëLetland 22; PolenFrankrijk 2Yz~
V/>Denemarken—Ierland 3Yz—Yz'< Oosten-
lijkItalic 3—1; ZwedenFinland ZYzWz»
Litauen—Hongarije V/0—V/2 en een hang
partij; Palestina—Tsjechoslowakije 2—2.
De stand 11a dc 16de ronde is, voorzoover
de leiders betreft als volgt: Zweden en Po
len beide 43^, Vereenigde Staten 43 cn 2
hangpartijen, 'Tsjechoslowakije 42, Hongarije
40i/2 en een iiangpartij. Zuidslavië 39%,
Argentinië 36% en Oostenrijk 36 punten.
In het Auguslus-nummcx van de Wiener
Schachzeitung vinden wij enkele nadere bij
zonderheden omtrent den landen wedstrijd,
welke duidelijk maken, waarom bepaalde
ploegen het er niet beter afbrengen. Som
mige landen hebben blijkbaar op het laat
ste oogenblik niet in hun sterkste opstelling
kunnen verschijnen. Zoo ontbreken in de
Amerikaansche ploeg zoowel Reschcwsky
als Kashdan, waardoor deze ploeg niet
onbelangrijk verzwakt is. Gelijk men uit
bovenvermelden stand kan afleiden, is fei
telijk de positie der Amerikanen op het
oogenblik dc beste, zoodat men zich moet
afvragen, wat deze ploeg wel zou hebben
gepresteerd, indien beide thans ontbreken
de spelers ook zouden hebben medege
speeld. Voorts blijkt, dat Dr. Bernstein ver
hinderd was voor de Fransche ploeg uit te
komen, zoodat Aljeehin de eenige sterke
man in deze ploeg is; dit verklaart afdoende
de minder gunstige resultaten van de Fran-
schen. Ook de Oostenrijkers zijn verzwakt
doordat Becker niet kon medespelen; deze
handicap in aanmerking genomen, hebben
de Oostenrijkers het er nog lang niet kwaad
afgebracht tot dusver.
In bedoeld bericht vinden wij ook opge
geven, welke heeren te Warschau voor de
berichtgeving aan de pers zorgen. Hierbij
staat vermeld, dat de berichtgeving voor ons
land wordt verzorgd door den oud-wereld
kampioen Dr. Em. Lasker.
„MOSKOU 1935" VERSCHENEN
In hetzelfde nummer van de Wiener
Schachzeitung vinden we een bespreking
van het tournooiboek over Moskou 1935.
Hot is bewerkt door A. Becker en bevat 35
partijen. Het boek is nog niet in ons bezit
Zoodra het er is, zullen wij het bespreken.
Economische toestand
van Zweden
Een verbeterende conjunctuur ^over
ken voorTkomen" uit "gewaarmerkte scrips van
in het eerste halfjaar 1934 vervallen coupons
van Duitsche dollarleeningren. green coupon-
belasting verschuldigd is. voorzoover deze
reeds is voldaan bij de nationaliseering van ue
desbetreffende coupons.
De economische toestand van Zweden
s aan de beterende hand. De budgret-
•amingen voor dc Staatsinkomsten wor-
len ver overschreden en uit alle deelcn
ran het land komen berichten binnen
imtrent een omhooggaande conjunctuur.
tti
boven do budgetramingen. op t
n~men waardoor danrover later eventueel kan
worden bes-kikt. wanneer een budget-deficit
zou ontstaan. Volgens voorloopige raming is
dit fonds In den loop van dit jaar gestegen van
Kr. 70.900.000 tot Kr. 100.000.000. De vermeer
dering der Staatsinkomsten bedroeg Kr.
73.200.000.
Toenemende inlagen bij de Spaar
banken
De Inlagen bij d-e Spaarbanken nemien- boe
Kr. 4.000.OO'l.OOO. De levensverzekering nujen
hebben in Zweden in 1934 een groote bedrijvig
beid aan den dag gelegd. De totale nominale
waaide van de afgesloten levensverzekeringen
bedroeg 'n 1934 ruim Kr. 539.000.000 tegen Kr.
414.000.000 in 1933. Door de vermeerdering van
de levensverzekeringen ln 1934 is 't totale ver
zekerde kapitaal gestegen tot Kr. 4.961.090.000
ln genoemd Janr werd aan premiën betaald Kr.
221.000.000 tegvn Kr. 195.000.000 in l^et vooraf
gaande jaar. Het bedrag dat door dis maat-
senupolien gezamenlijk bij overlijden werd u!t
betaald, beliep ongeveer Kr. 36.000.009. Het
gunstige resultaat door de levensverzekering
maatschappijen behaald, wordt toegeschrevet
aan de xerletering van den algemeenen econo-
mlschen toestand, de daling van den rentevoet
en de mededeeling. dat de premiën te begii
met 1935, zullen worden verhoogd.
De industrieel© bedrijvigheid
ntal arbeiders, dat bij de Industrle-eJie
ondernemingen werkzaam Is, bedraagt voor,
het tweede kwartaal van dit jaar 104.2. Dit Is
liet hoogste cijfer, dat tot dusverre op deze in-'
ofx is verschenen en Is hooger dan het gemid
delde indexcijfer over do voonspoedsperlode
1926/1930. over wélke periode juist het getal
100 werd geregistreerd. De index-cijfens voor
het overeenkomstige kwartaal van de jaren
1932. 1933 en 1934 waren resp. 86.6. 89.6. en 99.1
De bovengenoemde indexcijfers hebben betrek
king op dc mededeelingen van 1300 maatschait»
pijc-n met een totaal aantal werkliediei
Bedrijvigheid in den boschbouw
„Holland" en „Kreditt"
Sperrmarken
De waarde voor de verrekening van
de couponbelasting
1 de
mark-en", welke Nederlandeche f-chuldeilschcrs
in den zin van do N'ederlandsch-Duitscho trans
ferre-geling op grond van liet transfer-protocol
.n ,17 Juni 1935 kunnen verkrijgen
bedreigen boven 4.5 pet. (tot een maxiinui
6 pet.), wedke onder dc v-orjge transf-erregeling
onbetaald zijn gebleven. In verband met de be
rekening van de coupcfibelasting tot nadere
aankondiging heeft vastgesteld op 0.40.
PALEIS VOOR VOLKSVLIJT
Actie van houders van loten 1869
Het door de N.V. Paleis voor Volksvlijt in
gediende verzoekschrift ter bekrachtiging
van de besluiten, genomen in de vergade
ring van houders van loten 1869 zal door de
Arrondissements-Rechtbank te Amsterdiam
op 5 September a.s. worden behandeld.
Te dien einde zijn o.m. opgeroepen die
houders, welke op de vergadering tegen de
voorst allien hebben gestemd, om te worden
gehoord door voornoemde lleahtbank.
Namens een obligatieiliouder is door Mr.
A. R. Dunselman te Amsterdam een bezwaar
schrift ingediend om de gevraagde homolo
gatie niet te verleenen,
Tpgcn de besluiten, genomen in <Je ver
gadering van lotenhouders 1867, welke be
sluiten met algemeene stommen zijn aan
genomen, zijn geen betzwaren ingediend.
U. S. LEATHER COMPANY
Klein winstsaldo in kwartaal
per 31 Juli
De U. S. Leather Company bericht in het
kwartaal per 31 Juli J.l. een netto winst van
S 102.40), overeenkomende met 1.37 per aan
deel op de 7 prioriteit preferente aandeelen
In het overeenkomstige tijdvak van 1334 werd
een verlies geleden van 1.315.700. terwijl het
kwartaal geëindigd 30 April j.l. een voordeelig
gaf
slechts 13.700. i
- S 0.18 per preferent aandeel.
In de negen maanden, geëindigd 31 Juli jl. he
droeg de totale netto winst 108.300. of 1.45
per preferent aandeel, tegen een verlies van
1.260.400 in hetzelfde tijdvak van 1934.
In Juli heeft de maatschappij medegedeeld,
dat een belangrijke verbetering van de vraag
naar leer voor. onmiddellijkQ Jcverlng was waar
Ue nemen, tegen hoogere pfljzen dan ln dé
■>orafeaande maanden hebben gegold-en.
De U.S. Leather, die de grootste, leerlooierij
is.
i de capaciteit.
srkte' einde Mei
DE LEIPZIGER NAJAARS-MESSE
Een lichte verbetering
Omtrent de gang van zaken op de Leipziger
lesse wordt het volgende medegedeeld:
Do najaarsbeurs werd Donderdagavond ge-
Inten en het is als een gunstig teeken te be-
chouwen dat het bezoek de laatste dagen vrij
/el op volle sterkte gebleven is. Anders is het
/el voorgekomen, dat van Woensdag af een
merkbare verslapping Intrad, hetgeen op den
otalen omzet van nadeeligen invloed was.
Er Is één afdeeJing. de textielgroep. welke
teeds slechts tot Woensdagavond geopend blijft
an deze zijn reeds volledige rapporten ingeko
buitenland behoorlijk heeft ge>koaht.
Dit laatste geldt mede voor verschillende
ander eafdeeJing-en. Daartoe behooren glas. por
selein en aardewerk, waarvoor o.a. Nederland-
sche. Belgische. Zwltsersche cn Zweedsche re
flectanten werden gesignaleerd, lederwaren en
retsbenoodlgdhedien inet speoiale vraag uit Oos-
te.r-iche landen en Zuid-Amerika, dat zich met
de V. S. tevens interesseerde voor huishoudelij-
ko artikelen en keukenbenoodigdiheden. Minder
goed wilde het vlotten met ijzer- cn staalwa-
wljl het artikel speelgoed te lijden had
/entie, die door de Japansehe
len goed van de hand gegaan. Mi
pogingen aangewend om compensatiezaken tot
stand te brengen, waarvoor de Leipziger Messo
een bijzonder geschikte gelegenheid is. Als
voorbeeld wordt een ruil van Braziliaansche
koffie legen Duitsche kunstnijverheidsproducten
genoemd.
zijn geheel heeft het Jaarbeursverloop den
ik gegeven van een lichte verbetering.
ZONDAG 1 SEPTEMBER
BLOEMENDAAL 245 M. Uitzending uit
de Geref. Kerk. In beide diensten zal voor
gaan cand. W. J. Meister van Overveen.
10.00 vm.: Ps. 84 1, Gez. 5 6. Lezen:
Joh. 6 47—58. Ps. 63 1 en 2. Ps. 73 14.
Ps. 16 3. 5.00 nm.: Ps. 96 1 en 6,
Gez. 29b. Lezen: Ps. 65. Ps. 33 6 en 10.
Tekst. Marcus 6 37a: „Geeft Gij hun te
eten!" Ps. 65 8, Ps. 65 4.
HILVERSUM 301 M. 8.30 NCRV. 9.30
KRO. 5.00 NCRV. 7.45—11.00 KRO. 8.30
Morgenwijding olv Ds. J. Groeneweg mmv
sopraan en orgel. 9.30 Gram.pl. 10.00
Hoogmis. 11.45 Gram.pl. en lezing. 2.30
Orkest. 3.20 Gram.pl. 4.00 Ziekenlof. 5.00
Gewijde muziek. 5.50 Kerkdienst u. d.
Geref. Kerk te Nederhorst den Berg.
Voorg.: Ds. I. Groenenberg. 7.45 Gram.pl.
7.50 Causerie. 8.10 Berichten. 8.15 Schla-
germuziek en zang. 9.25 Gram.pl. 9.40 Or
kest en zang. 10.30 Berichten. Gram.pl.
10.4011.00 Epiloog.
HILVERSUM 1875 M. 8.55 VARA. 10.00
VPRO. 12.00 AVRO. 5.00 VARA. 8—12
AVRO. 8.55 Orgelspel. 10.00 Kerkdienst
uit de Ned. Herv. Kerk te Koog a. d.
Zaan. Voorg.: Ds. G. Hornstra. 11.40 Gra-
mofoonpl. 12.00 Klokkenspel en uurslag
v .d. Nederl. Kerk te Hattem. 12.30
Orkest. 2.00 Boekbespreking Dr. P. H.
Ritter Jr. 2.30 Zang. 3.00 Residentie-orkest
5.00 Kinderkoor. 5.50 Gram.pl. 6.00 Orkest
7.00 Gram.pl. 8.15 Residentie-orkest. 9.25
B. Lensky (viool) en P. Palla (piano).
DROITWICH 1500 M. 12.50 Orkest. 1.50
Piano. 2.20 Orkest. 3.20 Concert. 3.50 Or
kest. 5.25 Orgel. 6.05 Orkest. 7.35 Zang.
8.15 Kerkdienst. 10.20 Gram.pl. 10.50
Epiloog.
RADIO PARIS 1648 M. 7.20, 8.20 en 11.20
Gram.pl. 11.35 Orgelconcert. 12.25 Gram.
pl. 12.35 Orkest. 2.35 Accordeon. 2.50 Zang
5.20 Orkest. 8.20 Zang.
KALUNDBORG 1261 M. 12.20—1.20 Or
kest. 4.20 Orkest. 6.206.40 Gram.pl. 8.20
Orkest. 9.05 Piano. 9.50 Duitsche volks
liedjes.
KEULEN 456 M. 6.20 Concert. 10.50 Koor.
11.50 Bachcantate. 12.20 Concert. 4.20 Or
kest. 6.50 Piano. 8.20 Concert.
ROME 421 M. 9.00 Koor en orkest.
BRUSSEL 322 en 484 M. 10.20 Gram.pl.
11.20 Orkest. 12.20 Orkest. 1.30—2.20 Gr.
pl. 5.20 Piano. 5.55 Concert. 6.20 Orkest.
7.35 Gram.pl. 8.20 Orkest. 10.30—12.20
Orkest. 484 M.: 10.20 Orkest. 11.20 Gr.
pl. 12.20 Orkest. 1.30—2.20 Orkest. 6.20
Zang. 6.50 Gram.pl. 7.35 Zang. 8.20 Sym-
phonieconcert.
DEUTSCHLANDSENDER .1571. M. 8.20
Wagner-Verdi-concert. 9.50 Oude Duit
sche volksliederen.
MAANDAG 2 SEPTEMBER
HILVERSUM 301 M. NCRV.-Uitzendlng.
8.00 Schriftlezing en meditatie. 8.15 Gram.
pl. 8.309.30 Harmonie „Crescendo" te
Baarn, olv. J. H. v. Dapperen. 10.30 Mor
gendienst olv. Ds. L. J. S. Crousaz. 11.00
Chr. lectuur. 11.30—12.00 Gram.pl. 12.15
Kinderkoor „Bel Canto", olv. C. v. Renes.
12.30 Orgelconcert J. Zwart. 2.00 Gram.pl.
2.35 Causerie A. J. Herwig. 3.153.45
Knipcursus. 4.00 Bijbellezing Ds. H. C.
Zwahler. Mmv. sopraan en orgel. 5.00 Con
cert door G. Beths en L. de Graaff (viool)
en P. Halsema (piano). 6.30 Gram.pl. 7.15
Reportage: Wat we op Koninginnedag
hoorden. 8.00 Berichten. 8.05 Gram.pl.
9.00 Declamatie door N. Roelofswaard.
9.30 NCRV-orkest olv. P. v. d. Hurk. (Om
10.15 Berichten). 11.00—11.30 Gram.mu-
HILVERSUM 1875 M. Algemeen Program
ma, verzorgd door de VARA, 8.00 Gram,
pl. 10.00 Morgenwijdng VPRO. 10.15 De
clamatie C. Rijken. 10.35 De Notenkra
kers olv. D. Wins. 11.00 Vervolg declama
tie. 11.15 H. Wiggelaar (viool) en R.
Schoute (piano). 11.30 E. Walis en zijn
orkest. 12.00 Gram.pl. 12.30 De Zonne
kloppers olv. C. Steyn. 1.001.45 De Flie
refluiters olv. E. Walis. 2.00 Orvitropia!
olv. J. v. d. Horst. 3.00 Voor de vrouwen.
3.30 Gram.pl. 4.30 Kinderuurtje. 5.00 Strijk
orkest olv. E. Walis. 5.30 Gram.pl. 5.45
Schalmei olv. P. Renes. 6.00 Dubbel X olv,
C. Steyn. 6.30 Muzikale lezing R. Schoute.
7.00 F. Hessel: Het vogeltrekprobleem.
7.20 Orgelspel C. Steyn. 7.40 W. Graadt
van Roggen: de 33ste Kon. Ned. Jaar-
meurs. 8.00 Herh. SOS-ber. 8.03 Nieuws-
ber. 8.15 Uitz. van den herdenkingsavond
van het 500-jarig bestaan van Leeuwar
den: Mr. M. E. Hepkema (toespraak), Col
legium Musicum, Doe Haasdijk (zang),
mevr. KompterKuipers (piano) en Mr,
J. W. Tijsma (toepraak). 9.45 Fantasia
olv. E. Walis. 10.25 Gram.pl. 10.40 De Bo
hemians olv. J. v. d Horst. 11.2012.00
Gram.pl.
DROITWICH 1500 M. 10.35—10.50 Mor
genwijding. 11.05 Lezing. 11.20 Gram.pl,
11.50 Orgelconcert R. H. Clifford Smith.
12.20 Western Studio Orkest olv. Fr. Tho
mas. 1.05 Gram.pl. 1.35 Commodore Grand
Orkest olv. Davidson. 2.35 Gram.pl. 3.20
Orkestconcert olv. G. J. Grant, mmv. A.
Ballatine (alt). 4.05 E. Owen (viool) en
H. Isaacs (piano). 4.35 BBC-Northern Or
kest olv. Morrison. 5.35 Maurice Winnick
en zijn Band. 6.20 Berichten. 6.50 Orgel-
sepl Reg. Dixon. 7.20 BBC-orkest olv. Le
wis, mmv. S. Pope (bariton). 8.20 „A mar
riage has been arranged", spel met mu
ziek.. 9.05 M. Rostal (viool) en J. Friskin
(piano). 10.00 Berichten. 10.20 Lezing.
10.35 G. Parkingtons kwintet, mmv. F.
Roselli (sopraan). 11.3512.20 Casani
Club Orkest olv. Ch. Kunz.
RADTO PARIS 1648 M. 7.20 en 8.20 Gr.
pl. 12.35 Orkestconcert olv. Touche. 7.50
Gram.pl. 8.20 Radiotooneel. 11.1012.35
Dansmuziek.
KALUNDBORG. 1261 .M.. 12.20—2.28
Strijkorkest olv. H. Andersen. 3.505.50
L. Preils orkest. 8.20 Omroeporkest olv.
Gröndahl. 9.00 Vocaal concert. 9.30 Bala-
laika-muziek. 10.40 Omroeporkest olv*
Gröndahl. 11.2012.50 Dansmuziek.
KEULEN 456 M. 6.50 Orke-stconcert.
10.50 Vocaal sextet. 12.20 Uit Hamburg:
Nedersaks. Symphonie-orkest. 2.35 Gram,
pl. 4.20 Kinderconcert. 5.20 Omroepklein-
orkest olv. Eysoldt. 7.20 Schrammelcon-
cert. 8.30 Omroepkwintet. 11.2012.20 Orn
roepkoor-orkest en solisten olv. Breuer.
ROME 421 M. 9.00 „Die Herzogin von
Chicago", operette van Kalman. Orkestl^
R. Josi.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.20
Gr.pl. 1.30—2.20 en 5.20 Salonorkest. 7.20
Cembalorecital. 8.20 Blaasconc. 9.20 Koor
concert olv. Alpaerts mmv. J. du Cha-
stain (piano). Hierna tot 11.20 gram.pl.
484 M.: 12.20 Salonorkest. 1.30—2.20, 5.20
Gram.pl. 7.05 Accordeonmuziek. 7.35 Dito.
8.20 Omroeporkest olv. Gason. 10.3011.20
Gram.pl.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8.30
Werken van Jos Reiter, voor solisten, koor
en orkest (gr.pl.) 9.20 „Nordfahrt", spel
van Schneider-Edenkoben. 10.30 en 11.05
Berichten. 11.2012.20 Dansmuziek olv.
W. Krüger.
Van Nabij en Ver
Op do aandeelhoudersvergadering van de
Winchconvbe Carson, die deze week werd
gehouden, heeft de voorzitter verklaard, dat
hij geloofde dat op de eerste wolvelling van
het nieuwe seizoen, die Maandag a.s. te
Sydney zal worden gehouden, do prijzen
minstens 20 pet. hooger zouden zijn dun het
nnwui van September van het vorige jaar.
De situatie is thans veel gunstiger clan het
vorige jaar, daar de opbrengst geringer zal
zijn, er geen su rplus-voorraden aanwezig
ziin en alle koopera vrij zijn in het afslui
ten van transacties.
De totale uitvoer van de aan de rubber
restrictie deelnemende landen bedroeg in
de eerste zeven maanden van dit jaar
454.722 ton. In de overeenkomstige maan
den van 1934 voerden deze lenden tesanien
581.091 ton uit. De controle op de uitvoer
onder het rostrictieschema heeft derhalve ge
leid tot een vermindering van den export
van niet minder dan 126.369 ton.
De goudvoorraad van de Nationals
Bank van Italië is volgens de laatste week
staat andermaal afgenomen imt Lire
155.400.000 tot Lire 4.901.600.000. De binnen-
landsche geldmarkt is minder ruim gewor
den, gezien de toeneming der beleeningen
en de stijging van de binnenlandsche wis
selportefeuille. De biljettencirculatie is mot
Lire 234.000.000 ingekrompen.
De openbare schuld van Italië bedroeg
op 30 Juni j.l Li ie 71.250.000.000. Hiervan
waren Lire 63.450.000.000 binnenlandss olie
schulden en Lire 7.800.000.000 vlotten cta
schulden. De buitonlandsche schuld be
droeg Lire 1.056.000.000.
Rusland stelt pogingen in luet weric op
sommige markten met het Ruw Staal Kar
tel te concurreeren. Reeds werd Russisch'
staal geleverd naar Irak, Palestina en Egvp
te. Men meent reeds te weten, dat Rusland
zich t.z.t. betreffende een prijsovereenkonist
en verdeeling van het afzetgebied met Ruw,
Staal Kartel zal willen verstaan.
DE BANKROETIER-PREDIKANT
WORSLEY
door A. M. WESSELS
I
Reeds herhaalde malen hebben wij een
bladzijde opgeslagen uit de Kerkelijke Histo
rie in Zeeland welke historie een nog rijke
bron biedt, van interessante verwikkelingen.
Ook heden willen wij met U in een zeer
nteressante kerkelijke zaak inleven, die o.i.
wel een zeer bizonderen blik geeft, wat men
op het geestelijk terrein aandurft.
Hoevelen vreemde sterren hebben niet aan
«den kerkelijken Zeeuwschen hemel geflon
kerd? We noemen u slechts de figuren als
Dc Labedie Budding. Van Dijkc enz., maar
hoe vreemd sommigen ook optraden, wij
zouden hen niet gaarne op één lijn willen
stellen met de figuur van Dominé
W o r s 1 e y uit Middelburg. In deze
zaak dringen voorzeker vele vragen naar
voren, waarvan wel dc vornaamste is, hoe
helt mogelijk is, dat
een eerste klas gevlucht oplichter
het tot een Zeeuwschen kansel kon brengen.
Wanneer die vraag gesteld wordt, dan
komt dit ons inziens alleen, omdat dit juist
een Zeeuwschen kansel was, waar het
mystieke, gemoedelijke volk zich met „dier
bare" klanken tevreden stelde en zich alles
op den mouw liet spelden en toen het be
drog aan het uitlekken ging, hiervan niéts
wilde hooren, maar zich aanvankelijk met
alle ernst voor den „dierbaren dominé" in
tie bres stelde*
Laten wij echter de wonderlijke avonturen
van dezen pseudoprediker, aan de hand der
kerkelijke stukken, die op deze zaak betrek
king hebben op en voet volgen.
In het Engelsche dorpje Hertford
woonde omstreeks de helft der 18de eeuw,
een zekere W o r s 1 e y, een zeer respectabel
man die in dit dorp het ambt van school
meester met eere bclcleedde. Deze man, door
erfenis en sparen benevsen vast tractement
in goeden doen geraakt, werd op zekeren
dag verblbijd door de geboorte van een zoon.
die den naam van George Hugues ontving.
t' Spreekt vanzelf dat de geboorte van
(lezen zoon veel blijdschap verwekte en hoop
volle verwachtingen deden ontstaan.
Helaas dc oud» Worsley, werd in zijn
hoopvolle verwachting ten zeerste teleurge
steld. Wel was de jonge George zeer be
gaafd en geslepen, doch jammerlijk in den
slechten zin des woords. Ofschoon dc oude
srhoolmeetcr aan zijn jongen een goede en
vrome opvoeding gaf, gaf deze al spoedig
blijk, dat de wegen naar 's Heeren Woord,
niet de zijne waren.
Nou ja, openlijk stootte hij als knaap, zijn
vader niet voor het hoofd en leerde hij op
de school zijn taak voor het Grieksch en
Latijn, maar spoedig deed hij zich in zijn
waren aard kennen. Van godsdienst moest
hij voorloopig niets meer hebben. Dat was.
zoo meende hij, voor oude menschen. Hij wou
als makelaar zijn fortuin wel op
de beurs zoeken
en in den geldhandel vooruit zien te komen.
Onverschrokken begaf hij zich op dit pad.
Hij liet zicli na een kort onderzoek spoedig
als wettig makelaar inschrijven, waar na
tuurlijk op zichzelve niets tegen is.
Door zijn goede afkomst, de familie
Worsley was als zeer solide bekend, had hij
spoedig een aantal relaties aangeknoopt en
daardoor spoedig sommen geld onder zijn
beschikking. Terecht zegt een spreekwoord:
,,t' Zijn sterke beenen, die de weelde kunnen
dragen" en zoo was het ook met George
Worsley. Hij leefde buitensporig en hoog
boven zijn stand, teneinde, zoo meende hij,
zijn kennissen dc oogen te verblinden en hen
daardoor te bewijzen dat de zaken „zeer
fortuinlijk liepen".
Al spoedig had hij 3000.sterling van
zijn vader te pakken, onder voorwendssel,
dat hij het nog beter wist te beleggen, voor
wat hooger rente. E enoom van hem, een
predikant te Berkshire, wist hij ook te be
wegen hem 900 sterling af te geven, daar
hij ook hier een zeer winstgevende veilige
beleggng voor wist. Ook meerderen liepen
Inplaats van het hem toeberouwde geld
veilig te beleggen, maakte hij er een goede
sier van. Steeds meer en meer wist hij de
menschen op te lichten en slachtoffers te
maken. Door hoogc renteuitkeoringen, van
het telkens nieuw ontvangen kapiiaal, wis
hij het een poos vol te houden. Dit spel zou
wellicht nog nger hebben geduurd, indien
niet een zekere cliënt Joseph Jennings, die
200 sterling aan herr. had toebetrouwd, we
gens vermeende fraudes een aanklacht bij
den Lord-Major van Londen ingediend had,
en om een onderzoek verzocht had.
Nauwelijkss hoorde George Worsley, dat
de Justitie in de zaak gemoeid werd of
hij maakte zich uit de voeten.
Onmiddellijk werd beslag op de finan-
cieele bescheiden der zaak gelegd, voor zoo
ver die te vinden waren, doch een vluchtig
onderzoek wees uit, dat er danig geknoeid
was. Hij werd failliet verklaard en curatoren
benoemd en door de Lord Mayor cn Alder
men van Londen direct geschrapt van de
lijst der gelicentieerdo makelaars dier stad,
en onbevoegd als makelaar verklaard.
Inmiddels hadden de gie vol machtigden in
Worsley's zaken zooveel knoeierijen ontdekt,
dat hij op grond daarvan tor dood veroor
deeld had kunnen worden. Een der cura
toren verklaarde voor de Rechtbank, dat hij
veel bankroeten had meegemaakt, maar
nog nooit een, van zoo 'n verdacht en
zwart geval als dit van Worsley. De schan
delijkste dingen kwamen aan hot licht.
Tenville van zijn familie hebben zij hem
echter gespaard en nog wel het meest uit
achting voor zijn vader, die ook de dupe
van zijn zoon werd. De schüldcischers
waren zoo boos op hem, dat zij de afreke
ning der curatoren niet eens wilden tee-
kencn. Zij wilden hem liever achter slot en
grendel.
Maar waar was Worsley nu? Voorloopig
bleef hij uit de slagen en hield zich stil en
hij was maar wat blij, dat een bevel tot in
hechtenisneming was uitgebleven. Al heel
gauw had de sluwe Worsley doorzien, dat
op het financieel gebied zijn troeven waren
uitgespeeld. Maar wat dan? Ilij moe^t toch
aan het eten blijven. Plots flitste liet hem
door de gedachte, dat hij het wel reus op
het geestelijk terrein kon probeêven. Snel
schafte hij zich wat lectuur aan, studeerde
wat in de geschriften van Owen, d' Outreijn
Love, die hij van vrome menschen kende
repeteerde nog wat uit zijn Heoreeuwsche
cn Grieksche grammatica, van wat hij vroe
ger geleerd had cn meende er nu wel klaar
voor te zijn. Hij zou nu maar eens pro-
fa eeren
zich voor predikant uit te geven.
Dc geslepen makelaar was te weten ge
komen, dat op een klein plaatsje, zeer ver
van Londen, de predikant ziek was en wel
hulp .verlangde. Onverschrokken ging
Worsley er op aan, denkende flink opge
treden is half geslaagd. En werkelijk, het
lukte! Hij deed het voorkomen of hij een
stille roeping van boven ontvangen had.
om eens hierheen te gaan.
De kerkeraad was blij met deze uitkomst.
Immers, op zulk een klein dorpje valt het
niet gemakkelijk hulp tc krijgen. Men nam
hem aan, doch vroeg of men even zijn
candidaatsbul mocht zien.
„O zeker, broeders! Met genoogen!" zeide
Worsley er. begon ijverig in zijn tasch te
zoeken. Maar wat voor paperassen hij er
ook uit te vocjschiju haalde, geen can-
di'Jaatsbul.
„Och, och", riep hij kwasi jammerend uit
„dat is ook wat Nu heb 'K ccn n-uze strop
daai ik dio in Lenden heb laten liggen. O
broeders wat een beproeving! En dat nu
juist, nu ik volgens mijn begeerte, op liet
punt sta., zulk een belangrijke roeping tc
vervollen!"
„O! dat is niet zoo erg!", meende de
kerkeraad. „Schrijf maar aan de Bisschop
der Engelsche kerk om een duplicaat. Die
zal het wel gauw sturen, daar alle orde
ningen geregistreerd zijn."
„O broeders, dank voor dit advies! Hoe
kon ik zoo dom zijn, daa:aan niet tc den
ken. 'k Zal het spoedig doen, maar het zal
er wellicht niet voor Zondag zijn. En toch
is er zoo 'n innige begeerte in mijn hart.
om te prediken.
„Nu:" besloot de kerkeraad, „je preekt
maar alvast, die bul komt dan vanzelf wel
in orde." Dankbaar, met tranen in de
oogen voor zooveel goedheid, dankte Wors
ley hen.
Dat Worsley goed zijn best deed, met een
uit zijn hoofd geleerde preek, behoeft geen
betoog. Hij kon goed onthouden, dat was
zijn geluk. Over zijn candidaatsbul zweeg
hij voorloopig en hij achtte zich tamelijk
veilig. i
Maar gauw. daar komt bericht, dat de
bisschop een bezoek aan de kerk en kerke-
raad zal brengen voor kerkvisitatie.
„Dat tref je, dominé", zei de kerkeraad,
..nu kun je persoonlijk om je candidaats
bul vragen cri zullen ze hem wel gauw
sturen."
„Ja ja, brooders! 'k Ben er zeer blij mee,
dat hij komt! 't Zal mijn eerste vraag zijn
hoor. 't Is schande, dat ze mijn brieven
niet spoediger afhandelen!"
De kerkeraad was tevreden, doch Worslev
niet.
Waar moest dat op uit loopen?
Zoolang hij met die eenvoudige boeren-
kerkeraad tc doen had zou hij )\et wel
klaar spelen, maar met de hooge kerkelijke
autoriteiten, die alle gegevens bij zich had-,
den, dat was te gewaagd.
't Bedrog zou uit komen en dan? Dan
kreeg hij 't zeker met de justitie te doen.
Geen uitkomst meer ziende, trok hij zich
stil terug en toen dc kerkvisitatie plaats
had, was dominé Worsley spoorloos ver
d wenen.
Waarheen?
De grond in Engeland werd hem te warm.
Teineinde raad nam Wormsley het besluit
naar Zeeland uit te wijken. Hij had ge
hoord. dat aan de overzijde der Noordzee
ook veel vroom volk woonde en zoo dacht
hij, wellicht kan ik in Zeeland mij wel
voor predikant uit geven.
Zoo gezegd, zoo gedaan.
Hij stapte op de boot en landde in het
goede Zeeland, om daar op het geestelijk
terrein zijn geluk eens te beproeven.
Welke avonturen men daar met herrt
meemaakte, zullen wij in het tweede stuk
zten.
