Ons PRAATUURTJE
De tuinbouw in 1934
Gevolgen van de droogte
LAND- EN TUINBOUW No. 302
De meeste menschen zijn tevreden
met hun verstand;
de minsten met hun lot.
WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1935
Houd moed wanneer des levens zorgen
Een aanval doen op hart en geest;
Vertrouw op God voor 't duistre morgen;
Hij is u gisteren trouw geweest.
llflB
Totale vernietiging van de normale bedrijfsbasis
Dankbaar voor de Regeeringssteun
Onze afzetgebieden maken het ons lastig
Het Jaarboek over 1934 van het Centraal
Bureau voor de Veilingen, dat dezer dagen
Verscheen, maakt het mogelijk een blik te
werpen op de groote noodtoestand, waarin
de tuinbouw is gekomen.
Want hoewel het in het begin van 1934
leek, alsof er eenige verbetering zou intre
den, door de toegepaste invloed van de
Regeering op de handelspolitiek, het han
delsverdrag met Duitschland bleek al spoe
dig niet de verwachte uitwerking te kun
nen hebben, omdat de betalingsmoeilijk
heden toenamen.
Ook de export naar Engeland werd door
Verhooging der tarieven nog meer bemoei
lijkt.
Gevolg van alles is, dat de uitkom
sten der tuinbouwbedrijven op het eind
van 1934 een hopeloos beeld vertoon
den. Het uitblijven van herstel der
prijzen in 1934, beteekende een totale
vernietiging van de normale bedrijfs
basis.
Dat de omzetten van de gezamenlijke
(bedingen toch nog met ruim 5 millioen
gulden toenam is alleen toe te schrijven
aan het verplicht veilen.
Met name de glascultuur werd zeer ern
stig getroffen door de exportmoeilijkheden.
Zoo ging b.v. de omzet der veilingen in het
iWestland en der beide veilingen te Loos-
ftuinen met V/% millioen gulden achteruit
Dat naast de op de begrooting van
het Landbouwcrisisfonds uitgetrokken
6,000.000 voor uitkeering aan de ver
houwers van fruit en warmoezerij-
gewassen (waarvan reeds IVfc millioen
in 1933 was uitgekeerd) eerst nog 3
millioen en later nog eens 1% millioen
j ivoor steun werd uitgetrokken is een
reden van dank aan de Regeering, al
kon door deze steun het verschil tus-
schen richt- en opbrengst prijs niet
opgeheven worden.
De uitkeeringen werden vroeger verstrekt
San het vorig jaar. wat voor de administratie
er veilingen wel veel werk vraagt, doch
Jtoor. de tuinders .van yeel beteekenis is.
Minimumprijzen.
I'
Het ophouden en innemen der producten,
Bie een vastgestelde minimumprijs niet op
brachten, een systeem, dat door Veilings-
prganisaties reeds jarenlang werd toegepast
pn door de Regeering in 1933 is doorgevoerd,
jtverd ook in 1934 toegepast en werkte prijs-
regelend. Enkele bezwaren, die zich in 1933
hierbij voordeden, zijn ondervangen.
In totaal is door de veilingen 400.000
Hvegens „doorgedraaide" producten ontvan-
B Zoo zijn op de .veilingen in 1934 o.a.
^doorgedraaid":
f Tomaten »«w»w 6.422.000 KG.
Bloemkool 3.911.000 KG.
Spinazie 2.622.000 KG.
Sla 12.732.000 KG.
Kruisbessen 1.715.000 KG.
[Vroege Aardappelen 1.514.000 KG.
Sluitkool 4.351.000 KG.
Komkommers 4.675.000 KG.
Postelein 607.000 KG.
Andijvie »,n<ii m 2.156.000 KG.
Tn 1933 draaiden wel meer door, b.v. 45
(nillioen KG. aardappelen. Doch dit is een
fichrale troost.
Een gedeelte der niet' Verkochte
producten ging als veevoeder weg, een
ander deel moest, omdat er geen plaats
yoor was, helaas vernietigd worden.
Einde 1934 is de Regeering begonnen
teneinde dit vernietigen tegen te gaan,
via de gemeentebesturen deze doorge
draaide groenten te ilistribueeren
onder werkloozen. Hierdoor wordt het
vernietigen, dat ieder tegen de borst
stuit, voorkomen en goede afzet voor
latere hopelijk betere tijden bevordert.
Invoermonopolie.
Door het invoermonopolie is bereikt wat
het doel van de stichting was n.l.: prijsher
stel op de binnenlandsche markt en verkrij
gen van baten tot steunverleening aan de
tuinbouw. De enorme invoer uit het buiten
land is weer tot bescheidener vorm terug
gebracht, waardoor op de markt weer ruim-
voor Nederlandsche producten kwam.
Betreurd wordt dat de Regeering zelf
eenige malen van de door haarzelf aange
wen gedragslijn is afgeweken.
Een benutting der monopolierechten als
onderhandelingsobject over handelsverdra
gen acht het C.B. zeer gevaarlijk.
Al is de import nog lang niet teruggeloo-
pen tot de normale, toch is het invoer
monopolie van beteekenis geweest en mag
de tuinbouw er dankbaar- voor zijn.
De teeltbeperking.
Nu we een jaar tceltbeperking achter de
rug hebben, kan worden nagegaan, hoe de
werking daarvan is geweest. De noodzake
lijkheid bleek reeds in 1933. Het ging niet
aan, dat de regeering de ongebreidelde
teelt maar zou steunen zonder eenige tegen
prestatie te vragen.
Gevoeld werd ook, dat het niet mogelijk
zou zijn eenige prijsverbetering te constru-
eeren, zonder een poging te doen meer
evenwicht te brengen tusschen vraag en
aanbod. De teeltbeperking beteekende voor
den tuinbouw een belemmering van de
vrijheid, die hem lief was. Toch is deze
maatregel over het algemeen goed ontvan
gen in tuinbouwkringen, doordat het besef
doordrong, dat hij een reddingsplank betee
kende, die moest worden aangegrepen. De
harde les, door 't jaar 1933 geleerd, had 't
inzicht gegeven, dat het telen van een min
der groot kwantum eerder kans op een
redelijken prijs en beter bdrijfsresultaat zou
bieden.
Uit het verloop der prijzen in 1934
en de gunstige factoren, die de teelt
beperking hadden onderstreept, viel
reeds in den zomer af te leiden, dat
een teeltregeling voor 1935 niet zou
kunnen worden gemist. Hoewel de in
November aangekondigde verscherping
van de teeltbeperking door de steeds
stroever wordende export gerechtvaar
digd was, hebben de aan verschillende
bedrijven opgelegde beperkingen aan
getoond, dat niet al te ver op dien weg
kan worden voortgegaan.
Niet alleen zal een verdere beper
king van de tuinbouwcultuur een nog
belangrijke arbeidsgelegenheid vernie
tigen, doch voor talrijke bedrijven zal,
indien van de beperking niet een ver
hooging der prijzen het gevolg is, aan
merkelijke kapitaalsvernietiging plaats
hebben.
De uiterst precaire kwestie der teeltbe
perking en de daarmee verbaiVl houdende
uitvoermogelijkheden maken dan ook voor
het groepsbestuur voortdurend een punt
van bespreking uit.
OM» export.
De steun, door de regeering gebojen door
de inwerkingstelling van het uitvoermono-
polie voor enkele producten, waardoor het
mogelijk was voor twee zeer belangrijke
producten een redelijke opbrengst te berei
ken, moet door den tuinbouw zeer worden
gewaardeerd. Het noodzakelijke dier rege
ling bleek uit de nog meer verminderde
totaalexport der tuinbouwproducten zoowel
wat waaide als gewicht betreft.
Het gewicht van het ge-exporteerde
liep terug met 6 vergeleken met
1933 en met 19 vergeleken met 1929.
De waardevermindering van het
geëxporteerde bedroeg 9 vergeleken
met 1933 en 61 vergeleken met 1929.
Zoowel Duitschland, als Engeland, België,
Frankrijk en Zwitserland, hebben door hun
handelspolitiek onze uitvoer de voet dwars
gezet. (Het verslag gaat alle gevallen in
den breede na).
Onze handelspolitiek.
Uit het bovenstaande blijkt wel hoe noo-
dig het was dat onze regeering de beschik
king kreeg over wapenen in den handels-
politieken strijd, die Europa verwoest.
Hoe ongaarne Nederland ook de weg der
actieve handelspolitiek is opgegaan, het was
tenslotte niet meer mogelijk zonder afweer
middelen te blijven, zoodat ten slotte na
lang aarzelen de regeering in 1934 gebruik
maakte van de macht in 1933 verkregen <!ti
de drie toegekende beschermingsmiddelen
toepaste: clearingwet (Duitschland); Crisis-
invoerwet (Duitschland en Engeland) en
Retorsiewet (Spanje).
Ook do monopolieheffing is gebruikt als
handelspolitiek wapen.
Het zal voor het behoud van den
tuinbouw noodzakelijk zijn, dat de
regeering de haar verstrekte bevoegd
heden op de meest Intensieve wijze
gebruikt. De toestand ln den tuinbouw
kan alleen door verruiming van uit
voer verbeteren en om die reden zal
deze wijze van steun de beste zijn,
dien de regeering aan den tuinbouw
kan verleenen.
Een te snel rijpend gewas
De opbrengsten vallen tegen
Vooral de weilanden lijden schade
Stand van de landbouwgewassen
op 19 Augustus 1.1.
Do Directie van de Landbouw deelt om
trent de stand der landbouwgewassen op 19
Aug. 1.1. het volgende mede;
kxkvfw
De neerslag bedroeg in Juld slechts 28
nun., tegen 71 normaal. In Zeeland viel
slechts 20 pet,, in Limburg, Oostelij k-Bra-
bant, Zuid- en Noord-Holland en Friesland
20 a 40 pet., in Utrecht, Betuwe en Westelijk
Brabant 40 a 50 pet. en overigens 50 a 65
pet. van den normalen neerslag.
In de eerste helft van Augustus waren
deze percentages nog lager!
Reeds kon in het vorige overzicht worden
medegedeeld, dat de periode van groote
warmte een snelle rijping der graangewas
sen ten gevolge heeft.
De weersgesteldheid na 13 Juli is
van dien aard gebleven, dat inder
daad de rijping van verschillende ge
wassen in een zeer snel tempo is ver
loop en. De gevolgen daarvan uiten
zich in een tegenvallende opbrengst
van verschillende landbouwproducten.
Het oogsten van de peulvruchten en
de graangewassen is vlot verloopen en
ondervond geen enkele stagnatie.
Voor zoover de verbouwers zich niet
hebben laten verleiden tot overhaast binnen
halen, eventueel te spoedig dorsohen, is de
kwaliteit der graangewassen goed te noe
men.
Kon in het overzicht van 13 Juli in het al
gemeen nog gesproken worden van een vrij
goeden tot goeden stand der gewassen, de
aanhoudende droogte sindsdien is oorzaak,
dat de oogst 1935 belangrijk in opbengst zal
achterblijven bij dien van het vorige jaar.
De opbrengst van de wintertarwe zal,
gezien de reeds plaats gevonden dorschingen,
belangrijk uiteenloopen, doch in doorsnede
in vergelijking met jaren met normale op
brengsten niet veel verschil opleveren. Ten
opzichte van het oogstjaar 1934 zal de op
brengst niet onbelangrijk achter blijven. De
korrelgrootte blijkt in vele gevallen niet aan
den fijnen kant te zijn. Dank zij het gunstige
oogstweer is de korrel goed droog en het
hectoliter gewicht hoog. Hier en daar werd
de opbrengst ten zeerste gedrukt door het
optreden van voetziekten.
De zomertarwe, die hoofdzakelijk al
leen voor het noorden des lands van betee
kenis is, vooral slaat dit op de vroeg ge
zaaide perceelen, is minder goed.
De langdurige droogteperiode heeft ten
gehad, dat ook de rogge te snel
rijp werd en daardoor onvolkomen is uitge
groeid. De korrel is over het algemeen te
fijn en de opbrengst vrij goed. In de Veen
koloniën is het resultaat van de roggeteelt
wat betreft de opbrengst goed tc noemen.
Do opbrengst van wintergerst loopt
uiteen van matig tot goed, over het alge
meen is de opbrengst nog meegevallen, dc
korrel is iels te fijn, doch goed droog. Het
hectoliter gewicht is behoorlijk.
De zomergerst, die in het zuidwesten
des lands een goede opbrengst heeft
bracht, valt in het noorden iets tegen.
De gunstige weersgesteldheid tijdens het
oogsten is de kwaliteit ten goede gekomen.
De opbrengst van de haver in dit jaar
zal goed tot zeer goed zijn voor zooverre het
betreft de teelt van dit gewas op de klei en
in de Veenkoloniën; op de zandgronden
daarentegen is de droogte oorzaak geweest,
dat de opbrengst slechts matig tot vrij i
genoemd kan worden.
Peulvruchten
De veldboonen leveren een vrij goede
tot goede opbrengst dit jaar.
De opbrengst der erwten is tegengeval
len; de oogst kan over het algemeen
slechts matig tot vrij goed genoemd worden,
als gevolg van een minder goed gevuld
zijn der peulen-
De stamboonen, die in het algemeen
op de lichtere kleigronden worden geteeld,
rebben te lijden van de droogte. Het gewas
wordt te vroeg rijp zoodat de opbrengst hier
door gedrukt zal worden. De stand is slechts
matig tot vrij goed.
H andelsgewassen
Het vlas is over het algemeen aan den
korten kant gebleven en de kwaliteit blijft
ten achter bij die van den vorigen oogst. De
zaadopbrengst blijkt <iit jaar aan den lagen
kant te zijn.
De teelt van koolzaad, die sleohts van
geringen omvang was, heeft een vrij goede
opbrengst opgeleverd.
Ook blauwmaanzaad za! dit jaar
slechts een vrij goeden oogst geven.
De teelt van kar wij heeft vooral ln het
noorden des lanos schade ondervonden door
de kanvijmotaantasting en het optreden van
Sclerotinia Libertiana. De opbrengst is dan
ook zeer uiteenloopend en wisselt tusschen
slecht en matig.
De teelt van mosterd-, spinazie en
suikerbieteazaad belooft een vrij
goede opbrengst.
Aardappelen
De consumptie-aardappelen die
reeds een onregelmatigen stand hadden,
hebben vooral op de lichtere gronden geleden
van de droogte, zoodat een te snel afsterven
plaats vond. De opbrengsten der micdelvroe-
f;e aardappelen vallen daardoor tegen. De
ate soorten vertoonen eveneens een matigen
tot vrij goeden stand. De resultaten van do
late consumptie-aardappelen op de betere
den kunnen nog gunstig beïnvloed wor
den ooor tijdigan regen.
De fabrieksaardappelen zullen
slechts een vrij goeden oogst opleveren. Vele
soorten o.a. Thorbecke, lijden in erge mate
aan bladrol. Op de hoogere gronden hebben
ooral de vroegere soorten als Eigenheimers
het te droog gehad. De knollen blijven over
het algemeen te klein.
De stand der suiker- en voederbie
ten op eten kleigrond is vrij goed tot goed.
De opbrengst kan door regen nog ten goede
beïnvloed worden.
Ook de stand der uien is sleohts vrij
goed; het gewas rijpt te snel.
Weiland
Het weiland ondergaat den funesten in
vloed van de langdurige droogte. De gras
landen lijden alle min of meer door water
gebrek.
Op do hoogere zandgronden is het gewas
vrijwel verdord, terwijl op de lager gelegen
gronden de groei van het gras vrijwel stil
staat. Over het algemeen kan gezegd wor
den, dat het gras sterk is ingekort en de
naweiden weinig of niets opleveren. Het wei
land verlangt derhalve hard naar regen.
De stand van de roode klaver is
slechts matig, eveneens als gevolg van de
droogte.
Samenvatting
Leidt men uit de voor de verschillende
streken opgegeven cijfers, onder inachtne
ming der beteelde oppervlakte het cijfer af
voor het geheele land, dan verkrijgt men het
volgende resultaat, waarbij verder het cijfer
in de tweede kolom aangeeft hoe de stand
op 13 Juli jl. was, terwijl het tusschen haak
jes geplaatste cijfer aangeeftf, hoe geduren
de de laatste 10 jaren de stand gemiddeld
Ln de maand Augustus was.
tarwe 70 72 (70)
rogge t72 (70)
wintergerst l»6 65 (70)
haver 68 71 (70)
zomergerst 67 66 (65)
veldboonen 66 68 (63)
erwten 59 65 (63)
stamboonen 57 61 (65)
vlas 66 66 (63)
koolzaad 61 68 (66)
blauwmaanzaad 60 67 (62)
karwij 48 51 (60)
mosterdzaad 62 63 )67)
klaverzaad 62 (56)
spinaziezaad 67 68 (63)
suikerbietenzaad 74 69 (71)
consumptie-aardapp. 62 65 6S)
fabrieksaardappelen 63 64 (69)
suikerbieten 64 68 (69)
uien 66 68 (65)
cichorei 70 (71)
voederbieten 62 (69)
koolrapen 56
weiland 52 (67)
roode klaver 56 (64)
(100 is uitmuntend; 00 is ze> 1; 70
goed; 60 is vrij goed vi
slecht; 30 is slecht ei
WEET GE
dal Nederland enkele duizenden ingevroren
varkens met Duitschland ruilt voor
13000 ton tarwe uit dat land?
dat Beieren zich met kracht gaat toeleggen
op het verbouwen van vlas, wat blijkt
uit het feit, dat in 1934 slechts 1160
HA door dit gewas werd ingenomen
en in 1935 reeds 4940 H.A., terwijl
plannen bestaan in 1936 tot 9000 H.A.
te gaan?
dat de honingopbrengst in 't Oosten van ons
land zeer groot is? Er zijn zulke zware
korven bij, dat ze niet te beuren zijn,
iets, wat in geen jaren is voorgeko-
dat volgens een Duitsche ooftbouwkundige,
de oogsttijd van peren en appels ver
lengd kan worden, door op den tijd der
rijpheid een gedeelte der vruchten,
hoogstens een vierde, aan den hoorn te
laten hangen? Deze zouden dan niet
verder rijpen en over enkele weken pas
geoogst behoeven te worden.
dat de uitkomsten in de Friesche landbouw
bedrijven hebben aangetoond dat de
gemiddelde winst der 936 gecontroleerde
landbouwbedrijven (waarvan 171 met
verlies werkten) bedroeg f 1102 'egen
f952 per bedrijf in het vorige boekjaar?
Van de 574 weidebedrijven was de ge
middelde winst f 522 en van 362 ge
mengde bedrijven f 2022 per bedrijf,
dat hieruit blijkt, dat de uitkomsten in het
laatste boekjaar iets gunstiger waren
dan van het voorlaatste en van de ge
mengde bedrijven belangrijk beter dan
in de weidebedrijven?
Marktoverzicht
(Medegedeeld door het Centraal Bureau)1
Voerartikelen
Doordat het buitenland in den loop van
de vorige week veel mais op aflading kocht,
zijn de prijzen geleidelijk een weinig geste
gen. Hier te lande is betrekkelijk weinig
gebeurd. Voor disponibel wordt een kleine
premie betaald boven de later gewachte
partijen.
Gerst is weinig in prijs veranderd; heden
kwam weer een partij Russische aan, waar
van de kwaliteit zeer goed is. In inlandsche
rogge ging een en ander om tegen prijzen,
waarvoor de buitenlandsche niet te koop
is. Haver geheel zonder zaken, de inland
sche is goed en billijk te koop.
De markt blijft voor alle koeksoorten zeer
lusteloos, aangezien de vraag geheel en ai
ontbreekt Voor lijnkoeken zijn de prijzen
iets lager, doch overigens valt geen enkele
prijswijziging te vermelden.
Meststolfen
Stiastofmeststoffen. Ook in da
achter ons liggende week was er nog ge
regeld vraag voor stikstof voor direct ver
bruik. Het blijft een gunstig teeken, dat de
landbouwers rneer en meer aan de stikstof
bemesting der herfstgowassen aandacht
gaan besteden.
Voor het overige is er in den lande flin
ke belangstelling voor den aankoop vati
stikstof voor het aanstaande voorjaar.
Augustus is de maand van de goedkoop
ste noteeringen en vóór het eind van do
maand moeten de orders óf bij het CS.V.
(Centraal Stikstof Verkoopbureau) öf bij
de Chilisalpeter Handel Mij óf bij de Kalk-
stikstofproducenten ondergebracht zijn.
Volgende maand verkoopen de producen
ten duurder cn 't lijkt ons niet onmogelijk,
dat zulks ook invloed op de marktnoteerin- I
gen kan hebben.
Daarom is deze laatste Augustusweek
wel van beteekenis voor hen, die het koo-
pen tot dusverre hebben nagelaten.
Thomasmeel. Er is niet veel belang
stelling voor thomasmeeL De verkoopers
zouden wel zaken willen doen, maar de
meeste vragen te hooge prijzen, die do
koopers niet willen betalen. Wil een fabriek
een beetje water in de wijn doen, dan komt
er een zaak tot stand.
De afleveringen voor de roggezaai zijn
reeds geruimen tijd in volle gang; het blijkt
dat de afzet zeer goed is.
Duitschland heeft echter weer een klei
neren import gehad.
InvoeroverscJhotten Duitschland: Juli 1935
38.400 ton; Juli 1934 78.300 ton; April-Juli
1935: 176.200 ton; idem 1984: 284.100 ton»
Trekken wij nu van de cijfers van April-
Juli 1934 den invoer uit het Saargebied af,
dan krijgen wij dus 83.600 ton minder, zoo
dat de vergelijking wordt: April-Juli 1935:
176.200 ton; idem 1981: 200.500 ton.
De markt in Nederland bleef kalm.
Superfosfaat Nu de vraag voor den
knollenzaai weer voorbij is, koopt men geen
super meer voor directe-levering. Slechts in
het Noorden des lands blijft nog eenige
vraag.
Hier en daar begint men te informeeren
naar de voorjaarsprijzen, vooral in die stre
ken, waar men gewend is aan te besteden^
Er is een vaste prijs tusschen de Nederland
sche fabrieken en de consenthouders afge
sproken.
Daar de hoeveelheid der consenten voor
de meeste importeurs niet voldoende is
voor hun zaken in superfosfaat zijn zij
toch ook voor een deel aangewezen op da
Nederlandsche fabrieken, die daardoor ook
invloed kunnen uitoefenen op de noteeriiv
gen van Belgische super.
Neen, dat is niet billijk.
Dat neem ik niet aan.
Da.ar heb ik alleen maar gevraagd of er
Hieihebberij onder de lezers en lezeressen
vaji mijn praatje waren voor een tweedaag-
sche tocht naar Brussel en krijg daarop zóó
weinig blijken van instemming met dit plan,
idat ik het af moet z®gg®n aan die paar per
sonen, die zich voorloopig opgaven. En nu
ikoent me één daarvan mededeelen, dat hij
Idat jammer vindt en hij zegt, dat de Praat
jesmaker een echte praatjesmaker is, m.a.w.
bij belooft wat en doet het niet.
Maar zoo is het niet. 'k Heb nadrukkelijk
gezegd, dat ik eerst eens „wilde weten of er
(liefhebberij voor is" en alleen als er een
aantal voorloopige deelnemers waren zou
idit voor ons het bewijs zijn, dat we
plannen nader kunnen uitwerken.
Doch met zoo'n stuk of wat, als zich nu
Opgaven gaat dit niet. En ik houd niet van
Keuren, van hengelen. Men moet het graag
Boen en dadelijk, of niet.
Ik heb dus geen praatjes verkocht, 'k Heb
Ineen ik spijkers met koppen geslagen. En
't is niet mijn schuld, dat de reis niet door
gaat.
Maar het is nu eenmaal zoo, dat men het
moeilijk allen naar den zin kunt maken. Een
schreef: houdt je praatjes voor je, wie gaat
nu naar Brussel. En de ander pruilt nu er
üc weinig deelname is: 't is jammer, je bent
ieen praatjesmaker.
Geen van beiden zullen het zoo bedoeld
hebben als men het op kan vatten, als men
kwaaddenkend is. En dat ben ik heelemaal
niet.. Dus heb ik beide tegenstrijdige brieven
met een glimlach gelezen en geen van bei-
Bon voor ernstig gemeend beschouwd.
Bij mij valt er wel eens wat uit. En dt
WAT IK HOORDE EN ZAG; LAS EN DACHT
OP REIS EN THUIS,
beide bedoelde personen hebben! op hun
beurt ook eens wat laten rollen.
Zoo laten ze in Canada de millioenen
rollen.
DE CANADEESCHE REGEERING
GAAT DE KAASPRODUCTIE SUB
SIDIEEREN.
Daar ïs ze in Juli mee begonnen. Bedoeling
is om de rentabiliteit bij de verwerking van
melk tot kaas te verhoogen. Hierdoor wordt
dan meteen het verschil tusschen het ver
lies, dat men lijdt bij de boter en bij de kaas
productie opgeheven. De kaas bracht zoo
weinig op, dat de melk als consumptiemelk
en voor boterproductie werd bestemd. Maar
daarmede werd de markt voor consumptie-
melk geheel bedorven en ook met de boter
productie liep het natuurlijk bij zoo'n groot
aanbod spaak. Nu heeft men 'n millioen dol
lar (voor zoo'n groot land maar een onnoo-
zel bedrag, vind ik) beschikbaar gesteld om
de kaasproductie te steunen. Zoo krijgt
melk, die voor kaasbereiding gebruikt wordt,
een steun van ca. dollarcent per KG., dus
van nog een driekwart cent in onze waarde.
De melk voor kaasbereidig brengt nu 1,3 tot
1,7 dollarcent per K.G. op. Dat is iets meer
dande melk die voor boterproductie is be
stemd, kan opbrengen.
In Frankrijk kunnen de boeren de
Reeds sedert 1933 is daar evenals bij ons
pachtwet, die de rechter vrijheid gaf, om,
zoo deze dat noodig oordeelde, de pachtsom
te verlagen, nJ. voor die pachten welke vóór
1 Januari van dat jaar waren ingegaan. En
kele weken geleden wercl deze wet verlengd
en bepaald, dat ook de vóór 1 Januari 1935
afgesloten contracten van drie jaar en lan
ger onder bedoelde wet vielen. Dat was dus
al een belangrijk voordeel voor den pachter.
En nu is bepaald, dat met ingang van 9
Augustus de pachtsommen over de geheele
linie met 10 pCt. verlaagd worden, ongeacht
de pachtsom in geld of in natura wordt be
taald.
Dat loopt daar dus ook niet vlot en de
verpachters worden door deze bepaling wel
heel leelijk in hun inkomen getroffen.
Want men moet nooit vergeten, dat maat
regelen tot verhooging of tot verlaging van
prijzen, hoe dan ook, altijd van twee kanten
bekeken kunnen worden. Van de zijde van
den ontvanger van het geld en van het
standpunt van de betaler. Alle kunstmatig
ingrijpen, al is het vaak eisch, heeft iets
dat wringt, als een motor die ontijdig in
geschakeld wordt.
Als de tijden vlot loopen, dan loopt het,
een uitzondering daargelaten, in het maat
schappelijk leven ook vlot, en gaat alles
vrijwel automatisch.
Nu loopt het niet vlot en moet ingegre
pen worden, met als natuurlijk gevolg: on
tevredenheid. En vanzelfsprekend zijn er
heel velen, die precies weten hoe er gehan
deld had moeten worden. Moet ge maar
eens de gesprekken in trein, tram of auto
bus beluisteren.
De belanghebbenden zijn ook wel eens
ontevreden. Daarom heeft de president van
Amerika bepaald, dat na één jaar
TWEEDERDE DER BOEREN VOOR
DE AARDAPPELBEPERKING MOE
TEN ZIJN, ANDERS TREDEN ZE
BUITEN WERKING.
Daar zijn nl. door Roosevelt de nieuwe
landbouwwetten onderteekend.
Op grond van deze nieuwe wetten moet
elke hoeveelheid aardappelen, die na 1 Dec.
in de Vereenigde Staten wordt verkocht,
van een regeeringsmerk zijn voorzien. Bij
overtreding van dit voorschrift worden koo-
per en verkooper met 1000 bebooet. In
Amerika verbouwen ongeveer 6 millioen
boeren aardappelen, waarbij elke boer ge
middeld een morgen land bebouwt. De con
trole op de beperking van den verbouw is
daardoor zeer moeilijk.
Do nieuwe wetten verlengen bovendien
de plantbeperkingen van katoen en tabak
met één jaar.
Men verwacht tevens, dat een 500-tal voor
loopige vonnissen, die uitgesproken zijn,
omdat de rechtbank de wettelijkhied van
de landbouwsteunmaatregelen in twijfel
trok, thans wel zullen herzien worden.
Een zeer voorname bepaling is o.a. ook,
dat na afloop van een jaar de ver-
bouwbeperkingsplannen door twee derden
der boeren moeten worden goedgekeurd,
terwijl zij, wanneer deze meerderheid niet
wordt bereikt, buiten werking treden.
Dat moesten ze hier ook maar eens doen.
De boeren en tuinders over de steunmaat
regelen laten stemmen.
Als men de koeien zou laten stemmen
over de
POGINGEN OM RECORD-MELK
KOEIEN
te verkrijgen, zouden ze misschien tegen
stemmen.
Men heeft weer eens van een paar Duit
sche recordkoeien kunnen lezen. Ik weet
heusch niet of het wel bij ons in de krant
gestaan heeft: alle dwaze berichten, die we
ontvangen, nemen we niet op
Er worden vaak heel wat knepen en
foefjes uitgehaald om iets bijzonders van
zijn vee gedaan te krijgen, doch het dier
zelf vindt het niet bepaald prettig en
wat van veel beteekenis is de fokwaarde
van een dier wordt er niet grooter door als
door bepaalde handelingen voor korter of
langer tijd een enorme melkopbrengst ver
kregen wordt Weet ge hoe dat gaat? In
Amerika waar het ook een sport is melk
koeien te hebben met groote productie, doet
De koe wordt in een afzonderlijke box ge
plaatst en alles wordt vermeden, wat de
rust en de gezondheid van het dier zou
kunnen verstoren. De temperatuur in de
box wordt zoo gelijkmatig gehouden als
maar mogelijk is, en vooral wordt er voor
gezorgd, dat het dier geen „tocht op den
uier" kan krijgen. De verzorging van het
dier is aan een speciaal persoon opgedra
gen, die nacht en dag het dier bewaakt, en
die dan ook een bijzoonder sterk gestel
moet hebben.
Eerst probeert men het zoogen, lijkt het
goed, dan gaat men door. Een speciale .voe
dering en verzorging wordt met angstige
nauwgezetheid verstrekt Maar het dier kan
er vaak niet tegen, vermagert, wordt rheu-
matisch, onvruchtbaar enz. Ook de kalveren
die ze voortbrengen zijn vaak zwak.
Dus het is niet altijd zoo heel voordeelig
recordopbrengsten te bewerken.
Wij houden het vooralsnog met onze uit
muntende stamboekkoeien, die van ouder
tot ouder, dus krachtens aanleg, een groote
opbrengst in normale omstandigheden
geven.
Ons vee mag er zijn. En de
Met name in Friesland.
In het verslag van de Gezondheidsdienst
voor vee in Friesland lezen we o.m.
„Indien we ongevraagd de Veehouderijcen
trale van advies mogen dienen, zou dit hier
in bestaan, dat we doorgaan met de oprui
ming van de reageerders zeer wensóhelijk
te achten en dan wel in dien zin, dat veree-
nigingen met reactie-percentage lager dan
een vast te stellen maximum, het voorrecht
krijgen alle regeerders van hun leden op te
ruimen op voorwaarde, dat de geheele ver-
eeniging, in ons geval de fabriek, geen rea
geerders meer heeft. Dit zou een buitenge
woon belangrijke stap zijn, zoowel uit een
oogpunt van volksgezondheid als wel voor
tuberculose-vrijen opfok.
Op de lijst van tuherculosé-vrije bedrijven
van 13 April en 25 Mei komen in totaal ruim
4300 vrije bedrijven voor. Er zijn dus in de
laatste maanden nog vele bedrijven vrij ge
maakt door opruiming van de laatste rea
geerders. Thans zijn dus meer dan 60 pet.
van de onderzochte bedrijven vrij. De vorde
ringen zijn de laatste jaren wel buitenge
woon geweest.
Door van overheidswege door te gaan op
deze wijze zal de saneering van onzen vee
stapel met betrekking tot tuberculose in
korte jaren een feit zijn."
Dat hopen we van harte, hoewel de prac-
tijk wel zal zijn, dat er ondanks alle
maatregelen, toch weer hier en daar min of
meer minder gewenschte symptonen zich
voordoen. Maar daarom zijn de maatregelen
wel goed.
Zooals het ook een goede maatregel moet
'(ju om
SPREEUWEN UIT DE BONGERDS
TE KEEREN MET BLAUWE
VLAGGEN.
Spreeuwen schijnen nl. een hekel aan de
geheelonthouders of liever aan de geheel
onthouderski eur te hebben. Ze hebben het
land trouwens aan alle menschen of ze ge
heelonthouder zijn of niet. Daar dus niet
van. Maar de mensch heeft ook een hekel
aan de spreeuwen, met name de fruittelers,
die de vruchten aan hun boomen in hun
boomgaard gegroeid als hun eigendom be
schouwen, terwijl de spreeuwen oordeelea
dat heel de natuur gemeen goed is, dus ook
hun eigendom mee is. Deze meening verde
digen ze met hand en tand, of liever met
vleugel en snavel. Dus ontstaat er strijd. En
de spreeuwen worden verjaagd. Maar dat
laten ze zich niet gemakkelijk doen. Nu is
er een fruitteler geweest die het eens pro
beerde met groote blauwe vlaggen om het
terrein te plaatsen en daartusschen op eenige
hoogte boven de boomen lijnen te spannon,
waaraan kleine blauwe vlaggetjes, zooals
bij gepavoiseerde schepen gebruikt worden,
waren bevestigd. Dit deed hij dadelijk nadat
de vruchten begonnen te kleuren. Geen
spreeuw waagde het dit bevlagde terrein
binnen te gaan. Nabij gelegen boomgaarden
kon men met groote moeite spreeuwvrij hou
den. Reeds in de verte hadden de vogels
blijkbaar de vlaggen in de gaten want ze
kwamen wel met groote vluchten aange
vlogen, doch vlogen met een groot en boog
om het bevlagde perceel naar den daar ach
ter liggende boomgaard.
Nadat alle vruchten in de jonge aanplan
ting volledig tot hun recht waren gekomen
en geoogst, werden de vlaggen verwijderd
endadelijk kwamen de spreeuwen deze
boomgaad binnen om te zien of er nog wat
voor hen overgobleven was.
Men zal nu ook een perceel peren op deze
wijze trachten te besohermen, in de hoop,
dat de spreeuwen ook deze ongerept zullen
laten uit vrees voor de vlaggen.
Of de groote vlaggen, of de kleine vlaggen
of at de blauwe kleur hier vrees inboezemde
zullen we blauw, blauw laten. Ditmaal hielp
het. Zooals het ook helpt, dat ik met mijn
vijfde velletje papier bezig ben. Dat wil zog-
~en: Stop.
Tui Je volronde week.
PRAATJESMAKER
