Eenige
in Londen
VRIJDAG 16 AUGUSTUS 1935
TWEEDE BLAD PAG. 5
PROF. DR. T. DE VRIES
Schrijver van een anti
Christelijk boek
De aanhef van het stukje over Mr T. de
Vries in ons nummer van Dinsdag deed
meer verwachten, dan wij toen gegeven
hebben. Wij aarzelden n.l. om te schrijven
over de geruchten, welke ons in de loop der
jaren bereikt hadden en bepaalden ons tot
eigen herinneringen.
Intusschen wendden wij ons om nadere
inlichtingen tot Mr A. de Jong (wethouder
van Rotterdam), wiens zeer verzorgd archief
groote en welverdiende vermaardheid ge
niet. Ter aanvulling van ons bericht ver
telde hij ons nog het volgende-
Mr. T. de Vries studeerde aan de Vrije
Unriersiteit, maar lui kon zich niet veree
nigen met 't optreden van Prof. de Savornin
Lobman en ging daarom over naar de Am-
sterdamsche Universiteit, waar hij op de
genoemde dissertatie promoveerde.
Gedurende eenige tijd was hij hoofdredac
teur van de Friesche Provinciale Crt., welke
uitging van de Antirev. kiesvereenigingen
in Friesland, die daarvoor een Persvereeni-
ging hadden gesticht (later ging het
F r i e s c h Dagblad over naar de N.V.
„De Motor").
In Groningen redigeerde hij De Volks-
k r a n t, welke te Appingedam versoheen en
de Chr. democratische beginselen verdedigdp
Nadat hij in Amerika zijn professoraten
(feitelijk door hem zelf en voor eigen
risico gesticht) had laten varen (waarheen
hij ook voornamelijk ging volgens onze her
inneringen, welke door andere bevestigd
werden, omdat Dr. Kuyper hem geen leer
stoel aan de „Vrije" aanbood), vestigde hij
zich in Evanstan (Illinois), waar hij thans
ook ges'orven is. Daar verscheen in 1932 een
bock met het volgende opschrift:
Evidence on Christianity and Evo
lution. Published bij T. de Vries,
71S Clark Street, Evanstan Illi
nois.
Over dit boek verscheen in de N. Rott.
Crt. van 27 Oct. 1932 de volgende recensie:
De schrijver van dit boekje schijnt een
Nede-rlandsch-Amerikaan te zijn. Niet
alleen zijn naam, maar ook de taal en
stijl van zijn boek wijzen er op. In Grand
Rapids en andere Nederlandsche centra
in N.-A. schijnt hij geen onbekende te we
zen, want hij spreekt b.v. van „onze goede
stad Grand Rapids".
Van het oude orthodoxe geloof oer Va
deren, dat in deze centra nog altijd be
leden wordt, is hij wel zeer ver verwij
derd, of, moeten wij zeggen, verwijderd
geraakt. Zijn geschrift is een koelhar-
tige, soms vinnige, doorloopende kritiek
op Bijbelgeloof en de daarop gevestigde
kerkelijke belijdenis. In het eerste ge
deelte geeft hij, van hier en daar samen-
gelezen uitspraken die moeten aantoo-
nen, dat wat in den Bijbel staat fantasie,
falsificatie, menschelijke constructie is en
dat er van eenigerlei bovennatuurlijke
openbaring geen sprake kan zijn.
In het tweede gedeelte gaat hij na wat
er over en voor evolutie is te zeggen. Men
houde hierbij in het oog, dat het begrip
„evolutie" in Amerikaansche godsdien
stige kringen een bijzonderen bijsmaak
heeft gekregen waarover men zich nog
altijd, ook bibliografisch, het best oriën-
teeren kon bij Eldred C. Van der laan,
„Fundamentalism versus Modernism",
New York 1925. De heer T. de Vries ci
teert ook wel boeken uit den allerlaatsten
tijd, doch discht feitelijk verouderde,
reeds door nieuwe opvattingen gecorri
geerde meeningen over dit vraagstuk op.
In het derde gedeelte beschouwt hij
religie en evolutie in onderling verband
en verwacht voor ons inzicht in de betee-
kenis van onsterfelijkheid, zonde, zede
lijkheid en gerechtigheid van de zooge
naamde „evolutie-gedachte" nog .veel
heil.
Het boek dat niet vrij is 'van storende
fouten en dat zich moeilijk laat lezen, om
dat de titels van de aangehaalde boeken
telkens in den tekst staan afgedrukt, is
als specimen van Ned.-Am. bestrijding
van het orthodoxe Bijbel- en Kerkgeloof
opmerkelijk. Het behoort thuis in de
sfeer van Thomas Paine en Huxley en
van Scopes den schoolmeester uit Dayton
in Tennessee, bekend uit zijn strijd met
den fundamentalistischen W. J. Brydn.
De recensent heeft blijkbaar niet vermoed
dat de schrijver Mr. T. de Vries was, zoo
welbekend in anti-rev. kringen in ons land.
Ook anderen meenden, dat het niet dezelfde
was als de compagnon van Staalman.
Maar Mr. de Jong verkeerde, nadat hij met
eenige moeite het boek ter inzage had ge
kregen, na lezing geen oogenblik in twijfel.
Herinneringen aan de Vrije Universiteit en
dergelijke bewezen volkomen duidelijk, dat
de man, die hier het Christendom zoo fel
aanviel .dezelfde was, die zoo met overtui
ging had geschreven over „Het karakter
an den strijd onzer dagen".
Mr. de Jong zou de recensie in de N.R.C.
niet woord voor woord onderschrijven, maar
dat de schrijver geheel afgevallen was van
het geloof der vaderen, komt, volgens hem,
op elke bladzijde duidelijk uit.
Wij weten natuurlijk niet of Mr. de Vries
tot het laatst van zijn leven deze overtui
ging heeft behouden
Het bovenstaande moge tevens als ant
woord beschouwd worden op vragen, welke
uit de kring onzer lezers ons bereikten.
Nieuwe verkeersgevaren
Serpentines nit autobussen
De K.NA.C. schrijft ons:
Er gaat schier geen dag voiahbij, of het
moderne verkeer stalt ons voor nieuwe en
onverwachte problemen, met die daaraan
verbonden moeilijkheden en gevaren.
Het is namelijk een veel gebruikte ge
woonte geworden van de in autobussen toe
rende jeugd om door het uitwerpen van
veelkleurige serpentinicis van haar levens
vreugde en v aoanta es temming te getuigen.
Dat daarvan echter reeds verkeersongeval
len het gevolg zijn geweest, doordat niets
vermoedende weggebruikers door de uit db
bussen geworpen rolletj.es papier werden ge
raakt en daardoor de controle over hun
voertuig kwijt raakten, geeft ernstig te
denken. De daaruit ontstane gevaren on
derschatte men niet, hoe overdreven de be
zworen tegen dozen vorm van kinderlijke
vreugdeuiting ook mogen schijnen. Het is
dan ook te hopen, dat de leiders of onder
wijzers in het vervolg het medenemen en
uitwerpen van serpentines zullen verbie
den. D:< vreugde van de jongens cn meis
jes zal er niet minder om zijn. En de vei
ligheid van het verkeer zal dan niet meer
in het gedrang komen.
BOOTDIEI T DEN BOMMEL—
WILLEMSTAD.
Binnenkort zal een nieuwe stoombootver
binding Den Bommel/Numansdorp/Wil
lemstad worden .tcj stand gebracht.
V erkeerswaarnemingen
Rijkswaterstaat
Intensiteit en aewicht van het
wegtransport
De Rijkswaterstaat zal op ruiim 53c
punten verkeerswaarnemingen hou
den, om de intensiteit van het vier-
ikeer op verschillende wegen en die
toe- of afname ten opzichte van vorige
waarnemingen te kunnen vaststellen
Thans zal op Dinsdag 20 Aug., Woens
dag 18 Sept. en Donderdag 26 Sopt. het
auto- en vrachtverkeer worden opge
houden op 25 talpunten. Den bestuur
ders zal dan het eigen gewicht van den
wagen worden gevraagd, dit is het ge
wicht, daft op de wegeribel asrtangka art
is geplaatst (dus niet de asbelastingen)
De opname van gewichten geschiedt uit
sluitend met het doel factoren te kunnen
vaststellen voor de berekening van hot ton-
verkeer over den weg en nie voor het even
tueel opmaken van proces-verbaal. Boven
dien wordit op dleze punten het aantal passa
giers van de vrachtauto's eni de autobussen
opgenomen en speciaal van vrachtauto's nog
geconstateerd, of deze leeg, gedeeltelijk of
Engeland en Nederland
li
Britain's youth for Christ. (De
Engelsche jeugd voor Christus)
Opschrift Alexandra Palace
Gewapend met een aanbeveling van nie
mand minder dan den Commandant van het
Leger des Heils in Nederland, Bouwe Vlas,
begaf ik mij naar het hoofdkwartier van de
Salvation tung in de Queen Victoria Street.
'k Had ze heelemaal niet noodig gehad.
De menschen daar waren, evenals de
broeders en zusters hier, een en al vriende
lijkheid en hulpvaardigheid.
Ik kreeg er een program voor de den vol
genden dag te houden „Nationaal Young
People's Day" (nationale dag voor het jonge
volk) en vernam alles over den arbeid van
het Leger onder oud en jong in de groote
stad, wat ik weten wilde.
Wat 'n reuzen-gebouw! Wat 'n front met
kolossale schrijfletter verkondigd tot op ver
ren afstand, met welke bestemming dit hui
zencomplex werd gesticht- Wat 'n kamers en
kantoren!
Centrum dus van de wereld-organisatie,
waarvan .generaal Booth" de stichter en
organisator is.
Eens heb ik hem hooren spreken. Al heel
wat jaren geleden. Het was in de Harmonie
te Groningen. Levendig herinner ik mij zijn
imponeerende figuur, zijn vurige, enthou
siaste rede, die een geweldige geestdrift
wekte onder de van heinde en ver opgeko
men schare.
Nu, hier in Londen, zou ik zijn dochter
hooren, Evangeline Booth, thans de generaal.
Zij was pas teruggekeerd van een propa-
gandareis door Australië, Indië en Noord-
Amerika en zou door afgevaardigden uit
heel het land, ook uit Schotland en Ierland
worden begroet
Alexandra Palace in Wood Green
Een heel eina van het centrum der bin
nenstad. Toch, zooals op den plattegrond
was të zien, lang niet „buiten".
Den grootsten afstand legde ik per „onder,
grondsche" af. Dat schiet het vlugst op. In
de hooge bus bovengronds zie je veel meer.
Maar telkens en telkens zit je vast midden
in den chaos van wagens en bussen en
trams en auto's. Voor 'n keer is dat. wel
leuk, maar als je haast hebt, begint het
gauw te vervelen.
Zoo trof ik het eens, na een dagverblijf in
Brighton aankomend aan het Lonüon-bridge-
station even na het sluitingsuur van kanto
ren en handelszaken, dat we geklemd zaten
in een lange file van bussen; vóór je bussen,
achter je bussen, rechts en links bussen en
over de trottoirs het volle stroomend uit de
binnenstad hoe raak je er uit! Plotseling
komt er eenige beweging en vóór je het weet,
is de heele zaak weer vlot en vliegt het
door breede en soms tamelijk smalle straten.
Eerst dan met de ondergrondsche. Daarna
met een electrisch trammetje de hoogte op.
Aan het publiek in dit rustige vervoer
middel zag jc al, dat. er. van het Leger wat
to doen was. I-Iet wenupde van uniformen.
En hoven, op het ten-as aangekomen, krioel
de een groote menigte oud en jong dooreen.
I etond in ons iblad yan 12 Augustus.;
volgeladen zijn. De tellingen geschieden op
genoemde data op de volgende wegvakken:
Amsterdam—Laren (op 2 plaatsen), 's-Gra-
venihageSassenibeam, Amsterdam—Halfweg.
Se ssenhe&m—Haarlem, HaarlemVelsen,
Van Eeuwijlksluis—Zurioh, IlaagsChe Schouw
UtrecMsiohe grens, 's-GravenlhageRotter
dam (op 2 plaatsen), RotterdamDordrecht,
Renswoud'eArnhem, UtrechtDe Grebbe,
CulemborgHedel, HoevelakenZwolle, Hoe
veJakenApeldoorn, DrenltsChe; grensGro
ningen, Ovejiijselsohe grens—Leeuwarden,
EnschedéGlan eitbrug, ArnhemDieren
ArnhemNijmegen, TilburgBreda, 's-Her-
togenboschEindhoven, VenloRoermond,
RoermondMaastricht.
De vijf sleepbooten voor Rusland
Laatste tewater gelaten.
De vijfde en laatste sleepboot, „Minsk"
genaamd, die voor Russische rekening door
Verschure en Co.'s Scheepswerf en Machi
nefabriek te Amsterdam wordt gebouwd,
is met goed gevolg te water gelaten.
De derde sleepboot van deze serie, .dè
„Tiflis", is gereed en zal binnen enkele da
gen naar Rusland vertrekken. De Russische
bemanning is reeds aangekomen.
De vierde, de „Kxien", zal vermoedelijk
over twee weken afgebouwd en gereed .voor
de proefvaart zijn.
Padvinders waren al bezig zich" op te stel
len langs den weg, waarlangs de generale
staf zich zou begeven naar de muziek-tent,
waar de opening, „the breaking of the flag"
zou plaats hebben.
Muziekcorpsen kwamen van alle zijden
aanmarcheeren, met jongelingen en knapen
en kleine kereltjes in de gelederen zoo van
4, 5 jaar. 't Was koddig te zien. Een ge
zellige vroolijkheid heerschte rondom en in
het geweldig-groote vergadergebouw, aan
welks voorfront in roode en blauwe letters
prijkte het opschrift: Britain's youth for
Christ.
Daar nadert de chef van den staf, bege
leid door zijn officieren. Zij beklimmen het
podium, en na de plechtige vlag-begroeting
zetten 18 van de aanwezige muziek-corpsen
in het openingslied, dat door de verzamelde
duizenden rondom de op het terras gebouw
de verhooging met enthousiasme wordt,
aangeheven: „Unfurl the Army Banner, The
yellow, red and blue" (Ontplooi de heils-
banier, het geel, rood en blauw). En ge
weldig was de massale zang van het koor
na elk couplet:
The Light of the world is Jesus;
And if you come to Hem,
He'll cleanse your soul from sin,
The Light of the world is Jesus.
(Het Licht van de wereld is Jezus. En als
gij tot Hem komt, zal Hij u van alle zonden
bevrijden. Het Licht van de wereld is Jezus)
Natuurlijk werd oit koor, zooals we dat
ook van de samenkomsten in ons land wel
kennen, in alle variaties eezongen. Al maar
weer herhalen: met muziek, en zonder mu
ziek, en ten slotte allen op de maat van de
muziek met de handen klappend.
Even moest ik denken aan een beschrij
ving, die de bekende Duitsche volksschrijver
Otto Funke geeft van een Leger des Heils-
samenkomst ook in Londen, natuurlijk heel
wat jaren geleden; een samenkomst, op de
volgende wijze aangekondigd:
1 Optreden en voorstelling van halleluja
meisjes te 7 uur.
2 Groote vuur- en zwavelgodsdienstoefe-
ning te half 8 uur.
3 Hallelujagalop te 8 uur.
4 Afvuring van de groote Golgotha-ka-
nonnen te 9 uur.
5 Nederdaling van den Heiligen Geest
te 10, uur.
6 Overwinning op den duivel te 11 uur.
We moeten aannemen, dat onze Duitsche
dominé niet maar wat uit den duim gezo
gen heeft en naar waarheid meedeelt, wat
hij met eigen oogen heeft gezien. En con-
stateeren dan met dankbaarheid, dat het
Leger thans met zulk daverend oorlogs
materiaal niet meer werkt.
Ofschoon ook wij dien „dag voor het jonge
volk" wel dingen hebben beleefd, die ons
even het hoofd doen schudden.
Zoo in de schouwburgzaal, waar een afdee
ling zangeressen van het Zweedsche Leger
des Heils, als gasten juist die dagen in
Londen, zongen en musiceerden, allerkeu
rigst, en de „National Troubadours" een
enkele voorstelling gaven.
Bij een van die nummers kwamen achter
eenvolgens een drietal achter een licht
scherm verborgen mannetjes op het toonecl
ciarcheeren. Het eerste scherm werd peer-
Federatie van Drogistenbonden
Naar ordening in het drogistenbedrjjf
Thans is de goedkeuring verkregen op de
statuten van de Federatie van Drogisten-
honden. Deze federatie, waarbij de drie be
staande drogistenbonden zijn aangesloten,
heeft ten doel ordening te scheppen in het
drogistenlbedrijf
Ter bereiking van dit doel werd o.m. be
paald dat inciien een gediplomeerde een
drogistzaak wenscht op te richten, die op
te richten zaak minstens driehonderd me
ter gaans verwijderd moet zijn van een
reeds gevestigde.
De Federatie heeft een overeenkomst ge
sloten, den handel in pliarmaceutische ar
tikelen betreffende, met de Ver. t. Beh. van
Pharmaceutische Handelsbelangen, in avel
ke vereeniging alle fabrikanten en groot
handelaren in het pharmaceutisch bedrijf
opgenomen zijn, terwijl bij de Federatie van
Drogistenbonden ruim 98 pet. der drogisten
en detaillisten aangesloten zijn. Het Secre
tariaat van de Federatie is gevestigd: Sa-
phatiepark 130 te Amsterdam.
DE NIEUWE WAALBRUG BIJ NIJMEGEN
De hoofdboog voltooid.
In den loop van den dag is gisteren de
hoofdboog van de nieuwe 'brug over de
gezet; een allerkomiekste mannenkop, met
hoogen hoed en langen baard, verrees er
boven uit, en dit mannetje probeerde dan
een lied te zingen of te recitee-ren, waarbij
een daarachter opgesteld koor telkens ant
woordde of een bepaalde zinsnede herhaal
de. Nu en dan zat de declamator even vast
en hield je je hart vast, of hij er niet in zou
blijven steken, maar dan viel het koor plot
seling in het was alles te voren blijkbaar
aldus ingestudeerd en alles liep weer ge
smeerd.
Mannetje no. 1 verdween achter het
scherm en no. 2 stak zijn eveneens opgedirk-
ten kop te voorschijn om ook het publiek
eenige oogenblikken met zijn ervaringen
het was alles propaganda voor het Leger
bezig te houden. Daarna kreeg no. 3 een
beurt en toen ook die zijn rol in samenwer
king met het koor had gespeeld, verdween
de stoet op de maat van de muziek van het
tooneel.
In de namiddagsamenkomst had' een soort
gelijke grappenmakerij plaats
Die was in de eerste plaats bestemd als
verwelkoming van de Generaal.
Een 1500 a 2000 slum-kinderen (uit de
achterbuurten van Londen) hadden plaats
genomen op het steil opgebouwde podium,
versierd met vlaggen van allerlei nationali
teiten en een reuzen-wit-doek met opschrift:
„Britain's youth greets the founder's daugh
ter our General" (De Engelsche jeugd be
groet de dochter van den stichter, onze
Generaal). In de zaal, de „great central hall",
sloegen tienduizenden belangstellenden gade
hoe ook het linksche en rechtsche podium
zich langzamerhand vulde met divisie-
commandanten en assistent-commandanten
uit alle deelen van het Britsche rijk, welke
later op den middag twee aan twee voor het
voetlicht zouden komen en door het draaien
aan een kruk op een wit doek de cijfers
zouden tooveren, een beeld gevend van den
arbeid hunner divisie: zooveel jongemen-
schen zoekende „Salvation"; zooveel junior
soldaten als lid ingeschreven; zooveel samen
komsten gehouden; zooveel nieuwe corps
cadetten ingeschreven, enz.
Daar klonk trompetter-fanfare. Allen ver
rezen van hun zetel. De Generaal schreed de
•zaal binnen. De Leger des Heils-vlag voorop.
Dan een groep van vlaggen, aangevend de
landen, die door de Generaal waren bezocht.
Vervolgens internationale vertegenwoordi
gers, een nationale groep, de Britsche aan
voerder, de chef van den staf, een lijfwacht,
en dan de Generaal, omringd door haar of
ficieren.
Wat 'n gejuich en applaus steeg uit de
menigte op. En dan dat vlagge-gezwaai van
al die kinderen op het podium, 't Was of
de Koningin haar intocht deed.
Openingslied, gebed, Schriftlezing, wel
komstwoord tot de Generaal, zang van de
verschillende kindergroepen, rede van de
Generaal zelf het was alles heel interes
sant. meer dan één artikel zou er over te
schrijven zijn maar ook hier weer een
voorstelling van verkleede dames en heeren
onder leiding van een dirigent, die zulke
vreemde grimassen maakte, dat wij Neder-
landsch Gereformeerden dit moeilijk in over
eenstemming kunnen brengen met den ernst
van oen overigens zeer te respectee^en geeste
lijken en socialen Leger-des-Heils arbeid
onder de armen en de verachten in de groote
Zeer te respecteerenIk ontving van
een der divisie-commandanten, werkend in
Oost-Londen, een vriendelijke uitnoodiging
om persoonlijk kennis te komen maken met
het slumwerk in de achterbuurten van
Londen.
Een beschrijving daarover zou menige
kolom kunnen vullen. Ook een tocht door
de Joden- en Chineezen-buurt van de we
reldstad. In de „volks"-wijken van ónze
groote steden is het op sommige plaatsen
héél slecht gesteld, maar daar is het nog
weer een graadje erger.
En daar ae Leger des Heilszusters te zien
helpen en troosten, op te beuren en geestelijk
zoowel als zedelijk en maatschappelijk op te
heffen, met opoffering van alles wat ze heb
ben, met opoffering van zichzelf het
is een werk om er God voor te danken, welks
vruchten eens de eeuwigheid zal openbaren.
L STAP
PER PAKJE
ROFFELRIJMEN
GEMOEDELIJK
Wie de reis weieens gemaakt heeft
MaasstadZijpeZierikzee
Draagt de tram- en bootgenoegens
Heel z'n leven met zich mee.
't Kan, wanneer de zomer schoon is,
Onverdeeld genoeglijk zijn,
Maar je moet provisie hebben
En geduld op deze lijn.
Zaterdag. De boot van Zijpe
Die naar Numansdorp vertrekt.
De „Minister Lely" loost een
Drietal stooten, lang gerekt.
Als de tros is losgesmeten
Wuift de wal en heel de boot;
De kapitein seint naar beneden
En de vaart wordt snel vergroot
Tien minuten is gevaren;
Daar verschijnt de conducteur
Bij den kapitein-aan-t-stuurwiel
Aan de open stuurhuisdeur.
„Kaps" zegt hij„we hebben niks
meer
Wat dat niks is, hoort men niet,
i Maar het roer wordt omgeworpen
En de boot keert om, subiet.
WatGeen wateroZie? fcoZen??
Gist het bootpubliek en-bloc
Denkend aan de vliegmachine
Die met leege tanks vertrok,,.
Onderwijl is de „Minister"
Naar de haven weergekeerd.
Door drie gillen van de stoomfluit
Is men daar gealarmeerd.
Met z'n hand-en als een trechter
Staat de conducteur voorop;
Koosl de trommelKoosW de trom-
mei!
Schreeuwt hij met een roode kop.
Koos schijnt noppes te begrijpen,
Maar een stoker van de tram
Snapte het, en wist te zorgen
Dat de zaak in orde kwam.
Met de blikken kaart iestrommel
Kwam hij haastig aangerend:
Met gejuich werd .hij ontvanger
En de steven weer gewend
Een half uurtje was verloren,
Maar dat is zoo erg niet, want
Rustig wachten tram en menschen
Aan de Numansdorpsche kant...
Do Generaal van het Leger des Heils. Evangeline Booth, spreekt de menigte in Alexandra
ralace toe na tiaar tournee door. Australië, en ani& e larden,
(Nadruk verboden
T
N
-■
Olympisch Stadion en een hoogte van 76 meter moet bereiken.
Waal, de grootste brugspanning van Euro
pa, ter lengte van 244,4 M., voltooid. Heden
worden de steunpunten weggenomen, waar
door de boog geheel vrij komt te hangen.
De Dordtsche hulpbrug, welke als mort-
tagebrue gediend heeft, zal in den loop van
de volgende week vermoedelijk worden
weggesleept en tijdelijk worden opgeborgen
op het werkterrein in den Ooypolder te Nij
megen, in afwachting van de overbrenging
naar Dordrecht, waar nog begonnen moet
worden met de constructie van den onder
houw, op welks aanbesteding thans ge
wacht wordt,
WRIGLEYS
KAUWGOM
VERFRISCHT
DE MOND NA
HET ROOKEN
