liirntur ;Cciitsdjf (£mrttat
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
15e Jaargang
BINNENLAND.
abonnementsprijs:
Pet kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week 0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 77» ct-
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5551
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1935
abbsrtentieprijjtn:
Van I tot 5 regels 1.177»
Elke regel meer 0.22'h
Ingezonden Mededeelingen
van 1-5 regels2.30
Elke regel meer0.45
Handelsadvertentiën per regel 0.177»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 'I bureau
wordt berekend0.10
PASSEND OPSCHRIFT
GEVRAAGD
De wijze, waarop een „kameraad", die
met Ir. Mussert naar Indië vloog, de tocht
beschrijft, valt moeilijk in beschaafd Ne-
derlandsch te kwalificeeren. Ze sluit zich
echter uitnemend aan bij de hinderlijke
manier, waarop men den leider uitgeleide
deed, zoowel op Schiphol als in de pers,
waarin gezegd werd, dat Indië nu eens het
voorrecht zou genieten een „officieel be
zoek" uit Nederland te ontvangen.
Een absoluut monarch kan niet meer
door zijn hofkliek gevleid zijn, dan de
voorman der N.S.B. door zijn „vereerders".
De „kameraad" in Vova maakt het wel
heel bar. Het begint al direct De blijken
van vriendschap van Schiphol tot Athene
„maakte deze eerste zware dag voor den
Algemeen Leider dragelijk'..
Maar hij smelt weg in adoratie wanneer
hij verhaalt, hoe Ir. Mussert onder de
slechte weersomstandigheden, waarmee de
„Sperwer" te kampen had. zich als een on
verschrokken luchtpassagier gedroeg:
„Het moreel der passagiers was er niet
op vooruitgegaan, maar de rust en kalmte
van Mussert waren verkwikkend en vow*
ons allen bemoedigend".
Nauwelijks was deze ophemeling in Vova
verschenen, of de roode pers schreef, hoe
haar reeds eenage tijd bekend was, „dat
liet voornemen van den gezagvoerder Both
om nogmaals te probeeren de „Sperwer"
door de moesson heen te brengen, aanvan-
kei ijk strandde op het verzet der passa
giers".
Verder deelt Het Volk dan mee'
Het verzet tegen doorvliegen ging vol
gens de volkomen betrouwbare inlichtin
gen, die wij mochten ontvangen, niet het
minst uit van den heer Mussert. Deze was
vast besloten om de reis van Rangoon
naar Medan per schip voort te zetten en
vertoonde in het zware weer alle ken-
teekenen van vrees".
De redactie voegt er aan toe ;dat niemand
op een luchtreiziger schimpen zou, die
in de rampweek van de K.L.M. met vrees
cn beving in een vliegtuig stapte, maar dat
zij, na de verheerlijking van den leider in
zijn lijfblad niet kon zwijgen.
Het eerste zijn we volkomen met het
blad eens. Er behoorde zeker moed toe om
nu onder slechte weersomstandigheden aan
boord te ga#an. Het laat ons echter koud of
Mussert moedig, dan wel bevreesd was; al
zou ons, mochten wo meevliegen, de koel
bloedigheid en kalme vastberadenheid van
den gezagvoerder, meer gerust stellen dan
de moed van den leider. Hij roept ric he>
innering aan Paulus in noodweer op een
adramythénisch schip niet bij ons op.
Overigens, waar of niet waar, de mensch-
vergoding en persoonverheerlijking, waar
aan de volgelingen van Mussert zich schul
dig maken, om den leider boven de massa
to verheffen, stuit ons tegen de borst.
Het woord dat hiervoor past, zullen onze
lezers zelf wel boven dit artikeltje plaatsen.
AAN ELKAAR GEWAAGD
De vorige week maakte de Nederlan
der aanmerking op de denigreerende wijze,
waarop Dr. H. Polak in zijn Kroniek in de
roode pers over Ir. Mussert schreef.
Dit artikeltje was ons geheel uit het hart
gegrepen en een soortgelijk was ons. na de
lezing der Kroniek, bijna uit de pen ge
vloeid.
Een groot deel van de Nederlandsche
pers en ten deze sluiten we ons gaarne
bij de meerderheid aan is nog steeds
van meening, dat persoonlijke aanvallen
zooveel doenlijk uit cte publieke discussie
geweerd behooren te worden en zeker on
gepaste aardigheden op iemands lichame
lijke verschijning. Dr. Polak bezondigde
zich zoowel aan 't eene als aan 't andere
cn dat strekt hem niet tot eere.
Wanneer echter „Vova" met begrijpelijke
instemming het artikel uit de Neder
lander overneemt, dan ziet de redactie
blijkbaar over .'t hoofd, dat zij het ook op
zich zelf kan toepassen. Immers, Volk en
Vaderland schrijft ook voor 't vader
land weg, zooals het Volk doet. Ze heb
ben elkaar niets te verwijten en zijn aan
elkaar gewaagd.
De opmerkingen, welke de Nederlan
der maakte, werden door Vova ingeieicf
met de woorden, dat de redactie in bedoeld
blad, „een karakterschets las van den groe
ten Kroniekschrijver der proletarische let
teren, den edelen juweelen-bons dr. h.c.
Henri Polak." Wij vermoeden, zoo volgde
er op, dat de uiterst gevoelige heer Polak
na het lezen dezer „opmerking" een slechte
nacht in het Grand Hotel te Scheveningen
heeft doorgebracht."
Dit is even laag bij de grondsch, als de
persoonlijke kritiek op Ir. Mussert.
In ander opzicht gaat in grove persoon
lijke bestrijding „Vova" veel verder dan
cenig blad in Nederland. Een plaat, zooals
men Zaterdag in het orgaan der N.S.B.
aantrof, zal men in elk ander blad tever
geefs zoeken.
We hebben reeds meermalen gewezen op
gezagsondermijnende cn grof belaedi-
gende artikelen en caricaturen van de
N.S.B. Is dan alles maar geoorloofd in ons
land? Het schijnt soms, of niet tot de over
heid doordringt, wat men daar aandurft.
Daarom vestigen we ditmaal eens bijzon
der de aandacht op de schandelijke plaat
in het laatste nummer, waarin Colijn is
afgebeeld met de honger als medewer
ker achter hem.
„Weest rustig", vermaant Dr. Colijn, en
do Honger reageert daarop: „Maak u niet
ongerust, Excellentie, op m ij kunt u reke
nen; ik maak alles rustig."
Wij vragen, niet voor het eerst, maar met
klimmende ernst en groote nadruk: Is ten
onzent alles toelaatbaar?
Stel u voor, dat een tegenstander zich in
de toekomstige staat van de NJS.B. zooiets
permitteerde
De stand der werkloosheid
Het cijler wordt weer hoogerl
Bij de organen der openbare arbeidsbe
middeling stonden op 27 Juli j.L 352.090
werkzoekenden ingeschreven, waaronder
333.932 werkloozen. Van hen waren 320.990
mannen.
Oj) 13 Juli bedroeg het aantal ingeschre
venen bij een ongeveer gelijk aantal orga
nen 349.457, onder wie 331.635 werkloozen.
Het aantal werkzoekenden is derhalve
sedert 13 Juli 1935 gestegen met 2633, het
aantal wei-kloozen met 2297.
Tegen de parkeergeldheffingen
Adres der K.N.A.C. aan de Koningin
Het bestuur der K.N.A.C. heeft in een
adres aan de Koningin zijn bezwaren ken
baar gemaakt tegen de voorgenomen par-
keergeldheffing te Den Haag. Dit besluit
strekt tot verlaging van de lasten voor ho
tels, restaurants en café's tot een bedrag
van rond f 33.000 's jaars en ter compen
satie dezer verlaging tot een, deels nieu
we, deels hoogerë heffing op hot „parkee
ren" van automobielen, waarvan een op
brengst van rond f35.000 's jaars wordt
verwacht.
Bezwaar wordt eveneens gemaakt tegen
de parkeerverordeningen van Rotterdam en
Haarlem, welke verordeningen volgens
adressante in wezen niets anders voor
schrijven dan het heffen van gelden voor
het normale gebruik van wegen, zoodat
deze heffingen als „weggelden", zijn aan
te merken.
Bovendien acht adressante gemelde
verordeningen in strijd met het alge
meen belang omdat zij aan het auto
mobilisme, dat reeds op uiterst zware
wijze door tal van belastingheffingen
wordt getroffen, lasten opleggen, die
welhaast ondragelijk zijn en onbillijk
omdat krachtens gemelde verordenin
gen lasten zullen worden geheven te
algemeene bate op het normale ge
bruik van straatgedeelten en pleinen.
Tenslotte wijst zij er op, dat tal van ge
meenten van plan zijn belastingheffingen
als de bovenbedoelde in te voeren, terwijl
het haar bekend is dat reeds in vele ge
meenten (o.a. Schiebroek, Utrecht. 's-Her-
togenbosch, Nijmegen) in een of anderen
vorm dergelijke lasten geheven worden.
Adressante verzocht Hare Majesteit dan
ook met den diepsten eerbied Hare goedkeu
ring aan bovenbedoelde verordeningen wel
te willen onthouden.
Eerste Kamer
De vacature-Slingenberg
De heer J. S c b i 11 h u i s, die in de vaca
ture-Slingenberg benoemd verklaard is tot
lid der Eerste Kamer, heeft deze benoeming
niet aanvaard.
Zijn opvolger op de V.D.-lijst is mr W. II.
M. Werken.
Onwaardig geschrijf
Onwaardig is het schrijven van den heer
Polak in hoogste mate, aldus de Neder
lan cl e r.
„Het lust ons niet deze stelling te sta
ven met de honderden zinsneden, die de
diverse kronieken ons over de N.S.B. en
haar leider ter beschikking stellen.
Wij bepalen ons tot de kroniek van j.l.
Zaterdag, naar de heer Mussert op groffe
en piatte wijze wordt aangevallen.
Achtereenvolgens wordt de N.S.B.-lcidcr
genoemd een „den volksgeest vergiftigende
praatjesmaker", een „avonturier, die er op
uit is o.a. al het goade. dat wij aan het libe
ralisme danken, te vernietigen", een „vijand
van een volk"; tevens wordt hij nog inge
lijfd bij „de N.S.B. hansworsten". Over de
artikelen, die de heer Mussert in Volk en
Vaderland publiceert, wordt als volgt de
staf gebroken1 „Het was .zonder uitzonde
ring proza-van-hou-je-taai, banale kletskou-
se rij, zonder iets eigens en in vrij onbenul
lig Ned'erlandsch uitgedrukt". Alsof het nog
niet mooi genoeg is, wordt een oogenblik
later gesproken van „zevende rangs ge
schrijf". Tenslotte heet ir Mussert nog de
man „die geen behoorlijk opstelletje kan
schrijven".
Wij willen een eind maken aan dit arti
keltje, waarvan het schrijven geen plezier
is, omdat bet constateeren hoe bedenkelijk
het peil van de Nederlandsche pers in som
mige opzichten daalt, droef werk is."
De nieuwe Minister van Defensie
Het is niet onmogelijk, dat de huidige
gouverneur van Curacao, de heer B. W. T.
van Slobbe, zal worden aangezocht om
de leiding van het departement van Defen
sie op zich te nemen.'
Men zal zich herinneren, dat de ambts-
duur van dezen functionaris in de West
ten einde is en dat Z.Exc. toch eerlang
naar het moederland zou terugkeeren. Zijn
eventueel optreden als minister zou dus
geen moeilijkheden veroorzaken in het be
stuur van Curacao tengevolge van een on
verwacht en ontijdig vertrek.
De reis van Albury's
burgemeester
De burgemeester van Albury en Mevrouw
W a u g h hebben in de afgeloopen dagen
Ermelo, Steenwjjk, Sneek, Leeuwarden en
Groningen bezocht, en zijn overal op harte
lijke wijze toegejuicht. Ook Zwolle had zich
er op voorbereid, het echtpaar W a u g h fees
telijk te ontvangen, toen dezen op doorreis
van Amsterdam naar Steenwjjk, deze stad
zouden passeeren.
De Australische burgemeester kwam van
Wapenveld, waar de luilch gebruikt wars, en
begaf zich naar Giethoorn, om daar door de
Districts V.V. Zwolle en Omstreken te wor
den ontvangen en een puntertocht te maken.
Een ontvangst ten stadhuize, die in allerijl
gearrangeerd was en waarvoor o.a. de loopers
uitgelegd waren, en veel politie en publiek op
de been was, is door een misverstand niet
doorgegaan. De burgemeester reed door, in
plaats van te stoppen en liet zoodoende de
gemeentebestuurderen met hun feestvertoor.
Aankoop van bruineboonen en
schokkererwten
De Staatscourant var. gisteravond bevatte
een beschikking, waarbij de Nederl. Akker
bouw Centrale, zoo dit tot steun van de
markt noódig mocht zijn, de in Nederland
geteelde lange bruine boonen en schokker
erwten oogst 1935 kan aankoopen tegen een
prijs van 10.50 voor de maanden Augustus
en September, voor de waarde daarvan tel
kens niet 10 cent verhoogd tot voor het
laatst op 1 April 1936.
Schijnbare tegenspraak
De koelbloedigheid van den leider
Ter aanvulling van de driestar onder het
hoofd „Passend opschrift gevraagd" maken
we melding van een verklaring van Ir Mus
sert aan het persbureau Aneta.
!n een interview over zijn indrukken over
zijn reis door Indië merkt de heer Mussert
op:
Ten aanzien van de verklaring, welke
gezagvoerder Both zou hebben gegeven,
nl., dat het moreel van de „Sperwer-pas
sagiers een beletsel zou zijn geweest om
met de noodige snelheid de tocht te vol
brengen, moet liet volstrekt uitgesloten
worden geacht, dat Both ooit zulk een
verklaring zou hebben afgelegd.
Deze tegenspraak gaat o.i. langs de kwes
tie heen; want voorzoover wij weten
heeft niemand zich op een verklaring van
den gezagvoerder beroepen.
Nationale Middenstandsweek
Georganiseerd door de Middenstandsbonden
Van 14 tot 16 October a.s. zal in heel ons
land een nationale middenstandsweek wor
den gehouden, onder de naam „Mica (mid-
standscampagne). Deze actie wordt georga
niseerd door de drie groote middenstands
bonden.
De bedoeling is, dat zooveel mogelijk af-
deelingen aan deze actie deelnemen.
Er zal o.m. een twaalfdeelige puzzlewed-
strijd voor het publiek worden georgani
seerd, waarvoor waardevolle prijzen be
schikbaar worden gesteld.
De Kamer van Koophandel voor Arnhem
en Omstreken heeft een adres gericht aan
den Minister van Economische Zaken,
waarin met het oog op de groote financi-
eele en moreele naileelen, verbonden aan
het z.g.n. cadeaustelsel verzocht wordt om
door wettelijke regeling de afschaffing van
dit stelsel te bevorderen.
kan maar de beste zijn
Verkoop „TWENTOL"
voor Holland: DEVENTER
GUNSTIGE WEEKSTAAT
Goudvoorraad ruim 7 millioen
gestegen
Daling van het opereerend
kapitaal met f 26 millioen
De goudvoorraad van de Nederland
sche Bank is in de afgeloopen week
andermaal toegenomen, en wel met
een bedrag van f 7.2 millioen. Het
opereerend kapitaal is verminderd
met rond f 26 millioen. Ongetwijfeld
zal de nieuwe weekstaat van de Ne
derlandsche Bank in binnen- en bui
tenland een gunstigen indruk maken.
De dekkingspercentages zijn gestegen.
De gebeurtenissen op de geld- en wissel
markten waren er in de afgeloopen week
niet naar, een gunstige weekstaat van
Nederlandsche Bank te verwachten. De
rustzaaiers onder het Nederlandsche volk
hebben er wel voor gezorgd de vertrouwen
wekkende radiorede van den Minister-Pre
sident uiteen te rafelen en in het licht te
stellen, dat de politieke situatie in ons land
nog verre van opgehelderd is. Daardoor
werd de reeds ingezette daling van de rente
tarieven op de geldmarkt te niet gedaan, de
valuta-noteeringen stegen en de geldmarkt
werd zelfs met den dag stijver. Prolongatie
noteerde gister 5%, en het particulier dis
conto 55% waarmede het officieele
bankdisconto van'5% met een fractie werd
overschreden. J.l. Zaterdag en Maandag
moeten, in verband met de hooge noteering
van de Fransche franc, goudverschepingen
naar Frankrijk hebben plaats gehad, doch
deze waren van zeer geringen omvang.
Deze gang van zaken heeft hier en
daar aanleiding geven tot onrust. Men
meende er een nieuwe beweging tegen
den gulden in te zien. Uit de week
staat van heden blijkt, dat hiervan
geen sprake is. Nadat de vorige week
reeds f 25 millioen aan goud naar onze
Centrale Bankinstelling was terugge
vloeid, is thans de goudvoorraad an
dermaal met f 7,2 millioen toegeno
men. De voorraad edel metaal heeft de
f 600 millioen weer overschreden en
bedraagt thans f 613,5 millioen.
De goudvoorraad in het buitenland is toe
genomen met f 1,1 millioen tot f 38,8 mil
lioen. Men vraagt zich af, waar het naar de
Bank toegevloeide goud vandaan is gekomen,
omdat de wisselkoersen immers in de afge
loopen week daartoe geen aanleiding gaven.
Ei; zijn verschillende mogelijkheden. Het
kan zijn, dat een deel van het goud, afkom
stig is van houders in het binnenland en,
hetwelk heeft gediend ter aflossing van bij
de Bank opgenomen voorschotten. Waar
schijnlijker is, dat 'n zgn. earmark-transactie
heeft plaats gevonden. Tijdens de laatste
aanval op de gulden heeft de Ned. Bank een
deel van haar goud bij de Fransche Bank
geëamarked, waardoor zij in staat werd
gesteld Fransche francs af te geven, teneinde
de koers te drukken. Thans is de omgekeer
de weg gevolgd, zoodat het geëarmarkte
goud weer voor de Bank beschikbaar kwam,
hetgeen in een verhooging van den goud
voorraad tot uiting komt.
Sterk de aandacht trekt op de
nieuwe weekstaat de daling van het
opereerende kapitaal, waaruit blijkt,
dat de spanning is afgenomen, in stede
van vermeerderd. De beleeningen zijn
verminderd met f 24,8 millioen en be
dragen thans f 161,4 millioen. De bin-
nenlandsche wisselportefeuille, die de
vorige week nog een bescheiden stij
ging gaf te zien, is thans gedaald met
f 1.1 millioen tot f 42,6 millioen.
De beleeningen bedroegen op 22 Juli jJ.
f 134 millioen en op 29 Juli f 228 millioen.
Men is dus alweer een heel eind in de goede
richting gevorderd. Aan de creditzijde van
de balans vertoonen de rekening-courant-
saldi van anderen een daling met f 3,8 mil
lioen tot f 33,6 millioen. Daartegenover is
het debetsaldo van het Rijk van 2 ton thans
veranderd in een tegoed bij de Bank
bijna f 5 millioen. Het ligt voor de hand, dat
tengevolge van deze mutaties de bankbiljet-
tencirculatie is verminderd en wel met
f 18,1 tot f 799.7 millioen. Het beschikbaar
metaalsaldo steeg van f 263 tot f 279 mill.
De direct-opeischbare verplichtingen
zijn gedaald van f 856,1 millioen tot
f 838,2 millioen. De gouddekking daar
van bedraagt thans f 70,39 (v.w.
68,08), de totale metaaldekking 73,21
pet. (v.w. 70,70 pet.).
De koersen hedenmorgen
Op de Amsterdamsche wisselmarkt stelden
zich hedenmorgen bij opening de koersen
over de geheele linie op lager niveau. Het
Engelsche pond noteerde om 10.15 f 7.33%,
de Fransche franc f 9.78% en de dollar
f 1.47°/To (vorig slot resp. 7,34%, 9,79%
1.47%). Berlijn bewoog zich op f 59.62%
de Belga op f 24.94. Om 10.35 was de koers
van het Engelsche pond aangetrokken tot
f 7.34 en die van de Fransche Franc tot
f 9.78%.
SCHIPBREUK
TE HOEK VAN HOLLAND
Het lot van den vïsscher
Alles verloren, alleen het leven
er af gebracht,
Met enkele zware slagen is gisteren het
scheepje van schipper C. de Jong uit Scheve
ningen bij Hoek van Holland wrak geslagen
1 daarna in de diepte verdwenen.
Met achterlating van alles wat zij nog be
zaten, hebben de drie leden der bemanning,
schipper De Jong. J. Pronk en F. Bal, allen
afkomstig uit Scheveningen het leven er nog
afgebracht.
Maandagnacht om twee uur was
schipper de Jong met zijn schokker
SCH 291 ter vischvangst vertrokken.
Het weer was gunstig, en de vangst
viel niet tegen. Het plan was om in
den Joop van Dinsdag; weer terug te
keeren naar huis.
Dinsdagnacht begon evenwel de zee
op te loopen, en de wind nam zoo
danig toe, dat schipper de Jong besloot
den Waterweg binnen te loopen.
Hij zette koers naar Hoek van Hol
land, omdat terugkeer naar Schevenin
gen niet meer mogelijk was.
Teneinde 't tij af te wachten koerste
de SCH 291 wat vo°r de kust, en om
streeks half elf gistermorgen zou het
vaartuig den Waterweg binnenloopen.
De wind was vrij sterk en op een
geven oogenblik werd de fok finaal
afgerukt
De motor bleef echter voortdurend
werken tot... juist voor de monding
van den Waterweg.
Daar weigerde plotseling de motor en was
niet meer op gang te krijgen.. Weer koers
zetten naar zee was niet meer mogelijk, en
werkloos moesten de mannen het dreigend
gevaar zien naderen, van op de Zuiderpie:
te pletter te worden
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
Blz. 1
De weekstaat van de Nederlandsche Bank
laat andermaal een toename zien van de
goudvoorraad.
Tegen Ds. J. W. B. Cohen is wegens aan
sporing tot dienstweigering proces-verbaal
opgemaakt.
Te Hoek van Holland is een Schevening-
sche schokker gestrand. De opvarenden zijn
gered.
Blz. 2
In Noord-Italië heeft een ernstige over-
stroomingsramp, tengevolge van noodweer
en dijkbreuk plaats gevonden. De schattin
gen van het aantal slachtoffers loopen uit
een, doch er is zelfs sprake van 1000 dooden.
Heden zijn de voorbesprekingen voor de
drie-mogendhedenconferentie te Parijs, in
zake het Italiaansch-Abessijnsch geschil be
gonnen.
Hayashi blijit na den moord op generaal
Nagata op bevel van den Keizer in functie.
Bldz. 3
De Chr. Nat. Werkmansbond hondt in
Utrecht de veertigste jaarvergadering.
Landbouwblad
Gister is te Honselersdijk de Westlandsche
bloemen- en frnittentoonstelling geopend.
Stroom en wind namen de SCH 291
mee, en hetgeen gevreesd werd ge
beurde, een hooge golf greep het vaar
tuig en wierp het met een zwaren slag
tegen de steenen van de pier. Alles aan
het vaartuigje kraakte, stukken hout
sloegen weg, en de steenen drongen
door den bodem, zoodat het schip
water maakte.
„We zagen wel, dat we het niet zouden
houden", vertelde schipper de Jong en dus
probeerden we op de pier te komen. Dit ging
niet zoo gemakkelijk, want als we in het wa
ter zouden springen, liepen we groote kans
ook tegen de steenen te pletter te worden
geslagen.
Bij alle tegenslag, hadden de man
nen een geluk, want de lijn, die werd
uitgegooid naar de pier, haakte achter
een paal.
Het andere einde werd aan het vaar
tuig vastgemaakt,- en zoo lieten de
mannen zich in zee zakken, en trokken
zich naar de pier. Doch daar stonden
zij tot aan hun hoofd in het water, en
telkens spoelden de golven over hun
hoofd heen. Toen alle drie de mannen
op de pier stonden, zijn zij kruipend
van paal tot paal naar den z.g.11. bin-
nendam gegaan, waar zij wat gunsti
ger stonden.
Daar heeft schipper Van Dam met tL
reddingsvlet der Z.H.Mij tot Redding van
Schipbreukelingen hen afgehaald, waarna
de Commissaris voor het Loodswezen, de
heer Van Diest. in Hoek van Holland droge
kleeding verstrekte.
Schipper de Jong wees ons op een klein
bundeltjfi in zijn roode zakdoek verpakt:
„Daar liggen onze natte kleeren, dat is alles
wat we hebben. Nergens hadden we tijd
voor; het is een .gelukje dat ik even tevoren
mijn portemonnaie uit mijn jas in m'n broek
zak heb gedaan. Er zit wel niet veel in,
maar je bent blij als je nog wat hebt
Verzekerd? Neen, niets. Alles zijn we
kwijt, we staan broodeloosWe verdien
den ons brood met het scheepje
Even komt er een bezorgde trek op het
jelaat met energieke uitdrukking, doch dan
komt er weer een kalme berusting.
Deze zeelieden kennen de armoede, weten
dat de strijd om het bestaan zwaar is.
Schipper de Jong en zijn twee mannen
stappen in de autobus; zij gaan naar huis...
Dinsdag zouden zij thuis komen, en zij
kómen thuis. Maar de Sch. 291 zal niet meel
de Scheveningsche haven binnen loopen;
planken drijven den Waterweg uit naar zee
en in het zand op den bodem van den Water
weg, zakt de motor al dieper weg.
Het laatste vrachtje visch is weggespoeld.
Aansporing tot dienstweigering
Dominee opnieuw geverbaliseerd.
Tegen den Ned. Herv. predikant J.
W. B. Cohen, die verleden week in
zyn standplaats Dokkum wegens
opruiing werd verbaliseerd, is thans
ook te Murmerwoude, waar hij dezelf
de rede met aansporing tot dienstwei
gering hield, proces verbaal opge-
Ds. Cohen was zich ten volle bewust
van wat hij zcide, omdat hy meedeelde
de vol e consequenties van zijn woor
den te willen aanvaarden en hij ont
veinsde zich niet., dat hij hierdoor met
den strafrechter in aanraking zou
komen
Voornaamste Nieuws.
DE BOLIDE
VAN 6 AUGUSTUS
Zelfs In Zwitserland en
Zuid-Frankrijk gezien
Hoogte- en grootte-schattingen der
waarnemingen bleken
onbruikbaar
Het Kon. Ned. Meteorologisch ïnstituuï
deelt ons mede: Van den op 6 Augustus j.L
te ongeveer 20.50 uur waargenomen dag
licht-meteoor zijn op het K.N.M.I. te Da
Bilt talrijke beschrijvingen binnengekomen.
Niet alleen in ons land doch ook in het
buitenland, Duitschland, België, Zwitser
land en zelfs Zuid-Frankrijk werd de me
teoor door Nederlanders opgemerkt.
De groote uitgestrektheid van het waarne
mingsgebied wijst er reeds terstond op, dat
we hier te doen hebben met een hard voor
werp, dat zich op zeer groote hoogte en op
.verren afstand in onze atmosfeer bevond.
Vele personen meenden de hoogte te kun
nen schatten. Hun opggeven waarden loo
pen uiteen van 100 tot 3000 meter. Zij zijn
in hun beoordeeling tientallen K.M 's on
juist geweest en het is zeer waarschijnlijk
dat de meteoor honderdtallen KM.'s hoog
was.
Door het ontbreken van nauwkeurige
aanduidingen was het helaas niet mogelijk
de hoogte behoorlijk te berekenen. Wel gaf
een aantal.inzenders de hoogte boven, den
horizon in hoekmaat op, doch hun schattin
gen loopen zeer uiteen. Vele ervan waren,
foutief, zooals uit de vergelijking met den
stand van de maan is gebleken. Ook da
meeste grootte-schattingen zijn onbruik-
De hoofddirecteur van het K N.M.I. maakt
er de inzenders op attent, dat alleen die be
richten van waarde zijn, welke een goeda
schatting of liever hoogte in hoekmaat bo-
van den horizon inhouden. Een dergelijke
schatting of meting is zeer goed mogelijk,
door vergelijking van de hoogten en af
stand van aardsche voorwerpen. Daartegen
over zijn grootte-schattingen overbodig. Het
is n.l. onmogelijk te zeggen, hoe de afmetin
gen van een voorwerp zijn, waarvan men den
afstand niet kent.
Onder dankzegging voor de genomen:
moeite deelt de hoofddirecteur van het
K.N.M.I. den velen vragenstellers, welko
onmogelijk persoonlijk beantwoord kunnen,
worden, mede, dat een dergelijke meteoor
of bolide een voorwerp is, da*, uit de wereld
ruimte plotseling in den aardschen damp
kring komt. Door de groote snelheid worden
de gassen aan de voorzijde van de bolide sa
mengeperst. Bovendien treedt wrijving op.
Beide factoren zorgen voor een sterke ver
warming, waardoor het voorwerp gaat
gloeien en soms een zeer helaer licht uit
zendt Ten slotte kan de temperatuur zoo
hoog worden, dat de geheele bolide ver
dampt of uit elkaar springt.
Het nader onderzoek wekt twijfel of do
meteoor w-el behoort tot de z.g. persieden,
de vallende sterren, welke meestal om
streeks dezen tijd optreden.
De baan had dan in dit gedeelte van den
hemel moeilijk horizontaal kunnen zijn.
TRAGISCH ONGEVAL
OP EEN HARINGL0GGER
Stoker verbrand door stoom
Hedenmorgen is in de Koningin
Wilhelminahaven te Vlaardingen
binnengekomen de stoom-haringlogger
VL 47 „Morgenster" van de N.V. Ree-
werij Zuid-Holland, met aan boord het
lijk van den stoker AL J. Zwartveld, ge
woond hebbende in de Dirk Schater-
straat te Vlaardingen.
Zwartveld is, terwijl de boot visschen-
de was op de Noordzee, verbrand door
stoom, welke ontsnapte uit de losge
sprongen doksels van den stoomketel.
Dit ongeval is reeds Maandag op do
Noordzee gebeurd.
Zwartveld was 43 jaar oud cn laat
een vrouw en vier kinderen achter.