Kerknieuws.
H.M.s pantserschip Hertog Hendrik
Schooinieuws.
LAND- EN TUINBOUW
ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1935
DERDE BLAD PAG. 10
CANDIDATEN TOT DEN a DIENST
Lijst met namen van candidaten in de Theolo
gie van de Theologische School te Kampen, die
gaarne een eventueel beroep op hen uitgebracht
in overweging zullen nemen: J. A. van Arkel,
Beukelsdijk 86. Rotterdam; L. Be&ger, Regentesse-
laan 67, Rijswijk (Z.H.); W. B. den Brave, Wilh.
straat 2, Zwolle: F. Colenbrandcr. Nleuweweg
37, Huizum (hulpprediker); P. D. van Dijk,
Zwarteweg 1. Nijverdal (hulpprediker)J. van
Eerden, Steentilstraat 5a. Groningen; J. Goris.
Lange Kerkstraat 30. Goes: I. M. dc Graaff,
villa „HogerheideZeist; S. Greving, Hoogstraat
23. Harlingen; T. de Haan. Buitenpost (Fr.); G.
Leene Jr., Horsterweg, Ermelo; P. B. Lengkeek,
Marconiplein 3c. Rotterdam (W.); A. Moïlema,
Scharr.egoutum (Fr.): H. Pol. Geref. pastorie,
Rijsoord: Joh Ril>beriok. Graafschap 4, Kampen;
G. van 't Riet. Kranenburgweg 92. Schev
gen; A. B. Roukema, Harkstede (Gr.); J. W.
Smitt, huize „Vogelenzang". Bennebroek; E. To
renbeek. Warnveldscheweg 60. Zutfen; H.
Twillert. Molenweg 22. Beekbergen; J. Vermil.
Groenestraat 51. Kampen; W Vis, Noordstraat
1. Haamstede (Z.); S. Wouda. Oranjewoud
KFr.); R. Zijlstra. Dorpstraat 21. Kampen.
Nic H. Ridderbos. Vloeddijk 61. Kampen, stelt
tóch nog niet beroepbaar, doch zal gaarne des
Zcodags de kerken dienen.
De beide als hulpprediker vermelde candidaten,
die hulpdiensten verrichten bij de kerken van
Huizum en Nijverdal kunnen eiken Zondag
cante kerken dienen.
HULPPREDIKER
Cand. S. Greving, te Harlingen, heeft
öe benoeming tot hulpprediker by de Geref.
Kerk van Dirkshorn, aangenomen. Hij blijft
echter terstond beroepbaar en is ook nu in de
gelegenheid vacante Kerken te dienen. Zyn
adres is van 1 Sep»;, af by Wed. P. Gootjes,
Dirkshorn (N.-H.).
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
T« Hattum nam Ds. G. J. Kolde wijn af.
Scheid van de Ned. Herv. Gem. met een predi
katie over Openb. 22 vs. 14.
De naar Dinteloord vertrekkende leeraar werd
toegesproken door zijn ambtgenoot Ds C. D.
Israël. Toegezongen wend Ps. 121 vs. 4.
Te Moordrecht doet Zondag a.s. Dr. M. C.
Van Mourik Broekman, oud-predikant van Breda,
zijn intrede bij de Ned Herv. Gem. te Moordrecht
Bevestiger Ds. A. J. Werner te Deventer.
- Ds. W. H Roobol is voornemens op 7
Oct. afscheid te nemen van de Ned. Herv. Gem.
te Enschedé, om met emeritaat te vertrekken.
Dr. R. VORENKAMP
Or. R. Vorenkamp, de oudste van de Ned.
Herv predikanten te Leeuwarden herdenkt Zon
dag 18 Aug. a.s. den dag waarop hij zich vc
30 jaar aan zijn ambt verbond.
Dr. Roelof Vorenkamp werd 28 Nov. 1867
Rottum (Gron.) geboren en studeerde aan
Rijksuniversiteit te Groningen. Hier promoveerde
hij in Dec. 1896 cum laude tot doctor in de theo
logie op een proefschrift getiteld: „Het agnosticis
me van Herbert Spencer"
Or. Vorenkamp stond achtereenvolgens te
Zuidwolde (Dr.). Heiligerlee en Hoorn. In 1902
deed hij zijn intrede te Leeuwarden.
Dr. Vorenkamp is een vooraanstaand persoon
fn de vrijzinnige kerkelijke wereld in de Friesche
hoofdstad.
Ds. A. BROUWER Jzn.
Ds. A. Brouwer Jzn., predikant by de Geref.
jCerk van Zwartsluis, herdenkt a.s. Woensdag
den dag, waarop hij zich vóór 25 jaar aan
deze Kerk verbond.
De jubilaris werd 26 Febr. 1865 geboren en
Studeerde aan de Vrije Universite?;. In 1900
werd hy candidaat en 26 Aug. van dat jaar
aanvaardde hy zyn ambt te Strjjen, vanwaar
hij in 1903 naar Harmeien vertrok. Op 14 Aug.
3-910 deed hy zyn intrede in zyn tegenwoor
dige gemeente. Ds. Brouwer is kerkvisitator
en deputaat voor de hulpbehoevende kerken
vanwege de classis Zwolle en deputaat ad art.
19 K.O., alsook deputaat voor de Soemba-
zending vanwege de Pai';. Synode van Over
ijssel. Bij herhaling vaardigde de classis
(Zwolle hem af naar de Part. Synode van Over
ijssel, die hij een en andermaal ook als prae-
ses diende. Ds. Brouwer is om zyn kennis van
het kerkrecht een man van gezag in de Zwoi-
Sche classis.
Algemeene Synode der
Ned. Herv. Kerk
Twintigste Zitting. (Slot.) Na ope
ning wordt een tweetal brieven voorgelezen,
die voor kennisgeving aangenomen worden.
De heer Boonstra heeft een schrijven opge
steld aan de kerkeraden, dat in het Week
blad zal opgenomen worden, over de viering
Jyan den Goeden Vrijdag.
Hierna wordt een synodus plena gehou
den, waarin herzien wordt op verzoek van
het Class, bestuur van Dokkum een besluit
in hooger beroep genomen door een syno
dus contracta.
De heer Bokma brengt een rapport uit
tover een verzoek van den predikant van
Beetsterzwaag om \op kosten der kerk to
friogen procedeeren. De Synode besluit aan
dit verzoek niet te voldoen daar er geen
algemeen kerkelijk belang bij betrokken is.
Het verslag van den archivaris Dr Lazonder
geeft geen aanleiding tot bizondere opmer
kingen. Het wordt met dank aanvaard.
Aan den kerkeraad van Bergenheim
!wordt toestemming gegeven tot het houden
Nan een inzameling ook buiten de provincie
om te komen tot het bouwen van een
nieuwe kerk. Een verzoek om subsidie van
de kerkvoogden van St. Anna-Parochie en
van Rhenen om subsidie voor het restau-
ireeren van hun kerkgebouw wordt afgewe
zen. Het is te laat ingekomen. De beschik
bare gelden waren reeds verdeeld.
Ook een verzoek van een weduwe moest
lalfigewezen worden, haar kan niet een bui
tengewone toelage gegeven worden. Zoo
wordt ook afgewezen het verzoek van het
comité tot steun der Prot. School te Ant
werpen. Het verslag van de Wed. Beurs
Ivan Drente wordt voor kennisgeving aan
genomen. Met belangstelling neemt de ver
gadering kennis van de verklaringen van
de besturen der vereen, tot verbreiding der
waarheid en van die der vereen. Evangelie
en belijdenis te Zaandam en van die der
Bemonstrantsche broederschap.
Het huishoudelijk Reglement van den
pensioenraad wordt goedgekeurd en aan
den pensioenraad teruggezonden. De, heeren
Verweys, Weeda en Capellen van Walsum
brengen rapport uit over de persoonlijke
kerkvisitatie in de provincies Friesland,
Groningen, Drente, Overijssel en Brabant.
Sommige leden willen terugkeeren tot de
vroegere behandeling van de verslagen der
persoonlijke kerkvisitatie, anderen betuigen
hun instemming met de thans gevolgde
methode. Met groote belangstelling wor-.lt
nog kennis genomen van enkele verslagen
Uit de bijlagen mtt name dat over de Wal*
'densen. De president sluit nu deze zitting.
Hij brengt dank aan de praeadviseurs, den
Becretaris, den yice-president en de leden
Hoe de machinekamer
geïnstalleerd is
In aansluiting aan de reisbrieven, welke
Ds. P. Prins, vxi Deventer, ons schreef,
aan boord van de „Hertog Hendrik", ont
vangen wij van bevriende zijde eenige mede-
deelingen over de machinekamer-installatie
van dit pantserschip.
Wij laten deze technische beschouwing,
voor lezers die in schepen enzoovoort be
lang stellen, gaarne volgen:
De M.K.-installatie bestaat uit twee triple
expansie-machines, elk van plm. 3000 I.P.K.,
die bij plm. 132 omwentelingen van de
schroeven het schip een snelheid kunnen
geven van plm. 16 zeemijlen p. u. (plm. 29-5
K.M. p. u.).
Ze zijn opgesteld in twee afzonderlijke ma
chinekamers; een waterdichte deur in het
middenschot geeft communicatie tusschen
beiden.
De stoom wordt geleverd door zes water
pijpketels (type Yavrow), opgesteld in twee
afzonderlijke ketelruimen; in elk ketelruim
zijn drie stuks opgesteld in de breedte van
het schip. Voor normaal bedrijf tot plm. 10
Z.M. zijn er drie in gebruik. Over het alge
meen wordt dan gevaren met de drie
vóórketels, óf met de drie achterketels; an
dere combinaties slechts in noodgevallen,
daar dan meer personeel benoodigd is.
De beide hoofdmachines staan altijd te
werk; er kan natuurlijk met één machine
worden gevaren, doch dit is zeer onecono
misch, daar dan voor koershouden te veel
roer moet gegeven worden. Een dergelijke
manoeuvre wordt alleen toegepast op onder
zeebooten, waar de afstand van de hartlijn
van het schip tot de hartlijn van de schroef
assen veel geringer is en dientengevolge ook
het draaiend koppel veel kleiner.
De ketels worden geforceerd gestookt, d.w.z
door een systeem van luchtleidingen wordt
onder en boven de vuren een extra hoeveel
heid lucht toegevoerd, door middel van vier
groote waaiermachines. Hierdoor is het mo
gelijk veel meer brandstof te verstoken dan
normaal het geval zou zijn met resultaat
meer stoomproductie dus grooter vermogen.
De ketels kunnen kleiner geconstrueerd
worden en er wordt dus gewicht en ruimte
Als brandstof wordt gebruikt steenkool
(het schip is gebouwd 1902), waarvan een
hoeveelheid van ruim 600 ton kan worden
medegenomen (600.000 K.G.). Met de gewone
dienstvaart van 8 Z.M. p. u. kan hieiiiede
onafgebroken plm. 16 dagen worden door
gestoomd, voor 10 Z.M. p. u. wordt het plm.
13 dagen. Volle kracht varend is de brand-
stof'hoeveelheid toereikend voor plm. -4.5 dag.
Uit fig. 1 is de indeeling van het M.K.-
complex te zien.
De kolen worden geborgen in V Kolen-
ruim, 4 zij-kolenruimen en A kolenruim.
Deze ruimen vormen dus een bescherming
rondom de ketelruimen.
Aan de buitenzijden van de M.K's bevin
den rich twee munitie-gangen, die de
M.K.'s beschutten, terwijl de dynamietkamer
midden achter de M.K.S is gebouwd.
Voor directe treffers op de buitenhuid van
torpedo's, mijnen of aanvaringen is dus het
geheele M.K-complex beschut. Bovendien
loopt van voorschip tot achterschip onder
het schip een dubbelen bodem, die bescher
ming biedt aan den bodem.
In de dynamokamer zijn opgesteld twee
stoomdynamo's. 80 V bij 600 A, die stroom
leveren voor de verlichting, electrische ven
tilatoren, electrische ijsmachine, munitielif-
ten, zoeklichten, radio en deklier.
lieele schip doorloopt en bestaat uit twee op
elkaar liggende pantserolaten, ieder van 25
m.M. dikte.
De pantsergordel in de zijden van het
schip is in het midden dik 150 m.M. aan
vóór- en achterschip 100 m.M.
Boven de M.K.'s en ketelruimen is een
schuinoploopcnde pantsergordel aange-
In de M.K.'s bevinden zich behalve de
hoofdmachines met bijbehoorende hulpma
chines nog een stoomijsmachine, een lucht-
compressor, een electrische sanitaire-pomp, I bracht dik 150 m.M., met het oog op de hoog
twee lenspomnen, twee brandbluschpompen oploopende machine- en keteldeelen, fig. 3
en twee distilleertoestellen. I en fig. 4. Voor het inbrengen en uitnemen
In de voorfankamer zijn opgesteld behal- v&n onderdeelen is het pantserdek hier on-
ve de beide waaiermachines voor de voorke- derbroken en vervangen door verticale pant,
tels, een faubettepomp (hydraulisch) en een t een-oosters.
electrischen ventilator. I Het gordelpantser dient ter afweer van
De ijsmachine zorgt voor het op tempera-1 directe treffers, het pantserdek met pantser
tuur houden van de vries- en koelkamer en roosters voor bescherming van de scherfwer-
zoonoodig voor het afkoelen van de muni
tie-bergplaatsen. Te hooge temperatuur kan
de waarde van het kruit en schietkatoen
doen achteruitgaan.
De distilleertoestellen dienen voor het
aanmaken van drinkwater en ketelvoeding-
water uit zeewater. Er zijn op een oorlog
schip, waar altijd maar een beperkte hoe
veelheid water kan worden meegenomen
onontbeerlijk. Het is echter duur: 1 M3. wa
ter verkregen met distilleeren komt op f4
tot f 6, terwijl de prijs van goed water aan
den wal nergens hooger is dan f 1 per M3
De barbettepomp in de vóórfankamer dient
om* hydraulischen druk te geven aan het
kanon van 24 c.M. De beweging van dit ka
non zoowel horizontaal is verticaal geschiedt
hydraulisch.
In het achterschip in de nabijheid van
het roer bevindt zich de stuurmachine. Deze
king der granaten.
Boven het P.D. bevinden zich nog de an
kermachines, een electrischo ijsmachine,
twee electrische ventilatoren voor toevoer
van versche lucht in de diverse verblijven.
Deze lucht kan des winters met stoom wor
den verwarmd en vervangt dus kachels.
Voor ventilatie in de M.K.'s dienen twee
electrische ventilatoren opgehangen achter
dc hoofdmachines.
De ketelruimen hebben alleen natuurlijke
ventilatie door luchtkokers en dubbeling
van den schoorsteen. De versche lucht zakt
door de kokers en stijgt verwarmd op tus
schen binnen- en buitenschoorsteen.
Met Hr. Ms. „Heemskerk" is onze „Hertog
Hendrik" het laatste van een type pantser
schepen van 5'IX) ton, dat lange jaren de
kracht van onze weermacht ter zee heeft
kan bediend worden vanaf de navigatie- j uitgemaakt.
brug. vanuit comm an dotoren, vanuit sein- j Na den grooten oorlog is de marine over
station onder pantserdek, of ter plaatse. Ge gegaan tot snelle kruisers van 7600 ton,
„„„..u 1--torpedoboot jagers, onderzeebooten en vlieg-
schiedt de bediening vanuit stuurkamer
zelf, dan worden de stuurcommando's per
stuurt elegraaf overgebracht. In geval van
onklaar raken der stuurmachine kan vanaf
de campagne met de hand gestuurd wor
den.
Alle genoemde machines en werktuigen
bevinden zich onder het beschermend pant
serdek, een gewelfd dek, dat over het ge
tuigen. Ons „oude" schip dient nu alleen
voor opleiding in vredestijd.
Vandaar dat zooveel jonge menschen hier
aan boord geconcentreerd zijn. Dit beteekent
natuurlijk niet dat 'n in oorlogstijd geheel
waardeloos zou zijn.
Het is dus een sterke, drijvende batterij,
tot verdediging van onze zeegaten.
Taunitiëcanc
A
B(B, 00, K,
5 B,
RUIM
Fig. 3
BOVEN MK?-EN KB."
voor de hulp en de welwillendheid hem ge
schonken. De praeadviseurs danken den
president en wenschen hem Gods zegen bij
zijn vele en zware arbeid voor de kerk. Ten
slotte dankt de vice-president voor zijn
voortreffelijke leiding. Moge de Heere God
den arbeid met Zijn zegen achtervolgen en
de president ook de troost ervaren van de
rijke belofte: Mijne genade is u genoeg.
Met dankzegging gesloten.
Curatorium Theol. School
te Kampen
Aan de handelingen van de 95ste vergadering
in curatoren van de Theol. School van de
Geref. Kerken in Nederland ontleenen wij het
'olgende:
Het verzoek van den senaat van het studen
tencorps F. Z. I., om financieelen steun voor zijn
voordrachtencursus werd ingewilligd. Naar aan
leiding van een ingekomen schrijven van denzelf
den senaat, waarin aan het curatorium namens
de meerderheid der corpsleden werd verzocht te
onderzoeken „de theoretische en practische moge
lijkheid tot doorvoering van het promot-erecht
onze Theol School" besloot het Curatorium
ingewonnen advies van de hoogleeraren te
antiwoorden, dat het, gelet op het besluit der
Gen. Synode van Arnhem in 1931 inzake deze
aangelegenheid genomen, het niet gewenscht acht
op het verzoek in te gaan.
Naar aanleiding van een ingekomen schrijven
van het bestuur van den „Wachterbond" besloot
het curatorium de hoogleeraren te verzoeken pro-
pagandastukjes te willen schrijven in het bejang
der Theol. School ter opname in de Chr. pers.
"tt curatorium ging accoord met het voorstel
hoogleeraren, om aan Dr. K. J. Cremer te
Zevenhoven (Z.H.) de opdracht te geven, om de
bibliotheek der Theol. School samen te stellen en
bij te werken naar het schema der groote biblio
theken. De benoodigde tijd wordt op 3 jaar
geschat. Het curatorium zal van jaar tot jaar over
irlenging van dit mandaat oordeelen. Het cura
torium zal geen voorstellen bij de e.k. Gen.
Synode doen tot verhooging van de collegegelden.
Naar aanleiding van een ingekcvnen schrijven
an den kerkeraad der Geref Kerk van Den
Haag-West inzake ongewenschte perspolemiek en
soortgelijke ingekomen brieven van kerkeraden.
besloot het curatorium deze aangelegenheid te
stellen in handen van een commissi voor prae-
advies bestaande uit de curatoren Dr. W. A. v.
Ds. F. C. Meyster en den hoogleeraar
Prof. Dr. G M. den Hartogh en Ds. Meyster
et de samenroeping te belasten.
Goedgekeurd werden de series lectionum, de
rapporten van de financieele commissie en van
het pensioenfonds en het verslag van den conser
vator over de bibliotheek. De penninomeesters
werden gedechargeerd van hun beheer. Den heer
J. Velthuis te Kampen werd op zijn verzoek
eervol ontslag verleend als penningmeester van
het pensioenfonds.
Het college benoemde tot rector voor 1936
Prof. Dr. K Schilder en tot pro-rector en secr.
het colleae van hoogleeraren, Prof. Dr. S.
Grcydanus. Tot hoofdredacteur van de Bazuin
werd benoemd Prof. Dr. A. G Honig, primus en
Prof. Dr. J. Ridderbos, secundus. De Schooldaq
1936 zal staan onder leid'ng van Prof. Dr. S.
Het verslag van den penningmeester van
Studiefonds werd goedgekeurd. Uit fonds werden
33 studenten gesteund.
Het nadeelig saldo van „De Bazuin" was over
1934 minder dan vorige jaren
Voor de bibliotheek wordt dit jaar f 1500 be
schikbaar gesteld.
Het Curatorium' benoemde: Tot leden van de
financieele commissie voor het beheer der School,
de curatoren Dr. K. Dijk en Dr. H. Kaajan; ld.
voor het beheer van het Pensioenfonds, de cura
toren Ds. N. Duursema te Nw. Amsterdam en
Ds H. H. Schoemakers te Kampen; Idem van de
commissie tot organiseering van den Theol.
Schooldag de heeren Prof. Dr. J. Ridderbos, Ds.
P. Bos te Groningen; J. H. Kok te Kampen en
Ds. H H. Schoemakers; Idem van de commissie
voor het toezicht op de gebouwen: Ds. A. M
Donner; J. H. Kok en H. Steenbergen: Idem van
de commissie voor uitgave van De Bazuin de
heeren Prof. Dr. J Ridderbos, Ds, J. L. Schouten
en Ds. A. M. Donner. Tot penningmeester van
het Pensioenfonds de heer J. H. Kok te Kampen.
Tot bibliothecaris van de School voor het nieuwe
studiejaar Prof Dr. G. M. den Hartogh. Het
Curatorium besloot de namen van de overleden
hoogleeraren, prof. L. Lndeboom en Prof. Dr. H.
Bouwman in de aula der School te doen bijschil
deren en voor de Theol. School een stempel te
doen aanmaken naar het ontwerp van den heer
J. de Vries te Groningen.
De praeses richtte aan het slot van de laatste
zitting hartelijke woorden van afscheid tot Ds. P.
Bos, die om gezondheidsredenen, na 35 jaar als
zoodanig te hebben gefungeerd, moet aftreden,
De aan de handelingen toegevoegde rekening
van de gewone inkomsten en uitgaven sluit met
een eindcijfer van f 61.306.51 J-$. Aan collecten
werd ontvangen f 41.666.65J/& aan contributiën
f 11.210.85; aan collegegelden f 5350 en aan
examengelden f 1150
Het Onderwijsverslag 1934
Dezer dagen is bij de Algemeene Landsdruk
kerij te 's-Gravenihage onder den titel: „Hët On
derwijs in 1934" reeds het verslag van den staat
van het Nederlandsche onderwijs in het afgeloo-
pen jaar verschenen. Vrij snel derhalve. Wij kun
nen gerust vaststellen, dat dit boekwerk, hetwelk
In zijn ouden vorm slechts noode door een kleine
categorie personen als historisch document ge
raadpleegd werd, bij zijn eerste lustrum het
luist verschenen boek is het vijfde van de nieuwe
reeks tot een interessante actualiteit is uitge
groeid. Uiterlijk heeft het boekwerk hetzelfde
fleurige aanzien van zijn voorgangers: blauwen
omslag met zilveren letters op zwart frond, ty
pografisch smaakvol gezet en uitgegeven in han
dig formaat.
Een enkele blik op het register toont ons, dat
het afgeloopen jaar in het teeken van de spelling
heeft gestaan. Een merkwaardig uitvloeisel van
den strijd, welke op dit gebied heeft geheerscht,
blijkt thans uit het nieuwe onderwijsverslag: het
ls n.l. deels in de spelling van De Vries en te
Winkel, deels in de spelling van Marchant gezet.
Zonder ook maar in 't minst voor welke spelling
dan ook partij te trekken, wil het ons toch voorko
men, dat d i t geen gelukkige oplossing is geweest:
men had beter consequent één van beide spel
lingen kunnen kiezen dan c*is beurtelings beide
voor te zetten Thans is de eenheid van het boek
Qebroken. een omstandigheid, welke bij het lezen
meer dan eens h'nderlijk opvalt en zulks te meer.
omdat gedeelten over eenzelfde onderwerp af
wisselend beide spellingen vertoonen; zoo is van
de drie verslagen van de hoofdinspectei
het lager onderwijs er één in de spelling
Vries en te Winkel, de beide andere in de spel
ling Marchant gezet.
Woorden als crisis en bezuiniging moeten in
dit verslag helaas meer dan ooit te voren
opgeld doen. Toch ware het onjuist deze begrip
pen te vereenzelvigen met pessimisme, ontmoedi
ging of achteruitgang: en hoewel het niet te ont
kennen valt, dat uit de diverse verslagen dikwijls
een ernstig geluid opklinkt, kan men toch enkele
malen, ondanks crisis en bezuiniging of is het
Juist daardoor? opgewekte beschouwingen over
bepaalde takken van onderwijs lezen en bespeur'
men. in den goeden zin, een hardnekkig verzet
tegen genoemde belemmerende factoren gepaard
met een streven naar dubbele inspanning en toe
wijding. Daartegenover staan, gelijk wij reeds op
merkten. menigmaal ernstig klachten. Deze vinden
echter niet hun grend in het ontbreken van een
streven om aan de moeilijkheden zoo goed moge
lijk het hoofd te bieden: zij worden gewoonlijk
veroorzaakt door andere omstandigheden. Zoo
vinden wij in streken, waar de inwoners gemid
deld toch al minder goed gesitueerd zijn, klachten
over toenemend schoolverzuim tengevolge van
gebrek aan behoorlijke kleeding of schoeisel oJ
tengevolge van onvoldoende voeding
Examens
HOOFDAKTE
AMSTERDAM Geëx. 8 cand. Ges-l. de heeren
H J Leuvenberg, G Luyten, D J J v Kempen.
B L Ooftdiam en A E Pleasa.ua, Amsterdam.
^ARN^HEM.^Geëx. 4 m. en 3 vr. cand. Afgew. 6.
Geal. mej. H M Roos, Nijmegen.
BREDA. Geëx. 7 vr cand. Geal. de dames
A. J. M. C. Schellekens'. Boxter; D. A. van Te-
terlng. Hoeven: C. J M. T. Verpalen. Breda;
M W. G. Zegveld. Waalwijk:
GRONINGEN. Geëx. 8 m. camd. Geel.: de hee
ren B. Boelens, Vries; H. Alting, Winschoten.
AfDEN HAAG. Geëx. 8 cand. Geel. mej. J. E.
M. den Otter en de heer J. J. Bouman. den
Haae, en de heer A A T van Schie. Oegstgeeat.
heeren A. Deelstra, Lceuwardien; IJ. Blad,
Snee,k; J. Homams, Lemmer; J. Brouwer, Ber-
gum: T. Bouma, Twljze-leirheiide. Afgew. 2.
ROERMOND Geëx. 6 vr. en 1 m. oand. Gesl:
de dames M. A. Bakermans. Geldrop: H. M. v
Koolwijk, Wylre; M B. Thomas, Venlo; M. H
Maastricht en de heer M. J. H.
Janssen, EIsloo
ROTTERDAM. Coanmlsele II. Gesl mej. S.
BakkeT, Witlihelmlnadorp en de heeren P. J. L.
de Rijk, Stoppeldijk; C. Versloot. Nieuwer-
brug a. d. Rijn
UTRECHT. O'pger. 8 m. cand Geefl. de hee
ren J F Huisman, Utrecht: A F Burle. Hil
versum; D T. van Vulpen, Doom; F. J. J. van
Leersum, Utnedht; H M Derksen, ZeJst.
ZWOLLE Geëx. 8 cand. GesJ. de heeren J.
Eshuis, Rljssen: J. H F. Kemperlnk, Delden
en J. M. v d Linde, Genemulden
FRAAIE HANDWERKEN.
AMSTERDAM. Geëx. 11 cand. Gesl de dames
W. Riemersma. I. de Boer. A. Hoekstra, R.
Smits. J C. van der Lek, A. W. Kraayenbrink,
BOEKHOUDEN M.O.
DEN HAAG. (KXII en Q) Geisl. G. v Leeu-
i-en. Delft: G. W. F Lotgering, Rotterdam: D.
leloen, den Haag: 'J. Rlp, Delft: W. Snoep,
ichore; M. C. Scheffers, Eindhoven.
slaagd de heeren H. J. L
ringen: H. S. Sternfeld.
Wetser. Utrecht. Het examen voor de akte h
13 geëindigd.
DEN HAAG. Gad Akt* NIV (werktuigkui
Het departement van Landbouw
Ook bezwaren worden geopperd
Over 't algemeen genomen is het instel
len van een Departement van Landbouw
en Vissoherij door cle belanghebbenden met
vreugde vernomen en heeft het algemeen
voldoening gegeven dat, Dr Deckers aan
het hoofd van dit Departement zal ge
plaatst worden.
Ook het officieel orgaan van de F.N.Z
(de Algemeene Nederlandsche Zuivelbond)
juicht, het toe, doch kan de tot stand geko
men splitsing op dit oogenblik niet onver
deeld waardeeren en voelt de behoefte
minder sterk nu we reeds een directeur-
van de landbouw hebben onder wiens
krachtige leiding deze afdeeling zich bezig
is te ontwikkelen.
De schrijver van het artikel, de lveer
G(eluk) ziet nl. ook bezwaren in de split
sing van het departement van economische
zaken. De uitvoerregelingen en handels
verdragen berusten vnl. bij de afdeeling
handel, zoodat we thans bij de invoering
van crisismaatregelen en handelsverdragen
met twee departementen te doen krijgen,
wat grooter bezwaren meebrengen zal, dan
zich nu reeds op één departement voor
doen.
„Weliswaar krijgen deze beide departe
menten, volgens dc courantenberichten, voor
loopig één secretaris-generaal, doch alles
kan natuurlijk niet over dezen hoofdamb
tenaar loopen.
Een tweede bezwaar zien wij, gaat
heer G. voort, in da splitsing zelve met. het
oog op de groote landbouwproblemen. Deze
zullen nu méér dan totnogtoe in den minis
terraad moeten worden behandeld. Nu go-
voelen wij voor de oplossing van speciale
problemen in een college, waarvan sleohts
één van de elf leden deskundig op dat ge
bied is, niet veel. Vooral, omdat een be
slissing van den ministerraad vaak princi-
pieele bet,eekenis heeft on hierin, zooals
vanzelf spreekt, later moeilijk verandering
is te brengen. En dat kaai toch wel eens
noodig zijn. Landbouw, handel en nijver
heid grijpen, vooral in crisisomsiandighe-
den, vaak in elkaar."
De veelvuldig voorkomend* botsingen
van belangen worden thans binnen het
depart,ement behandeld en zoo mogelijk
door den minister en zijn ambtenaren op
gelost. Na de splitsing zullen ze interde
partementaal opgelost moeten worden, met
de kans van grooter wrijvingen en een uit
spraak van den ministerraad, waartegen
wij boven onze bezwaren uiteenzetten.
Deze splitsing kan voor den landbouw
nog weil eens te meer bezwaren gaan op
leveren, nu de totstandkoming van een af
zonderlijk depertoment van handel en nij
verheid mede de bedoeling heeft om aan
minister Gelissen meer gelegenheid te ge
ven h,et industrialisatie vraagstuk rustiger
en beter te kunnen bestudeeren en uitvoe
ren. Wij kunnen ons dit niet denken, zon
der dat er bolsingen met landbouwbelan
gen zullen voorkomen. Men denke slechts
aan hetgeen minister Colijn in verband
hiermede in zijn radiorede van j.l. Vrijdag
heeft gezegd. De oprichting van eigen in
dustrieën moet onherroepelijk gepaard gaan
met belemmering van den invoer op be
paald gebied. Doze belemmering van den
invoer heeft weer riadeelen voor den uit
voer tengevolge en dit is een landbouw
belang van de eerste orde. Iedereen, die
wel eens nader kennis heeft gemaakt met
contingent eeringsregelingen kent d*ee moei
lijkheid. Totnogtoe ontstonden deze span
ningen in het departement van economi
sche zaken intern, maar voortaan zullen
ze optreden tusschen twee departementen.
Het komt er den maar op aan dat onze
minister van landbouw en vissoherij krach
tig genoeg is om aan een ail te sterken druk
van de andere zijde weerstand te bieden.
Ook de „Nederl. Werkgever" het orgaan
van het Verbond van Nederl. Werkgevers
aoht de splitsing van het Departement van
Economische Zaken geen gelukkige oplos
sing en acht het een stap achteruit, omdat
de zorgen voor de zoo nauw samenhangende
economische be'angen over twee ministers
verdeeld behalve daj het tijd vraagt ook het
gevaar brengt., ,ydat men van het kastje naar
de muur gestuurd wordt, als men maatrege
len wil bepleiten, critiseeren of tegengaan,
die zoowel landbouw als industrie raken."
Misschien vergeet dit blad echter, dat voor
zni'ke gevallen liet een belangrijk feit is, dat
voor beide departementen één secretaris
generaal is aangewezen.
Steunmaatregelen peulvruchten
Daar de regeling voor groene erwten,
(kroon erwt en), sohokkererwten en lange
bruine boonen voor den nieuwen oogst op
verschillende punten afwijkt van de oude
steunregeling, volgt hieronder een kort
resumé van de voorgenomen steunmaat
regelen.
De richtprijzen wieilke door den Minister
van Economische Zaken zijn bepaald, zijn
reeds medegedeeld in het teeltplan 1935,
terwijl het de bedoeling is, de vastgestelde
richtprijzen maandelijks met 0.10 per 100
Kg. te verhoogen, voor het e?rst op 1 Oct.
1935 en voor de laatste maal op 1 April '36
Spruijt, IJmulden; R. H Wienk. Het
dajg-og-isch geUilgschrlft, nl. W J W van de
Berk, Amsterdam en A. v d Gaag, Rottordaj
zijn beëindigd.
HOOGDUITSCH L.O.
DEN HAAG. Gesl. de heeren G. Schuitema
ker. Oostzaan: C Breggeman Maaaslws; P
Cleef. Roermond en de rtames D Christoph,
Veghel: L. Kloppenburg. Veghel; J. v d Most.
Rotterdam; M. Luiwema, Heinkenszand; W. v
d Maat. Rotterdam
Gesl de heeren G de Boer, B Kdrulger, J
Martini, 'allen Delfzijl: S. Hut. Veenda,m; M.
v d Velden, Gemert: J. Bierens, Tholen: W
Otten. Maastricht: M. Rovle, Jaarsveld; J
Schuijren, Nleuwstadt; A. v "Waveren. Zaag-
halerveen en de dames G Huizlnga, Grijpskerk;
J. Meeles, Deventer.
FRANSCH L.O.
UTRECHT. Gesl. mej. A. J. Braaksma. Gro
ningen en de heeren C. J. van Gastel Roosen
daal: C Ouwerkerk. NIeuwpoort; TV. Taans,
Eindhoven: B. F. Rasker, Oegxtgeest: P. de
Waard. Rotterdam: J. Wiegel. Rotterdam; C
van Dyck. Eindhoven; J. de Jonge. Domburg:
E. N. Mmlders, Ba-arle-Nnssa uF. G. Niemeyer
Nleu w-BinnenW. Oppenhu,izen, Sneek: L. W
v Oudivoort, MUI (N.B)G. v d Wak Appinge-
ENGELSCH L.O.
UTRECHT. Geëx. 36 cand. Gesl. de dames
C. P. Dalman, Assen; A A M C Schellekens,
Boxtel: en de hoeren M Spitz, Amsterdam: J.
J. Vermeulen, Hilversum; G. Verwey, dien Haag
W. de Jong, Rljasen; F. L. K. Kèm Arn
hem: S de Vries. Zwolle: W. v Werkhoven.
Maurik; J. Westerholt Doeti.nchem: J J. Id-
zenga. Burum; J. JaspersHayer, Vrlezen-
veen: C. Kaars. Bnnnik: p. H. v Rvshergcn
Groningen: T. G. A. Scholte. Borne, C A Kh-
berg. Eindhoven; J Nool, Dwingeloo; P. Roest,
Voorburg;,
I. Groene erwten (kroonerwten) en schok*
korerwten.
Voor deze producten zijn ma>atriegclei$
getroffen, due beoogen door middel van
denaturatie tegen'vergoeding de markt van
overmatig aanbod van consumptie-erwten
te ontlasten en tevens om orwten van min
der goede kwaliteit voor steun in aanmer
king te laten komen.
De denaturaüe kan plaats vinden op do
boerderij (voorzoover eigen teelt betreft)
alsook bij den handelaar. -
Aanvragen door tebrs moeten worden
ingeizonden bij de Provinciale Landbouw-
Crisis-Urganisaties en die door den handel
bij do Nederlandsche Akkerbouw Centrale.
De erwten worden in vier kwaliteits
klassen gerangschikt. Door de opzichters
worden monsters genomen en gezonden
aan tie N.A.C., waar voor elke partij do
vaststelling van de kwaliteitsklasse cen
traal geschiedt. Deze Centrale stelt weke
lijks over dc voorafgaande week de dena-
turatievergoeding voor elke klasse vast. In
den ami vang zal alleen voor de twee laag
ste klassen de denaturatietoeslag worden
vastgesteld.
II. Schokkererwten, en lange bruirwj
boonen.
Voorts zal, teneinde de bepaalde richt
prijzen zooveel mogelijk te benederen, ten
aanzien van sohokkervrwten en lange brui
ne boonen een regeling worden getroffen,
krachtens welke de N.A.C. van haar daar
voor in aanmerking komende georganiseer-
den onder bepaalde voorwaarden hun voor
raden van deze peulvruchten op 15 Mei 19
overneemt tegen richtprijzen, verhoogd
met een bepaalde vergoeding.
III. De N.A.C. behoudt het reoht, indien
zulks noodiig moaht zijn tot steun van de
markt of ter bevordering van den afzet
van in Nederland geteelde peulvruchten,
prijsregelend op te treden, hetzij door eigen
aankoopen, hetzij door het treffen van
dere regelingen.
Denaturatie van aardappelen
Aanvang vroeger dan verleden jaar
In verband met de van verschillende
zijden geuite vraag, welke maatregelen er
zullen worden getroffen t.a.v. de denatura
tie van consumptie-aardappelen, deelt men
ons van bevoegde zijde mede dat, voor den
oogst 1935 op een vroeger tijdstip met, dena
turatie zal worden aangevangen dan voor
den oogst 1954 het geval is geweest (waar
schijnlijk in dp. maand September).
Omtrent de grootte van de denaturatie-
vergoeding en de wijze waarop de denatu
ratie zal dienen te geschieden zullen t.z.t,
nadere medudeelingen worden gedaan.
Vetweiders en Mesters
Wat zij wenschen
Het bestuur ven de Vereeniging van
wviiders en Mesters in Nederland heeft in
het Crisisgebouw Lange Voorhout een onder
houd gehad met den heer Van Zwanen
berg en heeft daarbij overhandigd een ex
posé van de wenschen en voorstellen der
v'ereeniging. Aan deze uiteenzetting wordt
het volgende ontleend:
De torstand in het veewei dersbedrij f is
door de tot dusver genomen maatregelen
hopeloos en eig-er zelfs dan deze in 1932 is.
Waar het in de bedoeling der regeerdng
ligt den landlbouw niet ten onder te laten
gaan, acht de Vereeniging het noodzakelijk,
dat het vraagstuk in zijn geheel wordt be
keken en dat met de bedrijven der vee
houderij en mesters rekening wordt gehou
den, daar deze eep belangrijke schakel vor
men in de veehouderij.
Verbetering is volgens de Vereeni
ging alleen te bereiken door:
le. onmiddellijke stopzetting van de
blikvleesobdistrnbutie, waardoor een
nieuwe afslachting overbodig zou
worden;
2e. de heffing van vleesoh en boter
te verlagen;
3e. onze kwaliteitsproducten zooveel
mogelijk aan ons eigen volk beschik
baar te stellen tegen zoo laag moge
lijke prijzen. Daardoor zou men niet
gedwongen zijn om voor niet loonen-
die prijzen deze kwaliteitsproducten te
exporteeren;
4e. 20.000.000 kg. minderwaardige
vetproducten (technische vetten) aan
de markt te onttrekken, welke pro
ducten men te allon tijde t?vgen be
hoorlijke prijzen kan exporteeren
(bijv. runder- en varkensvet en ver
harde traan).
Door deze maatregelen zou de dwang aan
onze veehouders opgelegd grootendeels
overbodig worden, zou de veehandel (bin
nenlands) weer tot zijn recht komen, zou
de export weer tegen behoorlijke prijzen
kunnen plaats hebben en zou de kal ver
beperking overbodig worden, terwijl de vee
houder door middel van de normale af
slachting in staat wordt gesteld te saneeren
zonder geldelijken steun van de Rege:ring.
Boxendien zou door vaststelling van den
melkprijs op een minimum van 4^ cent
des zomers en 5Y> des winters bereikt wor
den, dat de kleinhandel-boterprijs 1.30
1.40 zal kunnen bedragen.
Voorts bepleit de Vereeniging afslachting
van ongeveer 100.000 vrouwelijke schapen
12 per stuk (voor verwerking tot ragout)
en afslachting van 20.000 prima vette en
dragende beesten, welke ingevroren zouden
kunnen worden en tfi zijner tijd tégen lage
prijzen beschikbaar worden gesteld voor
armlastige bevolking.
Hiermede zou hoogstens een bedrag van
f2i/2 mallioen gemoeid zijn, welk bedrag
naar het oordeel xnn de Vereeniging zou
kunnen worden bestreden uit een crisis-
winstbelasting, te verhalen op de haconzou-
tere en blikfabrikanten.
INNAME VAN GEZOUTEN SPEK
Vangt 26 Augustus weer aan
Door de Ned. Veehouderij centmie zal we
derom worden overgegaan tot inname van
gezouten spek.
In verband hiermede zal het spek, afkom-
slig van varkens, geslacht na 11 Augustus
a.s., niet. meer in verechen toestand ingele
verd kunnen worden.
Met de inname van gezouten spek zal op
26 Augustus a.s. een aanvang worden ge
maakt.
Dc prijzen, welke door de Ned. Veehouderij
centrale xoor het gezouten spek betaald
worden, zullen tot nader aankondiging de
zelfde zijn als die, welke op d-it oogenblik
voor versch spek betaald worden.