rd
diO»
WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Oudeschoot, A. Groot te
Exraorra. Te Tjerkwerd, M. Groenewoud,
cand. te Vriezenve-jn. Te Roodeschool (Gr.),
H. Boiten te St. Anna Parochie (Fr.). Te
Knollendam (N.-H.), cand. L. J. v. d. Kam.
te Oosterbeek.
Bedankt: Voor Hees-Neerbosch (toez.),
A. W. iM. Odé te Koudekerk a. d. Rijn.
GEREF. GEMEENTEN.
Tweetal: Te Enkhuizen, R. Kok te Vee-
nendaal en B. van Neerbos te Vlaardingen.
Beroepen: Te Kesteren, W. 0. Lamain
te Rotterdam-Zuid.
AFSCHEID. BEVESTIGING, INTREDE
Drs. J. de Lange, cand te Huizen, hoopt D.V.
Zondag 15 September 1935 zijn intrede te doen
in de Ned. Hcrv. Kerk te Wilsum (Ov.), na be
vestigd te zijn door Ds. J. Spelt, van Rijssen
Ds. C. BRANDT
Naar het Fr. Dagblad meldt heeft Ds. C.
Brandt, predikant bij de Baptiste Gemeente te
Haulerwijk (Fr,.), entslag uit zijn ambtsbediening
aangevraagd. Ds Brandt is 32 jaar oud. Hij ver
bond zich op 26 Aug. 1928 aan bovengenoemde
gemeent».
Algemeene Synode der
Ned. Herv. Kerk
Zeventiende Zitting. Na opening
en notulen wordt gelezen een ingekomen
brief van den Oecumenischen raad. waarin
deze deelneming betuigt met het heengaan
van Dr. G. J. Weijland. den oud-president
der Synode. Tevens dankt dc Raad voor den
geboden steun en het geschonken vertrouwen.
Een brief van den heer B. .T. Aalbcrs te
Sloten (N.-Holland) waarin deze bezwaren
ontwikkelt tegen een beslissing van het
Class, bestuur van Amsterdam wordt voor
kennisgeving aangenomen. Dc heer D. Mul
der rapporteert over de consideration, die
door prov. Kerkbesturen en de Classes der
Kerk uitgebracht zijn over art. 2 Regl. Hooger
Onderwijs luidend: De Algcm. Synodale com
missie kan den Hoogleeraar, aan wien het
onderwijs in de Christelijke Zedekundë op
gedragen is, op diens verzoek tijdelijk vrij
stelling verleenen van genoemd onderwijs.
De vergadering gaat mede met de conclu
sie der commissie, die op grond van het oor
deel der kerk voorstelt deze toevoeging te
yerwerpen.
De zaken Snethlage en Boers
Nu komen om beurten binnen de heeren
Dr. J. L. Snethlage en Ds. D. Boers, die op
geroepen waren om in deze zitting der Sy
node te verschijnen.
De President verzocht hen er goede nota
Van te nemen, dat ze hier niet waren opge
roepen als philosofen, evenmin als critici
.Van onze Westersche cultuur, maar als die
naren van de Nedcrlandsche Hervormde
Kerk, predikers van het Evangelie van Jezus
Christus.
Hij deelde hun mede. dat dc aanklacht on
derzocht was door een bijzondere Commissie
onder voorzitterschap van Prof. Dr. G. Sevcn-
ster en dat deze Commissie in een uitvoerig
rapport geadviseerd had de zaak te behan
delen volgens „opzicht" en vooralsnog niet
Volgens „tucht". Verder wees de President er
met nadruk op, hoe dc Synode na rijp beraad
besloten had het advies van de Commissie
te volgen en dat niet gedaan had uit vrees
voor de critiek van de nadere geestverwan
ten der aangeklaagden, maar in de vaste over
tuiging, dat èn voor de Kerk èn voor de
aangeklaagden het "volgen van den weg der
barmhartigheid de meest gewenschte was.
Op verzoek van den President richt Prof.
Dr. Sevenster enkele vragen tot Dr. Sneth
lage en Ds. Boers en wordt dezen gelegen
heid gegeven hierop antwoord te geven.
Aan het eind van het onderhoud wijst de
President in een diep ernstig woord op hun
Verantwoordelijkheid als dienaren van onze
Kerk en predikers van het Evangelie van
Jezus Christus. Hij dringt er bij beiden op
aan zich te verootmoedigen voor God en hij
draagt de aangeklaagden op aan Gods barm
hartigheid.
Hun zal later nog een vermanend schrijven
gezonden worden.
In de namiddagzitting komt liet eerst aan
de beurt het lijvig, maar van veel studie en
grootc nauwkeurigheid getuigend rapport
Van den heer F. Tammens over het nieuwe
reglement op de supplctiebeurs voor Wedu
wen en weezen van predikanten. Er zijn door
prov. kerkbesturen en class, .vergaderingen
allerlei bezwaren genoemd en verbeteringen
voorgesteld; zij leiden tot, het voorstel dit
reglement met de ook zoo duidelijke rap
porten aan de commissie terug te zenden,
die het in kan zenden bij de volgende
Synode.
De heer A. Sneep rapporteert over de
schrapping van art. 27 Regl. op de predi
kantstraktementen. De conclusie luidt: het
artikel te schrappen.
De heer Bokma rapporteert over een ver
zoek van het Prov. Kerkbestuur van Utrecht
om in studie te nemen de pensioneering van
predikanten na 35 dienstjaren. De conclusie,
dat dp pensioneering rijkstaak js en niet bij
de Synode thuis hoort, wordt aanvaard.
De heer Iioiidius rapporteert over een
Verzoek van dc Class, vergadering van
Emmen om de gegevens van den burgerl.
stand gratis beschikbaar te stellen aan dc
Kerkeraden. De vergadering gaat mede met
de conclusie dat de Synode zich niet tot de
regeering kan wenden, omdat deze zaak
plaatselijk geregeld wordt. De vergadering
gaat met algemeene stemmen mede met de
conclusie van den heer Bokma in zijn rap
port over de vraag van den ring Kuilen
burg om zoo noodig od kosten van de
Synode te mogen procedeeren tegen de
Kerkvoogdij van Erichem. Omdat er geen
algemeen kerkelijk belang hij betrokken is,
wordt het verzoek afgewezen.
De Kerkeraad van de gemeente Sneek
stuit het tegen dc borst, dat zooveel voedsel
Vernietigd wordt en kan het vooral niet
goedkeuren, waar toch op den biddag om
een goeden oogst gebeden wordt. In een
duidelijk geformuleerd en goed gefundeerd
rapport, wordt door Dr. Weeda aangetoond,
dat zulks in dezen crisistijd toch wel te ver
staan is als men goed nadenkt.
De vergadering gaat met dank aan den
rapporteur met zijn conclusie mede.
De vergadering wordt verdaagd tot
Woensdagmorgen.
OUDE MUNT OP EEN ZENDINGSFEEST
Op het Zendingsfeest te Soestdijk werd ontvan
gen een gouden vijfje van het jaar 1827 met de
(beeldenaar van Koning Willem I; een gulden van
1824 en een kwartje uit 1826.
Ze zijn op het Zendingsbureau te Oegstgcest
ïe koop voor den meest biedende.
Scheiding van Kerk en Staat
De Prot Kerk in Ned. Indic
Zendag 4 Augustus is van alle kansels der
Indische kerk een schrijven voorgelezen, namens
het bestuur der Protestantsche kerk in Indic co-
derteekend door den voorzitter dr. N. A. C.
Slotemaker de Bruine en den waarnemenden se
cretaris dr. Chr. Gunning, waarin meegedeeld
wordt, dat H.M, de Kening n op 11 Juni 1935 den
algemeenen maatregel van bestuur geteekend
heeft,'waarbij de administratieve scheiding tus-
schen de Protestantsche kerk in Ned. Indie en di
staat voltrokken wordt Bij besluit van den gou
verneur-generaal is bepaald dat zij in werking zal
treden met ingang van 1 Augustus 1935.
Deze regeeringsdaad is geschied in overeen;
ming met een besluit, dat de vertegenwoordigers
der geheele Protestantsche Kerk. tezamen
groote vergadering te Batavia in Mei 1933 hebben
genomen. Zij wijzigt de verhouding staat en kerk,
welke in directen zin bestaan heeft vanaf het
begin der vorige eeuw en in algemeenen zin
vanaf 1621.
De opperste zeggenschap over dc kerkelijke
aangelegenheid is van den staat op de Kerk zelf
overgegaan. De Kerk zelf zal moeten besl
over den vorm van haar organisatie en van haar
bestuur en zij zal haar eigen vertegenwoordiging
en bestuur kiezen. De g-oote vergadering var
Mei 1933 heeft reeds een algemeen reglement vast
gesteld, dat in werking zou kunnen treden, zoo-
dra de administratieve scheiding zou zijn voltrok
ken. In dit reglement zijn eenigz zeer belangrijke
nieuwe elementen vastgelegd. Wij noemen
uitspraak, dat het fundament der kerk is: Jezus
Christus, en het besluit, dat binnen haar verband
zelfstandige kerken kunnen worden gevormd.
Een regeling van vele andere zaken, de kerke-
Ilike organisatie betreffende, is echter noodig.
Daartoe zal een algemeene synode bijeen geroepen
worden in 1936. Zij zal de eerste vertegenwoordi
gende vergadering der Protestantsche kerk zijn,
geheel bevoegd tot het nemen van alle besluiten,
welke zij noodig acht.
Door deze scheiding van Kerk en staat kunnen
nu ook de plannen tot het institueeren van een
zelfstandige kerk in de Molukken verder ontwik
keld worden. Begin September zal de synode
bijeenkomen voor besprekingen.
ACCOUNTANTSKANTOOR ■WIELENGA
KI A LI II ITS WEG 5 ROTTERDAM
ALLE BELASTINGZAKEN
Tel.» R'dam 15606. Den Bans 716474 cn 30425S
Schoolnieuws.
J. HASPERS f
Omtrent den heer Haspers. oud-leeraar van
het Gerer. gymnasium te Arnhem en oud-school
opziener in het arrondissement Harderwijk, wiens
overlijden we gisteren berichtten, melden we oog
De heer Jan Haspers werd geboren 19 Nov.
1849 Reeds in 1866 werd de heer Hasprrs leer
ling van de Normaalschool te Assen. Hier trok
hij om zijn helder oordeel al spoed.g de aandacht
van Dr. Nassau, den bekenden schoolopziener ic
die dagen. Het speet dezen, dat dit heldere „jon
getje" uit een calvinistisch huisgezin kwam. Ia
1S67 werd hij reeds als „hoofd" van een bijschool
tje naar Gasteren (Dr.) gezonden. Onderwijl
studeerde hij. zcodat de heer Haspers April '68
de onderwijzersakte haalde. In 't zelfde jaar werd
bij onderwijzer aan de openbare school te Taar-
loo bij Vries. Einde '68 kreeg hij echter reeds een
benoeming aan dc Chr. School te Assen Begin
'72 verwisselde hij 't land van hei en struiken
voor immer mef de andere declen van ons land.
De M.U.L.O.-Schcol te Groningen mocht hij toen
jaar dienen. Hierop ging hij van 't hooge
Noorden naar 't verre Zuiden. Ook in de Zecuw-
sche hoofdstad werkte hij ruim een jaar. In Nov.
75 vertrok van hier naar de sleutelstad. Met een
jaar verliet hij Leiden en werd benoemd tot hoofd
op 't „Hoogeland" van Groningen, te Leens.
Binnen een jaar riep Bedum hem. Hier mocht hij
14 jaar als hoofd fungeeren. Onder zijn reizen en
trekken had cndertusschen zijn studie grooten
oortpaDg gehad. Hij verwierf zich bevoegdheid
voor Franseh, Duitsch en Engelsch, Wiskunde en
Teekenen. Hierdoor werd hij 1 Sept. 1890 be
noemd tot leeraar _aan 'tGeref. Gymnasium te
Zetten Hier heeft hij gedurende 27 jaar geholpen
vorming vao vele onzer vooraanstaande
i. Van 1 Aug. 1909-1 Jan. 1921 was hij
schoolopziener in 't arr. Harderwijk, waar bij
zijn practische ideeën menige school heeft
gediend. Na pensioneering verhuisde hij naar Kam
pen. 'Hier en in den omtrek heeft hij in de voor
bije jaren nog enkele scholen hulp geboden. Een
onderscheiding viel den Heer Haspers ten deel in
1911. toen hij werd benoemd tot kd van het His
torisch Genootschap.
Met den heer Haspers is een onzer oude voor
trekkers op schoolgebied en ook op antirev.-
politiek terrein heengegaan
De teraardebestelling zal plaats hebben a.s.
Donderdagmiddag 2 uur op de begraafplaats
Moscowa te Arnhem.
S. VENEMA f
Na een ernstige ziekte is op 45-jarigen leeftijd
overleden de heer S. Venema, hoofd eener Chr.
School. Te Kampen was de heer Venema resp.
hoofd van de school op de Nieuwe Markt, van
de Willem de Zwijgerschool en sedert een jaar
de Julianaschool, uitgaande van de Hervorm
de Schoolvereeniging.
Hij was op verschillend terrein een medelevend
persoon, die in het bijzonder als regent van de
Vcreenigde Weeshuizen en als bestuurslid van
"e afdeeling Kampen van de Prot Chr. Rcclassee-
ingsvereeniging zeer gezien was.
Examens
STAATSPRACTIJKDIPLOMA VOOR
HANDEL EN ADMINISTRATIE
De Minister van Onderwijs brengt ter kennis
at het examen ter verkrijging vam liet Staats-
ractijkdiploma voor Handel cn Administratie
al worden afgenomen op 1. 2 cn 3 Oct. te
-Gravenhage, in de Grafelijke Zalen (Binnen
hof).
TOELATINGSEXAMENS RIJKSTUINBOUW
(WINTER)SCHOLEN
cur-generaal van dc-n landbouw
ennis van hen. die tot den cunsus
1935—1936 van een der Rük*tuinbouw(winter)-
holen wenschon te worden toegelaten, dat dc
data van aanmelding vopr dc toelatingsexamens
Rijkstuinbouwschool te Aalsmeer vóór of uiter
lijk op 4 Sept.: Rijkstuinbouwwlntensahool te
Hoorn vóór of uiterlijk op 14 Seipt.; Rijkstuin-
bouwischool fe Boiskoop vóór of uiterlijk op 2
Sept.:- Rijkstul nbouweohool te Llsse vóór of
uiterlijk op 9 Sept.
De aanmelding dient te geschieden bij den
directeur der school, bij wien tevens inlichtin-
jn zijn te bekomen.
STAATSEX. TOEL. UNIVERSITEIT
AMERSFOORT. Geisl. voor dipl. B na voort
gezet examen: H J Kruijt en J H Vallentgoed.
NOTARIAAT
DEN HAAG. Gesl. voor deel II: H Heken
kamp, Baarn.
HOOGDUITSCH M.0. A
DEN HAAG. Gesl. de heer A J Demmere,
Beverwijk, Afgew. 3 cand.
FRANSCH L.O.
UTRECHT. Gesl. do dames J M C Kievit, Den
Haag; J P. Yrugt, Rotterdam; R F Weutholt,
Kevzer. Delft: B Kingnia. J
Kle.in-Ikklnk, Eefde: J W Kh
berg; J Verlal
i; M J H M Keulen!
cv (L): A J de Klerk. Kloetinge; J
Kluck, Apeldoorn; F A H Steuns, Heerlen.
ENGELSCH L.O.
UTRECHT. Geëx. 42 cand. Gesl. de dames
M H J A Elsenburg, Dleincn: C A Heytveldt,
Den Haag. J v d_Linde, He^nvstede^W Roep-
BH n.c. d~ i Js®elP Fok k in ga
Buitenpost; J C M HÓflhuLs. Etjen; M M A
Staalman, Etten; T Vlaming, Niemvefichilc
(Texel); H M J Gielen, Blerick; J V v Gooien.
Bcrgeyk; P J M v d Hey.de. Heerlen, R v c
Meer, Harllngcn; de heeren W J A v Alkomude
Amsterdam: J H v Boekhoven. Eloemendaul,
W v Egmond, Westervoort; S Go bits. Amsler-
Ijkstra. Almelo; W v Huist, Zwijn-
drecht; T M Kn
Vijk
Duin. T
Vink, Veenendaal.
LANDBOUWKUNDE L. O.
WAGENINGEN. Gesl. de heeren J Bureroa.
Xijeberkoop. D M v Esterik. Zweoloo; K Kievit.
- - - Waaide; II J P
HANDELSKENNIS L. O.
DEN HAAG. Gesl.: C G Ess er, Emmer Com-
pafcuum; A J v Tol, Beverwijk: K,K.
ENGELSCH M.O. A
UTRECHT Gesl.mej. II Olsen. Den Hang;
de heeren H 'v d Knoop. E Loonstein en W A M
Peters. Amsterdam; A J M bahman, Bonnc-
broek; W Sleders, Den Haag.
BOEKHOUDEN M.O.
DEN HAAG. (K XII en J). Ges).; H B Haan
appel. Amsterdam; L G v d Hoek, Rotterdam;
L P Hofman en C F Hofstra. Amsterdam. A
Hoogenstrijd. Rotterdam; J C Hoogheid» Den
Haag; J L Kajel, Meersum.
NIJVERHEIDSONDERWIJS
DEN HAAG. Akte N III (bouwkunde). Geëx
12 cand Gesl.: J Ruiter, Amsterdam (W.); R
Rust, lHel; L J m
J F Sipsrna, Ai
■I(O.):
erdam (Z.). W F G L Slleker.
Akte N IV werktuigkundig-
n smidsteekenen): Q L Hubbeling. Zutphcii.
- Akte N V (electrotechniisoh teekenen): D v
leek en P H KaUen, Dordrecht Akte Nb
vuur-, bank- en plaatwerken): Deze ex. zijn
.fgoioopen Akte Nj (machinebankwerken)
.T J Schrijver, Amsterdam; W A v Tilburg, Ilel-
uourl Akte Nk (practijk van de electrotcoh-
ilek): K K Steinwe-g. Eindhoven (zonder
38).
HOOGDUITSCH L.O.
DEN HAAG. Gesl. de heeren M Hurenkamp.
Dcheni; E de Vlark, AmsterdamW Ras.
Lochc-m; P Sterrenburg. Veencndaal; B Bolger.
- - E Vonder, Rotterdam; A v d Wal.
ie: de heeren W Broekman, Amster
dam; M Coumans, Den Haag: M Damave Rot
terdam; H v Dijkhorst. Driebergen; A rezzi.
UtrechtF Roc-lfzema, Groningen: de heeren
7 ten. Utrecht; J Eizenga, Kortezwaag; J
Koorts, Enschedé; C Bruinsma, Wanneperveen;
Gvd Haar. Fijster; H Moll erna. Groningen; H
Plantlnga. Winterwijk; C Wewrdcnburg. Hilver
sum; H Hoefsloot, Roermond; de dames A Kre-
mers. Den Bosch; A Kroes, Nieuwendum; W
Rttekee, Venlo.
HANDENARBEID
DEN HAAG. Geëx. 14 vr. cand. Gesü.: G T
Cruiming en Th Hueen, Do-rdrecht; C Coppel,
RotterdamE A Veeger, Lo idenW M A M
Vrouwenvelder. Den Haag; D M Wee-dorp, Ka
pel] e. Afgew 8 camd.
HAARLEM". Gesl. de dames M O Berben, C V
v Tinteren. W E Bruimsma. B IC K Sinner, A H
Rudelsheim. E P Meijer. E M W Burggriifer
en A V H Perm. Amsterdam; J Meijer. De Bilt;
M H Alders. C F E M Kahman en A C Schip
per, Haarlem, A H Beijst, Hilversum.
HOOFDAKTE
AMSTERDAM. Geëx. 8 cand. Gesl.: mej. MEJ
Bos en de heeren A N de Bruin en M Galema.
Amsterdam Teruggetr. 1. afgew. 4.
ARNHEM. Geëx. 6 m. en 2 vr. cand. Gesl. dc
dames P A Israël. Heerde; A Petcrkamp, Nij-
kerk; en de heer W Bosch, Oldebroek.
BREDA. Gesl. de heeren W M Antonlssen.
Breda; A J A Havermans. Oudenbosch; J A M
Straatman. Boxmeer: J A E v Eekelen en W P
Xeyten, Bergen op Zoom; A Reymans, Dongen
Eón cand. herexamen.
GRONINGEN. Geëx. 8 cand. Gesl. de dames S
Kroon. Holwierde; J Sportel en F C Spits, Gro
ningen; J Jonker, Zweelo.
DEN HAAG. Geëx. 7 cand Gesl. mej. C A P L
oseri.nck en de heer II J M Mycns, Den Haag.
mer; J Oosterloo. Terband. Afgew 5 cand
ROERMOND. Geëx. 1 vr en 7 m.'cand. Gesl.
mej. M J M Hoiix, Maasmiel en de heeren M J
Aarts. Roermond; J A J Frissen, Arcen.
ROTTERDAM. Comm. I. Gesl. de dames A M
Isser en J Koic. Rotterdam; S Rose, Hillegers-
be<rg; en do heeren O de Vries, H v d Hoek en
"oelfzema. Rotterdam.
P W v d Helden,
FSPERANTO
il.: A Stolk. M C Henk.
M Drink waard. H L v Woerden en P J Toerolf,
Rotterdam; L H v Benthem. L N Dekker. A
Schevxningen; A. J. v. tl Zeeuw te Schiedam;
d. Lecq. A. Adriaa.isz te Gouda. Voor di-
ik 4 cand. Gesl. 3. n.l.. J Worm*
gg Holland;
Haag; Li. Kasjes. Hoek
.eld 3G
Utrecht op 30 Mei. Opgek.
>or dipl. A 33
Leiden; JVI. H. J. 'Mecholse te Oe
Buurman te Schiedam; l'h. Balv
:room te Culen
;ren te Zeist;
Bredenoord te Apeldoorn; L. Win.
'erswijk; G. Kruyt—Pinto, A v. Os, J. M. Spie-
leus, J. A. Bosnia te Amsterdam; A. Bruilns-
hoofd. G. J. de Vos te Utrecht, H. Arends te
M. HenneveltDe Heus te Biltlioven
swier. Doesburg. J C. Fenijn, De Bilt
J. H. Beilschmidt Haarlem;'A. J. dc- Jong—De
Voogel te Enschede. Voor dipl. B opgek. 3 cand.
1 'e Amsterdam; A.
Weverwijk te Utrecht. Ai
rooi het ex. te Rotterdam op 16 Juni Opgek.
'oor dipl. A 53. Geisl. 29. nl: H. Weetdorp, A.
ldKwakernaat. D. Leerr
A Damsteeg. J. A. Pee
ijstenbil, J. Kroon.
H. J. Mand.
Bout, A. J.
1. AL SuvaalKI-
N. C. Nelson. J F. v. Cl<v-clloct>
Dordrecht; R. P. Heenemnn— Hak te Den
Haag; K G. J. Haberland, F. J. B. Hulberts.
W. de Ivooter, W. KUJinDe Vries te Delft.
Voor diipl. B opgek. 4 cand. Ges>l. 2. n.l.: W.
Sloteigraaf te Den Haag; J. R. Grisnigt te
Rotterdam Aangemeld 66 cand. voor het ex.
:e Leeuwarden op 22 Juni. Opgek. voor dipl. A
>8 cand. Gesl. 29. n.l: J. Stam te Valthcrmond
iv. de Groot, Berlikum: L. v d Zee. Boiswa.rd;
G A. Knol. Stadskanaal; A. Haanstra, II. Bijl
L, Komrij. G. Jensma, J. Terpstra, Leeuwar
den; A. C. Reinbergen. T. Eppinga. Gorredijk.
v Gelderen. G. v d Heide, Jouie: T Sikma
M. v d Meulen. T. Fennema te Maklcum: B
Harkema Opeinöe; H. J. Klecfstra. Grouw;
G. v d Bol te Utrecht; M Boersma te Kollucn;
heek; J. bij de Leij. IJ. Renema
II. J.
Drachten;
im; P. Aukema te St. Nicolaasga; J Fi
te Nieuwe Schans; J. Boltje. J. Siinions,
d HorstKlom
■■■■■■■■■■■■■■■■Ben: Chr. H
.einer te Huizuni. Voor dipl. B opgek. 6 ca.nd
esl. 4, n.l: W. Westra te Staphorst; A. A. Li
erman te Leeuwarden; J. Haak te Haarlem;
S. de Jong Dzn te Huizum. Aangemeld 115
end. voor het ex. te Amsterdam op 7 Juli. Op-
c-komen voor diploma A 85 cand. Gesl. 50, n.l:
J. Ploeg. J. G Miysereeuw, A. Spiegelenburg.
T. Hoeve. J. C. Rleff. W. v Eunen, A. Creme".
V G. Waardenoyer Kernekamp. H W F Xlc-
veg. C M C F Nassette. H A Witte." C Drie-
luys, B. J. Bishoff, J H. G v d Stolpe. W H.
of riet, J. Pouli, A. v Praag, D. S. Kropveld.
v d Bos. M. MellenbergCremer F. Offen-
berg—Podevin. W H. v. Rh oenen, E. Doun.ni.
Regt en W M v Otegem. Amster-
.x x^hmldt en G Driesten. Zaandam; V
May en A v d Veen. Westzaan: N Da.ne. Oost-
zaan; J de Ruyterv Herwerden. Oudkarspel;
W C J Maters. IJmuiden: S v Es en J Heres
Den Helder: P Rem, Heiloo: J M Boulonois.'
ian, Sc.iiagenJ D Eoekestein,
Schermerhorn; £h Penning, G Luinge cn F Zei
ler. Bergen: A Swart, Beets: A Kaptein, Oude-
ilius; R Göbel. Utiecht; A Schoustra cn P On-
,'erwngt. Hilversum: J Schaa.p, Arnhem: W v
Lc-eren, Gouda; II M C Soeteman en J Broek-
u.in. Hoek van Holland. Voor dipl. B opgek. 27
and. Gesl. 14. nl.: W H v Lier, M^A Es-^nberg.
ki-nber'-'-r ZaanrtaniK J de Rover. H Hel-
m H J Nieuwen huizen. Den Hang. J P
err- Haarlc-m: E J BontjeOttow, Heem-
Cohen, Emmen; Dr C L Junglus, Hil-
examens worden voortgezet voor dipl. A
Kunst en Letteren.
De C. W. v. d. Hoogt-Prijs
Do Commissie voor Schoone Letteren
biedt haar ontslag aan
Aan het Hoofdbestuur van de Maatschap
pij der Is'ederlandsche Letterkunde te Lei
den, werd namens dc Commissie vooc
Schoone Letteren het volgende bericht:
Mijne Heeren,
De Commissie voor Schoone Letteren van
de Maatschappij der Nederlandsche Letter
kunde beeft, uit dc bladen kennis genomen
van het aftreden van bet Bestuur der ge
noemde maatschappij. Zij heeft over de door
haar aan te nemen houding niet kunnen
vergaderen vóór 24 Juli j.l., verhinderd als
zc was door het buitcnlandsch verblijf van
eenige barer leden. Kort voor haar bijeen
komst bereikt den leden een schrijven van
het bestuur, dat hen ten zeerste verbaasde,
omdat zij het beschouwen als een onbehoor
lijke poging om de voor 21 September a.s
uitgeschreven vergadering bij voorbaat os
beïnvloeden.
De argumenten, door bet Bestuur in du
schrijven ontvouwd, betreffen slechts per
soonlijke aangelegenheden tusschcn den
heer mr. I-I. Marsman en zoowel de Com
missie voor Schoone Letteren als het Ba-
stuur der Maatschappij.
Onafhankelijk echter van alle argumen
ten, in deze Bestuurs-circulaire aangevoerd,
wijst de commissie er nogmaals met den
meesten nadruk op, dat haars inziens het
eenige houdbare standpunt in deze zaak
geformuleerd werd in liaar schrijven van
•i Mei j.l. aan liet Bestuur, n.l. dat „vrij
heid van critiek een cultuurgoed is, het
welk het Nederlandsche volk oor zich ver
overde, cn dat deze vrijheid door het Be
stuur is aangetast".
He Commissie voor Schoone Lette
ren blijft van oordeel, dat een prijs
voor letterkundig werk alleen mag
worden toegekend of onthouden op
grond der waarde van dit werk.
Zij beschouwt het als een onbeta
melijke inbreuk op het recht van
hoor en wederhoor, dat dit standpunt
der Commissie in de Bestuurs-circu-
laire volkomen buiten, beschouwing
werd gelaten.
Onder deze omstandigheden heeft
de Commissie voor Schoone Letteren
eenstemmig besloten haar ontslag aan
te bieden.
Bovengenoemde Commissie bestaat uit de
heeren: K. .T. L. Alberdingk Thijm, voorzit
ter; W. J. M. A. Asselbergs, secretaris; Dirk
Cosier; J. van Dullemen de Wit; Prof. Dr.
G. Gerretson; Mr. M. Nijhoff; J. W. F.
Werumeus Buning.
Gemengd Nieuws.
Reeds 65 arrestaties te Oss
Bekentenissen van Bijs de Sijp
Gisternacht is door de gemeentepolitie te
Oss aangehou&en en gearresteerd de 22-jari-
gc J. C. V. uit het Vierhoekje te Oss. Na
aan een streng verhoor te zijn onderworpen
bekende hij dc dader te zijn van een voor
een paar jaar geleden gepleegde groole kip-
pendiefstal bij een landbouwer te Oss. Even
eens bekende hij medeplichtig te zijn ge
weest aan een groot aantal diefstallen en
inbraken. In verband met dit onderzoek dat
thans nog in vollen gang is, kon ons hier
omtrent nog niets naders worden medege
deeld.
Sinds 2S Mei jl., toen de eerste arrestaties
in verband met de zuiveringsactie werden
verricht, zijn thans in totaal 65 personen ge
arresteerd, die ter beschikking van de Justi
tie zijn gesteld en cerlan» Vooj de rechtbank
te s Hertogenbosch zullen terecht staan.
Zooals uit het voorgaande echter blijkt, zul
len nog meer arrestaties volgen.
Ten overslaan van de gemeente-politie te
Oss en in het bijzijn van den Officier van
Justitie te Den Bosch, heeft gisteren in het
Paleis van Justitie te Den Bosch, de sinds
langen tijd gcarresteei'de L. Vos, beter be
kend onder den naam Bijs de Sijp, eindelijk
een bekentenis afgelegd. Vos behoort tot dc
grootste misdadigers van Oss, die een groot
aantal inbraken en diefstallen op zijn ge
weten heeft.
Volgens een der berichten betreft het hifr
een volledige bekentenis van de door hem
persoonlijk cn in vereeniging met andere
bcndeleacn gepleegde misdaden.
VAN EEN WAGEN GEVALLEN
Uit Doesburg: Doordat het touw brak, viel
gisteravond de 50-jarige landbouwer p. Wall,
die bezig was een wagen met graan te laden,
van den wagen en kwam met het hoofd op de
steen terecht. In bewustelooze toestand werd
hij opgenomen. Een direct ontboden geneci-
heer achtte onmiddellijke overbrenging naa
een ziekenhuis noodzakelijk. In zorgwekken
de toestand is de man per ziekenauto naar het
Diaconessenhuis te .Arnhem vervoerd.
STRAATROOVERS OVERVALLEN EEN
KIND
IJsco-ventertje van zijn ontvangsten beroofd
Gisternacht is te Brunssum in de Prins
Hendrik-laan een roofoverval gepleegd op een
jeugdigen ijsco-ventor, den 14-jarigen P.
De aanvallers waren met hun tweeën. Een
van hen hleef afzijdig, de ander greep den
jongen bij de keel en ontrukte hem zjjn porte-
monnaie met circa 15 gulden. Hierna gingen
de kerels aan de haal.
Hun slachtoffer deed aangifte by de ma
rechaussee.
NA AUTO-ONGEVAL OVERLEDEN
De schilder J. S., die de vorige week op het
terrein van den nieuwen parkaanleg aan den
Wiihelminasinpel te Breda door een achteruit
rijdende vrachtauto van de firma Korteweg
werd overreden en daarby ernetrg werd ge
wond, is in het diaconessenhuis aldaar aan de
gevolgen overleden.
NAAR OUWEHANDS DIERENPARK
I« deze dagen waarin ieder genieten kan
an de pracht cn de weelde van de zomer-
sehe natuur is het een waar genot ook eens
een uitstapje te maken naar het mooi ge
legen Rhencn, waar men tegenwoordig een
attractie heeft van de allereerste soort. Het
Ouwehandsche Dierenpark is toch wel een
natuurwonder, waarvan de roem door het
geheele land is heengegaan. Boven op het
Greb-gebergte, tusschcn ongerepte pracht is
een keurcolleetie dieren oordeelkundig
saamgebracht. Zoo dichtte eens Clinge
Doorenbos en hij had gelijk. In deze mooie
Dierentuin vindt men apen, vogels, vis-
sclien, ijsberen, en niet minder dan dui
zend krokodillen saamgebracht. En dan
beeft men lang nog niet alles genoemd
Men kan er zelfs een „taxi" nemen op een
olifant of wel met den kameel of dromme-
daris uit rijden gaan. De kinderen kunnen
genieten in den speeltuin; kortom men kan
er vele uren van blije ongestoorde pret
doorbrengen. Ver van 't drukke stadsgewoel
heeft men hier de dieren in passende om
geving saamgebracht. Een uitstapje naar
den Grebbeberg, naar het Ouwehandsche
Dierenpark loont de moeite enals men
er eenmaal is, zou men niet denken dat
men hier in Holland is. Augustus is de
vacantiemaand. Men stelle niet uit en ga...
naar Rhencn, naar het dierenparadijs van
Ouwehand. (Adv.)
EEN NATUURVERSCHIJNSEL
Een vuurbol opgemerkt
Evenals in andere plaatoen o.a. te Amster
dam, is ook door een onzer lezens uit Charlois
gisteravond een natuurverschijnsel waarge
nomen.
Om ongeveer half negen verscheen op ge
ringe hoogte een vuurbol met een langwerpi
ge staart, die in vorm en kleur aan een libel
deed denken. De afmetingen waren buitenge-
i groot en het licht helder schitterend
hoewel het nog klaar dag was.
Met groote snriheid trok de vuurbol
O. naar het N.W. gedurende ongeveer 3 a
4 seconden, waarna de bol zich in tweeën
splitste en plotseling verdween.
Men zal hier met een bolide te doen ge
had hebben, een uit de wereldruimte i
dampkring der aarde komend hemellichaam,
dat door wrijving met de luchtlagen gloeiend
word1; en na korte tijd ontploft, wat vaak met
een heftise op een korte donderslag gelijken
de knal gepaard gaat.
De oorzaak van dit o"tploffen moet volgens
sommigen gezocht worden in het feit, dat ii
het inwendige van de bolide gas of vloeistof
aanwezig zal zijn, die door de hitte tot groote
spanning komt en de bol doet barden»
KIND DOOR VRACHTAUTO GEDOOD
Uit Ar?ten: Gisteravond is het dochtertje
van de familie van der B. op den Provincialen
weg door een vrachtauto gegrepen. Het kind
was op slag dood.
DE SMOKKELARIJ RONDOM TILBURG
Uit de omgeving van Tilburg wordt aan de
Msb gemeld:
De botersmokkelarij neemt nog steeds
rustbarend toe. Eiken avond ziet men croepen
uit Tilburg per fiets vertrekken of wel
ryden per autobus tot de Golf om in de nacht
terug te keeren of als voorlooper of be'.aden
met zakken, waarin de doozen geborgen zijn,
De laatste 14 dagen is door de kommiezen
in en om Tilburg in beslag genomen
1600 K.G. en werd tegen 9 personen proces
verbaal opgemaakt.
Onder Goirle was het totoal ruim 450 K.G.,
onder Tilburg 460 K.G. en onder Hilvaren-
beek 570 K.G. Over de geheele maand Juli
was het totaal in beslag genomen kwantum
niet minder dan ruim 3900 K.G. Deze cijfers
zeggen duidelijk genoeg, hoe weelderig do
smokkelarij rondom Tilburg heerscht.
De ambtenaren zijn overtuigd, dat er nog
een proote hoeveelheid aan hun waakzaam
oog ontisnapt. Vandaar de huiszoekingen, die
geveeld werden verricht.
Strenge maatregelen zyn noodig ei
worden soms toegepast door uitovijzing buiten
het bewakingsgebied. Deze straf is thans doo>-
den administrateur der grensbewaking toege
past op C. v. d. S. en J. v. d. Z. te Tilburg,
alsmede op v. I. te Goirle, die zich dus niet
meer ten zuiden van de spoorlijn Tilburg
Breda mogen begeven.
HEIDEBRAND NABIJ EIBERGEN
Tn de buurtschap Zwolle, onder de gemeen
te Eibergen, is brand ontstaan in een partij
heide en dennen. De brand, die zcch aanvanke
lijk dreigend liet aanzien, kon na veel moeite
bedwongen worden. Eenige hectaren heide en
dennen werden door het vuur vernield.
MAN VERMIST
De 46-jarige Gerrit Huckriede, slager van
beroep, heeft eergisteren zijn woning ai
Hengelosche weg te Enschede verleken
sedert dien niet teruggekeerd. Men vreest een
ongeval.
oen de heer Iv. te Hulsbergen (L.) gister
middag onvoorzichtig met een jachtgewcei
omring is het wapen plotseling afgegaan. De
heer K. kreeg de volle lading hagel in het
onderlijf. In zorgwekkende toestand is hy
naar het ziekenhuis gebracht.
Rechtzaken.
ONEERLIJKE PENNINGMEESTER
Twee jaar geëisclit
De vacantaekamer der arr. rechtbank te
Amsterdam onder presidium van Mr Swager-
man, behandelde gistermiddag de strafzaak
tegen den ex-gemeenteambtenaar H. W. F.,
die als penningmeester van de „Vereeniging
voor voorbereidend L.O. en M.U.L.O. op Gere
formeerden Grondslag te Amsterdam-Noord"
een bedrag van ruim f 5600 heeft verduisterd.
De man was voor hy' wegens fraude
werd gearresteerd als ambtenaar in dienst
der gemeente Amsterdam. Behalve de bijbe
trekking van penningmeester van het school
bestuur. waarvoor hy f 250 per jaar ontving,
had verdachte tot voor eenigen tijd avond
werk. Toen hieraan een einde kwam begon
verd. zich te vergrijpen aan de hem toever
trouwde gelden van de school. Het geld maak
te verd. op, terwyl hij zyn vrouw wijsmaakte,
dat hij avondwerk had en dus uit moest. Ter
zitting legde verd. een volledige bekentenis
af. De fraude dateert van Maart 1934. Hy
hield afrekeningen van de giro achter en nam
gelden op zonder daarvan verantwoording
aan den boekhouder af te leggen.
Het verduisterde geld bestond uit subsidie
van Rijk en Gemeente, giften, contributies
schoolgeld.
Het hoofd der school verklaarde, dat hij
de boekhouding bijhield aan de hand van het
memoriaal dat door verd. werd gezonden aan
getuige. Het bleek, dat de controle niet by zon
der goed was geweest.
Artikel 11 van het Huishoudely'k Reglement
werd nimmer juist 'toegepast. Dit schreet
RUBRIEK^
DONDERDAG 8 AUGUSTUS
HILVFRSUM 1875 M. AVRO-uitzending.
8.00 Gram.pl. 9.00 Ensemble Caxel Alberts.
10.00 Morgenwijding. 10.15 Gram.pl. 10.30
Vervolg Ensemble Carel Alberts. 11,00 Voor
dracht Ada Prins 11.20 Pianorecital D. Schip
per. 11.40 Gram.pl. 12.00 Ensemble Francis
Keth. 12.40 AVRÖ-Aeolian-orkest. 1.30 Ver
volg Ensemble Francis Keth 2.15 Voordracht
J, Koster. 2.30—3:45 Octophooikers olv. B,
Drukker. (In de pauze: voordracht J. Koster).
4.00 Voor zieken en ouden van dagen. 4.30
Gram.pl. 4.45 Voor de kinderen. 5.30 Omroep,
orkest olv. N. Gerharz. 6.30 Sportpraatje H.
Hollander. 7.00 Omroeporkest olv. N. Ger
harz. 7.30 Causerie F. Koster. 8.00 Berichten.
8.05 „Stemt af op Scala", revue-uitzending
uit Den Haag. mmv. het gezelschap van „De
Nederlandsche Revue". 9.45 Disco-nieuws.
10.15 Renova-kwintet. 1100 Berichten 11.10
12.00 AVRO-Decibels olv. Eddy Meenk.
HUIZEN 301 M. 8.00-9.15 KRO. 10.00
NCRV. 11.00 KRO. 2.00 NCRV. 8 00-9 15
en 10.00 Gram.pl. 10.15 Morgendienst olv. Ds.
H. Woudstra. 10.45 Gram pl. 11.30-12 00
Godsd. halfuur. 12.15 Orkestconcert en gram.
pl. 2.00 Orgelspel R. Parker. 3.003.45 Gr.
pl. 4.00 Bijbellezing Ds. H Dekker, mmv. zang
en orgel. 5.00 Handenarbeid voor de jéugd.
5.30 Hobo-recital Toon vaa Dongen. A. d.
vleugel: Greta Burbach. 630 Gram.pl. 7.00
Ned. Chr. Persbureau. 7.15 Reportage. 7.30
Weekoverzicht C. A. Crayé. 8.00 Berichten.
805 Haarlemsche Orkestvereeo. olv. M.
Adam, mmv. A. v. Wickevoort—Crommekn
(sopraan). 9.00 Causerie Mr. P. J. Dam. 9 30
Vervolg concert. (Om 10.05 berichten). 10.30
11.30 Gram.muziek
DROITWICH 1500 M. 10.35-10.50 Morgen
wijding. 11.05 Gram.pl. 11.25 Orgelspel N.
Elms. 12.05 Rutland Square en New-Victoria
orkest olv. N. Austin. 12.50 Gram.pl. 1.35 Pat
tisons Salcnorkest olv. N Stanley. 2.20 Re
portage „National Eisteddfod of Wales". 3.20
Vesper. 4.10 Sted. Orkest Harrogate olv. L.
Cohen. 5.05 Orgelconcert T W. North. 5.35
S. Kyte's Band. 6.20 Berichten. 6.50 Victor
Olof-Sextet 7.35 BBC-Northem orkest olv,
McNair. 8.20 L. Bridgewaters harpkwintet»
8.50 Concert mmv. solisten, koor en orkest,
olv. W M. Williams. 9.50 Berichten. 10.10
G. Parkingtcos kwintet, mmv. N. d'Argei
(zang). 11.05 Voordracht. 11.2012.20 BBC-
dansorkest olv H. Hall.
RADIO PARIS 1648 M. 7.20 en 8.20 Grara.pl,
12.35 Kamermuziek. Leiding: Doyen. 3.50 Or
kestconcert. 5.10 „L'orphelin de Ia Chine'*,
spel van Voltaire. 9.05 Nat. Orkest, olv In-
ghelbrecht. 11.10—12-35 Dansmuziek.
KALUNDBORG 1261 M. 12.50-2.20 Concert
uit rest. „Ritz". 3.05—5.05 Omroeporkest olv.
Mahler. 6.357.05 Gram.pl. 8.20 Orkestcon-
ccrt oh'. Jensen 9.45 Vocale duetten. 10.20
Omroeporkest olv. Mahler. 11.20—12.50 Dans
KEULEN 456 M. - 6.50 Concert. 12.20 Om
roeporkest olv. Kloss. 2.35 Gram.pl. 4.20 Zang
en piano. 5.20 Blaasorkest en Eradé-orkest.
7.20 Radiokwintet. 8.30 Operaconcert mmv.
Omroeporkest en solisten. 11.00—12.20 Dans
muziek.
BRUSSEL 322 en 484 M. - 322 M.« 12.20
Gram.pl. en zang. 1.302.20, 6.35 en 7.35
Gram.pl. 8.20 Optreden van Hein Staal 9.20
Symphonieccncert olv. André. 10.30—11.20
Gram.muziek - 484 M.: 12.20 en 1.30-2.20
Gram.pl. 5.2Ö Orgelconcert. 6.05 Gram.pl. 6.20
Hoorspel. 645 Pianorecital 7.35 Gram.pl. 8.20
Omroeporkest olv. Gason. 9.05 Spreekkoor en
gram.pl. 9.45 Vervolg van 8.20 10.30—11.20
Populair concert.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 Meter.
8.30 Solistenconcert. 9.05 „Moor", spel van
E. Orbner 10.20 Berichten. Hierna: trompet
en pianorecital. 11.05 Weerbericht. 11.20—
12.20 Dansmuziek.
voor, dat ieder jaar in Januari tijdens «n.
vergadering rapport zou worden uitgebracht
door een uit twee personen bestaande controle
commissie. Deze vergadering had nlnmver
voor April plaats. De controle-commissie stel
de wel een onderzoek in naar de bescheiden
van den boekhouder.
Pres.: Maar was de penningmeester daaibïj
tegenwoordig? En legde hij dan al zyn finan-
cieele stukken over?
Get.: Neen, dat gebeurde niet.
Pres.: Dan kan het onmogelijk een gc-ede
controle zijn geweest. De penningmeester is
toch de verantwoordelijke persoon. Ook de
accountant bevestigde, dat de controle onvol
doende is geweest.
Een juffrouw, die werkzaam ie in een bar,
vertelde, dat verd. op sommige dagen f 25
verteerde; f 12 per avond was niets byzondera
Hij gaf zeer ruime fooien en cadeaux.
Requisitoir
De verduistering staat vaen de feiten
zijn hoogst ernstig, zeide de Officier van Ju
stitie, Mr Bosch. Verd. heeft zich een zeer
groot bedrag toegeëigend en nog wel voor
minderwaardige doeleinden. Spr. requireerde
tegen verd. een gevangenisstraf van twee
De verdediger bepleitte clementie.
Vonnis 20 Augustus.
Schaakrubriek.
De Bondswedstrijden te
Middelburg
De uitslagen van de tweede ronde luiden:
Groep I: Wolthuis—Wacker afgebr; Frik—
Spinhoven afgebr.: Belinfante—Treurniet 1—0;
Heemskerk-Kok 1-0.
Groep II: BoekdrukkerNijssen 0—1; Polak—
Leembruggen 1—0; dc Graaf—Geusebcoek 0—1;
BuriksLevie 10.
Groep III: v. BerkelMorrison afgebr,: Toren
Boers afgebr.; Gouwentak—Cauveren 0—1; de
Kleyn—Nijburg H—H.
Groep IV: Kortekaas—Scheltens afgebr.; Lehr
—de Waal 1—0: Roose—Kaan afgebr.; Maas—.
Schoenmakers 1—0.
Groep V: Scheltens—v. Steenis H—H: Bur
gers—Wijgman 1—0; Kremer—Orbaan 0— 1;
Nijman—Krop afgebr.
Hieronder volgt eer» partij uit de 2e ronde:
Wit: Mr. W. G Belinfante. Zwart: W C,
Treurniet.
I. c4. e6: 2. d4. d5; 3. Pd2, de4: 4. Pe4:. Pd7;
5 Pf3. Pgf6; 6 Ld3. Pe4 7. Le4:. Pf6; 8. Ld3.
Le7. 9. 0-0. Ld7; 10 c3. 0-0: 11. De2. Lc6: 12.
Pe5. Pd7; 13. f4. Pc5; 14. fe5: Lg5?; 15. Tf2?
(beter was 15. Lh7 f. waarna soortgelijke verwik-
krlinget, ontstaan als na wits 16e zet) 15
Ld5? (zwart ziet het gevaar niet): 16. Lh7:fl.
Kh7; 17 Dh5f, Kg8 (op 17Lh6 volgt 18.
Lh6;. gh619. Tf6); 18. Lg5:. Dd7; 19. Tf4
(dreigt 20. Th4 en mat). Zwart geeft op.
