De Evangelische Kerk in Oostenrijk
Met de „Hertog Hendrik" op reis
De Levensloop van Pieter Peuter
VRIJDAG 5 JULI 1935
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND.
Het Abessynisch-Italiaansch
conflict
De negos doet een beroep op Amerika
De negus negusti van Ethiopië (Abessy
nië) heeft een beroep gedaan op de regee
ring der Yereenigde Staten, om inzake liet
ItaJiaansch-Abessynisch conflict, haar in
vloed aan te wenden, teneinde Italië er toe
te bewegen zijn verplichtingen krachtens
het Kellogg-verdrag na te komen. Dit be
roep zou op internationaal terrein een even
gecompliceerde reactie kunnen teweegbren
gen als die welke indertijd verwekt werd toen
tengevolge van de Japansche actie in Mand-
sjoerijq in 1931 een beroep geaaan werd op
genoemd verdrag.
In net Engelsche Lagerhuis is de A.-I-
kwestie ook weer ter sprake gebracht. Heel
wat bezwaren zijn gemaakt tegen het be
kende bemiddelingsvoorstel der Engelsche
regeering. Gevraagd werd o.a. of de over
dracht van grond in Engelsch Somaliland
zonder toestemming der bewoners zou kun
nen geschieden. De regeering merkt °P.
aan de overdracht aan Abessynië specials
voorwaarden ten opzichte van de bevolking
waren verbonden.
Een der conservatieve Lagerhuisleden veif
zocht de verzekering te geven, dat hob La-
f erhuis over alle onderhandelingen met bui-
enlandsclie mogendheden, waarbij een ge-
biedsgedeelte wordt aangeboden, zou wor
den ingelicht, vóórdat het aanbod van kracht
wedd.
De minister voor Volkenbondszaken, Eden,
antwoordde, dat het steeds de politiek van
de regeering was geweest het Lagerhuis
over deze aangelegenheden volledig in te
lichten. Het Engelsche voorstel was slechts
gedaan om vast te stellen of een formeel
Voorstel op deze basis bij do Italiaansche
regeering in goede aarde zou vallen. Om
deze reden heeft men het voorstel niet aan
liet Lagerhuis kunnen mededeelen voor het
Mussolini ter kennis was gebracht. Wanneer
Mussolini het gunstig zou hebben opgeno
men, zou het Lagerhuis alle gelegenheid
zijn gegeven tot een uitvoerige bespreking.
De ..Giornale d'Italia" schrijft, dat de
hardnekkigheid, waarmede officieel door
Engeland wordt vastgehouden aan interven
tie van den Volkenbond in de Italiaansch-
Abessynische kwestie de openbare meening
,Van Europa begint te verontrusten.
Het blad gelooft niet aan de belangeloos
heid van Engeland. Het gaat voort met de
uiteenzetting van de redenen van nationaal
belang, die Engeland er toe drijven deze
Volkensbondspolitiek te voeren en die kun
nen worden samengevat in de bedoeling het
Abessvnische gebied te reserveeren voor
Britsche overmeestering.
De mogelijkheid zou bestaan van een bi
laterale luchtovereenkomst tussehen Enge
land en Duitschland 5 oor het gevai Frank
rijk Engeland in de Abessynische kwestie
niet. zou steunen.
De Engelsche troepen worden aan de
grens van Soedan versterkt.
Van welingelichte Engelsche zijde wordt
verklaard, dat Groot-Brittannië zich in ver
band met het Ïtaliaansch-Abessynisch con
flict niet aan zijn verplichting als Volken
bondslid wil onttrekken op voorwaarde ech
ter dat de andere naties aan een actie deel
nemen, omdat Engeland er bezwaar tegen
lieeft alleen op te treden. Daarom heeft /En
geland ook de steun van Frankrijk gezocht,
doch daarbij is het op ernstige moeilijkhe
den gestuit, aangezien Frankrijk niet bereid
schijnt te zijn samen te werken om den
Volkenbond in het conflict te mengen.
De „Daily Telegrahp'V spreekt van een pro
tocol dat is toegevoegd aan het Fransch-
Italiaansch verdrag en waarin Frankrijk
verklaard, dat het in Abessynië geen ande
re belangen heeft dan de spoorwegzono,
waaruit Mussolini afleidt, dat Frankrijk
hem de vrije hand laat voor een ongebrei
delde.'uitbreiding van de Italiaansche m-
Moed in Abessynië.
Algemeen voelt men in Fransche kringen
'de dreiging dat het Italiaansoh-Abessyniseh
conflict een probleem dreigt te worden voor
de verhouding tussehen Frankrijk en En
geland.
Ondanks de door Eden geoefende aan
drang en de herhaalde verzoeken van den
Britschen ambassadeur te Parijs voor stap
pen hij den Volkenbond, schijnt Frankrijk
ten koste van alles te willen voorkomen,
dat de Volkenbond zich tegen Italië zou
richten.
Naar verluidt zullen ter gelegenheid van
ïiet reeds gemelde bezoek van den secreta
ris-generaal van den Volkenbond Avenol
aan Londen, belangrijke besprekingen wor
den gevoerd, ojn. met betrekking tot het
conflict tussehen Italië en Abessinië,
Wij vertalen uit de „Reformierte Schvvei-
zer Zeitung" het volgende belangrijke artikel
over de positie der Evangel is chen in Oosten
rijk:
„In Salzburg heeft zich weer een nieuw
geval voorgedaan, hetwelk de onderdrukking
van de Evangelische Kerk in het „nieuwe
christelijke" Oostenrijk onder het bewind
an de paapsche Enzyklika „Quadragesimo
Anno" en van het met de Katholieke Kerk
van Dollfuss en Schuschnigg afgesloten ver
drag, op het. duidelijkst toont
Niet alleen dat men Evangelische staats
burgers, onder het verwijt van staatsvijan-
dige gezindheid zonder enkele geldige re
den, doch slechts op grond van anonieme
aanwijzingen, maandenlang gevangen hield
dat men hen van hun eigendom beroofde,
dat men hen mishandelde, dat men evan
gelische predikanten zonder eenige oorzaak
arresteerde en in hun geestelijken stand op
onwaardige wijze behandelde, ging men ten
slotte zoo ver, om de geloofsvrijheid te on
derdrukken.
Duizenden aanmeldingen van men-
schen, die zich tot de Evangelische
Kerk bekeef» hadden, werden door
ihet politieke wijkbestuur niet afge
handeld, zoodat zij die overgegaan
waren, niet kerkelijk getrouwd en de
kinderen niet christelijk gedoopt kon
den worden,
de begrafenis niet kerkelijk kon plaats heb
ben, alles natuurlijk slechts voorzoover het
mcnschen betrof die zich tot de Evangelische
kerk bekeerd en dus hun uittrede uit de
alleenzaligmakende kerk bekend maakten.
Daarentegen loopen merkwaardigerwijze de
overgangen naar de Katholieke Kerk heel
vlot van stapel! In vijf minuten is de ge-
heele ambtelijke handeling voorbijl
Hechtenis en boete
Maar de Veiligheidsdirecteur van de<n
Bond in Salzburg, gendarmerie-overste
Ludwig, Bechini en zijn adjunct, politie-
directeur Dr. Ingowar in Salzburg, hebben
daar niet genoeg aan. Vijftien menschen
moesten hun overgaan naar de Evangelische
Kerk met lange hechtenis boeten. Bij dezen
hadden (het blad noemt de namen), nadat zij
in de eerste helft van 1934 bij de politieke
overheid in Salzburg hun uittreae uit de
roomseh-katholieke religie verklaard had
den waarom zij tot het evangelische geloof
overgingen, eind October 1934 huiszoekin
gen plaats. Zij werden daarna in hechte
nis genoemen. Alhoewel volgens de wet
ieoere gearresteerde direct verhoord moet
worden en men in dergelijke gevallen, niet
langer dan 48 uur opgesloten mag zijn,
duurde het verschillende dagen tot het ver
hoor plaats had, zonoer dat zij en hun zich
in de grootste zorgen bevindende vrienden
meer wisten dan dat hun „verboden poli
tieke caden" ten laste gelegd werden. Zij
werden dan wegens storing der openbare
rust en orde door politieke demonstratie tot
zes weken arrest en 42 Schilling kosten ver
oordeeld en de straf direct voltrokken. Eeni-
gen van hen konden tegen betaling van
200 Schilling weer op vrije voeten gesteld
worden. Deze betaalden inderdaad dit be-
dag en de kosten en werden vrij gelaten. De
anderen werden tot 24 November 1934 in
hechtenis gehouden. Op dezen dag werd aan
de gearresteerden gezegd, dat de straf op
geheven werd. Zij werden op vrije voeten
Een terugbetaling der kosten,
van do boete, een weer herstellen
van de schade, heeft tot heden niet plaats
gevonden. Bij bemiddelingen door rechts
geleerden hebben zoowel Bechini als Ingo-
mar verklaard:,
De tijd is voor de Evaingelisdhen op
Ihet oogenblik ongunstig! Wie tot de
Evangelische kerk overgaat, moet de
gevolgen zelf dragen!
De energieke bemiddeling van de Evan
gelische kerk tot bescherming van haar be
dreigde leden, die zich ook bij bevriende
Evangelische kringen uit Holland en Zwit
serland aansloten, had tot gevolg, dat de
Bondskanselier (de Bondskanselarij, Bun-
deskanzlerambt) onwillig en na lang aarze
len niet alleen de vonnissen moest opheffen,
doch ook een kwijtschelding moest geven
(en wel vanaf 5 December 1934),
Het is
Uit dit bericht van een neutraal Zwitsersch
blad blijkt opnieuw met volkomen duide
lijkheid de wederrechtelijke willekeurige re
geering in Oostenrijk. Het is echter teeke-
nena, dat de pers van hetzelfde systeem, dat
een onomwonden terreu regiem tegen de
.•e Gliistelijke belijdenis uitoefent, het
tegelijkertijd waagt, laster over een zooge
naamde Christendoms vijandige houding van
het nationaal-socialisme uit te strooien!
Wanneer door de door het Zwitsersche blad
beschreven maatregelen de ware „christelijke
geest" wordt uitgedrukt, dan zijn wij zeer
zeker liever heidenen!"
GEVAARLIJKE SPORT
In de Stienmarkensche Alpen is een Oos-
tenrijksche bergbeklimmer ten gevolge van
het breken van een touw van een hoogte
van eenige honderden meters naar beneden
stort en gedood.
HET EINDE VAN EEN HABSBURGER
De voormalige aartshertog Leopold van
Oostenrtfk, die in 1902 uit ihkit Oostenrijk-
solie keizerlijk huis getreden was en sinds
dien onder den naam Leopold Woelfling
leefde, is in zijn woning te Berlijn overle
den. Hij haid de laatste jaren in groote ar
moede geleefd.
Korte berichten-
Aan het Vierwoudstedenmeer in Zwit
serland heeft ontdooiing der Alpensneeuw
hevige overstroomingen veroorzaak!.
In de Alligauer Alpen (Duitsohland) zijn
door aardschokken groote rotsblokken neer
gestort.
De Vesuvius bij Napels weitkt weer na
m zekere rustperiode.
Een uitzichtpunt van de Niagara-water-
vallen is met dynamiet opgeblazen, daar
de verweerde rotsen gevaarlijk werden.
Bij Koningsbergen (Oost-Pruisen) wer
den door een brand veertien boerenhofste
den in de asch gelegd.
In West-Australië is na zeer langdurige
droogte, waardoor 4 mill, schapen omkwa
men, regen gevallen.
HOEVEEL NIET-ARIERS LEVEN ER NOG
IN DUITSCHLAND?
{Van onzen Duitschen correspondent)'.
Voor het seminarie voor nationaal-socia-
listische paedagogie hield dezer dagen de
Pruisische Staatsraad, Ministerial rat Dr.
Conti in de Hoogeschool voor Politiek een
voordracht over het actueele thema „Ras-
sencultuur in den volkschen staat". Bij de
ze gelegenheid werd ook de vraag beant
woord, hoeveel niet-ariers er tegenwoordig
nog in het Derde Rijk wonen.
Dr. Conti wees erop, dat er vaak beweerd
wordt, dat vooisbands nog altijd 600.000 jo
den in het Duitsche rijk wonen. Deze telling
dateert echter van 1912 en betreft uitsluitend
inwoners van joodeche confessie. In werke
lijkheid bedroeg het aantal niot-ariers toen
echter 2.5 millioen volgens de beginselen
van het nationaal-socialisme. Dit getal
thans op 1.5 millioen geslonken. In het te
genwoordige Duitschland telt men nog
500 000 mozaïsche joden, 300.000 volbloedige
Duitsche joden, die niet meer aan hun ge
loof hangen en 750.000 joden van gemengd
bloed.
DE DUITSCH-POOLSCHE BESPREKINGEN
Naar verluidt heeft de Poolsche minister
Van buitenlandsche zaken, Beek, bij zijn on
derhoud met rijkskanselier Hitier den inter
nationalen toestand van Europa besproken
en verklaard, dat Polen bezwaar blijft ma
ken tegen een Oost-Europeesch verdrag van
wederzijdschen bijstand.
Polen en Duitschland zullen één lijn trek
ken in alle kwesties betreffende dit verdrag.
De Poolsche regeering besloot het politiek
testament van Pilsoedski op elk gebied uit
tc voeren. Zij ziet geen enkele aanleiding
om in de huidige Duitsch-Poolsche betrek
kingen een wijziging aan te brengen.
Minister Beck is ten hoogste voldaan over
'de besprekingen met rijkskanselier Hitier.
JAPANSCHE EISCHEN AAN CHINA
Naar aanleiding van een artikel in de
„New Life Weekly", dat beleediigend wordt
geacht voor den keizer van Japan, heeft cte
Japansche gezant eenige eisohen gesteld'
aan den Chineesohen vice-minister van
buitenlandsche zaken, welke onder de Chi
nezen opwinding veroorzaken.
1. oat deze kwijtschelding pas na de
scherpste herhaalde bemiddeling der Evan
gelische kerk en buitenlandsche plaatsen
volgde;
2. dat tot op heden in Oostenrijk hier
over niets gemeld mag worden, dat de von
nissen opgeheven werden, ofschoon cestijds
niet groote ophef in alle kranten op grond
van een mededeeling van den rijkspers
dienst gemeld was, dat overtredingen ge
straft zouden worden en ook in de toekomst
gestraft zouden worden. De bevolking staat
dius altijd nog onder den druk van dit be
richt. Bovendien moet men weten, dat het
niet bij de veroordeeling bleef. Wordt men
wegens politieke demonstratie gestraft, dan
verliezen zij hun betrekking in overheids
dienst, zonder dat zij zich rechtens daartegen
kunnen verzetten, bij menschen in particu
lieren dienst, kan de Veiligheidsdienst (Si-
cherheitsbehörde) het dienstverband als op
geheven verklaren. De werkgever moet den
man ontslaan. De ontslagene heeft geen
aanspraak op werklöozenondersteuning. Par
ticuliere ondernemers en vrije beroepen
(artsen, ingenieurs, rechtskundigen, notaris
sen, apothekers enz.) verliezen het recht tot
uitoefening van hun beroep. In alle ge
vallen kan op het vermogen beslag gelegd
worden;
In het Amerikaansdhe stadje Dunkirk
plunderden zes bandieten een bank, na eerst
de straat met maohinegeweren „gezuiverd"
te hebben.
Een orkaan hoven de Witte Zee (Rus
land) heeft vele schepen verpletterd.
Een ware tijgerterreur in Engelsch-
Indië is de laatste drie maanden oorzaak,
dat 160 Europeanen en inboorlingen zijn ge
dood.
Tegen den muur van een tempel zijn
te Peking de hoofdschuldigen aan den sol-
datenopstand gefusilleerd.
De automobiel-fabrikant Citroen, die
•met een kleine smederij begon, is overleden.
Voor de eerste maal hebben vrachtsche
pen uit Wladiwostook den Noordelijken Zee
weg (Noord-Siberië) naar Leningrad gevolgd
In het Ka'mukikengdbied in Zuid-Rus
land zijn graven gevonden van de oude
Scythen.
Te Dantzig zijn tal van regeeringsper-
6onen e-n oud-ambtenaren gearresteerd we
gens vijandig optreden tegen den Staat
Tot 30 Sept. is een algemeen vehbod
van vergaderingen uitgevaardigd.
Kerknieuws
NBD. IHBRV. KERK
GEREF. GEMEENTE
Aangenomen: Naar Dordrecht), J. D.
Earth te Borsselen.
HERST EV. LUm GEMEENTE
Bedankt: Vtaor Harlingen, C. F. Wesber-
mann te Amsterdam.
CAND. t. d. H. DIENST
De heer Joh. PrIna. theol. cand. IH) de Oir
Geref Kerk zal wegens voortzetting van
studie voorloopig geen beroep in overweging
men, doch des Zondags gaarne de gemeenten
dienen. Zijn adres is: B. Meerdijk 180, Amster
dam (N.)
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds H. J. Reyenga, Ned. Herv. predi
kant te Augustlnusga. hoopt 15 Sept. zijn
intrede te doen te Alm kerk.
KERK EN STAAT IN NED. INDIE
In aansluiting op Ket bericht over de
administratieve scheiding tussehen de Indi
sche Protestantsche Kerk en den Staat, her
innert het Bal. Nwsbl. eraan, dat het wel
haast een nog belangrijker moment zal zijn
het voorjaar van 1936 het hoogste
lichaam in de kerk, de Algemeene Synode,
bijeenkomt om voor het eerst de zaken der
kerk naar eigen inzichten en wenschen in
autonomie te regelen.
De Algemeene Synode zal eens in de drie
jaren bijeenkomen.
De financieele scheiding tussehen
Kerk en Staat staat buiten de bovengenoem
de scheiding... op welk tijdstip in de toe
komst deze aan de orde zal komen is nog
niet te zeggen.
PRESBYTERIAANSCHE WERELDBOND
De continentale groep van den Presbyteri-
aanschen Wereldbond vergadert, van 49
September to Podebrody in Tsjecho-Slowa-
kije.
HET EDICT VAN NANTES
Den 27en October van dit jaar zal op ini
tiatief van den Franschen Protestantschen
kerkenbond, voorzitter ds. Mare Boeg-
n e r, plechtig in Frankrijk herdacht worden,
dat liet dan 250 jaar geleden is, dat het
Edict van Nantes herroepen werd.
4. Bechini en Ingomar zijn steeas bezig
n „werken" geheel onbekommerd verder
bij de bestrijding van de Evangelische kerk,
zooals blijken zal. Maar nog meer. In hun
ambtsgebied (domein) het is helaas niet het
eenige, wordt de Evangelische kerk voortaan
onder schending van de wetten, bestreden.
Woensdag, den 20en Maart 1935, wilde de
Evangelische predikant von Hallein (in het
bondsdistrict Salzburg), Petzolo, de gebrui
kelijke bijbellezing houden. Plotseling ver
schenen twee ambtenaren van de Ostmarki-
sche landstorm (dc door Dr. Schuschnigg
gestichte en onder hem als „Reichsführer"
gestelde bewapenoe katholieke militie-orga
nisatie) en verklaarden, dat zij de bijbel
lezing moesten bewaken. Ds. Petzold hield
toen met de bijbellezing op.
De Ostniarkisc-he landstorm is een lcatho
1 ieke- in -d ienst-va n-de-cu 1 tu u r-strijdende in
gestelde formatie. Rijksaanvoeroer is bonds
kanselier Dr. Schuschnigg zelf. En dan
waagt men het te beweren, dat de Evange
lische kerk in Oostenrijk met haar reeds
uit den tijn der monarcie stammende recht-
ten, niet onderdrukt wordt?
Zoo wordt oe geloofs- en gewetensvrijheid
onaer de heerschappij van het concordaat,
van de Enzyklika „Quadragesimo Anno"
'van de christelijke bondsstaten onder de
heerschappij van de bajonetten van de
24 Juni 1935.
II*)
Dat was een heele dag, des morgens
vroeg op reis na Zondag twee keer pree-
ken en na alles wat er op zoo'n laatste dag
nog is te groeten en bij elkaar te grijpen.
Waarlijk, ondanks den vroegen morgen,
waren er nog een aantal vrienden op het
station, die klaarblijkelijk niet behoorden
tot de Maandaghouders.
Maar wat zijn ze allen alweer ver weg,
nu ik dit schrijf, terwijl de kusten van het
vaderland wegdrijven en hoe langer hoe
meer tot een nevelstreep vervagen. Maar
laat ik niet een te groote sprong maken.
In Amsterdam in die paar minuten, die
er waren om den. trein naar Nieuwediep
te nemen, stond zoowaar me op to wachten
Ds. H. Janssen, Leger- en Vlootpredikant in
algemeenen dienst (dus mijn onmiddellijke
chef in dit opzicht) om me nog even een
goede en gezegende reis te wenschen.
Dat deed me goed, want ik dacht, dat ik
bij het wegrijden uit de koekstad de laatr
ste bekenden zou hebben gezien voorloopig.
Maar nog heb ik me vergist, want in deu
Helder was collega Tollenaar met de Voor
zitter van den Bond: Christelijke marine-
•vereendging, zoo vriendelijk ine nog even te
begroeten en mee te nemen naar zijn huis
en na een kop koffie geleidde hij me naar
de marinehaven en bracht me aan boord,
waar ik, nog later dan men daar verwacht
te, embarkeerde (zoo luidt de officieele
term, want de marine is rijk aan allerlei
officieele en minder officieele termen,
wij aan wal zoo niet mee in aanraking ko
men; in den loop van onze correspondentie
zullen we er nog wel meer ontmoeten). Het
eerste wat daar moest gebeuren, was, na
voorstelling aan den état major (dat is het
geheel van alle officieren, behalve den
commandant) het eerste dan was, dat we
iets moesten eten: de Hollandsche snert
Precies klokje twaalf, want alle dingen
gaan hier precies op tijd.
Iets, wat me heel goed bevalt Toen was
12.30 het tij zoo, dat de groote boot de vrij
smalle haven kon verlaten, eerst van wal
getrokken door een sleepboot voor
ter. Vanaf dat moment was ik natuurlijk
niet van het dek af te krijgen. Zooveel on
gewoons was er te zien voor mijn landrot-
tenoogen.
Op de brug werd ik voorgesteld aan den
commandant den kapitein ter zee ko
lonel Furstner, die juist voor een paar da
gen het commando oyer het schip van zijn
voorganger had overgenomen. Bij het ver
trek klonken de statige tonen van het
Wilhelmus over wal en water, en zagen we
de afscheidwuivenden en afscheidweenen-
den. Bij velen aan wal was er verdriet, bij
velen aan boord vreugde, want e
aantal jonge matrozen, net van de oplei
ding uit Vlissingen gekomen, maakte voor
het eerst een grootere oefeningsreis mee.
Het duurde niet lang, dat we de wal nog
konden zien. We hoorden het langer, want
een luchtdoelbatterij begon te oefenen,
we zagen duidelijk eerder dan onze ooren
het hoorden, de granaten ontploffen boven
de zee.
Behalve door dit granaatvuur op vei-
ligen afstand gelukkig werden we uit
geleide gedaan door een schare van meeu
wen, die echter nog niet zoo internationaal
waren, dat ze zijn blijven volgen. Een poos
je later zijn ze de drie mijl breede strook
van territoriale wateren weer gaan opzoe
ken. Niet tot verdriet van den eersten offi
cier, die gaarne had, dat het schip de zee-
grijze kleur behield, en geen lichtere tint
aannam (sapienti sat).
De Hollandsche stukken en resten kug
lustten de meeuwen wel, maar blijkbaar
niet op het onhollandsche gebied. Buiten de
territoriale wateren geliefden ze niet meer
op te visschen hetgeen uit de spoelingston
naar buiten kwam. Wist u, dat de natio
nale opleving zelfs de meeuwen had aan
geraakt?
Intusschen wij waren In de vanouds
genoemde mare liberum: de vrije zee. Door
twee dingen merkte ik dit: het ruim ander
half uur achteruit zetten van alle klokken,
midgreenwichtijd; en door het verschijnen
an den eersten officier op de brug bij den
commandant, die hem daar oudergewoonte
getrouw een voorspoedige reis wenschte.
Ja wat zit het leven van onze zeelieden
vol van oude tradities, op allerlei wijze
werd ik, die natuurlijk nog lang en lang
niet dadelijk, wat men noemt „scheeps
wijs" was en ben, dit gewaar.
Van de ongeveer 350 man, die aan boord
zijn, ben ik allicht de meest onkundige, en
ik wil zoo vriendelijk zijn, bij u, lezer, een
jevengroote dosis kennis der marine en der
scheepvaart te onderstellen. De goeden niet
te na gesproken natuurlijk.
Weet u b.v. wat de eerste en tweede plat
voet is?
En wat u onder de hondenwacht moet
verstaan?
En wat een kokmeeuw onder de matro
zen is?
En hoeveel last je aan boord kunt heb
ben van pij pluis?
En weet u wat zeewacht en reewacht is?
(een mooie assonantie tussdhen twee haak
jes). En hebt u wel eens gehoord van de
koebrug? En begrijpt u wat het zeggen wil,
wanneer een matroos u vertelt; ik moet
weg, want het is theewater?
Dat is een greep zoo maar voor het va
derland weg. Ik zou de lijst nog veel lan
ger kunnen maken. Het is maar om u te
laten merken dat deze brief niet van de
wal geschreven wordt
U hebt er intusschen ook recht op, dat
ik (weer de goeden niet te na gesproken)
even uitleg, wat ik hier zeg. Die g<
nis met eerste en tweede platvoet heeft
niets te maken met moeilijk loopen of
iets, het is juist wel loopen, want het is de
naam van een wacht, van des avonds 46
en 6—8. De hondenwacht is dan het stuk
dat daarop volgt van middernacht tot 4 uur.
Die kokmeeuw onder de matrozen is de
gulzigerd en de veeleter, een gee
wel corrigeerende uitdrukking, zou ik den
ken.
Ik heb veel last van pijpluizen gehad,
maar daarvan behoeft u niet te schrikken,
want dat zijn de roetkorreltjes uit de
weldige pijp neerdalende.
Zee- en ree-wacht is de wachtindeeling
terwijl men vaart en voor de reede ligt. De
koebrug is een ruim heel vooraan het schip
waarin oudtijds het levende vee werd
borgen, want u begrijpt wel, dat we hier
aan boord ook niet van de wind, hoe rijke
lijk die er te verkrijgen is, kunnen leven.
We lusten evenals onze vaderen ook wel
eens een hartig hapje.
Theewater is het avondbrood, dat de Jan
tjes eten, daarna kruipen ze in hun hang
mat of hangizeil, ik moet me ten minste tel
kens bukken, wanneer ik nu aan clen avond
nog een wandeling langs het dek maal?,
want men slaapt maar zoo opgerold en op
gehangen in de open zeewind boven aan
het dek, tenminste wie de voorkeur niet
geeft aan het verblijf of aan de hut. U
woudt me verbeteren en spreken van dp
kajuit. Pardon, een kajuit bezit alleen de
commandant.
Nu de zon ondergaat wordt onder plech
tige ceremonieën de vlag, het symbool van
het vaderland binnengehaald, om morgen
ochtend onder het Wilhelmus weer ge-
heschen te worden. We ontmoeten nog een
paar schepen, die huistoe varen en groeten
die, zoolang de vlag nog niet naar beneden
is, met het vlaggesaluut, zooals zij begon
nen waren, ook de buitenlandsche schepen,
met hun vlag.
Mijn brief is al rijkelijk lang geworden,
U begrijpt hoe vreemd het alles voor mij is,
mij ongewende. Niet alleen de taal, waar
van ik u een paar staaltjes gaf, maar liet
geheele leven aan boord van een schip op
zich zelf al, laat staan van een oorlogsschip,
maar het bevalt er me goed, vooral nu het
oorlogsschip een vredesschip is.
Ds P. PRINS.
„CALVINISTISCH WEEKBLAD"
Het tweede proefno. verschijnt heden. Wie
zich nu abonneert, ontvangt ook dit gratis.
Inhoud o.a. „Dank en Inlichting" en „Geen
Polemiek" dioor de redactie, en tal van in
teressante artikelen. Stuurt visitekaartje en
wij zenden het U ook. N.V. W. D. Meinema,
Delft,
ZENDING EN PHILANTHROPE
EVANGELINE BOOTH
Ia pas-moeilijkheden
Het hoofd van het Lger des Heils. Generaal
Evangeline Booth, heeft op weg van Leaden
Oslo een opoathoud te Berlijn gehad ten
gevolge van pas-moeilijkheden.
Zij had, evenmin als twee haar vergezellende
officieren van het Heiseger, geen Duitsch
op haar Amrikaansch paspoort en werd te Aken
aangehouden. Ze mocht in haar slaapwagen
ïar Keulen om de zaak te regelen.
Te Keulen was men echter van m'enlng dat de
zaak beter te Berlijn kon worden geregeld, zoo
dat 2dj te Berlijn tenslotte het vereischte
kreeg.
NEDERL BIJBELGENOOTSCHAP
Door het Nederlandsdh Bijbelgenootschap
wordt dezer dagen afgevaardigd naar Nieuw
GuiDea Dr G. J. Held, die aldaar aJs taalge
leerde werkzaam zal zijn ten behoeve der bijtjel-
/rtaling. Oorspronkelijk was zijn afvaardiging
bepaald op Donderdag 11 Juli, maar wegen?
ziekte moest deze thans eenige weken uiges.t!d
worden,
„HET HOOGELAND"
In het orgaan van de stichting „Het Hoo-
geland" (Ghr. Ver. voor den arbeid onder
ontslagen gevangenen, zwervers, alcoholisten
:.d.) lezen wij, dat in voorbereiding is een
bloempjes- of collectedag, waartoe 420 afd.
besloten hebben. Door 240 gemeentebesturen
reeds toestemming verleend. Voorts wordt
medegedeeld, dat als directeur van „Wilhel-
minahoeve" te Opende (Gron.) is opgetreden
de heer R. C. Franck.
CIJFERS GEVEN
Deze weken zijn de glorieweken van het
cijfer! De school is er vol van en het examen
>1 van; de onderwijzers en de exa
minatoren, de lagere en de hoogere leerlingen
zij leven nu by de leus: Laat cijfers uw tolk
zijn.
Nu, Grietje v5ndt Bijbel sche geschiedenis
een fijn vak. Maar ze heeft een slecht geheu
gen, Maar denkt meester was zy het
niet, die een tijd geleden, in een vertrouwe
lijk oogenblik vertelde, dat haar broertje ziek
was, maar dat zij iederen avond bad, of de
Heere Jezus hem weer beter wou maken? Het
jongetje is toch gestorven. Hoe zei ze 't ook
weer?„Hii is nu in den hemel, mees
ter, dat was zeker beter voor hem, zegt
moeder. En daar zie ik hem later toch weer
terug, hè meester?"
Dat gelooft zij. Er is geen spoor van twijfel,
zij ziet haar broertje in den hemel terug.
Maar zy heeft een slecht geheugen. Geloof:
10. Bijbelserie geschiedenis: 4. Zoo moet het
dan maar zijn denkt meester. Samen 14. Ge
deeld door twee is 7. Zij krijgt eei
Dit treffend verhaal vonden wij in
tikel van Anne de Vries in het Paedag.
Tijdschrift, het orgaan van de Ver. voor
Chr. Paedagogiek.
LEED IN RUSLAND
Het 40ste extra-nummer van „Geloof e
Vryheid" bevat tal van aangrijpende ve:
halen uit dt ten doode vervolgde kerk in
Rusland. De heer Lasterie geeft uitvoerige
lichtingen over „De man die onder de moorde
naars viel" .Er zijn voorts mededeelingen
Pastor Schuster uit de Intern, commissie „Pro
Deo". De heer M. A. Krop schrijft over den
Chr.-socialist Rajaz en Rusland; Dr Schabert
over de vermoorde Marion von Klot.
Van den bekenden communistischen predi
kant wordt met breede citaten van hemzelf
aangetoond, hoezeer hij de Sovjet-Unie ver
heerlijkt; het door ons kort vermelde request
van den heer Goudzwaard aan de Alg. Synode
is in extenso opgenomen.
Weerbericht
et dunne pijltje geeft den vorlgen ataad &&q
Hoogste stand te Brest 772.3.
Laagste stand te Helsingfors 739.8.
Stand vanmorgen halftwaalf 764.6,
WEERVERWACHTING
Matige tot krachtige W. tot N.W. "wind;
betrokken tot zwaar bewolkt met lijdelijke
opklaringen, waarschijnlijk enkele regen
buitjes, koeler.
TEMPERATUURSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 19.0 C.
6 JULI.
Zonsopgang 4.47 uur, zonsondergang 9.21 uur
Maan op v.m. 11.00 uur, onder nam. 11.19 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
6 JULI.
Van 's avonds 9.51 uur tot 's morgens 4.18 uur
Waterstanden Rivieren
Heden Vorig
Rhelnfelden 4,00 3,88
3,42 3,07
Ëreisach
Kehl
Maxau
Diedeshelm
Mannheim
Mains
Bingen
Caub
Erna
Coblens
Trier
Keulen
Dnsseldorf
Ruhrort
4.12 3,90
5,60 5,52
0,55 0,61
4,73 4,72
1,08 1,07
1,84 1,84
2,73 2,71
3,11 3,08
1,08 1,09
2,88 2,88
0,34 0.30
2,81 2,87
2,24 2,28
Heden Vorig
Wesel 1,41 1,48
Emmerik 2,67 2,63
Lobith 00,00 11,68
Nijmegen 0,00 9,28
St. Andries 3,73 3,78
Arnhem 9,13 9,18
Vreeswijk lw 0,00 0,00
Westervoort 9,64 9,69
Deventer 3,39 3,40
Kampen 0,28 0,27
Eysden 46,33 46,38
Maastricht 41,10 41,00
Grevenbicht 28,20 28,12
Venio 00,00 CO,00
Grave (sIaJs) 4,72 6,01
St. Andries 0,90 0,80
Hoogwater Ned. Zeehavens
0,20 12,35
Den Hélder 9,55 22,35
IJmntden 6,17 18,39
Hoek v. HolL 5,30 18,01
Scheveningen 5,40 18,11
Rotterdam
6 Juli
Helle voetsL 6,18 18,42
Willemstad 7,19 19,36
Brouwersh. 6,30 17,64
Zierikzee 6,06 1",14
Wemeldlnge 6,29 18,45
Vlissingen 4,42 16,54
Ternenzen 6,13 17,29
7 45 19,46 Hansweert 5,55 18,01
Gemengd Nieuws.
De moord in de IJpolder
Dc vijfde kamer der Amsterdamsche recTit.
bank wees een vrijsprekend vonnis in da'
geruchtmakende strafzaak tegen C.S., dia
zich te verantwoorden heeft gehad, ver
dacht van doodslag op den boerenarbeider
G. Verhoeven, die in naaht van 27 op 28
September 1933, toen hij op bezoek was bij
zijn meisje, die woonachtig was in den groo
ten IJpolder, door een onbekende i"
doodh
Thans deed de rechtbank te Amsterdam
uitspraak en sprak verdachte vrij, aangek
zien zij het wettig en overtuigend betwij a
niet geleverd achtte. Verdediger was mr. H.
G. Stibbe.
DUITSCH COMMUNIST GEARRESTEERD
De Rijksveldwaaht te Gel een en Putih
heeft een Duitsoher aangehouden, <iLe zioh
als landlbouwersknecht had uitgegeven,
doch m werkelijkheid oen communist was
en geen andere bedoelingen had, dan hier
wapenen op te koopen voor zijn kameradien.
in Duitschland. Sedert drie meanden was
hij werkzaam op een benrenhofstede, zon
der zich bij den burgemeester gemeld te
hebben. De man schijnt o.m. de bedoeling
te hebben gehad een mitrailleur te stelen,
welke geborgen stond in een gebouw aan
den Rijksweg te Galeen. De werktuigen had
hij hiervoor reeds in gereedheid. Deze zijn
in beslag genomen.
TWEE INBREKERS AANGEHOUDEN
De Rijksveldwacht te G e 1 e e n èn Schin-
veld heeft twee recidivisten aan de grenë
aangehouden, één van Nederlandsche en
één van Duitsche nationaliteit. Zij hadden
een uur vóór hun arrestatie een inbraak
gepleegd bij de familie G. te Schinveld,
waar zij alles ondersteboven hadden geheald
Op hen werd eenig geld en goederen be
vonden. De inbrekers zijn naar Maastricht
overgebracht en daar ingesloten.
LIJK GEVONDEN
In de rivier de Dongee is onder de ge
meente Geertruideneberg het lijk gevonden i
van den 23-jarigen A. van Gooi, metselaar
te Oosterhout, die sedert Dinsdag j.l., nadat?
hij de kermis had bezocht, werd vermist.
-ecSF
61 Links en rechts vliegt het brood door de 62 De auto -kwam met geweld tot staan
lucht!
Als 't niet zoo treurig was, was he'
een klucht!
In een oogenblik tijd is de bakkerij
Een beeld van verwarring en razernij.
Het eind van de zaak
Is een luid gekraak.
Een doffe slag
Kortom, 't is raak!
Tegen den brandenden over aan,
En daar Hilda boven op doven vloog
Was ze bijna onmiddellijk droog!
Ze klom er weer af.
Liep naar huis op 'n draf
En Pieter mocht nooit
leer mee voor straf.
(Wordt
