De Wieringermeerpolder
POKON
„PUZENAT"
Graanmaaier - Zelfbinders
en Tractor-Binders
OMBOUW WAGENS OP LUCHT
flR
WIJ
Hoenderhok Model K
G. J. Perfors, Terborg
Uw Maatschappij - De „Assumij*'
Os PRAATUURTJE
LAND- EN TUINBOUW No. 295
De meeste menschen zijn tevreden
met hun verstand;
de minsten met hun lot.
DINSDAG 2 ]UU 1935
Houd moed wanneer des levens zorgen
Een aanval doen op hart en geest;
Vertrouw op God voor 't duistre morgen;
Hij is u gisteren trouw geweest.
T oekomstmogelijkheden.
Landbouwkundige en Maatschappelijke ontwikkeling.
Nu de hoop van dl? Christ olijke Boeren
stand, de Christelijke jonge boeren en tuin
ders hun jaarvergadering in de Wieringer
meerpolder, n.l. te Middenmeer houden,
waarven we elders in dit nummer of anders
morgen verslag geven, is het misschien goed
nog eens we deden het al eerder de
aandacht te vestigen op de Wieringermeer
polder als woonoord.
We kunnen dit niet heter doen dan voor
een goed deel over te -niemen wait in een
prop ag an da-ge sell ri ft voor vestiging in het
toekomstig hoofddorp van de Wieringer-
meer, Wiermgarwerf gelieeten, werd mede-
I>it geschrift, dat die voorjaar verschieten,
geeft in het kort. weer wat ieder die belang
stelt in dit nieuwe gedeelte van ons land zal
interesseeren.
Wat dus volgt is hieruit overgenomen.
Het ligt voor de hanÖ, dat op zoo'n grootc
•oppervlakte als door de inpoldering van d'3.
IWieringermeer verkregen is, bevolkings
centra niet mogen ontbreken Het was daar-
pm nooclig na het droogvallen
DEN POLDER TOEGANKELIJK
ie maken. Aanvankelijk, omdat dit in snel
tempo moest gaan, werden breede rijwiel
paden, geschikt voor licht autoverkeer, aan
gelegd, zoo spoedig mogelijk echter gevolgd
door verharde wegen, tot in alle uithoeken
.van den polder, terwijl een uitgebreid ka
nalenwet, dat alle deel en van de Wieringer-
meer verbood en tevens aansluiting gaf op
liet scheep vaart water vaat het oude lend,
Heeds aanwezig was.
Bij den aanvang van 'iet verkeersnet zoo
vel te land als te water, wend volgens een
vooraf vastgesteld plan te werk geg
Daarop waren, op kruispunten van wegen
en kanalen, ook reeds dorpen geprojecteerd,
[waarvan een drietal, meer in het midden
van den polder, op een onderlingen afstand
van 1 a 5 km gelegen, werden voorbestemd
sis hoofdcentra het eerst voor bebouwing
in aanmerking te komen.
Het was uit den aard der zaak voor de
mivoexing van de cultuurwerken noodiig te
kunnen beschikken over een aantal boerde
rijen op verspreide plaatsen in den polder.
Zoo spoedig de bodemgesteldheid zulks toe
liet werd den ook met den bouw van de
oaitgMiningsbotarderijen aangevangen. Ruim
60 van deze boerderijen, verspreid door den
polder, werden gesticht, gevolgd door den
bouw van nog ruim 40 boerderijen, welke
jyoor verpachting werden besteand.
Behalve dan de bouw van boerderijen met.
daarbij behoorende woningen, wordt in de
Wieringermeer
GEEN VERSPREIDE BEBOUWING
toegelaten, doch is deze Toorloopig gecen
treerd op een drietal centra, welke de bena
ming Sloofcdorp, Middenmeer en Wïeninger-
jverf hebben ontvangen.
Waar de werkzaamheden van de ontgin
ning en het in cultuurbre ragen in het Noord
westelijk deel van de Wieringermeer het
snelst vorderde, bestond ook in dat -deel van
iden polder het eerst behoefte aan een woon-
centrum, vandaar dat met de stichting van
Idit dorp, Slootdorp genaamd, het eerst, nl.
in 1931, werd aangevangen. Een jaar later,
toen de werkzaamheden zich ook meer en
meer naar fliat Zuiden en Zuidwesten ver
plaatsten, volgde Middenmeer, terwijl mei
j^anierp^^L
EN
GROEIEN
EN BLOEIEN
VOLOP BIJ EEN VERZORGING
volgens de aanwijzingen
•n het gebruik van
40 ct.par fltsch bij da Bloam- an Zaadwinkals
Vraagt achter niet naar kunstmest,
doch naar POKON
het voortschrijden der cultuur thans mei
den bouw van het derde dorp, dat het hoofd
dorp worden zal, een aanvang is gemaakt.
In alle dorpen is ruim terrein voor mid
denstand en industrie gereserveerd.
In het kort samengevat kan men zeggen,
dat zij „woonkernen" zullen zijn, die, ruim
gebouwd, voldoen aan de eischen, welke ten
aanzien van
VOLKSHUISVESTING EN HYGIENE
moeten worden gesteld.
Ook op het gebied van sociale voorzienin
gen werden reeds verschillende maatregelen
getroffen.
Witte- en Wit-Gele K ruis veree naging, ter
zijde gestaan door een wijkverpleegster en
een geneeskundige, verrichten er hun nut-
Ycor onderwijs wordt gezorgd, terwijl ook
een drietal godsdienstige instellingen al
meerdere jaren haar goede zorgen aan de
Wi aringeimee rbewon ers bestleie dt
In die bestaaaide dorpen heersdht reeds
een opgewekt, vereenigingsleven.
Voor het polititoneel toezicht zijn bewa
kers aangesteld.
De Wieri-ngermeer is territoriaal nog in
gedeeld bij een vijftal randgemeenten, ech
ter voor het overgroote deel bij die gemeen
ten Wielingen en Medemblik. Het ligt even
wel in de bedoeling voor die Wiermgermeer
een afzonderlijk publiekrechtelijk bestuur
in te stellen. Deze instelling mag tegen 1
Januari 1936 tegemoet worden gezien.
D,e Wieringenmeer is in het
AUTOBUS-VERKEER
met het oude land opgenomen. Goede
bindingen bestaan er met Schagen, Wielin
gen, den Helder en Mediemblik. Een uitste
kend wegennet bevordert ook het auto- en
ander verkeer.
Hielt scheepvaartverkeer is er van beteeke-
nis, en wordt bevorderd door den aan- en
afvoer van groote hoeveelheden producten
en materialen.
Ook zijn de dorpen in de Wiermgermeer
reeds opgenomen in liet telefoon-, tel eg raai
en postverkeer.
DE -BEVOLKING
in de dorpen bestaat m hoofdzaak uit land
arbeidersgezinnen, waarvan d/e hoofden met
eventueel inwonende zoons zijn tewerkge
steld bij de Landbouw-cultuurmaatschappij
„de Wieringermee", waar zij vrijwel i
matig werk hebben. Voorts worden in Sloot-
dorp en Middenmeer verscheidene nering
doenden, ambachtslieden en zakenlieden
aangetroffen. Verder zijn in de dorpen be
dienaren van den godsdienst, onderwijzers
en aan den dienst verbonden ambtenaren
gevestigd.
Buiten de dorpen op de ruim 100 boerde
rijen wonen de bedrijfsleiders en, voorname
lijk in het Noordelijk en Westelijk deel van
de Wieringermeer, reeds de eerste pachters.
De boerenbevolking zal zich in de toekomst
regelmatig uitbreiden. Het ligt in de bedoe
ling Aan Rijkswege voort te gaan met. de
stichting \an boerderijen voor verpachting.
Ook dit jaar zal wederom een aantal boer
derijen, waarvan er een aantal zal verrijzen
ten Z. van het nieuwe dorp Wieringenverf
worden gesticht, hetAvelk in den komenden
winter of volgend .voorjaar kan Avonden be
trokken.
Om als pachter van een bdarderij in aan
merking te kunnen komen moet een gega
digde aiaast voldoende landbouwteohnische
kennis over voldoende bedrijfskapitaal kun
nen beschikken. Het streven is er op ge
richt den landbouwersstand tot een zoo hcog
mogelijk peil op te voeren.
Ook de lamdarbeidarsstand gaat in de
Wieringermeer boven het gemiddelde
het oude land uit. Alvorens een landarbei
der in dienst te nemen en zijn gezin tot een
woning toe te laten, wordt naar beide een
onderzorik ingesteld en het groot aantal ge
gadigden, dat voor vestiging in de Wierin
germeer in aanmerking wil komen, ver
ruimt de keuze.
Het aantal inwoners in de Wienincjenrraeer
edroeg op 1 Januari 1935 omstreeks 2000.
LAGE PRIJZEN - Eerste klas
Fransch Fabrikaat - Worden
onder garantie geleverd
Imp.: W. SMITSHUYSEN. Parallelweg 5658. b/d Veemarkt, Telef. 1821
'S-H ERTOGENBOSCH
GEZONDE KOOLPLANTEN VAN EIGEN TEELT I!
p. 1000 p. 10.000 st
BLOEMKOOLPLANTEN, Lecerf extra Cld. 1.75 Gld. 15.—
SPRUITKOOLPLANTEN. De Zeeuw's kogel Gld. 1.25 Gld. 10—
ROODEKOOLPLANTEN, Langendijker BEWAAR ROOD Gld. 1.50 Gld. 12.50
GELEKOOLPLANTEN, Langendijker BEWAAR GEEL Gld. 1.50 Gld. 12.50
WITTEKOOLPLANTEN Langendijker HERFST WIT Gld. 1.50 Gld. 12.50
ALLE WERKDAGEN OP DE KWEEKERIJ TE BEZICHTIGEN
W. DE ZEEUW's Zaadteelt en Zaadhandel, Barendrecht, Telef. 42
VOOR ELK BEDRIJF EN MODEL oa.
BOERENWAGENS, MELKTRANSPORT-
WAGENS, STEENWAGENS, enz. enz.
Prijs compleet per wagen 60.
Vraagt nadere inlichtingen bij:
„ALC0" Wielenfabriek Soesterberg <U.)
Ingezonden
Mijnheer de Redacteur.
Naar aanleiding van h<
slag: „Verbe
dag 19 Juni j.l..
schillende vragen
noemt het een verheugend feit,
dat van de crisisomstandigheden
partü i3 getrokken, om het be
drijf op hooger peil te brengen.
orden afgehouden,
■ellingen ook con-
wlnning mede mochten doen,
dus ook geen premie konden
verkrijgen en ook de industrie
melkers hetzelfde ten deel is
gevallen, kunnen ik en meerde-
Fen met mü. een dergelijke een-
elpot niet verheugend vin
Daar thans de vraag: Wi
t rechtens de inhoud van d
szulvelpit toe. de industrie
onsumptiemclki
H. HARING
IJZEREN HOOI- EN
GRAANBERGEN
2 3 4 EN 6
ROEDEN
IN ALLE
GROOTTEN
BILLIJK
ZEERSOLIOE
f WORMWIEL-VEILIGHEIDSLIEREN.
heei
goed begrijp, dan z
de f 60.000
.olgens den voorzitter aan
premies wordt uitgekeerd (uit-
v ij \c^er
\qcW-
gaderingen enz., gezien het drie
tal vertegenwoordigers van de
C.Z.C. Of is het vele werk bü
de CZ.C. met het oog op de
melkbeperking reeds klaar? Tijd
de schitterende
Neemt het zekere
voor het onzekere en koopt BIJ ONS
UW GLAS in de betere kwaliteit!
54 ruiten 51.5x38 cm f 5.15 p kist
136 ruiten 59.5 x 48.5 cm 5.15 p kist
47 ruiten 59.5 x 38 cm 5.15 p kist
94 ruiten 38 x 29.5 cm 5 15 p kist
I20rui'.eo 325x27 cmè/ 5.15 p kist
21 ruiten 141 x 73 cm 14.50 p kist
Dubbeldik glas Kisten gratis Niet franco
v. d. BURGH'S Glashandel
Tel. 15 Maasland (Z.-H.)
administreeren
beheeren landbouwbedrijven
taxeeren
bezorgen Hypotheken voor den landbouw
bemiddelen bij Aan- en Verkoop
geven gratis advies bij Geldbelegging
Van Hasselt's
Landbouwkundig Administratiekantoor
Noordeinde 128a TeL 111132 DEN HAAG
NIEUWE TUINNETTEN (getaand)
elke gewenschte lengte en breedte k 7 ct.
per M2., franco huis incl. omzetbelasting.
Postgiro 93396. Bij rembourszending
onkosten voor rekening van ontvangers
ZAADHANDELAREN e.a. vraagt prijzen
voor WEDERVERKOOP!I (GEEN RISICO!)
Nettenfabriek - Tel. 3841 - Apeldoorn
Prima schoongemaakte
VLAMPIJPEN
voor kasverwarming, afraste
ring, waterleiding, stalpalen enz.
In alle diameters en in ieder
kwantum voorhanden.
Afrasteringsbuizen worden van
geboorde gaten voorzien om
draad door te trekken.
„TUBUS" Handel-Maatsclieppij NI
Veerschedijk C 271a
Hendrik-ldo-Ambacht
Tel. Dordrecht 6475. Na 6 u.3193 Oordt
edere melkveehouder
c best moet doen. om
want zooals *t
hoop ik, dat genoemd© directeuren
;ontroleurs er rekening mede willen
lat hun salarissen, uiteindelijk van de
en worden ingehouden en het bü de
Vaandrager, voorzitter 1
Melkveehouders, op bovengenoemd© vergad#*
ring in dien geest gesproken heeft, als uit hefc
verslag valt op te maken.
WU zouden het mooi gvonden hebben, wau«
neer hü een lans gebroken had yoor till
U. mijnheer de redacteur hü voorbaat*
kend. teelten ik:
1 Zuid land, 20 Juni 1935, J. SLZNGQ
Prijzen vanaf 45,—
OMSCHRIJVING
OP AANVRAAG
Veertig jaar ervaring
Algemeene Paarden- en Veeverze kering.
Br andverzekering Landbouwbedrijven
A- J. v. Wijk, Directeur
s-Gravenhage
D. P. Linthout, Ged. Comm.
Pieter Bothstraat 34-38
Mij was gevraagd, wat of er mei de melk,
'die ibij de melkbeperking overbleef, moest ge
daan worden.
Zooals ik in mijn jiasohrfit de vorige week
leeds meedeelde, wist ik dit niet.
Er zijn wel meer dingen, die ik niet weet.
Heel veel zelfs.
Maar wat ik. wel weef, is dat als onze vee
houders overgeleverd worden aan personen,
die zelf verklaren van de zuivelbeweging
niets af te weten en dat ook toonen, die ook
toonen van de „boerenziel" niets af te weten,
dat het dan al heelemaal misloopt en de boe
ren de schuld niet dragen, dat de genomen
en te nemen crisismaatregelen gesaboteerd
worden.
Wij zullen dit nooit verdedigen, nooit goen
praten zelfs, en steeds door blijven gaan met
alle boeren en tuinders toe te roepen;
„Voor zoover dit mogelijk is
Zeg niet te gauw, dit gaat niet en .dat kan
niet. Blijf kalm als controleurs komen er.
U, wat ge noemt, het leven, -het bedrijfsle
ven lastig maken. Zij worden gezonden door
hun chefs en voeren uit, wat hun opgedra
gen ia.
Maar laten deze chefs de boeren en tuin
ders niet prikkelen, door al te veel als dril
meester voor een troep recruten op te treden.
'k Heb altijd hoog gewaardeerd de wijze.
Waarop de heeren Bückmann, Valstar en
Louwes de regeeringscammissarissen gewoon
waren op de vergaderingen van boeren er.
tuinders te spreken over de crisismaatrege-
len. Al werd dan wel eens gewezen op da
plicht der Speren en tuinders, met dreige
menten hoorde ik ze nooit argumenteeren,
Daarvoor staan deze heeren ook te hoog.
Maar deze week heb ik van ergenis
vergadering verlaten
Daar werden de melkveehouders ingelicht
over de komende melkbeperking. Door
een beperkingsleider nog wel. Die begon al
met te verklaren, dat hij van de zuivelbewe
ging niets afwist. Dat zeggen was volkomen
overbodig; dat bleek genoeg. Maar dat hij
van de boerenziel, van de Nederlandsche
boerengeest ook niets wist, maar clan ook to
taal niets, bleek ook overduidelijk. Zoo mag
een Russische koelak toegesproken worden,
of een koeli op de plantages in Oost-Azië, of
de Mulatten en Mestiezen in Columbia ei
Peru. Maar de Hollandsche boeren (geluk
kig dat er geen twintig meer aanwezig wa
ren) verdragen zoo iets niet. En wij vragen
voor onze boeren een wijze van behande
ling, die met het „vrije" (ach, wat zeg ik)
het vrije boerenbedrijf overeenkomt, 't Was
„mijn controleurs" voor en „mijn contra-
leurs" na endie zouden een, twee, hoogstens
driemaal komen maar dan was het ook uit.
't Was over straf op deze wijze en op di
wijze, nog meer karnverboden en beperking
van de kaasproductie. Bedreiging met de
crisistuchtrechtspraak was niet van de lucht.
Toen ben ik weggegaan 't Was of mijn li©
velingskostje, gebakken aardappelen, niet
met heerlijke boerenboter, doch in stinkende
stearine bereid werd.
Avonds las ik mijn praatje van de vo
rige weck eens over en mijn oog viel op het
kopje: laat de melk melk. 'k Kreeg een heel
rare smaak in de mond.
Dan gaan ze
Niemand minder dan dc duce zelf verEeert
daar als boer tusschen de boeren en als land
arbeider tusschen de landarbeiders.
Op een morgen legt hij de eerste steen
voor een beetwortejsuikerfabriek, die de
grootste van Europa zal worden en om kwari
negen begon hij, omringd door de land
bouwers van de streek, te werken. Meei dan
een uur lang stond de duce op een reusach
tige dorschmachine en dorschte het graan
van Lifctoria. Na afloop van dit werk, d.vv.z
nadat hij 900 Kg. tarwe had gedorsdbt, ging
bij bij dezelfde boerenfamilie, op wier erf hij
zich bevond, aan tafel zitten en deelde hun
eenvoudig ontbijt. Daarna ging de reis ver
der naar Sabrfudia, waar dit jaar voor liet
eerst wordt, geoogst, van den grond die voor
weinige jaren nog een moeras was. Ook daar
heeft Mussolini bij een temperatuur van 34
gr. C. in de schaduw ruim een uur lang
graan gedorscht, wederom ongeveer 900 Kg.
De werkuren zijn hem uitbetaald op precies
dezelfde wijze als aan een gewoon daglooner.
Natuurlijk is hier
VEEL' VERTOONING
bij. Dit is er ook bij ons als de ministers
zich op boerenvergaderingen of boerenhoog-
tijdagen door deze of gene ambtenaar latzn
vertegenwoordigen. Maar daar zit toch een
erkennen in van de beteekenis der boeren en
tuinders, die door hen, die schermen met
straffen en straffen geheel genegeerd (of
moet het zijn genegerd?) worden.
Maar laat het voor pen groot- deel vertoo-
ning zijn, dat iemand als Mussolini met de
boeren meewerkt, hun arbeid, zij bet yoor
een dag, meemaakt, is voor de boeren een
vvaardeering. En de duce doet met alle ernst
zulk werk. Te Sabaudia werkte hij zelfs, zoo
als Italiaansche hoeren dat doen, mot geheel
naakt bovenlijf en gunde hij zich nauwlijks
een half uur om een middagmaal op het
stadhuis te nuttigen. Hij weet wat de boeren
persoonlijk en de landbouw van zijn land
behoeven. Hij werkt om ze vooruit te krijgen.
In de vroegere Pontijnsche moerassen wo
nen thans ruim 1900 gezinnen, alle groot©
gezinnen, want het zijn in het geheel 22.000
personen. Er zijn 45.000 H.A. land orttgon-
nenwaarvan 9000 dit jaar met tarwe zijn be
zaaid. De tarweoogst, is 100.000 quintalen van
100 Kg. Het gaat hier om een gebied, dat
voor weinige jaren nog totaal onbewoonbaar
was en niets opleverde.
Zoo gaat Italië vooruit en is van een im
port een exportland geworden. Inplaats van
zooals vroeger producten van andere landen
noodig te hebben, leveren ze nu d'eze pro
ducten. Daarmee zijn ze ook onze concur
renten geworden.
En die hebben we genoeg. Ook mi?* d«
bacon-export, waarvoor thans echter weei
we* ruimer perspectieven in Engeland ko-
Wij hebben het geloof ik reeds eerder
vermeid;
Tegelijkertijd zal evenwel! een klein in
voerrecht worden geheven op alle buiten-
landsche bacon, waarvan de opbrengst zal
worden besteed om de binnenlandsche ba-
con-industrie te steunen. Het invoerrecht zal
niet gelden voor bacon dat uit de Dominions
is ingevahrd, hoewel sommigen van mee
ning zijn, dat d'eze slechts op een preferen
tieel recht aanspraak zouden kunnen ma
ken.
De maximum-kwantiteiten van ba con-in
voeren zullen dus worden verhoogd, maar
waarschijnlijk zullen de in te voeren quanta
aaai de diiscretie van de betrokken landen
worden overgelaten. Het invoerreoht is nog
niet vastgesteld, doch men spreekt van 1
d. per lb. (dat is ongeveer 3 cent cp 4% ons)
op buitenlandsche bacon, waardoor een be
drag van ongeveer 3 millioen zal worden
verkregen.
Dit geld zal niet alleen worden besteed
als een subsidie aan de bacon-industrie,
doch eveneens tot vorming van een reserve
fonds, dat zal worden aangewend tot het
stabiliseeren der prijzen in het binnenland,
ingeval van een plotselinge daling en voor
andere doeleinden.
Daar worden dus ook al potjes gervarmd,
een baconpotje, zooals bij ons het zuivel-
potje, beide nogal vettige potjes. Of het vette
potjes voor de landbouw,ers zijn of worden,
daar praten we niet over.
Laat ons liever eens praten over wat het
Alg. Handelsblad mededeelde over
NIEUWE AFZETGEBIEDEN VOOR
ONZE EIEREN
Nog kort geleden deelde het departement
va/n Economisohle Zaken op de meest stelli
ge wijze als zijn oordeel mede, dat een uit
breiding van den oierenexport. uitgesloten
moet worden geadht. Een minder pessimis
tisch, dan wel fatalistisch standpunt en te
meer fnuikend, omdat, het juist dit depar
tement is, waar men toch altijd zijn toe
vlucht zoekt.
De feiten w eerleggen dit fatalisme echter!
Blijkbaar heeft men er aan Economische
Zaken niet aan gedacht, dat dc uit Duitsoh-
land verdreven en verdwenen Joodsch,c eier-
ban delaren met weemoed aan hun vroegere
solide verbindingen met onze eierexporteurs
terugdachten en wegen zochten, cm weer
tot zaken te kunnen komen. Welnu, is er
den laatsten tijd een eierexport komen te
ontstaan tusschen ons lend en Palestina,
voorts ook naar Spaaixsch-Marokko, (terwijl
éen exporteur ons mededeelde, dat, hij juist
een aanvraag uit Egypte had ontva/ngen. De
export op Palestina ondervindt nog trans-
portbezwaren, doch er gaan regelmatig
eierenzendingen heen, zooclat het begin er
al i s. Laat ons hopen, dat men aan econo
mische zaken nu wat minder fatalistisch
gaat worden.
En ook eens antwoord op de ook door dit
blad gedane vraag:
Wat gebeurt er met de
NIET GERESTITUEERDE GRAAN
RECHTEN VOOR EXPORTEIEREN
Er gaan nog al veel eieren naar Duitsch-
land. En nu wordt voor eieren, diie naar
andere landen verkocht worden 70 cent per
100 betaald. Dit is bedoeld als terugbetaling
van hetgeen de pluimveehouder aan graan
rechten voor het kippenvoer dat hij gebruik
te, heeft uitgegeven. Dit is berekend, zoo we
zeiden, op 70 cent voor 100 geproduceerde
eieren. Dat loopt er dus nogal in. Maar nu
worden deze 70 cent voor eieren diie naar
Duitschland «aan, niet terugbetaald. Dit in
gehouden bedrag zal misschien wel eenige
millioen groot zijn. Maar wat gebeurt daar
mee? Dat weten wij niet. Men doet. zegt ge
noemd blad, in deze nogal geheimzinnig en
vanzelfsprekend verontrust dit de pluimvee
houdets. Komen ze de pluimveehouderij n.l.
niet ten goede, dan beteekent diit, een recht
streeks aan de pluimveehouderij opgelegde
belasting Een duidelijke verklaring in deze
komt ons zeer gewenscht voor.
Wij zullen daarop maar wachten en slui
ten daarom.
X Is tijd ook.
Tot de volgende u