GROOT SUCCES VOOR
ONZE SIGARETTEN-INDUSTRIE
DONDERDAG 13 JUNI 1935
TWEEDE BLAD PAG. 5
De ranke zeiljachtjes verzamelen zich op een meer in de nabijheid van Norfolk (Engeland) voor een te houden
wedstrijd. De ranke bootjes met de witte zeilen boden een prachtig schouwspel.
Jaarlijks worden duizenden tonnen mergel van den St. Pietersberg afgegraven ten behoeve van de fabricage van
cement. De kranen en 't treintje geven wel 'n idee van de enorme massa mergel, die ondanks de afgraving er nog
Gisteren had te Ridderkerk de plechtige installatie plaats van den heer
J. H. Crezée als Burgemeester dezer gemeente.
Dr. H. J. Olthuis herdacht gisteren zijn 25-jarig jubileum als predikant
van de Ned. Herv. Gem. te Rotterdam.
Wat er overbleef van twee historische, in Saksischen stijl opgetrokken
boerderijen te Zuidwolde, nadat het vuur er had huisgehouden.
ALGEMEEN PROGRAM
Van de R.-K. Staatspartij
Het ontwerp der^
commissie
Ih de loop der Jaren werd in de R.-K.
Staatspartij steeds dringender de behoefte
gevoeld om een formuleering te vinden in
een algemeen program van de be
ginselen waarop de partij haar staatkundig
werk grondt.
Een commissie, onder voorzitterschap van
prof. Aalberse, ging October 1933 aan het
werk en thans werd het ontwerp van een
beginselprogram ter publicatie aangeboden.
Dit ontwerp handelt allereerst over de
beginselen en vervolgens over de a 1 ge-
meene richtlijnen. Het partijbestuur
heeft gelijk, dat verkorte opname van
het ontwerp zeer ongewenscht is. Ondanks
onze beperkte plaatsruimte zullen we der-
rnlve in elk geval het eerste deel, dat han
delt over de beginselen, ten voeten uit
Dpnemen. Het zal onze lezers interesseeren;
vooral, indien ze vergelijkingen maken met
de programs der Prot. Christ, beginselen.
Het eerste deel luidt aldus:
Wezen en doel der R.-K. Staatspartij
De R.-K. Staatspartij wil zijn en blijven
s zuiver staatkundige vereeniging der
latholieke Nederlanders.
Zij stelt zich ten doel het algemeen wel-
:ijn van het Nederlandsohe volk te bevorde-
■en door in wetgeving en bestuur haar be
ginselen tot gelding te brengen. Die begin-
elen put zij uit de Openbaring, gelijk deze
loor het Kerkelijk leergezag wordt vertolkt,
:oomede uit de natuurlijke eischen van het
lersoonlijke- en het gemeenschapsleven in
:ijn verschillende vormen. In overeenstem-
ning met die beginselen aanvaardt zij
voorts nog een aantal algemeene richtlijnen
toor haar staatkundige werkzaamheid.
Beginselen
De Staat is een maatschappij, d.w.z. een
[eordende eenheid van velen op één doel;
de natuurlijke orde is hij de hoogste
naatschappij.
In die orde noodzakelijk, is hij in ontstaan
voortbesta -m afhankelijk van den
ichepper, tot Wiens scheppingsdoel hij moet
nedewerken en aan Wiens goedheid hij tal-
öoze gaven dankt. Derhalve is ook de Staat
;ehouden God openlijk te erkennen, te hul-
ligen en te dienen, vooral door in wetge
ving en bestuur Gods wet tot opperste richt-
ino er te nemen.
I. Staatsdoel
Zijn doel vindt de Staat niet in zich-
elf, maar in het algemeen welzijn, dat ge-
irdende samenwerking in staatsverband
ischt.
Behartiging van het algemeen welzijn be-
eekent niet verzorging van het welzijn van
ifzonderlijke personen of groepen, doch het
oorzien in de behoeft eneener zoodanige ge-
neenschap, als voor het bereiken der per-
oonlijke levensbestemming noodzakelijk is.
Daarbij zal de Staat steeds moeten erken
nen, dat het aardsche leven, ofschoon eigen
vaarde bezittend, zijn diepste beteekenis
mtleent aan het boventijdelijk levensdoel
'an den mensch, waarop al het aardsche
[ericht moet blijven.
II. Staatstaak
1. De volledige taak van den Staat is te
inderscheiden in een primaire, gericht op
lehoud en vervolmaking van staats- en
echtsorde, en een subsidiaire, beperkt tot
iet aanvullen en stuwen .van het eigen ini
tiatief van individuen of groepen. Slechts
net algemeen walzijn kaiV-.;onder bepaalde
omstandigheden ook hier rechtstreeksch in
grijpen valt dén'Staat rechtvaardigen.
2. Tot de primaire taak van den Staat
behoort: beveiliging der staatsorde zelve,
handhaving der zelfstandigheid; schepping
en instandhouding eener rechtsorde, steu
nend op natuurrecht en pösitief-goddelijk
recht.
3. Tot de subsidiaire taak behoort: het
bcvoroeren van de geestelijke (verstande
lijke en zedelijke) ontwikkeling der burgers,
alsmede van een voor allen bereikbare stof
felijke welvaart.
III. Staatsgezag
1. In de noodzakelijkheid van geordende
samenwerking in staatsverband ligt de na
tuurlijke grond voor de onmisbaarheid van
het staatsgezag. Reeds hieruit volgt, dat de
Overheid recht heeft te bevelen en de onder
danen verplicht zijn te gehoorzamen. Deze
natuurlijke grondslag, uiting der ordening
Gods, wordt bevestigd door het Apostel-
woord, dat er geen- gezag is, tenzij uit Goa.
2. 1-Iet recht om te bevelen is uit zich
zelf aan geen enkelen bepaalden regeerings-
vorm noodzakelijk gebonden. Slechts de fei
telijke geschiktheid om het algemeen wel
zijn te verzorgen, is toetssteen voor de
bruikbaarheid van eenigen bepaalden vorm.
Die geschiktheid wordt in belangrijke mate
mede bepaald door den aard, dé geschiede
nis en de ontwikkeling van een volk.
IV. Bouw van den Staat
In den bouw van den Staat behoort het
organisch karakter der maatschappij tot uit.
drukking te komen. Daarom moet niet
slechts aan de individueele burgers, maar
ook aan hun verschillende gemeenschappen,
zoowel van territorialen als van cultureelen
en sociaal-economisohen- aard, een eigen
zelfstandige plaaLs en functie worden ver
zekerd.
V. Staat en individu
1. Alles wat het boventijdelijk levensdoel
van den mensch aangaat is onttrokken aan
inmenging van den Staat. In deze sfeer heeft
het individu rechten, die ook voor den Staat
onaantastbaar zijn.
2. Ook in de tijdelijke orde heeft het in
dividu in zooverre voorrang boven den
Staat, dat de Staatsgemeenschap juist ten
doel heeft de bereiking van het tijdelijk wel
zijn voor de gemeenschapsleden persoonlijk
mogelijk 1e maken en te bevorderen. Der
halve mag de Staat de vrijheid der burgers
niet verder inperken dan voor dit gemeen-
schap.ldoel noodig is.
In diezelfde tijdelijke orde gaat echter het
algemeen welzijn als zoodanig boven ieders
afzonderlijk welzijn. Daarom mag de Staat
om wille van het algemeen welzijn vorde-
ren, dat het individu de noodzakelijke offers
brengt van zijn goed, en zelfs van zijn leven.
VI. Staat
i gezin
1. De eerste en voornaamste natuurlijke
gemeenschap van individuen is het gezin,
dat zijn oorsprong vindt in het huwelijk.
Deze gemeenschap, die met haar rechten en
plichten aan den Staat vooraf gaat, heeft de
Staat te eerbiedigen, zoowel in haar grond
slag als in haar werkzaamheid.
2. Naar zijn wezen en naar zijn eigen
schappen van eenheid- en onverbreekbaar
heid, is het huwelijk aan elke zuiver men-
sohelijke macht onttrokken. Daarom is de
Staat met betrekking tot het huwelijk slechts
bevoegd regelingen te treffen, die het huwe
lijk niet in deze wezenstrekken raken.
De regeling van het huwelijk als Sacra
ment valt uitsluitend onder de bevoegdheid
van de Kerk.
3. Om het natuurlijke karakter van het
gezin en zijn hooge waarde yoor de gemeen
schap, is de Staat verplicht het gezin bij
het vervullen van zijn taak krachtig bij te
staan en de voorwaarden te scheppen, waar
door het in zedelijk, maatschappelijk en eco
nomisch opzicht tot volle ontplooiing kan
komen.
Territoriale gemeenschappen, die direct
de behartiging van het algemeen welzijn
binnen haar gebied nastreven, behooren be
houdens toezicht van den Staat, in haar
zelfstandigheid te worden geëerbiedigd.
Slechts voorzoover zij daartoe niet of on
voldoende in staat zijn, of om wille van het
algemeen welzijn van de Staatsgemeen
schap in haar geheel, mag die zelfstandig
heid worden ingeperkt.
VIII- Staat en gemeenschappen van
cultureelen of sociaal-aconomi-
schen aard.
Evenzoo behoort aan gemeenschappen, die
eultureele of sociaal-economische belangen
direct, en daardoor het algemeen welzijn
direct dienen, de eigen zelfstandige werk
zaamheid, onder toezicht van den Staat, te
worden gewaarborgd. Tot dit toezicht, dat
mede omvat de zorg voor een geordende
samenwerking dezer gemeenschappen, is de
taak van den Staat beperkt, tenzij het alge
meen welzijn in bepaalde omstandigheden
rechtstreeksche bemoeiing eischt.
Vereeniging van gescheiden liggende ge-
biedsdeelen in één staatsverband, vindt haar
zedelijke rechtvaardiging in de mogelijkheid
om, juist door dit staatsverband, betere ver
zorging van het algemeen welzijn van het
geheel en van de deelen te bereiken. In doel
en taak van den Staat brengt die vereeni
ging geen wezenlijke verandering. Slechts de
inhoud van de taak wordt nader bepaald
üoor het eigene in volksaard, in cultureel en
stoffelijk levenspeil van elk der deelen.
X. Staat en natie
Den eigen aard, die een groep van indi
viduen bindt en als natie kenmerkt, behoort
de Staat te eerbiedigen. De goede zeaen en
gewoonten, die in den nationalen aard wor
telen, en de taal, waardoor de natie ge
meenlijk kenbaar is, behoort de Staat als
nationale goooeren te erkennen en zooveel
noodig te verzorgen.
XI. Staten onderling
In de verhouding tot andere Staatsge-
meenschappen moet de op het natuurrecht
steunende gemeenschap der volkeren ge
ëerbiedigd, en aan de bevestiging ervan ook
in het positieve recht krachtig medegewerkt
worden. Als richtsnoer gelde, dat het groot
gebod der christelijke naastenliefde ook de
volkerenverhouding moet beheerschen. Bin
nen deze grenzen heeft de Staat echter den
plicht zijn eigen onafhankelijkheid te hand
haven.
XII. Staat en Kerk
Evenals de Staat is ook de Kerk een vol
maakte, d.w.z. op haar terrein hoogste en
onafhankelijke maatschappij. In het nastre
ven harer doeleinden, die van hooger orde,
van bovennatuurlijk karakter zijn, mag de
Kerk derhalve niet gehinderd worden door
den Staat. Veeleer moet deze aan de Kerk
rechtsbescherming verleenen en haar werk
zaamheid positief bevorderen, ook omdat
het welzijn der Staatsgemeenschap krachtig
bevorderd wordt ooor den godsdienstzin der
burgers.
CAIRO, 10 Juni. - Door de N.V. Kyriazi Frères te
Amsterdam is een nieuwe sigaret FINAS gecre-
eerd, die hiermee opnieuw Kyriazi's wereldreputatie
hoog zal houden. Deze buitengewone sigaret, FINAS,
zal in 3 modellen: Oval, Round en Grande
tegen den frappant-lagen prijs van 25 ct. de 20 stuks
verkrijgbaar zijn. Nederlands rookers zullen spoedig
overtuigd worden, dat Kyriazi in de „FINAS" een
ongewone sigaret brengt!
Eerlijk is eerlijk
En gelijk recht voor allen
Een auto met twee ministers er in, liep
ra de val: d.w.z. verdiende een bekeuring en
de chauffeur kreeg die. Maar er wordt ver
haald, dat de bekeuring niet doorging, om
dat de ministers meedeelden, dat ze dienst
zaken tie verrichten hadden.
Dat wordt een lastig geval. De ministers
zouden vliegen met de Sperwer en waren
wat laat; de chauffeur overtrad de maximum
snelheid en de politie hapte toe.
Was d'ie vliegerij een „dienstzaak"? Z'a is
niet als zoodanig aangekondigd, 't Was meer
éen lucht-excursie ten pleziere van de mi
nisters en ten faveure van de K.L.M. Dan
zou ik zeggen: eerlijk is eerlijk: bekeuren en
betalen!
Een journalist kan van alles overkomen.
Eens, op een zeer laten avond ontfermden
zich .due anti-rev. ministère over mij en
namen mij in hun regeeringsauto mee. Ik
noem ze niet; twee zijn nog in leven. Twee
an hen bezagen de dingen van de humoris
tische kant en waren het er al 'ras over eens,
dat de jongere ambtgenoot zijn overredings
kracht en invloed eens moest tooncn.
De tol naderde. De boom was dicht. De
chauffeur toeterde. De tolbaas verscheen,
humeurig en korzelig. De chauffeur zei niet
te zullen betalen: hij vervoerde een excellen
te vracht. De tolbaas had slechts één ant
woord: iedereen betaalt, ministers ook.
De jongste minister steeg uit en ving aan
te betoogen. Een klinkende, gemoedelijke
speech. Maar de tolbaas had twee bezwaren
tegen de toespraak; ze was te lang en totaal
erbodig. En, of meneer het tolreglement
niet kende; in goed leesbaar schrift en
anders zou hij wel even bijlichten! stond
daarop wat betaald moest worden voor een
auto met vijf personen. Het waren toch per
sonen, nietwaar? Ja, ja, ministers, maair ner
gens stond op het bord, dat ministers geen
personen zijn en anders bejegend moeten
worden bejegend, dan gewone stervelingen.
En, of de heeren nu maar gauw wilden
betalen.
Hetgeen een der heeren deed. Mijn aandeel
moet ik nog steeds verrekenen.
Verplichte arbitrage in het
landbouwbedrijf
De minister van Economische Zaken heeft
aan de landbouwers te Standdaarbuiten,
die georganiseerd zijn bij de Landbouw
crisis Organislie voor Noord-Brabant, arbi
trage opgelegd inzake de vaststelling van
de arbeidsvoorwaarden der bij hen werkza
me landarbeiders. Tot arbiter is benoemd
Mr. H. van Haastert, secr. van den R. K.
Boeren- en Tuinderebond, te 's-Gravenliage.
Het capitulanten-stelsel
Lichtvaardige critiek
Onder het motto „bevordering van ondoel
matig overheidsbeheer" bespreekt de heer
F. van Meurs in „De Strijd" van het N.V.V.
het capitulantenstelsel. Dit stelsel, zoo
schrijft hij,
„kan slechts uitgevonden zijn door men-
schen, wien blijkbaar elk begrip omtrent
de taak en functie van de overheidsdien
sten en -bedrijven ontbreekt en die deze
instellingen slechts zien als het reservoir
voor menschen, met wie men in het par
ticulier bedrijf geen weg weet". Is het
geen ontoelaatbare aantasting van de
zelfstandigheid van gemeenten en pro
vincies, dat men deze dwingt het perso
neel aan te stellen, dat van Den Haag uit
wordt toegezonden? Spot het niet met
alle eischen \an goed bedrijfsbeheer, dat
men de bedrijfsleiding de zeggenschap
over het aan te stellen personeel ont
neemt? Zou één particulier bedrijfsleider
gedwongen willen worden, personeel voor
het leven aan te stellen, zonder op be
kwaamheid voor de beschikbare functie
te mogen letten?
Tot zoover het uittreksel van het artikel
in De Strijd, zooals de roode pers het
weergeeft. Het is een bewijs hoe lichtvaar
dig men soms met de uitlegging te werk
gaat.
Er is geen sprake van, dat men een re
servoir wil maken voor menschen, die niet
in t' particuliere bedrijf terecht kunnen.
Voorts worden de ambtenaren niet uit
den Haag toegezonden: „het zou natuurlijk
onzinnig zijn om ge eischen van het vacee-
rend ambt buiten beschouwing te laten",
aldus de toelichting in het deel V van „Het
Bezuinigingsontwerp 1935", zooals dat bij
N. Samsom N.V te Alfen verscheen en
waarin men yerder leest;
ROFFELRIJMEN:
IK VREES..
Volgens de kranten krügen w«
17 Augustus in het Anisterdamsche
Stadion een boksmatch tusschen
Baer en Schmellng, die een miljoen
zal kosten. Baer moet een gage ge-
garandeera ziin van 300.000 dollar.
Burgemeester De Vlugfc moet eena
gezegd hebben: Zoolang ik burge
meester van Amsterdam ben, wordt
hier niet gebokst.
Met felle slagen bonst mijn hart
Bij 't lezen der berichten
Dat men in Amsterdam eerstdaags
Een boksmatch aan gaat richten.
Daar zal de wereldkampioen
Max Baer met Schmeling knokken.
Daar wordt ons heele vaderland
Met eere bij betrokken:
Daar zal het ons een eere zijn
De boksers te betalen
Die, naar de bladen, een miljoen
Uit onze zakken halen.
Het is toch aardig van dien Baer,
Die eens een makker dood sloeg,
Dat hij een sober traktement
Gepast bij onze nood vroeg:
Driehonderdduizend dollar maar!
Wel heb ik van m'n leven,
Da's niks als je je medemensch
Goed van katoen moet geven!
Ik zag soms maanden toffe lui
De bajes in verdagen
Die in een eerlijk vuistgevecht
Een vrind hadden verslagen.
Met felle slagen bonst mijn hart
En klopt het in m'n slapen:
Ik hoop dat ik ze straks mag zi$n
Die onverschrokken knapen!
Ik vrees alleen maar dat De Vlugt
Z'n woord niet durft te breken:
„Zoolang ik baas ben geen geboks!"
Dat zou me hevig steken.
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
De oproeping voor 't
examen thuis gekregen?
Maakt Ge U bewust of onbewust een
beetje ongerust? Voelt Ge een gejaagdheid
bij U opkomen? Voelt Ge U wat dof in Uw
hoofd? Komt er wat hoofdpijn op, neem
n „AKKERTJE", het maakt U rustig en kalm.
„De ontworpen regeling bezit groote soe
pelheid, voor wat betreft het aanstellen van
capitulanten in hot algemeen; de onder
scheiden organen hebben het, behoudens
toezicht van hoogerhand, vrijwel zelf in de
hand, of zij gewezen militairen in haar
dienst zullen krijgen of niet. Immers, in de
regeling komt geen sanctie voor op het
niet voldoende verleen envan medewerking
bij de uitvoering door de lagere organen."
PRINSES JULIANA NAAR LEEUWARDEN
Prinses Juliana zal hedenmiddag een be
zoek van particulieren aard aan Leeuwar
den brengen. Zij zal haar intrek nemen ten
huize van den Commissaris der F^ningin
en. zal Zaterdag weder .vertrekken,
