Onze zuivelindustrie
VRIJDAG 7 JUNI 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
COLIJN, DE VERBINDING TUS-
SCHENTHORBECKE EN GROEN
Thorbecke en Groen
Een nieuwe studie van Prof. Mr.
J. A. Eigeman
De suggestieve titel van dit nieuwe
werk van Prof. Eigeman, dat zoo pas
bij Nijgh en Van Ditmar N.V. te
Rotterdam verscheen, dringt tot lezing
en dwingt tot haastige bespreking.
Deze recensie zal echter men verstaat
het weinig meer zijn dan aankondiging.
Een boek van 170 bid. en van deze strek
king „beoordeelt" men niet na vluchtige
kennismaking.
Zien wij het wel, dan is deze gedegen
studie een uitbreiding, fundeering en prak
tische toepassing van het andere boek van
den schrijver: „Nederlanders van links en
j-echts vereenigt U."
En vergissen we ons andermaal niet, dan
lijdt ze aan dezelfde kwaal: een hoogst ern
stige en sympathieke, doch niet geslaagde
poging om een synthese te leggen tusschen
een gezuiverd liberalisme en een Christen
dom zonder „hinderlijke" dogma's
Dit laatste echter weer niet te venvarren
ïnet een Christendom boven geloofsver
deeldheid"; welke negatieve afwijzing even
.vel niet nader omschreven wordt, zoodat
onzeker blijft, wat de schrijver positief
/an het Christendom verwacht.
Dat het niet hetzelfde Cristendom is als
door Groen beleden werd, erkent Prof.
Eigeman zélf door zijn verklaring, dat hij
„niet het geloof van Groen deelt."
Maar, hoe eervol dan ook de titel van
het boek voor Dr.) Colijn is, of deze bereid
is een verbindingsschakel tusschen Thor
becke en Groen te vormen, blijft voorshands
twijfelachtig.
Kortweg gezegd aldus de schrijver,
wij bedoelen hier te vereenigen de
leidende beginselen beide van Thor
becke en Groen van Prinsterer. De door
voering van deze nationale gedachte
zien wij opgedragen aan Colijn, die
doende is zich te ontworstelen aan de
eenzijdige politiek der rechtsche par
tijen en die zich tevens schrap zet tegen
de staat der liberalen, waar hij de
„liberale" staat, als verwerkelijking van
het christelijke .vrijheidsbeginsel, in het
oog heeft.
Of Dr. Colijn werkelijk overtuigd is Van
de eenzij di,ge politiek der rechtsche
partijen, wagen wij vooralsnog te betwijfe
len; vooral wanneer Prof. Eigeman zich
niet ontworstelen kan aan de liberale ter
minologie; welke we terugvinden in dit
citaat;
Wij pleiten dus Volstrekt niet voor
een vereeniging van politiek en gods-,
dienst, opgevat als een kerkelijke ge-
gezindheid of een bepaalde godgeleerd
heid. Wij stellen eenvoudig het weten
schappelijk beginsel der empirie, der
ervaring op de voorgrond, dat onze
maatschappij niet boeddhistisch, niet
mohammedaansch, niet israelietisch,
maar christelijk is; en wij passen dit
beginsel toe op onze staatkunde.
„Thorbecke en Groen Van Prinsterer
hebben in beginsel hetzelfde doel voor
oogen gehad. In de practijk van het
staatkundig leven zijn zij, onder invloed
van historische tekortkomingen, yan
elkaar .vervreemd";
maar wij betwijfelen of aan Groen recht
wordt gedaan, wanneer de schrijver op
merkt;
„Thorbecke zoowel als Groen zijn
heide nationale persoonlijkheden. Nie
mand liever dan ik, hoewel ik niet van
zijn geloof ben. geef ook aan Groen die
eer. Maar als'staatsman was geen van
heiden: representant der natie."
Ook de tegenstelling tusschen Colijn en
Kuyper kunnen we niet aanvaarden. Met
instemming haalt Prof. Eigeman dit woord
yan Dr. Colyn aan:
„De anti-revolutionaire partij. Van
politiek standpunt uit oordeelend, wijst
de inmenging der overheid in Godsdien
stige zaken af' aldus Colijn. En nog
meer algemeen:
„Waar het voor ons als partij op aan
komt, is, dat wij allen volkomen eens
gezind zijn in de overtuiging, dat de
overheid zjch heeft te onthouden van
elke bemoeiing met de religieuze over
tuiging des volks, dat zij geen enkele
kerk als de heerschende erkenne, en
dat zij nimmer aan een bepaalde kerk.
met uitsluiting van de andere, haar
steun verleene";
„Hoezeer ook met voorliefde voor het
Evangelie bezield, mag de landsoverheid
zich toch nimmer door die sympathie
laten verleiden, om predikers, die het
Evangelie bestrijden willen, te bannen
of te binden."
„Ja, al wilde zich een kerk van
Atheïsten vestigen, men zou ze moeten
laten begaan. Geen protectie maar ook
geen preventie of repressie."
„Ge moet de vrijheid voor den ongeloo-
vige zoowel als voor den geloovige aan
durven, of de kracht, waarop ge leunen
wilt, blijkt nog een andere te zijn dan
die van het geloof";
en het is ons niet mogelijk daartusschen
verschil te ontdekken.
Prof. Eigeman schrijft en onzerzijds be
hoeft men daartegen geen bezwaar te
tnaken:
Inderdaad is in Colijn's staatkunde
de Thorbeckiaansche constitutioneele,
dat is de „liberale" monarchie met
Volksvertegenwoordiging tot uitdruk
king gebracht, terwijl onze eerste mi
nister tevens, als volgeling van Groen
en Kuyper, de historische gedachte
eerbiedigt. Colijn's politiek is de voort
zetting van een geschiedkundig gebeu
ren onder sterk gewijzigde omstandig
heden. Het monarchisch constitutio
neele bewind vloeit uit onze geschie
denis voort: deze typisch nationale,
deze „liberale" gedachte voelt onze
premier zuiver aan. Wat de N.S.B.
hier tegenover heeft aan te bieden, is
niqt* dan een vergrijp aan 's lands
Wij vreezen echter, dat de schrijver niet
met ons accoord zal gaan, wanneer wij
dit citaat aldus parafraseeren:
Het anti-revolutionaire beginsel door
Groen geleerd en door Kuyper gepropa-
gandeerd, wordt door Dr. Colijn naar
eisch van deze tijd, doch prin
cipieel volkomen gaaf en ongewijzigd
toegepast. Want daarmee is niet in
overeenstemming, wat Prof. Eigeman
schrijft:
„Onze minister-president ls bezig den
sluitsteen te leggen van een ontwikke
lingsperiode die, constitutioneel inge
zet in 1848, aanvankelijk de vrijheids-
gedachte, daarna de historische ge
dachte eenzijdig, d.w.z. te veel vanuit
een bepaalden gezichthoek bezien,
naar voren bracht."
Do schrijver meent, dat Dr. Colijn zich
als ideaal gevormd heeft, „de verwerkelij
king van den eisch des tijds, nl. de synthese
van Thorbecke's en Groen's gedachten als
de moderne staatkundige practijk van de
historisch-nationale gedachte, de gedachte
van Oranje"; en het is gelukkig, dat wij in
Nederland elkander zoo dicht kunnen na
deren. Maar ook van deze studie is onze
indruk, dat Prof. Eigeman nog tevergeefs
worstelt om de formule te vinden, welke
de nationaalchristelijke gedachte, waardoor
hij zich in de Staatkunde wil laten leiden,
in woorden kan vertolken. En wij vreezen,
dat hij daarin nimmer zal slagen, zoolang
hij de belijdenis van Groen, Kuyper en Co
lijn afwijst.
(Dit stuk bleef door omstandigheden
eenige dagen overstaan.)
LAND- EN TUINBOUW
Op margarine werd sinds 1931
ruim xoo millioen gulden
netto verdiend
Bevredigende oplossing van het
vetvraagstuk is eisch
Jaarvergadering
van den Alg. Ned. Zulvelbond (F.N.Z.)
In café Boschlust te 's-Gravenhage heeft
gister de algemeene vergadering plaats ge
had van den Alg. Ned. Zuivelbond (F.N.Z.)
De voorzitter, de heer L. F. B r i t z e 1,
opende de bijeenkomst en heette o.m. wel
kom Ir. Leigncs Backhoven, inspecteur
van de veeteelt en het zuivehvezen.
De secretaris, de heer Geluk, gaf ver
volgens een uitvoerige uiteenzetting van
den toestand op zuivelgebied, o.m. ten aan
zien van den afzet der producten, de Duit-
sche betalingsmoeilijkheden, de bezwaren
der con tingen teering, de verdeeling uit de
exportfondsen, de crisismaatregelen en het
overleg met de centrale iandbouworganisa-
Naar aanleiding van een ln de vergade
ring gestelde vraag, zeide de Voorzitter
dat het te betreuren is, dat de melksteun-
bepalingen nog niet in een zoodanig sta
dium zijn, dat ieder weet, waaraan hij toe
is. De F.N.Z. doet hier echter wat zij kan
om duidelijkheid te verschaffen.
Uit de vergadering werd de nood
zakelijkheid bepleit, de margarine-
productie meer te beperken.
Is er geen reden de medewerking
aan de regeering inzake de uitvoe
ring van crisismaatregelen op te zeg
gen omdat zij weigert tot deze beper
king over te gaan?
De Voorzitter antwoordde hierop dat
het bestuur der F.N.Z. over deze aangele
genheid spoedig een beslissing zou nemen.
Voorts werd in de vergadering nog
opgemerkt, dat óf de boeren naar den
afgrond gaan, óf de margarine-indus
trie beperkt moet worden. Men zal
dus moeten kiezen tusschen de boe
ren cn de kapitalistische magarine-
lndustrie. Sinds 1931 heeft de marga
rine-industrie meer dan 100 millioen
netto winst gemaakt, zoodat de direc
tie meer dan een millioen aan tan
tièmes heeft geïncasseerd.
De Voorzitter herhaalde, dat het be
stuur deze aangelegenheid in bespreking
heeft.
Het jaarverslag werd goedgekeurd, even
als de rekening en verantwoording. Aan
het verslag ontleenen wij het volgende:
Het totaal aantal aangesloten zuivelfa
brieken verminderde met één, hetgeen ech
ter geen inkrimping van het werkgebied
beteekent. In verschillende bonden zijn nog
we leden toegetreden, doch tevens vond
hier en daar combinatie van zuivelfabrieken
plaats, waardoor het ledental dus in dalen
de richting werd beïnvloed. De totale hoe-
eelheid verwerkte melk steeg met 18 mil
lioen kg. De gemiddelde hoeveelheid ver
werkte melk per fabriek bleef in drie bon
den gelijk aan die in 1933, in één bond was
een lichte daling, in de andere is ze iets
gestegen.
De omzet der afd. Centrale aankoop steeg
in rond 1.140.000 in 1933 tot 1.240.000 in
1934, dus met ƒ100.000. Het bedrag, waar
voor het Technisch Bureau opdrachten ont
ving, liep terug van ƒ571.000 in 1933 tot
ƒ307.500 in 1934. Het aantal aanmeldingen
voor de in 1934 gehouden examens is na de
daling van het vorige jaar weer iets toege-
sn. Het bedroeg in totaal 315 candi-
De belemmeringen, die den export aller-
wege in den weg werden gelegd, en die nog
steeds toenemende waren, maakten het
oortdurend moeilijker, in het binnenland
zoodanige maatregelen te treffen, dat het
veehoudersbedrijf loonend bedreven kon
worden. De gemiddelde melkprijs, die het
orige jaar nog op ruim 4 cent per kg. be
cijferd kon worden, is hieraan in 1934 nau
welijks toegekomen en dan nog dank zij
de hoogcre toeslag der Crisis-Zuivel-Cen-
trale.
De grondprijs der melk ging nog
steeds in dalende richting en valt uit
de noteeringen van boter en kaas
gemiddeld op 1.3 cent per Kg.
te becijferen, terwijl deze het vorige
jaar nog op rond 2 cent per Kg. melk
van 3.2% vet kon worden gesteld.
Hierbij moet dan nog in aanmerking
worden genomen, dat de boterprijs ge
durende den geheelen zomer gemid
deld 6 a 7 cent per kg. boven de we
reldmarktprijs gehouden werd, zoo
dat het beeld in werkelijkheid nog
somberder is dan uit de cijfers blijkt.
Door het treffen van maatregelen ten
bate van het akkerbouwbedrijf (heffing op
granen en veekoeken) zijn de productie
kosten der melk eer gestegen dan gedaald.
Bij een berekening, ingesteld door onze aan
gesloten bonden in het voorjaar van 1934,
is komen vast te staan, dat deze verhoo
ging bij de toen geldende prijsverhoudin
gen op gemiddeld 0.3 cent per liter melk
moec worden gesteld. Op een dienaangaan
de toi de regeering gericht verzoek om deze
kostenverhooging in een extra bijdrage uit
het Landbouwcrisisfonds vergoed te krijgen,
is afwijzend beschikt. Wij achten dit on
billijk, vooral tegenover de uitsluitend vee-
houdersbedrijvcn, die op deze wijze lasten
te dragen krijgen van maatregelen, die ten
bate van andere boeren genomen worden.
Bovendien laten de uitkomsten van het
veehoudersbedrijf een verzwaring der las
ten niet toe.
De steeds grooter wordende moeilijkheden
in het veehoudersbedrijf, de nog stijgende
productie, mede tengevolge van de regee-
ringsmaatregelen, heeft de regeering doen
besluiten aan een tweede afslachting van
den veestapel den maatregel te verbinden,
dat in het komende jaar slechts over een
gedeelte der melkproductie toeslag zal mo
gen worden uitgekeerd.
Theoretisch is dit besluit te begrijpen.
Gezien de moeilijkheden om tot een loo-
nende productie te komen, ligt het voor de
hand, dat men productiebeperking als het
middel beschouwt om tot gezonder verhou
dingen te komen. Toch had men hieraan
voorafgaand of minstens daarmede samen
gaand maatregelen dienen te nemen om
den afzet te vergrooten. Verschillende mo
gelijkheden hiertoe heeft men tot nog toe
ongebruikt gelaten. Wij noemen slechts
als* zoodanig beperking van den margarine
verkoop in het binnenland, een verbod van
het bakken van waterbrood, een zoodanige
regeling van den export naar Duitschland
dat de contingenten ten volle kunnen wor
den benut en propaganda voor het gebruik
van melk- en zuivelproducten. Deze laat
ste is thans aan den gang, doch men had
daarmede reeds twee jaar eerder moeten
aanvangen.
Vooral het vetvraagstuk, waaronder
verstaan wordt de voorziening van
ons volk van eetbare vetten, waar
onder de margarine de eerste plaats
inneemt, houdt de veehouders steeds
meer bezig, daar men zich niet be
grijpen kan, waarom dit surrogaat,
dat uit ingevoerde vetten en oliën
bereid wordt, zoo'n belangrijke
plaats in onze volksvoeding blijft in
nemen, terwijl wij onze ovorschot-
böle'r legen een prijs die ver beneden
de piodüctiekosten ligt en niet hoo-
ger dan de berekende netto-prijs der
margarine is, aan het buitenland
moeten verkoopen. Zoolang de regee
ring dit vraagstuk niet op bevredi
gende wijze heeft opgelost, zal de
veehouder eiken maatregel ter be
perking van zijn bedrijf als een on
billijkheid blijven gevoelea
Vlassteun
Premie voor teelt en voor tewerking
.tregelen, welke ten behoeve
■an de vlasteelt en vlasbewerking zullen wor-
len getroffen, zullen bestaan uit verleening
an een tecltpremle voor het vlas dat bin
iet kader der steunregeling werd geteeld,
an een bewerkingspremle voor de verv
king van dit vlas tot vlaslint door bü d»
derlandsche Akkti bouwcenti ale geoi;
vlas
De fiio
zal afhankelijk worden gesteld van de gemid
delde waarde van het stroovlas, welke op haar
beurt zal worden bepaald aan de hand van de
Bü
premin Dearager
wijl bü een vastgesteld»
hooger. de teelt premie zal vervallen.
Voor liisschcnliggende waarden van gerepeld
vlas. zal de teeltpremie naar evenredigheid
worden berekend.
De grootte van de teeltpremie zal worden
gewijzigd telkens wanneer de marktsituatie dit
noodig maakt. Bü oploopende prUzen zal de
steun dus ïager worden en omgekeerd zal bü
dalende prüzen de steun vermeerderen. met
Inachtneming van bovengenoemde grenzen.
Als richtlijn kan dienen dat bü oen noteo-
riug van ongeveer 46 cent per K.G. voor Hol
land scli geel waterroot vlaslint. de steun ge
middeld ongeveer f 150 per H.A. zal zijn. ter
wijl bü een prijs van ongeveer 70 cent per
K.g. van genoemd vlaslint, de teeltpremie zal
Er wordt op gewezen, dat de marktnoteering
>n niet de prüs. die de lndivldueele teler voor
:ün vlas maakt, de grootte van den steun
/oor lederen teler bepaalt.
bewerkingspremie
zal worden verleend een bedrag van gemiddeld
f 75 por H.A. voor het vlas, dat wordt bewerkt
volgens do waterrootmothode, terwül bii
passing der dauwrootmet' -
steunbedrag zal zjin f62.
ander mot Inachtneming
welke voor bewerking ln lagere klassen 1
nregeling 1934 zijn vastgelegd.
ie teltpremle, geld<
elheid gerepeld vlas.
Voorts zü er op gewezen, dat zü. die vlas
zullen bewerken tot vlaslint, erkenning als
vlassers moeten aanvragen, althana voorzoo-
ver zij nog niet door de Nederlandsche Akker-
bouwcentrale als vlasser erkend zijn, terwijl zü.
die vlas van telera wenschen te koopon, met t"
bedoeling dit weer aan erkende vlassers te ve:
koopon, eveneens erkenning dienen aan te vri
gen b(i de Nederlundsche Akkerbouwceutral
Bezuidenhout 15. 's-Gravenhage.
Voor het verleonen van bemiddeling bü h>
Mutaties bij de Zuivelcentrale
Tn aansluiting op ons vorig borlcht dienaan
gaande, overgenomen uit het „Handelsblad"
bericht men ons nader, dat in do leiding van d»
Nederlandsche Zulvel-Centralc te 's-Gravenhagi
dezer dagen reeds mutaties plaats gehad heb
Th. C. Geudeker. was dcsttlds door hét Depar
tement van Sociale Zaken ter beschikking ge
stcld van de Zuivel-Centralc om de hiervoren
1. Op verzoek
en moet deze
detacheering thans worden beëindigd en moet
de hoor Geudeker zün vroegere functie bü de
arbeidsinspectie weer op zich nemen.
De Minister van Economische Zaken heeft ge-
eend thans over te moeten gaan tot de be-
jeming van een directeur van de Nedcrland-
:he Zul vel-Centrale en heeft als zoodanig be-
jemd Mr. J. L. tan Eek. vroeger directeur van
;n Burgerlijken Veterlnalren Dienst in Ncder-
landsch Oost-Indie.
is is door den Minister benoemd tot Sec
van de Nederlandsche Zul vel-Centrale
P. C Minderhoud te '«-Gravenhage,
.djunct-secretaris van de Centrale.
Monopolie griendproducten
vèg"*15. (telefoon 720091)). mankt bekend, dat
net ingang van 7 Juni 1935 is Ingesteld een
nonopolle van den Invoer In en den uitvoer
lit Nederland van alle griendproducten en
iet. alsmede van daarop geltJkende producten
ooals rotan of rotting pltrlet. bamboe en
Ihasnoer. De werking van dit monopolie zal
ich ook ultstrokken over alle teen- en man-
lenwerk en alle meubelen, bü de vervaardl-
ring waarvan de hiervorenbcdoelde producten
:Ün gebruikt.
Als monopoliehoudstor in den zin van hel
Crlsis-Monopollebesluit 1933 Is aangewezen dc
Nederlandsche Akkerbouw-Centrale. zoowe
ten aanzien van den invoer alB ten nanzler
van den uitvoer van deze producten. Het ge
volg daarvan is. dat ieder, die bovenbedoelde
producten wenscht In- of utt te voeren, ziel
daartoe tot deze Centrale (Afd. Buitenland
griend en riet) zal hebben te wenden met hei
verozek om een monopolie-overeenkomst t(
sluiten. Dergelüke overeenkomsten zullen al
leen worden aangegaan met gcorganiseerden
dezer Centrale, die ingedeeld zün ln do groep
van Importeurs, dan wel In de groep
porteurs van griendproducten en riet
geen vertraging zal ontstan bü het
nvoer-monopolle-
overecnKomsten zaï aan do Centrale het daar
voor vastgestelde prüsverschii moeten worden
betaald.
Na het afsluiten van ultvoer-monopolle-c
eenkomsten zal, wanneer de uitvoer h
plaats gehad en de gestelde voorwaarden ztln
vervuld, het daarvoor vastgestelde prjjsver-
schll door de Centrale worden uitbetaald.
Alle producten, welke na 6 Juni 1935
den ingevoerd, ongeacht of deze reeds
een vroegeren datum werden gekocht, z
san het bü Invoer verschuldigde prijsverschil
onderworpen zijn.
Afname en verwerking fabrieks
aardappelen
Regeling oogst 1935
De Nederlandsche Aardappelmeelcentrale te
Veendam heeft een besluit genomen, botref-
I. den eisch waaraan aardappelen moeten
voldoen om door de gcorganiseerden
maling te mogen worden aangenomei
II. de regeling van de afname van
aardappelen door de aardappelmeelfabrieken:
III. de volgorde waarin de op verschlllendo
tüden en wüze^ verkregen aardappeli
deelhoudc:
■peratleve fabrieken, die zelf geen aai
appelen verbouwen aan do leverlngsplicl
moet worden voldaan.
I. Ingevolge de eisch, onder I bedoeld, ma.
een aardappelmeelfabriek slechts die aardap
pelen ter vermaling aannemen, welke geteeld
zün ingevolge een uttpootvergunnlng
brieksaaidappelen, oogst 1935.
II. De regeling, bedoeld onder II, laat bui
ten beschouwing de aardappelen, welke door
aandeelhouders worden geteeld boven hun sta
tutaire leveringsplicht en die welke zün ge
teeld door verbouwers, welke niet behoorr-
tot de aandeelhouders van coöperatieve aar
appelmeelfabrieken. De aankoop van deze aa
appelen, verder te noemen „vrlie" aardappelen
is dus geheel vrü on kan te allen 'tüde door
wie dan ook plaats vinden.
De aandeelhouder, die zelf aardappelen
bouwt, moet van zün „niet vrije" aordap
geval voor zoover hü daartc
ZENDING EN PHILANTHROPE
De arbeid van Johannes de Heer
Zijn reis door Midden- en Oost-Europa
Aan een onderhoud met den bekenden
Zoeklicht-redacteur en leider der Maranatha-
beweging Johannes de Heer, die zoojuist van
een vijfweeksche tournée door de Midden-
en Oost-Europeesche landen in het vader
land terugkeerde, ontleenen we het vol-
ïnde:
De reis, aldus Johannes de Heer, was een
Inspectietocht, tesamen met den Warschauer
zendingsdirecteur ds. B. G t z e, om een
overzicht van den arbeid, die uit Nederland
wordt ondersteund te verkrijgen en te zien,
welke uitbreiding van dezen arbeid noodig
mocht zijn.
We hadden samenkomsten en besprekin
gen met Duitschers, Tsjechen, Hongaren,
Joden, Russen, Oekrainers en Polen, bezoch
ten de eenige Protestantsche Zigeunerge
meente in Europa in Bulgarije, confereerden
met den Weenschen opperrabbijn, een
Grieksch-orthodoxen bisschop, verkeerden
met kinderen Gods uit allerlei kerken en
kringen en bevonden, dat alom de deuren
voor het Evangelie in het algemeen en voor
de Maranatha-boodschap in het bijzonder
als de spijze voor dezen tijd wijd open staan.
Wij hebben ook ervaren, dat in al de aange
duide landen de Roomsch-Katholicke en de
Grieksch-Orthodoxe kerken steeds scherper
maatregelen nemen om het Protestantisme
terug te dringen en dat daaruit in al deze
landen een groote honger naar den levenden
Christus geboren wordt, alsmede een roepen
naar de sterkere Protestantsche landen; Kom
er en help ons. Op onze reis van 9000 K.M.
spoorlengte werden 36 Maranatha-sai
komsten gehouden en de aandrang tot meer
was zoo groot, dat de hand tot den arbeid
gesterkt werd.
In en om Polen
De stand van den arbeid Is thans zoo, dat
ds. Göt-ze te Warschau 60 zendingsarbeiders
onder zijn leiding heeft, die in Polen en aan
grenzende landen werken, dat Zoeklicht-
vrienden en andere belangstellenden eenige
Evangelisten cn colporteurs in de genoemde
landen bezoldigen, voor het verspreiden van
bijbels en evangeliën zorgen en maandbla
den in welke artikelen uit het Zoeklicht
ertaald worden overgenomen in het Duitsch
Poolsch en Russisch tot een gezamenlijke
oplage van 35.000 exemplaren worden
breid. Daarbij wordt ook nog gezorgd voor
stoffelijke hulp aan vervolgden in Rusland
en de grenslanden, voor welk doel verleden
jaar circa 18.000 gulden verzonden werd. Uit
Rusland komen brieven van dank en waar
deering; in de dossiers vond men niet min
der dan 3500 directe brieven uit Rusland,
die hiervoor danken.
Het plan is om het aantal arbeiders voor
Hollandsche rekening uit te breiden en voor
nieuwe geestelijke litteratuur in de Oekraïne
"i de Slavische talen te zorgen. Mede
staat een nieuwe reis in de tweede helft
van September a.s. naar Estland, Letland
en Litauen op het program.
1935 op
A. Hü kan ze op contract verkoopen aan
een of meer der aardappelmeelfabrieken „De
Baanbreker". Dulntjer, Wllkens, Melihwlasen
Go. N.V. de Nationale Zetmecllndustrie N.V.
i Veendam. _W. A. Scholten's Aardappelmeel-
nlet
B. Hü ka
jeren of verkoopen
imptie- of poot-doeleinden.
O. Tenslotte kan hfl ze leveren aan een of
meer coöperatieve aardappelmeelfabrieken,
waarbij hü als lid is aangesloten, met dien
verstande, dat. indien hü bü meerdere coöpe
ratieve fabrieken is aangesloten, de aan die
fabrieken in totaal te leveren hoeveelheid
moet worden verdeeld naar evenredigheid van
de statutaiic leveringsplicht ten opzichte van
die fabrieken Hierbü zullen
10 pet. van die hoeve
Verder mogen de georganiseerden de na 15
malen, alvorens do door hen vóór 15 Augus
tus verkregen voorraad tot aardappelmeel is
verwerkt. Hierbü is een afwijking toegestaan
van niet meer dan 6100 Kg. per leverancier.
Ook is het aan de fabrieken niet toegestaan
aardappelen te vermalen welke door aandeel
houders niet-verbouwers zelf zün aangekocht.
De aankoop daarvan behoort door de betreffende
aardappelmeelfabrieken te geschieden.
Tenslottemoeten uiterlijk 20 Augustus 1935
bü den Regeei ingscommlssaris zün binnenge
komen gewaarmerkte iü-"ten vermeldende de
namen en de woonplaatsen van de leveran
ciers de hoeveelheden aardappelen, of de op
pervlakten. waarop aardappelen ziin verbouwd
voorzoover het betreft de aardappelen, waar
op zij vóór of op 15 Augustus 1935 rechten
kunnen doen gelden.
Ingezonden Stukken.
(Bulten verantwoordelijkheid
Men stuit nog steeds op een groote groep
kinderen. dHe in de vacantie niet uitgaan. Op
ze jongens cn meisjes wilde ik gaarne uw
indacht vestigen.
Is er voor hen niets te doen, dat ook zij onder
leldilmg naar bulten kunnen trekken? Met
andere woorden: Is het mogelijk, dat zü om-dor
Jding dagelijks wandelingen kunnen maken?
Ik geloof van wel!
Ik heb het oog op: Ned. Chr. Stud. Vereeni
ging; de Geref. Stud. Vereeniging; Chr. Onderw.
en Onderw.essen Vereeniging; de Chr. Padvin
ders vereend ging: do leden van Ar ja; de Jonge-
llngsvereemigilng op G.G.de leden van het
Ned. Jongelingsverbond; de velschillende Chr.
Melsjesvereenlglngvn; kortom alle Chr. vereeni
gingen, die lust gevoelen mét onze Christelüke
jongens en meisjes ln de vacantiedagen wan
delingen te maken.
Nu zal men direct met de vraag aankomen:
Hoe krijgt men voor dlie tochten het benoodig-
;eld?
Men begint de medewerking i
hoofden
die verkregen dan a
de Chr. schol«
■u men elke school zooveel
•ekken als er klassen zijn.
Do leerlingen kunnen dsn om beurten collec-
hun wandelingen bij vrienden en
meegenomei
geven
De
void rooverje spelen, touwtrekken, verstop
pen blinde koe, rakloopen enz. geven de
grootste blijdschap uan de Jeugd
Daarbü kunnen de leiders door schoone ver
halen een blijvende Indruk op de kinderen uit
oefenen. Wij mogen onze kinderen ook ln de
>g verliezen of door
TRACTAATJES „FILIPPUS"
De firma J. B. v. d. Brink en Co. te Zut-
phen zendt ons een aantal tractaatjes, in
oude uitvoering de nrs. 1036106S, en in
nieuwe uitvoering (grooter formaat, beter
papier en flinker letter) diverse nummers.
De indruk bij 't lezen is daaraan evenre
dig: de inhoud der nieuwe serie is meer
in stijl, wat natuurlijk niet beteekent, dat
de oude minder degelijk zijn. Beide heb-
Jben hun kans en voor alle Evangelisatie-
Lommissies, van welke kerk ook, is dan het
wachtwoord: Grijpt de kansen!
Als hors d'oeuvre is er een aardig trac-
te.at.je van 4 bladz. met gekleurd papier:
„ivVelkom" (in de nieuwe woning) een heel
geschikt middel bij verhuizingen.
DE ROOMSCH-KATHOLIEKE MISSIE
De omvang van de Roomsch-Katholieke
wereldmissie is thans, dat er te zamen in
de vijf werelddeelen 36.000 Roomsch-Katho-
lieuo missionarissen werkzaam zijn, die
door 160.000 inheemsche helpers ter zijde
worden gestaan. De jaarlijksche winst on de
missie velden bedraagt gemiddeld 400.000
zielen. Vergelijkt men deze winst met de
gemiddelde jaarlijksche toename van dezs
kerk door geboorten (3.5 millioen per jaar
gemiddeld) dan blijkt, dat de missie 10 pet
van do toename aan de kerk toebrengt. Het
hoogste aantal bekeerlingen werd in Oegan
da aöwonnen (in 1933 26.000)). De landen
waai de zending geen toegang heeft, zijn:
Afghanistan, Tibet, Arabië, Buthan, Nepal,
deelcp van de Malayen-taten, Oost-Mongolic
en St-vjet-Rusland. Het Europeesche land,
dat de meeste missionarissen levert is
Frankrijk, nl. thans ruim 9000 3373) pries
ters, 4370 zusters en 205? broeders). Op de
tweede plaats komt Duitschland met 5136
missionarissen, terwijl Italië met 4013 mis
sionarissen eerst op de derde plaats komt.
Opmerkelijk is ook, dat Nederland met een
3 millioen Roomsch-Katbolieken 3211 mis
sionarissen geeft, terwijl het groote Spanje
er slechts 1626 uitzendt.
„CARICATUREN VAN OPVOEDING"
Dus: hoe het niet moet. Dat vertelt de
bekende onderwijsman S. Stemerding in een
vlugschrift, deel uitmakend van de Bibl.
voor Bijbelsche opvoedkunde, uitgegeven
door de Stichting Hoenderloo
Onderhoudend, maar op den man (èn dc
vrouw) af beziet de schrijver de niet weini
ge gevallen van opvoeding, waarvan het
kind de dupe dreigt te worden. Inzonder
heid richt hij zich tegen „belachelijke over
drijving in 't Godsdienstige" en wijst daar
bij op de zéér zwakke plek van de door
kinderen zoo spoedig ontdekte afstand
tusschen leer en leven.
Een leerzame, zij het ook een gezegende,
uitgave.
DE BIJBEL OP DE OPENB. SCHOOL
Een en andermaal hebben wij melding
gemaakt van de positie van het Godsdienst
onderwijs op de openbare school, zooals die
in pers en organisaties wordt gewogen en...
te zwaar bevonden. Echter, niet door allen,
die de school, waaraan de natie gehecht is,
liefhebben. Kenmerkend voor de uitzonde
ringen is een artikel van G. van Veen ia
liet H bid, die de bezwaren tegen de invoe
ging van het vak Bijbelkennis op het leer
plan der openb. school overziet. Onder die
bezwaren is ook, dat de confessioneele school
het zal beletten, omdat zij uit concurrentie
zucht het monopolie van het onderwijs in
Bijbelkennis zal willen houden.
In dit verband wijst de schrijver op het
bekende feit, dat er confessioneele scholen
zijn, die meer dan de helft van hun kinde
ren betrekken uit onkerkelijk milieu. Hij
kent zelfs een geval, dat vader cn moeder
onverschillig staan tegenover geloofszaken
en nooit in de kerk komen, terwijl moeder
in het bestuur zit van een confessioneele
school.
Wij zijn zoo vrij dit laatste te betwijfelen;
besturen van zóó wankel evenwicht zullen
wel niet bestaan. Maar de schrijver wijst op
het veel belangrijker feit, dat tengevolge
van de gemengde schoolbevolking „de con
fessioneele school verwatert onder den biu-
nendringenden vloed van geïnteresseerden,
die bestaan uit vrijzinnigen en agnostici".
Het is deze breede massa van „humanis
tische" afgestemde Nederlanders, die, aldus
de heer Van Veen, in de openbare 6chool
wat missen, zich van deze afwenden, maar
de confessioneele school denatureeren.
Het gemis nu van zulke ouders acht de
schrijver een oorzaak van verheuging vooc
de confess, school. „Echter, zij kan niet alles
opnemen zonder van haar fundamenten te
glijden.
„Men mag haar dankbaar zijn, da? zij in
de tijden, die achter ons liggen de lampen
brandende heeft gehouden. Maar de open
bare school heeft nu eindelijk tot taak haar
eigen humanistisch afgestemde publiek te
helpen, aan welks behoefte ze blijkens de
feiten te lang voorbij ging.
„Aldus ontstaat er winst aan beide zijden
en het godsdienstig analphabetisme, dat
angstig groot is geworden onder ons, kan
een eind nemen. Dit laatste is een schande
voor ons volk en voor ons volksbestaan een
wezenlijk gevaar. Nederland worde geen
filiaal van den Wodansdienst!"
Wij hebben deze zinsneden met verheug
de belangstelling gelezen. Zij zijn een zoo-
veelste symptoom van de wending der aan
dacht in kringen, die decenniën lang den
Bijbel en de religie op een bepaald niveau
van beschaving overbodig vonden. Zoo niet
erger.
Schoolnieuws.
INAUGURATIE Prof. Dr. S. E. DE JONGH.
Hedenmiddag heeft Prof. Dr. S. E. de Jongh,
benoemd buitengewoon hoogleeraar in de
pharmacologie in het Groot-Auditoriura der
L e i d s c h e Academie zijn colleges ge
opend met een rede over de beteekenis en
het wezen der phannacologie.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Benoemd tot onderwijzeres aan de School
voor C. V. O. te Oudega (H.O.N.) mej. S.
Groenhof te Onstwedde.
Tot hoofd van de Protestantsche Bewaar
school te Wageningen is benoemd mej. L.
Nies, thans hoofd der bewaarschool te Ben-
nekom.
DE KWEEKSCHOLEN EN DE
BEZUINIGING
De besturen van de Vereen, van onder
wijzend personeel aan de Prot. Chr. kweek
scholen, van den Bond van R.K. kweek
scholen en van den Kweekschoolbond heb
ben een adres aan de leden van de Tweede
Kamer gezonden, waarin zij op practische
en ideëele gronden ten krachtigste waar
schuwen tegen de voorgenomen algeheele
ontreddering der onderwijzersopleiding. Een
langere stopzetting der onderwijzersoplei
ding dan tot 1 September 1937 is in geen
enkel opzicht verantwoord. Bij ieder der
drie groepen van'kweekscholen behoort de
eventueele opheffing evenredig te geschie
den en wel op de basis van het aantal leer
lingen, dat de lagere school bezoekt, waar
voor ieder der kweekschoolgroepen geacht
wordt, de leerkrachten op te leidon.
De drie besturen achten de voorgestelde
tijdelijke stopzetting van het Staatsexamen
voor onderwijzer onmisbaar.
Examen*
irderd tot doctor ln de geneeskunde op proef-
chrift: Lipase in het bloedserum. diastase in
le urine, in het büzonder bi) i
ACADEMISCHE EXAMENS
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Propad. theologie: de heeren C. L. Ruben to
Den Haag en J. F. Mantz te Amsterdam.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.J
Doet. romaansche taal mej. L. H. M. Beek-
Doet. rechten, de heer A. A. Land.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesl
Cand. sociale aardrukakunde: de heer R. W.
Doet. physische aardrükskunde: mej. E. van
Dlem
Cand. pïnlosophie: de heer J J Louët Feis-
ser (met lof).
Doet. Nederl. letteren: mej. N. Schermerhora
en de heer Th. E. Cappenberg.
Doet. geschiedenis: de heeren N. T. Noor-
dam en C. G. Smit
Oecon. doet. indologie: de heeren W. J. H,
Bouma en H. C. de Haan.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN
Gesl. Doet. Gerinaansche taal -en letterkunde;
mej. G. B. H. J. Trap.
Artsexamen
Apothekersex
Th. Heemskerk.
NED. HAN DELSHOOGESCHOOL TE ROT
TERDAM. Gesl. Doet handelswetenschap dé
i W. T. Kroes
en H. P.
I Dijk,
KWEEKSCHOOL
DORDRECHT. Chr. Kweekschool. Gesl. da
dames L. C. F. Kooreman. T. C. dc Koning,
belden te Dordrecht en F. M. de Klerk. Zwün-
drecht en de heeren J. C. Haverhoek. IJssel-
monde. W. F. C. van Helsdlngen te Hendrik
ilnklo, Utiecht
Th. P. le Cointre, J. G. Enkelaar, B. H. Graaf-
huls. allen Middelburg.
NIJMEGEN. Chr. kweekschool De Klokken-
berg. Geslaagd de heeren P Cnossen, Woerden,
F. Noordam. Maarsbergen. G. J. Otten. Nüverdol,
M. J. van Schaük. NUmegen en W. J. Steinz,
Goes.
ALKMAAR. Rükskweekschool. Geslaagd da
dames A. van Hunen. Alkmaar. L. van Klceff,
Grootebroek. T. Kleyn, Assendelft, C. d Lange,
Helloo, G. Makkink, Alkmaar en J. Posthuma,
Hoorn.
AMERSFOORT. Rükskweekschool. Gesl. da
dames A. v. Kolfschoten, A. Mooy, N. Veenis
DEVENTER. Rijkskweekschool. Gesl. M. H,
van Brakel. T. vnn Ketel, M. Knoop. B. van
ir, Y. du Bols, A. Staal te
nans. .T, L. Vreugdenhll, L. J. Roubos. Krim-
>en a. d. Lek.
SCHOONHOVEN. Rükskweekschool. Gesl. de
H. van den Bergh, Schoonhoven. A. C,
APOTHEKERSASSISTENT
AMSTERDAM. Gesl. mej. O. Segaar, Am-
lm. «.iesi. mej. u. segaar, Am-
i heer R, H. M. Schönefeld, Kerk-
MACHINISTEN
DEN HAAG. Gesl. voor diploma A: de hce-
A. M. Ros. allen
BEWAARSCHOOLONDERWIJS
Geslaagd voor het theoretisch gedeelte ex
hoofdacte der Vereen, van Chi Bewaarscu"
ond.essen in Nederland, de dames: J C v"
Strüen A. C v Velzen A. A. Pieterse! ailen
Rotterdam: J. Betgraver. IJmulden, A. IC. v.
Haag5' ^c"evenfuSen, J. W. Rosenboom, ben