ONS PRAATUURTJE
GLASi
POKON
WIJ
VLAMPIJPEN
HENGSTEN en STIEREN
HANSA Rasterwerken. Blerick L
LAND- EN TUINBOUW No. 291
De meeste menschen zijn tevreden
wet hun verstand;
de minsten met hun lot.
De tuinen uit Oostenrijk's verleden
Houd moed wanneer des levens zorgen
Een aanval doen op hart en geest;
Vertrouw op God voor 't duistre morgen;
Hij is u gisteren trouw geweest.
Een oud schilderij is donkerder geworden,
een bronzen kop heeft patina aangezet, een
marmerfiguur is tot een torso afgesplinterd
en toch zijn ze altijd nog hetzelfde wezen,
als toen ze uit de hand van den kunstenaar
kwamen, alleen eerwaardiger zijn ze ge
worden door de sporen van den tijd. Bij
paleis en kerk zijn, behalve het oorspronke
lijke bouwplan, ook over het algemeen de
oude steenen dezelfde gebleven, voor zoover
door 't dagelijksche gebruik niet noodig is
geworden, ze hier en daar te hernieuwen.
Anders de tuinen en parken. Ook zij zijn
kunstwerken; de tuinbouwkunst is reeds
lang in de rij der andere hooge kunsten ge
plaatst, maar ze is meer dan de andere door
den tijd bepaald. Zooals de tuinpaden en
-bedden jaar voor jaar worden hernieuwd,
blijft ook de tuin zelf steeds levend, zoodat
hier geen eerbied opkomt,fzooaIs voor een
gedenkteeken het ge\al is. Het oude schep
pende ontwerp is gauw vergeten; de oude
tuin wordt geen museumstuk, hij is innig
met zijn menschen verbonden. De kleinkin
deren hebben andere wenschen dan de groot
vaders en de tuin moet zich daarin schik
ken.
De meeste tuinen moesten vergaan omdat
ze zich al te zeer aan het leven hadden
overgegeven. Niets is er overgebleven van
de middcleeuwsche tuinen in Weenen, die
door alle oude kroniekschrijvers worden
geroemd. Van de vorstelijke parken der 16de
eeuw hebben we tenminste oude gravures,
waardoor de geestdriftige beschrijvingen der
tijdgenooten worden aangevuld. Deze topo
grafische bladen zijn echter helaas meestal
schoolmeesterachtig en nuchter uitgevoerd,
ze stellen niet veel meer voor dan een op
somming. Daar is een gravure van Merian,
die ons den tuin van aartshertog Ferdinand
van Tirol bij het kasteel Ambras in de na
bijheid van Innsbruck toont, de vorstenzetel,
waar „hangende tuinen" van metaaldraad
gevlochten volières, grotten en bronnen té
vinden waren en, als bijzondere sensatie,
in een prieel een ronde tafel, die steeds vlug
ger ronddraaide, tot de aanzittenden duize
lig werden.
Een ander blad van Merian toont het park,
dat Ferdinands broeder, keizer Maximiliaan
II, aan het „Neugebaude" bij Weenen liet
aanleggen, het heele uitgestrekte complex
was reeds een halve eeuw later vervallen
en bleef tot in den nieuwsten tijd een ruïne.
Nu is hier weer een tuin ontstaan, de kerk-
hoftuin van het crematorium. Wanneer we
de bijzonderheden van deze oude prenten
nagaan de tuin van de Rosenburg am
Kamp, die tot op enkele schilderachtige
overblijfselen ten gronde is gegaan, kan
ook nog hiertoe gerekend worden dan
zien we, dat deze parken niet alleen lucht
en geur-reservoirs waren, met hun schaduw
voor den zomertijd én de boomlooze terras
sen voor dem-winter; maar er was ook voor
het vermaak der bezoekers gezorgd. Eert
mooi voorbeeld hieih'ooiv dat voor het'groot
ste deel onbeschadigd is gebleven, is het
park van Hellbrunn bij Salzburg, dat aarts
bisschop Marcus Sitticus (1613'19) waar
schijnlijk .door: den Italiaanschen architect
Solari liet aanleggen. De waterkunsten en
automaten, die ons van zoo vele tuinen in
Italië door de literatuur zijn overgeleverd,
kunnen we hier alle nog in beweging zien.
Waar de boschheuvel opstijgt, is uit de rot
11 GROEIEN
EN BLOEIEN
VOLOP BIJ EEN VERZORGING
volgens de aanwijzingen
en het gebruik van
40 ct.per flesch bij de Bloem- en Zaadwinkels
Vraagt echter niet naar kunstmest
doch naar POKON
door Prof. Dr. HANS TIETZE.
ticus hier herderspelen liet opvoeren, heeft
hij zeker eerst een houten tooneel op den
steenen onderbouw moeten laten opslaan.
De tuin bij het slot Mirabell in Salzburg
zelf, die pas uit den tijd van aartsbisschop
Johann Ernst (16S71709) stamt, heeft in
zijn aanleg nog altijd het oorspronkelijke
renaissance-karakter bewaard. Dc betrek
king tot het slot ontbreekt, de hoofdtuin is
door hooge muren, he parterre door balus
trades omgeven. Het natuur-theatcr met zijn
groene gesneden coulissen, is een bekoorlijk
pendant van Hellbrunns duister steen-
theater. Misschien heeft do grootc Fischer
von Erlach aan den aanleg van dit park
meegewerkt. Zijn aandeel aan het keizer
lijke park van Schönbrunn in Weenen is
door de uitbreiding hiervan onder Maria
Theresia onduidelijk geworden; maar in
ieder geval gaat het vizioen der hcuvelbe-
kroning, zooals die dan drie kwart eeuwen
later door den architect Hohenberg werd
uitgevoerd, nog op Fischer terug.
Schönbrunn is utgebreider en grootscher,
dan de tuinen der naburige kasteelcn van
Hildebrandt: Belvedere en Schwarzenberg,
die prins Eugenius van Savoycn en zijn te
genstander in den krijgsraad, graaf Fondi-
Mansfeld, voor de stadsmuur van Weenen
lieten bouwen. Ze zijn nu al lang in het
stadgebied opgenomen, maar hun grootste
bekoring is ook heden nog het werkelijk
eenige uitzicht op de oude stad. Schönbrunn
verbindt Italiaansche de watervlakten
en Fransche effecten de breede avenues
tusschen taxuswanden, die door den Hol-
landschen tuinbouwkundige Adriaan van
Stekhoven, werden aangelegd met het slot
als brandpunt. Na hem greep de fantasie
rijke tuin-theoreticus en beeldhouwer Beyer
in den aanleg van het park in. Hij sierde
het parterre en alle belangijke kruispunten
der lanen met sculpturen en prachtige fon-
tijnen. In de schaduw van den heuvel ech
ter, half verborgen, heeft Hohenberg zijn
„Römische Ruïne" neergezet, een archaeolo-
gisoh speelgoed voor den klassiek georiën-
teerden tijd van een Winckelmann, waarin
toch reeds de nieuwe romantiek der Engel-
sche parken bemerkbaar is. Deze isook
reeds in de parken der familie Esterhazy in
Eisenstadt (Burgenland) ingedrongen, ter
wijl de eigenlijke hoofdtuin nog geheel in
den smaak van Schönbrunn is aangelegd.
In Laxenburg bij Weenen behaalt dc Engel-
sche romantiek de overwinning; ook heden
laat de Franzensburg hier het eenvoudige
publiek nog alle opwindng der ridderlijke
avonturen meeleven.
De 19de eeuw heeft in de democratische
stadsparken een naklank van den vroegeren
bloeitijd voortgebrachtIn deze tuinen zijn
geen hoogtepunten, geen grootsche uitzich
ten; ze hebben eenvoudig het publiek als
hygiënische eilanden in de bedompte hui-
-zenzee te dienen. Daarenboven werken ze
nog onderwijzend door de namen, die bij
zeldzame planten zijn geplaatst en door de
gedenkteekens, welke aan de beroemde
zonen der stad doch slechts vreedzame
cultnurdragers herinneren. Het Weensche
Sladpark van 1862 is hiervoor een goed
voorbeeld.
De tegenwoordige tijd heeft zich een an
der doel gesteld. Er wordt wel, waar 't aan
gaat, een weinig gras tusschen de huizen
aangeplant, maar het is belangrijker, dat dc
stedelingen vlug en goedkoop naar buiten in
het landschap worden vervoerd en dat de
„Wald und Wiesengürtel" om de huizenzee
behouden blijft. De woorden, die de Hon-
gaarsche hof-historiograaf. graaf Bonfini, in
het jaar 1177 in zijn schildering van Weenen
neerschreef, zullen waar blijven: „Het heele
gebied is als een heerlijke, enorme tuin,
door fraaie wijnheuvels en boomgaarden ge
kroond".
X eeltbeperking
Indien wij onze ingevoerde granen zelf
moesten telen, dan waren hiervoor omstreeks
twaalfhonderdduizend H.A. bouwland noo
dig. Hetgeen mooi onmogelijk is, schrijft
men in „Rust Roest", omdat we maar onge
veer negenhonderdduizend H.A. hebben en
hier natuurlijk ook nog andere gewassen
moeten telen dan graan.
Met behulp van de geweldige massa in
gevoerde granen en andere voedermiddelen,
kwamen de bueren er toe, vijfenveertig mil-
lioen KG boter meer voort te brengen, dan
in ons land kon verbruikt worden. Deze
werden vooral in Engeland opgegeten tegen
dertig A veertig cent. De boeren mestten er
anderhalf tot twee mill, varkens meer mee
vet. dan in ons land verbruikt konden wor
den. Over vele ervan heeft Italië zich ont
fermd tegen de royale betaling van om
streeks tien cent per kilogram.
De omstreeks elfhonderd milliocn eieren
die hier te veel zijn en moeten uitgevoerd
worden of op andere wijze weggewerkt, be
ginnen al evenzeer in de ridhting van de
(abelachtige reuzenprijzen te gaan.
En zoo meer.
Wie nu de ontzettende verliezen op deze
voortbrenging lijden moet, het moet voor
iedoren duidelijk zijn, dat noch de boereïi,
noch de Regeering, zo geruimen tijd dragen
kunnen.
Het moet ook iederen boer overtuigen, dat
het krankzinnigenwerk is, maar lustig door
voedenniddelen in te slajn en door zijn
vee te laten verwerken en dan later in hei
lige verontwaardiging los te barsten, als de
Regeering niet zonder dralen de voortbreng
selen tegen loonenden prijs overneemt.
De cijfers bulderen het uit, dat de voort
brenging een andere richting uit moet. dat
het onverantwoordelijk is in gelijke mate
voort te gaan. Er moet het besef uit groeien
dat omzetting, een onafwijsbare noodzake
lijkheid is Ook, dat bij nadere beschouwing
der onafwendbare feiten de Regeeringsmaat-
regelen in werkelijkheid onvermijdelijk moe
ten heeten en ook algemeene waardeering
verdienen. Men kan over de toepassing der-
maatregelen wel van meening verschillen,
de invoering was in vollen zin des woords
nuttig en noodig.
De helft, van den veestapel is ruim vol
doende voor de binnenlandsche behoefte en
ons volk heeft niet de roeping vreemde vol
ken te voorzien tegen den hal ven prijs.
Qndeimelkvoedering
aan melkvee
Door den Rijksveèteeltconsulent voorOver
ijssel, R. Anema, wordt in het „Overijs-
selsch Landbouwblad" uitvoerig mededee
ling gedaan over het voederen van onder-
melk aan het melkvee. Wij geven hiervan
de conclusies, waartoe de heer Anéma
komt, weer. Hij schrijft dan aan het slot;
Wanneer we in het kort de bedrijven nog
eens de revue laten passeerenen samen--
vatten, dan moet voorop worden gesteld,
dat we bier te doen hebben met een gewoon
praktijk-onderzoek, waarbij dc rantsoenver-
andcringen werden aangepast aan de voor
gaande krachtvoedergiften en waarbij tevens
in het oogmoet worden gehouden, dat prafcr
tisch op alje vier bedrijven krap hooi aan
wezig was^ïQodat hetgeen trouwens voop de
ondermelkpfriode ook het geval was, meer
krachtvoer* wérd verstrekt dan overéén
komt met de gegevens van de normen.
I. Als eerste conclusie meenen we naar
voren te moeten brengen het feit, dat op
alle vier bedrijven met resp. 20, 18, 23 en
30 melkkoeien, alle dieren met slechts één
enkele uitzondering met groote graagte de
ondermclk, zooals die werd gegeven m com
binatie met suikerpulp, lijnmeel, grond-
notenmeel of suikerpulp. lijnmeel, coeos-
meel opnemen en wel vanaf de eerste dag,
dat met voeren werd begonnen.
II. Dat bij toediening Van 14 L. ondermclk
p. dag en. p. koe op de manier, als boven
aangegeven, bij de ondermelkprijs van
cent per L., zijnde ongeveer de netto zu
waarde van de laatste paar maanden, de
dagrantsoenen aan krachtvoer zoer aan
merkelijk goedkooper worden. Ze kostten
vóór de ondermelkvoederiiig op de 4 bedrij
ven resp. 43 cent, 30 cent, 47 cent en 47 cent
per dag en per nieuwmelkte koe. Geduren
de de periode der ondcrmelkvoedering 28 ct,
28 cent, 36 cent en 36 cent.
III. Dat als we de ondermelk per 7 L. ge
lijkwaardig rekenen met 1 kg. gemengd
kpeienmeel van pl.m. 21 pet verteerbaar
ruw eitwit en we de hulp ook rekenen tot
het krachtvoer, de ondermclk op doze be
drijven resp. 1/3, 1/3, ruim V4 en V4 van het
krachlvoederrantsoen vertegenwoordigt.
IV. Dat op alle vier bedrijven na een pe
riode van ondermelkvoederiiig van 8—6
weken de dieren er zeer goed bijstaan.
V. Dal met ondermelk, als belangrijk on
derdeel van het krachtvoederrantsoen best
kan worden gemolken en dat de dieren
blijkbaar buitengewoon blijven doorgeven.
VI. Dat m.i. niet gebleken is, dat dc com
binatie suikerpulp lijnmeel grond-
notenmeel ondermelk vetgehalte-verla
gend werkt, dat daarentegen de combinatie
suikerpulp, lijnmeel, cocosmeel-ondermelk,
wanneer hierin 2 kg. cocosmeel per dag en
per koe wordt gegeven, waarschijnlijk een
beter vetgehalte levert.
VII. Dat langs dezen weg gedurende de
winterstalperiode groote hoeveelheden on
dermelk met gunstig resultaat kunnen wor
den gevoerd.
Op de vier bedrijven worden dagelijks
aan de melkveestapel gevoerd resp. 280 L.,
252 L., 322 L. en 420 L. en dat o.i. als de
kalvers en varkens hun deel krijgen, er ge
durende de winterstalperiode althans geen
„ondermelk-vraagstuk" behoeft te bestaan,
wanneer maar via de zuivelfabrieken de
teruggave der ondermelk aan het boerenbe
drijf grondig wordt georganiseerd.
Wanneer daarbij via de zuivelfabrieken
in overleg met de veevoederbureaux aan de
melkveehouders voederadviezen worden ver
strekt, dan kan door de ondermelkvoedering
aan de melkveestapel een zeer belangrijke
besparing worden verkregen op de kraciht-
voederrekening.
VUT. Wanneer we op grond van de boven
staande praktijkproeven aan mogen nemen,
dat ondermelk een waardevol voedermiddel
voor melkvee kan vormen, dan staat o.i.
ook vast. dat magere melkpoeder in tijden
van ondermelktekort zeer goed dit onder-
nielktekort kan aanvullen, zoodat een deel
van de in de zomermaanden bereide ma
gere melkpoeder, dat voor de menschelijke
consumptie geen behoorlijke prijs kan op
brengen, voor de voeding van melkvee, var
kens, k;ppen zou kunnen worden gebruikt.
Boeken en Geschriften
„Bijen als bestuifsters van het fruit"
door J. W. Rutten. Uitgave Bijenhouders-
bond N.C.B. Tilburg.
Wij hebben hier voor ons liggen een
brochure, de 3e in de reeks, uitgegeven door
den Bijenhoudersbond N.C.B. De brochure
geïllustreerd. Achtereenvolgens worden be
handeld: 1. Bijenteelt in Oudheid en Mid
deleeuwen; 2. De achteruitgang der bijen
teelt en dc oorzaken; 3. Dc ontdekking van
het verband tusschen bloem en insect; 4
De samenstelling der bloem en dc bestui
ving; 5. Enkele bestuivingsproeven.
De brochure is hoogst nuttig voor
fruittelers en bijenhouders, omdat ze
geeft de belangrijke rol, die de bijen spelen
in het bestuivingsproces. Temeer daarom
is deze brochure van belang, omdat de
nieuwste gegevens omtrent de bestuiving er
in zijn opgenomen. Bovendien is aan deze
brochure toegevoegd een literaliiurlijstje.
Wij twijfelen niet of deze brochure zal
haar weg wel vinden, want zij is zeei
teressant en leerzaam, maar bovendien zeer
i laag in prijs gehouden.
GEZONDE KOOLPLANTEN VAN EIGEN TEELT
p. loon p. to.ooo st.
BLOEMKOOLPLANTEN, Lccèrf extraGld. 1.75 Gld. 15.—
SPRUITKOOLPLANTEN, De Zeeuw s kogel Gld. 1.25 Gld. 10.—
ROODEKOOLPLANTEN, Langcndijker BEWAAR ROOD Gld. 1.50 Gld. 12.50
GELEKOOLPLANTEN. Langcndijker BEWAAR GEEL Gld. 1.50 Gld. 12.50
WITTEKOOLPLANTEN Langcndijker HERFST WIT Gld. 1.50 Gld. 12.50
ALLE WERKDAGEN OP DE KWEEKERIJ TE BEZICHTIGEN
W. DE ZEEUW's Zaadteelt en Zaadhandel, Barendrecht, Telef. 42
H. HARING
ROEDEN
IN ALLE
GROOITEN
BILLIJK
ZEERSOLIOE
MET WORMWIEL-VFIL'GHEIDSLIEREN.
NIEUWE TUINNETTEN (getaand)
elke gewenschte lengte en breedte a 7 ct.
per M3., franco hnis incl. omzetbelasting.
Postgiro 93396. Bij rembourszending
onkosten voor rekening van ontvangers
ZAADHANDELAREN e. a. vraagt prijzen
voor WEDERVERKOOPI! (GEEN RISICOI)
Nettenfabriek - Tel. 3841 - Apeldoorn
Marktoverzicht
(Medegedeeld door het Centraal Bureau)
Voerartikelen
De veevoedermarkt liep eind van de vorige
week plotseling wat vaster tengevolge van
den nieuwen aanval op de goudvaluta. Het
was op een gegeven moment zoo sterk, dat
men geen offertes voor de granen in guldens
wilde afgeven. Natuurlijk was dit relletje
van voorbij gaanden aard. toen bleek, dat
onze aegeering vasthield aan de tot heden
gevolgde politiek ten opzichte van de va
luta. De premies voor disponibele mais zijn
inmiddels verdwenen en de posities van
verdere afladingen vragen weer een kleine
verhooging. De noteeringen zijn overigens
over dc geheelc linie vrijwel onveranderd
gebleven. De vraag is klein over de gdheele
linie en de bezorgdheid in de kringen
den graanhandel, wat er in de toekomst van
dit bedrijf worden zal, indien de behoefte
zo,o klein blijft, is zeer groot. Het gevolg van
dc kleine vraag, ook in andere landen
Europa, heeft natuurlijk weer een prijsda-
lende werking, daar de exporteerende lan
den hun uitvoersurplus trachten te plaatsen
en- de uitvoeroversohotten van voodergre
nen schijnen met name in Argentinië weer
zeer belangrijk te zijn.
De prijzen van lijnkoeken bleven ook in
de afgeloopen week vrijwel onveranderd,
eveneens de grondirotenkoek en soyasohroot.
Op Sept./Decernber-levrtring zijn de produc
ten van Zwijndrecht een kleinigheid ver
hoogd. Op najaarslevering is wel eenige be
langstelling, alhoewel de vraag over het
algemeen tegenvalt.
Meststoffen
Stikstofmeststoffen. De stikstof had
slechte beurt in de afgeloopen week. Na de
werkelijk goede w eken overigens in de Mei
maand viel cliit bijzonder op. Alleen de kal1:-:
salpeter had niet t» klagen en ook met de
ohili ging het nog al. De kalksalpeter haait
nog aardig wat op in den laatstcn tijd. Waar
voor een paai.- maanden er wel eens gedacht
werd aan een tekort aan ohili, daar blijkt nu
toch wel, dat zulks ongegrond was. Met de
ammoniumnitraten ging" het minder. Wel
is de omzet nog steeds behoorlijk, maar niet
dat, wat we gewoon waren en meenden te
kunnen verwachten. De zwaveilzure ammo
niak had geen beteekenende vraag meer en
in de overige soorten is liet geheel afgeloo
pen.
Thomasmeel. Alhoewel Frankrijk zijn
handelsverdrag met Duilschland heeft op
gezegd, komt er hier tooh geen tihomasmeel
uit Elzasz. Lotharingen aan de markt. Lu-
xrimbung heeft blijkbaar voldoende hoeveel
heden naar Duitschland verkocht en is voor
loopig ook niet aan de markt.
Toch w as in de afgeloopen week de markt
werkelijk flauw te noemen. Er ging zeer
weinig om. De koopers zijn bang geworden
en trekken zioh terug, de verkoopers maken
zioh dan ook niet druk met liet doen van
aanbiedingen.
Ook de valuta-moeilijkheden van de ai
administreeren
beheeren landbouwbedrijven
taxeeren
bezorgen Hypotheken voor den landbouw
bemiddelen hij Aan- en Verkoop
geven gratis advies bij Geldbelegging
Van Hasselt's
Landbouwkundig Administratiekantoor
Noordeinde 128a - Tel. 11(132 DEN HAAG
Neemt het zekere
voor bef onzekere en koopt BIJ ONS
UW GLAS in de betere kwaliteit!
54 ruilen 51.5 x 38
iten 59.5 x 48.5
47 ruiten 59.5 x 38
94 ruiten 38 x 29.5
120 rui.en 32 5 x 27
21 ruiten 141 x 73
Dubbeldik plas Kisten gratis Niet franco
v. d. BURGH's Glashandel
Tel. 15 Maasland (Z.-H.)
Q 5 15 p kist
4/ 5.15 p kist
n 5.15 p kist
a 5 15 p kist
a 5.15 p kist
na 14.50 p kist
Prima schoongemaakte
voor kasverwarming, afraste
ring, waterleiding, stalpalen enz.
In all* diameters en in ieder
kwantum voorhanden.
Atrasteringsbuizen worden van
geboorde gaten voorzien om
draad door te trekken.
„TUBUS" Handel-Maalichippij M
Veerschedijk C 271a
Hendrik-ldo-Ambacht
f e'. Dordrecht 6475. Na 6 u. 3193 Oordt
kunnen los loopen
bij Staaldraad Vlechtwerk HANSA
(Nederlandsch Fabrikaat)
ONVERWOESTBAAR en TOCH GOEDKOOP!
Draad lengt niet! Mazen verschuiven nietl
Zelfs veulens scheuren zich niet! Prikkel
draad beslist onnoodigl Voor ALLE dieren
een veilige afrastering!
TELEFOON VENLO 840
loopen week waren voor het zakendoen niet
bevorderlijk.
Kalizouten. Alhoewel het nieuwe seizoen
feitelijk reeds aangebroken is, zijn er nog
geen nieuwe prijzen bekend.
'k Heb in de laatste dagen heel wat van
ons lieve vaderlandje gezien.
Kris-kras heb ik Noord- en West-Friesland
doorkruist en daarbij nog andere gedeelten
van ons land.
Toen ik met een kennis van mij op een
zonnige achtermiddag wandelde door de wei
landen van een gedeelte van Noord-Friesland
en eerst de bedrijvigheid gezien had hij een'
stoomzuivelfabriek en daarna de rustige rust,
waarin de boerderijen verzonken lagen te
midden de welige grasvelden, hier en daar
reeds door de zeis of maaimachine gemillime
terd, toen viel het moeilijk om een wereld
crisis te denken.
En toch dacht ik er aan. Dachten wij er
aan en spraken er over.
SCHIJNBAAR IS ER WELVAART.
Het vee ziet er schoon en welgedaan uit. De
boerderijen,zijn zoo netjes en geven zoo'n on
bewogen, zoo'n gezeten indruk. Maar kom
eens in die boerderijen en spreek eens met
de menschen, die daar voor dag en dauw
reeds zijn opgestaan on de melk de volle
uiers hebben onttrokken en daarna allerlei
anderen zwaren arbeid hebben verricht. Weer
gemolken, weer gewerkt tot de zon onder
ging. En hoor ze dan eens over de bcdrijfsuit-
komsten.
Hoor daar eens van de velen, die van wel
geteld straatarm zijn geworden. Van ande
ren, die enkele jaren terug, hoopten binnen
niet te langen tijd als rentenier hun laatste,
levensdagen te kunnen slijten en nu als ar
beider nauwelijks rond kunnenkomen.
Dat ziin de schrille tegenstellingen in het.
zoo schijnbaar rustige landleven, die men
achter de muren der mooie boerderijen niet
zou vermoeden als men liet niet wisL
Zoo mooi liggen die boerderijen daar meest
al. Als losjes oyer het lancLsscliap gestrooid.
WAT IK HOORDE EK ZAG; LAS EK DACHT
OP REIS EK THUIS
Hier een paar kort bij elkaar, daar in de ver
te weer eenzaam gelegen. Hier met pannen,
daar met riet gedekt, hier een boerderij waau-,
van de woning onder dezelfde kap ligt als de
schuur, daar weer een met een tegen de
schuur en stal geplaatste woning. Hier met
de schuurdeuren aan de w eg, daar wéér een
niet deze ingang achteraan.
Daar is geen orde in en toch is er ook geen
wanorde. Daar is ongewilde dus kunstzinnige
afwisseling. Daar is natuurlijk variatie
In Duitschland schijnt nog al wat aan den
bouw der boerderijen te haperen.
Dat hebben we ook wel eens opgemerkt,
als we daar van dorp tot dorp liepen.
Maar of nu een
RIJKSVOORSCHRIFT VOOR DEN
BOUW VAN BOERDERIJEN
de gewenschte uitwerking zal hebben valt
nog te betwijfelen.
En tooh willen deze ordening in den
boerderijbouw daar invoeren.
De Pruisische minister \an landbouw heeft
richtlijnen voor boerderijbouw opgesteld. Hij
zegt het heel mooi. Maar of het ook heel mooi
wordt is een tweede vraag.
Dc nieuwe boerderij moet als lid van het
nieuwe boerendorp een gesloten harmonisch
geheel vormen, schrijft deze minister. Het ver
schaffen van rijksmiddelen eischt in het be
lang van de gemeenschap een eenvoudige,
duurzame en doelmatige vormgeving. ITei
bouwen van een nieuwe boerderij is niet al
leen een technisch organisatorisch en oeco-
nomisch-, dooh zeer in het bijzonder een cul
tureel werk, waarvan de uitvoering aan de
architecten hooge eischen stelt inzake kennis
van den boerenstand, de handwerkskunst, in-
heemsche bouwstoffen, bouwwijzen, enz.
In plattegrond, opstand en Voiiri vakkun
dig goed uitgewerkt, moet een organisch har
monisch werkend geheel worden geschapen.
Het gezicht van de boerderij Wordt bepaald
door vorm en gestalte van het bouwlichaam,
door de toegepaste bouwstoffen enbouwdee-
len en door de vakkundige uitvoering. Het
boerenhuis moet zijn verbondenheid met den
bodem uitdrukken. Gestreefd moet worden
naar zinvolle aansluiting aan hetgeen ons
door het voorgeslacht is nagelaten.
Boerderijen worden gebouwd voor genera-
'ties.
Fundamenten, buitenmuren, vloeren en da
ken moeten van goede, zoo mogelijk inheem-
sclie bouwstoffen vakkundig worden ge
maakt. De gebouwen moeten beschutten te
gen warmte, koude en vochL
Asfaltpapier, zink en andere kunstbouw
stoffen mogen voor dakbedekking niet wor
den toegepast. Bij verbouwingen moet men
ook materialen toepassen, die gelijkwaardig
ziin aan de oude, teneinde een goed geheel
te verkrijgen.
Natuurlijk wordt in ons land ook op het
houwen gelet en waakt de bouwverordening
tegen al te groote willekeur, doch als de Duit
sche minister het bovenstaande moet schrij
ven, dan blijkt er uit dat de Duitsche boer
nog wel wat leeren moet. 't Zijn voor onze
boeren althans waarheden als koeien, die dus
vanzelf spreken.
De Duitsche boeren kunnen nog wel wat
van ons leeren.
De regeering van den Ierschen Vrijstaat
wil dit blijkbaar ook.
Ze heeft besloten bij wijze van proef in den
loop van dc jaren 1935 en 1936 een vijftal fa
brieken te bouwen voor de
Deze alcohol, zal. krachtens een bij speciale
wet aan de regeering gegeven bevoegdheid,
worden gedistribueerd aan importeurs van
benzine ter vermenging. Op deze wijze ver
trouwt de regeering steun te kunnen geven
aan de afzetmogelijkheid van aardappelen,
één der voornaamste'landbouwproducten van
den Ierschen Vrijstaat. De bedoeling is om,
Indien deze proef met vijf fabrieken gunstige
resultaten oplevert, het aantal fabrieken be
langrijk uit te breiden, door over het eeheele
land. voornamelijk in de arme districten, fa
brieken van betrekkelijk kleine capaciteit te
stichten,
De regeering van den Ierschen Vrijstaat
heeft zich voor de uitvoering \an dit plan
de technische medewerking verzekerd van
een Nedcrlandsche firma, die bij dc installa
tie als adviseur zal optreden.
Ook voor de opperste commercieele en tech
nische leiding zijn Nederlandsche deskundi
gen in Ierschen staatsdienst gesteld.
Misschien zijn de Ieren ons dus nog voor
met deze alcoholbereiding.
Al ongeveer twee en een half jaar geleden
is dit'vraagstuk naar voren gebracht in onze
landbouworganisaties, doch, zooals wel meer
tn ons land gebruikelijk is, op de lange baan
geschoven. Er is nueen commissie be
noemd door de regeering die de zaak moet
„bestudeeren". Maar studeeren duurt, gun
stige uitzonderingen daargelaten, wel eens
heel, heel lang.
Als ze maar niet zoo lang studeeren, dat
we al lang vergeten zijn, dat deze commissie
bestaat.
Tijd om crisismaatregelen te bestudeeren
is er ook wel geweest en uit deze studie
blijkt dat er nog al bezwaren zijn tegen het
kunstmatig ingrijpen in de regelingen var.
het bedrijf. De voorzitter van liet Drentscln»
landbouw eenootschap heeft op dc algem. ver
gadering van dit genootschap gepleit voor
Hij dacht daarbij speciaal aan dc beperking
van onze geheele veeteeltprodmctie. Bij de be
perking daarvan wordt getracht de productie
zooveel mogelijk daar te behouden, waar ze
van ouds (bij den bodem) behoorde, met het
ge\olg, dat die bedrijven, welke op aankoop
van kraöhtvoeder speciaal zijn aangewezen
in sterk mate worden beperkt. Wat het een
voudigste zou kunnen geschieden door in
voerheffing. Dit heeft natuurlijk tot gevolg,
dat de aankoop van b.v. buitenlaiidsche
voederartikelen gaandeweg terugloopt.
Een belangrijke nevenwerking zou zijn,
dat het eigen geproduceerde voer een lioo-
eere waarde vertegenwoordigde en cle ar
beid daaraan besteed een betere belooning
zou krijgen.
Ook hij de veevoedernrodurtie moet vol
gens hem aan het nationaal product -de
voorkeur gegeven worden. Ilct moet de
eerste plaats innemen. Anders zal men
ons platteland blijvend prijsgeven aan de
funeste concurrentie met volkeren van een
veel lagere levensstandaard en bovendien
op het platteland nog laten drukken de
lasten van de lioogere levensstandaard van
onze stedelijke industrieele bevolking.
Voor het materieele en culturecle belang
van het platteland, is het, zei deze voorzit
ter, noodzakelijk, dat de agrarische pro
ductie in zijn geheel wordt beschermd tegen
de concurrentie van agrarisch produceercn-
de landen met veel lagere levensstandaard.
Die concurrentie is inderdaad vaak
doodend.
Zoo b.v.
DE CONCURRENTIE VAN BEL
GISCHE GROENTEN EN FRUIT
OP ONZE MARKT.
Dat is natuurlijk een gevolg van de
Belgische devaluatie, waar ze daar weinig
voordeel van hebben en ons g.oote last
'bezorgen.
Terwijl verleden jaar gedurende de
maand Mei slechts 7000 kg. asperges van
uit Belgic in ons land werden ingevoerd,
zijn dit jaar in deze maand tot nu toe reeds
48:000 kg. over oni'e grenzen gekomen.
En'dat terwijl wij dit jaar in Mei slechts
een onnoozele hoeveelheid van nog geen
40.000 kg. asperges naar Duitschland kon
den' exporteeren tegenover ruim 200.000 kg.
in Mei 1934, zoodat heel het, verschil dit
jaaé ook nog op onze markten drukt
Het gevolg was dan ook, dat de prijs dei-
asperges op onze veilingen dit jaar aan
merkelijk beneden dien van verleden jaar
ligt.
Straks komt België onze markt geheel
lam bombardecren met kersen, doperwten
en snijboonen. Met de Belgische kersen
hadden onze fruittelers verleden jaar al
last. Een last,'die nu geheel ondragelijk
zal worden.
Bij ons handelsverdrag met Beltrië ts
uitdrukkelijk overeengekomen, dat geen
van beide landen nieuwe maatregelen
zouden nemen, die zouden kunnen leiden
tot belemmering van het handelsverkeer,
merkt ,;de Tuinderij" hierbij op.
Belgic heeft zich echter aan deze over
eenkomst niet gehouden. Door ,ie afkondi
ging dér devaluatie heeft het-den invoer
Aan onze producten in Belgic aanmerkelijk
bemoeilijkt, -terwijl het zijn uitvoer naar
ons land daarentegen aanzienlijk heeft ver
gemakkelijkt.
Onze Regeering heeft dus naar onze
meening volkomen het recht om harerzijds
eveneens maatregelen tot verdediging van
den Nederlandschen producent te nemen.
Dat vinden wij ook.
Onze handelspolitiek moet wel een tikje
krasser worden.
't Is toch al te mal, dat een land ons op
onze eigen markt beconcurreert met pro
ducten, die, omdat een ander /and ze niet
meer van ons koopt, bij ons in overvloed
voorradig is.
't Is een rare wereld tegenwoordig.
Doch volgens sommigen wa*.
DF. TOESTAND VOOR ROEM
F.EN EEUW MINSTENS EVEN
SLECHT.
Zoo stond in 1S24 in een Engclsch btaff:
„Landeigenaren ontvangen geen pacht,
1 >oeren en fabrikanten vinden ceen markt,
de kapitalisten zijn bereid hun geld uit te
leeneiï, maar de kooplieden hebben er geen
behoefte aan. Er is kapitaal te i ecl, maai
er zijn ook menschen te \eel, en de vlijtige,
arbeiders ziin gedwongen zich als bedelaars
bij het werkhuis te voegen."
Een ander blad „de Times" schreef in
Ï826; de arbeiders sterven van honger."
In ons Tand was de gemiddelde tanveprijs
op de Groninger markt in 1816 f 15 40 per
H I.., in 1817 zelfs f 20.90. in 181S zakte het
tot f 11.in 1819 tot f 6.60 en m December
1823 kwam ze niet hooger dan 2.92.
Rogge, die in 1817 f 12.00 per ILL. noteer
de. daalde in 1823 tot f 3.15.
Maar dit te weten is een schrale troost.
De vraag is thans: hoe komen wc uit
dfve toestand.
Dat is de vraag, die niemand beantwoor
den kart- Ieder heeft zijn eigen ideeën
daarover, welke de andere vaak rrwnas
noemt. Zoo ooit dan past thans voor ieder:
Vertrouwen op God.
Alleen dat vertrouwen doet ons nog
oirzen ai'bcid in de agrarische bedrijven en
ook elders verrichten.
Dat vertrouwen zal nooit beschamen
Alleen, wij worden wel eens ongeduldig.
Wat begrijpelijk is.
Tot de volgende we"k.
PRAATJESMAKER.
