«dol
BINNENLAND.
De Levensloop van Pieter Peuter
Een vierweeksche speurtocht
door Amerika
WOENSDAG 5 JUNI 1935
DERDE BLAD PAG. 9
DE GAANDE EN DE
KOMENDE MAN
Nog een paar persstemmen
Onderscheiden bladen, wijdden in hun
nummer van Maandag nog geen beschou
wingen aan de ministerswisseling; blijk
baar omdat het bericht hun tc kort
het afdrukken had bereikt. Zij gaven der
halve gisteravond hun meening. De Stan
daard noemt het aftreden vari minister
Steeniberghó
een opzienbarende beslissing.
Verschil van meening met de overige le
den van het Kabinet over de devaluatie
noopte hem tot deze daad.
Wij kunnen, zegt het blad, het louter
prijzen, dat het Kabinet „in zijn grootst
mogelijke meerderheid'' de devaluatie
heeft afgewezen; dat het, nu gekozen
moest worden tusschen het verlies
van Mr. Steemberghe èn de devaluatie,
zonder aarzeling heeft gekozen voor het
verlies van den bekwamen bewindsman,
'omdat tot devaluatie niet mag worden
overgegaan. Deze beslissing van het Ka
binet zegt duidelijker dan elke uiteen
zetting, welk standpunt de Regeering in
neemt terzake van het monetaire vraag-
Het oordeel over den heengaanden Minis
ter, dien het blad met leedwezen, ziet ver
trekken, luidt echter minder gunstig:
De houding van Minister Steenberghe
verstaan wij niet. Hij heeft het wetsont
werp tot verlaging van de openbare uit
gaven mede onderteekend. Hij was dus
van oordeel, dat de voorgestelde verla
ging van de Rijksuitgaven, van de open
bare uitgaven in het algemeen, nood
zakelijk is. Ten overvloede bevestigt het
'bericht, dat een toelichting geeft op zijn
besluit, dat hij met de zienswijze van
het Kabinet, neergelegd in het genoemde
ontwerp, instemt. Maar heeft hij dan ooi:
maar één oogeiiblik kunnen aannemen,
dat dit wetsontwerp op aanvaarding
kans zou hebben, wanneer tot devaluatie
was besloten? Het bericht zegt, dat hij
niet slechts eer* oogenblik, maar blijk
baar eenige tijd in deze gedachte heeft
geleefd. Dit nu begrijpen wij niet. Men
behoeft geen ervaren politicus te zijn om
met zekerheid te weten, dat het besluit
tot devaluatie tevens de doodsteek aan
dit ontwerp zou hebben toegebracht. De
Tweede Kamer zou, zeker in meerder
heid, dan giezegd hebben: laat ons nu
eerst' de resultaten van de devaluatie
maar eens afwachten.
Een conflict met het parlement
kwam tot heden niet voor, zegt de Neder
lander en noemt -dit een gunstig .ver
schijnsel:
En er is dan ook alle reden voor het
Kabinet om, ondanks deze nieuwe tegen
slag, met moed en opgewektheid zijn
zware taak voort te zetten. „Saevis tran-
quillus in undis." Rustig te midden van
de woeste golven.
Den scheidenden bewindsman, wien
deze gang van zaken een pijnlijke erva
ring zal zijn, willen wij onze dank niet
onthouden voor den rusteloozcn ijver,
waarmee hij een jaar lang het moeilijk
ste van alle departementen heeft be
heerdIndien de practijk hem tot de
innerlijke overtuiging heeft gebracht, dat
langs de weg, die het Kabinet wenscht
te blijven volgen, op' de duur geen bevre
digende resultaten voor de volkshuïshou
ding zullen zijn te bereiken, dan eert het
hem, dat hij de consekwentie hieruit
heeft getrokken. Er zullen er waarschijn
lijk zijn, die zijn houding fel vcroordeo-
len. Maar zij, die karakter en zedelijke
moed weten te waardeeren, zullen er
anders over denken.
Voortreffelijk is, dat het Kabinet er
voor gezorgd heeft, dat tegelijk met de
ontslagaanvraag de naam van den op-
,volger bekend werd.
Thans was er meer dan ooit reden, de
methode van het „le roi est mort, vive la
roi" toe te passen. Want voorkomen
moest worden, dat buitenlandsche spe
culanten van een vacuum in onze poli
tiek misbruiH. zouden maken om een pa
niekstemming rondom onze munt in het
leven te roepen. Dit kon doo'r niémand
gewcnscht worden, ook niet door hen,
die te goeder trouw anders over dp
muntkwestie denken dan de Regeering.
Dat prof. Gelissen zich bereid ver
klaard heeft den opengevallen zetel in
te nemen, stemt tot dankbaarheid.
Dit nieuwe vertrek,
maakt een zeer ongunstige indruk
voor het kabinet. Het geschiedt nog wel
midden in de parlementaire voorberei
ding ter behandeling van het. bczuini-
gingsontwerp, het verreweg belangrijkste
voorstel van dit kabinet, waarbij het
voor de regeerihg erop of eronder gaat.
Ook een ministerie, dat niet, zooals hPt
huidige thans op zijn grondvesten schud
dc, zou zulke schokken maar heel moei
lijk kunnen verdragen.
zijn heengaan betcekcnt, dat hij de ver
antwoordelijkheid voor deze regeerings-
politiek, waarvan hij de noodlottige ge
volgen dag aan dag waarneemt, niet lan
ger op zich kan nemen.
Met name zal hij zich hoogstwaar
schijnlijk niet hebben kunnen vereenigen
met het bijna niet aantasten van de vas
te lasten; een opzettelijke nalatigheid,
die ook tot het systeem der huidige re
geering behoort.
Als opvolger zal weldra prof. Gelissen
optreden, de directeur der Stroomver-
koopmaatschappij van de Electriciteit
der Staatsmijnen. In persoonlijk opzicht
een uitstekende keuze. Prof. Gelissen be
hoort tot de kundigste jongere katholie
ken. Hij is onder hen: de promotor van
het industrie-bankwezen, waartegenover
het kabinet, ook al zoo laks staat. Hij is
een overtuigd voorstander van industri
alisatie, waarvoor het kabinet geen hand
uitsteekt. Meermalen hebben wij de ge
legenheid gehad om van harte met in
zichten van deze frissclie figuur ons
eensgezind te verklaren.
Het blad gelooft echter,
dat de heer Gelissen een onverstandig
besluit genomen heeft door zijn veelbe
lovend leven aan dit. kabinet, der misluk
king te koppelen en dat het stranden van
zijn groote gaven op de liberalistische
opvattingen van deze regeering ook voor
de R.K. Staatspartij niets dan teleurstel
lingen in zijn schoot zal bergen.
Officieele P srichten
ONDERSCHEIDINGEN
Bü K. B. is benoemd tot Ridder in de Orde
an den Nederlandschen Leeuw Mr W. C. Boa-
lan. adv. en proc. Deken van de Orde van
.dvocaten te Alkmaar;
is benoemd tot Ridder in de Orde vam Oranje
Nassau L. Brandema tc Den Helder, secretaris
an het Uitvoerend Comité „Monument Neder
lands Redding^vezen";
is de Museum-medaille in goud toegekend
in Dr H. E. van Gelder, directeur van den,
dienst van Kunsten en Wetenschappen der ge-
te 's-Graverfhagre ais bewijs van waar-
dieerlng van zijn bijzondere verdiensten 'voor
mwezen iin Nederland;
'kend de bronzen eeire-medaille der
Oman je Nassau-orde aan J. A. van Boxtel, oppre-
b'ij de N.V, Wollenstofrenfabriek vh.
te Til/bung.
W, Brands
DIRECTE BELASTINGEN
HAVENARBEID
Het hoofd van het 2e en 3e district der In
spectie van den Havenarbeid te Amsterdam, zal
worden vervanger. door d-en hoof'J-
cte-ur van den Havenarbeid C. Mörzer
TELEGRAFIE EN TELEFONIE
ij K. B. is met ingang van 1 Juni 1935 aam
den Ingenieur der telegrafie en telefonie Ir G.
M. Uitermark als zoodanig op zijn verzoek
«vol ontslag verleend.
VOLKSGEZONDHEID
Bij ,K. B. is met 1 Oct. 1935 wagens' het he-
»kt hebben van den pensioengerechtigden
eftijd aan de inspecteurs van de Volksgezond
eid bij den dienst, welke in het bijzonder is
Mast met de handhaving van de wettelijke
:paJingen betreffende do volkshuis-vesting. IV.
ïn Boven te 's-Gravenhage en D. E Wentimk
i Rijzenburg. eervol ontslag als zoodanig ver
leend, met dankbetuiging voor de belangrijke
ensten, door hen-ln die functie^ bewezen.
LANDMACHT
Bij K. B. te op hun ve-zoek een' eervol ont
slag uit d.en nylitairen dienst verleend aan den
- v Booih van hei 2o
kolonel H. C. v. Cappolle
reis»-le'-lüit,
loemd bjj het Vrtlwlïil'g' landstommkorps
luchtwaohtdienst tot res.-le-luit, voor speciale
ol ontalugen reis.-le-lult.- L.
i i'-9. benoemd tot res-off. van gezondheid 2e
kl. bij de landmacht de heer K. Honlan, arts.
Mr. J-W. A. P. Slicher
Morgen viert Mr. J. W. A. P. Slicher zijn
zilveren jubileum als griffier van het kan
tongerecht te Alphen a ,d. Rijn. De jubila
ris ontving zijn opleiding aan het gymna
sium te Doetinchem en promoveerde in
1906 aan de Leidsche Universiteit tot. Mr.
in de rechten. Datzelfde jaar vestigde hij
zich als practiseerend advocaat te Alphen,
waarop 5 Juni 1910 zijn benoeming tot grif
fier bij het kantongerecht volgde. De jubi
laris is hij de bevolking van Alphen zeer
gezien.
DE ROL VAN DEN MOTOR
IN NEDERLAND j|
Aantal personen-auto's blijft
toenemen
Geen toeneming van autobussen
Telken ja re publiceert het centraal bureau
voor de statistiek een uitermate belangwek
kende, ho.iveeliheiid cijfers ovcr.de aanialleii
auto's motorrijwielen, autobussen en vraoljj-
auto's in ons land. De dezer dogen vcrsolijé-
ncn statistiek (stand op 1 Aug.- 1934) geefj:,
aldus schrijft ons de A.N.W.B., Toeristen
bond voor Nederland; een heel wot minder
optimistisch beeld dan vroeger liet geval was,
toen dc grafische lijnen in ononderbroken
sti.iilheiid naar boven klommen, getuigenis
afleggend van een evolutie op verkeers
gebied, die te meer interessant was omdat
zoowie andere statistieken ohronisch terug
liepen.
De statistiek, welke betrekking heeft op
1 Aug. 1934, geeft de volgende eindcijfers i'p
zien, waarbij tevens vermeld is hoeveél
motorrijtuigen in ons land voorkomen ptjé
1000 inwopere.
Aantal mot'orrijwiélen en fietsen met hulji-
motor: 1-Aug. 4931 per- totaal 1000 inwonerfc
33.378 (4.20), 1 Aug. 1932 37.094 (4.7), 1 Auk-
1933 42.122 (5.15), 1 Aug. 1934 44.411 (5.30). j.
Aantal personenauto's: 1 Aug, 1931 75.360
(95), 1 Aug. 1932 81.277 (10.08), 1 Aug. 1933
85.400 (10.-43), 1 Aug. 1934 90.088 (10.87).
Aantal autobussen: 1 Aug. 1931 3625 (0.45):,
1 Aug. 1932 3783 (0.47), 1 Aug. 1933 3814 (0.47L
1 Aug. 1934 3814 (0.46).
Aantal vrachtauto's: 1 Aug. 1931 46.0Ï2
(5.8), 1 Aug. 1932 .48.494 (6.01), 1 Aug. 19$
49.007 (5.9V), 1 Aug. 1934 49.951 (6.02).
Trizamen: 1 Aug. 1931 158.385 (19.96), 1
Aug- 1932 17-1.248-(21.24), 1 Aug.-1933 180.343
(22.04), 1 Aug. 1934 188.264 (22.71).
Merkwaardig is het daarbij te constateé-
ren, dtat liet aantal personenauto's vrijwel
geleidelijk blijft toenemen. Wel is het
accres hier minder sterk dan eenige jaren
gel-eden: van 1929 tot 1930 en van 1930 tot
1931 steeg het aantal personenauto's in ons
land telkens miert, ruim 7500 stuks. Van 1931
—1932 was de stijgingf nog géén 6000, van
1932—1933 bedroeg het accmis 4123 auto's eh
'van 19331934 zien we het aantal personen
auto's stijgen van'85.400 tot 90.088, dus me't
rond 4500.
Het aantal autobussen bleef liet laatste jaar
merkwaardigerwijze precies gelijk en
sohilt oo-k niet veel me! dat van vorige
jaren. Het aantal vrachtauto's is in d'? laatste
drie iaar maar weinig toegenomen: van 1931
op 1932 nog met 2482, maar van 1932 op 1933
met 513 en van 1933 op 1934 met 944. De
fiets met hulpmotor blij'ft ziel vin een stijgen
de populariteit-verheugen. Op 1 Aug. 193b
telde ons land er 131, in 1931 \var.cn .er reeds
1055, in 1932 steeg het aantal tot 47.75, in 1933
töt. 8721 en.op 1 Aug. 1934 reden er al 11.540
rond. Ze worden thans ook in diverse soorteik
in Nederland vervaardigd en die statistiek
van de komende jaren zal wel leeren, dat
deze handige en economisohe vervoermidde
len steeds m«r toepassing zullen vinden.
Interessant is verder het overzicht van dert
ouderdom der. motorrijtuigen in de drie
grooiste steden. Vaff de ruim 21.000 personen
auto's (die men in Amsterdam, Rotterdam
en Den Haag tezamen houdt) is nl. 39
van het jaar 1929 of ouder.
De provincie Noord-Holland is het rij'ks't
aan motorrijtuigen met -29 srtuks per -100
inwoners, in Drente daarentegen lelt men
slechts 17 per 1000 inwoners.
De gemeenten van Kampen
Worden samengevoegd!
Ged. Staten van Overijssel hebben zich;
tot de gemeentebesturen van IJsselmuiden.'
Grafhorst, Kamperveen, Wilsum en Zalk
en Veecatcn gericht met de mededeeling
dat zij besloten hebben te bevorderen dat
deze vijf om Kampen gelegen gemeenten
worden vereehigd tot. één. De betrokken ge
meentebesturen hebben zich reeds hier
mede accoord verklaard. Ged. Staten heb
ben verzocht, dat de dubbele gemeente-;
raden zoo spoedig zullen worden gekozen,
dat. zij vóór 15- Juli een beslissing kunneni
hebben genomen.
Marine en Vacantie
Het verzoek van eenige onderofficieren
In ons blad van 27 Mei werd meegedeeld,
dat door de diverse Marincbonden aan de
Schoolbesturen der bijzondere en openbare
scholen is verzocht de vacantietijd- der kin
deren gelijk te nemen met dio de. Marine
Men maakt or ons echter opmerkzaam op,
dat dit verzoek niet uitging van de Marine-
bonden,.doch, van een aantal onderofficieren.
Immers, een zoodanig verzoek, van de ge
zamenlijke Marincbonden zou indruischen
tegen het 'reglement voor militaire bclangen-
verecniging en der Zeemacht.
GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN
Egmond aan Zee
Bij de gister gehouden verkiezing is de
samenstelling van den nieuwen gemeente
raad geworden; 1 S.D. (0). 1 R.K. (1), 0 On-
afh. (2), 4 Oud-Kath. (4). 1 Landb.partij (0).
Gekozen' zijn: K. Kollenberg (S.D.), F.
Snoeks (R.K.), B. A. voin Kleef, J. Visser, C.
Broek en .1. Dekker (Oud-Kath.), T. Halff
(Lainib.partij).
Meeden
Totaal aa.nta-1 geldilige stemmen 875 (808).
I.A.R. 211 (216), V.B. 271 (227), S.D. 307 (329),
Chr.. Arb.partij 88. Andere partijen (36).
De samcnst-eliling van den raad blijft on-
gewijzigd: A.R. 2 (2), V.B. 2 (2), S.D. 3 (3).
Molenaarsgraaf
Bij de gister gehouden verkiezing is de
samenstelling van den nieuwen gemeente
raad geworden: 1 Lib. (2), 0 Gem.bel. (1),
4 A.R. (1), 1 S.G-P. (0), 0 Onafh. A.R. (3).
Gekozen zijn: J. Beusokom en B. v. Engelen
i(Lïb.), B. Tupker) C. Kcrovaar Mzn, T. van
Gils en J. Korevaai'r (A.R.), D. Tupker (S.G.P.)
Nieuw-Helvoet
Bij tie gister gehouden verkiezing is de
samenstelling van den nieuwen gemeente
raad geworden: 2 Lib. (2), 2 S.D. (3), 3 Ge-
meenebel., 0 A.R. (1), 0 C.H. (1).
Gekozen zijn: M. Arkenbout en Joh. Vee-
nenbos (lib.), T. van Stigt en H. v. Beesten
(S.D.), J. Klop, B. West-erveld en L. Lageweg
Czn (Gem.bel.).
Noordwijk
Bij de gisteren gehouden Gemeenteraads
verkiezing te Noordwijk werden uitgebracht
4424 (3958) geldige stemmen. Daarvan ver
wierven: A. R. Partij 677 (549), Chr. Hist.
Unie 691 (734), R. K. Staatspartij 1346 (1823),
Algemeen Arbeiders Belang (S.D.A.P.) 214
(356), Gemeentebelang 353 (496), Kath.
Zelfstandigen 107 Chr. Dem. 239
Kath. Burgerpartij 527 verschillende in
gezetenen 50 neutrale kiezers 221
Bij het zetelaantal van 15 bedroeg de kies-
dceler 2941-1/15. Het aantal gekozen is als
volgt: A. R. Partij 3 (2). Chr Hist. Unie 3
(3), R.K. Staatspartij 5 (7), Soc. Dem. Arb.
Partij 0 (1), Gemeentebelang 1 (2), Chr.
Dem. 1 (0), Kath. Burgerpartij 2 (0).
Willemstad
Bij de gister gehouden verkiezing is de
samenstelling van den nieuwen gemeente
raad geworden: 1 S.D. (0), 0 Gemirentebel. (1),
2 A.R. (2), 2 C.H. (2), 2 Onafh. (2).
Gekozen zijn: A. de Wit, C. Dame Gzn,
K. Verhagen, H. II. Harmsen, C. Maris Czn,
J. A. Maris Waai, P. Pop.
Zuidbroek
Bij-die- gehouden verkiezing is de samen
stelling van dén nieuwen gemeenteraad ge
worden: 0 Lib. (2), 0 V.D. (1), 3 S.D. (2).
2 Gem.bel. (0), 2 A.R. (1), 0 Onafh. arb. (1).
Gekozen zijn; L. Stoenhuis, J. H. Wetering
en P. Kuiper, (S.D G. Luinge en W. van
Bergen (Gem.bel.), J. J. Maathuis en C. Lub-
1 bere (A-R-).
Geen Duitsehe touristen meer
Geen geld voor reisdoeleinden
Van officieele zijde wordt medegedeeld,
dat hel niet mogelijk is gebleken met. de
Duitsehe regeering tot een regeling te ko
men. om het voor reisdoeleinden naar ons
land vastgestelde bedrag te verhoogen.
Een DlVrtsc-her, die ons land wil bezoeken,
zal dus ook dezen zomer niet meer dan 10
mark mee kunnen nemen.
De lediggang der jongeren
Bevordering van hun bekwaamheid
Verschenen is een nota van den Minister
Sociale Zaken naar aanleiding van het verslag der
.Tweede Kanier inzake het wetsontwerp wijziging
en' verhooging .van het tiende hoofdstuk A der
Rijksbegrooting voor 1934.
Hierin wijst de minister erop, dat in steeds toe
nemende mate de overheid heeft ingezien dat er
fp.aatrcgelen moesten worden genomen tegen den
gedwongen lediggang van jonge werkloozcn. Ver-
schillendi.' gemeenten, die in 1933 geen of weinig
aandacht aan dit vraagstuk schonken, lieten in den
ioop van 1934 van haar daadwerkelijke belangstel
ling blijken en organiseerden met 's ministers in
stemming cursussen op velerlei gebied, verder het
hoodige doende om de vakb kwaamheid der jon
geren te bev'orderen. Dit had tot gevolg, dat met
het aanvankelijk uitgetrokken bedrag niet kon wor
den volstaan, mede, omdat di regeering deze door
den nood der tijden opgelegde taak in het belang
dfer' jeugd bevorderde.
BoVendjen had de practijk aangetoond, dat naast
cursussen practisché werkverschaffing n voor de
jónge werkloozen moqsten worden georganiseerd
Zulke werkverschaffingen werden in verschillende
gemeenten met succes ter han-,' genomen en dc mi
nister heeft dit streven, waartoe hij het initiatief
had g nomen, financieel gesteund.
DONDERDAG 6 JUNI
HUIZEN 1575 M. 5.00 KRO. 10.00 NCRV.
11.00 KRO. 2.00-11.30 NCRV. 800-9.15 en
10.00 Gram.pl. 10.15 Morgendienst olv. Ds G.
Ubbink:-10.45 en 11.00 Gram.pl. 11 30—12.00
Godsd, halfuur. 12.15 Orkestconcert en gram.
pl. 2.00 Cursus fraaie handwerker. 3.00 Voor.
de vrouw. 3.30—3.45 Gram.pl. 4.00 Bijbelle
zing Ds. J. A. van Nie, mmv. bariton en orgel.
5.00 Handenarbeid v. d. jeugd. 5.30 Gram.pl.
6 00 Pianorecital J. Couvée. 6.45 Causqrie A.
Stapelkamp. 7.15 Ad). G. C'aeijs: Onze land
dag. 7.30 Weekoverzicht. 8.00 Vaz Dias. 8.05
Orgelconcert L. Blaauw. 900 Oudi ruurtje. 9 30
Kwintet olv, P. v. d. Hurk. (Om 10.00 Vaz
Dias). 10.. 3 Gram.pl.
HILVERSUM 301 M. AVRO-uitzending. 8.0C
Gram.pl. 900 Omroeporkest olv. N. Tn ep.
10.00 Morgenwijding. 10 15 Gram.pl. 10.30 Ver
volg Omroeporkest. 11.00 Kn:pcursus kinder-
kleeding. 11.30 De Octoohonikers olv. B. Druk
ker 12.30 Kovacs Lajos en zijn orkest en gr.
pl. 1 45 Concert mmv. Mr. H. Smedcs (tenor).
J. de Verte (fluit). E Veen (piano), H. Staf
ford (piano-syncopations), E. v. Praag (decla
matie) en gram.pl. 4.00 Voor zieken en thuis
zittenden. 4.30 Omroeporkest olv. N Treep.
5.00 Voor di kinderen. 530 Omroeporkest
olv. N. Treep. 6.30 Sportpr^atje H. Hollander.'
7 00 De Avro-Dedbels olv. E. Meenk. 7.30
Radió-Volkszang olv. P. C. Poortman. 8.00
Vaz Dias. 8.05 Gram.pl. 8.30 „Een hondscfie
verhandeling door W, Loeb. 8 50 - Disco-
nieuws. 9.20 Deethovens 9de Symphpnie door
het Concertgebouw-orkest olv. Prof. Dr. "W.
Mengelberg, het Toookunstkoor. To v. d.
Sluys (sopraan). S. Lug r (alt), L v Tulder
(tenor) en Th. Denijs (bas). 10.35 Gram.pl.
11.00 Vaz Dias 11.10—12.00 De Avro-Deci-
bèlj olv. Eddy Meenk.
Middenstand en gasapparten
Antwoord der installateurs
In
nummer van 1 'nni 1.1. diteerden
we uit het tijdschrift „Ga&belangen" iets
over bovenstaand onderwerp. De redactie
van het A 1 g. W e e k b 1 a d voor Loodgie
ters, Fitters en Installateurs heeft dat ge-
heele artikel overgenomen en van een on
derschrift voorzien.
Het is billijk, dat we ook daaruit eenige
passages overnemen.
Allereerst wordt opgemerkt, „dat hier niet
de meening van rle Vereeniging van Gas-
fabrikanten wordt uitgesproken.
Wij hébben redenen om te vertrouwen,
dat haar uitspraak minder, eenzijdig zal
zijn, indien men zich maar kan losmaken
vati theorieën, waarin sommige directies
zich vastgedacht hebben". 1
„Onder.het algemeen belang verstaat men
allengs meer de bijdrage van het gasbedrijf
in de gemeentelijke huishouding. Algemeen
belang is hier een economisch begrip ge
worden, dat als regel niet met dat van den
gasverbruiker strookt.
Men wil den verbruiker nopen gas te koo-
pen, ook wanneer de belofte: „groote omzet
brengt prijsvermindering" reeds lang ge
broken is.
Het gaat in deze omstandigheden niet
ftkn, de. fitters te Verwijten, dat bij hen d»
propaganda .voor gas hiet veilig isT
DROITWICH 1500 M. 10 35-10.50 Morgen
wijding. 11.25 Orgelspel H. Croudson 11.50
Voor de scholen. 12.10 Rutland Square en
New Victoria Orkest olv. N. Austin. 1.20 Gr.
pl 2 25 Voor de scholen. 3 20 Vesper. 4.10
Gram pl. 5.05 Orgelconcert Ph. Taylor 5.35
BBC-Dansorkest olv. H. Hall. 6.20 Berichten.
6 50 Cembalo-recital A. Ehlers. 7 10 Duitsch«
les. 7.40 Gram.ol. 7.50 Lezing. 8.20 „Liebelei".
spel van A. Schnitzler. 9.20 ..I've got to have
music", olv. A. Croom—Johnson. 9.50 Berich
ten. 10 20 Kerkdienst. 10.35 Glioka-concert
olv. L. Hcward. 11 35-12.20 Casani dub Or
kest olv. Ch. Kuns_
RADIO PARIS 1648 M. 7.20 en 8 20 Gram.pi.
12.35 Kamermuziek olv. Doyen 9.05 Sympho-
nieconcert olv. Inghelbrecht, mmv, solisten.
10.55 Dansmuziek.
KALUNDBÖRG 1261 M. 12.20—2.20 Strijk
orkest olv. Anderseo 3.05—5.05 Omroeporkest
olv. Gröndahl. 8.30 „Kfnafarernezangspel
olv. L Gröndahl. 10.45 Pianorecital. 11.10—
12.50 Dansmuzu k.
KEULEN 456 M. 6.35 Orkestconcert. 11.10
Ccncert. 12.20 Blaasconcert. 1.35 Omroepkw.n-
tet. 4 20 Zang. 5.20 Uit Leipzig: Omroeporkest
en solisten. 7 20 Volksmuziek. 8.30 Uit Konings
bergen; Omroepklemorkest en dansorkest. 10.50
Omrceporket olv. Kühn. 11.20—12.20 Omroep
orkest, -koor en solisten.
ROME 421 M. - 9.15 „La cena delle beffe",
opera van Giordano. Leiding; Giordano.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.20
en 1 30— 2.20 Max Alexys' orkest. 5.20 Orgel
concert. 6.05 Gram.pi. 6.50 Zang. 7.05 Piano
recital. 7.35 Gram.pl. 8.20 Cabaret. 9.50 Gram.
pl. 10.30—11.20 Populair concert. 484 M.:
12.20 Gram.pl. 1250 Omroeporkest olv Ga-
son. 150- 2.20. 5 20. 6.20 en 7.35 Gram pl.
8 20 Omroeporkest olv. Gasoo. 10.30—11.20
•Gram.pl.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M - 830
Het Leipziger Symphonie-orkest olv. H. Weis-
bach. 10.20 en 1100 Berichten. 11.2012.20
Concert uit Keulen olv. Buschkötter,
Waaróm stuurt men niet op samenwer
king aan?
„De stappen, die zijn gedaan, moeten
worden toegeschreven aan de halsstarrige
Houding van gemeentebesturen, die op me
dewerking van het particuliere bedrijf geen
prijs stéllen, of die nog erger verkon
digen, dat ditbedrijf tot ondergang is ge
doemd.
Wij kennen gemeenten, waarin vele goe
de installateurs winkels en toonkamers
hadden,, die door de gemeente-toonzaal zijn
verdreven; gemeenten, waar de gasfabriek
het leeuwendeel van het werk tot zich heeft
getrokken; plaatsen, waar de fitter nagenoeg
niet mag werken.
Vooral in de laatste tijd zien wij in toe
nemende mate huur en huurkoop, verstrek
king van gratis gastoestellen, geven van re
ducties, kostelooze reparatie, service om
niet," aanstelling van gemeente-reizigers in
gasartikelen.
Hiermede vervalt veel van het laatste ar
gument, dat inhoudt vermeerderde toepas
sing is ook gunstig voor installateurs.
Bekwame gastechnici zijn soms slechte
propaganda-experts en zoo worden campag
nes in groote stijl opgezet, die bevolking en
fitters afstooten.
De huidige pogingen van eenige gasdirec-
ties, om door gezamenlijke inkoop en eigen
merk gasartikelen aan de markt te brengen,
woedt in-Jitterskringen beschouwd als een
•nieuwe bedreiging hunnér zelfstandigheid".
Door G. TH. ROTMAN
37. „Ach, lieve juffrouw", zei Oom Chris,
„Geloof mc toch, dat het een ongeluk is!
Wanneer meneer de agent me laat gaan,
Bezorg ik je dadelijk een baan!"
Hilda zei „Top!
Dat waag ik cr op!
Maar als je me beetneemt.
Pas dan op!'r
Hij bracht haar direkt naar Pieters
mama:
„Hier heb je een kinderjuf, nicht; nou,
ik Sa!
Nu mevrouw Peuter gevoelde er wel
voor.
Ook volgens Pieter kon z' er mee door;
Hij ging vóór haar taan;
Ze stónd hem wel aan!
Het was voor elkaar,
Ze kreeg de baan.
(Wordt Vrijdag vervolgd)
De strijd tusschen twee symbolen
door Mr P. BORST
XVI
Hoofdstuk II: Uitvoering
Hoofdstuk II kunnen wij vluchtig voorbijgaan. Het behelst de
regeling van administratie en uitvoering. Allerlei commissies
moeten ingesteld worden voor rechtspraak en controle.
Aan die uitvoering hapert het wel hier en daar. Want daar
hangt alles af van dc „gezindheid" andere blijft 't 'n doode letter
Na de vorige hoofdstukken zullen mijn lezérs weinig fiducie heb
ben in de sociale gezindheid van den Amerikaanschen burger.
Hoe treft men nu den overtreder van de code? Op drie manie
ren: a. Een boete wordt opgelegd; b. de regeering sluit hem uit
van regeeringsopdrachten (deze bedreiging Reeft indertijd veel
indruk gemaakt op Henry Ford, die daardoor duizenden toekom
stige Regeerings-fordjcs in dito-chevroletjes veranderd zag),
c. De patroon mag den „blauwen adelaar" niet meer in zijn wa
pen voeren. Dat beteekent. schade. Want dan ziet'het publiek,
dat hij de N.R.A. ontrouw is. Millioenen verbruikers koopen
alleen bij zaken, die den blauwen adelaar in het venster hebben
staan. Dat is het gevolg van de fabuleuse propaganda van
Roosevelt en Generaal Johnson.
XV stond in het nummer van 28 Mei,
Hoofdstuk III: Eerlijke concurrentie
Bij hoofdstuk III komt eigenlijk eerst de patroon aan bod.
Hoofdstuk III bevat de regelen omtrent eerlijke concurrentie.
Het zegt wat een'f a t.so en I ij k zakenman moet nalaten. Aller
lei misbruiken worden daarin verboden: het geven van cadeaux
het knoeien met kwaliteiten etc. De belangrijkste zijn de pro
ductieregeling en de p r ij s z et t i ng. Deze worclen be
reikt langs drie wegen.
lc Beperking van. liet aantal uren,, gedurende
welke de machines mogen worden gebruikt. Dit heeft men b.v.
gedaan in de katoenindustrie. De overproductie was daarmede
beteugeld en men kon weer een betoren prijs maken.
2e. Verbod om de' capaciteit te vergrooten. Geen nieuwe
machines aanschaffen, er zijn er reeds genoeg.
3e. Prijsregeling in engeren zin. Deze prijsregeling geschiedt
weer op verschillende manieren. 90 der codes verbieden (ver
boden) verkoop beneden kostprijs. Aldus b.v. de
code voor het boekdrukkersbedrijf. ie volgens het systeem der
kostprijsberekening van dc boekdrukkereorganisatie beneden
den kostenden prijs levérde, overtrad de code voor liet grafisch
bedrijf. Reeds nu wil ik opmerken, dat, toen ik in Juni op hel
hoofdbureau der organisatie in Washington was, dc commissies,
die.de overtredingen moesten beoordeelen, nog niet .waren inge
steld. De regel stoncl op papier, maar had practisch niet' het
minste effect. In de October-vergadoring dezer organisatie was
men dan ook zeer ontevreden over hoofdstuk III. Van de prijs-
bescherming was niets terecht gekomen.
Andere codes kennen weer minimum-prijzen, bv. in den
houthandel, de lumber-code. Ik heb een kleinen aannemer ge
spróken, die de gevolgen daarvan terdege voelde. „De hóut-prij-
zen zijn omhoog doe* de N.R.A.", zei bij, „maar als ik eert huisje
moet bouwen, heb ik als kleihe man geen N.R.A.-bescherming,
mijn eiudprijs is schandalig laag. Alleen maakt nu het materiaal
een hooger percentage uit dan vroeger, en... het loon, dat er
voor me in zit, wordt er door gedrukt
Generaal Johnson exit
Dit derde hoofdstuk, de eigenlijke regelen voor eerlijke concur
rentie, was de lieve li ngsafdeelirig van Generaal Johnson. Ilij
wilde de. concurrenten aan regelen van fatsoen binden. In de
practijk is dit derde deel niet geslaagd. Amerika was er niet rijp
voor. Andere invloedrijke regeeringspersonen als Miss Perkins
en Donald Riehbcrg hebben er zich met. kracht tegen verzet en
tenslotte Roosevelt weten te overtuigen, dat generaal Johnson
het mis had. Zoo is hoofdstuk III op den achtergrond geraakt,
niet geheel verdwenen, maar alle nadruk valt op dit oogenblik
op hoofdstuk I, de minimum loonen, de maximum arbeidsduur'
en het recht op vrije organisatie. Na het aftreden van generaal
Johnson is Richberg als voorzitter van een daarvoor ingestelde
commissie feitelijk zijn opvolger geworden. De N.R.A. is in
hoofdzaak geworden een bedrijfsgewijzc regeling van socialen
aard. Veel patroons beschouwen ook dit als een zegen: landelijk
geregelde loonen en arbeidstijd zijn een stabilisee rende
factor in de concurrentie tusschen de ondernemers.
En Roosevelt zet door. Waar misbruiken zijn te bestrijden rust
hij niet. Ook het bankwezen werd gesteld onder regelen van
eerlijke concurrentie. De beleggers werden beschermd tegen mis-
leidende emissies. Dc Slaat controleerde, waar vroegef de finan
ciers konden doen, wat zij wilden.
XI. PRO EN CONTRA DE N.R.A.
Wat men zoo al van de N.R.A. zegt
Op mijn reis heb ik met gepaste vrijmoedigheid ieder, die ik
bereiken kon, geïnterviewd over dc N.R.A. en over Roosevells
politiek in liet algemeen. Merkwaardig wat je dan te lioorcn
krijgt. Mijn overbuurvrouw op de „Statendam" krulde verachte
lijk haar lip: „Het is zooicts als 'n vijf-jaren plan. Het is een of
ander bolsjewisme".
Haar man was iets beter te spreken. Roosevelt was wel een
socialist, maar je moest bewondering hebben voor zijn schitte
rend systeem van publiciteit, zei hij.
Eenige groote leiders van Wallstrect spraken hun ernstig mis
noegen uit over Roosevelt. Zij wenschten weer de oude vrijheid
terug.
De drukkers-secretarissen, die ik mocht bezoeken, waren ge
reserveerd. Den opzet keurden ze goed, maar ze vonden het nog
te vroeg, om over resultaten te spreken.
Verschillende arbeiders cu kieine middenstanders, die ik sprak,
waren zeer tevreden. Zij hadden nog wel niet veel resultaten
van de N.R.A. gezien, maar zij hadden vertrouwen in Roosevelt.
Die zorgde voor den kleinen man. Die liet zich niet omkoopen.
Hem zouden ze blijven volgen.
Negen argumenten contra
Op Roosevelts politiek hoorde ik de volgende critiek:
1. De N.R.A. heeft de kosten en prijzen omhoog gedreven.
2. De werkgevers ontduiken de bepalingen.
3. Door mechanisatie wordt het begeerde doel, minder werk
loosheid, niet bereikt (In November 1934 waren er volgens
de schatting van de American Federation of Labor nog
ruim 11 millioen werkloozcn.)
4. De beperking der capaciteit werkt remmend op de industrie.
5. Roosevelts politiek is staatssocialisme.
6. De N.R.A. kweekt monopolies.
7. De N.R.A. verstart de prijzen.
S. Groote vermeerdering van het aantal ambtenaren, toene
ming der bureaucratie.
9. Uitvoering van staatswege bevordert omkoopeiij.
(Slot volgt.)
