VRIJDAG 24 MEI 1935
TWEEDE BLAD PAG. 6
Stadsnieuws
De Maleische Archipel als
ctbnologisch studieveld
Inaagureele oratie
Prol. Dr. J. P. B. de Josselin de Jong
Hedenmiddag heeft Prof. Dr. J. P. B. de
Joseelin <le Jong bij de aanvaarding van
zijn ambt van gewoon hoogleeraar in de
volkenkunde van Xederluidsch-Jndté in ver
band met de algeme^ne volkenkunde aan
de rijks-univernteit alhier, een rede uitge
sproken over bovenstaand onderwerp.
Het volgende is er aan ontleend:
Een goed gefundeeide indeeling der
mensehheid naar beschavingstypen kan de
moderne ethnologie evenmin gexen als die
\an een eeuw geleden.
Het ethnologifech onderzoek concentreert
zich tegenwoordig meer en meer op de cul
turen der afzonderlijke volken en volkjes
en verder op „etfonologische studievelden".
Zulk een et fonologisch studieveld is ook
de Maleische Archipel. Ten onrechte wordt
dikwijls verkondigd, dat de bevolking van
Nederlandech-Indië in geen enkel opzicht
een eenheid vormt. Spreker wil de aandacht
x ragen voor enkele verschijnselen, die de be-
tcekeors van den Maieischen Archipel aLs
ethnologisch studieveld duidelijk in het licht,
stellen, en tevens iets van de eenheid zul
len doen zien, die de verscheidenheid des
t< belangwekkender maakt.
Jn den laatsten tijd is er nieuw licht ge
worpen op een oud-Indonesisch socio-fami
liaal organisatie-type, dat vooral in de
Groote Oost verbreid is, maar ook in
het Wasten van den Archipel nog voorkomt.
De structureel® kern is een clansysteem,
waarin de clans de schakels vomten van een
gesloten keten van huxvelijksrclaUe»: elke
lan geeft vrouwen aan een bepaalde an
dere clan en omvangt vrouwen van een be
paalde derde clan. Zoo vormt dus ook elke
clan de middengroep van een combinale
trits die. van het standpunt van de clan be
schouwd. een samenleving in het klein
vornit. De connubiale betrekking maakt
deel uit van een regelmatig haïf-eeremo-
nieel, half-economisch ruilverkeer, waarbij
de middenclan aan haar eene partner be-
halvg vrouwen geregeld zoogenaamde „vrou-
xxelijke" goederen levert en van die partner
.mannelijke" goederen en mannen ontvangt,
terwijl zij met haar andere partner in te
gengesteld ruilverkeer staat De vrouwen-
ontvangende clan is altijd min of meer on
dergeschikt aan haar vrouxven-leverende
partner-clan. Dit t ritsen-systeem wordt
doorsneden door een andere groepeering,
een verdeeling in twee exogame phratriefe,
en bovendien was het clan-systeem vroeger
dub-unilineaal (d.w.z. er waren eigenlijk
«wee clangroepeerineen. een patrilineal© en
een mat'üineale, die elkaar dus doorsne
den). Dit dualistische driegroepenstelsel
hangt blijkens de mythen ten nauwste sa
men met een wereldbeschouwing, waarin
het mythische weldoener-bedrieger-paar de
dualistisch geordende totaliteit van den kos
mos vertegenwoordigt, zooals in de sociale
ordening de beide phratrics, terwijl het
oer- en opperxvezen als afzonderlijke mythi
sche figuur de alles omvattende eenheid
representeert.
Als tweede verschunselencomplfix behan
delt spreker de reactie der oud-inheemsche
cultuur op de machtige beschavingsinvloe
den van Hindoeïsme en Islam. Gedurende
den bloeitijd van het Midden-Javaansche
Rijk, in de Se en 9e eeuw, is het Voor-Indi
sche element volstrekt overheerschendmaar
tijdens de grootste politieke machtsont
plooiing van het Hindoe-Jaxanisme in het
rijk Madjapahit ziet het zich teruggedron
gen door dc onweerstaanbaar opdringende
macht van het inheemsche. Dit „javanisee-
ringsproces". zooals Krom 't genoemd hoeft,
i* door de onderzoekingen van Rassers be
treffende drama en tooneel op Java veel dui
delijker gexvoren.
Die javaniaeering i.« eigenlijk een ver
jonging. Onder den stimuleerenden invloed
der hooger ontwikkelde, maar in xvezep
nauw vpruante Hincloesche beschaving,
heeft ou:l Javaansch cultuurbezit nieuwe
vormen aangenomen, zonder evenxvel van
zich zelf te vervreemden; en toen de Hin-
doesché inspiratie had uitgexverkt, herleef
den ook de oudere vormen weer: de Jaxaan-
eclte cultuur was rijker gexvorden, maar in
wezen zichzelf gelijk geblexen.
Op het Hindoeïsme is dc Islam gevolgd.
De Mosliiflsc|ie invloed, wijkt in alle opzich
ten sterk af van dien van het I-Iindoeisme
en het karakteristieke der inheemsche be
schaving wordt op deze wijze van verschil
lende zijden belicht.
Wat de Indonesische bevolking in den
Islam gegrepen heeft vooral waren het
toch wel de groctsche aspiraties, het xveer-
galooze zelfvertrouwen, het onwrikbare ge
loof jn eigen roeping dezer gemeenschap
van gelijkgezinden, die geen rassen of gren
zen kent. Maar vooral neéft de Islam zijn
succes in den Maleischen Archipel te dan
ken aan zijn verdraagzaamheid jegens oud-
in heem sch leven. Intusschen blijkt de in
heemsche cultuur een actieve factor van be-
teekenis te zijn in de ontwikkeling van den
Indonasisohen Islam. Zelfs op het gebied
van het familieleven, waarop de Islam geen
ander gezag naast zich duldt, heeft niet al
leen oud Indonesisch gebruik zich weten te
handhaven, maar zijn uit liet conflict tus
schen inheemsche opvattineen en de Moham
medaansche -wet soms nieuwe Indonesisch-
Moslimsohe gebruiken ontstaan.
De besproken verschijnselen zijn niet al
leen uit een cultuur-wetenschappelijk oog
punt onze aandacht waard, maar tevens
omdat zij tot conclusies nopen, die voor het
bestuur, voor zending en missie, kortom
voor allen, die' in de Nederlandsch-Indische
gemeenschap een jeidende functie beklee-
rien, van eminent belang zijn. Den ethno-
loog sterken zij in het geloof aan den zin
van zijn streven, aan het bestaansrecht en
de waarde van zijn wetenschap.
KONINKLIJKE PRIJS
H. Tv. H. Prinses Juliana heeft voor de
E.H.B.O.-wedstrijden, die Zaterdag worden
gehouden een zilveren medaille beschikbaar
gesteld.
C.O.W.-NIEUWS
Gisteravond speelde L.P.S.V. I in de com
petitie om den C.G.W.-beker tegen de
Leidsche Scheidsrechters. De politiemannen
verloren met 8—1.
CGAV. speelde gistermiddag in hot
Zuidersportpark te Den Ha?*? tegen de
Haagsche xverkloozen. De Leidenaars won
nen na een keurlgen wedstrijd met 4—3.
ERNSTIG ONGELUK.
Bi) de demping van bat Levendaal.
Bij het verrichten van werkzaamheden
niet en lier, in gebruik bij dc demping
van 't Levendaal, is, de omstreeks 50-jarige
werkman W, door de plotseling losschieten
de slinger an de lier tegen hot hoofd ge
troffen. Hij werd ernstig gewond door don
L.H.D. naai het Acad. Ziekenhuis gebracht.
Nationale Bond
„Het Mobiiisatiekruis"
F eest vergadering der afd. Leiden
In de Graanbeurs is gisteravond een feest-
vergadedng gehouden van de afd. Leidon
van den Nationale» Bond „Het Mobilisatie-
kruis". De lijk met vlaggendoek versierde
zaal was goed bezet Onder de aanwezigen
bevonden zich oa. Luitenant Generaal b.d.
v. Terwesga; de garnizoenscommandant,
overste Haitsma Muiier. de commandant
van de Leidsche Burgerwacht, majoor van
Mens; de voorzitter van de plaatselijke Land-
stormcommi*«ie. Ds. IC. Thomas; de voor
zitter van de leidsche Burgerwacht, Mr.
Trapman, de oud-voorzitter der afdeeling
de heer B. ten Cate Brouwer en tal van ver
tegenwoordiger van bevriende vereenigingen.
De voorzitter der afdeeling. Mr. Nord
Thomson, sprak een openingsxvoord. Spr.
wees er op. dat dezen avond weer een aantal
kruisen aan kameraden uit de mobilisatitc-
tljd zullen worden uitgereikt. Uit het feit
dat deze kameraden het op prijs stellen bet
krui6 te ontvangen blijkt dat zij, als het
moest, opnieuw gaarne hun plicht voor het
vaderland zouden doen. De plaatselijke afd.
van den Bond bestaat nog maar kort. Het
is nog slechts een babv. Heeft de baby al
tanden? Ja zij beeft landen om zich vast te
bijten in Me nationale gedachte, die ons
bindt. Kan zij al spreken? Ja zij kan al
spreken van het ideaal dat ons bezielt. Kan
ze al loopen? Dc afdeeling heeft al honder
den leden. Zij kan al loopen maar vreemd,
zij kan nog niet op eigen beenro staan. De
financieeJe toestand is niet rooskleurig. Laai
ieder medewerken om daarin verbetering
te brengen. Ten slotte richtte spr. woorden
van hulde tot den oud-xoorzitter der afd.,
ren heer D. ten Cate Brouwer, die de afd.
opgericht heeft en in de eerste tijd kracht
dadig heeft gesteund. Onder luid applaus
bood spr. hem het ecre-lidmaatschap der
verceniging aan.
De heer ten Cate Brouwer aanxaardde dit
gaarne en dankte voor de hulde hem ge
bracht. Spr. heeft dezen bond Hef. Hij roept
in herinnering het jaar 1914, toen de dienst
plichtigen niet angst in hot hart de oproep
der Regeering ontvingen. Zij hoopten vurig
dat Nederland buiten de oorlog zou blijven
en dat is gelukkig het geval gexvorden. De
gemobiliseerden hebben toen vele jaren
trouxv gestaan rond den troon van Oranje.
Het xvas een uitstekende gedachte van
Z. Exc. v. Terxvesga om tusschen die gemo
biliseerden een band te leggen, en saamboo-
rigtieid tusschen hen te kweaken. Saainhoo-
righeid is bet beginsel van den Bond. In
„Het Mobiiisatiekruis" zijn allen kamera
den. Spr. heeft zich als voorzitter terug moe
ten trekken, maar hij hoopt een trouxv lid
te blijven. Het moge ook de Leidsche afdee
ling goed gaan.
Het hoofdmoment van den avond was het
uitreiken van een aantal kruisen aan nieu
we leden door generaal Van Terxvesga, die
een korte geestdriftige toespraak hield. Spr.
herinnerde, aan de geestdriftige opmarsch
voor de mobilisatie en aan het feit dat het
ons gelukt is met een betrekkelijk klein
leger buiten den vcrschrikkelijken krijg te
blijven. De herinnering aan dien tijd van
opofering en moed wordt levendig gehouden
door den Bond Het Mobiiisatiekruis. In dien
Bond wordt gekweekt de geest van liefde
voor het Vaderland dat wjj tot eiken prijs
willen behouden. Dc bond heeft ook de
schoone taak die goede geest bij de jongeren
levendig te houden. Al dat defaitisme van
tegenwoordig is uit den böoze. Eenzijdige
ontwapening is de dood voor ons land.
Oorlog is verschrikkelijk, maar juist om
dien oorlog te weren moeten we pal staan
voor de bescherming van ons land. Met oen
woord van felicitatie reikte spr. daarna de
kruisen aan ruim 40 nieuwe leden uit.
Men zou reeds gaan denken, dat de avond
geheel met redevoeringen werd gevuld,
maar dit was toch geenszins het geval. In
de eerste plaats xvas er de Oude Jagerband,
onder leiding van den hepr Huegenin, die
aan den avond kleur en enthousiasme heeft
gegeven door zijn meesterlijke vertolking
van een aantal stukken muziek en door
zijn keurige illustratie en onderstreeping
van de hoogtepunten van den avond.
En daarnaast trad op het „Lcidsch a ca-
pella koor" onder leiding van den heer
Mizee, dat zeer veel tot net welslagen van
den avond heeft bijgedragen. De heer Mizee
heeft een uitgelezen gezelsohap verzameld
dat hij met bezieling regeert en waarmee
hij fraaie resultaten weet te bereiken. Reeds
de oud-Vaderlandsche muziek die voor de
pauze gezongen werd was uitnemend ver
zorgd en juist en zuiver aangevoeld, maar
dit gold in nog hoogere mate van de mu
ziek van Brahms, Hubert Cuypers en Die-
pcnbrock na de pauze. Daarbij bleek nog dui
delijkor tot welk een scherpzinnige vertol
king het koor in staat is.
De zaal was zeer gul met haar applaus.
Tusschen de bedrijven door werd, ter stij
ving van de kas, nog op Amerikaansche
wijze een plaquette van Generaal Snijders
verkocht. Dc Voorzitter sprak tenslotte
woorden van dank.
TERAARDEBESTELLING VAN WIJLEN
Dr. C. H. DEE
Hedenmorgen om 12 uur vond op de Be
graafplaats aan de Groenesteeg de teraarde
bestelling plaats van wijlen de heer Dr. C
H. Dee, vroeger alhier woonachtig en oud
conrector van het gymnasium te Gorinchem
die te Den Haag op 72-jarige leeftijd over
leed. De overledene was gedurende 28 jaar
als loeraar aan het gymnasium verbonden,
waarvan de laatste 6 jaar als conrector. Hij
genoot groote plaatselijke bekendheid als
schilder van stillevens en groot muzieklief
hebber. Onder de aanwezigen merkten wij
o. a. op Dr. J. Berlage, oud-rector gymna
sium te Deventer, Mr. H. C. Obreen uit Was
sotiaar, Dr. S. Biegel, wethouder van Go
rinchem, Dr. J. Broers uit Den Haag, Mr.
G. Blokhuis, oud-kantonrechter te Gorin
chem, Prof. L. Knappert uit Leiden. Jhr.
Mr. Dr. N. C. de Gijselaar, oud-Burgemees
ter van Leiden, uit Wassenaar, Dr. v. Eek,
oud-conrector van bet Leitisch Gymnasium
te Leiden, Mr. Ekkert uit Den Haag, Dr. H.
T. Damsté uit Oegstgeest, Ds. A. Trouxv uit
Den Haag en vele vrienden van den over
ledene.
Baron van Voorst tot Voorst, executeur-
teetementair, spra* nog cenige persoonlijks
woorden en dankte aUc aanwezigen voor de
betoonde belangstelling.
RECTIFICATIE.
Men verzoekt ops mede to deelen, dat de
Volkszangavond, die georganiseerd is door
de Commissie Kinderfeest 31 Aug., is tot
stand gekomen op initiatief van Burgemees
ter en Wethouders op verzoek van den
Ned. Volkszangbond.
ARBEIDSBEURS
Op den 23en Mei 1935 waren 3746 (v.j.
3019) werkzoekenden ingeschreven.
WATERTEMPERATUUR
Zweminrichting De Zijl 14.5 gr., C,
350-jarig bestaan Hortus
Bonaticus
Een prijsvraag
In 1937 zal ter gelegenheid van het 350-
jarig bestaan van den Hortus Botanicus te
Leiden een Gedenkboek verschijnen, waar
in velschillende artikelen over bet ont
staan, den groei en plannen voor de toe
komst van den tuin zullen worden opge
nomen.
Het bestuur van de stichting tot bevor
dering van de belangen van den Hortus
Botanicus te Leiden wenseht ip dit bock,
zoo mogelijk, ook een bijdrage van één der
leden dier Stichting te plaatsen in den
vorm ran een foto of teekening van een dr-
tail uit den Hortus, oor dit doel wordt een
w edstrijd uitgeschreven onder de leden (of
kinderen van leden) dier Stichting. Zij, die
hieraan wenschcn deel te nemen, worden
verzocht zich op te geven voor 1 Juli a.s.
bij den heer H. Veendorp, hortulanus, waar
verdere inlichtingen omtrent dezen wed
strijd kunnen worden verkregen.
De Leidsche Winkelstand i
Sigarenmagazijn „Zuid"
In het perceel Korex aarstraat 3 heeft he
denmiddag de fa. C. M. Bakcls-la Lou het
sigarenmagazijn „Zuid" geopend. Het is eon
kcurigg ruime en lichte zaak, smaakvol in
gericht, waarin de ruime sorteering sigaren
sgaretten, tabak cn rookartikelen goed tot
haar recht komt. De groote aantrekkelijke
etalage zal ongetxvijfeld vele kijkers lokken.
Op de Korevaarstraat krijgt de winkelstand
steeds meer aanzien, zoodat ook het punt
goed gekozen is. We xvenschen de nieuwe
zaak gaarne veel succes.
UNIVERSITEIT VAN LEIDEN
Geslaafd Doet. ex. Geaeeskunde. de heeren
J W P./nu, Lelden en M XVesterkamp. Den
Haag:.
Artsexamen le gedeelte, de heer A. Gerrlta
Den Haag.
Burgerlijke Stand
ONDERTROUWT»: D Harteveld 22 j en C v
VeUen 25 J N J Overdevest 25 i en J A M
Drleaaen 25 A P J Stlkkelman en M XV
Klein P v Loe 30 J en M A Gorelxkt 28 J.
BEVALLEN: J Honsbeek—v Tongerea z G
J StrtlkBlea>ot d A E x- PuffelenVol
kering z S v Nood—de Jong z.
OVERLEDEN: J XV Lauw ongeh. vr. 86 J.
Uit den Omtrek
ALPHEN AAN DEN RIJN
OFFICIEELE INSTALLATIE COMITé
VAKCURSUS VOOR JEUGDIGE
WERKLOOZEN
Donderdagavond had in de trouxvzaal in
het Huis der Gemeente de installatie plaats
van de commissie voor de vakcursussen
voor jeugdige xverkloozen.
De burgemeester, de heer P. A. Colijn,
spruk bij deze gelegenheid het installatie
woord. Hij heette allen hartelijk welkom.
Het. xvas hem een groot genoegen deze com
missie te installeeren.' De tijd van hande
len voor haar is thans aangebroken. Hoe
eer de cursisten beginnen, hoe beter het is.
Het xverk, dat bier xvordl" aangevat is heel
moeilijk. Alles hangt af van de dagelijk-
sche leiding. Ook het vraagstuk van zich
op te geven bij de cursussen achtte dc bur
gemeester van groot belang, doch alle po
gingen zullen worden aangewend om
doze cursussen zoo goed mogelijk te doen
slagen. De commissie kan Gouda als beste
leidraad nemen voor de werkzaamheden.
Ongetxvijfeld is het voor deze commissie een
belangrijk moeilijke taak. Het is de vraag
of ze xeel dank op haar werk zal oogsten.
Het is de bedoeling de jeugdige xverkloozen
te bekwamen voor hun maatschappelijke
taak, waarmee gelijk een groot geestelijk
belang gebaat is. Ook zijn B. en W. bereid,
indien noodig, alle medewerking te verlee-
uen.
Met den xvensch, dat het de commissie
gegeven iriogie zijn spoedig vruchten op haar
arbeid te zien, dtoeg de burgemeester het
voorzitterschap over aan den heer J. L.
Gaillard, die den burgemeester dank bracht
voor al de voorbereidende werkzaamheden
in het belang der commissie verricht
De commissie bestaat uit de dames merv.
J. P. Liefhebber, mevr. J. A. v. d. Lee,, mej.
J. L. Jongenburger en de heeren: J. L.
Gaillard, C. J. v. d. Bijl, A. v. Dam, W.
Geerlof, J. Koelexvijn, A. F. Redegeld, A
Groeneveld.
CHR. MIDDENSTANDSVEREENIGING
Adhaesie-adres tegen opheffing
Kamer van Koophandel
De Chr. Middenstandsvereeniging voor
Alphen aan den Rijn en omstreken, verga
derde in het Vereenigingegebouxv aan de
Julianastraat. Op gebruikelijke wijze open
de de heer C. A. Bos, voorzitter, die in liét
openingswoord bijzonder welkom heette
mr. dr. P. G. Knibbe van Leiden.
Na lezing der notulen en voorlezing inge
komen stukken, werd eenige bespreking
gevoerd over de veroordeeling van de Win
kelweekcommissie inzake overtreding der
Loterijwet.
Mr. dr. Knibbe hield een uitvoerige be
schouwing over de plannen der Regeering
tot opheffing van de Kamer van Koophandel
te Leiden. Zeer duidelijk liet spr. uitkomen,,
dat van bezuiniging geen sprake is, en dat
het nadeel bij de eventucele opheffing
wordt voorbij gezien. Voor Handelsscholen
o.a., maar niet het minst voor den Midden
stand, die ip de Rijnstreek het meest ge
baat is bij een Kamer, binnen baar ressort.
Hier kunnen de belangen op de juiste wijze
worden voorgestaan.
Voor het overige van deze lezing verwij.
zen xve naar hetgeen over dit onderwerp
eenige dagen geleden in ons blad heeft ge
staan.
Verschillende aanwezigen stelden vragen,
waarop mr. Knibbe een alleszins afdoend
antwoord gaf.
Met algemeene stemmen werd besloten
adhaesie te betuigen aan de adressen tegen
de opheffing van de Kamer van Koophan
del te Leiden.
De voorzitter dankte den spi eker hartelijk
voor zijn duidelijk en leerzaaam betoog,
waarna de vergadering werd gesloten.
HANDELSAVONDSCHOOL
Maandagavond ha|f acht zal in het
schoolgebouw aan de Steyinstraaat (Mulo-
school met den Bijbel), de officieele slui
ting plaats vinden van den cursus 1934
1935. van de Handelsavondschool
GOEDKOOPE GROENTEN VOOR
WERKLOOZEN
I-Ict ligt in de bedoeling van het gemeen
tebestuur binnenkort voor drie maanden
een proef te nemen met' de verstrekking
van goerlkoopé .groenten aan steuntrekken
de xverkloozen.
NED. HERV. KERK
De Ned. Herv. Kerk te Aarlanderveen zal
Maandag. Dinsdag, Woensdag en Donder
dag van de volgende week een bazaar hou
den, die geopend zal zijn nam. van 3—G cn
7—10 uur.
GESLAAGD
Voor het examen kantoor-stenograaf, 130
lettergrepen per minuut, slaagde de heer
H. v. Elk, alhier, opgeleid door den lieer G.
Klok, 's Molcnaarsbrug.
KATWIJK AAN ZEE f
AANGIFTE
De heer S. P. B. deed bij de politic aangifte van
het feit. dat ten zijne aadecle, van ccn in aanbouw
zijnd huis in de Duinstraat is ontvreemd een loo-
den buis van 25 meter lengte en een gewicht van
46 kilogram. De politie atcüc een onderzoek in,
ZATERDAGMIDDAGVOETBAL
Zaterdagmiddag om half vier speelt Quick
Boys 1 tegen Ter Leede I uit Sassenhe.tn.
KOUDEKERK
GEMEENTERAADSVERKIEZING
Donderdag had ten gemeentehuize een vergade
ring p!aa.s van het hoofdstembureau voor de
nummering van de canckdate.aujsten van den ge
meenteraad. waarvan de uitslag is als volgt: hjst
1 R K. Staatspartij. 2. Gemeentebelang. 3. Chr.
Hist. Unie, 4. An.i Rev. Partij.
JONG HOLLAND SNAKT NAAR ARBEID
Er zijn door dc „Centrale voor Werkloo-
zenzorg" groote plannen in voorbereiding
voor de verschaffing van aitoeid aan jeug
dige werkloozen. Te Ecle is reeds 'n werk
kamp opgericht, terwijl waarschijnlijk in
Ooslvoornc (Z.-H.) een kamp zal kunnen
worden geopend.
Wij behoeven u niet te wijzen op de
groote noodzakelijkheid, dat aan onze jeug
dige werk loosen arbeid en ontspanning
wordt verschalk
Wij vragen daarvoor ook uw financieelen
steun. Voor iedere twee gulden, welke
wordt bijeengebracht, geeft het Rijik f 5.
Op Dinsdag 28 Mei a.s. zal in deze ge
meente een collecte worden gehouden, die
wij bij u krachtig aanbevelen.
Steunt allen zooveel mogelijk dit mooie
wenk.
LEIDERDORP
GEMEENTERAAD.
Donderdagmorgen kxvam de Raad in open
bare vergadering bijeen. Wethouder van
Leeuwen is wegens ziekte verhinderd de
vergadering bij te wonen. Voorzitter: Burgc-
meestïr Brug.
De vergadering wordt geopend met gebed
en de voorz, deelt mede, dat wethouder Van
Leeuwen aan de beterende hand is.
Na het voorlezen der notulen, welke on
veranderd worden vastgesteld, volgt het
behandelen der ingekomen stukken, welke
o.u. waren: een besluit van Ged. Staten,
houdende goedkeuring van het uitbreidings
plan, behoudens ondergeschikte punten,
xvelke in hoofdzaak betreffen het Patrimo-
nium-t<-rrrin. Besloten wordt t.z.t. in nader
overleg met Ged. St. te treden. Nog eenige
andere stukken, welke voor kennisgeving
worden aangenomen.
Dc voorz. stelt voor de werkverschaffing
stop te zetten, zoodra de thans onderhanden
zijnde werken zijn beëindigd. Volgens spr.
?is er de eerste tijd genoeg bouwrijpe grond
Naar nieuwe objecten voor werkverschaf
fing uit te zien is echter zaak; spr. noemt
als zoodanig een nieuwe begraafplaats.
Dc heer Klaver merkt op, dat er wel ge
noeg öouwrijpe grond is voor duurdere wo
ningen en geeft in overweging ook grond
bouwrijp te laten maken voor goedkoope
woningen Verder meent de heer Klaver,dat
destijds een gedeelte van liet land, dat aan
gekocht xvas van den heer Samsom, voor
een nieuwe begraafplaats xvas bestemd.
De voorz. antwoordt, dat het bouwrijp
maken van gronden, volgens het uitbr.plan,
thans voltooid is en geen gronden in deze
omgeving bouwrijp gemaakt kunnen worden
voor goedkoopere xvoningen. Wat de be
graafplaats betreft, zegt de voorz., dat des
tijds hij aankoop der gronden van den heer
Samsom wel de opmerking xvas gemaakt,
dat een deel hierxan wel geschikt zou zijn
voor een nieuwe begraafplaats; er is echter
geen sj rake van, dat men aan dit terrein
gebonden is. Het is trouwens niet wensclio-
lijk eon begraafplaats aan te leggen in de
nabijheid van terreinen waar steeds meer
en meer gebouxvd wordt.
Weth. Splinter ls het met den voorz. eens
en merkt op, dat er misschien aanbiedingen
zullen komen van terreinen, die de raad
ook oeter geschikt vindt.
Besloten wordt hierna de uitvoering van
een bliksembeveiliging van het raadhuis en
dc ambtswoning op te dragen aan de firma
Heringa fin Wathnch te Haarlem.
Een subsidie van f 25 xvordt toegekend
aan het Wit-Gele Kruis te Zoeierwoude.
Het onderhoud van de gemeentelijke
plantsoenen xvordt opgedragen (onderhands)
aan den heer W. O. van Hofwegen.
Met alg. s. wordt vervolgens besloten aan
den heer W. Samsom de gemeente-landerijen
te verhuren voor f 300 per jaar, nadat de
voorz. uitvoerige inlichtingen heeft ver
strekt, naai aanleiding van vragen van de
lieeren Groenendijk en Klaver.
Betreffende het punt: enderh. aanbesta-
ding herbouw woning in Achthoven. stelt
de voorz. voor, dit punt van de agenda te
schrappen, Het betreft een afgebrande xvo-
ning. B. en W. hebben overwogen, daar
deze woning met nog eenige andere dooi
de gemeente is aangekocht voor krot-op
ruiming, niet tot herbouw over te gaan,
doch Run paar panden, die thans leegstaan,
af te breken.
Na eenige bespreking wordt hiertoe be
sloten. Tevens wordt besloten tot overname
en onderhoud van de Koningstraat.
Hierna komt in behan leling een verzoek
om vergunning tot aanleg van een straat
loodrecht op den Zijldijk en eenige andere
straten van den heer M. P. Splinter.
De \>ethuuder verlaat, terwijl zijn verzoek
wordt behandeld, de raadzaal.
De voorz. licht het voorstel toe en noemt
de voorwaarden waarop de inwilliging ver
leend kan worden.
De heei De Haas merkt op, dat uit de
door den voorz. genoemde voorwaarden
blijkt, dat ten opzichte van dit adres de
zelfde waarborgen worden gevraagd als bij
dergelijks verzoeken gebruikelijk is.
Het verzoek wordt toegestaan, nadat \'-et-
houder Splinter, weder in de raadzaal aan-
xvezig zijnde, zijn venoék in het kort heeft
toegelicht,
Het voorstel tot wijziging van de alg. pn
lltie-vorordenjng betreft liet tegengaan van
het aanp'akken van verklezings-rerlame,
maatregelen tot bescherming van het plant
soen et: het tegengaan van verontreiniging
van slooten.
De heer Groenendijk verxvacht van liet
tegengaan van het plakken der verklezings-
peclame met veel succes, hy haalt hierbij
een voorbeeld uan.
Het vooi ste) wordt m. alg. st aangenomen.
Bestoton xvordt. voortaan gelegenheid 12
geven ook buiten de gewone uren bij de
trouwplechtigheden gebruik te maken van
de 'Raadzaal, mits tegen betaling.
Hierna worden cenige pensioens-grondsla-
gen vastgesteld en eenige wijziftingen in dc
begroot ing aangebracht.
Bij dc rondvraag deelt de lieer De Haas
mede, dat hij vernomen heeft, dat het op
halen vau asch en vuilnis in Achthoven
achterwege blijft, hetgeen zeer gewenscht
zou zijn.
De xoerz. zegt deze zaak te zullen onder
zoeken.
Do heer Klaver vestigt de aandacht op
het sportterrein, waaraan de gemeente nood
zakelijk iets doen moet.
Dc xcorz antxvoordt, dat een en ander nog
met de Provincie moet worden geregeld,
waarna voorzeker verbetering zal volgen.
Hierna sluiting,
LEIMUIDEN
DE GEMEENTERAADSVERKIEZING
Dc nummering der candidai-enhjsten x-oor de
a.s. verkiezingen voor de leden van den gemeen
teraad heeft plaats gehad met als resultaat, dat
als no. 1 werd geplaatst dc Prot. Lijst (J. v. Dam)
en als no. 2 de R.K. Staatspartij (W. Koot).
In Rljnzaterwoude heeft de nummering der can-
didatenlijsten plaats gehad met als resultaat dat
als no. 1 werd geplaatst de R.K. Staatspartij (W.
Compeer) en als no. 2 dc Prot. lijst (J. A. dc
Bruyo),
LISSE
GEMEENTERAAD
Discussie ovei verkoop van grond
aan fa. P. de Gruyter. De zwein-
commissie herleefdI
Donderdagavond kwam de Gemeenteraad
in een openbare zitting bijeen. Afwezig xva-
ran de heeren J. P. Segers en J. Berbee Gzn.
De notulen xverden gelezen en vastgesteld.
Alvorens de agenda in behandeling te ne
men deed de Voorzitter mededeeling van
een schrijven van den heer J. Noorlandt,
waarin deze mededeeling deed dat hij we
gens gezondheidsredenen zijn raadslidmaat
schap moest neerleggen. Hij bad voorts in
zijn schrijven den Buigemeester en den
Secretaris niet den Raad Gods zegen toe op
den verderen arbeid en besloot zijn schrij
ven met den xvensch, dat het de Gemeente
Lisse in economisch opzicht goed moge
gaan en de zon door de wolken moge bre
ken, opdat een gunstiger tijd moge aan
breken.
De Burgemeester zeide, dat liet hem spijt
dat het met den lieer Noorlandt zoo geloo-
pen is en zijn gezondheidstoestand liet nood
zakelijk maakte dat hij een rustiger werk
kring kreeg en daardoor van xvoonplaats
moest veranderen. Hij schetste den heer
Noorlandt als een ijverig en eerlijk raads
lid. die de openbare zaak op goede wijze
trachtte te behartigen (appalus).
Vervolgens werden de geloofsbrieven van
den opvolger van den heer Noorlandt, den
lieer Abr. van Aalst, door een benoemde
commissie nagezien er. in orde bevonden,
zoodat besloten werd tot zijn toetating als
lid van den Raad. Hierna werd de agenda
afgehandeld.
Aan den heer A. J. v. Gilst werd eervol
ontslag verleend als lid van de commissie
tot wering van school verzuim en in de vaca
ture benoemd de heer II. C. Ilnlzebos, het
nieuxxe lioold der Openbare School.
De zaak-de Gruijter.
Aan de orde kwam nu de verkoop van
een stuk bouwterrein, n 1. liet bouwterrein
op de hoek Heereweg—Kanaalstraat aan
de N.V. P. de Gruyter en Zoon. Tegen dit
voorstel -%n B. en W. was nogal veel op
positie van de zijde der winkeliers, die
trouwens ook op de publieke tribune had
den plaatsgenomen om de besprekingen te
volgen. Voorgelezen werd een request van
het comité „Lisse Vooruit" namens de drie
plaatselijke Middenstandsvereen., waarin de
Raad verzocht werd tegen het voorstel B. en
W. te stemmen. In dit request werd door
„Lisse Vooruit" erop gewezen, dat niet de
vestiging van een zaak van de genoemde
firma, het algemeen belang niet gediend
wordt. Er bestaan in 't geheel geen behoef
te aan een dergelijk winkelbedrijf in onze
gemeente De financieele voordcelen die de
verkoop heden biedt, zal niet blijken op te
wugen tegen de financieele nadeelen in de
toekomst. Door vestiging van liet groot-win
kelbedrijf worden de xvinkeliers gedupeerd
en sommigen zullen niet meer in hun le
vensonderhoud kunnen voorzien en gedwon
gen wordt om bijstand te vragen, wat liun
financiën betreft.
Ook werd erop gewezen dat er weinig
bekendheid aan gegeven was dat dit bouw
terrein te koop xvas.
De burgemeester zeide dat verschillende
gedachten, xvelke door „Lisse Vooruit" naar
voren waren gebracht, zijn instemming had
den, doch er xvas ook aan de andere zijde
weer veel tegenin te brengen. Dc vestiging
van een zaak van de firma De Gruyter
hangt in het geheel niet af van de ai of
niet verkoop van dit bouwterrein. B. en W.
meenen zelfs dat een tegenhouden van deze
verkoop voor de xvinkeliers in dc toekomst
nadeelige gevolgen zal kunnen hebben en
het algemeen belang er nu \x-él mede ge
diend is. Naar aanleiding van de opmerking
dal er geen bekendheid xvas gegeven aan
de verkoop, merkte de burgemeester op, dat
van gemeentewege nooit bekendheid wordt
gegeven aan verkoop van bouwterrein.
Bespreking
Als eerste spreker xverd het woord ge
voerd door den heer C. Schrama. Hij vond
het moeilijk 0111 als voozitter van de R.K.
Coöp. te spreken en wilde daarom geheel
Duiten de Coöp. om enkele opmerkingen
maken. Hij zeide dan, dat er van dit soort
winkels reeds meer dan genoeg xvas. De ge
meentelijke burgerij is er niet mede ge
baat maar geschaad. Spr. zet dit nader uit
een. Als lid van de Grondcommissie wist
spr. niet dat de grond hiervoor bestemd zou
wórden.
De hoer J. Kingsma uit zijn meening met
te zeggen dat hij zich afgevraagd heeft,
reeds voordat liet adres voorgelezen werd,
of inderdaad het gemeentebelang er mede
gediend zou zijn, en kwam tot de conclu
sie dat dit niet het geval xvas Wel zal er
een mooi pand verrijzen, maar uit princi
pieel oogpunt ziet spr. nadeelige gevolgen
voor de toekomst. De gelden blijven niet in
de gemeente, maar vloeien weg en vooral
waar het een noaml. venn. betreft brengt
dit dc belastingen geen baten. Bovendien
worden de kleinere winkeliers zoodanig ge
dupeerd, dat hun beslaan bedreigd wordt,
terwijl de anderen ook minder belasting
zullen moeten betalen wegens vermindering
van den omzet.
Dc heer A. H. Schrama onderstreept het
door de vorige sprekers gezegde en wenseht
als raadslid niet mede te werken en zal
tegen het voorstel stemmen. Wij kunnen
de monopolisecring van het groot-winkel
bedrijf niet in de hand xverken.
De heer A. Verduvn Jr merkt op, dat hot
Comité „Lisse Vooruit twee jaar geleden
dit request niet zou hebben ingediend. De
vestigingswet, waarover gesproken is, staat
hier in het geheel niet op. De zaak kómt,
dat is zeker. Wij kunnen op de wetgeving
niet vooruit loopen cn men heeft het recht
zich te vestigen. Spr. zal niet tegen stemmen.
Door weth. Warmerdam wordt het voor
stel vau B. en W, verdedigd en gewezen op
Radiodistributie
VRIJDAG 24 MEI
Programma 3: 8.20 Keulen; 8.30 Deurtchly.xd
sender; 10.20 Keuten: 11.30 Kalundborg of Mo-
tala; pl.m 13.05 Keulen; 14.20 DeutschUndeen-
der; 15.20 Kalundbors; 17.20 Keulen: 18 50 £r.
Vlaamsch 19.35 Leipzig:: 20.30 Droitwlch; 22.30
Paris P. P.: 23.20 ParUa Radio
Programma 4: 8.05 Partfj Radio- 10.35 Droit
wlch; 11.05 Londen Reg; 12.10 Droitwlch: 13.36
Londen Reg; 15.20 Droitwlch; 18.20 Diversen;
18.50 Londen Reg; 19.25 Droitwlch; 20.30 Loc.
uitzending gram.-muziek G.R.D.; 22.30 Droltw
2250 London Res
ZATERDAG 25 MEI
Programma 3; 8.20 Keulen: pl.m 8.50 Deutach
landsender; 10.20 Keulen: 12.20 Brussel Fr;
13.20 Brussel VI: 14.20 Keulen; 15.60 K^luhd-
boig; 16.20 Keulen: 18.20 Brussel Fr; 18.o0
Brussel VI: 19.20 Keulen, 22.20 Brunei VI,
22.30 Brussel Fr.
Programma 4: 8.05 Parijs Radio; 10.35 Droit
wlch; 11.05 Londen Reg; 13.20 Dróltwich: 18.20
Diversen; 18-50 Loxden R°s: 19.50 Droitwich;
21.50 London Reg; 22.20 Droitwich
Agenda
De avond-, nacht- en Zondagsu lenst der
apotheken wordt van Maandag 20 tot en
met Zondag 26 Mei a.s. waargenomen door
de apotheken M. Boekwijt, Vischmarkt -i,
telef. 552 en G van Zijp, Willielminapark 8,
Oegstgeest, telef. 274.
de verbetering, xvelke den verkoop van dit
stuk bouwterrein zal teweegbrengen tót ver
fraaiing van het dorp. De prijs achtte spr,
in overeenstemming met den vraagprijs.
De Buigemeester wijst er nog op, dat het
verxverpen van het voorstel de zaak niet
tegenhoudt Dit gaat buiten het eigenlijk
beleid der gemeente om. Met verwerping
xvordt het doel niet bereikt, nl. niet-vesti-
ging, maar juist in het tegenhouden van de
zank ligt een reclame object voor bedoelde
firma. Dat moet vooral ingezien worden-
De lieer A. Th. v. Kesteren verklaart zich
ook tegen het voorstel van B. en W, en ia
liet met de andere spreikers eene.
Nadat verschillende heeren nog iets aan
het reeds gezegde hebben toegevoegd, xvordt
overgegaan tot hoofdei, stemming, 't Voor
stel wordt aangenomen met als tegepstepi-
mets de heeren J. Kingma, C. Schrama, A K
Schrama en A. Th. v Kesteren. (De xvinke
liers verlaten hierop de tribune).
Na deze breede discussie xverden de vol
gende agendapunten, meest van louter foii
meelen aard, vlug afgewerkt.
Aan den heter J. Wetter xvordt een stuk
bouwgrond verkocht langs dc Gladiolen-
straat. De heer Groen cn Kortekaas worden
huurders van een perceel opslagterrein aan
de haven, onder bepaalde voorwaarden.
Dc Raad ging e'r mede accoord, dat de
heer M. Kamerman zijn plaatsje volgens de
Landarbeiderswet overdoet aan den heer W,
Möhlmann.
Medegedeeld werd, dat van een parkeer
verbod op den Heerexveg van Postkantoor tot
Vierkant nog xvordt algezien en eerst nog
getracht zal worden de medexverkjng van
de bewoners te verkrijgen.
Bij (Ie rondvraag vraagt dc heer A. H.
Schrama beplanting van de Hyacinthen-
straat. B. en W. hebben hier echter reeda
een plan voor.
Het inrij-verbod voor auto's van do
Grachtzijde-Oost in de Kapelstraat, zal nog
nader in studie worden genomen.
Dan komt de heer A. H. Schrama als
voorzitter, van de Zxvemcommissie op da
proppen met de
Z wem-Inrichting
Door eenige burgers is de Zxvemcommis
sie een wenk gegeven, xvelke in de goedo
richting leiden kan. Na een gehouden con
ferentie met deskundigen is het voorloopig
plan geopperd om een zweminrichting te
stichten op het gemeentelijk terrein langs
de Spekkenlaan. Volgens deskundigen zou
daar wegens uitnemende geschiktheid van
den grond met een bedrag van f 15.000 een
zweminrichting kunnen worden gesticht,
die aan alle moderne eischen voldoet.
De heer J. C. de Haan, eveneens IJd der
zwemcommissie, licht een en ander naijer
toe. De zxvemcommissie zou nu, alvorens
verder de plannen uit te werken, eens wil
len vernemen hoe de Raad er in beginsel
tegenoxer staat Het resultaat der bespre-
kingen is, dat de zxvemcommissie een en
ander eens nader zal uitzoeken en uitwer
ken, xvaarna zij met een plan zich tot B. en
W. zullen wenden, die het na bespreking in
den Ra,ad kunnen brengen.
Hierna sluiting.
KEURING VAN KONIJNEN
Donderdagavond had xroor de Konijnen
en Pluimvee-Vereenigiftg een tafelkeuring
plaats voor konijnen. Alleen dieren van den
fok 1935 mochten xvorden medegebracht. De
heer Hamaker, bekend konijnenkeurder voor
tentoonstellingen, werd bereid gevonden be
langeloos deze tafelikeuring te houden. Er
was zeer veel belangstelling. Niet minder
dan 70 dieren xvaren ingezonden. Bij de Keu
ring bleek, dat over het algemeen met deu
konijnenfok goede resultaten bereikt wer
den. Van de ingezonden dieren werd onge
veer txvee-derde gedeelte geschikt geacht
voor tentoonstellingen.
In de pauze werd een verloting gehouden
ten bate van de kas.
WOEST RIJDEN
Een automobilist reed in een snelle vaart
in de bocht bij den heer E(J. N. langs twee
hoornen, xvelke flink beschadigd werden, en
vernielde voorts een verder staande jonge
boom. De auto moest xveggesleept worden.
NOORDWIJK
SCHOOLARTSENDIENST
Uit het verslag van den schoolartsen*
dienst voor dc gemeenten Hillegom, Lisse,
Sassenheiim, Noordxvijkerheut en Noorcjwijk
over het jaar 1934 blijkt, dat de kinderen
in Noord wijk beduidend meer slechte tan
den hebben dan in de andere gemeenten
van dezen dienst. Zoo werden er van 171
leerlingen van de eerste klas der lagere
scholen 81 met een slecht gebit genoteerd.
In Noordwii'k hadden in de eerste klas dei-
lagere scholen in 1934 47 pet. der kinderen
een slecht gebit tegen 37.1 pet. in de andere
gemeenten van den dienst tezamen. Ook in
voo-.igaande jaren bestond deze zelfde on
gunstige verhouding, ls liet met de tanden
in Noordwijk dus blijkbaar niet zoo best
gesteld, de Noordwijksche moeders krijgen
in 't verslag van den schoolartsendienst een
pluim op den hoed, omdat zij zoo trouw
steods aanwezig zijn bij het geneeskundig
onderzoek hunner kinderen. Bij een onder
zoek door den schoolarts van 163 kinderen
der eerste klas op vier achtereenvolgende
scholen waren alle moeders aanwezig.
RIJNSBURG
LIJSTNUMMERS
Bij d« gehouden vergadering van het Hoofd
stembureau werden de nummers der lijsten inge
diend voor dc Gemeentcraadsverkiczing en als
volgt vastgesteld: A R. No. 4. C.H.-No. 5. H.Q.S.
No. 1, Chr. Arb. Partij No 2, CD.U. No. 3t
