NATIONALE
zaterdag 20 april 1935
tweede blad pag.5^
De plek bij Bidon 5 in de Taneszróuff waar op het oogenblik een 32 M. hooge vuurtoren wordt opgericht als 1
baken in den weg van Colomb Béchar naar Gao door de Sahara.
Een boom, prachtig in den bloesem, in een der Zuid-Limburgsche boom
gaarden die zich eer aan den kalender dan aan 't weer hebben gehouden.
Het bouwen van de groote pieren aan de Hudson te New-York, waar de „Queen Mary",
nieuwe Italiaansche zeekasteelen aan zullen meeren. Elke pier is circa 365 M. lang.
Normandiëen
Prins Otto von Habsburg verlaat de
St. Rombouts-kathedraal te Mechélen
waar hij een dienst bijwoonde.
de statenstembus
Wat men van de uitkomst zegt
De uitkomst wijst op een bedenkelijk te
kort aan inzicht in de werkelijkheid en aan
verantwoordelijkheid bij een belangrijk deel
van ons volk, oordeelt de Stand a a rd.
want er vielen bedenkelijke verschuivingen
te eonstateeren. En deze zijn te ernstiger,
als men den uitslag in de twee grootste
steden wat nauwkeuriger beziet. In Am
sterdam vereenigden de S.D.A.P., de
Comm. Partij, de R.S.A.P., de C.D.Ü. en
de N.S.B. tezamen ruim 231.000 stemmen
op zich; dat is belangrijk meer dan de
helft van het totaal aantal uitgehracnte
geldige stemmen, zijnde 378.307. In Rot
terdam verkregen de S.D.A.P., de Comm.
Partij, de RS.A.P. en de N.S.B. tezamen
ruim .136.000, van de 260.751 geldige stern-
men, dat is eveneens meer dan de helft.
D.w.z.,.als de kiezers in die steden niet
spoedig tot bezinning komen, dan zal er
mede moeten worden gerekend, dat aldaar
straks raden worden verkozen, welke
niet tot het besturen van die
steden in staat zijn. Men ziet hier
uit, dat, al mogen onze Amsterdamsche
geestverwanten niet ontevreden zijn over
den stembusuitslag voor onze eigen partij
op zichzelf gezien, de uitkomst tot somber
heid stemt.
Allerminst ongunstig
boemt de Nederlander de uitslag zoo
wel voor de anti-rev. als voor de Chr.-hist.
partij, omdat de verantwoordelijkheid ge
dragen wordt voor de gang van 's lands
zaken:
Maar wel willen wij dezen uitslag op
vatten als een ernstige waarschuwing.
Er zal van ons in de komende jaren
meer dan vroeger worden verlangd, dat
wij waakzaam zullen zijn voor de groote
geestelijke goederen onzer natie.
De stemmencijfers der N.S.B. staan daar
als het bewijs van het gevaar, dat ons
land bedreigt.
Zijn we paraat? Ts onze organisatie zoo
hecht als voor een partij, die weet te
moeten strijden, past.
Is onze beginseltrouw groot genoeg?
Staan wij als één man niet slechts
'tegen andere staatopvattingen, maar
ook voor positieve idealen.
Zoo dwingt deze verkiezing ons tot ern
stig zelfonderzoek.
Voldoening naas* zorg,
Schrijft de Maasbode boven een breed-
iuitgedijd artikel; want er is zorg:
Toch blijkt uit het betrekkelijk groot
succes der N.S.B. wel afdoende, hoe ook
ons zoo rustig en nuchter volk door de
crisis uit z'n geestelijk evenwicht is ge
slagen. En het is in hooge mate beden
kelijk, dat, afgezien van alle hoogere be
langen, een vrij aanzienlijk deel van ons
volk, en niet het minst intellectueele, zijn
stem gaf aan een beweging, die alleen
reeds op een louter stoffelijk terrein ons
land zou blootstellen aan experimenten
die het economisch en financieel, naar
den ondergang zouden kunnen voeren.
Tenminste: indien het de N.S.B. werke
lijk ernst is met dt uitvoering van haar
o zoo schaarsche, positieve program-
j punten.
Dr. Colijn heeft reeds een paar malen
clen indruk gewekt alsof hij nu en dan
een soort behoefte gevoelt aan uitlatin
gen, die noodzakelijk in Katholieken
kring kwaad bloed moeten zetten. Wij
wagen: hebben dergelijke uitlatingen ook
zijn eigen broeders, speciaal onder de
talrijke „kleine luvden" van zijn partij
geheel onberoerd gelaten?
Het is jammer,
zegt d e T ij d, dat de N.S.B. niet nu reeds
gedwongen kan worden, met een werkpro
gram voor den dag te komen in het Par
lement.
Wii y/eteö piet, of bet Kabinet-Colijn
zich naar deze verkiezingen zal oriëntee-
ren. Dat echter sedert zijn optreden iets
veranderde op .de politieke kaart van het
land, is moeilijk te weerspreken. Dat li
beralen en vrijzinnig-democraten, partijen
van minder stemmen-aantal dan de N.S.B.
leden in het Kabinet-Colijn tellen, ac-'
centueert de politiek der verschuiving.
En dat straks een zoo groot contingent
kiezers zich niet in het Parlement
kan uitspreken, als zijn oordeel wordt ge
vraagd over het ingrijpende bezuinigings-
ontwerp, zou in de parlementaire situatie
een misteekening zijn
Te leeren valt er wat,
Op de eerste plaats dit, dat zij goed
zal doen zich zoo min mogelijk naar de
vrijzinnigheid te oriënteeren.
Wel hebben we tijdens de verkiezings
campagne vernomen dat de vrijzinnigen,
als van ouds, de besten in het gebruik
waren, met onovertroffen beginselen en
onovertroffen candidaten, maar het kie
zerskorps heeft hun een les gegeven die
hen tot iets meer bescheidenheid moge
stemmen.
De kleurlooze middenstof, waaruit, voor
al den laatsten tijd de liberale partij be
stond een stof die ook de christelijk-
historischen en in mindere mate de anti-
revolutionnairen had aangetast is in
drommen naar de N.S B, gedeserteerd.
En van de andere kant heeft de demo
cratische vleugel van de rechtsche par
tijen zich scherp geaccentueerd, een
aanwijzing, welke een nationale regeering
niet zal kunnen en willen verwaarloozen.
Een weinig opwekkend beeld,
gaven de verkiezingen te zien, zegt do
„N.R.C,", die meer overzicht, dan be
schouwing geeft:
Van de oppositie-partijen heeft alleen
de S.D.A.P. geen winst behaal, hoewel zij
zich met een verlies van slechts 1 zetel
vrij goed gehandhaafd heeft.
Dit is een verkiezing, waarbij de econo
mische nood en de daardoor veroorzaak
te ontevredenheid groote invloed hebben
gehad. Men ziet het aan de 39 zetels,
waarop de N.S.B. beslag heeft gelegd; aan
de 10 zetels, waarmede ook de Chr.-
Dem. Urne haar intrede in de Staten
zal doen; aan de 4- zetels winst voor de
Kath.-Dem. Arb.-P.; aan de 3 zetels winst
voor de communisten en 1 zetel winst
voor de Rev. Soc. P. Uit al deze winsten
spreekt het naieve geloof, dat de daarbij
betrokken partijen bij machte zullen zijn,
verbetering in de toestand te brengen
waartoe deze partijen wel het laatst in
staat zijn. Gezwegen nog van het onheil,
dat er op ander dan economisch gebied
zou worden gesticht.
't Lag voor de hand
schrijft het Handelsblad,
dat de regeeringspartijen verliezen zou
den lijden. Van een massale verschuiving,
die voor het kabinet-Colijn een onheilspel
lend karakter zou hebben, is gelukkig
geen sprake. Ontevredenen, ongeduldigen,
en naar verandering hakenden veroor
zaakten een, zeker in dezen crisistijd vól
kernen logische, maar juist daarom niet al
te tragisch tp nemen afbrokkeling van de
partijen, die tot nu in den regel het kabi
net steun verleenden»
VERKIEZINGSNOOTJES
„Een rechtschapen man"
Aan tafel wordt de verkiezingsuitslag be
sproken. Een der aanzittenden weet mee te
deelen, dat een reserve-luitenant op Nije
(„dan kun je honger lije") gestemd heeft. De
anderen twijfelen en heffen vragend de blik
op naar het „hoofd des gezins" (tusschen
aanhalingsteekens), die deel van het stem
bureau uitmaakte en dus bij uitzondering
eenigszins als deskundige beschouwd wordt.
Deze geeft zijn oordeel, zonder een woord
te veel te spreken: „de stemming is geheim".
Daarover wordt verder gediscussieerd.
Sommiger meening is, dat dit niets zegt
Hij kan toch wel op de N.S.B. gestemd heb
ben, al is deze voor militairen verboden.
Waarop de jongste zoon, die militair noopt
te worden, het woord en vuur vat (niet, bij
uitzondering) en plechtig verklaart: dat
doet geen rèchisrliapen man".
Applaus met vork en mes en een hand
druk van de oudste zoon, die de familie feli
citeert met het nieuwe lid van de garde
d'honneur.
Eere-Ieden der A.R.P.
De anti-rev. partij heeft ook een garde
d'honneur. Daartoe behooren de kiezersvol
ken in menige visschersplaats.
Zie Bunschoten-Spakenburg. Daar kwa
men 2161 kiezers aan de bus en daar werden
1946 stemmen op de anti-rev. lijst uitge
bracht; of te wel 90 pCt. Zoo vindt men geen
tweede plaats in ons land. Het schimmetje
Tot juichen,
aldus de Vrij z. Dem., geeft de uitslag
van deze verkiezingen voor ons stellig
geen reden, tot moedeloosheid echter even
min. De moeilijke omstandigheden, waarin
ons land verkeert en de zware taak, waar
voor het Kabinet, waarin twee vrijzinnig-
democratische ministers zitting hebben,
zich gesteld ziet, heeft tot gevolg dat cri-
tiek op het Regeeringsbeleid welig tiert,
welke tot afval van aanhang ook in onze
partij leidt.
Een hard vonnis
Het geheel van de verkiezingsuitslag
toont aan, dat twee jaar Colijn-bewind uit
gewerkt hebben: bijna 8 pet. fascisme,
een verscherping van de officieel-commu-
nistische zuiging in de extremistische
groepen, en een uittocht van de rechtsche
kleine luyden, die breken met de ramp
zalige aanpassingspolitiek en de rechtsche
regeeringspartijen verlaten.
Zullen deze voor het huidige bewind zoo
fnuikende verschijnselen althans eenige
van de partijen van het burgerblok tot
in keer brengen? Zullen zij thans einde
lijk klaar gaan beseffen, dat hun noodlot
tige crisis-politiek het land aan het extre
misme prijsgeeft en een stijgend volksdeel
ook in hun eigen rijen hun de rug toe
keert?. Nog is het piet te laat.
liberalen, dat er vroeger gevonden werd,
ging thans over op.de N.S.B., die helaas
90 stemmen kreeg.
Overigens, dat noem ik nog eens trouw!
Trouw aan het beginsel, ondanks de groote
tegenspoed; ondanks teleurstelling op teleur
stelling; ondanks de zorg over het dage-
lijksch brood. Indien ergens, dan hadden
deze kleine luyden zich tot de N.S.B. moe
ten wenden. Zij bleven echter het vaandel,
diet b e-g i n s e 1 trouw. Hulde, broeders!
Bunschóters en Urkers hebben nog al eens
wat met en tegen elkaar. Net als kinderen
van één vader. Maar als 'i ér op aan komt,
.trekken ze één lijn tegen de vijand.
De Urkers behooren óók tot de garde
d'honneur, al bracht slechts83.5 pCt.
der bevolking zijn stem uit op de A.R.P.
Hier waren echter 91 C.H. en telt men ze
bij elkaar, dan komt men ook precies aan
90 pCt. Bovendien had de R.S.P. 17 stem
men, wat men alleen begrijpt, als men be
denkt. flat tUw iii«- •i-u-oriu.
volgde en sommige kiezers willen nog steeds
niet gelooven, dat men het hokje vóór de
naam rood moet maken.
Overigens heeft „rood" van Urk weinig
wil: de S.D.A.P. kreegwelgeteld5
stemmen.
Daarvoor heeft Mr. Duys nu zoo zijn best
gedaan. Daarvoor is hij menigmaal naar Urk
geweest om de boeren, die er niet zijn, koeien
met gouden horens en de visschers, die er
wel zijn, volle netten en hooge prijzen te
beloven.
Ondankbare Urkers? Wel neen; mannen
van stavast, die als 't moet krachtig
hun recht bepleiten, ook tegenover geestver
wanten, maar nooit het vaandel in de
steek laten.
De garde sterft, maar geeft zich niet over!
De partij van rijken en renteniers
De N.S.B. zou de partij der verdrukten
en ontmoedigden zijn, die om arbeid en
brood vragen; nietwaar? De uitslag was,
zooals wij ze veronderstelden: waar geld en
rijkdom zit vluchtte men naar de N.S.B.
Voor de voet weg schreven we deze rijke
lui's en forensenplaatsen op:: Bloemendaal
(1020), Zeist (1430), Amersfoort (1661), Voor
burg (1947), Maartensdijk (486), Soest (878)
Wassenaar (904)). Haarlem (5990), Heem
stede (1013), Hillegersberg (1646); Rijswijk
(1059), den Haag (Indische buurt 27038),
Haarlem (7960) en we plaatsten er de cij
fers achter.
Er blijkt duidelijk uit, waar de N.S.B. de
kiezers kreeg.
Het is alles zeer leerzaam.
Blokzijl niet geblokkeerd
Merkwaardig is de uitslag in Blokzijl,
waar Ds. Hofstede vele jaren als predikant
arbeidde en invloed oefende.
Van de 460 uitgebrachte stemmen kreeg de
N.S.B. er 23, dat is precies 5 pCt.; de kiezers
van Blokzijl bleven het vaandel getrouw en
volgden Ds. Hofstede niet.
Dat is ook leerzaam!
De 1
i en de agent
De man had gezegd: we moesten een
raambiljet voor de A.R. lijst ophangen; de
vrouw antwoordde: ik voel er niets voor nu
we juist aan de schoonmaak zijn. Natuur
lijk triumfeerde de vrouw.
De volgende dag kwam de man thuis en
zag het raam versierd met een groote plaat
van „Nederland Waakzaam". Hij was ver
rast en verbaasd en zei dat.
Ja. zie, zej de vrouw, er kwam een jonge
propagandist en vroeg, of hij zoo'n plaat
mocht ophangen. Om er af te zijn. zei ik,
ja, geef maar hier; ik zorg er wel voor. Maar
toen antwoordde hij: Och, laat ik het dan
even doen dan hebt u er geen moeite mee
En hij plakte het.
We zullen het nu maar laten zitten.
En het zat er goed; juist op een mooie
hoek.
LEVENSVERZEKERING-BANK Rotterdam
In 1934
aan polishouders
uitgekeerd
.ruim 40.000,— per dag
De onbekende candidaat
't Hindert niet, waar het was; maar één
onzer lezers zat aan een stembureau en con
stateerde, dat op den ant-rev. candidaat 28
stemmen werden uitgebracht; terwijl Dr.
Colijn in 1933 ruim 100 stemmen kreeg. Oor
zaak; totale onbekendheid van den candi
daat en verzuim van de Kiesvereeniging om
op raam- en strooibiljetten er de aandacht
op te vestigen. Noch den naam, noch het
lijstnummer was vermeld.
Dat moet anders worden.
Ten eerste zullen de candidaten er wat
meer op uit moeten trekken; ten tweede
zullen de Kiesvereenigingen actiever moeten
zijn en ten derde, last not least,, breidde
men de lezerskring van ons blad uit. Wij
hebben nadrukkelijk de aandacht op dag
en lijst en naam .gevestigd.
In verkiezingsdagen valt er veel te leeren!
Binnenland
Nat. Crisiscomité
Wat het uitkeerde
In de periode 1 tot en met 15 Mei 1935
werd door het Nationaal Crisis Comité aan
plaatselijke comité's een uitkeering ver
strekt tot een totaal bedrag van 3.754.— in
den vo.rm van natura en brandstoffen.
Voor 22 bijzondere gevallen werd voorts
door tusschenkomst van de plaatselijke co
mité's een bedrag van 1990.— verstrekt.
Uit de gift van H.M. de Kopingin, speciaal
bestemd voor kleeding en dekking, werd
voor extra-uitk°eringen in dezen vorm een
bedrag van 2104.— geput.
Speciale vermelding verdient nog een
uitkeering van 6.313— aan de Landelijke
Commissie ter bestrijding van de gevolgen
der jeugdwerkloosheid te Amsterdam, als
voorschot voor het in 1935 te organiseeren
kampwerk.
Zomerwerk van het Ned.
J ongelingsverbond
Naar wij vernemen stelt het Nederlandsch
Jongelings Verbond, de oudste Protestantsch
Christelijke Jeugdorganisatie in ons land,
ook voor jongemannen, die geen lid van dat
Verbond zijn, de gelegenheid open om deel
te nemen aan zijn zomerwerk.
De Ernst Sillemhoeve, het buitenhuis bij
de Lage Vuursche, staat gedurende den ge-
heelen zomer in het bijzonder open voor hen
die in een mooie omgeving en in een gerief
lijk en gezellig ingericht huis korter of lan
ger tijd van hun vacantie willen doorbren
gen. Inlichtingen hieromtrent worden gaarne
verstrekt door de Directie van de Ernst
Sillemhoeve, Lage Vuursche bij Baarn (tele
foon no. 7).
Voorts worden opengesteld de kampen
voor jongemannen van 16 jaar en ouder
te Hulshorst, nabij Harderwijk en wel van
8 Juli tot 10 Augustus en die voor jongens
van 12 tot 15 jaar te Leusden, bij Amersfoort
van 29 Juli tot 24 Augustus.
Ook zijn er een tweetal zomerreizen geor
ganiseerd en wel van &-13 Juli naar Zuid-
Limburg, de Ardennen en de Wereldtentoon
stelling te Brussel en van 17—24 Augustus
naar de Ardennen (met de Grot van Han)
en naar Luxemburg.
Voor nadere inlichtingen betreffende jonge
mannen- en jongenskampen en deelname
aan de reizen wende men zich tot 't secreta
riaat van het Nederlandsch Jongelings Ver
bond, wingsl 58. Amsterdam C. itslef. ,48888).
Voorkoming van hypotheek
executies
Het eerste verzoek afgewezen
Eigen schuld geen geldige reden
De minister van Econ. Zaken heeft dezer
dagen afwijzend beschikt cp een verzoek
schrift. van een kvveeker en handelaar in
bloembollen, tot toepassing van de nieuwe
bepalingen van het Crisisorganisatiebesluit
ter voorkoming van niet-noodzakolijke exe
cuties van landelijk eigendom.
De afwijzing van het verzoek was o.m. ge
grond op de overweging, dat niet aanneme
lijk is gemaakt, dat het in verband met de
heerschende buitengewone omstandigheden
is, dat hij niet in staat is aan zijn verplich
tingen te voldoen, doch bovendien dat wat
daarvan zij inwilliging van het verzoek
onredelijk zou zijn, nu deze inwilliging in
verband met den inmiddels reeds en be
grijpelijkerwijs plaats gehad hebbenden
verkoop alleen de eerste hypotheekhoudster
zou treffen, die echter na dien verkoop blijk
heeft gegeven van een bereidheid tot e_n
voor den schuldenaar gunstige regeling,
welke slechts om buiten de schuldeischeres
liggende redenen geen voortgang heeft kun
nen hebben.
Deze beslissing spreekt duidelijke taal!
Een debiteur, die door eigen schuld
deerlijk in de knoei zit en dan wel eens
rare bokkesprongen zal maken, hoeft
niet te speculeeren op steun van Hy-
pothcekcommissie en Minister.
Aanbestedingen
De Rijkswaterstaat heeft aanbesteed (voor
werkverruiming) het vernieuwen van boord-
voorzieningen langs het Merwedekanaal in
de provincie Zuid-Holland, met zijtak langs
de Linge tot in de Merwede.
Hoogste aantal meters; de firma Dubbers
en Van Hees te Culemborg en Utrecht, ver
nieuwen voor f 100.000 6240 strekkende me
ter met gebruikmaking van buitenlandsch
hout en 6040 M. met gebruikmaking van in-
landsch hout.
Voorte heeft de Rijkswaterstaat aanbe
steed (eveneens voor werkverruiming) het
maken van de aardebaan met bestratingen
en bijkomende werken ter verbetering van
den Rijksweg no. 27 (ged. Bentsberg-Hei-
koppersteeg voor het wegvak tusschen Hels-
dingen en Lexmond, onder de gemeenten
Vianen en Lexmond.
Laagste inschrijver L. Bakker te Doetin-
chem voor 39.798.
DE HARINGVISSCHERIJ IN 1935
Binnenkort kan een regeling voor de uitoe
fening van de haringdrijfnetvisscherij in 1935
tegemoet worden gezien.
Het ligt in de bedoeling dit jaar de haring
visscherij te doen aanvangen op 13 Mei,
met dien verstande, dat, zooals dit het vorige
jaar is geschied, de vloot in gedeelten zal
uitvaren, aanvankelijk met een beperkt
aantal netten.
Voorts zal fn het komende seizoen, in ver
band met te verwachten afzetmoeihjkbeden
de aanvoer van pekel, en steurharing wor-
den beperkt tot een nader te bepalen aan
tal kantjes.
Aan iederen reeder zal een aandel in den
aanvoer worden toegewezen. De toewijzing
van dit aandeel zal geschieden, rekening hou
dende met het aantal en sort der schepen
van iederen reeder.
