Het Unilever-Concern in 1934
VRIJDAG 12 APRIL 1935
TWEEDE BLAD PAG. 7
ECONOMIE EN FIN ANCIEN
Resultaten van de Nederlandsche
dochtermaatschappijen
De winsten gestegen
Preferente dividenden onver
anderd, gewone dividenden
verhoogd
Grondstoffenprijzen
iets gestegen
Verschenen zijn de jaarverslagen
over 1934 van de Nederlandsche doch
termaatschappijen van het Unilever-
concern.
Het jaarverslag van do N.V. Uni
lever en Unilever Ltd. laat nog even
op zich wachten. Uit do verslagen
blijkt, dat de winsten zijn gestegen.
De preferente dividenden bleven on
gewijzigd, do gewone dividenden wor
den verhoogd. De winsten waren als
volgt: Anton Jurgens Vareenigde Fa
brieken ƒ12.265.195 (v.j. 11.S46.262);
van den Bergh's Fabrieken ƒ5.337.734
(v. j. ƒ5.183.951); Holl. Ver. tot Expl.
van Margarinefabrieken ƒ2.888.142 (v.
j. ƒ2.787.019).
br'aclït. dat in de eerste maanden van 1935 ver
der steen.
De gedwongen bijmenging van boter In mar
garine. de excessief hooge accijnsheffing en de
restrictie van onzen omzet blijven eeu ernstige
belemmering vormen voor een rendabele ont
wikkeling onzer zaken. Wij geven er ons eohU
ekenschap van dut, zoolang landbouw en
eelt in de precaire positie blijven verkeeren.
>ns de vrijheid nl
l hergeven, die
n gezonde ontwikkelii
zoozeer behoeven.
En. zoolang deze maatregelen in hu:
en hun toepassing slechts verzoening va»
dige belangen booogei
r het geldt maat-
bedrijf te ..ordenen", waarbij In de vrijheid
van de verantwoordelijke bedrijfsleiding meer
malen wordt Ingegrepen op een wijze, waar
mede noch dc belangen van de verbruikers,
ooch die van de vennootschap zijn gediend.
Hier zoowel als in andere landen, met
name lo Duitschland, waar aan onze doch
termaatschappijen, eveneens uit over
wegingen aan do belangen van den land
bouw ontleend, ingrijpende beperkingen
werden opgelegd, blijken de verantwoor
delijke autoriteiten doordrongen van de
essentieele beteekenls, die aan ons hoofd
product, maTgan-ine, voor de vetvoorzle-
ning van het land moet worden toege.
kend. Wij houden er ons dan ook van
overtuigd, dat, wanneer weer eendgszins
normale verhouding©» zullen zijn terug
gekeerd, de populariteit van ons artikel
zal blijken van de crisis niets te hebben
geleden.
I Wij zijn ook in het afgeloopen Jaar bij voort
during bedacht gebleven op het nemen van olie
maatregelen, die binnen ons bereik lagen, om
lons aan de telkens wisselende omstandigheden
aan te passen. Dat wij daarin in die mate zijn
Igeslaagd, dat wij het jaar met een redelijk
resultaat hebben kunnen afsluiten, danken wij
voornamelijk aan de nauwe samenwerking, op
leder gebied van ons internationaal-vertakt
bedrijf, met de andere mijen, die met ons van
bet TJnilever-concern deel uitmaken.
De belangrijkste onzer Duitsche dochter-
tnijen. de Deutsche JuTgens-Werke. die over
1933 geen dividend op haar gewone aandeelen
had uitgekeerd, heeft over 1934 daarover weder
S kunnen declareereq. De maatregelen ter
|j>eseherming van een dêel der vorderingen op
hun doel beantwoord,
het interest op de leeningen op langen termijn,
waarin wij een deel dezer vorderingen hebben
omgezet, zijn overeenkomstig de leeningsvoor-
Waarden regelmatig in guldens voldaan.
De winsten over het afgeloopen jaar,
na aftrek van alle onkosten, bedroegen
12.265.195 (v. J. ƒ11.846.262), hetgeen
niet onbevredigend mag worden genoemd
met het oog op de aanzienlijke koersver.
liezen, welke ten laste van onze inkom
sten rekening moesten worden gebracht.
Deze waren het gevolg gedeeltelijk vam
koersschommelingen van valuta's, waarin
gedeeltelijk van de realisatie ln guldens
van bultenlamdsche winsten, zelfs dan
wanneer zoodanige realisatie groot© offer»
met aicfh bracht.
rfdend van C '(onv.)
(v.af. 7 S op de gew.
belangen ƒ500.000 (onv.): tantièmes i
De rust weergekeerd
De rust op de valutamarkt was gister
Iheel weergekeerd. Zoowel de contante- als
de termdjnnoteeringen kwamen op een meer
iDormaal ni-veau, dan de laatste dagen het
[geval was. De goudexport kwam gehee
■taan.
In den loop van den dag liep het pond
j&Uirling terug van ƒ7.18 tot ƒ7.15 ƒ7.16.
Iterwijl ook de dollar zich op lager peil be-
Woog, nl. op 1.48 en een fractie daaronder.
De Fransclie franc was zeer flauw
;fetemcL Gistermorgen stelde de noteering
|eich op 9.78 a 9.79, doch in de middaguren
Kold het devies ter beurze niet meer dan
19.76 a 9.77.
Op de teimijnmarkt schrompelde het agio
voor driemaandsfcaidsen, dat Woensdag neg
p a 35 punten bedroeg in tot 12%
17%. Eenmaamdsfondsen golden nog
7 cent agio. De tweede discontoverhoo-
iging van de Nederlandsche Bank heeft dus
pel een zeer snelle uitwerking /jehad.
Intusschen zit ons land met een
hooger rentevoet dan enkele weken geleden
iiog het geval was. Op het bedrijfsleven zal
dit voorshands nog met zwaar drukken,
fceaièn de geringe behoefte aan gcldmidde-
Holi. vereen, tot Expl. van
Margarinefabrieken
Winstsaldo 2.888.142 (vorig Jaar
2.787.019). Dividend pref. aand.
onveranderd; div. gew. aand.
8 (v. j. 7%
Het verslag meldt het volgende:
welke
daar te lande ln het algemeen met betrekking
tot de voorziening: van grondstoffen uit liet
buitenland worden ondervonden, doen zich ook
ton opzichte van onze aldaar gevestigde be
drijven ln «tijgende mate gevoelen. Als gevolg
hiervan wordt de capaciteit onzer Duitsche olie-
fabrieken slochts zeer ten deele benut, terwijl
de productie onzer ra airgarlnef abrieken door de
ook gedurende 3934 gehandhaafde contingen-
teerlng beperkt bleef. De stagnatie ln het be
talingsverkeer tusschen Duitschland en ander©
landen stelt ons voor moeilijke problemen.
De toestand ln andere Europeesche landen,
waarin onze vennootsoha.p belangen heeft, otaat
eveneens, zij het hier en daar in verminderde
mate. onder Invloed van de ongunstige econo
mische wereldconstellatie. Lage natuurboter-
prijzen, gepaard aan de moeilijkheid afzet te
vinden voor veekoeken, oefenen bij voortduring
een drukkende invloed op onze resultaten uit.
Alle ongunstigo omstandigheden in
aanmerking nemende, mogen wij met het
behaalde resultaat niet ontevreden zijn.
Dit geldt temeer, waar wij niet mogen
verhelen, dat ten laste van deze resultaten
aanzienlijke koensversohlllen zijn ge-
braoht. Dat wij ln staat waren ©en ex-
plojtatlewlnat van ƒ2.794.135 te behalen
tegenover 2.721.625 ln 1933, is grooten-
deels toe te schrijven aan het onver
moeide streven ons overal aan de zich
gestadig wijzigende omstandigheden aan
te passen, en waar mogelijk tot vermin
dering van onkosten te geraken.
de directie voorstelt als volgt te verdeden:
5J (onv.) dividend op Cum. Pref. Aand.
Op 1 November 1934 werd reeds 2J% int.-divi-
dend ultgekoerd terwijl het slot-dividend op 1
Mei a.s. betaalbaar zal worden gesteld. 6%
(onv.) dividend op Cum. Pref. Winstd. Aan
deelen. Reeds is een Int.-dividend van 3% uit
gekeerd, terwijl het slot-dividend onmiddeUijk
nadat de Jaarlijksche vergadering van aandeel
houders de Balans en Winst- en Verliesreke.
nlng zal hebben goedgekeurd, betaalbaar zaJ
worden gesteld. 8% (7è%) dividend op Gew.
Aandeelen. Reserve Diverse Belangen 250.000
(onv.). tantième-s 124.598 (118.061). onver
deeld saldo op nieuwe rekening over te bren
gen 172.543 .(138.156).
Van den Berghs Fabrieken
Winstsaldo 5.337.734 (vorig Jaar
5.183.851). Dividend gew. aand.
B 7% (v. j. 7
Aan het jaarverslag van van den Bct
'abriekon over 1934 ontleenen wij het
minderd voortdurende economische crisis haar
taak, regelend in het bedrijfsleven op te tre
den. te bestendigen.
Het complex van wottelijke maatregelen, dat
in den loop der laatste Jaren tot stand kwam
•bij ook onze bedrijven in belangrijke
----- ijn ingêicha-
De margarine-industrie, drie in de vet-
vooraiening van de Nederlandsche bevol
king zulk een voorname plaats inneemt,
is in het afgeloopen tijdvak aan veelvul
dige en veelal onrechtvaardig» critlek
blootgesteld geweeot. Tot onze voldoening
Is daarin sedert eenigen tijd een kentering
ten goede gekomen, waaruit blijkt, dat in
bevoegde kringen de overtuiging baan
breekt, dat het artikel margarine niet
langer beschouwd mag worden als een
vervangingsmiddel voor boter, doch daar
naast een eigen plaats ln de volksvoeding
bereiding
zienlijk op te voeren. Door onze
ewesten op ruimere schaal in den
kring onzer grondstoffenbehoeften te trekken,
zal de margarine, meer nog ------
een product van nationale»
worden aangemerkt.
De vorwachtigen. welke wij omtrent
de oprichting onzer nieu' e fabrieken in
het Verre Oosten hebben gekoesterd, zijn
in elk opzicht in vervulling gegaan. In
het bijzonder van de fabriek in Britsch-
Indië. waarbij wij zijn geïnteresseerd,
waren de omzetten zoowel als de resul
taten bevredigend.
i op de vaste eigendom.
lowwui Winstresultaat, dat ten opzichte van
dat in het vorig jaar behaald, nog eenige stij
ging vertoont.
Wij stellen
"'7", o uaviueiiu cum. prer. winstd.
(onv.) 1.590.000. 7J% (v. J. 7%)
(onv.). Ter beschikking ter nadere bestemming
ïro'SêS T'17s-765). Onverdeeld winstsaldio
"72.779 138.186). ^usdauo
len oip het oogenlblik. Ernstiger zijn de ge
volgen voor staat, gemeenten en provin
cies, die zoo mooie gelegenheid hadden hun
schulden te canverteeren. Voorloopig is die
kans verkeken. Indien zij in de naaste toe*
komst nieuw geld zouden moeten hebben,
zouden zij er duur voor moeten betalen. De
discontoverhooging beteekent dus ongetwij
feld een nieuwe bemoeilijking van het aan-
passingsprooes. Daarom is het te hopen, dat
de Nederlandsche Bank spoedig weer in
staat zal zijn dc officieele rentetarieven te
verlagen»
Geref. Kerk van Utrecht
Uitgifte van ƒ75.000 4
obligaties tegen 100
De Gefref. Kerk van Utrecht bericht de
uitgifte van ƒ75.000 4 obligaties der lee
ning 1935, groot ƒ150.000 nom. in stukken
van 1000, 500 en 100. Coupons per 1 Mei
en 1 Nov. Koers van uitgifte 100 De in
schrijving staat open bij de Utrechtsche
Be nkvereen te Utrecht en Zeist en bij de
fa Ingwensen Co te Amsterdam. Storting
1 Mei a-S., of, indien later, met bijbetaling
van rente. Aflossing vanaf 1940 in ongeveer
45 jaren.
Doel. Een gedeelte is bestemd ter betaling
van de per 1 Mei a.s. aflosbaar gestelds
obligaties der leeningen 1922, 1925 en 1927,
terwijl het resteerende bedrag straks zal
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
VALUTA-BEROERING
Typisch verschijnsel van
onbeheerschtheid en onverstand
Koersstijging voor aandeelen
Algemeene Exploratie
In de ofgreloopen week hebben wij de valuta
beroering gehad met de bekende gevolgen; ver
hooging van het dieconto der Nederland«che
.an goud, dat dan ook in niet onbelangrijke
hoeveelheden naar Parijs. Brussel en Amerika
afvloeide. De technische positie van den gulden
is sterk en de aanval kon dan ook .spoedig
worden gekeerd. Toen de wisselkoersen weer
rustiger werden en teruggingen binnen het
goud-ultvoerpunt. zag men het omgekeerd© op
do beurs: vraag voor obligaties en aanbod van
Laag koersniveau
Het algemeen® koersniveau ia nog steeds
laas; aandeelen Unilever bijv. notee-ren onge
veer 90 Het dividend over 1934 ia bepaald
op 4 waarvan reeds 2 94 als interim is uit
gekeerd. Dit dividend valt tege -
5 gerekend als gevolg
«ten en de flinke «tijging -
zen. Toch Is de lage koers o.i. ongemotiveerd;
men maakt nu een rendement van circa 4.5 94.
terwijl de kans op een hooger dividend voor
1935 groot mag worden genoemd. De meeste
i de grootei
i vetpoducten-prij-
-- wij
iort van matte
toekomst" onzer bedrijven. Een uitzondering
hierop maakten de aandeelen Alg. Exploratie-
Mij. die niet onbelangrijk konden «tijgen door
een nieuwe aanwinst. De maatschappij is na
melijk met de Bataafscho overeengekomen, dat
de schikking, die destijds werd getroffen ten
opzichte van de concessie Noord-Kloeang. ook
zou gelden voor alle oude vergunningeterrei
nen. bepaald In de royalty-overeenkomst van
1913 en zoo valt nu ook een gedeelte van het
bij de Koninklijke in beheer zijnde veld Toeng-
k al da was onder die overeenkomst. Dit terrein
ligt ook in de anticlinaal van Noord-Kloeang,
beslaat ongeveer de dubbele grootte van Noord-
Kloeang en alhoewel niet vermeld wordt, op
welke productie-stijging de maatschappij zou
mogen rekenen, mag ln olie geval worden
aangenomen, dat de royalty-inkomsten op
bevredigende wijze zuUen stijgen. De koers der
aandeelen kwam door een eD onder boven de
160 alhoewel de hoogste koers niet kon wor
den behouden. In de productie over Maart jl.
is de vermeerdering natuurlijk niet tot uiting
gekomen. Opgepompt werden 39.200 ton tegen
38.390 ton over do vorige maand.
De thee-aandeelen
Sedep. een der leidende thee-maatschappijen,
behaalde over 1934 een winst van 247.613. te
gen 229.597 over 1933. De winst is duo eenigs-
zins stationair gebleven; door kleinere afschrij
vingsin 75.155 tegen 91.645 over 1933) kon
het dividend van 7 op 9 worden gebracht.
Waar de aandeelen zich ongeveer op het ni
veau van 200 k 210 bewegen, beteekent
dit dividend een rendement van 4J k 4J
wat voor een theeaandeel niet hoog kan worden
genoemd. De restrictie Is dus voldoende in het
koerspeil verdisconteerd en nu de naaste toe
komst ln enkele opziohten meer zorg baart (het
thee.vorbruik stagneert, terwijl de outsiders
hun productie hebben vergroot) dan aan het
begin van de restrictie, gelooven wij niet aan
een verdere koersstijging. Over hot algemeen
behooren thee-maatschappijen tot de goede
dividendbetalers en daarom is het bezit van
deze aandeelen ln een portefeuille van behoor,
lijke grootte niet af te raden, doch voor klei
nere beleggers zijn het ge©n aantrekkelijke
objecten, ook al niet door de incourantheid.
Immers bij veel vraag moet men onevenredig
hooge koersen betalen, terwijl men in flauwe
markten zich moeilijk van het thee-aandeelen -
bezit kon ontdoen, tenzij tegen even onlogische
loge koersen.
Niettegenstaande de ongunstige tijden voor
de scheepvaart en ook voor de scheepsbouw,
maakte de
Rotterdamsohe Droogdok-Mij
dooh met een weder kleiner aantal schepen
onderhanden, bleef de totaal tomnenmaat toch
stijgende, zoodat het nieuwe grootere dok daar
door bijna doorloopend gebuikt wed. In het
jaarverslag wordt verder gemeld, dat in den
loop van het Jaar en in het begin van het nieu
we jaar nog enkele nieuwe schepen konden
worden bijgeboekt De koens van dit intrinsiek
waardevolle aandeel beweegt zich tegen de
110 waardoor het rendement zeer klein
wordt. Dit neemt echter niet weg, dat deze
koers niet als te hoog mag worden beschouwd.
Bovendien ia de liquide positie zeer gunstig en
de eigen vlottende activa beloopen meer dan
25 van het maatschappelijk kapitaal ad 10
millioen.
Da
Intern. Gewapend Beton-MiJ
verdiende over 1934 69.491 tegen ƒ146.210 over
1933. Er wordt geen dividend uitgekeerd tegen
4 over 1933. De maatschappij is niet van
voldoende werk voorzien, ook de machine-
afdeellng niet. De resultaten van de buiten-
landsche dochtermaatschappijen zijn nog niet
bekend; het verloop der werken is echter van
dien aard. dat van geen der beide dochter-
instellingen (de Soc. Beige der Betons te Brus
sel en de Soc. Nord France te Parijs) verliezen,
te verwachten zijn. Over de positie der maat
schappij is niet veel te zeggen; de liquide mid
delen zijn voldoende, doch alles hangt af van
de binnenkomende orders en de daarbij te ma
ken prijzen. De koers ad 25 echter houdt
al met voldoende tegenvallers rekening.
De stemming op de suikermarkt is nóg steeds
verbeterend. De Nivas kon weer
behoorlijke kwanti spuien
tegen oploopende prijzen. De limites voor West
en Oost-Britsch-lndië konden worden ver
hoogd en bedragen nu reep. 3.90 en 3.95 per
quintaal tegen 3.10 en 3.15 bij het begin van
hot loopende Jaar. Het laagste punt werd op
20 Nov. 1934 bereikt met 2.85 en ƒ2.95. De
Indische regeoring heeft nog geen definitieve
beslissing genomen omtrent den 1935-aanplant
Sommigen spreken van een 1936-productie van
700.000 ton in stede van 455.000 ton, zooals on
langs werd vastgesteld. Het is natuurlijk de
vraag, of een dergelijke sprong zal worden
gemaakt, alhoewel de huidige gang van zaken
het aannemelijk maakt dat de regeering toch
een grooteren aanplant zal b.
rs. hoe grooter de aanplant, hc
onder de bevolking komt.
Doli Batavia
Kali Ba kar
Kali Tele pak
Unilever
Handelsvtr. A'dam
S-dep
Del! Mij
13 »i
126*
..133J
geld
April 9 April
eerste Sumatra-tabaksveiling gezien
de weinig hoopvolle verwachtingen, medegeval-
len: de Deli-Mij maakte ƒ1.72 tegen ƒ1.66 de
Deli-Batavia-Mlj ƒ1.62 tegen ƒ1.53 en deSe-
nembah 1.87 tegen 1 54 per pond; de laatste
cijfers zv. de p'i>-cr. in de eerst9 vei!itig van
1934 behaald. Ten slotte vermelden wij nog. da»
moeten dienen om te voorzien in den bouw
eener nieuwe kerk.
Zekerheid. De Geref. Kerk van Utrecht
mag zich, merkt het prospectus op, verheu
gen in een ruime offervaardigheid harer
leden, die jaarlijks alleen aan vaste bijdra
gen meer dan het dubbele opbrengen van
het bedrag, dat noodig is voor dekking van
(rente cn aflossing van al haar keningen.
Van nabij en ver
Het „Ilbl." verneemt, dat de Belgische
Staatscourant van heden een koninklijk
besluit bevat, waarin de goudclausule ge
deeltelijk wordt opgeheven. De goudclausule
wordt in overeenkomsten met het buiten
land gerespecteerd. Zij wordt alleen gean
nuleerd in huurcontracten cn erfpachtcon
tracten, alsmede in hypotheek- en leenings-
verdragen. Daarenboven is volgens genoemd
blad een wetsontwerp in voorbereiding, dat
de gout/clausulc in schadevergoeding- en ont
eigeningsovereenkomsten gedeeltelijk zal
opheffen. Het zal bepalen, dat de koopkracht
van de bedragen die in deze overeenkom
sten zijn vastgesteld, onveranderd dient te
blijven Op welke wijze dit zal geschieden, is
niet bekend.
Met ingang van gister zijn in België
alle beperkingen van het deviezenverkeer
opgeheven.
De I. G. Farbenindustrle heeft, met in
begrip van het saldo vorige jaar, het boek
jaar 1934 met. een netto winstsaldo van RM
53.06 millioen afgesloten (v. j. RM 50.36 mil
lioen). Het dividend bedraagt 7 (onv.).De
afsei;rihingen bedragen RM 83.74 millioen
(v.j. RM 6i.ll millioen'). De uitvoer bleer
geuandhaafci, terwijl de binnenlendsche af
zet een stijging onderging.
Het verlies over 1934 van dc Landbouw
Mij Temoeloes bedraagt 148.958, hetwelk
op de reserve werd afgeboekt.
Volgens „Iron Age" is men in de Ame-
rikaansche staalindustrie zeer gereserveerd
en stelt men alle orders uit, uitgezonderd
die, welke dienen ter dekking van de on
middellijke boho-:ften.
De bedrijvigheid in de staalindustrie be
draagt volgens het blad 46 der capaciteit
tegen 45 een week geleden. Het hoogste
cijfer in 1935 was 56% ?3 op 5 Februari.
De automobiel-industrie betrekt nie<t meer
in denzelfden omvang als in Jan. en Febr.,
toen zij voorraden accumuleerden.
Ingezonden Stukken
(Bulten verantwoordelijkheid der redactie)
DEVALUATIE.
Met belangstelling nam ik kennis van het
verslag der vergadering van „Nederland en
Oranje" op Vrijdag 5 April j.l. in het Con
certgebouw te Amsterdam. Volgens het cou
rantenverslag heeft de heer G. A. Diepen
horst van Zeist, ten aanzien van de deva
luatie in België het volgende gezegd: „Mocht,
wat God verhoede, het ooit in Nederland
zoover komen, dat de muntwaarde verlaagd
wordt, dan verlangt Antirevolutionair
Nederland, dat nimmer de naam van een
A.-R. minister aan zoodanig besluit is ver
bonden". Tegen deze uitspraak wensch ik
hiermede te protesteeren en wel om de vol
gende redenen:
le. De heer Diepenhorst heeft niet het
recht om namens Antirevolutionair Neder
land aan de huidige twee A.-R. Ministers
de marschroute voor te schrijven; daartoe
heeft dit volk hem, »voor zoover mij bekend,
nimmer opdracht gegeven (ook de heeren
Colijn en de Wilde kunnen toch, door den
firang der omstandigheden, genoodzaakt
iworden een andere muntpolitiek te gaan
[volgen?).
2e. De heer Diepenhorst heeft evenmin
bet recht om namens Antirevolutionair
Nederland een eventueel toekomstig A.-R.
Minister, voorstander van een andere munt
politiek, bij voorbaat in den ban te doen.
Zélfs op een verkiezingsvergadering moet
men zijn woorden weten te wikken en te
wegen.
P. BOOT Jr.
Leiderdorp, 8 April 1935.
Mr. G. A. Diepenh0rst zendt ons
volgend schrijven naar aanleiding van het
Ingezonden stuk van den heer Boot:
Inzender loopt wat te hard van stapel en
moet niet afgaan op een losse tirade uit
een courantenverslag, dat uiteraard veelal
onvolledig is.
Door mij is besproken de rede, die de
voorzitter der S.D.A.P., de heer Koos Vor-
rink, den vorigen avond in Amsterdam had
gehouden ter gelegenheid van de groot e
demonstratie in het R.A.I.-gcbouw, waarin
gezegd werd, dat tegenover de aanpassings-
politiek-Colijn moest worden gesteld een
„politiek, die geroepen is de verlossing te
brengen uit de ellende van de crisis"' en die
nader werd aangeduid als de „politiek, die
de socialisten van België als voorwaarde
hebben gesteld voor hun deelneming aan een
coalitie-regecring".
Ik heb de vraag beantwoord, welke die
z^.n. verlossende politiek was van de Bel
gische socialisten en herinnerd aan de uit
spraak van den nieuwen rooden Minister
Mr. Spaajf, die er zich op beriep, dat deze
regeering de eerste was, die met een bonus,
een schat van milliarden begon.
Deze politiek, die het volk durft wijs
maken, dat door verlaging van de munt
eenheid een bonus, een schat van milliarden
ontstaat, is mijnerzijds gehekeld en in dat
verband is letterlijk door mij gezegd: „Wan
neer in ons land ooit wat pod verhoede!
de aandrang tot zoodanige verlos
sende politiek kans op verwezenlijking
mocht krijgen, dar/is het de wensch van
A.-R. Nederland, dat nooit of te nimmer de
naam van een A.-R. Minister verbonden zal
zijn aan een Kabinet, dat zich tot zulke
misleidende politiek wil lëenen".
Een politiek, die niet vraagt naar de on
vermijdelijkheid en absolute noodzakelijk
heid van het loslaten van een gave:, munt,
die het voorstelt alsof met één pennestreek
daardoor schatten voor het volk vrij ter
beschikking komen, die vrijelijk en geheel
willekeurig de munteenheid als wapen wil
hanteeren in den economischen strijd, acht,
naar mijn overtuiging ons A.-R. volk uit
den booze.
Overigens kan mijn standpunt in dit
vraagstuk bekend zijn. Ik heb nog voor kort
voor de radio volgens het manuscript het
volgende gezegd:
„Wij willen niet de onaantastbaarheid van
de muntwaarde tot een beginsel verklaren,
maar wel moet o.i. gelden, dat zonder drin
gende noodzaak eeu Regeering niet tot de
valuatie mag overgaan", alsook:
„Het wil mij voorkomen, dat zoolang 't
maar even ka», aan den gaven gulden moet
worden vastgehouden. Wij kunnen niet
onder alle omstandigheden in Nederland
volkomen zelfstandig op dit gebied decre-
teeren, want wij wonen niet op een eiland
en ondergaan maar al te sterk de maatrege
len elders getroffen."
Ik hoop, dat inzender nu vertrouwt, dat
ook mijnerzijds gehuldigd en nageleefd
wordt het standpunt dat „zélfs op een
kiezersvergadering men zijn woorden (moet)
weten te wikken en te wegen".
Eveneens is het mijn wensch, dat zélfs
een ingezonden-stukken-schrijver zijn woor
den moet weten te wikken cn te wegen,
alvorens te hoog van den toren te blazen.
Gemengd Nieuws.
Het drama te Den Haag
Omtrent het drama in de Jacob Maris-
stvaat vernamen wij nog het volgende:
Toen de echtgenoot en vader, de 50-jarige
T., omstreeks half vier in den namiddag
tie woning had verlaten om eenige bood
schappen te deen (hij moest o.a. een brief
wegbrengen naar den Geneeskundigen
Dienst in verband met de medische behan
deling van zijn vrouw) was er niets bijzon
ders aan de hand, dat tot verontrusting
aanleiding zou kunnen geven. Zijn 42-jarige
vrouw had weliswaar sinds eenigen tijd
vooral sedert de geboorte van den anderhalf
jarigen Guus last van waandenkbeeelden
doch de medici, nl. de fondsdokter en een
zenuwspecialist, hadden den toestand niet
direct gevaarlijk geoordeeld.
Tegen half zes keerde de man terug, doch
vond de tusschendeiur tot de tweede etage,
welke hij bewoont, gesloten. Hij waarschuw
de toen een buurvrouw, mej. G., wonende
in het benedenhuis no. 104, die in de enkele
maanden, gedurende welke T. daar woon
de, met de omstandigheden van het gezin
bekend was geworden, en deze buurvrouw
riep de assistentie in van de bewoners der
le etage, den heer D. Laatstgenoemde heeft
toen met een bijl de deur geforceerd.
De beide buren zijn vervolgens naar de
eveneens afgesloten keuken gegaan, waa;
zij de vrouw en de beide kinderen in een
sterke gaslucht bewusteloos vonden.
Behoedzaam stelden zij den echtgenoot op
de hoogte, terwijl onmiddellijk de Eerste
Hulpdienst werd gewaarschuwd. Deze was
spoedig ter plaatse, doch het anderhalfjarig
kind was reeds overleden. De zesjarige Wim
is hedenochtend bezweken.
De levensomstandigheden van het gezin
waren armelijk, diccli men had te doen met
keurige menschen. Da man is melkslijter
en brengt per bakfiets zijn waren naar en
kele klanten. Hij verdiende daarmee echter
werkende voor eigen rekening nauwe
lijks meer dan 10 per week en had 4 bij-
steun.
Te weinig om van te leven
De huur van de woning bedroeg plm.
per week, zoodat er te weinig overbleef
voor een behoorlijk levensonderhoud van
man, vrouw en twee kinderen. Dit maakte
de toestand van de vrouw, die overigens
geheel normaal haar bezigheden verrichtte,
er niet beter op. De vrouw deed geregeld
vaak met de kinderen haar dagelijk-
schen inkoop van aardappelen en groenten
in een winkel op den hoek; deze winkelier
ster wist wel, dat mej. T. last had van ver
volgingswaan, dooh kon overigens niets
abnormaals aan haar klant bemerken.
Vroeg haar man om gaspenningen.
Bij zijn vertrek gistermiddag had mej. T.
haar man nog wel gevraagd om eenige gas-
permingen in den meter te werpen, doch
de man zeide, die niet bij de hand te heb
ben en wegens tijdsgebrek daarvoor op dat
oogenblik niet meer te kunnen zorgen.
T. was reeds vroeger gehuwd en hij heeft
een 26-jarige zoon uit dat huwelijk. Na
eenigen tijd weduwnaar te zijn geweest,
was hij een achttal jaren geleden met mej.
W., zijn tegenwoordige vrouw, gehuwd. De
verhouding tusschen beide echtgenooten
was heel goed, ondanks de financieele om
standigheden.
De zenuw-aandoening van de vrouw uitte
zioh meer in algemeenheden, bijv. door op
merkingen van da vrouw, dat er veel meer
menschen behoorden te verdwijnen. Nim
mer had de vrouw daarbij haar eigen kin
deren op het oog. Aan de algemeene klach
ten van de vrouw hechtte men geen gevaar
voor het leven van haarzelf of van anderen
Haar toestand werd ernstiger
Ongeveer 14 dagen geleden was de toestand
voor het eerst wat ernstiger; toen is medi
sche bijstand ingeroepen, waarbij last werd
gegeven den dokter te waarschuwen bij een
mogelijk latere herhaling. Overbrenging
naar een zenuwlijders-inrichting werd toen
onnoodig geacht.
NAGEKOMEN MARKTBERICHTEN
ARNHEM. 12 April. Eieren. (Geldcrsche Eier
veiling). Aangevoerd 3.500.000 «tuks. Friiten.
Kipeleren 1.602.30, eendeneieren 1.S0
2.30 per 100 stuks.
ALKMAAR. 12 April. Kaas. Aangevoerd 42
stapels, ztjnde 100.000 kg Prijzen met rljksmerk
Fabnekskaas kleine f 13.50: boerenkaas kleine
f 13.50 alles per 50 kg. Handel matig
DELFT, 11 April. Eieren. Aanvoer en prij
zen: 35.308 kipeieren f2—3; 2112 eendeleren f 2
2.30 belde p 100 stuks; 8 kalkoeneiersn 6 ct
13 kieviteieren 8 ct p stuk
DEN HAAG, 12 April. C r i s 1 s-B o t e r m erk
De heffing op boter en de prüs van vervoer-
vergunning voor bultenlandsche boter is voor
de volgende week op fl per ltg vastgesteld.
LEEUWARDEN, 12 April K a a is. (Noteering
V.V.Z.M.) Prijzen Goudsche 20plus f 66.50; id
40plus f 10—10.50; idem volvet f 13—13.50;
Edammer 20plus f6—6.50: idem 40plus f 10—
10.50; broodkaas 40plus f 1010.50 alles per 50
kg. Stemming: redelijk
LEEUWARDEN. 12 April. Vee. Aangevoerd:
52 enterstieren f 60—115. 96 twenterstieren
f 115230; 535 -vette koeien f 00180 alles per
stuk; idem 3052 ct per kg; 1422 melk en kalf
koeien f 80—170; 118 pinken f 35—80; 55 vette
kalveren f 20—60: 1153 nuchtere kalveren f 2—
4; 496 vette schapen f617; 91 weidesehapen
f6—13; 173 vette varkens f 30—95 alles p stuk
idem 32—38 ct per kg; 26 magere varkens f 18
50; 120 kleine biggen f713; 28 bokken of
geiten; 66 paarden alles per stuk. Totaal aan
voer 4431 stuks vee
Kaas. Prijzen; Sleutelkaas 8—9 ct; Nagel
kaas 418 ct; Goudakaas 7—12 ct; Edammer
kaas 1018 ct alles per kg. Aanvoer 10.380 kg
Bote r. Eerste Leeuwarder Botermün. Afd.
A. Mijn boter. Hoogste prUs fl.39, middenprijs
f 1.37. laagje PrUs f 1.35
Afd. B. Wel- en afwtfkcnde boter. Velli-ng-
boter. Hoogste prüs f 1.32. laagste prüs f 1.10
Aanvoer 25/6 en 1/12 vaten. Alles per Kg
Eieren. Prüzen: kipeicren. aangevoerd
36.000 kg. prüs f 1.75—2.75 p 100 stuk'?. b„n-
delaprü'3 27c
Pluimvee. Aanvoer en prpzen: io slacht-
hanen 5090 ct; 40 slachtkippen f0.501; io
jonge duivcn 1012% ct alles per stuk
leiden. 12 April. V e c. Aanvoeren on prüzen
1139 runderen. 501 kalveren'; 1539 schapen; 908
varkens; 17 stteron f 60—215 (30—44 c. p kg);
255 kalf- en raelkkoci f 75185; 588 varekoeien
f 60125 279 vette koeien f 90—235 (3556 o p
kg); 36 vette kalveren f 40—65 (48—76 c p kg)
paarden; 8 bokken cn gelten f 26.
VI,AARDINGEN, 12 April. Heden werd be
taald voor zoiitevisch (stüve koon) f 11.10—
13.50; filletvisch f 14.f0—20.40 per ton; Idem
f 8.209.40 p»' ton. alles naar grootte en
kwaliteit plus 4 pet omzetbelasting
A LAAbdingen, 12 April. Vaimorgen was te
IJmuiden binnen v«n de beugvl'ischerüvan de
9e reis VL 195 A Poot (2 April vertr) mei
fionn netto besomming aan verschc visch
Beursoverzicht.
Gedrukte markt. Aandeden- en.
obliqaticnoteerinqen nogmaals al
gemeen lager. Duitsche obliga
ties prijshoudend.
AMSTERDAM. De discontoverhoogiïijj
van 3% tot •i1/2 pet. en het krachtig ingrij
pen der Nederlandsche Bank toen de wissel
koersen gistenuorgen gingen aantrekken,
hebben de rust op de wisselmarkt dan terug-
keeren.
Bij sterk geslonken omzet liepen de koer
sen op de valutabeurs terug. Het pond daal
de tot 7.15%; de dollar tot 1.48; de
Fransclie franc tot 9.76%. Op deze koersen
is goudtransport niet rendabel meer.
Ook de effectenbeurs 6tond in het teeken
der geruststelling. Het aanbod in aandeelen
had de overhand, zoodat de koersen nage
noeg algemeen terugliepen.
Van de Industrieele fondsen daalden Phi
lips ruim 2 pet., zoodat de noteering weer
beneden 230 pet. daalde. Later volgde weer
een herstel. Uni Lever zagen zich ongeveer
2 pet .ontgaan, terwijl Aku een fractie luier
De handel in Petroleumwaarden waa
kalm. Kon. Olie reageerde beneden 150 pcL,
doch de Amerik. soorten waren goed van.
toon als gevolg van de betere berichten om
trent de situatie op de Amerikaansche pe-
troleummarkt.
Tabakken waren nagenoeg volkomen ver
laten. doch in II.V.A. ontwikkelde zich een
kleine affaire, waarbij de verkoopers in da
meerderheid bleken, hetgeen de noteering
tot onder ISO pet. deed reageeren.
Rubberaandeelen lagen eveneens ongeani-
meerd en kwamen meerendeels beneden het
vorig slot, doch de verliezen bleven van be
perkte omvang.
Scheepv.aandeelen hadden een ongeani
meerd verloop. Ned. Scheepv. Unie moeeten
zich een verlies van ongeveer 1 pet. ge
troosten.
Mijnwaarden waren verwaarloosd. Ook in
Amerik. fondsen ging weinig om, met uit
zondering in Metaalwaarden, die tegelijker
tijd vast gestemd waren in verband met de
verhooging van de verkoopprijs van nieuw
gewonnen zilver door de Amerikaansche
regeering.
Duitsche obligaties konden zich handha
ven doch de Nederlandsche belegginga-
markt was gedrukt.
Het aanbod in Nederlandsche Staats- en
Gemecnteleeningen van buitenlandsche zijde
komt uiteraard niet onmiddellijk tot stil
stand ,doch reeds heden was het merkbaar
ingekrompen. De vraag bleef echter nog ge
ring. De geldmarkt bleef krap. Geld op pro
longatie steeg verder tot 4 pet.
Particulier disconto 4% pet.
Daggeld 3 pet
Prolongatie 4 pet
W isselkoersen.
Weeneu
Kopenh. 31.95
Stockh. 36.90
Oslo 36.00
N.-York 1.48
AMSTERDAM, 11 APRIL
Heden Vorig
Londen 7.15K 7.20K
Berlijn 59.60* 59.75*
Parijs 9.77 9.78
Brussel 25.07?$ 25.15
Zwitserl. 47.93'$ 48.02?$
Niet officieel
Praag 6.21 6.21 I
Madrid 20.25 20.30 1
Tevens clearingkoers
ROTTERDAM, 12 APRIL
Berlijn 59.55 59.47?$ Kopenh. 31.95 31,91
Paiijs 9.76?$ 9.76% Stockh, 36.95 36.89
Brussel 25.07 25.07 Oslo 35.96 35.95
Zwitserl. 47.92 47.95 Madrid 20.25 20.25
N.-York 1.47's 1.47% Milaan 12.31 12.30
100 Peng. -
Jap. Yen 42.—
Wars. Z. 27Js i
B.-A. pes. 37.— i
Bat.Cable 0.99?» 1
Bat.zicht
Boek. 100 1.40
Zw.Bpap. 47.90 4
Can.cheq. 1.47
AMSTERDAM, 11 APRIL
Dll.B.pap. 1.47 1.49
1 OOM.Bp. 55.60 56.—
lOOSch.B. 27.80 28.10
lOOB.fr.B. 5.023$ 5.10
lüOFin.M. 3.12'3.17?$
Eng.Bp. 7.15 7.20
Fr.Bpap. 9.76?$ 9.80
Pr.lOOKr. 6.173$ 6.25
Madr.100 20.20 20.40
Italië 100 12.25 12.40
AMSTERDAM, 11 APRIL Opg.Ned.Ind.Hand.Bnk,
Londen 7.15 7.18 Oslo 35.85 36.25
N.-Y.cabl. 1.47's T.48,;s' Stockh. 36.85 37.25
Berlijn 59.55 59.70 Praag 6.17% 6.25
Parijs 9.753$ 9.78% Kobe 0.41?$ 0.42?»
Brussel 25.05 25.15 Ned.-Indië
Zürich 47.91 48.01 Voorn.pl. 99?» 100?»
Madrid 20.223$ 20.32?$ Kleln.pL 100%.
Milaan 12.25 12.35 Priv.disc. 4l$ pCL
Kopenh. 31.85 32.25
Amsterdam in guldens per kg 16591661;
Londen in stalll per troy-ounce 143/11%; New
Nalat atcrmünnoteerlngcn
De termünnoteeringen waren heden maands-
dollars 12 cent agio; driemaandsdollars
.55 cent agio; maandsponden 510 ct agio.
driemaandsponden 1520 cent agio; maands-
francs 510 ct. agio. driemaands 1520 ct.
agio: Driemaands Belga's 2575 agio; drie
maands Zw. francs pari 50 disagio.
effectensperrmarken
KOERSEN VAN EDELE METALEN
(Medegedeeld door H. DrUfhout en Zn.)
Goud ongefineerd in baren per kg. 165S.—
Verkoop fün goud 1664.-—
Voor de industrie
Gouden Ponden
Verkoop" fün"lzUv'
12.40.. Gouden
fj 3mo
"WOUimUGGE. 12 April Eieren. Aanvoer:
3900 tuks, rüzen: kipeieren f2.052.2ö; eend-
eieren f 1.761.89 beide per 100 stuks; boter
60 ct; kaas 14 ct beide per pond
ZWOLLE, 12 April. Boter. Aanvoer 348 kg
waarvan 10/8, 4/16 vaten en 216 stukken van
Vt kg. Prüs f 1.40—1.50 per kg; per 1/8 vat
van 20 kg prima f30.50: afwttkende f29; per
1/16 vat van 10 kg f 14.50—15.25
Eieren. aAnvoer 200.000 kipeieren. Prüzen:
f 1 90—2.25 per 100 «tuks
Huiden. Prüzen: koehuiden 10 ct; pl-aken-
vollen 10 ct; stierenvellen 8 ct alles per kg.
Handel gewoon
Veemarkt. Aangevoerd 3217 stuks, n.l.:
1430 runderen. 258 graskalveren, 57 schapen. 86
lammeren_ 189 varkens. 542 biggen. 653 nucht.
kalveren, '2 geiten. Handel in neurende en
verschgekalfde vaarzen traag, vet vee groote
aanvoer stieren slecht. kalverfin redelük. gust
vee redelük. schapen flauw.
IJMl'IDEN, 12 April. De besommingen der
KW 434. KW 78 1377. KW 48 536
SCH t9 610.
De Vlaardingsche beuger VL 195 besomde
2019.
Trawlvisch. Prüzon: tarbot f 1.300.58: tong
f 1.70—0.90; heilbot 80 c per kg: kl schol f24—
12; schar f7.5')6 kl poon fö: wütlng f 05.50
per 50 kg. kabeljauw f 3S—35 per 125 kg-
Beugvlsch Prüzen; lev kabeljauw f5.501.40
per stuk; doode k&belj. f 3728 per 125 f); vi
gul f13—11; kl id f 13.50—12.50; wütlng t5 pe;
50 kg; lev leng f4.503; vleet f2.10 per stuk
heilbot f 1.25 per kg; lev gr gul f 1612; id kl.
f 13.5012 per -10 kg.
