DINSDAG 9 APRIL 1935.
Kerknieuws.
CHR. GEiREF KERK
Tweetal: Te Amersfoort. Joh. Jansen te
Le.den en W. Kremer te Leeuwarden, Te
Sneek. W Meijnhout te N'euwendam en J. Tam-
niinga te Harderwijk. Te Oosterbeek. N, Bij-
demast te Boskoop en W. F. Laman te M.ddeJ-
harnis.
Bedankt: Vooc Rijnsburg, W. Heerma te
Aalsmeer.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Koog-Zaandijk. D. Broer te
Surhuistcrveen en D. Zemel te Vianen.
Beroepen: Te Woldendorp. cand. T. Kle.n
te Llithuizenneeden.
Aangenomen: Naar KoHumerpomp. eand
H. R. Groeneveld te Groningen.
NED. HERV. KERK
Aangenomeo: Naar Bodegraven, P A A.
Klüsener te Vinkeveen. Naar Noordhorn. J
K. Lofvers te Garsthuizen.
Bedankt: Voor Vroomshoop. M Bons te
Colijnsplaat. Voor Oud-Albias, L. Blok te
Brandwijk.
HERST. EV. LUTH. KERK
Beroepen: Te Den Helder, W. F. ten Rou-
welaar te Zwolle.
DOOPSGEZ. GEM
Beroepen: Te Hoogezand-Sappemeer. B.
Dufour te Ijlst.
Ds. F. C. MEYSTER
In overeeos-emming met zijn, ook ons bekende
verlangen, heeft Ds Meyster zijn 25-jarig jubi
leum buiten kerkelijke herdenking kunnen houden.
Slechts heeft hij in den morgendienst in de N.
Zu-derkerk vóór de predicate met eenige woor
den herinnerd aan zijn voorrecht en de gemeente
van Rotterdam dank gezegd voor haar bewijzen
van l.elde Aan het einde ven den denst heeft de
gemeente haar leeraar Ps. 134 3 toegezongen.
Ds H. SCHOLING
Naar men ons meldt, heeft Ds. H. Scholing,
predikant der Geref. Kerk van Arnemuiden.
Donderdag jj. het ziekenhuis verlaten Na enkele
weken rust hcopt hij zijn werkzaamheden weer
gele.delijk te hervatten. De operatie betrof een
galblaas- èo een blindedarmontsteking.
BEGRAFENIS Ds. J. J. DE KAT ANGELINO
Gister had «te Dordrecht de teraardebestelling
plaats van het stoffelijk overschot van wijlen Ds
J. J. de Kat Angelino, em. pred. van oe
Ned. Herv. Gemeente te Deil ca., die verleden
week te Dubbeldam ten hu-ze van zijn zoon. mr.
W O. de Kat Angelino, op 79-jarigen
leeftijd overleed.
Aan de groeve voerden het woord mr. W. H.
K o 1 f f. burgemeester van Deil. Ds. I. A. Haag
van Me teren scriba van het classicaal bestuur
van Zaltbommel. Ds H. Meyer van Dubbel
dam en de heer H Wiersma, vroeger hoofd
der school te Deil en Enspijk. De oudste zoen van
de overledene. Ds. A de Kat Angelino van
Emraen betuigde namens de familie dank voor de
betoonde belangstelling.
De algemeene vergadering der Vereeniging van
Kerkvoogdijen in de Nederl. Nerv Kerk is gesteld
op 15 en 16 Mei te Apeldoorn in Hotel de Poort
van Kleef.
Sprekers op deze vergadering zullen zijn: mr. H
F. van Meer te Amsterdam over „Kerkelijke
verzekeringsbelangen", mr. G. Vixseboxe te
Almelo over „De bijzondere en de algemeene taak
der kerkvoogdijen", mr. A. de Jong te Mijns-
Ije eren land over „Het werk der Vereenig'.ng van
Kerkvoogdijen in bet verleden, het heden en de
toekomst", en ds. mr. C. J. B a r t e 1 s te Coim-
schate over „De kerkvoogdijen in de reorganisatie
der kerk". 1
Voorts zal er op de algemeene vergadering
voor iedere kerkvoogdij gelegenheid zijn om z.
belangen in besprelcng te brengen. In den namid
dag van den 15'en Mei b.edt de afdeeling Gelder
land van de vereeniging aan de leden der alge
meene vergadering een autotocht naar het Lldde-
lermeer aan.
VEREEN. VAN PREDIKANTEN
DER GEREF. KERKEN
Algemeene vergadering te Utrecht
De algem. vergadering van de Vereen, van
predikanten der Geref Kerken zal 24 en 25 Apr:,
onder leiding van Prof. Dr. F. W. Grosheide
in het jaarbeursgebouw te Utrecht worden ge
houden.
In de eerste zitting komt o.m. aan de orde de
verkiezing van twee besbuursledien in verband met
de periodieke aftreding van de heeren Ds. C. B
Bavinck, em. pred. te Amersfoort, en Ds. D
v. D ij k te Groningen.
Na afdoening der huishoudelijke zaken zal Dr
K. D ij k van 's-GravJenhage-West refereeren over
„Het Kerkbegrip van de Doleantie", 's Avonds
zal Ds. K. Ferohout, em. pred. te Baarn een
referaat houden over „De Doleaatietijd". Don
derdag 25 April zullen als referenten optreden D'
K. Sietsma. Geref. pred. te Amsterdam-Zuid
met het onderwerp: „De beteekenis van het Ver
bond voor den arbeid in de gemeente" en Dr. H.
W. Ha ver-K a te, arts aan de Stichtingen
Ennelo-Veldwijk, over het onderwerp: „Wcoder-
geoezmgen
PROTESTANTSCHE KERK IN INDIE
Het „Alg. Protestantsch Kerkblad" meldt
volgens Aneta, dat aan de Regeering is voor
gesteld Ds. Beers, thans te Bondowoso, te
benoemen te Djokjakarta.
Ds. Deutz, van Durgerdam, nam het be
roep naar hier aan. Hij wordt 13 Juni a.s.
met het m.s. „Marnix van St. Aldegonde"
in Indië verwacht.
GOEDE TIJDINGEN UIT RUSLAND
De palmboom groeit onder de verdrukking.
En het geloof kent dezelfde ervaring; veler
persoonlijk leven en het kerkelijk leven van
vele eeuwen bevestigen het tot op dezen dag.
Zoo ook gaat het in Rusland den laatsten
tijd. De buitenlandsche Zendingsbladen ge
wagen van toenemende neiging om te luiste
ren, soms ook al den levenskoers om te wen
den naar de blijde 'boodschap van het
Evangelie. Ontvangen we al den algemee-
nen indruk, dat het Christendom in Rus
land zoo goed als ten bodem toe vernield
ls, telkens blijkt, dat de de vervolging en
verdrukking een lijdzaamheid werkt die
groeit tot bevinding en de bevinding tot de
hoop, die niet beschaamt.
In de Missionsbote van het Oost-Europee-
Bche Zendings^eld dat te Warschau zijn
centrum heeft, treffen we talrijke berichten
uit Rusland aan, waarin sprake is van een
opmerkelijke toeneming der belangstelling
in het Evangelie. Er wordt bericht over groo
ten toeloop bij de samenkomsten, zóó groot
soms, dat men na beëindiging van de eene,
terstond een volgende moet beleggen. Tref
fende staaltjes worden ook gemeld van wat
men er voor over heeft, om de verkondi
ging van de Boodschap der verlossing te
kunnen bijwonen. En juist omdat deze mede
deelingen uit verschillende dorpen
overeenstemmen, meencn wij te mogen ge-
looven, dat de palmboom des geloofs in
Rusland groeit onder de verdrukking. Iloe
zou het ook anders kunnen!
CLASSICAL!! DIACONALE
CONFERENTIE
De een en twintigste te Almelo
Ter Diaconale Conferentie voor d'e classis
Deventer der Gevet. Kerk, vorige week te
Almelo gehouden onder presidium van den
lieer II. J. van Heek vun Almelo, heeft Ds
J. Bos van Rijssen, gesproken over de gees
telijke zijde van het Diakenambt. Na gewe
zen te hebben op de moeilijkheden der
diako-nale praktijk, merkte Ds Bos op, dat
liet diakenambt niet vcor 90 stoffelijk
vaai aard is met bovendien een geestelijk
tintje, maar het is een ambt en reeds daar
door zuiver geestelijk in den zin der H.
Schrift, dat heel det werk onder de drijving
des Heiligen Geest es in de Kerk geboren is
en daardoor een geestelijk karakter draagt.
Oorsprong en doel van het dliakonale werk
beslissen hier. De eigenlijke en eenige diaken
is Christus, Die gekomen is om te dienen en
Zijn ziel te geven, Die ons bezocht heeft
mrat innerlijke bewegingen der barmhartig
heid cuizes Gods.
In d.at hoogepriesterlijk offer van Christus
ligt de ooi-sprong en krachtbron voor het
ambt der diakenen!
Zelfovergave
Ambtshoogth edd is uit den booze, cimdat
ze groot denkt van zichzelf, maar ambtelijk
besef is noodig, want dat bewustzijn wil
zeggen, dat ge groot denkt van Christus!
Persoonlijk en ambtelijk moet de diaken
gedurig inleven in hut priesterlijk werk des
Heeren. Zijn zelfovergave leert ons ons aan
geboren egoïsme af en zal geen zorg en
moeite ons te veel zijn.
Beter veel geld, achteraf nutteloos, besteed
dan een ellendige, die de Heere ons toever
trouwde, voorbijgegaan.
Het stichtelijke woord, de raad, de troost
of vermaning moet zioh bepalen tot datgene
wat onmiddellijk verband houdt,mot den
stoffelijken nood. Hot ideaal schetsen is al
tijd gemakkelijker, duin heit in de practijk
benaderen, maar toch blijft de roeping daar
toe ,want die ligt vast in do ontfermende
liefde van Gods verkiezing.
Op dit referaat volgde eenige bespreking,
waarna word gepauzeerd.
Referaat K. Boersma
Na de pauze verkreeg de heer K. Boer
sma van Enschedé hei woord om te spre
ken over: „De taak der Diaconie en haar
verhouding tegenover Overheid en Crisds-
Dit onderwerp, ald-us spr.. plaatst ons on
middellijk in „de vragen van den dag". Als
uitgangspunt ziet spr., dat de Diaconie een
roeping lieêft te vervullen, dde de voorrang
heeftvóór die der Overheid. Dit beginsel
is neergelegd in art. 23 der Armenwet. He
laas moet worden erkend, dat de Overheids-
armenzorg, in plaats van uitzondering,
veelal regel is geworden, al mag dankbaar
worden erkend, dat onze kerken zich in hot
verleden en tot nu toe ziah niet onbetuigd
bobben gelaten.
Maar wat zaJ onze taak zijn in den ge
weldigen nood, diie we thans beleven?
Meer en meer afschuiven van het ver
drukte en het hulpbehoevende naar de
Overheid?
Monumentale kerkgebouwen, zorgvuldig
en goed beheer tier financiën, en een simpel
bedrag voor den dienst der barmhartigheid?
Gcd behoede ons voor zulk een veirstee-
niimg en verstarring!
Op de vraag of subsidie uit de Overheids
kas mag worden aanvaard, is door ons
steeds met een bondig „neen" geantwoord.
Tweeërlei gevaar
Doch thans dreigen er gevaren zoowel ven
de zijde der Overheidals van die der
Diaconieën.
Van de zijde der Overheid is het gevaar
dit, dat bij inzinking van den diaconalen
arbeid, afgezien nog van de more el e schade,
een catastfofe voor de gemeentefinancien
zou kunnen bettekenen. Vandaar, de nei
ging van sommige gemeentebesturen om
door subsidies aan kerkelijke instellingen
te voorkomen, dat deze geheel wordt stop
gezet en daardoor de toeneming van burger
lijke armenborg voorkomen. Het gevaar
vpteï de zijde der kerken is, dat voor velen
het geven voor de. armen meer en meer een
offer begint te bettekenen.
Doch mocht ooit de gedachte worden ge
hoord om subsidie te aanvaarden, dan moet
di.t stranden op het eigen en zelfstandig
karakter der kerkelijke armenzorg, welk
karakter we zouden prijsgeven bij aanvaar
ding van subsidie. Dit blijkt duidcdijik uit
de voorwaarden waaraan moet worden vol
daan volgens art. 14 der Armenwet.
Met betrekking tot het Crisiscomité staat
de zaak wat anders, omdat het „aanvullend"
optreedt. Er zijn gevallen, waar h,et C.C.
door steun inzinking kan voorkomen.
Na nog te hebben aangetoond op welke
wijze een goed* samenwerking met de C.C.
kan worden verkregen, besluit spr. met den
wensch, dat God aan onze Kerken dat mede-
doogen moge geven, cpd&t zij ook in deze
zorgvolle tijden getrouw moge blijven aan
den eisch van den barmhartigen Hooge-
priester, Jezus Christus!
Ook op dit onderworp volgde een leerzame
discussie, waarna de Conferentie met dank
zegging werd gesloten.
Kerk en Staat in Duitschland
Dc 2e Vrije Geref. Svnode. Besluiten
tot stichting van een Gereformeerde kerk
over geheel Duitschland.
Van 26—-28 Maart j.l vergaderde te Siegen de
2e Vrije Gereformeerde Synode. Aan den voor
avond der synode sprak prof. dr. Karl Barth voor
een ontzaglijke schare Siegenlanders over het
tweede gebod Op de syrvode waren afgevaardig
den uit Schotland, utt Engeland en uit Zwitserland
tegenwoordig.
Na een inleiding door dr. Hermann Hesse van
EÜberfe'jd besloot de synode, zulks naar aanleiding
van het besluit der eerste vrije Geref. synode te
Detmold (29 en 30 Nov. 1934) om alle belijdende
Geref. gemeenten in Dintschland, welke zich
houden aan de H. Schrift en den Heidelbenger
Catechismus en instemmen met de Banner verklarin
gen van 4 Jan. '34 en 31 Mei '34 en de Dahiemer
verklaring van 20 Oct. 1934, om in geheel Duitsch
land over te gaan tot het vormen van eigen sy
noden. die zich zullen noemen „vrije synoden der
belijdende Geref. kerk van Duitschland". IDeze sy
noden worden in drieërlei onderscheiden, n.l. eerst
de classissynoden, waartoe elke gemeente een pre
d-kant ;n ouderling afvaardigt, gewestelijke sy
noden (..kwartiersynoden") die een geheel gewest
omvatten en tot welke elke classis een predikant
en ouderling afvaardigt en de „vrije algemeene
synode der belijdende Geref kerk van Duitsch
land", tot wélke elke gewestelijke synode ern
predikant en ouderling afvaardigt. De Geref. ge
meenten in geheel Dirtschland worden uitgenoo-
digd om zich voor 1 Mei als Geref. plaatselijke
gemeente bij den voorzi.ter van de commissie tot
vorming van een kerkverband aan te melden, o.l.
bij ds. Oltmann te Loga in Oost-Friesland.
Dit besluit beteeken'!, dat naast de eenige Geref
landskerk die Duitschland thans telt (Hannover
Oos'.-Friesland) de Siegensohe synode zich
opmaakt een Geref. kerk in Duitschland te ver
zamelen. Er zijn 5 mriJüoen Gereformeerden in
Duitschland
Dc synode tegen het heidendom
Over het nieuwe heidendom refereerde vervol
gens ier synode ds Barth van Oberfischbach. De
synode besloot vervolgens: dat de Gereformeerde
synode zich van harte aansluit bij de bekende ver
klaring der belijdenissynode van de Oud-Pruisi
sche Uctiekerk van 5 Maart ]J.
Een Kerkelijke Hoogeschool
Vervolgens ging de synode na een inleiding van
kc. Niesel van Berlijn over tot het besluit tot
oprichting van een kericeüjke hoogeschool voor
reformatorische theologie. Gezien den toestand aan
d universiteiten, aldus de synode, besluit zij deze
hoogeschool op te richten „met de taak de toe
komstige predikanten en leeraren der kerk voor
de verkondiging van het goddelijk Woord in de
gemeenten van Gereformeerde en Luhersche be
lijdenis voor te bereiden. De bestudeering en het
onderzoek van de kerkelijke leer zal door gemeen-
schappelijken arbeid der leeraars van beide evan-
ische belijdenissen behartigd worden." Een
commissie der synode werd benoemd om met den
Broederraad der Duitsche evangelische belijdenis-
kérk in verbinding te treden en in verbinding met
de Lufhersche belijdenisbeweging tot de oprichting
dezer hoogeschool over te gaan. (Hiermee wordt
ideaal van prof. dr. Karl Barth vervuld: komt
het tot de oprichting dezer hoogeschool. dan is
het niet uitgesloten, dat Prof. Barth er hoogleeraar
wordt. Red
Een motie werd aangenomen, sympathie uitspre
kend voor de pred kanten die op en om 10 en 17
Maart geleden hebben.
Telegram
i Hitier
STICHTING WOLFHEZE
Een ui ei
Naar men ons meldt, heeft de Ver.
verzorging van krankzinnigen het
op Dinsdag 9 Mei a.s. de te Woifheze nagenoeg
voltooide Psychiatrische Kliniek „Neder Veluwe
officieel in gebruik te nemen. Deze kliniek, beihoo-
rende tot de Stichting „Woifheze" is gelegen
onmiddellijk bi) het Spoorwegstation Woifheze, op
een terrein, groot circa 4,5 H.A en is bestemd
voor de verpleging van geesteszieken; acute, zoo
wel als chronische. Voor hun opneming is geen
rechterlijke machtiging noodig, voor zoover zij
althans zich niet tegen hun verpleging verzetten.
Het odium van krankzinnigheid kan dergelijke
patiënten aldus worden bespaard, hetgeen in vele
gevallen een niet te onderschatten voordeel voo:
hun maatschappelijke positie beteekent. Ook kun
nen zenuwzieken worden opgenomen, voorzoo-
er plaats beschikbaar blijft. De verpleegprijs
dezelfde als in de Stichting Woifheze. Er is
plaats voor 54 mannen en 76 vrouwen.
Ruime werkplaaatsen, zoowel voor de ma
als voor de vrouwen maken de beoefening der
arbeidstherapie ruimschoots mogelijk terwijl voor
de verpleegden fraaie tuinen zijn aangelegd en he!
boschrijke terrein alle gelegenheid tot 't maken
van wandelingen biedt. Het gebouw heeft een
frontbreedte van 135 M. en heeft drie verdiep n-
gen. Aan weerszijden van de hall zijn parterre uit
gebouwd de veugels. links de vrouwenafdeeling
en rechts de mannenafdeeling. Aao de vleugel-
einden zijn de vertrekken voor de permanente
Aan rijkskanselier Adolf Hitler werd het vol
gend telegram gezonden: „Bij den leider en rijks-
kanseher van het Duitsche volk klaagt de 2e vrije
Gereformeerde synode die staatsorganen aan, die
de vervolging der Evangelische kerk. met
in Nassau-<Hessen, de verantwoordelijkheid
dragen. De synode verzoekt den leider en rijks
kanselier eerbiedig ccn zijn persoonlijk ingrijpen."
Ten slotte besloot de synode, dat het financieel
bestuur der kerken onder zeggenschap der kerke
raden moest blijven staan en geen enkele regeling
aanvaard kan worden, die dit zeggenschap zou
wegnemen. Aan de gemeenten werd gezegd, dat
het de taak der Gereformeerde gemeenten was,
haar financieel® verzorging zonder staatshulp ter
hand te nemen, opdat de zelfstandigheid der ge-
eenten gewaarborgd zou zijn.
Een commissie tot uitvoering dezer besluiten
werd benoemd, voorzatter ds. Oltmann. Voorzitter
der synode was dr. Jürges van Detmold.
(Van onzen Duitschen correspondent)
Bij wijze van protest tegen de arrestatie van
predikanten in verschillende deelèn van het Duit
sche rijk en hun overbrengen naar het bekende
concentratiekamp Dachau werd Zondag in de
Berlijnsabe kerken, waar p dikao-en der positieve
belijdenis den dienst leidden, de klok niet geluid.
Ik begaf mij x» den vroegen ochtend naar
Dahlem. waar Ds. Niemöller in de Jezus
Christus-kerk pred'kte. Dahlem is met slechts een
der schoonste voorsteden der werelds.ad, bet is te-
een begrip geworden op het gebied van den
kerkelijken strijd. Hier vergaderde in het kerkelijk
gemeentehuis reeds eenige nalen de Pruisische
Synode onder praeses Koch en uit alle deelen van
Groot-BerHjo komen zij, die zich voor het kerke
lijk vraags.uk interesseenen naar Dahlem, om in
de oude of de nieuwe kerk naar een verkondiging
in het evangelie te luisteren.
Op den Zondag Judïca had Ds. Niemöller tot
tekst gekozen Psalm 41: „Zelfs de man mijns
v red es, op wien ik vertrouwde, die mijn brood at,
heeft de verzenen tegen mij grootelijks verheven.
Maar Gij. o Heere. wees mij genadig en richt mij
ik zal het vergelden. Hierbij weet ik, dat gij
jan mij hebt en dat mijn vijand over mij nie:
zal juichen".
[>e belangstelling voor dezen dienst was zoo
groot, dat op het altaar vele stoelen werden neer
gezet, terwijl ook onder den kansel sommigen
staande toehoorden.
Na afloop van het eerste deel der liturgie deelde
ds Niemöller vanaf den kansel mede, dat in het
slotgebed ook gedacht zou worden aan een vijftal
predikanten, die vanuit Saksen en Hessen zijn
•gebracht naar het concentratiekamp Dachau,
ondanks een nadrukkelijk protest der kerkelijke
overheid.
Voorts vertelde hij van een jeugdigen theoloog,
die drie weken geleden in de buurt van Frankfort
a d. Main op advies van den Duitsch-Christeliiken
bisschop werd gearresteerd, terwijl zijn moeder
een zware operatie moest ondergaan. De vader
kreeg van den schrik een beroerte.
„Niettemin mogen al zulke dingen odet leiden tot
oppositie, want wij hebben ons te sch'kken naar
den wil van God en zeggen: Uw wil geschiede!"
Nadat in het slotgebed was gebeden voor allen
die onder den druk der tijden gebukt gaan, bac'
men gemeenschappelijk het Onze Vader en werd
staande nog spontaan gezongen „Ach blijf met
Uw genade bij ons. Heer. onze God".
Door zijn eenvoud en inoerlijken ootmoed
maakte deze dienst ook op ons, die bij dezen
strijd met direct betrokken zijn, een onvergetelijk
diepen indruk.
HET WERK IN DE VERSTROOIING
In het Maandblad der Geref. Kerken van
België, tevens voor de verstrooide Geref. in
Frankrijk, vqrtelt Ds. Maaskant weer een
en ander over zijn tochten door Noord-
Frankrijk. 't Zijn de voor ons, die „in 't veen
zitten", maar heel „gewone" dingen. Doop
en Avondmaal, maar ginds doorleeft men
het zoo geheel anders:
„Daar (in het Departement Yonne) was al
eenige weken lang feest om de vreugde over
de geboorte, maar dezen middag bereikte
het feest zijn hoogtepunt nu deze ouders
uit den mond Gods de verzekering zouden
hooren, dat Hij naast hen zou staan in de
opvoeding van deze kinderen, ja, ze met zijn
kracht overschaduwen zou. Hier hebben
de jonge ouders in de intieme sfeer van de
gezellige huiskamer, waar alles zoo gewoon
toegaat en niets de inleving in de heerlijk
heid van Gods Verbond verstoort, het diep
gevoeld, dat in hun zich neerbuigen voor
God om zijn genade te ontvangen diezelfde
genade tegelijkertijd in stroomen neergolft
over de levens van hun kleine kinderen.
Men moet het dan ook hebben meege
maakt om te weten hoe krachtig en warm
dat psalmvers (Ps. 105 5) wordt gezongen
waarin de vastheid van het Verbond wordt
bevestigd, wijl het hier geschiedt door
ouders die iederen dag, door de Godsdienst
loosheid van hun omgeving, versterkt wor
den in de overtuiging, dat alleen in dat
Verbond het heil ligt van hun kind.
„Deze doopsbediening had plaats in het
bijzijn van ongeveer 25 personen, het ge
wone getal. In wijden boog zaten ze in de
groote huiskamer. Op reis naar de Yonne
had ik er al over nagedacht, hoe de doop
van beide kindereD kon plaats hebben, daar
het jongste nog maar 7 dagen was en dus
de moeder nog niet hersteld. Maar dit pro
bleem bleek volledig opgelost. De heele ver
gadering was afgekomen naar het huis van
de laatstgeborene. En toen ik mij nieuwe
zorgen maakte nl. of dan de moeder van
de kleinste er bij kon zijn, omdat het toch
niet aanging de kleine in eigen huis te
doopen buiten de tegenwoordigheid van de
moeder, toen zag ik ze tot mijn groote ver
bazing al de huiskamer binnenkomen en
liggend op de divan heeft ze de heele gods
dienstoefening meegemaakt.
„Zoo valt een predikant op zijn Verstrooi-
denreis van de eene rijkdom in de andere."
DE KLOS IS AFGELOOPEN.
In N. Holl. Kerkblad vertelt Ds. T a z e-
1 a a r over de opleiding tot predikant in
ae Afgescheiden kerken vóór de stichting
der Theol. School in 1854 en deelt de vol
gende gebeurtenis mede:
De student J. F. Bulens, evenals Wilden
beest een origineel man, hield toen het zijn
tijd was, een treffende, maar zeer korte tne-
spraak over 2 Koningen 2 14m: „Waar is
de Heere, de God van Elia, ja dezelve".
Plotseling brak hij af en verliet den preek
stoel met de woorden: „De klos is afgeloo-
Een eerlijke student. Er zijn ook predi
kanten geweest en ze zijn er misschien nog
wel, wier klos was afgeloopen en die tocli
door preeken!
Schoolnieuws»
THEOLOGISCHE SCHOOL
TE KAMPEN
„Sociale dag"
Aan de Theol. School te Kampen is Vrij
dag jl. een „Sooiale Dag'' gehouden, waar
als sprekers optraden de heer A. Schil
der van Den Haag met het onderwerp
„Recht tot Werkstaking?" en de heer Mr J.
Noteboom met het onderwerp Publieke
armenzorg en Diaconie".
Recht tot werkstaking?
In een korte inleiding herinnert de heer
Schilder aan een artikej van Prof. Dr H.
Bavinck, verschenen in 1918, waarin deze
klaagde over het feit, dat de Christelijke
Etihiek over verschillende vraagstukken,
waaronder ook werkstaking, zich onvoldoen
de uitsprak. Zij, die heden ten dage nog
steeds terugvallen op uitspraken, gedaan
vóór 1918, i.e. in 1891 stellen zich daarmede
dus tegenover Bavinck.
In het eerste deel van zijn voordracht wil
spr. behandelen de verhouding, waarin God
Zich stelt tot den mensch en daarbij meer
in het bizonder letten op de gezagsver
houding. Wij belijden, dat God is een
absolute God, Die den eisch van volko
menheid stelt, ook aan den gevallen mensch.
Het Goddelijk voorbeeld en onze eed ver
plichten ons om in onzen arbeid naar de
hoogst mogelijke prestatie te streven.
Wij hebben voorts te denken aan dat an
dere deel van onze belijdenis, dat God alles
bestuurt, niet in het minst het leven van
den mensch, dat is dat ook de arbeid, welke
ieder van ons heden verrichten moot, niet
maar een toevalligheid is.
Al deze eisohen komen tot ieder mensch
er is geen reden hier onderscheid te ma
ken naar de begrippen van patroon of ar
beider. Het begrip van .staken", d. i.
teruggeven aan God van de door Hem aan
den mensch verleende opdracht, treft dus
evengoed den patroon, die b.v. aan een
uitsluiting meedoet, die in z ij n geval
niet strookt met zijn „gcddelijk beroep"
Ongeoorloofde werkstaking
Spr. wijst er op, hoe de zemde sto
rend inwerkt, zoodat toestanden kun
nen ontstaan, waarhij voortgaan op
den weg, waarop wij staan, zonde zou
zijn. Dan moeten wij weer denken aan
de harmonie in Gods gansche Wet. en
met alle kracht, die in ons is, staan
naar de bestrijding van diie zonde.
Dén. maar ook dén alleen, is
te aanvaarden de werksta
king, hetzij door patroon, hetzij door
arbeider, hetzij door huisvrouw of keu
kenmeisje, hetzij door slaaf; dén is
zij ook een plicht Een werkstaking,
door wie dan ook, individueel of mas
saal, zónder zulke omstandigheden, is
niet geoorloofd te noemen, is zelfs zon
de. Het staken van het werk, in welke
kwaliteit men ook staakt, (volkslei
der, hoogleeraar, staatsman, dominé.
patroon, arbeider of hoe dan cok) is
alleen dan verantwoord, indien het
do e 1 der staking zeer beslist is, zoo
als élles moet zijn, tot God.
Ook spr. wenscht dus de mogelijkheid va
geoorloofde staking niet te ontkennen. Zeer
in liet kort wijst spr. er op, dat ook de ge
zagsverhouding van mensch tot mensch, i.e.
bcit gezag van den patroon over den in zijn
dienst zijnden arbeider, welk gezag door
hem wordt aanvaard, hier onze aandacht
verdient, dcch dat dit onderdeel een afzon
derlijke voordracht waard is en ook hierom
thans mag blijven rusten, omdat het, indien
men eerst gesteld heelt het absolute gezag
van G 1. van ondergeschikte beteekenis is
Het Sociaal Congres van 1891
Vervolgens toont spr. aan, dat de door
hem gestelde gedachte niet strijdt tegen,
maar naar zijn overtuiging juist overeen
stemt met de meeningen, uitgesproken op en
de conclusies, aangenomen door het Sociaal
Congres van 1891. De fout van de huidige
practijk Ls, dat zij wél zich gedekt kan ach
ten door de 1 e 11 e r van die conclusies, maar
in wezen strijdt togen oen geest van dat
Congres; tegen den geest van onze men-
schen van dien tijd.
Op deze en andere gronden, meent spr.,
dat wij een beroep op dat Congres in den
vorm van con clusi es-ci tecren-zond er-m eer
moeten wraken.
Dat de Kerk spreke
Overgaande tot het laatste deel van zijn
voordracht, stelt spr. vast, dat de stakings-
practijk van de laatste tijden menigmaal is
oen overtreding van het derde, vierde, zesde,
achtste en ook van het vijfde gebod, en dat
er dus wél reden is om te hopen, mét Prof.
Bavinck, dat de Kerk zich niet
langer onthoude van een be
handeling van dit vraagstuk, en
dat het ook onze plioht is te bestrijden de
dwaling van hen, die leeren, dat de Kerk
hier juist géén taak heeft.
Spr. motiveert, waarom hij het een plioht
der Kerk, nu in engeren zin genomen, (dus
ook van de ambtsdragers, ook van de pre
dikanten), aoht, om zich hier duidelijk uit
te spreken, zóó, dat zij inderdaad leiding
geeft aan het leven van haar leden, opdat
deze niet zondigen. Hij wijst hierbij op uit
latingen van vele van onze voormannen.
Een aantal gestelde vragen werden door
spr. uitvoerig beantwoord.
De leiding van deze vergadering was in
handen van den Rector, Prei Dr S. Greij-
d a n u s.
1914-1918, n.l. „Een oorlog om afzetmarkten".
In de antwoorden betreffen.de een ev. nieu
wen oorlog komt de jonge Rus-politicus hier
en daar al aardig om den hoek kijken. De
15-jarige voorziet: „De Japanners willen te
gen ons een oorlog beginnen", een antwoord,
dat 3 keer ook andere knapen geven. Voorts
schijnt in Rusland een oorlog wel ongeveer
zeker: „Hij komt in ieder geval" (11V&
jaar). Of: „misschien" (10 jaar). Maar in
elk geval: „Wij hebben ons roode leger" (di
versen) en „wij zullen overwinnen" (meisje
van 14 jaar)
Welk vak?
De antwoorden op de vraag naar het te
kiezen vak zijn bijna alle in den zelfden
geest gedrenkt; de jonge Rus wil worden:
roodgardist, vliegenier, electro-ingenieur, me
taaldraaier maar de 11-jarige dochter van
een apothekersbediende heeft zachtmoediger
plannen: „dokter, want ik wil zieke men-
schen helpen".
Vraagt men de Russische jeugd naar haar
mooiste herinneringen, dan zijn deze meestal
militair geladen: „militaire parade", ^na-
van de infanterie", „in het kamp".
Hun levensideaal.
Tenslotte: hoe staat het met de idealen
van de Russische jeugd? De antwoorden zijn
typeerend voor het volk, waarvan zij de toe
komst is. „Ik wil probeeren de kapitalisten
te verslaan zegt een 11-jarige jongeling en
een 13-jarige zet het nog wat breeder op: ,Dö
wereldrevolutie". De meisjes zijn in Rusland
wat kalmer: „Ik zou op zee willen varen
enik wou dat alles voor iedereen gratis
was". De jongen, die een spanen griffeldoos
verdient: „Goeie rapporten krijgen en goed
leeren". En zijn geestverwant: „Leeren en
werken". Van den zoon van een boekhouder
kan men het beter vergeven dan vergeten,
dat hij als ideaal heeft: „Met gas gevulde
medische lampen uit te vinden". Laat ons
eindigen met de 10-jarige Tonja Chaimewitsj
die het voor al haar vriendjes goed maakt
door te stellen: „Alles begrijpen en vroolyk
zijn". Salomo zag dat anders in
PROF. Dr. P. ZEEMAN
Wordt 70 jaar
en W. van Amsterdam stellen den Raad
aan prof. dr. P. Zeeman op rijn verzoek
eervol ontslag te verleenen uit zijn betrdek.ng van
gewoon hoogleeraar aan de Gemeente Universi-
it, met ingang van 16 September a.s.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Benoemd tot tijd. onderwijzer aan de Prof
Gunimgschool te 's-Gravenhage de heer C.
W e s t s t ij n. te Loosduinen.
Benoemd tot onderwijzer aan de Chr. Nat.
School te Bergum de heer J. M e ij e r, thans in
geiijke betrekking te Munmerwoude
Hoe kinderen denken
In Rusland.
In aansluiting op de selectie uit de ant
woorden van Fransche kinderen op 'n 15-tal
vragen, hun gesteld door de redactie van de
Panjsche courant „Marianne", volgt thans
een bloemlezing uit die van de Russische
schooljeugd op dezelfde vragen, ook in „Het
Kind" afgedrukt
Wat ons hier opvalt, zijn de bijna eenstem
mige antwoorden op de vraag: „Waarom
houd je van je ouders?" Immers wordt in
Rusland volgens de wetten der Komsomol
(jeugdorganisatie) t.o.v. de ouders nu juist
met het summum van eerbied gevraagd. Wel
nu, we lezen in negen van de elf antwoor
den als begin: „Ik houd van hen", ofschoon
gevraagd is: „waarom". Een mooie trek
in het kind, ook het Russische kind: nog
eens te willen uiten, wat voorop staat Het
waarom wordt dan ook niet diep door
dacht en misschien wel het juist getypeerd
in het antwoord van de 10-jarige dochter
van een arts: „Omdat ik ze van kind af
Ken .(Deze zelfde jongedame geeft als ant
woord op de vraag, welk vak je kiezen wil:
balletdanseres).
Van Gods bestaan.
Hoever reeds het gif der Godloochening
in de Russische kinderharten is doorgevreten
blijkt voldoende uit de antwoorden op de
desbetreffende (4e) vraag. „Kletspraatjes",
„bedenksels", „verzinsels", „sprookjes", „uit
gedacht door de priesters", ziedaar enkele
meenmngen, en verder loopen de antwoor
den samen in het steeds terugkeerend „Hij
bestaat niet'.
Huwelijk en kinderen
Op de, overigens aan kinderen wel won
derlijke vraag: „Wat denk je van het huwe
lijk, van de meisjes (jongens). Zou je kin
deren willen hebben?" zijn de antwoorden
kenmerkend voor de inwerking van het Com
munistisch denken op de Russische jeugd.
Wat dunkt u van dezen 11-jarigen pacifist:
"Krijgsvolk heeft het niet erg noodig om te
trouwen". Een flinke terechtwijzing aan zijn
vragers gaf een 15-jarige knaap: „Het is nog
wat vroeg om over trouwen te spreken". Nog
iets militanter dan de 11-jarige zegt het een
13-jarige: „Ik zal een krijgsman zijn en dan
is een vrouw slechts een hinderpaal". Zeer
beslist is reeds de 12-jarige, die antwoordde:
„Kinderen wil ik niet hebben, m'n vrouw
moet werken". Verstandig klinkt het van een
lo-jange: „Daar denk ik heelemaal niets
over en eveneens (14 jaar): „Over het hu
wehjk heb ik nooit nagedacht, wel over mijn
lessen
Over den en over een oorlog
Opmerkelijk is, dat verscheiden Russische
kinderen overeenstemden in een heider in
zicht to.v. '">n de oorzavca van den oorlog
ZENDING EN PHILANTHROPE
ACADEMISCHE EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. GesM
Rechten: cand.ex., de heer E. A. van Nieuwen-
hoven Helbaoh.
Wis- en Natuurkunde (hoofdvak Natuurk.)j
doet. ex., de heeren B. Kahn on C. Krijgsman,
R.K. HANDEUSHOOGESCHUOL TE TIL
BURG. Gesl.: Handelswetenschappen: propaed.
M Bles, Tilburg; P F M 1
R.K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Gesl-S
Rechten: cand.ex., de heer I. Goemans,- Heem
stede.
AmsteTdai
UTRECHT. Opger. 6 cand.. niet opgek. 1«
J. J F Hoyng. Bilthoven; de heeren
MACHINISTEN
DEN HAAG. Gesl voor dlpL A: J R Meijer,
Meijer. GoTssel; J M Steendara en I J Vreke.
Vliesamgen: B Wijbenger, Alphen a, d. Rijn; L
Boogert, Rotterdam.
Van den uitgever J. N. Voorhoeve te
Den Heag ontvingen wij een prachtige col
lectie belooningskaartjes voor de Zondags
school. Deze kaartjes zijn in heldere kleu
ren uitgevicicird en zullen vooral kinderen
toespreken. Over 't algemeen zijn 't aardige
plaatjes, die de kinderen met vreugde zul
len ontvangen en dankbaar bewaren. Alle
kaartjes zijn van een korte Bijbeltekst voor
zien en»zijn welkom evangelisatie-materiaal.
De groote kaarten inzonderheid zijn ju
weeltjes voor den arbeid op dit terrein. Er
zijn ware schilderijtjes bij. En waar elke
kaart van een koordje voorzien is, kunnen
ze zóó in huis- of slaapkamer worden op
gehangen.
Wie uit ervaring weet, welk een blijd
schap zulk een kleurig en fleurig geschenk
in kinderharten brengt, zal deze uitgave
met ingenomenheid begroeten. Onze Zon
dagsscholen zullen goed doen er eens ken
nis mee te maken. Voor weinig geld heeft
men hier een sohat van hulpmateriaal, dat
vreugde zal en zegen kan brengen.
KORTE BERICHTEN
Voorzien van talrijke kiekjes, is ver
schenen het jaarverslag 1934 der Centr.
Verg. voor Gezondheidskolonies
Wetenschap.
TWEEDE AFLEVERING VAN
„HISTORIA"
Met ingenomenheid hebben we onlangs de
verschijning van dit maandschrift voer ge
schiedenis begroet. En thans ligt van deze
mooie uitgave van Kemink en Zoon N.V.,
Over den Dom te Utrecht, de tweede afleve
ring vóór ons.
Hierin worden de volgende artikelen op
genomen: Wet honderd jaren vermogen, door
H. VersfeitVan Hardenhroek; De mislukte
December-opstand van 1825 in Rusland,
door Mr H. J. A. van Son; De rol dor Loire- j
kastoelen in de Fransche Geschiedenis, door
W. II. J. van Heemstra; De heldin van
Geëtö, door Mr E. van Beusekom; Het laat
ste beleg van Naarden, door Dr B. D. E.
Kraft.
Dit tij'dsohrift bedoelt te geven interes
sante verhalen en beschrijvingen van wei
nig bekende gebeurtenissen uit de oudere
en nieuwe geschiedenis. Uit de twee ver
schenen afleveringen blijkt, dat dit doel op
boeiende wijze wordt nagestreefd. De
auteurs maken ernstige studie van oude en
nieuwe bronnen, maar t resultaat van hun
onderzoek geven ze in zoodanigen vorm, dat
ieder, die van geschiedenis houdt, met be
langstelling hun bijdragen zal volgen.
Dit tijdschrift, in twee kleuren uitge
voerd en op prachtig papier geel.nkt, wordt
bovendien op voorname wijze geïllustreerd.
Slechts één opmerking.' Het eerste artikel
vangt aan met de mededeeling, dat ,,'t bijna
een jaar geleden is", dat de „Pelikaan" zijn
prachtige retourvlucht naar Indië deed, en
met deze prestatie nog in het geheugen,
brengt de „Uiver" ons weder ni iuwe ver
rassingen". Dat doet anno April 1935 wel
een beetje vreemd aan!
Maar deze opmerking wil slechts een
«klein bewijs zijn, dat. wij van don inhoud
van „Historia" met belangstelling kennis
mimen. Wij wenschen dit mooie maand
schrift een goed begin en lange historie!
