DINSDAG 26 MAART 1935 Kerknieuws. Schoolnieuws. Economie en Financien Wetenschap. GEREF. KERKEN Beroepen; Te Den Haag-Oost. F. de Vries te Mijdrecht. Te Loenen a. d. Vecht. cand. C van Nes te Amste.-dam-Z. T« Winsuin (Fr.) (als hulppred cand. J. Greidanus te T;um (Fr.). Te Visvliet, cand. A Kuiper te Zuidwolde. Bedankt: Voor Enschede. D. van Enk te Smilde. NED. HERV. KERK Beroepen: Te Sïddeburén. S. de Vries te Nieuw-Amsterdam, Aangenomen: Naar Zundert (N.Br.), cand H. Coolsma, hulppred te Brumimeu. HERST. EV. LUTH. CEM Tweetal: Te Den Helder. W. F. ten Rouwe- laar. (Herst. Ev. Luth.) te Zwolle en J Simon. (Ev. Luth.) te Gouda. DOOPSGEZ. GEM. Drietal: Te Sappemeer. B. Dufour te Ijlst. J. ten Doornkaat Koolman te Davos en S_ J. v. d. Meulen te Akkrum (Fr AFSCHEID. BEVESTIGING INTREDE Zondagmiddag heeft Ds. A. de Mc ij ere. Ned. Herv. prcd. te Giethoorn, zijn eerste ge meente. afscheid genomen met een lijdenspredikatie over Matth 26:40 en 41. Op de preek volgde een persoonlijk woord van afscheid. De naar Hoornsterzwaag vertrekkende leeraar werd toege sproken door Ds. P. van Leusden oamens den Ring. door den consulent Ds. IJ. Hoekstra, namens den kerkeraad en de gemeente van Wanneperveen. Toegezongen werd Gez. (gew.). Velen namen na den dienst met een handdruk afscheid van Ds. en Mevrouw de Meijere. Ds. J. Spelt gekomen van Molenaars graaf deed Zondag zijn intrede bij de Ned. Herv. Gemeente te Rijssen. Als bevestiger trad des morgens op Ds. K. v. d Pol van Hardinxveld die tot tekst had Jeremia 1 9b en 10. Des middags deed de nieuwe predikant, die de plaats inneemt van Ds v. Voorthuyzen. zijn intrede met een predikatie over 2 Cor. 4:7. Gebruikelijke toe spraken volgden. Dr. P. J. ROSCAM ABBING De kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente Amsterdam heeft opnieuw een half jaar ziekte verlof verleend aan Ds. P. J. Roscatn Abbing. die sedert IS Juni 1922 in 's lands hoofdstad staat en thans 62 jaar oud is. MEDAN EN PEMATANG SIANTAR Onlangs is gemeld, dat er pogingen gaan de waren om te komen tot fusie van de Geref. Kerken van Medan (predikant Ds. C. Mak, voorheen te Brielle) en Pematang Siantar (predikant De. E. de Jong, voorheen te Bel- lingwolde). Thans blijkt uit een verslag van een gemeentevergadering van Pematang Sian tar met een deputatie van de kerk van Medan, dat, ofschoon de fusiegedachte nog niet ver werkelijkt kan worden, het doel overeenkom stig het advies van de classis blijft: fusie met twee predikanten. Zoolang dit niet bereikt kan worden, blijft de kerkeraad van Medan haar gewaardeerden steun aan die van Siantar verleenen, wat niet wegneemt, dat de ge- meenlevevgadering aanvulling van den kerke raad dringend gewenscht acht. In verband hiermee wordt de mogelijkheid besproken kringouderlingen en kringdiakenén aan te stellen. Deze waren dan op voordracht van den betrokken kling te benoemen door den kerke raad. UW DAGELIJKSCH BROOD Ds R e n t i n g schrijft in de „Geld. Kerk bode" naar aanleiding van het besluit van den Kerkeraad der Geref. Kerk van Haar lem, om bij het huisbezoek speciaal te vra gen naar het dagblad, dat men leest: „Kent gij het verhaal van dien jongen die 's avonds zoo graag naar de bioscoop wil de? „Maar jongen, hoe kom je daarbij?" „Moeder, het moet zoo mooi zijn. Dat moe ten we zien. Er staat zulk een prachtig stuk in de krant.' Wat bleek toen? Het was het blad, dat de ouders open leg den ook voor de kinderen. Advertentiën, verslagen, feuilletonspo sitief het kwade er in. Nooit iets over Christus en het Woord Godsnegatief het goede er uit. Daarom kan ik me begrijpen, dat de classis Haarlem dit besluit heeft genomen en we mogen er ons over verheugen. Het is te hopen, dat het nog niet te laat is. Niemand onderschatte den invloed ten goede of ten kwade van het blad, dat we geregeld lezen. Dat er zooveel verwarring en verwording zich openbaart ook in Christelijken kring, vindt mede hierin zijn oorzaak, dat geen') positief Christelijke voorlichting wordt gezocht door middel van de Christe lijke pers." Bedoeld zal zijn: niet in elk gezin. Ds. Mr. B. C. CLADDER Ds Mr B. C. Cladder. Ev. Luth. predikant te Maastricht, heeft tegen 1 Mei Aas. eervo. emeritaat aangevraagd. Ds. Cladder werd in 1894 geboren en io 1919 proponent om 20 bept. ïyjJ het predikambt te Maastricht, zijn eerste en een gemeente, te aanvaarden. Ds J. S. SCHAAFSMA Woensdag 10 April a.s. viert Ds J. S. Schaafsma, Geref. predikant te G as s el- tem ij veen, zijn zilveren ambtsjubileum. Ds Schaafsma werd 3 Dec. 1S73 te Groute- gast geboren. Hij studeerde aan de Theol. School te Kampen, om in 1909 candidaat te ■worden. 10 April 1910 aanvaardde de jubi laris zijn ambt tc Emmercompascuum. In 1915 vertrok Ds Schaafsma naar Opeinde- Nijega (Fr.), welke gemeente hij diende tot 5 Dec. 1920 toen hij afscheid preekte om te vertrekken naar zijn tegeirwoordige gemeen te. Ds Schaafsma is kerkvisitator van de classis Assen en vanwege dc Part. Synode van Drente deputaat ad art. 19 en 49 K.O. Ook is hij voorzitter van de afd. van het Ned. Bijbelgenootschap en bestuurslid van de Prov. commissie Drenthe. Ds Schaafsma zal Maandagmiddag 10 April een gedachtenisrede uitspreken en 's avonds in een bijeenkomst met de ge meente en afgevaardigden van de kerken die hij diende en van de classis Assen, wor den gehuldigd. JUBILEUM Ds. A. DE VISSER In de stampvolle Martinikerk te Gronin gen heeft Ds. A. de Visser Zondag zijn 40- jarig jubileum als Ned. Herv. predikant her dacht met een predikatie over Psalm 71 15 19. Gisteravond heeft een drukbezochte recep tie plaats gehad in een der kerklokalen. Prof. Dr. J. BENZINGA f Te Riga overleed in den ouderdom van 70 jaar de bekende Oudtestamenticus en oudheid kenner Prof. Dr. J. Benzinga, ook in ons land niet onbekend. JAARVERGADERING ENGELSCHE CALVINISTENBOND Van Dinsdag 30 April tot Vrijdag 3 Mei houdt de „Sovereign Grace Union" (de Engel- sche Calvinistenbond) haar jaarvergadering, onder leiding van den nieuwen predikant. Prof. D. Maclean, in de Grove Chapel te Londen. (Camberwell S. E. 5). Het algemeene thema, dat dit jaar behan deld zal worden, is: „Rechtvaardigmaking". Tot de spi-ekers behooren onder meer Prof. Maclean en Dr. Unmack, die ook op het Am- sterdamsche Calvinisten-Congres refereerden en verder Principal J. Willougby, leider van een Calvinistische Opleidingsschool voor Bap tisten-predikers. Kerk en Staat in Duitschland Niet ontslagen, doch geëmeriteerd De vijf hoogleeraren in de theologie te Eerlijn, Prof. Dessmann, Liitgert, Schmidt, Sellin en Stuhlfauth, die in verband met den Kerkstrijd ontslagen heetten, zijn volgens het Duitsch Chr. Persbureau niet ontslagen als strafmaatregel, doch geëmeriteerd in verband met de leeftijdsgrens. COMITÉ VOOR GEREF. OEKRAÏNE Bezoek van Karl Nowak Bovengenoemd comité verzoekt ons het volgende te willen opnemen: Schuldirektor Karl Nowak uit Kolo- mea (Galicië) is in opdracht van de „Oekraïnsch Evangelisch-Gerefonneerde (Herv.) Kerk" naar ons land overgekomen. Zoot»Is reeds in de circulaire aan de Chr. schoolbesturen is medegedeeld, wenscht di- re.ktor Nowak gedurende eenige maanden ons Christelijk schoolwezen te bestudeeren en de colleges in de paedagogiek aan ue Vrije Universiteit te volgen, om daarna in eigen land de stichting eeuer school met den Bijbal ter hand te nemen. Ook zal de hoer Nowak gaan» over d-1 kerkelijke- en (of) de schoolbzweging in Galicië voordrachten houden in de Duitschc taal en voor zijn arbeid colle-ctceren. Aan vragen te richten aan het adres van het Paedologisch Instituut, Vossiusslraat 56, Amsterdam. Werkt moe aan den bouw van een ge zonde cel aan de grens van Sovjet Rus land! KERKORGEL In de Ned. Herv. Kerk te Haarlo (Gld.) zal een nieuw kerkorgel worden geplaatst, waarvan dc levering is opgedragen aan de N.V. Standaarts Orgelfabrieken te Schiedam. ZENDING EN PHILANTHROPIE BIJBFLKIOSK OP DE BRUSSELSCHE WERELDTENTOONSTELLING Ter jaarvergadering van de afd. Brussel van het Ned. Bijbelgenootschap, welker voor zitter Ds. A. G. B. ten Kate is, werd o.m. medegedeeld, dat op de komende wereldten toonstelling de bijbelkiosk van het Leidsche Boschje te Amsterdam een plaats zal krygei bij het Engelsche paviljoen. De poging om in het Nederlandsche paviljoen een inzending te plaatsen, had geen succes. Wel zal in een film iets vertoond worden van de Indische verta lingen van het bijbelgenootschap. BIJBELYERG. VOOR N.-BRABANT EN LIMBURG De Bybelvereeniging voor Noord-Brabant en Limburg, waarvan Ds. J. F. Lijsen te Klundert voorzitter is, viert in dit jaar haar gouden jubileum. Zij zou gaarne een vierden colporteur aanstellen en hoopt, dat haar 50-jarig bestaan aanleiding zal geven tot veler voornemen, om het gedenken van dezen zwaren, maar mooien arbeid tot een werke lijk feest te helpen maken. Het cijfer, dat men in dit verband noodig heeft, is 103905, zijnde het gironummer van den penningmeester, Ds. Joh. D. Jansen te Roosendaal. NED. BOND TOT KINDERBESCHERMING In de op Maandag 1 April te Utrecht te houden algem. vergadering van den Ned. Bond tot Kinder bescherming zullen Mej. Mr, C. Haverkom van Rijsewijk. plv. secretaresse van den Voogdijraad te Rotterdam en Mr. Dr J. C Schreuder, secretaris van Maatsch. Steun te Amsterdam spreken over ,.Het grensgebied van Armenzorg en wettelijke Ki ode rbescherming" Als spreker voor de Visual Section van deze conferentie zal o.a. optreden de héér D. van Staveren, voorz. van de Centr. Filmkeuring en van de Ned. Verocniging •oor Cultureel» Films. BIJBELSCHE GESCHIEDENIS OP DE O. L. S. De afd. Voorburg van Volksonderwijs heeft eeu voorstel ingediend, dat door het II.B. per volgende vragenlijst aan de afdeelingen is gezonden: Acht gij voor do lioogere klassen de in voering van on-denvijs in do Bijbelsche ge schiedenis gewenscht? Zoo ja, waarom; of zoo niet, waarom niet? Zoo ja, in welke klassen der lagere school en bij het voortgezet onderwijs heeft dit. dan naar uw meening zijn plaatste vinden? Wenscht gij dit onderwijs systematisch in een bepaald uur, dan wel meer occasioneel bij geschiedenis- of leesonderwijs? Dient dit onderwijs gegeven te worden door den klasse-onderwijzer of door een daar voor meer speciaal bevoegde? Tot welke opmerkingen heeft de behan deling van dit vraagstuk in uwe afdeeling aanleiding gegeven? WAT BEZIELT „ONDERWIJS"? Men schrijft ons uit onderwijskringen: De „Gelderlander" van 14 Maart j.l. heeft een felle aanval gericht tegen het Departe ment van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen, omdat het (weer geheel op eigen houtje) een maatregel heeft ingevoerd, die op het onderwijs en het peil der onderwij zers slechts schadelijke invloed kan hebben De Inspecteur voor de kweekscholen aldus de „Gelderlander" heeft aan de directeuren meegedeeld, dat het vak letter kunde als examenvak zou komen te verval len. En in plaats daarvan zal dan komen... het dictée! We zijn er nu wel zoo zoetjes aan achter gekomen, dat de Minister van O., K. en W. zijn democratische opvattingen wel tot de laatste heeft verloochend. Het spellingdebat in de Eerste Kamer heeft dit nog eens na drukkelijk vastgesteld. Maar de vraag komt toch op: moet dit nu zoo maar doorgaan? Moet uu maar de eene aanslag op de cultuurgoederen of wat de meerderheid van ons volk daarvoor aan ziet, na de andere worden geduld, omdat deze minister nu toevallig deel uitmaakt van een crisis-ministerie? „Er moet schrijft de „Gelderlander" ten spoedigste iets gebeuren, om de literaire cultuur van ons Nederland veilig te stellen Laat men onverwijld die destructieve krach ten buiten werking stellen." Realiseeren wij ons de beteekenis van het laatste dictatoriale besluit! Geen examen meer in de Nederlandsche literatuur beteekent: geen onderwijs meer in Nederlandsche literatuur. Wij krij gen dus straks een onderwijzerskorps, dat van Vondel niets afweet, Bilderdijk en Ge- zelle, nooit van gehoord, Potgieter of Van Eeden, onbekende grootheden. Het is toch te dwaas, om los te loopen! E e n i g e kennis al is ze nog zoo oppervlakkig van de literatuur behoort tot de algerueene ontwikkeling van den onderwijzer. De Minister zet de wijzers van de onder- wijsklok terug. Pater Van Ginneken heeft in dertijd getoornd tegen het afgevoerd gram matica-onderwijs en in zijn flinke brochure: „Als ons moedertaalonderwijs nog ooit ge zond wil worden" geëischt, dat er andere dingen zouden worden onderwezen dan dic tée c.s. De generaties der latere jaren wa ren zoo gelukkig, van de verhelderende in zichten op dit gebied te mogen profiteeren. Een zeer groot aantal leeraren geeft zich tegenwoordig met liefde en enthousiasme aan de taak van het literatuur-onderwijs. Weg nu echter met dat moois! We gaan weer een dictée maken met zinconstructies die geen enkel brief- of boekschrijver ge bruikt. Wat bezielt toch „Onderwijs?' EXAMEN-COMMISSIE H.B.S. (EXTRANEÏ) Bij K.B. is bepaald dat de commissie, aan welke in 1935 wordt opgedragen het afnemen van het eindexamen H.B.S voor extraneï, te 's-Gravenhage silting ral houden. Tot lid en voorzitter van die commissie is'■be noemd: dr. W. van den Ent. inspecteur van het M.O. in de 6de inspectie; tot lid en ondervoorzitter: dr. J F Reitsma. directeur der 1ste Chr. H.B S. te Rotterdam. Examens ACADEMISCHE EXAMENS Nederlandsch Clearinginstituut De stand van 23 Maart 1935 CLEARING MET DUITSCHLAND 23-3-'33 15-: 1 1. Stortinpren in Nederland 18.488.000 42.S: waarvan besteand voor: ach te retail, vorderingen 8.736.003 7.7 b. rentedienst Dawes- en Young-leenlng en Stlll- haltc: Rentetramfifer fi.175.000 6.1 vrije reken. Relohsbanlc 1.930.000 1.7 d. nieuwe onder do clea ring. vail, vorderingen 31.C 10.003. 27.2 Stortingen in Duitsch land (nieuwe onder de clearing vallende vorde ringen) (incl. saldo 1931 ad 11.501.466) 53.984.000 45 S 3. Uitbetalingen ln Neder land op nieuwe vorde ringen (in mindering komend van het bedrag onder ld) 28.645.000 Laatst uitbetaald nummer storting: 39482 Aai Vaderlandsche wordt toegekend in den vorm van oen commiessle, die toegang heeft tot allo vergaderingen van den R-ad van Toezicht en welker eenstemmige adviezen door het bestuur der Vaderlandsoho moeten worden opgevolgd. Het Hof overwoog, dat langs dezen weg do verliezen die. naar met het oog op de alge meene waardedaling van onroerend goed t verwachten ia. de Vaderlandsche zal blijken t hebben geleden, kunnen worden opgovangei door het met de reserve als waarborg voor de pandbrief houders toch in de eerste plaats daarvoor bestemde kapitaal en tevens vermeden wordt de door de rechtbank aanbe volen maar in de tegenwoordige tijdsomstan digheden zeker niet geraden onmiddellijke op vordering van het geheele op de aandeelhouders rustende oblige. Op deze gronden komt de beschikking van de rechtbank het Hof onjuist voor en heelt het de gevraagde bekrachtiging alsnog verleend. Van Heel Co te Goes Voorgesteld dividend 6 (v. i) j het jaarverslag over liet tweede boekjaai (1934) van Van Heel en Co N.V. te Goes wordt het volgende ontleend: Ook dit Jaar heeft onze verwachtingen over troffen. niet ln hot minst door de talrijke con versies van staats- en gemeenteleenlngen, waardoor de omzet op effectenrekening en de resultaten op provisie-rekening sterk werden beïnvloed. Ook de omzetten in coupons en speciaal die in vreemd geld waren dit jnar hooger. terwijl de omzet op incasso-rekening, dank zij het regelmatig uitbreiden onzer rela ties ln Nederland, voortdurend stijgt. Het ter beschikking van aandeelhouders blij vende saldo der winst ad 6455, stellen wij voor ais volgt te verdoelen: extra afschrijving op auto 449. idem op klunslnrlchtlng ƒ2563, reserve rekening 1000. waarna e«n netto-winst res teert van 2443. Hiervan stellen wij voor aan aandeelhouders een dividend uit te keeren van 6 (v. j. 4) verelscliende in totaal 1200 waarna op nieuwe rekening, voor betaling van dividend- en tantième-belasting en onverdeeld, overgaat 1243. W. RENKEMA Op Maandag 1 April hoopt de- heer W. Renkema, hoofd van de school m. d. Bijbel te Borger, zijn 25-jarig jubileum als zoo danig te herdenken. R. STEENSTRA 1 April a.s. hoopt de heer R. Steenstra, hoofd der Marnixschool te Zwolle, den lag te herdenken, waarop hij 25 jaar gele den optrad als hoofd dezer school. Voor 25 jaar was de Marnixschool een school voor L. en U. L. O., gevestigd in de Korte {Cam perstraat. De school werd toen bezocht door omstreeks 90 kinderen. Geleidelijk is dit aantal toegenomen. En nu is er een nieuw gebouw in de \Vesterlaan betrokken, waar meer dan 300 leerlingen onderwijs ontvan gen. Met den heer Steenstra werken 11 on derwijzers en onderwijzeressen, terwijl tevens 3 vakleeraren enkele lessen geven. ONDERWLJSBEXOEMINGEN Benoemd tot onderwijzeres aan de Chr. Nat. School (hoofd de heer A. C. M. Gründ- lehner) te Noorden Mej. J. N ij h u i s te Am sterdam (wachtg.) Benoemd tot onderwijzer aan de school voor C.V.O. te Glanerbrug de heer A, Hartzerink aldaar. Benoemd tot Hoofd van de Prot. Christ. School te Boxmeer de heer G. J. van Goudoei van de Bilt Tot hoofd van de Chr. Nat. School te Hoorn is benoemd de heer C. A. Potter, thans hoofd van de Chr Nat. School te Dirksland. Benoemd tot onderwijzeres aan de Chr. School te Tzummarum. Mej. S. Bergstra te Lollum. Tot tijdel. onderwijzer, de heer A Kool s tra te Franeker. NIJVERHEIDSONDERWIJS De minister van onderwijs heeft bepaald, dat de commissie, belast met het afnemen van de examens nijverheidsonderwijs, gemerkt Nix a, Nix b, Nx. Nxi. Ne, Nf, NI, Nm en Nn. voor het jaar 1935 zitting zal houden te 's-Gravenhage. Benoemd zijn: tot lid en voorzitter dier com missie. W. H. Cool, inspecteur van het nijver heidsonderwijs te 's-Gravenhage; tot lid en eersten secretaris B. Th. de Heij. Wassenaar. WERELDCONFERENTIE OPVOEDING EN ONDERWIJS Van 1017 Aug. te Oxford Van 10 tot 17 Augustus zal ie Oxford een wereldconferentie over opvoeding en onder wijs gehouden woi'den. De Vaderlandsche Hypotheek bank De overwegingen van het Hof Aan de overwegingen van het Ha&gach Ge rechtshof in zijn beschikking in zake de Vader landsche Hypotheekbank, welke wij giller reeds i|i een groot gedeelte van onze opluge konden publJceeren. wordt het volgende ont leend: ln de eerste plaats overwoog het Hof. dat het besluit Is genomen met een meerderheid van ruim 5/6 van de uitgebrachte stemmen; dat weliswaar nog niet 1/4 deel van het totale bedrag der uitstaande pandbrieven ter ver gade ring tegenwoordig wils, maar dat gev.-i enkele reden gebleken is om te veronder stellen, dat bij grootere opkomst een andere ver houding tUiSecheoi vóór- en tegenstemmers zou zijn ontstaan, terwijl ook van dc juistheid dei geuite bewering, dat een groot deel der vóór' stemmende pan dlbriefh ouders tevens aandeel houders zouden zijn, niets gebleken is, zoodat mag worden aangenomen, dcit verreweg grootste deel der pandbrtefhoudens door voorstellen hun bedong niet geschaad acht. Overwogen wordt voorts, dat dit ook de o' tuiging van het Hof is. Immers in deze behoort niet alleen gelet te worden op het onmiddellijk bc-lang van pandbrief houders om 1 of J pCt. meer rente te trekken van hun pandbrieven, maar evenzeer zoo niet meer. op hc-t belang fiat zij als crediteuren voor de hoofdsom pandbrieven hebben bij het voortbestaan Vaderlandsche op een gc-zondo basis. Vervolgens overwoog het Hof. dat het alge meen bekend is. dat de rentestandaard zich in dalende richting beweegt en de rente ven eerste klas beleggingen niet meer 5 of 4). maar hoogstens 4 pCt. bedraat. waarom de hypo theekbanken dan ook algemeen als tegenwicht voor dc lagere te bedringen rente van haar hy potheken. haar pandbrieven van een hooger rentetype in 4 pct.'s converteeren, welk mid del tot aanpassing aan de Vaderlandscho even wel niet ten dienste staat, omdat haar pand brieven reeds te veel in koers gedaald zijn. terwijl het toch noodzakelijk is. om niet mot verlies, te werken, dat de hypotheekrente de pandbrlefrente overtreft. Reeds om deze reden schijnt het Hof de be trekkelijk gefinge opoffering, die van de pond- brlefhouders gevraagd wordt, iin plaat3 van met bun welbegrepen belang te strijden, daar door geboden, terwijl daarbij nog in aanmer king moet worden genomen, dat krachtens het voorgestelde daartegenover staat, dat niet al leen de aandeelhouders voor de eerstvolgende drie jaren afstand doen van hun recht op divi dend en ook daarna geen aanspraak daarop zullen kunnen maken dan wanneer tevens oe rentebetaling op de pandbrieven op den ouden voet zou worden hervat, maar' bovenal dat aan de pandbriefhoudeis Invloed op het beboer der RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Doet ex. Ind. recht de heer J Kouwens. Doet. ex. wis- en natuurkunde, hoofdvak dierkunde, de heeren C G J N Engel, P B van Weel en H Bos. Idem. hoofdvak scheikunde: de heeren J Gos terman c-n E C H Kol voort (met lof). Cand.-ex. wis- en natuurkunde F: de heer A J Nijenhuis. Cami-ex. Idem G: de heer N Hoeflake. Doet. ex. rechtswetenschap: mej. A v Hoo- gevest. Cand.-ex. vechten: de heer A F Calkoen. RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN. Be vorderd doctor in de gene-e.sk. de heer A T P Steegstra; cand.-ex. rechten de heer T S D v Hoorn. R. K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Be- tot doctor lu de Qerm. taal en letterkunde (Dultsch) do lieer P M F A Seliröder te Maas tricht. 1835 Kolonel Jozef Ledel 1935 Op 17 Juni a.s, zal het 100 jaar geleden zijn, dat de bekende commandant Kolonel Ledel te Oost- burg is gestorven. Naar wij vernemen ligt bel in de bedoeling dezen sterfdag op bescheiden wijze te herdenken. In ieder geval zal door militaire in stanties kranslegging geschieden. Trouwens her denking van dezen, uit den tiendaagschen veldtocht bekenden held, is een aangename plicht. Jozef Ledel werd op 3 JaDuari 1779 te 's-Gra- venhagc geboren uit Jacobus Ledel, oud-officier in Oostenrljkschen dienst en Cornelia van der Laan. In 1794 trad hij tegen den zin van zijn ouders als jager in dienst, werd in 1779 officier, dien de van 1S02 1S04 in Suriname, woonde de veld tochten van 1807 in Duitsch'and bij ei werd 1812 in Rusland gevangen yenomen. Van 1526 tot 1830 was Lij als majoor in <tec <x-r!og op Java. waar hij zi:h li'zo-v.er onderscheidde en d? -e-de klasse der arkta re W:i emsorde ontving. Het bevel ir. Sta nis-Vlaanderen, hem opgedra gen. kort na zijn terugkomst uit Oost-Indic. dat hij om redenen van gezondheid had moeten verlaten, was, gelijk Prins Frederik het uitdrukte, juist „een kolfje naar zijn hand", en het behoud dier streken is dan ook niet weinig aan zijn beleid en energie te Janken. Op kranige wijze trad hij op tegen den Rebellen- Commandant Dr. Grcgoire. die met een groote schare Belgen een inval in Zecuwsch-Vlaaoderen had gedaan, en daarbij o.a. Aardenburg had bezet Ook in het gevecht bij Stroobrugge op 16 Augus tus 1831 waarbij volgens de Belgische lezing 43. volgens bet rapport van Kolonel Ledel 25 der onzen sneuvelden stond Jozef Ledel. onver schrokken aan de spits. Van zijn tegenwoordigheid ging leiding uit. Op een moment, dat een Hollandschc kolonne in het nauw zat. door insluiting der Belgen, trad. 1 Kolonel Ledel naar veren, stak zijn degen op en Maas-Buurtspoorweg Voorstel tot renteverlaging en uitstel van ailossing op 5 leening De N.V. Alg. Adm.- en Truetkantoor te Rot terdam. als beheerster der leening. roept hou ders van 5 l'o obligation ten laste van de N.V. „Maas-Buurtspoorweg" te Gennep. bijeen in een vergadering op 10 April 1935. te 11 uur vm. te Rotterdam, in het Notarishuis. De punten van behandeling zijn: voorstel van de Vennootseliap-schuLdenarease: liet plan van u'tloting en aflossing in zijn geheel drie jaren op te schuiven, zoodat de eerstvolgende uit loting en aflossing ad 7009 in plaats van ln 1935 eerst ln 1938 zal plaats hebben, en zoo vervolgens en bet restant in plaats van in 19G4 eerst in 1967: de rente der 5 obligatiel een mg. thans groot 303.000. gedurende drie jaren te bepalen op 3 r-c jaars zoodat de coupons, die op 1 Juli 1935. 1 Jan. en 1 Juli 1936. 1 Jan. en 1 Juli 1937 en 1 Jan. 1938 verschijnen, in plaats van met 25 met 15 zullen worden betaald. Uit een bij het voorstel gevoegd schrijven doo- de Mij aan de trustee gericht, blijkt, dat do opbrengst van het vervoer sedert 1930 ract "0 is verminderd, een subsidie van het R'J-k Qd 23.400 komt volgend jaar te vervallen. D< Mij beschikt nagenoeg niet over liquide midde len. Het nadeelig saldo 1934 bedraagt ƒ16.146. Wij hebben, aldus de directie, getracht do vermindering der Inkomsten zooveel mogelijk op t.o vangen door verlaging der exploitatie- ui tgavcn. In de eerstvolgende jaren zal, om one auto park. thans bestaande uit 31 autobussen en 25 vrachtauto's op poll te houden, jaarlijks aan schaffing van automateriaal tot een bedrag van ongeveer 30.000 moeten plaats vinden. Een derde dU-öel-electrlsche treinstel, waarvan de kosten plm. 16.000 bedragen, is thans in aanbouw. Inwilliging van ons voorstel znJ het naast voortgaande reorganisatie van het bedrijf mogelijk maken tot eeu sluitende winst- en verliesrekening te geraken. De bedoelde reorganisatie bestaat In vervan ging van stoom- door diesel-electrische tractie. Door deze wijziging, die bij den aanvang van 1936 tot stand zal zijn gekomen, zal een be langrijke bezuiniging worden verkregen. Conservatieve dividendpolitiek Wij ve-stigen er do aandacht op. dat van do bedrijfsreservo ad f 205.000. waarmede wij het jaar aanvingen, op 31 Dcc. 1934 nog een saldo over was van f 133.382.15, zoodat de 6tellige verwachting In ons laatste jaarverslag uitge sproken. dat de bedrijfsreserve ad f 205.000 voor hot Jaar 1934 voldoende zou blijken te zijn. ln vervulling is gegaan. Waar door de voortdurende liuurdalingen en daarmede gepaard ga&ude waardedaling van gebouwde eigendommen rekening moot gehou den worden met een voortgaande verzwakking der flnancloele positie van vele hypothecaire debiteuren, achiten wU het onzen plocht zoowel tegenover onze pandbriefhouders als tegen over do door ons gewaarborgde schuldelschers een conservatieve dividend-politiek te blijven voeren on evenals het vorig jaar niet verder te gaan dan oen dividend over de verplic.hto on rplichto stortingen van 5 pet voor to stel- waardoor de bedrljfareserve, nadat do noódlye afsohljvingon op vaste goederen zijn verricht, opgevoerd kan worden tot het bedrag van f 230 000. Onze statutaire en buitengewone reserves toon-en ovenals het vorigo Jaar. door toevoe ging daaraan van haar iukopisten. een flinke vermeerdering aan. Hypotheken en pandbrieven In 1934 kwamen binnen 266 aanvragen tot n totaal bedrag van f 4.141.375. Toegestaan werden 187 leeningen tot een totaal bedrag vau f 2.818.925. Het saldo der uitstaande lce- nlngen bedroeg op 31 Dec. 1934 f 20.597.430. 'G Gemiddelde rentepercentage was 3.2208 (vorig jaar 5.2785). In 1934 vonden 33 executies plaats we gens faillissement, beslag of achterstallig heid, terwijl tengevolge van sterfgevallen of andere omstandigheden van vijf leenin gen onze onderpanden In publieke vrijwil lige velling werden gebracht. De onderpanden van verschillende 1" n ert werden Ingekocht. In enkele gevallen om klein verlies geleden. Het vaste goedi nl> t stond op 31 Dee. 1934 tc boek voor f 2is ::t6 Voorgesteld wordt hierop af te s blijven f 33.866, waarna de vaste goederen te boek staan voor f 212.500. Aan rente was op 31 Dc-c. 1934 achterstallig voor f 39765, welke bedrag op 15 Maart j i. slonken was tot f 19.417. In 1931 vonden de uitlotingen plaat nl. "j> 23 Mei tot een bodrag van f 316.000 w h iv.i n. f 40.100 in portefeuille) en op 5 Nov tot c- iv bedrag van f 909.000 (waarvan f 207.10) uv portefeuille). Door bet groote aanbod van pandb' laven lit 193 4 werden door ons belangrijke lAd re geil ingekocht. In totaal voor f 715.000, wnaitnc wij in staat gesteld worden zoowel don: h-i-niy-i rijke aflossingen op en van eigen hypotheken als door hot cedeercn van leeningen. Wij meonen evenwol mot deze inkoopen, al thans tot zulke belangrijke bedragen, ln de naaste toekomst niet voort te moeten ••.•in, daar wij verplicht zijn do noodtg.e liquid t- it te bewaren voor de verplichte uitlotingen -b i; pandbrieven van verschillend rentetype en. zoi» mogelijk, voor versterkte uitloting de 5 pet} pandbrieven. De winst over 1934 bedraagt f 186-366 fv ij f 236.303). Er wordt voorgesteld 5 pet divi dend uit te keeren (onvJ). Na afschrijvingen op meubilair cn va.-t-s goederen bedraagt het te verdoelen pnlcb* f f65.840. Gelijk gemold wordt voorg.. i in. de bodrijfsreeserve f 96.617 |e storten, wuariiui deze stijgt tot f 230.000. nam een overgehaald pistool als commandantstaf zwaaiende, zwerende, dat hij ieder der Nederlan ders, zonder aanziens des persoons ceer zou schieten, die ook maar ee_ duimbreed gronds voor de Belgen week. Door deze barsche toespraak van Ledel en op bet gezicht van diens dreigend pistool, rees de moed en stormden de enzen op dc Belgen Ledel vooraan. De Belgen verrast door den onstuimigen aanval kozen het hazepad en de zege was ons. Groote vreugde hcerschtc er in het Vaderland over deze botsing en haar afloop, al was er droefheid over de gevallenen Kolonel Ledel ontving dc ridderorde van den Nederlandschen Leeuw. De Staten van Zeeland schonken hem een eeredegen met zilveren scheede. Ledel stierf, na een bewogen levensloop op de hofstede (of buitenplaats) Stampershoek bij Oost burg aan de gevolgen der vermoeienis tijdens den oorlog op Java. op 17 Juni 1835. Het gedenkteeken, dat thans boven zijn graf staat op het kerkhof te Oostburg werd door zijn officieren bekostigd. Het portret dat tc Oost burg op het Raadhuis hangt, werd door zijn we duwe aan de gemeente geschonken. Ledel was onder zijn mannen zeer populair. De kavalleristen of „de jagers van Ledel" droe gen een L op het schabrak, waaruit de Belgen soms Leopold lezen. Vooral Oostburg en Aarden burg zijn Ledel veel dank verschuldigd voor zijn bevrijdend ingrijpen. „BEGIN EN EINDE VAN ALLE MUZIEK' (van onzen Duitschen correspondent) Wij leven liier in liet land der tegenstel lingen: nauwelijks zijn wé weer op ons ver haal gekomen van de verschrikkingen, welke luchtaanvallen voor een stad als Bei-lijn in geval van oorlog met zich mee brengen of we moeten onze aandacht bepalen op den 250sten geboortedag van Jo- hann Sebastian Bach, het muzikale genie, waarvan Johannes Brahms eens gezegd heeft, dat hij naast het ontstaan van het Duitsche rijk dc belangrijkste gebeurtenis in de Duitsche geschiedenis beteekende. „Begin en einde van alle muziek" zoo noemde Max Reg er de hooge kunst van de zen meester en nog in onzen modernen tijd wordt zijn werk door ontelbaar velen ge waardeerd als de hoogste instantie der mu zikale wijsheid. Natuurlijk leest men in da toonaangevende pers van het Derde Rijk, dat Baoli's composities een openbaring zou den zijn van den gennaansclien geest en men vergelijkt hem met de groote mees ters uit de middeleeuwen! Voor ons echter spreekt uit elk zijner composities de zuiver christelijke geest van zijn gedachtenw ereld en verheugen wij ons over het feit, dat vooral het kerkelijk lied zooveel aan hom te danken heeft. In de'tweede helft der lSde eeuw geraak te Ba oh in vergetelheid en aan een toeval hebban we het te danken, dit het meeren- N.V. OVERIJSELSCHE HYPOTHEEKBANK Winstsaldo 193« 1 186.366 (v. j- 1236.303). Div. 5 pCt. (onv.) Aan het heden verschenen jaarverslag; over 1934 vam de N.V. Overljsseluchc Hypotheekbank te Deventer ontleeuen wij het v.olgende: Ondanks de aanhoudende depressie mogen wij ook op dit boekjaar met eenige voldoening terugzien. Wel is waar liep de winst achteruit, doch dit werd hoofdzakelijk veroorzaakt, door dat eind 1933 de rekening dienst pandbrieven eei. tegoed aanwees aan ruim f 8-1.000 tegen een tegoed van ruim f 4000 eind 1934. Hier staat tegenover, dat de normale winstbronnen in 1934 nagenoeg alle hoogere cijfers aantoo- nen dan in tiet jaar .tevoren. Hebben wij alle redrfi tot tevredenheid over den gang van zaken bij het cesslebedrijf. 'zoo kunnen wij niet hetzelfde eonstateeren ten op zichte van ons pa.riöbrïev'enbedrljf, waarbij wij bij herhaling te kampen hodden niet aanbod, zoowel ter beurze' als onderhaii-dsoh. Niettegenstaande dit aanbod waren de koer sen onzer li pet en 5'pet pandbrieven Ln het najaar van 193-1 dermate gestegen, dat wij het van 4 pet pandbrieven te hervatten en de irit- oogenblik gekomen achtten, om de uitgifte gelote pandbrieven verwisselbaar te stellen tegen pandbrieven van dit rentetype. Echter vermeerderde het aanbod wederom aanzienlijk, toen bekend werd. dal een onzer in Nederland werkende zusterinstellingen, een beroep zou doen op de wet van 31 Mei 1934 op de schuldbrieven aan toonder, niet onder trust verband staande. Juist in dien tijd vond r n aanzienlijke uit loting van 44 pet en 5 pet pandbrieven plaats, maar door de wijd verspreide onrust was het resultaat der door ons opengestelde vijwilllge verwisseling de uitgelote pandbrieven tegen pandbrieven van het 4 pet rentetype, niet zeer bevredigend. N. V. GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLAND Netto winst 135.094, (v.j. 152/09) Div. 11 pet. (v.j. 13). ln do op 25 Maart j.l. geüiouden vergadering van aandeelhouders der N.V. Groningsche Hy potheekbank voor Nederland, gevestigd te Gro ningen. bracht de voorzitter verslag uit om trent den toestand der Vennootschap en vn hare verrichtingen in 1934. Wij ontleenen daaraan het volgende: In het afgeloopen jaar werden wederom guni stlge resultaten bc-reikt. Op 31 December 1933 was aan Pandbrieven! In omloop een bedrag van f 19.727.500V'ii kocht werd in 193 4 voor f 4.761.250.—. in;- - kocht en uitgeloot werd totaal f 3.595.450. zoodut de vooruitgang bedroeg f 1.165.800.u op 31 December 1934 in omloop was een be drag van f 20.893.300.—. Op 31 December 1933 sto-nd uit op hypo theek een bedrdg van f20.014.314.In la'.f, werd gesloten voor een bedrag van f 6.776.215 afgelost werd f 4.789.675.50. zoodat de verim-'-ri dering bedroeg f 1.935.«69.50 en op 31 Doeenu ber 1934 dus uitstond op hypotheek! f 21.999.983.50. De bruto-wiost bedraagt f246.502.30 (v. i* f215.179), de salarissen, onkosten, rcolame^ reis- en verblijfkosten, belastingen, koersver schil pandbrieven, zegeling pandbrieven enz* bedroegen f 111.407.68 (v. j. f 62.779). De netto winst bedraagt derhalve f 135.094.62 (v. i- f 152.409.—). Behalve het statutair bepaalde deel wer<J besloten extra f 40.400.aan het reserve-fond» too te voegen (de reserve bedraagt dan ruim f 600.00.aan het pensioenfonds te dotee ren f 1000 en op do nieuwe rekening over t-a brengen f 11.094.62. Besloten werd een dividend uit te keeren v if 11 pCt. (v. j. 13 pCt.) mitsdien 22 per aand4 nos. 0011S00 en 11 per aand. nos. 18912100j De heer S. L. Sijtsma, die ais commissaris aan de beurt van aftreding was, werd als zou- I danig herkozen. dee] van zijn werk behouden bleef. „Over 't algemeen", aldus Albert Schweitzer, „zag hei er aan het einde der 18e eeuw naar uit, alsof Bach voorgoed gestorven was." Des temeer moeten wij er ons over ver heugen, dat zijn toonwereld in de eerste helft der vorige eeuw weer op een heime- I ij ken wenk is beginnen te leven en thans een welverdiende vereering vindt in alle beschaafde landen der aarde. De nog steeds officieel onder rijksbisschop Maller sta«nde rijkskerk, arrangeert ter eer.e van de Bach-herdenJung t estconcerten in alle deelen van bet rij-k. Zoo wérd' in den Berlijnschen Dom een concert gegeven waarbij Muller zelf het woord voerde; on der leiding van professor Sittard zong het Staa.ts- en Domkoor, begeleid door het Phil- harmonisohe orkest. Zaterdag vond in den Dom een uitvoering plaats van de Matt.ha.us Passion, onder medewerking van liet Dom koor en de Philharmoniker. DE RIJKSSPORTLEIDER OVER DE OLYMPISCHE SPELEN (Van onzen Duitschen correspondent) Na een opvallend lange pauze noodigde Dr Goebbels ons weer eens op het thee-uur uit naar den Wilhalmplatz. Dot zulke on gedwongen samenkomsten welke tijdens het vroeger bewind iedei'en Vrijdagmiddag gebruikelijk waren geworden algemeen waardering vinden, bleek ook thans weer uit de groote opkomst der genooddgden. Van de rijksregeering verschenen achter eenvolgens Darré, Seldte, von Neuratk en Goering. Met hen zat aa-n tafel Dr llanf- stangl en de nieuwe -Japansche gezant. Na een korte inleiding van onzen gast heer, trad von Tscliammer und Osten, ite rijkssporileider, in wiens handen de voor bereiding der Olympische spelen berust, naar voren, en hield een vlotte oordracht over het vele, dat we bij leven en welzijn bij die gelegenheid op het gebied van sport, kunst en wetenschap zullen beleven. Het lag in de logische lijn der gelijk schakeling, dat ook in de sportweitold zoo veel mogelijk naar eenheid en onderlinge samenwerking is gestreefd. De leider en zijn ministers hebben de sportieve ontwikkeling van het jonge Duitschland uitsluitend mo reel door hun belangstelling ondersteund de financieele verzorging is geheel afhan kelijk van de offervaai-digheid der Duitsche sportgemeente! Zij beschouwt het als eeu kwestie van eer, voor de Olympische spelen en hun voorbereiding menig offer te bren gen. Het fonds voor de Duitsche spoil is een voortbrengsel der nationale solidariteit! „Wij geven openhartig toe aidus ein digde Von Tscliammer und Osten zijn voor dracht dat wij hiermee tevens beoogen, onzen gasten een blik in het tegenwoorjtecs Duitsche rijk te geven. Van de afgevaui.'ig- den van 46 naties, die met hun -vaandels den len Augustus in het Duitsche stadion zuilen verschijnen, hopen wij, dat ze uo avantgarde zullen blijken eener armee, dia dooi- den vrede der eere en rid derlij kh ei d wordt geleid". Een Himalaya-film op komst Prol. Dyhrenfurths internationale expeditie (Van onzen Duitschen correspondent) In hotel Eden tc Berlijn heeft de Zwitser-' sclie prof. dr. Dyhrcn f u r t h verteld over de Ilimaiaya-expeditie, welke door hem werd geleid, en uit welks materiaal een film is samengesteld, welke binnenkort in cir culatie zal komen. Als schoolknaap had hij reeds het ideaal, den top van een der bergen in den Himalava te bestijgen en natuurlijk werd hiertoe de Mount Everest uitgekozen. Tot dusver was dit een old british voorrecht maar waar om zouden ook niet eens andere volken zich hieraan wagen? Zijn expeditie omvatte me dewerkers uit Zwitserland, Engeland, Ame rika. Italië, Oostenrijk, Hongarije en Duitsch land, heeft dus ten volle het recht op 't predicaat internationaal. Ondanks \de teleurstelling over het eind resultaat. kunnen verschillende bergbestij gingen met. een gevoel van. voldoening ge noemd worden: door drie mannelijke deel nemers werd met den oostelijken top van den Golden Throne een hoogte van 7250 M. bereikt.. Met zijn echtgenoote en twee ande ren bereikte prof. Dyhrenfurth den 7430 hoo- gen top van den Queen Mary Peak en hier. mee behaalde zijn echtgenoote een wereld- record voor vrouwen. Filmopnamen zijn on danks vele hiermee verhonden technische en lichamelijke moeilijkheden tot op een boogie van 6250 M. door beide filmoperateurs, Fi'itz von Friedel en Richard Angst, bereikt. Om den inhoud van dezen Tramomana- Film ook voor een op wetenschappelijke reizen niet voorbereid publiek begrijpelijk en aantrekkelijk te maken, is door prof. Dyhrenfurth en diens broeder Harold een verhaal geschreven, dat door Eberhard Frowcin voor de film werd uitgewerkt. Wij zullen bazuinmuziek in de hooge ber gen hooren weerklinken, Lama-priesters hun gebeden zien verrichten, de bijgeloovigheid ouder de ingeborenen kunnen gadeslaan, de schoonheid van het landschap in ons opne men, de mystieke levenswijsheid dezer fleg matische bergbevolking met spanning vol gen, hun gastvriie kloosters bezoeken om dan met een gevoel van oprechte bewonde ring voor prof. Dyhrenfurth en zijn onder, nemende expeditie weer af te dalen in onze eenigszins banaal aandoende westersche werkelijkheid-.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1935 | | pagina 8