DINSDAG 26 MAART 1935
Kerknieuws.
Schoolnieuws.
Economie en Financien
Wetenschap.
GEREF. KERKEN
Beroepen; Te Den Haag-Oost. F. de Vries
te Mijdrecht. Te Loenen a. d. Vecht. cand. C
van Nes te Amste.-dam-Z. T« Winsuin (Fr.)
(als hulppred cand. J. Greidanus te T;um (Fr.).
Te Visvliet, cand. A Kuiper te Zuidwolde.
Bedankt: Voor Enschede. D. van Enk te
Smilde.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Sïddeburén. S. de Vries te
Nieuw-Amsterdam,
Aangenomen: Naar Zundert (N.Br.), cand
H. Coolsma, hulppred te Brumimeu.
HERST. EV. LUTH. CEM
Tweetal: Te Den Helder. W. F. ten Rouwe-
laar. (Herst. Ev. Luth.) te Zwolle en J Simon.
(Ev. Luth.) te Gouda.
DOOPSGEZ. GEM.
Drietal: Te Sappemeer. B. Dufour te Ijlst. J.
ten Doornkaat Koolman te Davos en S_ J. v. d.
Meulen te Akkrum (Fr
AFSCHEID. BEVESTIGING INTREDE
Zondagmiddag heeft Ds. A. de Mc ij ere.
Ned. Herv. prcd. te Giethoorn, zijn eerste ge
meente. afscheid genomen met een lijdenspredikatie
over Matth 26:40 en 41. Op de preek volgde
een persoonlijk woord van afscheid. De naar
Hoornsterzwaag vertrekkende leeraar werd toege
sproken door Ds. P. van Leusden oamens den
Ring. door den consulent Ds. IJ. Hoekstra, namens
den kerkeraad en de gemeente van Wanneperveen.
Toegezongen werd Gez. (gew.). Velen namen
na den dienst met een handdruk afscheid van Ds.
en Mevrouw de Meijere.
Ds. J. Spelt gekomen van Molenaars
graaf deed Zondag zijn intrede bij de Ned. Herv.
Gemeente te Rijssen. Als bevestiger trad des
morgens op Ds. K. v. d Pol van Hardinxveld die
tot tekst had Jeremia 1 9b en 10. Des middags
deed de nieuwe predikant, die de plaats inneemt
van Ds v. Voorthuyzen. zijn intrede met een
predikatie over 2 Cor. 4:7. Gebruikelijke toe
spraken volgden.
Dr. P. J. ROSCAM ABBING
De kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
Amsterdam heeft opnieuw een half jaar ziekte
verlof verleend aan Ds. P. J. Roscatn Abbing. die
sedert IS Juni 1922 in 's lands hoofdstad staat en
thans 62 jaar oud is.
MEDAN EN PEMATANG SIANTAR
Onlangs is gemeld, dat er pogingen gaan
de waren om te komen tot fusie van de Geref.
Kerken van Medan (predikant Ds. C. Mak,
voorheen te Brielle) en Pematang Siantar
(predikant De. E. de Jong, voorheen te Bel-
lingwolde). Thans blijkt uit een verslag van
een gemeentevergadering van Pematang Sian
tar met een deputatie van de kerk van Medan,
dat, ofschoon de fusiegedachte nog niet ver
werkelijkt kan worden, het doel overeenkom
stig het advies van de classis blijft: fusie met
twee predikanten. Zoolang dit niet bereikt
kan worden, blijft de kerkeraad van Medan
haar gewaardeerden steun aan die van Siantar
verleenen, wat niet wegneemt, dat de ge-
meenlevevgadering aanvulling van den kerke
raad dringend gewenscht acht. In verband
hiermee wordt de mogelijkheid besproken
kringouderlingen en kringdiakenén aan te
stellen. Deze waren dan op voordracht van den
betrokken kling te benoemen door den kerke
raad.
UW DAGELIJKSCH BROOD
Ds R e n t i n g schrijft in de „Geld. Kerk
bode" naar aanleiding van het besluit van
den Kerkeraad der Geref. Kerk van Haar
lem, om bij het huisbezoek speciaal te vra
gen naar het dagblad, dat men leest:
„Kent gij het verhaal van dien jongen die
's avonds zoo graag naar de bioscoop wil
de?
„Maar jongen, hoe kom je daarbij?"
„Moeder, het moet zoo mooi zijn. Dat moe
ten we zien. Er staat zulk een prachtig stuk
in de krant.'
Wat bleek toen?
Het was het blad, dat de ouders open leg
den ook voor de kinderen.
Advertentiën, verslagen, feuilletonspo
sitief het kwade er in.
Nooit iets over Christus en het Woord
Godsnegatief het goede er uit.
Daarom kan ik me begrijpen, dat de
classis Haarlem dit besluit heeft genomen
en we mogen er ons over verheugen.
Het is te hopen, dat het nog niet te laat
is.
Niemand onderschatte den invloed ten
goede of ten kwade van het blad, dat we
geregeld lezen.
Dat er zooveel verwarring en verwording
zich openbaart ook in Christelijken kring,
vindt mede hierin zijn oorzaak, dat
geen') positief Christelijke voorlichting
wordt gezocht door middel van de Christe
lijke pers."
Bedoeld zal zijn: niet in elk gezin.
Ds. Mr. B. C. CLADDER
Ds Mr B. C. Cladder. Ev. Luth. predikant te
Maastricht, heeft tegen 1 Mei Aas. eervo.
emeritaat aangevraagd. Ds. Cladder werd in 1894
geboren en io 1919 proponent om 20 bept. ïyjJ
het predikambt te Maastricht, zijn eerste en een
gemeente, te aanvaarden.
Ds J. S. SCHAAFSMA
Woensdag 10 April a.s. viert Ds J. S.
Schaafsma, Geref. predikant te G as s el-
tem ij veen, zijn zilveren ambtsjubileum.
Ds Schaafsma werd 3 Dec. 1S73 te Groute-
gast geboren. Hij studeerde aan de Theol.
School te Kampen, om in 1909 candidaat te
■worden. 10 April 1910 aanvaardde de jubi
laris zijn ambt tc Emmercompascuum. In
1915 vertrok Ds Schaafsma naar Opeinde-
Nijega (Fr.), welke gemeente hij diende tot
5 Dec. 1920 toen hij afscheid preekte om te
vertrekken naar zijn tegeirwoordige gemeen
te. Ds Schaafsma is kerkvisitator van de
classis Assen en vanwege dc Part. Synode
van Drente deputaat ad art. 19 en 49 K.O.
Ook is hij voorzitter van de afd. van het
Ned. Bijbelgenootschap en bestuurslid van
de Prov. commissie Drenthe.
Ds Schaafsma zal Maandagmiddag 10
April een gedachtenisrede uitspreken en
's avonds in een bijeenkomst met de ge
meente en afgevaardigden van de kerken
die hij diende en van de classis Assen, wor
den gehuldigd.
JUBILEUM Ds. A. DE VISSER
In de stampvolle Martinikerk te Gronin
gen heeft Ds. A. de Visser Zondag zijn 40-
jarig jubileum als Ned. Herv. predikant her
dacht met een predikatie over Psalm 71 15
19. Gisteravond heeft een drukbezochte recep
tie plaats gehad in een der kerklokalen.
Prof. Dr. J. BENZINGA f
Te Riga overleed in den ouderdom van 70
jaar de bekende Oudtestamenticus en oudheid
kenner Prof. Dr. J. Benzinga, ook in ons land
niet onbekend.
JAARVERGADERING ENGELSCHE
CALVINISTENBOND
Van Dinsdag 30 April tot Vrijdag 3 Mei
houdt de „Sovereign Grace Union" (de Engel-
sche Calvinistenbond) haar jaarvergadering,
onder leiding van den nieuwen predikant.
Prof. D. Maclean, in de Grove Chapel te
Londen. (Camberwell S. E. 5).
Het algemeene thema, dat dit jaar behan
deld zal worden, is: „Rechtvaardigmaking".
Tot de spi-ekers behooren onder meer Prof.
Maclean en Dr. Unmack, die ook op het Am-
sterdamsche Calvinisten-Congres refereerden
en verder Principal J. Willougby, leider van
een Calvinistische Opleidingsschool voor Bap
tisten-predikers.
Kerk en Staat in Duitschland
Niet ontslagen, doch geëmeriteerd
De vijf hoogleeraren in de theologie te
Eerlijn, Prof. Dessmann, Liitgert, Schmidt,
Sellin en Stuhlfauth, die in verband met den
Kerkstrijd ontslagen heetten, zijn volgens het
Duitsch Chr. Persbureau niet ontslagen als
strafmaatregel, doch geëmeriteerd in verband
met de leeftijdsgrens.
COMITÉ VOOR GEREF. OEKRAÏNE
Bezoek van Karl Nowak
Bovengenoemd comité verzoekt ons het
volgende te willen opnemen:
Schuldirektor Karl Nowak uit Kolo-
mea (Galicië) is in opdracht van de
„Oekraïnsch Evangelisch-Gerefonneerde
(Herv.) Kerk" naar ons land overgekomen.
Zoot»Is reeds in de circulaire aan de Chr.
schoolbesturen is medegedeeld, wenscht di-
re.ktor Nowak gedurende eenige maanden
ons Christelijk schoolwezen te bestudeeren
en de colleges in de paedagogiek aan ue
Vrije Universiteit te volgen, om daarna in
eigen land de stichting eeuer school met
den Bijbal ter hand te nemen.
Ook zal de hoer Nowak gaan» over d-1
kerkelijke- en (of) de schoolbzweging in
Galicië voordrachten houden in de Duitschc
taal en voor zijn arbeid colle-ctceren. Aan
vragen te richten aan het adres van het
Paedologisch Instituut, Vossiusslraat 56,
Amsterdam.
Werkt moe aan den bouw van een ge
zonde cel aan de grens van Sovjet Rus
land!
KERKORGEL
In de Ned. Herv. Kerk te Haarlo (Gld.)
zal een nieuw kerkorgel worden geplaatst,
waarvan dc levering is opgedragen aan de
N.V. Standaarts Orgelfabrieken te Schiedam.
ZENDING EN PHILANTHROPIE
BIJBFLKIOSK OP DE BRUSSELSCHE
WERELDTENTOONSTELLING
Ter jaarvergadering van de afd. Brussel
van het Ned. Bijbelgenootschap, welker voor
zitter Ds. A. G. B. ten Kate is, werd o.m.
medegedeeld, dat op de komende wereldten
toonstelling de bijbelkiosk van het Leidsche
Boschje te Amsterdam een plaats zal krygei
bij het Engelsche paviljoen. De poging om in
het Nederlandsche paviljoen een inzending te
plaatsen, had geen succes. Wel zal in een film
iets vertoond worden van de Indische verta
lingen van het bijbelgenootschap.
BIJBELYERG. VOOR N.-BRABANT
EN LIMBURG
De Bybelvereeniging voor Noord-Brabant
en Limburg, waarvan Ds. J. F. Lijsen te
Klundert voorzitter is, viert in dit jaar haar
gouden jubileum. Zij zou gaarne een
vierden colporteur aanstellen en hoopt, dat
haar 50-jarig bestaan aanleiding zal geven tot
veler voornemen, om het gedenken van dezen
zwaren, maar mooien arbeid tot een werke
lijk feest te helpen maken. Het cijfer, dat men
in dit verband noodig heeft, is 103905, zijnde
het gironummer van den penningmeester, Ds.
Joh. D. Jansen te Roosendaal.
NED. BOND TOT KINDERBESCHERMING
In de op Maandag 1 April te Utrecht te houden
algem. vergadering van den Ned. Bond tot Kinder
bescherming zullen Mej. Mr, C. Haverkom van
Rijsewijk. plv. secretaresse van den Voogdijraad te
Rotterdam en Mr. Dr J. C Schreuder, secretaris
van Maatsch. Steun te Amsterdam spreken over
,.Het grensgebied van Armenzorg en wettelijke
Ki ode rbescherming"
Als spreker voor de Visual Section van
deze conferentie zal o.a. optreden de héér
D. van Staveren, voorz. van de Centr.
Filmkeuring en van de Ned. Verocniging
•oor Cultureel» Films.
BIJBELSCHE GESCHIEDENIS OP DE
O. L. S.
De afd. Voorburg van Volksonderwijs heeft
eeu voorstel ingediend, dat door het II.B.
per volgende vragenlijst aan de afdeelingen
is gezonden:
Acht gij voor do lioogere klassen de in
voering van on-denvijs in do Bijbelsche ge
schiedenis gewenscht?
Zoo ja, waarom; of zoo niet, waarom niet?
Zoo ja, in welke klassen der lagere school
en bij het voortgezet onderwijs heeft dit.
dan naar uw meening zijn plaatste vinden?
Wenscht gij dit onderwijs systematisch in
een bepaald uur, dan wel meer occasioneel
bij geschiedenis- of leesonderwijs?
Dient dit onderwijs gegeven te worden
door den klasse-onderwijzer of door een daar
voor meer speciaal bevoegde?
Tot welke opmerkingen heeft de behan
deling van dit vraagstuk in uwe afdeeling
aanleiding gegeven?
WAT BEZIELT „ONDERWIJS"?
Men schrijft ons uit onderwijskringen:
De „Gelderlander" van 14 Maart j.l. heeft
een felle aanval gericht tegen het Departe
ment van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, omdat het (weer geheel op eigen
houtje) een maatregel heeft ingevoerd, die
op het onderwijs en het peil der onderwij
zers slechts schadelijke invloed kan hebben
De Inspecteur voor de kweekscholen
aldus de „Gelderlander" heeft aan de
directeuren meegedeeld, dat het vak letter
kunde als examenvak zou komen te verval
len. En in plaats daarvan zal dan komen...
het dictée!
We zijn er nu wel zoo zoetjes aan achter
gekomen, dat de Minister van O., K. en W.
zijn democratische opvattingen wel tot de
laatste heeft verloochend. Het spellingdebat
in de Eerste Kamer heeft dit nog eens na
drukkelijk vastgesteld.
Maar de vraag komt toch op: moet dit
nu zoo maar doorgaan? Moet uu maar de
eene aanslag op de cultuurgoederen of wat
de meerderheid van ons volk daarvoor aan
ziet, na de andere worden geduld, omdat
deze minister nu toevallig deel uitmaakt
van een crisis-ministerie?
„Er moet schrijft de „Gelderlander"
ten spoedigste iets gebeuren, om de literaire
cultuur van ons Nederland veilig te stellen
Laat men onverwijld die destructieve krach
ten buiten werking stellen."
Realiseeren wij ons de beteekenis van het
laatste dictatoriale besluit!
Geen examen meer in de Nederlandsche
literatuur beteekent: geen onderwijs
meer in Nederlandsche literatuur. Wij krij
gen dus straks een onderwijzerskorps, dat
van Vondel niets afweet, Bilderdijk en Ge-
zelle, nooit van gehoord, Potgieter of Van
Eeden, onbekende grootheden. Het is toch
te dwaas, om los te loopen!
E e n i g e kennis al is ze nog zoo
oppervlakkig van de literatuur behoort
tot de algerueene ontwikkeling van den
onderwijzer.
De Minister zet de wijzers van de onder-
wijsklok terug. Pater Van Ginneken heeft in
dertijd getoornd tegen het afgevoerd gram
matica-onderwijs en in zijn flinke brochure:
„Als ons moedertaalonderwijs nog ooit ge
zond wil worden" geëischt, dat er andere
dingen zouden worden onderwezen dan dic
tée c.s. De generaties der latere jaren wa
ren zoo gelukkig, van de verhelderende in
zichten op dit gebied te mogen profiteeren.
Een zeer groot aantal leeraren geeft zich
tegenwoordig met liefde en enthousiasme
aan de taak van het literatuur-onderwijs.
Weg nu echter met dat moois! We gaan
weer een dictée maken met zinconstructies
die geen enkel brief- of boekschrijver ge
bruikt.
Wat bezielt toch „Onderwijs?'
EXAMEN-COMMISSIE H.B.S. (EXTRANEÏ)
Bij K.B. is bepaald dat de commissie, aan welke
in 1935 wordt opgedragen het afnemen van het
eindexamen H.B.S voor extraneï, te 's-Gravenhage
silting ral houden.
Tot lid en voorzitter van die commissie is'■be
noemd:
dr. W. van den Ent. inspecteur van het M.O.
in de 6de inspectie;
tot lid en ondervoorzitter: dr. J F Reitsma.
directeur der 1ste Chr. H.B S. te Rotterdam.
Examens
ACADEMISCHE EXAMENS
Nederlandsch Clearinginstituut
De stand van 23 Maart 1935
CLEARING MET DUITSCHLAND
23-3-'33 15-:
1
1. Stortinpren in Nederland 18.488.000 42.S:
waarvan besteand voor:
ach te retail, vorderingen 8.736.003 7.7
b. rentedienst Dawes- en
Young-leenlng en Stlll-
haltc: Rentetramfifer fi.175.000 6.1
vrije reken. Relohsbanlc 1.930.000 1.7
d. nieuwe onder do clea
ring. vail, vorderingen 31.C 10.003. 27.2
Stortingen in Duitsch
land (nieuwe onder de
clearing vallende vorde
ringen) (incl. saldo 1931
ad 11.501.466) 53.984.000 45 S
3. Uitbetalingen ln Neder
land op nieuwe vorde
ringen (in mindering
komend van het bedrag
onder ld) 28.645.000
Laatst uitbetaald nummer
storting: 39482
Aai
Vaderlandsche wordt toegekend in den vorm
van oen commiessle, die toegang heeft tot allo
vergaderingen van den R-ad van Toezicht en
welker eenstemmige adviezen door het bestuur
der Vaderlandsoho moeten worden opgevolgd.
Het Hof overwoog, dat langs dezen weg do
verliezen die. naar met het oog op de alge
meene waardedaling van onroerend goed t
verwachten ia. de Vaderlandsche zal blijken t
hebben geleden, kunnen worden opgovangei
door het met de reserve als waarborg
voor de pandbrief houders toch in de eerste
plaats daarvoor bestemde kapitaal en tevens
vermeden wordt de door de rechtbank aanbe
volen maar in de tegenwoordige tijdsomstan
digheden zeker niet geraden onmiddellijke op
vordering van het geheele op de aandeelhouders
rustende oblige.
Op deze gronden komt de beschikking van de
rechtbank het Hof onjuist voor en heelt het
de gevraagde bekrachtiging alsnog verleend.
Van Heel Co te Goes
Voorgesteld dividend 6 (v. i)
j het jaarverslag over liet tweede boekjaai
(1934) van Van Heel en Co N.V. te Goes wordt
het volgende ontleend:
Ook dit Jaar heeft onze verwachtingen over
troffen. niet ln hot minst door de talrijke con
versies van staats- en gemeenteleenlngen,
waardoor de omzet op effectenrekening en de
resultaten op provisie-rekening sterk werden
beïnvloed. Ook de omzetten in coupons en
speciaal die in vreemd geld waren dit jnar
hooger. terwijl de omzet op incasso-rekening,
dank zij het regelmatig uitbreiden onzer rela
ties ln Nederland, voortdurend stijgt.
Het ter beschikking van aandeelhouders blij
vende saldo der winst ad 6455, stellen wij voor
ais volgt te verdoelen: extra afschrijving op
auto 449. idem op klunslnrlchtlng ƒ2563, reserve
rekening 1000. waarna e«n netto-winst res
teert van 2443. Hiervan stellen wij voor aan
aandeelhouders een dividend uit te keeren van
6 (v. j. 4) verelscliende in totaal 1200
waarna op nieuwe rekening, voor betaling van
dividend- en tantième-belasting en onverdeeld,
overgaat 1243.
W. RENKEMA
Op Maandag 1 April hoopt de- heer W.
Renkema, hoofd van de school m. d. Bijbel
te Borger, zijn 25-jarig jubileum als zoo
danig te herdenken.
R. STEENSTRA
1 April a.s. hoopt de heer R. Steenstra,
hoofd der Marnixschool te Zwolle, den
lag te herdenken, waarop hij 25 jaar gele
den optrad als hoofd dezer school. Voor 25
jaar was de Marnixschool een school voor
L. en U. L. O., gevestigd in de Korte {Cam
perstraat. De school werd toen bezocht door
omstreeks 90 kinderen. Geleidelijk is dit
aantal toegenomen. En nu is er een nieuw
gebouw in de \Vesterlaan betrokken, waar
meer dan 300 leerlingen onderwijs ontvan
gen. Met den heer Steenstra werken 11 on
derwijzers en onderwijzeressen, terwijl
tevens 3 vakleeraren enkele lessen geven.
ONDERWLJSBEXOEMINGEN
Benoemd tot onderwijzeres aan de Chr.
Nat. School (hoofd de heer A. C. M. Gründ-
lehner) te Noorden Mej. J. N ij h u i s te Am
sterdam (wachtg.)
Benoemd tot onderwijzer aan de school voor
C.V.O. te Glanerbrug de heer A, Hartzerink
aldaar.
Benoemd tot Hoofd van de Prot. Christ. School
te Boxmeer de heer G. J. van Goudoei
van de Bilt
Tot hoofd van de Chr. Nat. School te Hoorn
is benoemd de heer C. A. Potter, thans hoofd
van de Chr Nat. School te Dirksland.
Benoemd tot onderwijzeres aan de Chr. School
te Tzummarum. Mej. S. Bergstra te Lollum.
Tot tijdel. onderwijzer, de heer A Kool s tra
te Franeker.
NIJVERHEIDSONDERWIJS
De minister van onderwijs heeft bepaald, dat de
commissie, belast met het afnemen van de examens
nijverheidsonderwijs, gemerkt Nix a, Nix b, Nx.
Nxi. Ne, Nf, NI, Nm en Nn. voor het jaar 1935
zitting zal houden te 's-Gravenhage.
Benoemd zijn: tot lid en voorzitter dier com
missie. W. H. Cool, inspecteur van het nijver
heidsonderwijs te 's-Gravenhage; tot lid en eersten
secretaris B. Th. de Heij. Wassenaar.
WERELDCONFERENTIE OPVOEDING EN
ONDERWIJS
Van 1017 Aug. te Oxford
Van 10 tot 17 Augustus zal ie Oxford een
wereldconferentie over opvoeding en onder
wijs gehouden woi'den.
De Vaderlandsche Hypotheek
bank
De overwegingen van het Hof
Aan de overwegingen van het Ha&gach Ge
rechtshof in zijn beschikking in zake de Vader
landsche Hypotheekbank, welke wij giller
reeds i|i een groot gedeelte van onze opluge
konden publJceeren. wordt het volgende ont
leend:
ln de eerste plaats overwoog het Hof. dat
het besluit Is genomen met een meerderheid
van ruim 5/6 van de uitgebrachte stemmen;
dat weliswaar nog niet 1/4 deel van het totale
bedrag der uitstaande pandbrieven ter ver
gade ring tegenwoordig wils, maar dat gev.-i
enkele reden gebleken is om te veronder
stellen, dat bij grootere opkomst een andere ver
houding tUiSecheoi vóór- en tegenstemmers zou
zijn ontstaan, terwijl ook van dc juistheid dei
geuite bewering, dat een groot deel der vóór'
stemmende pan dlbriefh ouders tevens aandeel
houders zouden zijn, niets gebleken is, zoodat
mag worden aangenomen, dcit verreweg
grootste deel der pandbrtefhoudens door
voorstellen hun bedong niet geschaad acht.
Overwogen wordt voorts, dat dit ook de o'
tuiging van het Hof is. Immers in deze behoort
niet alleen gelet te worden op het onmiddellijk
bc-lang van pandbrief houders om 1 of J pCt.
meer rente te trekken van hun pandbrieven,
maar evenzeer zoo niet meer. op hc-t belang
fiat zij als crediteuren voor de hoofdsom
pandbrieven hebben bij het voortbestaan
Vaderlandsche op een gc-zondo basis.
Vervolgens overwoog het Hof. dat het alge
meen bekend is. dat de rentestandaard zich
in dalende richting beweegt en de rente ven
eerste klas beleggingen niet meer 5 of 4). maar
hoogstens 4 pCt. bedraat. waarom de hypo
theekbanken dan ook algemeen als tegenwicht
voor dc lagere te bedringen rente van haar hy
potheken. haar pandbrieven van een hooger
rentetype in 4 pct.'s converteeren, welk mid
del tot aanpassing aan de Vaderlandscho even
wel niet ten dienste staat, omdat haar pand
brieven reeds te veel in koers gedaald zijn.
terwijl het toch noodzakelijk is. om niet mot
verlies, te werken, dat de hypotheekrente de
pandbrlefrente overtreft.
Reeds om deze reden schijnt het Hof de be
trekkelijk gefinge opoffering, die van de pond-
brlefhouders gevraagd wordt, iin plaat3 van
met bun welbegrepen belang te strijden, daar
door geboden, terwijl daarbij nog in aanmer
king moet worden genomen, dat krachtens het
voorgestelde daartegenover staat, dat niet al
leen de aandeelhouders voor de eerstvolgende
drie jaren afstand doen van hun recht op divi
dend en ook daarna geen aanspraak daarop
zullen kunnen maken dan wanneer tevens oe
rentebetaling op de pandbrieven op den ouden
voet zou worden hervat, maar' bovenal dat aan
de pandbriefhoudeis Invloed op het beboer der
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Doet
ex. Ind. recht de heer J Kouwens.
Doet. ex. wis- en natuurkunde, hoofdvak
dierkunde, de heeren C G J N Engel, P B van
Weel en H Bos.
Idem. hoofdvak scheikunde: de heeren J Gos
terman c-n E C H Kol voort (met lof).
Cand.-ex. wis- en natuurkunde F: de heer A
J Nijenhuis.
Cami-ex. Idem G: de heer N Hoeflake.
Doet. ex. rechtswetenschap: mej. A v Hoo-
gevest.
Cand.-ex. vechten: de heer A F Calkoen.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN. Be
vorderd doctor in de gene-e.sk. de heer A T P
Steegstra; cand.-ex. rechten de heer T S D v
Hoorn.
R. K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Be-
tot doctor lu de Qerm. taal en letterkunde
(Dultsch) do lieer P M F A Seliröder te Maas
tricht.
1835 Kolonel Jozef Ledel 1935
Op 17 Juni a.s, zal het 100 jaar geleden zijn, dat
de bekende commandant Kolonel Ledel te Oost-
burg is gestorven. Naar wij vernemen ligt bel in
de bedoeling dezen sterfdag op bescheiden wijze te
herdenken. In ieder geval zal door militaire in
stanties kranslegging geschieden. Trouwens her
denking van dezen, uit den tiendaagschen veldtocht
bekenden held, is een aangename plicht.
Jozef Ledel werd op 3 JaDuari 1779 te 's-Gra-
venhagc geboren uit Jacobus Ledel, oud-officier in
Oostenrljkschen dienst en Cornelia van der Laan.
In 1794 trad hij tegen den zin van zijn ouders
als jager in dienst, werd in 1779 officier, dien
de van 1S02 1S04 in Suriname, woonde de veld
tochten van 1807 in Duitsch'and bij ei werd
1812 in Rusland gevangen yenomen. Van 1526 tot
1830 was Lij als majoor in <tec <x-r!og op Java.
waar hij zi:h li'zo-v.er onderscheidde en d? -e-de
klasse der arkta re W:i emsorde ontving.
Het bevel ir. Sta nis-Vlaanderen, hem opgedra
gen. kort na zijn terugkomst uit Oost-Indic. dat hij
om redenen van gezondheid had moeten verlaten,
was, gelijk Prins Frederik het uitdrukte, juist „een
kolfje naar zijn hand", en het behoud dier streken
is dan ook niet weinig aan zijn beleid en energie
te Janken.
Op kranige wijze trad hij op tegen den Rebellen-
Commandant Dr. Grcgoire. die met een groote
schare Belgen een inval in Zecuwsch-Vlaaoderen
had gedaan, en daarbij o.a. Aardenburg had bezet
Ook in het gevecht bij Stroobrugge op 16 Augus
tus 1831 waarbij volgens de Belgische lezing
43. volgens bet rapport van Kolonel Ledel 25 der
onzen sneuvelden stond Jozef Ledel. onver
schrokken aan de spits. Van zijn tegenwoordigheid
ging leiding uit.
Op een moment, dat een Hollandschc kolonne
in het nauw zat. door insluiting der Belgen, trad.
1 Kolonel Ledel naar veren, stak zijn degen op en
Maas-Buurtspoorweg
Voorstel tot renteverlaging en
uitstel van ailossing op 5
leening
De N.V. Alg. Adm.- en Truetkantoor te Rot
terdam. als beheerster der leening. roept hou
ders van 5 l'o obligation ten laste van de N.V.
„Maas-Buurtspoorweg" te Gennep. bijeen in
een vergadering op 10 April 1935. te 11 uur vm.
te Rotterdam, in het Notarishuis.
De punten van behandeling zijn: voorstel van
de Vennootseliap-schuLdenarease: liet plan van
u'tloting en aflossing in zijn geheel drie jaren
op te schuiven, zoodat de eerstvolgende uit
loting en aflossing ad 7009 in plaats van ln
1935 eerst ln 1938 zal plaats hebben, en zoo
vervolgens en bet restant in plaats van in
19G4 eerst in 1967:
de rente der 5 obligatiel een mg. thans groot
303.000. gedurende drie jaren te bepalen op
3 r-c jaars zoodat de coupons, die op 1 Juli
1935. 1 Jan. en 1 Juli 1936. 1 Jan. en 1 Juli 1937
en 1 Jan. 1938 verschijnen, in plaats van met
25 met 15 zullen worden betaald.
Uit een bij het voorstel gevoegd schrijven
doo- de Mij aan de trustee gericht, blijkt, dat
do opbrengst van het vervoer sedert 1930 ract
"0 is verminderd, een subsidie van het R'J-k
Qd 23.400 komt volgend jaar te vervallen. D<
Mij beschikt nagenoeg niet over liquide midde
len. Het nadeelig saldo 1934 bedraagt ƒ16.146.
Wij hebben, aldus de directie, getracht do
vermindering der Inkomsten zooveel mogelijk
op t.o vangen door verlaging der exploitatie-
ui tgavcn.
In de eerstvolgende jaren zal, om one auto
park. thans bestaande uit 31 autobussen en 25
vrachtauto's op poll te houden, jaarlijks aan
schaffing van automateriaal tot een bedrag
van ongeveer 30.000 moeten plaats vinden.
Een derde dU-öel-electrlsche treinstel, waarvan
de kosten plm. 16.000 bedragen, is thans in
aanbouw.
Inwilliging van ons voorstel znJ het
naast voortgaande reorganisatie van het bedrijf
mogelijk maken tot eeu sluitende winst- en
verliesrekening te geraken.
De bedoelde reorganisatie bestaat In vervan
ging van stoom- door diesel-electrische tractie.
Door deze wijziging, die bij den aanvang van
1936 tot stand zal zijn gekomen, zal een be
langrijke bezuiniging worden verkregen.
Conservatieve dividendpolitiek
Wij ve-stigen er do aandacht op. dat van do
bedrijfsreservo ad f 205.000. waarmede wij het
jaar aanvingen, op 31 Dcc. 1934 nog een saldo
over was van f 133.382.15, zoodat de 6tellige
verwachting In ons laatste jaarverslag uitge
sproken. dat de bedrijfsreserve ad f 205.000
voor hot Jaar 1934 voldoende zou blijken te
zijn. ln vervulling is gegaan.
Waar door de voortdurende liuurdalingen en
daarmede gepaard ga&ude waardedaling van
gebouwde eigendommen rekening moot gehou
den worden met een voortgaande verzwakking
der flnancloele positie van vele hypothecaire
debiteuren, achiten wU het onzen plocht zoowel
tegenover onze pandbriefhouders als tegen
over do door ons gewaarborgde schuldelschers
een conservatieve dividend-politiek te blijven
voeren on evenals het vorig jaar niet verder te
gaan dan oen dividend over de verplic.hto on
rplichto stortingen van 5 pet voor to stel-
waardoor de bedrljfareserve, nadat do
noódlye afsohljvingon op vaste goederen zijn
verricht, opgevoerd kan worden tot het bedrag
van f 230 000.
Onze statutaire en buitengewone reserves
toon-en ovenals het vorigo Jaar. door toevoe
ging daaraan van haar iukopisten. een flinke
vermeerdering aan.
Hypotheken en pandbrieven
In 1934 kwamen binnen 266 aanvragen tot
n totaal bedrag van f 4.141.375. Toegestaan
werden 187 leeningen tot een totaal bedrag
vau f 2.818.925. Het saldo der uitstaande lce-
nlngen bedroeg op 31 Dec. 1934 f 20.597.430. 'G
Gemiddelde rentepercentage was 3.2208 (vorig
jaar 5.2785).
In 1934 vonden 33 executies plaats we
gens faillissement, beslag of achterstallig
heid, terwijl tengevolge van sterfgevallen
of andere omstandigheden van vijf leenin
gen onze onderpanden In publieke vrijwil
lige velling werden gebracht.
De onderpanden van verschillende 1" n ert
werden Ingekocht. In enkele gevallen om
klein verlies geleden. Het vaste goedi nl> t
stond op 31 Dee. 1934 tc boek voor f 2is ::t6
Voorgesteld wordt hierop af te s blijven
f 33.866, waarna de vaste goederen te boek
staan voor f 212.500.
Aan rente was op 31 Dc-c. 1934 achterstallig
voor f 39765, welke bedrag op 15 Maart j i.
slonken was tot f 19.417.
In 1931 vonden de uitlotingen plaat nl. "j>
23 Mei tot een bodrag van f 316.000 w h iv.i n.
f 40.100 in portefeuille) en op 5 Nov tot c- iv
bedrag van f 909.000 (waarvan f 207.10) uv
portefeuille).
Door bet groote aanbod van pandb' laven lit
193 4 werden door ons belangrijke lAd re geil
ingekocht. In totaal voor f 715.000, wnaitnc wij
in staat gesteld worden zoowel don: h-i-niy-i
rijke aflossingen op en van eigen hypotheken
als door hot cedeercn van leeningen.
Wij meonen evenwol mot deze inkoopen, al
thans tot zulke belangrijke bedragen, ln de
naaste toekomst niet voort te moeten ••.•in,
daar wij verplicht zijn do noodtg.e liquid t- it
te bewaren voor de verplichte uitlotingen -b i;
pandbrieven van verschillend rentetype en. zoi»
mogelijk, voor versterkte uitloting de 5 pet}
pandbrieven.
De winst over 1934 bedraagt f 186-366 fv ij
f 236.303). Er wordt voorgesteld 5 pet divi
dend uit te keeren (onvJ).
Na afschrijvingen op meubilair cn va.-t-s
goederen bedraagt het te verdoelen pnlcb*
f f65.840. Gelijk gemold wordt voorg.. i in.
de bodrijfsreeserve f 96.617 |e storten, wuariiui
deze stijgt tot f 230.000.
nam een overgehaald pistool als commandantstaf
zwaaiende, zwerende, dat hij ieder der Nederlan
ders, zonder aanziens des persoons ceer zou
schieten, die ook maar ee_ duimbreed gronds voor
de Belgen week. Door deze barsche toespraak van
Ledel en op bet gezicht van diens dreigend pistool,
rees de moed en stormden de enzen op dc Belgen
Ledel vooraan. De Belgen verrast door den
onstuimigen aanval kozen het hazepad en de zege
was ons. Groote vreugde hcerschtc er in het
Vaderland over deze botsing en haar afloop, al
was er droefheid over de gevallenen
Kolonel Ledel ontving dc ridderorde van den
Nederlandschen Leeuw. De Staten van Zeeland
schonken hem een eeredegen met zilveren scheede.
Ledel stierf, na een bewogen levensloop op de
hofstede (of buitenplaats) Stampershoek bij Oost
burg aan de gevolgen der vermoeienis tijdens den
oorlog op Java. op 17 Juni 1835.
Het gedenkteeken, dat thans boven zijn graf
staat op het kerkhof te Oostburg werd door
zijn officieren bekostigd. Het portret dat tc Oost
burg op het Raadhuis hangt, werd door zijn we
duwe aan de gemeente geschonken.
Ledel was onder zijn mannen zeer populair. De
kavalleristen of „de jagers van Ledel" droe
gen een L op het schabrak, waaruit de Belgen
soms Leopold lezen. Vooral Oostburg en Aarden
burg zijn Ledel veel dank verschuldigd voor zijn
bevrijdend ingrijpen.
„BEGIN EN EINDE VAN ALLE MUZIEK'
(van onzen Duitschen correspondent)
Wij leven liier in liet land der tegenstel
lingen: nauwelijks zijn wé weer op ons ver
haal gekomen van de verschrikkingen,
welke luchtaanvallen voor een stad als
Bei-lijn in geval van oorlog met zich mee
brengen of we moeten onze aandacht
bepalen op den 250sten geboortedag van Jo-
hann Sebastian Bach, het muzikale genie,
waarvan Johannes Brahms eens gezegd
heeft, dat hij naast het ontstaan van het
Duitsche rijk dc belangrijkste gebeurtenis
in de Duitsche geschiedenis beteekende.
„Begin en einde van alle muziek" zoo
noemde Max Reg er de hooge kunst van de
zen meester en nog in onzen modernen tijd
wordt zijn werk door ontelbaar velen ge
waardeerd als de hoogste instantie der mu
zikale wijsheid. Natuurlijk leest men in da
toonaangevende pers van het Derde Rijk,
dat Baoli's composities een openbaring zou
den zijn van den gennaansclien geest
en men vergelijkt hem met de groote mees
ters uit de middeleeuwen!
Voor ons echter spreekt uit elk zijner
composities de zuiver christelijke geest van
zijn gedachtenw ereld en verheugen wij ons
over het feit, dat vooral het kerkelijk lied
zooveel aan hom te danken heeft.
In de'tweede helft der lSde eeuw geraak
te Ba oh in vergetelheid en aan een toeval
hebban we het te danken, dit het meeren-
N.V. OVERIJSELSCHE HYPOTHEEKBANK
Winstsaldo 193« 1 186.366 (v. j-
1236.303). Div. 5 pCt. (onv.)
Aan het heden verschenen jaarverslag; over
1934 vam de N.V. Overljsseluchc Hypotheekbank
te Deventer ontleeuen wij het v.olgende:
Ondanks de aanhoudende depressie mogen
wij ook op dit boekjaar met eenige voldoening
terugzien. Wel is waar liep de winst achteruit,
doch dit werd hoofdzakelijk veroorzaakt, door
dat eind 1933 de rekening dienst pandbrieven
eei. tegoed aanwees aan ruim f 8-1.000 tegen
een tegoed van ruim f 4000 eind 1934. Hier
staat tegenover, dat de normale winstbronnen
in 1934 nagenoeg alle hoogere cijfers aantoo-
nen dan in tiet jaar .tevoren.
Hebben wij alle redrfi tot tevredenheid over
den gang van zaken bij het cesslebedrijf. 'zoo
kunnen wij niet hetzelfde eonstateeren ten op
zichte van ons pa.riöbrïev'enbedrljf, waarbij wij
bij herhaling te kampen hodden niet aanbod,
zoowel ter beurze' als onderhaii-dsoh.
Niettegenstaande dit aanbod waren de koer
sen onzer li pet en 5'pet pandbrieven Ln het
najaar van 193-1 dermate gestegen, dat wij het
van 4 pet pandbrieven te hervatten en de irit-
oogenblik gekomen achtten, om de uitgifte
gelote pandbrieven verwisselbaar te stellen
tegen pandbrieven van dit rentetype.
Echter vermeerderde het aanbod wederom
aanzienlijk, toen bekend werd. dal een onzer
in Nederland werkende zusterinstellingen, een
beroep zou doen op de wet van 31 Mei 1934 op
de schuldbrieven aan toonder, niet onder trust
verband staande.
Juist in dien tijd vond r n aanzienlijke uit
loting van 44 pet en 5 pet pandbrieven plaats,
maar door de wijd verspreide onrust was het
resultaat der door ons opengestelde vijwilllge
verwisseling de uitgelote pandbrieven tegen
pandbrieven van het 4 pet rentetype, niet zeer
bevredigend.
N. V. GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK
VOOR NEDERLAND
Netto winst 135.094, (v.j. 152/09)
Div. 11 pet. (v.j. 13).
ln do op 25 Maart j.l. geüiouden vergadering
van aandeelhouders der N.V. Groningsche Hy
potheekbank voor Nederland, gevestigd te Gro
ningen. bracht de voorzitter verslag uit om
trent den toestand der Vennootschap en vn
hare verrichtingen in 1934.
Wij ontleenen daaraan het volgende:
In het afgeloopen jaar werden wederom guni
stlge resultaten bc-reikt.
Op 31 December 1933 was aan Pandbrieven!
In omloop een bedrag van f 19.727.500V'ii
kocht werd in 193 4 voor f 4.761.250.—. in;- -
kocht en uitgeloot werd totaal f 3.595.450.
zoodut de vooruitgang bedroeg f 1.165.800.u
op 31 December 1934 in omloop was een be
drag van f 20.893.300.—.
Op 31 December 1933 sto-nd uit op hypo
theek een bedrdg van f20.014.314.In la'.f,
werd gesloten voor een bedrag van f 6.776.215
afgelost werd f 4.789.675.50. zoodat de verim-'-ri
dering bedroeg f 1.935.«69.50 en op 31 Doeenu
ber 1934 dus uitstond op hypotheek!
f 21.999.983.50.
De bruto-wiost bedraagt f246.502.30 (v. i*
f215.179), de salarissen, onkosten, rcolame^
reis- en verblijfkosten, belastingen, koersver
schil pandbrieven, zegeling pandbrieven enz*
bedroegen f 111.407.68 (v. j. f 62.779). De netto
winst bedraagt derhalve f 135.094.62 (v. i-
f 152.409.—).
Behalve het statutair bepaalde deel wer<J
besloten extra f 40.400.aan het reserve-fond»
too te voegen (de reserve bedraagt dan ruim
f 600.00.aan het pensioenfonds te dotee
ren f 1000 en op do nieuwe rekening over t-a
brengen f 11.094.62.
Besloten werd een dividend uit te keeren v if
11 pCt. (v. j. 13 pCt.) mitsdien 22 per aand4
nos. 0011S00 en 11 per aand. nos. 18912100j
De heer S. L. Sijtsma, die ais commissaris
aan de beurt van aftreding was, werd als zou-
I danig herkozen.
dee] van zijn werk behouden bleef. „Over
't algemeen", aldus Albert Schweitzer, „zag
hei er aan het einde der 18e eeuw naar uit,
alsof Bach voorgoed gestorven was."
Des temeer moeten wij er ons over ver
heugen, dat zijn toonwereld in de eerste
helft der vorige eeuw weer op een heime-
I ij ken wenk is beginnen te leven en thans
een welverdiende vereering vindt in alle
beschaafde landen der aarde.
De nog steeds officieel onder rijksbisschop
Maller sta«nde rijkskerk, arrangeert ter
eer.e van de Bach-herdenJung t estconcerten
in alle deelen van bet rij-k. Zoo wérd' in
den Berlijnschen Dom een concert gegeven
waarbij Muller zelf het woord voerde; on
der leiding van professor Sittard zong het
Staa.ts- en Domkoor, begeleid door het Phil-
harmonisohe orkest. Zaterdag vond in den
Dom een uitvoering plaats van de Matt.ha.us
Passion, onder medewerking van liet Dom
koor en de Philharmoniker.
DE RIJKSSPORTLEIDER OVER DE
OLYMPISCHE SPELEN
(Van onzen Duitschen correspondent)
Na een opvallend lange pauze noodigde
Dr Goebbels ons weer eens op het thee-uur
uit naar den Wilhalmplatz. Dot zulke on
gedwongen samenkomsten welke tijdens
het vroeger bewind iedei'en Vrijdagmiddag
gebruikelijk waren geworden algemeen
waardering vinden, bleek ook thans weer
uit de groote opkomst der genooddgden.
Van de rijksregeering verschenen achter
eenvolgens Darré, Seldte, von Neuratk en
Goering. Met hen zat aa-n tafel Dr llanf-
stangl en de nieuwe -Japansche gezant.
Na een korte inleiding van onzen gast
heer, trad von Tscliammer und Osten, ite
rijkssporileider, in wiens handen de voor
bereiding der Olympische spelen berust,
naar voren, en hield een vlotte oordracht
over het vele, dat we bij leven en welzijn
bij die gelegenheid op het gebied van
sport, kunst en wetenschap zullen beleven.
Het lag in de logische lijn der gelijk
schakeling, dat ook in de sportweitold zoo
veel mogelijk naar eenheid en onderlinge
samenwerking is gestreefd. De leider en zijn
ministers hebben de sportieve ontwikkeling
van het jonge Duitschland uitsluitend mo
reel door hun belangstelling ondersteund
de financieele verzorging is geheel afhan
kelijk van de offervaai-digheid der Duitsche
sportgemeente! Zij beschouwt het als eeu
kwestie van eer, voor de Olympische spelen
en hun voorbereiding menig offer te bren
gen. Het fonds voor de Duitsche spoil is een
voortbrengsel der nationale solidariteit!
„Wij geven openhartig toe aidus ein
digde Von Tscliammer und Osten zijn voor
dracht dat wij hiermee tevens beoogen,
onzen gasten een blik in het tegenwoorjtecs
Duitsche rijk te geven. Van de afgevaui.'ig-
den van 46 naties, die met hun -vaandels
den len Augustus in het Duitsche stadion
zuilen verschijnen, hopen wij, dat ze uo
avantgarde zullen blijken eener armee, dia
dooi- den vrede der eere en rid derlij kh ei d
wordt geleid".
Een Himalaya-film op komst
Prol. Dyhrenfurths internationale
expeditie
(Van onzen Duitschen correspondent)
In hotel Eden tc Berlijn heeft de Zwitser-'
sclie prof. dr. Dyhrcn f u r t h verteld over
de Ilimaiaya-expeditie, welke door hem
werd geleid, en uit welks materiaal een film
is samengesteld, welke binnenkort in cir
culatie zal komen.
Als schoolknaap had hij reeds het ideaal,
den top van een der bergen in den Himalava
te bestijgen en natuurlijk werd hiertoe de
Mount Everest uitgekozen. Tot dusver was
dit een old british voorrecht maar waar
om zouden ook niet eens andere volken zich
hieraan wagen? Zijn expeditie omvatte me
dewerkers uit Zwitserland, Engeland, Ame
rika. Italië, Oostenrijk, Hongarije en Duitsch
land, heeft dus ten volle het recht op 't
predicaat internationaal.
Ondanks \de teleurstelling over het eind
resultaat. kunnen verschillende bergbestij
gingen met. een gevoel van. voldoening ge
noemd worden: door drie mannelijke deel
nemers werd met den oostelijken top van
den Golden Throne een hoogte van 7250 M.
bereikt.. Met zijn echtgenoote en twee ande
ren bereikte prof. Dyhrenfurth den 7430 hoo-
gen top van den Queen Mary Peak en hier.
mee behaalde zijn echtgenoote een wereld-
record voor vrouwen. Filmopnamen zijn on
danks vele hiermee verhonden technische en
lichamelijke moeilijkheden tot op een boogie
van 6250 M. door beide filmoperateurs, Fi'itz
von Friedel en Richard Angst, bereikt.
Om den inhoud van dezen Tramomana-
Film ook voor een op wetenschappelijke
reizen niet voorbereid publiek begrijpelijk
en aantrekkelijk te maken, is door prof.
Dyhrenfurth en diens broeder Harold een
verhaal geschreven, dat door Eberhard
Frowcin voor de film werd uitgewerkt.
Wij zullen bazuinmuziek in de hooge ber
gen hooren weerklinken, Lama-priesters hun
gebeden zien verrichten, de bijgeloovigheid
ouder de ingeborenen kunnen gadeslaan, de
schoonheid van het landschap in ons opne
men, de mystieke levenswijsheid dezer fleg
matische bergbevolking met spanning vol
gen, hun gastvriie kloosters bezoeken om
dan met een gevoel van oprechte bewonde
ring voor prof. Dyhrenfurth en zijn onder,
nemende expeditie weer af te dalen in onze
eenigszins banaal aandoende westersche
werkelijkheid-.