|liruii"r £riïtsrtjr (tftrurant
Algemeene dienstplicht in Duitschland
w.
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 235 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending430
Bij dagelijksche zending. ƒ.530
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cl. met Zondagsblad 7 V» ci
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No. 5428
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
MAANDAG 18 MAART 1935
15e Jaargang
abbertmtieprijjen:
Van I tot 5 regels 1.17.7*
Elke regel meer0.227»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 230
Elke regel meer0-45
HandelsadvertentiÈn per regel 0.177»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bewagen aan 'I bureau
v. wordt berekend 0.10
DE KETENEN AFGESCHUD
Zoo sterk ons hart zich verzet tegen hét.
optreden van Hitiers geheime staatspolitie
tegen de voor de grondslagen van het Chris
tendom opkomende Kerk, zoo overtuigd kun
nen we instemmen met het besluit van het
Duitsche staatshoofd om den algemeenen
dienstplicht weder in te voeren.-
Wij scharen ons niet bij degenen, die in
dit forsché en velen onthutsende besluit een
snel nader komen van den nieuwen oorlog
meenen te onderkennen.
Een open en bloot liggend Duitschland, te
midden van tot de tanden gewapende star
ten, is een veel ernstiger gevaar voor den
vrede te achten dan een Duitschland, dat
zich ook desnoods militair kan doen gelden.
Men denke hierbij alleen maar aan ^t nog
altijd in het Oosten van Europa dreigende
bolsjewisme, dat zijn massa's voor den oor
log drilt als in het Tsaristisch Rusland wel
licht nooit gezien is en over de meest mo
derne oorlogsmiddelen in ongekende hoe
veelheden bt^schikt.
Maar ook afgezien van het gevaar, dat 't
roode leger vormt, was het zelfbewuste, doch
door het dictaat van Versailles tot machte
loosheid gedoemde mill ioenenvolk in het
hart van Europa politiek gezien een on
ding. Het summum van onverstand, dat de
staatslieden te Versailles in 1919 hebben ge
toond door zulk een vernedering aan een
roemrijk en militair volk voor onbepaalden
tijd op ie leggen, moest te eenigertijd wel
op deze wijze gewroken worden.
In de herbewaping van Duitschland
triomfeert eenvoudig de natuur over de
theoretisch in eikander gezette dwangmid
delen een verschijnsel waarover we ons
in het geheel niet behoeven te verwonderen.
Die herbewapening was reeds geruimen
tijd in gang.
Men wist dat overal en de gezindheid van
Frankrijk en Engeland om nu eindelijk
eene óp voet van gelijkheid met de Duit-
schers te willen onderhandelen vond daarin
haar oorsprong.
Het verrassende van thans ligt dan ook
niet zoozeer in het feit der herbewapening
zelf als in de openlijke bekendmaking
daarvan in bijzonderheden.
De uitnoodiging aan de militaire attachés
om de tuchtoefeningen boven Berlijn mee
te maken was al een voorbode van deze
plotselinge openbaarheid. De bekendmaking
van de wederinvoering van den algemeenen
dienstplicht is echter het openlijk afschud
den van de ketenen van Versailles.
Dat Hitier en de zijnen daartoe juist dit
oögenblik gekozen hebben, valt achteraf
bezien eigenlijk niet te verwonderen. Dit ii
immers eenvoudig een direct uitvloeisel van
twee opvallende daden die te Londen en
te Parijs verricht zijn en dus te vergelijken
met een zet van de eerste orde op het
politieke schaakbord.
Men moet onder den indruk van het ver
rassend besluit van Hitier niet vergeten, dat
de voorgenomen „onderhandelingen-op-ge-
lijken-voet" over de veiligheid van Europa
allereerst op een zeer abrupte manier ge
kruist zijn door het Engelsche witboek, dat
de vergrooting van de Britsche defensie
kwam verdedigen speciaal met het „Duit-
sche gevaar".
Men moet evenmin uit het oog verliezen,
dat de Fransche regeering op het eind van
de vorige week, ook nadrukkelijk met het
oog op het „Duitsche gevaar", den dienst
tijd verdubbeld heeft en den leeftijd voor
indiensttreding vervroegd, teneinde liet
leger wat het aantal roeraten betreft op
1 peil te houden.
Hitiers besluit is slechts antwoord op
deze beide nu niet bepaald vriendschappe
lijke en van vertrouwen in Duitscklands
Vredelievendheid getuigende daden.
Thans staan de drie groote partijen met
open vizier tegenover elkander en eerst nu
ook is het mogelijk, dat ztj op werkelijke
voet van gelijkheid met elkander zullen
kunnen gaan onderhandelen over de veilig
heid van Europa.
Zij zullen dat nu kunnen. Of zij het ook
kullen doen, moet worden afgewacht.
Maar wij hebben toch wel eenige hoop,
dat 'dc staatslieden te Londen en te Parijs
het hoofd koel zullen houden.
Feitelijk heelt Hitier het hun gemakkelijk
gemaakt om nu een werkelijk vredelievende
politiek ten opzichte van Duitschland ten
overstaan van hun volken,te gaan voeren.
Het voldongen feit, dat in Hitiers politiek
steeds een voorname rol speelt, ontlast hen
tenminste van de moeilijke verantwoorde
lijkheid om zelf de voornaamste bepalin
gen van het domme Verdrag van Versail
les ter zijde te zetten.
Wij koesteren dan ook de verwachting,
dat men straks, aLs men wat van zijn heil
zame schrik is bekomen, wel aan de ronds
tafel zal gaan zitten om nu eens voor 't eesrt,
als werkelijk gelijkgerechtigden to praten
over de middelen, die kunnen dienen om
Europa den vrede voor een zoo langdurig
mogelijke periode te verzekeren.
Zaterdagmiddag J.l. heeft de Duitsche
minister Goebbels de buitenlandsche
journalisten dringend op zijn departe
ment genoodigd en hun meegedeeld,
dat Hitier zijn verblijf in Beieren had
afgebroken voor een gewichtige kabi
netsraad.
In dien kabinetsraad was besloten
tot afkondiging van de volgende wet,
die slechts uit drie artikelen bestaat:
PARAGRAAF 1
De dienst in de weermacht
geschiedt op den grondslag van
den algemeenen dienstplicht
PARAGRAAF 2
Het Duitsche vredeslegert met
inbegrip van de daarin opge
nomen politieis verdeeld in
12 legercorpsen en 36 divisies,
PARAGRAAF 3
De aanvullende wetsontwer
pen ter regeling van den alge
meenen dienstplicht zullen zoo
spoedig mogelijk worden inge
diend door den minister van
rijksweer.
De wet is onderteekend door rijkskanse
lier Hitier en door alle leden van het rijks-
kabinet.
een oproep aan het Duitsche volk.
Daarin wordt uiteengezet, dat het Duit
sche volk bij het einde van den oorlog, ver
trouwende op de veertien punten van Wil
son, de wapens had neergelegd, verwachten
de, dat een nieuwe regeling der betrekkin-
gén, met afschaffing van de geheime
diplomatie en dc stichting van den Volken
bond, de verschrikkingen des oorlogs zou
uitbanen en dat het in dien geest ook de in
het verdrag van Versailles voorgeschreven
ontwapening, als begin van een internatio
nale ontwapening, eerlijk en trouw had
uitgevoerd.
JVolgens de vaststelling der iniergeallieer-
3 commissie van controle is de volgende
vernietiging van Düitschla-nds weermacht en
haar middelen geschied:
a. leger:
3,897 kanonnen en loepen; 13.55S machine
geweren; 31,470 mijn werpers en loopen;
6,007,000 geweren en karabijnen; 243,937
machinegeweerloopen; 2S.001 affuiten; 4390
mijnwerpersaffuiten; 38,750,000 patronen;
16350.000 hand- en geweergranaten;
60,400,000 slaghoedjes, 491,000.000 revolver-
patronen, 335,000 ton patroonoogen, 23,515
ton kardoesoogen, 37,600 ton kruit, 79300
munitiehouders, 250,000 telefoon, 1072 vlam-
menspuiten, 31 pantsertreinen, 59 tanks,
1762 verkenningswagens, 8,982 radiostations,
1,240 vëldbakkerijen, 2,199 pandongs
981.7 ton soldatenuitrustingen, 8230350 zak
ken soldatenuitrusting, 7300 pistolen en
revolvers, 180 machinegeweersledeu, 21 rij
dende werkplaatsen, 12 wagons vo ir geschut
1 tractors, 64,000 stalen helmen, 174,000 gas
maskers, 2300 machines van de oorlogs
industrie, 8,000 geweerloopen;
b. luchtwapens: 15,714 jacht- en bombar
deervliegtuigen, 27,757 vliegtuigmotoren;
c. marine: 26 linieschepen, 4 kleine pant
serschepen, 4 gepantserde kruisers, 19 kleine
kruisers, 21 schepen voor opleiding en
speciale diensten, S3 torpedobooten, 315
duikbooten.
Voorts bestond de plicht tot vernieling van
allerlei vaartuigen, middelen voor den gas-
oorlog en ten deele ook voor de verdediging
tegen gasaanvallen, voortstuwings- en ont
ploffende middelen, zoeklichten, vizierin-
richtingen; meetwerktuigen van allerlei
aard, optische werktuigen, paardetuig
smalspoormateriaal, velddrukkerijen, veld
keukens, werkplaatsen, houw- en steek
wapens, stalen helmen, transportmateriaal
voor munitie, normale en speciale machines
voor de oorlogsindustrie, tractiematerieel,
teekeningen dienaangaande, vliegtuig- en
luchtschiploodsen enz.
Na deze nakoming van een verdrag,
dat in de geschiedenis zonder voor
beeld is, had bet Duitsche volk een
recht de vervulling van de aangegane
verplichtingen ook van den anderen
kant te verwachten. Deze bleef echter
uit. Do souvereine contractanten van
de gewezen overwinnende staten heb
ben zichzelf eenzijdig va.n de verplich
tingen van hot verdrag van Versailles
ontslagenl
Het was nog niet voldoende, dat elke
ontwapening, die ook maar eenigszlns met
de vernietiging van de Duitsche wapening
ie zich heden op ons blad abonneert, ontvangt de tot t
'April a.s. nog te verschijnen nummers gratis.
Zoowel eigenlijk dagblad als Zondagsblad bevatten een keur van
lectuur, en gaan in hoeveelheid elk voor vergelijking in aanmer
king komend blad te boven, en in prijs er beneden.
ÏAbonné's op te geven aan de Administratie van
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Door
groot
Hitiers regeering onder
enthousiasme afgekondigd.
Spoedbijeenkomst van het Engelsche kabinet.
Een gemeenschappelijk protest van
Parijs, Londen en Rome verwacht.
overeenkwam uitbleef, neen, er trad zelfs
geen stilstand in de wapeningen in, ja, in-
gcndecl het werd ten slotte de wapening
in een heele rij van staten. Wat in den
oorlog aan nieuwe vernielingswerktuigen
uitgevonden was, kreeg nu in den vrede in
een stelselmatigen, wetenschappelijken ar
beid zijn voltooiing. Op 't gebied van de ver
vaardiging van machtige pantseringen te
land, als van nieuwe gevechts- en bombar
deertoestellen geschiedden onophoudelijk af
schuwelijke verbeteringen. Er werden nieu
ve, reusachtige kanonnen gemaakt, nieuwe
ontploffings-, brand- en gasbommen ont
wikkeld
De wereld weerklonk sindsdien weer
van oorlogsgeroep, alsof er nooit een
wereldoorlog was geweest en een ver
drag van Versailles was gesloten.
Temidden van deze sterk gewapende
en zich steeds meer van de modernste
gemotoriseerde krachten bedienende
oorlogsstaten was Duitschland in
machtsopzicht een luchtledig, aan elk
dreigement en elke bedreiging van elk
op zichzelf weerloos overgeleverd.
Geen wonder dat Duitschland luide op ver
ulling van de belofte der ontwapening van
de andere staten begon aan te dringen.
Alle pogingen der ontwapeningsconferen
ties leden echter schipbreuk en tenslotte zag
de nieuwe Duitsche rijksregeering als be
hoedster van de eer en de bestaansrechten
van het Duitsche volk zich niet langer in
maat aan zulke conferenties deel te nemen
of tot den Volkenbond te blijven behooreo.
Intussohen bleef de Duitsche regee
rt ag ook na het verlaten van Genève
bereid voorstallen aan andere staten
te doen.
Zij nam daarbij het standpunt ia dooi de"
andere staten zelf geijkt, dat het scheppen
van legers van korten diensttijd, ongeschikt
or aanvalsdoeleinden en daarom voorde
dzame verdediging is aan te bevelen.
Zij was daarom bereid de rijksweer niet lan
gen diensttijd volgens den wenseh der an
dere staten te veranderen in een leger met
korten diensttijd. Haar voorstellen uit den
winter 1933'34 waren practisch en uitvoer
baar. Hun verwerping, zoowel als de defini
tieve verwerping van de op dezelfde grond
slagen berustende Italiaansche en Engel
sche ontwerpen leidden echter tot de gevolg
trekking, dat de neiging tot 'n redelijke na
koming van de ontwapeningsvoorwaarden
aan den anderen kant niet meer bestond.
Onder die omstandigheden zag de Duitsche
regeering zich verplicht uit zichzelf de
noodige maatregelen te treffen, welke een
einde zouden waarborgen van den even
onwaardigen als ten slotte dreigenden toe
stand van onmachtige weerloosheid van een
groot volk en rijk.
Zij ging daarbij uit van dezelfde over
wegingen, waaraan Baldwin in zijn laatste
rede zoo 'n groote uitdrukking gaf:
„Een land, dat niet bereid is, de noodige
voorzorgsmaatregelen te treffen tot zijn
eigen verdediging zal nooit op deze wereld
over macht beschikken, zoomin moreele als
materieele macht."
De regeering van het huidige
Duitsche Rijk wenscht echter slechts
een moreele en materieele macht, dc
macht om voor het Rijk en daarmee
voor heel Europa den vrede te kunnen
waarborgen.
Zij heeft daarom ook verder gedaan wat
In haar macht stond en tot bevordering van
den vrede dienen kan;
le. heeft zij al haar buurstaten reeds
lang geleden het sluiten van niet-aan-
valsverdragen voorgesteld;
2e. heeft zij met haar Oostelijken
buurstaat een regeling gezocht en ge
vonden, die dauk zij het groote,
tegemoetkomende begrip, naar zij
hoopt, voor altijd de dreigende atmos
feer, die zij aangetroffen had toen zij
aan de macht kwam, heeft gezuiverd
cn zal leiden tot een blijvende verzoe
ning en vriendschap van beide volken;
3e. heeft zij ten slotte Frankrijk dc
plechtige verzekering gegeven, dat
Duitse' land na de geslaagde oplossing
van de Saarkwestie geen territoriale
cischen meer aan Frankrijk zou stellen
oï opwerpen.
Zij meent daarmee in een geschiedkundig
zeldzamen vorm de voorwaarden geschapen
te hebben voor het eindigen van een eeuwen-
langen strijd tusschen twee groote naties
door een groot politiek en zakelijk offer.
De Duitsche regeering moet echter tot haar
leedwezen zien, dat sinds maanden
steeds groot er wordende wapening in de
wereld gaande is. Zij ziet in de schepping
van een sowjetleger van 101 divisies, d.'
960.000 man vredessterkte een element, waar
aan bij de opstelling van het verdrag van
Versailles niet gedacht kon worden.
Zij ziet in de forceering van derge
lijke maatregelen in de andere staten
verdere bewijzen van de afwijzing van
het ontwapeningsdenkbeeld, dat inder
tijd geproclameerd is.
Het is verre van de Duitsche regee
ring tegen welken staat ook een ver
wijt te willen richten. Maar zij moet
thans constateeren, dat door de nu
besloten invoering van den twee
jarigen diensttijd in Frankrijk de
ideëele grondslagen voor het scheppen
van legers van een korten diensttijd
opgegeven zijn ten bate van organisa
ties met langen diensttijd. Dit was
echter mede een argument voor het
indertijd van Duitschland geëischte
prijsgeven van zijn rijksweer.
De Duitsche regeering beschouwt het onder
deze omstandigheden als een onmogelijkheid
noodzakelijke maatregelen voor de vei
ligheid des rijks nog langer uit te stellen
of zelfs maar voor de kennis van de overige
wereld te verbergen.
Als zij daarom thans gevolg geeft
aan den wensch, 28 Nov. 1934 in een
rede van den Engelsche minister Bald
win uitgesproken, naar opheldering
nopens de Duitsche bedoelingen, dan
geschiedt zulks:
le. om het Duitsche volk de overtui
ging en de andere staten de kennis
bij te brengen, dat het behoeden van
de eer en de veiligheid van het Duit
sche volk van nu af weer aan de eigen
kracht van de Duitsche natie wordt
toevertrouwd;
2e. echter tevens om door het vast
stellen van den omvang van de
Duitsche maatregelen de kracht te ont
nemen aan elke bewering, die het
Duitsche volk het streven naar een
'positie van militaire hegemonie ia
Europa in de schoenen zou willen
schuiven.
Wat de Duitsche regecring als behoedster
van de eer en de belangen van de Duitsche
natie wenscht is de mate van die »naoVa
middelen te waarborgen, die niet alleen voor
het behoud van de integriteit van het
Duiische Rijk. maar ook voor de internatio
nale eerbiediging en waardeering van
Duitschland als een van de medeborgen van
den algemeene vrede vereischt is.
Want op dit oogenblik hernieuwt de
Duitsche regeering tegenover het Duitsche
volk eu de heele wereld de verzekering van
haar besluit nooit verder te gaan dan het
behoeden van de Duitsche eer en de vrij
heid des rijks en met name in de nationale
Duitsche wapening geen werktuig van
oorlogszuchtigen aanval, doch veeleer uit
sluitend van verdediging en behoud van den
vrede te willen vormen.
De Duitsche rijksregeering drukt daarbij
de stellige hoop uit, dat het aan het Duit-
actie volk, dat daarmee zijn eer herwonnen
heeft in onafhankelijke geiijkgerechtigheid
zal vergund mogen zijn, zijn bijdrage te
leveren tot het scheppen van vrede in de
wereld in een vrije en openlijke samenwer
king met de andere naties en haar
ringen.
In dezen geest heeft de regeering L
tot de wet op den dienstplicht, die hiermee
wordt afgekondigd.
(Wij hebben de artikelen hierboven reeds
vermeld. Red.)
De wet is geteekend door den leider
alle ministers van het rijkskabinet.
De indruk in het kabinet
D.N.B. meldt:
De indruk dien de proclomatie „Aan het
Duitsche Volk" op de gemoederen der mi
nisters maakte, nadat Hi tier haar voorge
lezen had was overweldigend.
De leden van het kabinet verhieven zich
•spontaan van hun zetels en generaal
Blomberg bracht een driewerf „Heil!" op
den Leider uit, verbonden met een belofte
van verdere onverbreekbare trouw. Eenzelfde
geestdrift heeft ook het Duitsche volk over
meesterd, met een gevoel van vreugde over
«le nieuwe waarborgen voor de Duitsche
veiligheid. Het Duitsche volk is nu
met zijn leider in een duidelijke bekentenis
tot het vredesideaal.
De proclamatie en de daarbij behoorende
wet zijn een mijlpaal in de Duitsche geschie
denis want deeersteliquidati
regel van het verdrag van Ver
sa i 11 e s is nu genomen waardoor tenminste
de ergste schande in dit verdrag is uitgc-
wischt.
Mededeeling aan de gezanten
De leider en rijkskanselier heeft Zater-
middag in bijzijn van den rijksminister van
buitenlandsche zaken de gezanten van
Frankrijk, Engeland, Italië en Polen ont
vangen om hen op de hoogte te stellen van
het besluit van de rijksregeering tot invoe
ring van den algemeenen dienstplicht.
Vreugde te Berlijn
Do bekendmaking van de rijksregeering
nopens het herstel van den algemeenen
dienstplicfït in Duitschland werd te Berlijn
omstreeks half zeven door bulletins van de
groote dagbladen verspreid. Toen de eerste
extra-edities van de bladen op straat ver
schenen ontstonden er dadelijk groote op-
loopen om de dagblad venters, die hun het
bericht als het ware uit de, handen reien.
Onder het licht van de lantarens of van de
étalages en zelfs in het haastige doorloopen
zag men jong en oud, man en vrouw het
bericht lezen.
Als men, zoo zegt het Duitsche nieuws
bureau, boorde naar de gesprekken, wist
men moteen hoe 'n geestdriftigen weerklank
dc bekendmaking onder de bevolking had
gevonden. Er zal wel ternauwernood een
Duitscher te vinden zijn geweest, zegt het
bureau, die het besluit van de rijksregeering
niet met inwendige blijdschap hoeft goed"
gekeurd.
Alle bladen uiten in hun extra-edities hun
geestdrift en voldoening over het herstel
van het Duitsche. Leger.
In het Sportpaleis werd des avonds een
betooging gehouden in verband met
heldenherdcnking van Zondag.
Toen minister Goebbels binnentrad, werd
hem een groote ovatie gebracht Men hoorde
allerwegen kreten als:
„Wij hebben weer een leger."
„Wij zijn weer vrij en groot"
De geestdrift bereikte haar hoogtepunt
toen Goebbels met duidelijke stem, die in de
ademlooze stilte luisterende zaal tot in
uiterste hoeken te hooren was de procla-
alie van de rijksregeering voorlas.
Wat toen volgde noemt het D.N.B. „een
voudig onbeschrijfelijk." Men joelde en juich
te, men weende en viel elkaar om den hals
r al deze gemoedsuitingen dienden
slechts om den algemeenen jubel tot uit
drukking te brengen dat Duitschlands eer
hersteld was en dat het weer een leger bezit
om zijn landskinderen te verdedigen.
De indruk buiten Duitschland
In Londen, Parijs en Rome
Uit Londen:
Het bericht van de invoering van den al
gemeenen dienstplicht in Duitschland heeft
hier groot opzien gebaard. De bladen gaven
extra edities uit, terwijl het bericht ook
werd gebulletineerd.
Uit Parijs:
Het bericht van het Duitsche besluit is te
Parijs zoo vroeg ontvangen, dat de post-
edities nog commentaar konden bevatten.
De „Matin" schrijft, dat het Derde Rijk
het Verdrag van Versailles den beslissenden
slag heeft toegebracht, doordat het Duitsch
land heeft bevrijd ven het „dictaat", waar
tegen zich alle regeeringen van Duitschland
sedert den oorlog verzet hebben. Men kan
nauwelijks hopen, dat de diplomatieke on
derhandelingen, die waren afgekondigd,
thans lot iets kunnen leiden. Men moet
thans handelen met een open oog voor den
toestand in overleg met alle volken, die
den vrede in Europa willen handhaven.
Uit Rome:
Ook in de Italiaansche hoofdstad heeft het
Duitsche besluit groot opzien gewekt
Bij geruchte verluidt, dat de Ita
liaansche regeering zich in verbin
ding zal stellen met de regeeringen
van Engeland en Frankrijk, om tege-
legener tijd het standpuut in deze
kwestie te bepalen.
Verklaring van Hymans
Bij zijn terugkomst uit Parijs heeft de
Belgische Minister van Buitenlandsche Za
ken, Hymans, op verzoek der aan het sta
tion aanwezige journalisten de volgende ver
klaring afgelegd over het besluit der Duit
sche rijksregeering tot invoering van den
algemeenen dienstplicht:
„Deze gebeurenis is van zeer ern-
stigen aard en vraagt groote aandacht
van de regeering. Door het optreden
der Duitsche regeering kan het stre
ven der leden van den Volkenbond,
teneinde den vrede en de veiligheid te
versterken, waartoe te Rome en te
Londen het initiatief is genomen, in
gevaar worden gebracht, alhoewel
misschien door dit optreden een toe
stand, die men wel vermoedde, niet
wordt gewijzigd. Het is thans noodig,
dat de mogendheden elkaar raad
plegen. De Fransche Minister van
Buitenlandsche Zaken heeft het initia
tief daartoe genomen.
De waarborging van deiT vrede eischt ge
meenschappelijke actie der mogendheden.
Tijdens ons verblijf te Parijs hebben wij ook
besprekingen gehad met de Fansche minis
ters over deze kwestie. De Fransche regee
ring beschouwt den toestand koelbloedig.
De gedachtenwisseling erover is reeds
gaande.
Men zal begrijpen, dat ik me op het
oogenblik moet nthouden van verder com
mentaar. België zal in nauw contact blij
ven met de andere belanghebbende
heden".
Hongarije enthousiast
Dit Boedapest: Het besluit der Rijksregee
ring heeft in de Honeaarsche openbare
ning een storm van enthousiasme, vreugde
en bewondering ontketend. Du stap der
Rijksregeering wordt gevoeld als een histo
rische gebeurtenis van het grootste belang.
Pester Lloyd schrijft: de overleefde, moreel
en practisch onhoudbare militaire bepalin
gen van het vredesverdrag zijn gevallen
door het Duitsche besluit. Met een penne-
streek is een onduidelijke toestand door
dubbelzinnige feiten vervangen.
De nationale Uj Marjasag schrijft: Wij
Hongaren begrijpen deze vastberadenheid
van Hitier en hopen in het belang van den
Europeeschen vrede, dat de vredesverdra
gen thans in het reine zullen worden ge
bracht en dat de elementaire rechten der
tot nu toe geknechte volken zullen worden
hersteld.
Bolgaarsche instemming
Uit Sofia: De Bulgaarsche pers en de
openbare mining is het geheel eens met
het besluit der Rijksregeering.
Polen niet verrast
De invoering van den algemeenen dienst
plicht in Duitschland wordt in toonaange
vende kri"gen, voor zcover tot nu toe kan
worden nagegaan, noch met nervositeit, noch
met al te groote verrassing ontvangen.
Het half-officieele Gazetta Polska schrijft,
dat de historische beslissing der Rijksregee
ring in verschillende etappen is gerijpt De
oproep aan het Duitsche volk is van over
tuigende kracht
Kurjer Poranniy zegt, dat, indien de Wes-
tersche mogendheden den Duitschen stap
zouden afkeuren, zij tóudén komen te staan
voor een noodzakelijkheid, welke zij zelf niét
wenschen.
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit DRIE biaden
s. 1
Hitiers regeering heeft Zaterdag den
algemeenen dienstplicht opnieuw inge
voerd. Het bericht is in geheel Duitsch
land mei vreugde begroet Verwacht
wordt dat Londen, Parijs en Rome te
Berlijn zullen protesteeren.
Blz. 2
In Duitschland is gisteren onder grooter enthou-
siasnv dan ooit de heidengedenkdag gevierd. Hitier
is ook te München geestdriftig begroet
HJC.H. Prinses Juliana heeft heden het nieuwe
paviljoen geopend van dc Ver. tot behartiging van
de belangen van Nederlandsche lijders aan been-
en gewrichtstoberculose.
De Belgische Franc in gevaar?
Blz. 3
Zaterdag heeft H.M. dc Koningin de eerste
steen gelegd voor de nieuwe Oranjekerk in Den
De Duitsche Kerkstrijd. 5000 predikanten ia
huisarrest of in het huis van bewaring, en daar
door belemmerd in hun Zondagsarbeid.
Blz. 9
De Volksraad bijeen. Brief uit Tropisch Neder
land.
Te Veenendaal heeft een felle brand gewoed in
een stoomspinnerij
Blz. 10
De eerste vrijwillige ruilverkaveling tc Bode
graven.
Minister Stecnberghe heeft dc hypotheek-com
missie geïnstalleerd.
Een Engelsch-socialistische op
merking.
LONDEN, 18 Maart De bekende socialis
tenleider sir Stephan Clipps, heeft gisteren
een rede gehouden, waarin hij verklaarde,
dat het veelbeteekend is, dat na de publi
catie van het Engelsche Witboek in
Frankrijk een verhooging van den dienst
plicht en in Duitschland de wederinvoering
van den algemeenen dienstplicht is gevolgd.
De inhoud van het door Dr. Goebbels
voorgelezen document komt nauwkeurig
overeen met de voorspellingen.
De verklaring van Baldwin, dat het land,
dat nalaat de elementairste voorbereidin
gen voor zijn eigen veiligheid to treffen,
in deze wereld noch moreele, noch mate
rieele macht zal hebben, heeft in de gemoe
deren van de Europeesche volken snel een
antwoord gevonden. Wanneer Engeland
10 mrllioen pond uitgeeft om moreele en
materieele macht te krijgen, zal het nauwe
lijks meer kunnen verklaren dat Duitsch
land, Frankrijk, Italië en andere staten
zich deze macht niet mogen verwerven.
Komt de Volkenbond bijeen?
Te Parijs wordt het vrij waarschijn
lijk geacht, dat de Volkenbondsraad
in buitengewone zitting bijeen zal
worden geroepen. Mocht dit inderdaad
het geval zijn, zoo wordt verder ge
zegd, dan zullen buitengewoon belang
rijke beslissingen genomen worden,
niet alleen aan de Raadstafel, maar
ook tijdens particuliere besprekingen
te Genève.
Verwacht wordt dat het sluiten van
het Donau-pact eu van het Oostelijk
Locarno-pact zal worden verhaast.
Minister-conferenties te Londen
Uit Londen: De ministère hebben Zondag
ochtend in Downingstreet een bijeenkomst
gehouden.
Zij hebben besloten een tegen den namid
dag vastgestelde zitting uit tc stellen tot
Het is mogelijk, dat de regeering heden
middag in het Lagerhuis een verklaring zal
laten afleggen.
Minister-president Mac Donald is van
zijn landgoed Chequers naar Downingstreet
teruggekeerd.
De Noorsche regeering
Nygaardsvold kabinetsformateur.
Minister-president Mowincke! heeft Zater
dag in den kabinetsraad bekend gemaakt
dat hij den koning het ontslag der regee
ring heeft aangeboden. De koning heeft het
ontslag aanvaard en den voorzitter van het
Storting, den leider der Arbeiderspartij,
Nygaardsvold, belast met de vorming van
een nieuw kabinet Nygaardsvold heeft de
opdracht aangenomen.
