iKeuiuc |pdïtórijf (tTuurant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
W,
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waaj een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cl. met Zondagsblad 7'/» et
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestr-jat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5426 VRIJDAG 15 MAART 1935 15e Jaargang
Sttrtjertentitprijjtn:
Van 1 tot 5 regels 1.171/»
Elke regel meer0.22'/»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2-30
Elke regel meer045
Handelsadvertenliên per regel 0.171/»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 1 bureau
wordt berekend 0.10
ie zich heden op ons blad abonneert, ontvangt de tot i
1'April Ö.S. nog te verschijnen nummers gratis.
Zoowel eigenlijk dagblad als Zondagsblad bevatten een keur van
lectuuren gaan in hoeveelheid elk voor vergelijking in aan mer
king komend blad te bovenen in prijs er beneden.
'Abonné's op te geven aan de Administratie van
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
CONTROLE, NIET REGELING
De omstandigheden, waarin we leven,
ïnaken het herhaaldelijk noodzakelijk, dat
het toezicht van hooger hand op de ge
meentebesturen wordt verscherpt
Men kan het feit dezer gewijzigde ver
houdingen voetstoots erkennen en toch van
oordeel, zijn, dat dit ingrijpen door Gedepu
teerde Staten of door den Minister van
Binnenlandsche Zaken zelfs in deze
t ij d zijn grenzen heeft grenzen, die be-
hooren te worden geëerbiedigd, wil men
aan het gemeentewezen geen onherstelbare
schade toebrengen.
Wanneer men omtrent de vraag, waar
hier do grens dient te worden getrokken,
op gepaste wijze van inzicht verschilt met
den Minister van Binnenlandsche Zaken,
behoort men daarmee nog niet tot de cate
gorie van gemeentebesturen, van wie de
Minister dezer dagen zei, dat men met hen
steefis last heeft en zij het de Regeering
moeilijk maken, terwijl de overige eenvou
dig doen wat de Minister verlangt
Deze twee-deeling is ietwat simplistisch
en niet reëel.
En evenals de Minister handhaaft, dat
hij de autonomie beschermt, wanneer in
verschillende gevallen het hoogere toezicht
wordt verscherpt, evenzeer zijn wij over
tuigd de Regeering te steunen als wij op
gepaste wijze aantoonen, dat haar toeziclii
somwijlen de grenzen overschrijdt
Als voorbeeld kiezen, wij de houding,
door den Minister van Binnenlandsche Za
ken in tal van gevallen 'aangenomen ten op
zichte van de bezoldiging der politie.
Artikel 223 der Gemeentewet bepaalt, dat
de Raad deze materie bij verordening regelt
onder goedkeuring der Kroon.
Natuurlijk kan men goen bezwaar maken
hiertegen, dat de Kroon en Gedeputeerde
Staten in deze tijd waar noodig op satans
verlaging aandringen en desnoods een glo
baal bedrag aangeven, dat in totaal
dient te worden bezuinigd.
Maar bepaald onjuist is, dat de Kroon
zelf de salarisnormen aangeeft en de
Raad zijn regeling terugzendt, wanneer
diens normen met die des Ministers slechts
enkele tientallen guldens verschillen.
Onjuist is ook, dat de Kroon een Raad
verzoekt de salarissen nog een ietsje te ver
lagen tot des Ministers nonnen en daarbij
toezegt, dat bij voldoening hieraan de toe
lagen voor diploma's mogen worden ver
hoogd, door welke operaties het aanvanke
lijk verschil dan vrijwel wordt gecompen
seerd.
Dis is geen controle meer door dc
Kroon, maar regelen door de Kroon
wat des Raads is.
Oordeelt de Minister, dat deze tijd een
practijk vordert als door hem voorgestaan,
dan worde een wetsontwerp van dien in
houd ingediend tot wijziging der Gemeente
wet
BINNENLAND.
NEDERLAND WAAKZAAM
Thans is no. 8 verschenen van het Chris-
telijk-Nationaal Volksblad Nederland
Waakzaam. Het blad, hetwelk zich ten
dool stelt op een eigen wijze op te komen
tegen alle gezagsondermijnende lectuur, en
de regeering te steunen, daarbij uitgaand
van het anti-revolutionair beginsel, gaat
erin, dit kan gelukkig gezegd worden.
In het heden verschenen nummer komen
ten eerste zoogenaamde thetische artikelen
voor. waarin vierkant partij gekozen wordt
voor het huidige regeerbeleid. Daarnaast af-
weer-artikelen tegen de scheurpartijtjes; de
marxistische groepen en de N.S.B. Lens en
Dorentje geven hun verzen en de caricaturist
goed geslaagde teekeningen. Op v terlei
wijze wordt herinnerd aan de Staten-ver-
kiezing.
Steeds meer kiesvereenigingen verspreiden
getallen exemplaren. Nuttiger werk is voor
deze organisaties nauwelijks denkbaar. Ook
klimt het abonnementencijfer zeer sterk. Wie
zou niet voor slechts één gulden per jaar 24
nummers willen ontvangen met dagelijks te
gebruiken materiaal. Er wordt over lauw
heid geklaagd. Verdrijf dan die lauwheid
bij de lauwen. en misschien ook wel een wei
nig bij U zelf. door dit soort lectuur,
waarnaar zoo lang werd uitgezien, uit te
zet te n, en het ook zelf te leze t
voor het abonnement geve men zich op
aan het adres van het Comité voor Chr.
Volkslectuur „Pro Patria et Regina", Talina-
straat 13, Amsterdam-Zuid.
De Koningin naar het Loo
H. M. de Koningin is voornemens zich
Maandag a.s. van Den Haag naar het paleis
't Loo te begeven voor een kort verblijf
aldaar.
HET BEZUINIGINGS-
ONTWERP
Is naar den Raad van State
Het aanpassings-ontwerp, het groote
plan der regeering dat een bezuiniging
van vijftig millioen beoogt, is, naar
wij vernemen, thans naar den Raad
van State verzonden.
Vischexport naar Duitschland
Inzake de vischuitvoer naar Duitschland
voor wat de export van versche vlsch en
haring aangaat, eenige verbetering inge
treden.
Geologisch bureau voor
Mijnwezen
Wordt niet opgeheven
Van bevoegde zijde wordt ons
dat bet gerucht, als zou het Geologisch Bu
reau voor het Nederlandsche Mijnwezen
tengevolge van den noodlijdende toestand,
Worden opgeheven, onjuist is.
Wel werd ons medegedeeld, dat door het
intrekken van de rijkssubsidie bet bureau
In groote moeilijkheden komt te verkeeren.
wat betreft dén technischen dienst, daar
onthouding van do rijkssubsidie inkrimping
van het personeel ten gevolge zal hebben.
De regeling
der uitverkoopen
Gaat het ontwerp ver genoeg?
Er zijn vele euvelen te
bestrijden
Volgens het Voorloopig Verslag der Twee
de Kamer ,-inz. het wetsontwerp tot regeling
der winkel-uitverkoopen hadden vele leden
met instemming van dit ontwerp kennis ge
nomen.
Een aantal leden betoogden, dat het onge
twijfeld een algemeen belang is dat oneer
lijke praclijken bij uitverkoopen en oprui
mingen zoo goed mogelijk tegengegaan wor
den. Voor zoover het inderdaad niet moge
lijk mocht zijn met de bestaande wettelijke
bepalingen dit euvel afdoende te bestrijden,
zouden deze leden kunnen medewerken aan
de totstandbrenging van nieuwe wettelijke
maal regelen. Het wetsontwerp gaat echter
verder. Het bevat ook een regeling van het
uitverkoopen en opruimen- in het algemeen,
welke er op gericht is een einde te maken
aan een geheel andere concurrentie, een con
currentie zonder bedriegelijk karakter, wel
ke slechts berust op andere inzichten om
trent de bedrijfsvoering dan bij de meerder
heid der winkeliers bestaan. Tegen deze
poging tot onioning" hadden deze leden
bezwaar. Overheidsbemoeiing met hetgeen
de meerderheid der belanghebbenden wel
licht ongewenschte concurrentie gelieft te
noemen, wijzen zij af.
Eenige andere leden meenden, dat voors
hands kan worden volstaan met maatrege
len tegen het euvel der vliegende winkels.
Tal van misbruiken zouden reeds daardoor
worden afgesneden.
Verscheidene leden vroegen zich af,
of de inhoud van het wetsontwerp niet
te beperkt is. Er zijn nog tal van an
dere vormen van zeer schadelijke en
onmaatschappelijke concurrentie. Als
voorbeelden daarvan werden aange
voerd: het geven van geschenken in
allerlei vorui; het verkoopen van merk
artikelen beneden den daarvoor tus-
schen den fabrikant of importeur en-
de bona fide winkeliers overeengeko
men prijs; het aankondigen van vei
lingen, die in wezen geen veilingen
zijn; het opgeven van andere dan de
ware redenen, welke tot inboedelver-
koopingen hebben geleid; het houden
van vliegende winkels (waartegen
wellicht met behulp van dit ontwerp
kan worden'opgetreden) enz.
Werkloosheid onder de verpiegenden
Vergadering van de vakgroep van
de Algemeen Ned. Chr.
A mbtenaarsbond
Gedeeltelijke stopzetting der
opleiding gewenscht
Het congres van de vakgroep „Verpleg:n-
den' van den Aig. Ned. Chr. Anibtenaars-
uond, dat gisteren te Utrecht werd gehou
den, was druk bezocht De Ministers van
tWnr.eniandscne Zaken en van Sociale Zaken
werdén vertegenwoordigd resp. door de hee-
Dr. Hemkes en A. W essei s. Te
heer W. de Jong vertegenwoordigde Let
Chr. Nat. Vakverbond.
Na de opening-dóór den voorzitter sp. !t
de heer L. Vermeulen uit Don Haag over:
„De maatregelen ter bozuiuigmg op ue ver
pleging en de gevolgen daarvan voor de ver
pleegden".
Hieraan ontleenen wij het volgende:
Aanvankelijk waren de particuliere adres-
oureaus het intermediair tusschen de ver
piegenden, die arbeid zochten en particulie
re personen. Toen evenwel de ziekenhuizen
overgingen tot het formatiestelsel, moesten
deze in meerdere mate een beroep doen op
de adresbureau's vooral in den tijd der
vacanties. Wij overdrijven niet wanneer wij
deze adresbureau's noemen dó personeel-
reserve der ziekenhuizen. Naarmate er
meerdere gediplomeerden ontslagen werden,
steeg de toevloed bij deze bureau's. De voor
zitter der Ned. bond voor ziekenhuiaver-
pieging, geneesheer-directeur van een der
grootste ziekenhuizen in Nederland achi het
'•oodzakelijk, dat bfj de adresbureau's steeds
een aantal verpiegenden beschikbaar zijn.
Hij meent zelfs dat er een werkloosheid van
10 pet. moet zijn om onmiddellijk in de aan
vragen van een ziekenhuis te kunnen voor
zien. De ziekenhuizen nem^n geen enkel
risico op zich. Eeji dergelijke toestand acht
spr. onhoudbaar. De arbeidsbemiddeling
moet daarom in handen van de openbare
organen komen. Want zooals de toesiand
thans gegroeid is zijn de particuliere adres
bureau's practisch afhankelijk van de zieken
huizen. Wanneer de openbare arbeidsbeur
zen de bemiddeling wordt opgedragen, zal
daardoor een overzichtelijke statistiek wor
den verkregen. Dan kan de Overheid voort
durend controleeren en nagaan of er aan
leiding is om het in dienst nemen van teer
lingen te beperken. Maar, ook, en hier roeren
wij een tecre snaar aan, dan zal de Overheid
tot de erkenning komen, dat er maatregelen
dienen te worden getroffen voor steun bij
werkloosheid.
Over den arbeidstijd zijn geen verblijden
de niededeelingen te doen. In Amsterdam.
Rotterdam en Den Haag besloot de gemeen
teraad de 48-urige arbeidsweek voor de ver
piegenden in de gemeenteziekenhuizen te
vervangen door een 54 urige. Wij sluiten
onze oogen niet voor de financicele nooden
van dezen tijd. Maar, is het te verantwoor
den, dat de arbeidstijd van een groep arbei
ders met ruim 12 pet. wordt verlengd er als
gevolg daarvan een groot aantal verpiegen
den werkloos wordt.
Het Christelijk Nationaal Vakverbond
heeft in zijn sociaal-politiek program opge
nomen den weusch, dat de arbeid in alle
verplegiugsinriclitingeu tot 48 uur per wiek
zal worden beperkt. In a U e, dus ook iii de
diaconessenhuizen en andere religieüse zie
kenhuizen. Deze laatste zijn in den loop der
jaren gewone ziekenhuizen geworden met
kiasseverpleging. Het zijn bovendien cou-
curreerende verplegingsinrichtingen welke
concu' reeren kunnen op grond van de onge
bonden vrijheid betreffende den arbeidstijd
der diaconessen en religieüse verplegen len.
Bovendien was spr. van oordeel, dat de hui
dige diaconessenhuizen niet meer vol toeti
aan het oogmerk en doel waarvoor zij vroe
ger werden gesticht Hel zijn meer. oplei
dingsinrichtingen voor verpleegsters gewor
den dan een opleiding voor diacones.
Naast verlenging van den arbeidstijd ziet
men nog een bezuiniging in een wijziging
van net verplegingsbesluit waardoor hei
dienstverband van 14 uur op 15 uur wordt
gebracht.
AU j bezuinigingen komen neer op afb-aak
der positie van de verpiegenden. Waarom
geen samenvoeging van laboratoria, mit- n
experimenteeren, samenvoeging van kleine
afdeelingen, minder luxjeuse inrichting enz.?
Als laatste onsympathieke bezuinig ngs-
maatregel besprak spr. het intrekken van
het recht van uitwonen voor alfe gediplo
meerde verpiegenden, dus ook voor de on/e-
huwden in de provincie Noord-Holland. Ja
renlang heeft de organisatie voor dit recht
gestreden.
Middagvergadering
In de middagvergadering heeft da heer
W. de Jong, penningmeester van het
Chr. Nat.Vakverbond allereerst een kon
woord gesproken. Spr. kon uit eigen erva
ring bevestigen, dat het overleg tusschen e
sturen en verpiegenden geheel ontbreekt. De
inleider hee#i deze zaak niet te scherp ge
steld. Het is jammer, zei de spr., dat in den
kring der verpiegenden nog zoo weinig orga
nisatie besef gevonden wordt Thans lijdt
men liever armoede, dan via den organisa
tie voor zijn rechten op té komen.
Hierna werd er gelegenheid gegeven tot
het stellen van vragen. Een 16-tal sp-ekers
(sters) maakten daarvan gebruik. Naar aan
leiding van deze vragen zeide de heer L.
Vermeulen in zijn beantwoording dat
het ernstig te betreuren is dat bij de ingrij
pende loonsverlagingen en andere verslech
tering voor het personeel nooit overleg ge
pleegd wordt; vooral als zooiets gebeurt door
het bestuur eener Christelijke instelling.
Het verlengen van den arbeidstijd heeft
o.m. het bezwaar dat kerkgang bijna niet
meer mogelijk is. Het C.N.V. betreurt uitei-
aard de verlenging van den irbeidstijd. Het
is dan onaangenaam te vernemon, dat men
schen uit onzen kring ook uit de Christ*lijk-
sociale beweging, deze maatregel beblwn
verdedigd. Men moet de bezuinigingen ook
eens aan den anderen kant probeeren te vin
den, bijv. door verlaging van den rentevoet
der leening.
Aan het einde van het congres sprak de
bondsvoorzitter de vergadering ernstig toe
De organisatie maakt een moeilijke tijd mee.
Toch moeten we trachten zoo sterk mogelijk
te blijven en dc eenheid te bewaren.
Na dankzegging werd vervolgens het druk
bezochte congres gesloten.
GOOD-YEAR SCHOENEN
De meest volmaakte
VOETBEKLEEDING
Fa. W.Lourysen Zn
Schoenfabriek Dongen
Verscheiden leden waren niet geheel ge
rust, dat de samenstelling van de Kamers
van Koophandel steeds waarborgen zal ge
ven, dat de beslissingen uitsluitend naar ob
Jectieve normen zullen worden genomen.
In het algemeen is het zeke«" niet juist, aan
beslissingen te laten meewerken, door per
sonen die daarbij belang hebben. In ieder
geval scheen dezen leden de mogelijkheid
van boekenonderzoek door wellicht belang
hébbende leden van de Kamers - in Koop-
li) adel bedenkelijk.
Teneinde aan deze bezwaren tegemoet te
komen, zouden eenige leden imperatief wil
len voorschrijven, dat het nemen van be
slissingen krachtens deze wel moet worden
•ngedragen aan (vaste) commissies uit de
Kamers van Koophandel doch dan samenge
steld, uit leden, die hij de te nemen beslis
sing geen belang hebben.
Een beroepsinstantie
Vrij algemeen zou men verder een beroeps
instantie willen zien ingesteld.
Enkele leden kwam het wenschelijk voor,
de taa.k, welke in het ontwerp aan de ka
mers van Koophandel wordt toebedeeld, op
te dragen aan mede met het oo™ hierop
nieuw in te stellen organen, waarin naast
vertegenwoordigers van den handeldrijven-
den middenstand ook vertegenwoordigers
van de verbruikers en van de overheid zit
ting zouden hebben. Is het noodig. zoo vroe
gen sommige leden, de regeling voor het ge-
heele land te laten gelden? Het kwam hun
voor, dat in kleine plaatsen daaraan geen
behoefte bestaat
„DE BOOZE KRANT"
Zei de Leidsche professor
te Brussel
Het is mij niet recht duidelijk, waarom
een Leidsch professor naar Brussel moest
gaan om dédr te vertellen hoe gevaarlijk de
krant is.
Gevaarlijk? Ja, uitermate zeer.
Immers, aldus de professor, „onder de
voornaamste verschijnselen der cultuur
crisis van onze tijd moet vooral genoemd
worden de verzwakking van het eigen deu
ken en van het eigen oordeel.
En, hiervoor moeten vooral de kranten
verantwoordelijk worden gesteld, omdat zij
de lezers kant en klaar een oordeel voorzet
ten, dat zij maar te slikken en na te praten
hebben".
Deze kwalificatie is weinig streelend en
vleiend voor krantenlezers; ik verzoek
drukkelijk te bedenken, dat overname van
dit oordeel geen instemming met de mee
ning beteekent. Want, mogen er al zulke
krantenlezers zijn, ons blad heeft ze niet;
heeft althans ook een ander soort
Ik zeg dat niét op de manier van de do-
miné in een gemeente, waar voor velen het
onderscheid tusschen het mijn en dijn niet
bizonder helder was en die, sprekende over
het achtste gebod, begon met de opmer
king: „gelukkig is dit kwaad onder ons zóó
goed als niet hekend, maar
Neen, ik zeg het precies, zooals het is: dat
onze lezers slechts zouden slikken en na
praten moet ik krachtdadig tegenspreken.'
integendeel: elke dag heeft genoeg aan zijn
eigen ingezonden stukken en particuliere
brieven, waarin ons de critiek niet gespaard,
maar rijkelijk toegemeten wordt
Kan de professor ook wel gelijk hebben?
Er zijn twee soorten menschcn: zij, die een
krant lezen en zij, die geen krant lezen, die
heelemaal niet lezen. Grosso modo mag
men. wel zeggen, dat alleen de eerste catego
rie denkt. De laatste vegeteert; want wie
tegenwoordig zonder krant leeft, leest
ook geen professoraal betoog. Een eigen
oordeel vormt hij niet
De krant nü zet aan het denken. Ten eer
ste staat er heel veel in, waarover de redac
tie geen meening zegt, eenvoudig al onulat
zulks wegens hét legio aantal onderwerpen
niet mogelijk is.
Ten tweede is het deductieve artikel nim
mer zóó af, zóó gepolijst en gepolitoerd, dat
er geen haak of speld tusschen te krijgen is.
Het spoort integendeel meestal juist tot
nadenken aan. En de resultaten daarvoor
ontvangen we dadelijk.
Echter, om te voorkomen, dat men ons
V8n vleierij zou kunnen beschuldigen, voe-
sen we er aan toe, dat er een hoogst enkele
keer een fel-critische en streng veroordce-
lende brief komt, welke haast zou doen ver
onderstellen, dat de schrijver zonder even
na te denken zijn pen de losse teugel liet
Maar patiënten, die alleen slikken en na
praten, die voor echo spelen, neen, dat ras
is ons onbekend!
De N.S.B. mag niet met vlaggen
marcheeren!
Ook niet met de driekleur
De burgemeester van Amsterdam heeft,
naar de „Tel." meldt, zijn aanvankelijke
toestemming om in den optocht van de
N.S.B. op haar landdag van 30 Maart vier
honderd Nederlandsche vlaggen mee te
voeren, ingetrokken. Ook het meevoeren van
de roode-kruisvlag is niet toegestaan.
DE CALVIJNTENTOONSTELLING
TE PARIJS
(Van onzen eigen verslaggever.)
II.
Do tegenstelling is wèl groot: op enkele
minuten afstand van de Parijsche boule
vards met hun verbijsterende drukte, een
rustige zaal in de Nationale Bibliotheek
Maar de statige vestibule van dit weidsche
gebouw vergemakkelijkt den overgang van
de twintigste naar de zestiende eeuw. En
wanneer ge eenmaal de tentoonstellings
ruimte bereikt hebt, komt ge, temidden van
de vele portretten en oude documenten, dit
hiér aan de wanden en onder de vitrines
te zien zijn. weldra in de vereischte stem
ming om dit brok verleden op u te laten
inwerken.
De tentoonstelling, die georganiseerd
door een comité onder voorzitterschap tan
prof. AlxM I.efranc. kenner van den Her
vormingstijd als weinigen, is In de eerste
plaats gewijd aan
het leven en de werken van Calvijn
zelf. Dank zij een zeer overzichtelijke In
deeling kunt ge hem als het ware stap
voor stap op zijn levensweg volgen. Al
thans tot op 't oogenhlik, dat hij zich voor
goed te Genève vestigde, want terwille van
de groote tentoonstelling die daar volgend
taar, ter herdenking van dit feit, gehou
den zal worden, heeft men te Parijs dezp
laatste periode van zijn leven gedeeltelijk
huiten beschouwing gelaten. Maar ook z«V
bleef er nog een rijke voorraad over. Tal
van afbeeldingen, eigenhandige brieven en
geschriften geven een aanschouwelijk
beeld van Calvijns feugd, van zij
meesters en studiejaren in Frankrijk, van
zijn zwerftocht door Duitschland en Italië.
Maar wat vooral treft bij de besrhou
wing van deze documenten, is het getuige
nis. dat zij afleggen van Calvijns geweldige
activiteit. Wanneer ge ziet, dat deuitga-
\e van zijn brieven en geschriften 59 zwa
re deelen omvat, terwijl hij bovendien jaar
lijks honderden preeken hield en er te
Genève niets van belang gebeurde of hij
werd geraadpleegd, klinkt liet bijna
looflijk, dat hij niet ouder is geworden
dan 55 jaar. Welk een geloofskracht moet
er gehuisd hebben in dit /wakke, telkens
door ziekte ondermijn Ie lichaam!
Eén tafel op de tentoonstelling is bijna
geheel gewijd aan
de. Institutie
Hier ziet ge een der zeldzame exemplaren
van de eerste uitgave, die van 1536. Blij
kens een aanteekening op het titelblad is
het afkomstig u!t eete MMiotfwek, dis
zich 't werk reeds in 1538 aanschafte. Maar
ook latere edities zijn aanwezig. Is de eer
ste een hoekje in klein formaat, die van
1559 is een groote foliant van 534 bladzij
den, en vormt de grondslag «an de verdere
herdrukken en vertalingen. Van de laatsten
\indt ge er hier verscheidene, die om een
of andere reden merkwaardig zijn. Zij
wijzen o.a. op den invloed, die dit boek in
geheel Europa heeft uitgeoefend. Ook Hol
land is hier vertegenwoordigd; al mist ge
de eerste uitgave in onze taal, die In 1560
te Emden, de wijkplaats der Nederlandsche
Gereformeerden, het licht zag, er
mooi exemplaar uit 1010. te Dor Irecht ge
drukt. En ook de Spaansche verlaling heeft
min of meer op ons land betrekking: daar
uit toch heeft Spinoza zijn kennis gepuf
van Calvijn's leer.
Een groote aantrekkelijkheid van de ten
toonstelling vormen de veie portretten.
De fraai gekleurde krijtteekeningen van
vrijwel alle vooraanstaande Franschen. die
door steun of bestrijding met Calvijn in aan
raking kwamen, zijn een lust voor het oog.
Ge wandelt hier als het ware in een galeri'
van deelnemers aan den feilen strijd der
geesten in de 1fie eeuw.
Van den Reformator zelf zijn er natuur
lijk de bekende afbeeldingen' het ascetische
gezicht met de lange puntbaard Maar merk
waardiger zijn de schilderijen, die hen)
voorstellen als jongen man. Zij loochen-
straffen de oude bewering waartoe de
gewone gravures wel eenige aanleiding ga
ven, dat dit strenge gelaat nooit een vrien
delijker uitdrukking vertoonde.
Eén ervan zal men tevergeefs zoeken in
de uitvoerige catalogus. Het is pas sinds
enkele dagen hier aanwezig en vormt
een Hollandsche bijdrage
tot deze afdeeling. Prof. Rutgers kwam na
melijk op 't gelukkige idee, om uit het mu
seum Boymans, de zich daar bevindende
afbeelding van Calvijn naar Parijs me
nemen. Toestemming werd gevraagd en
kregen en zoo ziet men sinds deze week ook
dit Rotterdamsche portret te Parijs.
Maar er is hier nog méér uit Nederland
afkomstig. Ge vind' het in de vitrines, die
gewijd zijn aan de geschiedenis van het
Fransche Calvinisme. Fen van de sterkste
schakels tusschen de Hollandsche en de
Fran«che Calvinisten der 16de eeuw was de
gemeenschappelijke strijd voor de vrijheid
van godsdienst. Over een weer steunde men
elkaar in dezen slrifd, en de aanvoerders
in heide landen hielden voortdurend onder
ling contact. Dit geldt met name van twee
der edelste fieuren van die dagen: Willem
van Oranje en
Gaspard de Coiigny
Men weef, dat later de Prin9 gehuwd is
met 1-ouise, de dochter van den Admiraal
en- dat door dit huweliik onze Koningin een
afstammelinge is van De Coiigny. Ook
voor deze tentoonstelling heeft dit beteeke
ais gehad:
Koningin Wilhelmlna
heeft namelijk uit haar particulier bezit een
voorwerp in bruikleen afgestaan, dat één
der_lref!end=te oogenblikken uit de geschie
denis van 't Calvinisme in herinnerng
roept, 't Is een prachtig uitgevoerd getijden
boek. gedrukt in 1500. dat door Louise de
Coiigny in 't bezit gekomen is van het
Oranjehuis Onder aan de bladzijden van
dit hoek teekende De Coiigny de belang
rijke gebeurtenissen op. die in zijn familie
voorvielen. Ge ziet het hier opengeslagen
bij de bladzijde, waarop in 1572 zijn vrouw
in simp?le woorden vermeldt., dat den 24
sten Augustus van dat taar hoar eohtge-
noote met velen van zijn geloofsgenooten,
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
BU. 2
Bewogen debatten in de Fransche Kamer 1
wacht over dc verlenging van den diensttijd.
Dr. Rintelen tot levenslang veroordeeld.
Eden gaat 26 Maart van Berlijn naar Moskou-
De marinebegrooting in het Engelsche Lagerhuis,
Blx. 3
T.r gelegenheid van de Calvijnherdenldng te
Parijs, heeft de eerepromo tie plaats gehad van
Prof. Dr. H. H. Kuyper en Prof. Dr. V# H.
Rutgers.
BIz. 5
De Tweede Kamer Is gereed gekomen met dé
behandeling van het landbouwcrisisfonds en be
gonnen Ji.t het wetsontwerp inzake contingcntee-
ring van steenkool.
De stichdngen „Pon NataT en „Licht en
Kracht" te Assen, uitgaande van de Vereen, voot
Ned. H.rv. St'chtingen voor Zenuw- en Geestes
zieken zijn gister geopend,
BIz, 9
De Eerste Kamer is begonnen aan de behande
ling der begrooting van Ónderwijs.
i de Alg. Vereen, voofi
Is vermoordt „le 24 Daoust 1572 a esté mi*
mort feu monseigr. et mari Gaspard do
Chastillon. admiral de Fransse, aveo beau-
coup de la noblesse fransoize et du peuples
aient lessé sa désolée famme grosse de
5 mois". Heel de verschrikking van den.
bloedbruiloft spreekt uit deze eenvoudige
woorden
Het is dan ook geen wonder dat deze In
zending van H. M. de Koningin veel aan
dacht trekt, en dat de Franschen, die bij
den Hollandschen bezoeker nar zijn indruk
van de tentoonstelling informeeren, terstond
beginnen te spreken over dit kostbare boek
werk van „Ia reine de Hollande"!
Drs. H. SMITSKAMP,
Officieele Berichten
H
DEPARTEMENT VAN FINANCIëN
B(j Kon. besluit ztjn. gerekend met Ingang
m 1 Jan. j.l., btt het Departement van Ftnan-
ën bevorderd- tot hoofdcommies mr H Albar-
U thans ccmmles; tot commies M. P. A. Ver»
ïrk, G. J. JUrgens, H. M. Meelker on B. K. P
in der Meer. allen thans adj.-commles; en la
m den commies C. Q. Kool dc persoonlijk*
cel van hoofdcommies verleend.
LANDBOUW-HOOGESCHOOL
Haan tc Gro-
Btf Kon. besluit Is benoemd tot notaris t&
Rotterdam, mr L. J. Hloolen, cand.-notaris al
taar; Is benoemd tot notarla te Moerkerk G E
■^iBeesd; la benoemd tot
cand.-nota-
Dlrksland A Co:
Schoolnieuws.
Examens
PROMOTIES
LEIDEN. Bevorderd tot doctor in dc wis- en
natuurkunde, op proefschrift getiteld: verdring.ng
van de Methoxy-Benzoyi-groep bij nitratie van
Di-Methoyo-Benzophenomen. de heer C. W.
Pohlmano, geboren te Leiden.
Idem, op proefschrift getiteld: Ontmenging van
neoo en waterstofisotopen door destillatie en rec
tificatie, de heer H. van D ij k. geboren te Gaast.
ACADEM. EXAMENS
GRONINGEN. Doet. examen rechten: W,
Hoekstra en T. Leopold
Arts-examen, eerste gedeelte: H. Hospexs.
Bevorderd tot arts dc heer J. J. Alberts en mcl.
L. Werkhoven.
EXAMENS-APOTHEKERSASSISTENT
AMSTERDAM. Geslaagd de heer C Gorter,
Haarlem en mej. A. Lit Hilversum
EXAMENS-STUURLIEDEN
s-GRAVENHAGE. Geslaagd voor stuurman
kleine stoomvaart de beer D .Veenraa.
EXAMENS-MACHINISTEN
s-GRAVENHAGE Geslaagd voo:r diploma B
de hoeren Oei Hoo Liat en J. van der. Brink,
belden te Amsterdam en A. de Groot te Rotterdam,
en voor het theore.isch gedeelte van dip, nta B de
heeren M J. Brand te Haarlem. 3. L. Herkomey tc
Amsterdam, G. G. Groenewout 'e Utrecht en S.
de Vos te Nieuw- en St. Joósland.
EXAMENS-KOORLEIDER
Voor het examen K-^orleider. uitgeschreven door
den Bond van Chr J'^ng- en Oratoriumvereeni-
giogen in Nederland en te 's-G^ve.-hage gehou
den op 13 en 14 Maart, slaagden de dames M.
Vreeswijk te Utrecht. H. M. de Mul te Wemel-
dinge en de heeren B Verboom Jr. te 's-Graven-
hage. K. J. Stasser tc Varssevcld. J. Rijn te Goes.
N. Brouwer te WJnls. G. Nieuwland te Gouda eo
H. S.iogs Jr. te Velsen
Als examinatoren traden op de heeren dr Joh.
Wagenaar te s-Hage: S. Dresden. Amsterdam;
J. H. B. Spaanderman Sr., 'sGravenhage; L. J.
Mens, Lelden; R. Bcinlema, Leeuwarden.