DONDERDAG 7 MAART 1935
EERSTE BLAD PAG 3
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Veenendaal, D. van Enk te
S m i d e. Te Oldenzaal, cand. Joh, Karsten te
MeppeL
NED. HERV. KERK
Beroepeo: Te Giethoorn (toez.) J. J. Ket,
cand. te Amsterdam Tc Enschede (als hulp
prediker) Adr. Oskamp te Amsterdam.
Bedankt: Voor Raamsdonk, L. Knier te
Birdaard.
EV. LUTH. GEMEENTE
Drietal: Te Doesburg—ApeJdoórn, Th.
Scharten Jr. te Monnikendam, V. W. F. B
Schmidt te Schiedam en W. Spliethoff te Pekela.
Drs. L. BATELAAN
Dr». L. Batelaan, hulpprediker bij de Geref.
Kerk van R o 11 e r d a m-Z u 1 d. wonend Rand
weg 150 a aldaar, blijft beroepbaar in de Geref
Kerken en Is Zondags in de gelegenheid de kerken
te dienen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds. R. Bakker te St. Paocras hoopt
Zoodag den 17 Maart a.s. in den avonddieost ai-
scheid te nemen van de Geref Kerk te St. Pancras
en Dinsdag den 19 Maart daaropvolgende zijn in
trede te doen te Rotterdam-C. in de Nieuwe
Wester kerk na dienzelfden avond bevestigd te Zijn
door Ds. Velders van Rotterdam.
Na bevestiging door Dr. J. C. A Fetter, van
Den Haag, deed Ds. H. f ram er, overgekomen
van Gouda, zijn intrede als predikant bij de Re-
monstraot&che Gemeente te Oosterbeek, met
een predikatie over Jes. 40 6 en 7.
Het afscheid van Ds. J. E. KI o m p te E.d e, die
het beroep naar de Ned Herv. Kerk te O u d -
Beyerland aangenomen heeft, ia bepaald op
Zondag 28 April a.s.
Zondag 3 Maart 1.1. werd Ds. C War-
molts overgekomen van Stavoren, bevestigd
In de-Ned. Hèrv. Kerk te Heem se (Ov.), door
zijp vader Ds. E. Warmolts van Katwijk a. d.
Rijn, met een predikatie over Hand 1 8b, Ds! C.
Warmolts deed zijn Intrede te Heémse sprekende
over l Thess. 5 24. Toespraken werden gehou
den door Ds. Hoek van Hardemberg namens den
Ripg, door Ds. FriUsche van Bergeciheim als
cónsulent, door den edelachtb. heer Weltkamp,
burgemeester van Ambt-Hardenberg, en door den
heer van Dalen als onderwijzer.
Ds. J. LUGTIGHEID
Aj. Zondag viert Ds. J. Lugtigheid. Geref. pre
dikant te Uithuizermecdcn, zijn 40-jarige ambtsbe
diening. Ds. Lugtigheid werd 7 Juli 1S70 te Delft
geboren en studeerde aan de Theol. School te
Kampen In 1894 candidaat geworden bevestigde
sijn zwager, wijlen Ds. G. L. Gods van Overschle,
den jubilaris 10 Maart 1895 te Hendrik Idö Am
bacht. Ib 1901 vertrok de Jubilaris naar Geestcren-
Gelselaar, welke standplaats hij io 1913 met Nlj-
verdal verwisselde. 20 Oct 1918 deed Ds. Lugtig
heid zijn intrede in zijn tegenwoordige gemeente.
Tijdens zdjn verblijf te Nljverdal werd de jubi
laris meerdere malen door de classis Deventer af»
gevaardi^d naar de Part. Synode van OverijeSèl.
gelijk de classis Warffum het herhaaldelijk dèed
naer de Part. Synode van Groningen. Laatstge
noemde Synode benoemde hem tot deputaat ad.
art. 49 K. O. Tijdens zijn verblijf ia Nljverdal
was Ds. Lugtigheid redacteur van het TwCÖtfich
Volksblad, gelijk hij thans in het Grón. Kerkblad
de rubriek Zending verzórgt. Van de haöd van
Ds Lugtigheid zag het licht een vértallftg van de
Commentaren van Calvijn op Ezechiël
In verband met de tijdsomstandigheden zal D$-
Lugtigheid zijn jubileum niet publiek vieren.
Dr. J, BERGMANS f
Te Baarn is op 72-jarigcn leeftijd overleden de
heer Dr J Bergmans, oud-gem. inspecteur van bet
onderwijs te Amsterdam. In 1884 is Dr. Bergmans
Jeeraar aan het Geref. Gymnasium te Zetten ge
wórden: van 1903 tot 1929 heeft hij zijn functie
els gem. inspecteur te Amsterdam bekleed.
De begrafenis is bepaald op Zaterdag a-s.
te kwart vóór twee op de Nieuwe Oosterbe
graafplaats.
BEGRAFENIS Ds. W. D. LINTHOUT
De teraardebestelling van bet stoffelijk over
schot van Ds. W. D. Linthout, voorganger der
Vrije Evang. Gcm. te Apeldoorn, is bepaald
op Zaterdag a.6.
KERKERAAD TWEE WEKEN GESCHORST
Zondag jbeeft de volgende afkondiging in de
Ned Herv. Kerk te T r I c h t plaats gevonden:
„De Kerkeraad der Ned. Herv. Kerk van Tricht.
maakt bekend aan de gemeente, dat hij door het
Classicaal Bestuur van Tiel, voor 14 dagen _zaJ
worden geschorst, omdat hij aan Ds. P. van
S t a a IJ een acte van ontslag gal zonder de
den „op vereerende wijze".
„De kerkeraad aanvaardt deze schorsing van
14 dagen door 't Classicaal Bestuur volgaarne,
en wenscht ndet in hooger beroep te gaan, om
dat hij 't beschouwt niet als een schande maar al:
een eer, waar hij liever bij deze schorsing Zich
neerlegt dan tegen 't geweten in te handelen
„Het Classicaal Bestuur zal dao die 14 a
't werk van den Kerkeraad doen en onzes inziens
aan Ds. P. van der StaalJ die volledige acte
ontslag geven, met de toevoering „op vereerende
Wijze".
DB GEREF. KERK TE DOORWERTH
Men meldt ons:
De Geref Kerk te Doorwerth, waarvan 8 Oct.
I 1934 de eerste steen werd gelegd, is thans voltooid
en wordt D.V. Woensdag 20 Maart in gebruik
ganorhen.
De hoofdas van het vriendelijke kerkje staat
loodrecht op de W. A. Scholterdaan, met links
consistorie en kosterswoning.
Het geheel ls opgetrokken van genuanceerde
handvormsteen, afgewerkt met roode Hollandsche
pannen Het torentje, tot 13 M. hoogte van bak
steen- waarop een met koper bekleede spits, ls
voorzien van een luidklok. die straks de omwonen
den tér kerk zal oproepen.
Het voorportaal intredende leest men de In mar
mer gebeitelde tekst: „In deze plaats zal ik U
vrede geven'" (Hagga! 2 10b).
Het kerkruim heeft 214 zitplaatsen. De kansel
Ss uitgevoerd In eikenhout met een weinig voor de
muur springende luifel. Kerk en consistoriekamer
worden centraal verwarmd dóór een warmwater-
voetverwarnung en enkele radiatoren
Hét werk is uitgeroerd door de firma Dr als-
ma en Woudstra te Arnhem.
Doorwerths Geref. bewoners kunnen dankbaar
sijn met dit keurige kerkgebouw.
KERKORGEL
Aan de firma G van Leeuwen en Zonen
te Leiderdorp is opgedragen de bouw van
een orgel voor het nieuwe kerkgebouw der Geref.
Kerk van Almelo.
bed had geopend sprak hij er zijn blijdschap over
uit, dat zoovelen aan de uitnood!ging hadden ge
volg gegeven. Meer in het bijzonder heette hij den
Intendant van Soestdljk, Jhr. de Jonge van Zwijns-
bergen en Mevrouw. Mej Lange en Ds. B.'aauwen-
draad van Baarn welkom. De film Binnenland laa'
wat hier in Nederland ten behoeve van het
zendingswerk gedaan wordt. Zij laat o.m. het Zen-
degsfeest te Soestdljk in 1932 zien. waar H. M
de Koningin Moeder voor de laatste maal van
Hare belangstelling voor de Zending deed blijken.
Na aEoop sprak Ds. Blauwendraad een
woord van 'ank, daarbij naduk leggende op het
'oórrecht der gemeente om God te dienen in de
Zendingstaak. welke Hij haar opdroeg. Daarna
ging hij voor in dankzegging.
GIFTEN EN LEGATEN
Wijlen mevr. de wed. R BruioinkteRoo-
e s c b o o 1 heeft gelegateerd aan de Kerkvoogdij
der Ned. Herv. Kerk aldaar f 1200.
Mevr. de wed. J. v. Drunen te Bodegra
beeft gelegateerd a£n de Ned. Herv. Gem.
aldaar f 1000 te verdeelen tusschen Diaconie en
Kerkvoogdij,
Schoolnieuws-
F. Q. L TE KAMPEN
Lezing Prof. Delekat
Gisteravond sprak vóór het Studentencorps
„F Q. I." te Kampen Prof. Dele-kat van Dresden
over het onderwerp: „Geschichte und Christologie".
Spreker begon zijn rede met de opmerking, dat
deze vraag van twee kanten ons inter res se er t, zoo
wel van uit hét gezichtspunt der theologie als ook
der philosophic Wiljeo we het probleem tot een
iplossing brengen, joo moeten we allereerst de
.wee vragen beantwoorden: In boever de tegen
woordige opvatting vaD den zin der geschiedenis
de christologische vraag bemoeilijkt én op welke
moeilijkheden de phllosopble gestooten ls bij de
vraag naar den zin der geschiedenis.
In de eerste plaats zet spr. uiteen het standpunt
.an het zoogen. „Historisme", zooals het zich ge
openbaard beeft in; „Die Leben-Jesu-Forschung"
Ook hier is christologie, maar agnostisch en nega
tief.
Het Historisme verstaat onder geschiedenis al
leen dat, wat in den loop van d entijd gebeurd is
eu door den historicus beschreven wordt. Toch
rijst ook daar de moeilijkheid, waar het de ge
schiedenis móet laten beg noen. Pas dan, wanneer
We bramen hebben? De prae-bistöriCu6 zegt:
oetnl Laat Ik de geschiedenis pa6 daar beginnen,
waar de bronnen spreken, dan komt de vraag, heeft
de geschiedenis als geheel beschouwd wel zin7
Dé tegenwoordige geschiêdvorschlng ls dus niet
Ln staat een antwoord te geven op de vraag. Wat is
eigenlijk de zin der geschiedenis. En zoo krljoen
wl) tendcfltleufie geschledbescbrtjving. Maar hei
einde hiervan it agnosticisme en scepticime. In deze
opvatting ls gó&n plaats voor de altijd doorgaande
beteekenis van den Persoon en het Werk van
Christus Ook ls de invloed van Hegels opvatting
der geschiedenis nog duidelijk in dit stelsel te zien
In het tweede gedeelte van zijn rede betoogt
spr., dat we nocb ln de beschrijving der gebeurte
nissen als zoodanig noch ln de „Ideeëngeschicht'e'
dèli zin der geschiedenis grilpen. maar dat Christus
het fundament der geschiedenis moet zijnDit kan
de geloovige niet bewijzen, mbar alleen in het ge
lóóf er van getuigen en met voorbeelden ad-
strueeren. Vervolgens gaf. Prof. Delekat verschil
lende voorbeelden van de Christelijke opvatting
der geschiedenis met alle heldensche.
Verder beantwoordt hl] de vraag: ls er een objec
tief kennen in de geschiedenis evenals b.v. in dc
natpur-wetenschap. Spr. eindigt rijn rede met U
zeggen, dat er maar Eén is. die ook in dit opzicht
cos kan verheffen boven alle banden der wereld
en dat is Christus.
Na een korte pauze werden er nog verschillen
de vTagen gesteld, die spreker beantwoordde.
ACADEMISCHE EXAMEN8
GEM. UNIVERSTEtT TE AMSTERDAM,
evorderd tot arts, de heer L. A.
Woerd te Amsterdai
G. J. M. A Gorter.
i der
:urkun<ie: de heer
Uit het Sociale Leven
UIT HET LOODGIETERSBEDRIJP
betalen.
EEN CONFLICT IN DE KLEEDING-
INDUSTRIE
Te Amsterdam heeft de president der recht
bank. Mr. J. W. Huystofra vonnis gewezen ln
het kort geding tuaaet»n den, heftr Worms, loon-
con fecMonoalr, ©lacher. contra don Bctid ven
K1 e©(Mug tod u*tr 1 e, gedaagde.
De president wees óeo eteoh van gedaagde,
die verzocht had. dat do rechter bevel zou geven
do staking op te heffen, af. Hot la. aldus
prawldont, voor den iechter ulterms.te moe!
Om ln het algemeen tuaechen rechtmatige
onreohtmattge etoJcingan een ondemsoheiie-id
oritertum te vladen. De economische omstandig
heden en de poliueke opinie spelen hier de
grootste rol.
De rechter ltam hierin geen partij kleaen, wljet
- -- -- - Fischer to de kosten
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
Prof. Hoekstra, zooals spreekt, vanuit eigen
geloofsopvatting. De eersie beschouwing zal
andersdenkenden meer welkom zij», de laai
«te eigent zich bij voorkeur voor het onder
wijs, en minder, zooals de eerste, voor we-
tensohappeiijken strijd.
Prof. Hoekstra nu bedient zich vooral
van de tweede methode, waf vóór hem, die
het doel van deze publicatie zidh voor oogen
houdt, geen reden tot verbazen kan zijn.
We aarzelen niet, om ook d'f tweede duel,
dat wederom getuigt van de groote belezen
heid van den schrijver, aan allen, ook niet
studeerenden, fer lezing aan te bevelen.
Voor studenten is het bovendien ee.n prik
kel tot verder onderzoek.
De uitgave werd verzorgd door J. H. Kok.
N.V. te Kampen.
Inleiding ln de Zielkunde, door Dr.
J. H. Bavinrk. Tweede herziene en
vermeerderde druk, bewerkt door
Dr A. Kuypers. Kampen, J. H. Kok.
De tweede druk van dit belangrijke werk
Is heel wat uitgebreider dan de eerste, die
Dr. J. H. Bavlnck in 1926 het licht deed zien
Van 344 bladzijden zijn er thans 412 gewor
den, behalve dar elke pagina meer tekfri
bevat dan vroeger.
Tot zijn leedwezen was Dr. Bavlnek zelf
niet in staat deze nieuwe druk te bewer
ken. De arbeid op het zendingsterrein
maakte het onmogelijk op de hoogte te blij
ven van de tegenwoordige psychologische
literatuur. Gelukkig vond hij Dr. A. I<uv-
pers bereid dit inderdaad moeilijke werk
over te nemen. In het voorwoord verklaart
de schrijver, dat de veranderingen die de
bewerker heeft aangebracht, zijn volle in
stemming wegdragen. De eenheid van het
Doek ls er niet door gesohonden
Een vergelijking van de Inhoudsopgaven
alleen toont reeds, dat de hoofdindeeling
gelijk is gebleven, maar dat sommige be
langrijke onderdeclen eraan zijn toegevoegd
ln de inleiding bijv. treffen we nu aan een
noofdstuk over „de zielkunde als princlpl
eele wetenschap". De meesfp wijzigingen
vindt men In deel II, het Svnthetisch deel
Een zeer belangrijke toevoeging Is een vier
tal hoofdstukken over de nieuwe richtingen
•n de zielkunde. Een verbetering Is ook. dat
nu naast een zaakregister een naamregis
ter is aangebracht.
Ook enkele termen zijn gewijzigd; er ls
nu niet meer sprake van „het ontvangende
bewustzijn" enz., maar het woord bewust
zijn is vervangen door functie Dê ouderp
psychologie sprak ook van vermogens der
ziel: maar in di* werk wordt de voorkeur
gegeven aan de benaming functie waaron
der dan verstaan wordt „een van nature
aan de ziel eigen geschiktheid tot psychi
sche werkzaamheden, welke geschiktheid
ieder oogcnhlik als vanzelf, organisch tot
actualiteit komt" (blz. 25).
Met groote belangstelling zal ongetwijfeld
ieder, die dit werk leest kennis nemen van
het hoofdstuk over de nieuwe richtingen in
de zielkunde. Terecht noemt Prof. Waterink
dit „zeer voortreffelijke. pagina's." Voor hen
die zielkunde studeeren, is dit exposé schier
onmisbaar. Uitvoerig en objectief zet de
schrijver de psychanaiyse van Freud, de
individualpsyohologie van Adler en Kün-
kel, de analytische psychologie var. Jung en
de verschillende gestaltetheorieën uiteen
Natuurlijk heeft hij daarover zijn eigen
meening, maar tijdens de vele pagina's die
hij aan da uiteenzetting dezer systemen
wijdt, Irriteert hij u niet door aan uw el Ie
boog te staan om z'n opmerkingen te lan-
ceëren.
We zullen de bescheidenheid van deze
heide psychologen niet navolgen en zeggen,
dat zij „slechts een in leiding in de psycho
logie schrijven (blz. 303). Wij mogen zeggen
In het in 1921 uitgegeven eerste deel
van zijn „Geschiedenis der philosophie"
heeft Prof. Hoekstra de oude philosophie
behandeld, daarbij gaande tot het neoplato
nisme. Het tweede deel beschrijft
aansluiting daarop, de patristieche periode
en de middeleeuwen. Blijkens het voor
woord bij het eerste deel is het het voor
nemen van Dr. Hoekstra om het werk ln
drié deelen te doen verschijnen.
Ook het hveede deel kenmerkt zich door
overzichtelijkheid en duidelijkheid, iets wat
bij een beschouwing der wijsgèerige stelsels
en opvattingen van de denkers uit de 2de
tot ep met de 15de eeuw zeker niet iets
overbodigs ie. Het is immers de tijd,
m het christendom zich tracht los te maken
van de heidensche philosophie, zonder daar
in ten volle te slagen, terwijl gedeeiteliik
daarmee Samenvalt het streven naar een
oplössing van het vraagstuk inzake de ver
houding van theologie én phllocophie. Deze
eeuwenlange worsteling, feitelijk niet veel
anders dan een voortdurend opstaan en
struikelen, dit streven om bevrediging te
schenken zoowel aan geloof ais aan weten
<chap, liep tenslotte uit op de verderfelijke
leer der dubbele waarheid, die noch geloof,
noch wetenschap vermag te bevredigen.
Dit alles heeft Prof. Hoekstra helder uit
eengezet, eerst van alle denkers oen korte
samenvatting gewend en daarna vanuit
Gereformeerd-theologisch standpunt aanwij
zend, waar de fouten zitten, en ook waar
waardeering kan uitgesproken worden
Van Roomsehe zijde ls beweerd, dat dit
tweede deel niet In alle opzichten volledig
en nauwkeurig zou zijn. Dr. Hoekstra zal
reeds dadelijk wel allerminst de bedoeling
hebben gehad, allen te bevredigen. Er zijn
nu eenmaal verschillende soorten erttiek.
De een© beoordeeling laat zien, hoe het stel- M v
sel van een andersdenkende mét zichzelf op I dankbaar te zijn, dat zij dit boek gegeven
concrete punten in tegenspraak komt, de hebben. Het laat zich ook voor leeken pref
aridere belicht een dergelijk stelsel weer tig lezen. Jammer, dat we een verkeerde
vanuit eigen standpunt; in het geval van 1 correëtleregel aantroffen onderaan blz. 246.
ECONOMIE EN FIN ANCIEN
DE KOERSDALING VAN
HET POND
Een dubbelzinnige verklaring
van President Roosevelt
De nieuwe daling van het pond
sterling is gistermiddag tot staar,
gekomen. Nadat een koer» van &S7*/j3
was genoteerd, ie het devies later
weer aangetrokken tc»t 6.91. De Engel-
sche valuta ls thans reeds met 43
van de oorspronkelijke goudwaarde
gevallen. Met de grootste belangstel
ling ziet men uit naar de inter
pellatie, die vandaag of morgen in hst
Engelsche parlement over de daling
van het pond gehouden zal worden.
Iü het Witte Hui3 te Washington heeft
pRöidcnt Rooseveit giester wee- -i-n
van zijn geheimzinnige verklaringen afge
legd, waaraan men zoo bitter weinig hou
vast hoeft.
Tijdens een persoonferentie zeade de Pre
sident, dat het oogennhk voor stabilisatie
van de gcederenprijzeu nog niet is gekomen,
omdat nog niet een peil is bereikt noog
genoeg voor de verlaging van den last eer
openbare schuld
Op de vraag of hij van plan is een v.t-
üere dollardevaluötie d.-or te voeren gaf hij
een zoo dubbelzinnig antwoord, dat men
tn onzekerheid verkeert betreffende
juiste bet ekenis van «ün woorden.
Eenerzijds geven dc- telegrammen
Washington den Indruk dat Roosevelt posi
tief aezegd hoeft, geen nieuwe dollardova-
luatle te beoogen, anderzijds wordt gomei i.
dat de President dt.ze "raag ontweken heeft.
In sommige kringen worden zijn uitlat
gen dan ook oipgevat als een sterke wenk
aan de Britache autoriteiten, dat, als eart
daling van het pond sterling een daling in
het Amerikaansc-he prijsniveau zou veroor
zaken, dit beent woord zou worden met
nk'uwe represaille-maatregelen.
Roosêvelts verklaringen hebben onmlddöl-
Jljk levendige prijsstijgingen op de buityn-
landsche valuta-, aandeelen- en graanmark
ten veroorzaakt en een bescheiden avans op
de andere goederenmarkten.
Gister heeft Priddent Roosevelt geconfe
reerd met verschillende autoriteiten op
monetair gebied, wa Prof. Irwin Fisher en
Robert Memphil. Deze beide experts hebben
geweigvrd inlichtingen te verstrekken.
De onzekerheid is du> door de verklarin
gen van President Roosevelt niet voor hit
geringste deel weggenomen -
Ger ondernemingslust
De nieuwe koersdaling van het pond heeft
allerwege iedere ondernemingslust weggeno
men. De fondsenmarkt te Amsterdam was
aan ook gister verre van opgewekt gestemd
en over het algemeen uitte zich dit in hael
wat scherpere koersreacties dan eergister
het geval was.
Ook al bestaat er in ons land nog niet de
gèringste vrees, dat wij met de andere lan
den van het goudbloe gedwongen zouivn
worden den gouden sre.ndaard te veria*en.
wel houdt mon in heit oog, dat onze
teurs door de nieuwe pondendaling
maal worden getroffen. De prijzen zudon
moeten worden verlaagd .en dit zal wa
schijn lijk weer gepaard gaan met een
der vèrlies van een deel van ons afzetgebied
in "de landen van het sterHngbloc.
Geruchten gaan, dat de Engelsche regee
ring de pondendepreciatie zou laten door
gaan tot een verhoudtng van V/2 dollar ui
hét pond, in welk geval een verdere koers
daling zou te verwachten zijn tot ongeveer
8-65w
Japan en de daling van het pond
Op oen vraag inzake de depreciatie van
het pond sterling antwoordde de Japanse*
minister van Financiën in het Lagertiun--
dat hij hoopte, dat het pond binnenkort zou
worden gestabiliseerd. TakahasJi zeiaa
voorts nog, dat de y?n gebonden was -tan
het pond, doch dat h* noodig zou kunnen
worden de yen vast te maken aan den
Amerikaanschen dollar wanneer lwt da'->n
van het pond sterling zou voortga/om Voor
het- oogenblik stelde lakahaaji echter ver
trouwen in een politiek van waakzame af
wachting.
De koersen hedenmorgen
Hedenmorgen can KXSö uur noteerde
rond te Amsterdam f QMHA, de dollar
1.45% en de Fransche franc 9.73ys-
Op de wisselmarkt opende het pond van
morgen flauw, doch later trad eenig hor
stel in.
De koersfluctuaties bewogen zich tusschen
6.881/2 en ƒ6.91. Om 12 uur was de koors
i MO3/4.
NEDERLANDSCHE TEXTIEL-
CONVENTIE
Uniforme verkoijpsvoorwaarden op
ratloneeieu grondslag
Maandag Jl. is op een druk bezochte ver
gadering te Arnhem, waarin vrijwel de g*-
h-eele Nederlandsche Katoenindustrie te^/u-
w Airdig was, opgericht de Nederlandsen"
Textkri-Conventie.
De Conventie werd onaerteekend door 61
katoenweverijen en bedrijfs-economisch e»
•mme/cieei verwante ondernemingen.
Zij beperkt zioh uitsluitend tot hetgwi
het rapport-Wisselink oe eerste stap noem
de, en heeft dus als doelstelling een uni
forme en rationeels regeling (ter verkoops
waarden.
Zij is dus, mede gezien haar organisatie,
een zgn. condiitie-kariej.
De Nederlandsche Textleloonventie (iho
zelf de vorm eener vereoniging heeft) zal tn
zijner tijd overgaan tot de oprichting van
eer. centraal bureau, hetwelk belast /al
worden met de controle op de nakoming
der onderlinge overeenkomst inzake de uni
forme rationeele verkoopsvoorwaarden d >01'
de aangesloteo ondernemingen. De opncii-
tingsvergaefcering, welke gepresideerd werd'
door den heer Joan Gal derman ln zijn kwa
liteit van voorzitter van den Raad van Be
heer Econ. InsL Text., verleende hiertiwe
machtiging.
MIDDENSTANDSCREDIETBANK
GORINÜHEM
Netto-winst 1934 ƒ41.431 (v. j.
43.388).
1931 <J«r N.V. illid-
Het schaakspel in Rusland
ZENDING EN PHILANTHROPE
CHR. NATIONAAL ZENDINGSFEEST
Dinsdagavond werd te Baarn een samenkomst
gehouden mef degenen, die rich uit Baarn. Soest.
Soestdljk. Amersfoort Hilversum bereid hebben
verklaard hun medewerking te verleenen bij de
organisatie vai het Zendingsfeest op Woensdag
3 Tuil Vertoond werd de film Binnenland van hel
Zend'nn'Knrea'i te Oeg'tgeesi.
Nadat Ds. Rauws dc samenkomst met ge
Een geweldige organisatie die
van de Staat uitgaat
Interessante mededeelingen van
Dr. Euwe
Nu Rusland door het tournooi te Mosk-
kou in het centrum der belangstelling van
alle schaakllefhebbers staat, is het de jutsta
tijd om eens het een en ander over de or
ganisatie van het schaakspel ln Rusland
mede te deelen. Dit plan koesterden wij
trouwens reeds geruimen tijd, doch belang
rijker schaakgebeurtenissen hebben er ons
tot dusverre van af gehouden. Nu er zich
een ongezochte gelegenheid voordoet, grij
pen wij die gaarne aan. Uiteraard hebben
wij de kennis van de hierna te vermelden
feiten en meeningen niet van onszelf, doch
ontleenen die aan mededeelingen, destijds
door dr. Euwe aan de pers, voor de radio en
in het Tijdschrift van den Nederlandschen
Schaakbond gedaan na zijn terugkeer van
het tournooi te Leningrad, waaraan hij deel-
Schaken onder leiding van den Steaf
Het schaakspel heeft in Rusland een
vlucht genömen en is georganiseerd op een
wijze, waarvan wij ons in West-Europa nau
welijks 'n voorstelling kunnen maken. Het
geheele schaakwezen is ingericht en staat
onder leiding van den Staat. Persoonlijke
vrijheid ten aanzien van het deelnemen aan
wedstrijden bestaat er nagenoeg niet Men
heeft niet de vrijheid zich voor een tour
nooi aan te melden of te doen uitnoodigon,
neen, men wordt eenvoudig aangewezen.
Verzoekerr om vrijstelling van deelneming
aan een tournooi worden vrijwel nimmer
toegestaan. Het gevolg is, dat meestal de
allersterkste spelers aan de wedstrijden deel
nemen. De kampioen is derhalve teven9 de
sterkste speler van het land, hetgeen in
landen, waar de deelname niet verplicht is.
we) eens anders is.
Wanneer een schaakclub ln Rusland een
simnltaanspeler wenscht. heeft hij daartoe
sleohts den wensch te kennen te geven aan
het Rijks schaakhestuur. Dit wijst dan een
simultaan-speler aan. zorgt, dat deze sjieler
van andere werkzaamheden wordt vrijge
steld en organiseert diens reis.
Er zijn geografisch ingedeelde schaa kg roe
pen, welke ongeveer te vergelijken zijn met
de onderbonden van den Nederlandschen
Schaakbond. Zoo zijn er zes sehaakrèntra
les en daarnevens stedelijke organisaties en
fahrieks- of groepsgewijze samengevoegde
schakers.
Vier commissies
Naast deze organisaties bestaan er vier
commissies.
De eerste dezer commissies, de zgn. kwali
teitscommissie, heeft de laak aan de hand
van wedstrijd-resultaten e. d. de spoeisterkle
dor spelers vast te stellen.
Dan is er de disciplinaire commissie. Deze
is levens scheidsgerecht. Zij moet voorko
men. dat er reglementaire of andere onge
rechtigheden voorvallen en is bevoegd de
nalatige of weerspannige dan wei eigen
zinnige spelers zoo noodig met periodieke
uitsluiting te straffen.
De derde commissie is belast met het re
gelen der aangelegenheden van de pers. Tot
de werkzaamheden van deze commissie be
hoort o.a. ook het aanwijzen van schaak
spelers, aan wie het verzórgen van schaak-
rubrieken in de dagbladen óioet worden op-
Ten slotte is er nog een vierde commissie,
aan welke is opgedragen de kennis van het
schaakspelen te verbreiden. Het schaakspel
is op de scholen niet verplicht, doch wordt
er vaak facultatief onderwezen. Dikwijls
treden simültaanspelers tegen scholieren op.
Schaakborden overal
Overal wordt er in Rusland practisch ge
schaakt. Overal, zelfs in den trein kan men
schaakborden en -stukken krijgen. Men
schaakt er op het strand, tijdens de rusttij
den in dé fabrieken, kortom op alle plaat
sen, waar men het niet zou verwachten. Ook
de vrouwen spelen véél schaak; er zijn spe
ciale wedstrijd-kampioenschappen voor haar
ingericht. Zelfs jonge kinderen beoefenen
het spel reeds. Jongens spelen er simultaan
tegen hun kameraadjes.
Euwe vertelt in dit verband een paar aar
dige staaltjes. Te Leningrad ontving hij op
verzoek een schoolklasse van ongeveer der
tien kinderen in den leeftijd van 10 tot 14
jaar. Ieder mocht hem een vraag stellen,
waarbij bleek, dat zij al heel wat van het
schaakspel afwisten. Eén der leerlingen
vroeg, of dr. Euwe ook boeken over het
schaakspel gescbreven had, dóch werd door
de anderen uitgelachen om de groote on
kunde. welke uil deze vraag bleek.
Een 12-jarlge jongen had een van Euwe's
wedstrijd part ij en, waarin een stukoffer voor
kwam gevolgd en deze partij, blijkens zijn
vragen, goed begrepen. Na het onderhoud
speelde Euwe een partij met den knaap en
won deze met moeite.
Een familie van acht personen plaatste
een advertentie in een dagblad, waarin zij
een andere, even groote familie, waar ook
ln Rusland woonachtig, tot een wedstrijd
uitdaagde. Met medewerking en steun der
overheid is deze wedstrijd inderdaad tot
stand gebracht.
De organisatie van Schaaktoornooien
De wijze, waarop men in Rusland schaak-
tournooien organiseert, overtreft alles, wat
wij op dit gebied reeds kennen. De zalen,
waarin de spelers worden opgesteld, zijn
vele malen grooter, dan de ruimste* wolke
in ons land en naburige landen tot dit dool
benut worden. Gewoonlijk is achter leder
paar spelers een enorm demonstratie-hord
geplaatst, dat bediend en bijgehouden wordt
door ©en speciaal met dit werk belast per
soon, waaraan nog een helper is toegevoegd
om vooral de zekerheid te hebben, dat alles
vlot en ordelijk verloopt. Op deze wijze kun
nen de gewoonlijk zeer talrijke toeschou
wers zonder eenige moeite alle wedstrijd
partijen volgen en kunnen de spelers rustig
schaken zonder dat men zich om hun bord
verdringt.
Is een partij ten einde, dan gaan de belde
spelers naar een nevenzaal om de partij
aan de loeschouwers nogmaals te demon-
streeren en haar van commentaar te voor
zien; De toeschouwers maken daarbij van
de gelegenheid om vragen te stellen een
iruim gebruik.
Dat men sneciaie edities van de couranten
doet verschijnen, alleen om de uitslagen en
de partijen zoo spoedig mogelijk bekend te
kunnen maken, spreekt boekdoelen.
Euwe ontving tijdens zijn bezoek aan Rus
land vele geschenken. Het merkwaardigste
geschenk, dat hij ontving, was wel het be
drag van 200 Roebel, na afloop van een ra
diolezing, welke hij hield. Juist omdat men
wist, dat Euwe tot een „kapitalistische" na
tie behoorde, wilde men hem op deze wijze
toonen eerbied te hebben voor economische
Stelsels, welke van dat in Rusland afwijken.
Overigens kreeg Euwe veel vaker honora
rium en hij zou er wellicht als welgesteld
man vandaan gegaan zijn, indien de Roebel
wat meer waard geweest was en hij boven
dien het verworven geld had mogen mede-
nemen. Het is echter niet toegestaan dit
geld naar het buitenland mede te nemen,
zoodat dr. Euwe het geld op een Russische
bank moest zetten en net t.z.t. alleen ln Rus
land zal kunnen gebruiken. Dit verklaart
tevens vyaarom buitenlandsche beroepsspe
lers zoo zelden Rusland bezoeken: zij kun
nen er geen geld van overhouden.
Voorzitter van den Schaakbond is Krylen-
ko, tevens Minister van Justitie. Deze moet
een onbegrensde werklust hebben. Hot is
anders onbegrijpelijk, hoe hij naast zijn
werkzaamheden als Minister en als voorzit
ter van een schaakhond met een millioen
leden nog den tijd vindt om dertig(I) corres
pondentie-partijen te spelen.
De speeltrant van de Rassen
Tenslotte nog iets over den speeltrant van
ic Russen. In het schaakspel aldus dr.
Euwe moet men onderscheid maken tus
schen strategie en tactiek. Onder strategie
verstaat men de qlgemeenc grondstellingen
en richtlijnen van den strijd, in het bijzon
der betreffende den opzet der partij. Tot het
gebied der tactiek behoort de nauwkeurige
voorultberekening van bepaalde zetten-reek-
sen, het gebruik maken van momenteel go-
boden kansen, het pareeren van plotselinge
dreigingen, kortom alles, wat men in het
6chaakspe| met den naam „combinatie"
«anduidt. Als men een partij wil winnen
moet men tenminste op een dezer gebieden
sterker zijn dan zijn tegenstander, dus het
zij strategisch, hetzij technisch de meerdere
zijn.
Wat nu de tactiek betreft zijn de Russi
sche spelers bijna onverslaanbaar. Zij zijn
buitengewoon slagvaardig, heblien een scher
pen blik op de momenteel© gebeurtenissen
en zijn in dit opzicht op één lijn te stéllen
met de beste internationale meesters. Doch
ook in de strategie zijn de Russen goed
thuis. Wil men op dit gebied succes hebben,
dan moet men ln de eerste plaats trachten
ln de opening, d.w.z. bif den opbouw der
partij een klein, maar tasthaar voordeel te
verkrijgen. Dit valt tegen de Russen lang
niet mee, want zij beheerschen de theorie
der openingen gewoonlijk uitstekend. Hier
mede zijn dan de twee belangrijkste be
kwaamheden van de sterkste Russische
schakers vastgesteld: tactische slagvaardig
heid en uitstekende kennis van do openings-
theorie.
Tot zoover dr. Euwe. Wij achten ons niel
competent om een andere beschouwing over
hef spel der Russen te geven, en in hoofd
zaak zal dr. Euwe wel gelijk hebben Hot
verdient echter wellicht aanbeveling om de
zeer positieve ultipraken omtrent hun be
toVaamhedatt te vervingen door: ccn
buitengewone aanleg voor anders
zal men zich we] eens met verwondering
kunnen afvragen, hoe deze voortreffelijk
toegeruste schakers het klaar spelen om
ooit een partij te verliezen, hetgeen blijkens
de wedstrijd-resultaten toch nog wel eens
gebeurt. Wij kunnen echter veilig aanne
men, dat de Russen inderdaad een bijzonder
talent voor schaakspelen hebben. Wjj wezen
er reeds eerder op. Vele beroemde schakers
zijn in Rusland geboren en opgevoed en het
kan geen verbazing wekken, dat bij een or
ganisatie als de hierboven geschetste hot
schaakspel ook thans nog een enortVie plaats
in de Russische samenleving heeft veroverd
en talrijke bekwame beoefenaren telt
Het schaaktournooi te Moskou
De dertiende ronde.
De dertiende ronde heeft een verrassing
van de boverste plank gebracht, nJ. de ne
derlaag van Botwinnik tegen Kan. Van de
overige leiders slaagde alleen Löwenfisch er
in een winstpunt te behalen, zoodat hij zich
thans van het gezelschap van Lapker hééft
losgemaakt en nu een half punt op Hohr
eén geheel punt op Botwinnik achter is.
Flohr ontmoette ('apaolanca en speelde
gelijk. Lasker voldeed niet geheel aan de ver
wachting, door tegen Rjumin, die reeds 6
nederlagen geleden had, slechts gelyk fee
spelen. Rabinowitsch boekte een zeer
öiensteiyk winstpunt tegen Spielmann en
Romanowski, die eveneens won, blijft oij
momenteel tot de beste Rus.<
tweede plan behooren.
Miss Menchik verloor vandaagslechts
een half punt. Lilienthal was degene, aan
wien z«. voor de tweede maal in dit tournooi,
de illusie ontnam een gemakkelijk winstpunt
te kunnen behalen.
De uitslagen luidden:
Lissi tsinStahl berg
Ragosi nGogl idse
Plre—Alatortsjef
KanBotwinnik
LaskerRjumin
Bogatyrtschuk— Löwenf isch
T schechowr r— Romanowski
LilienthalMiss Menchik
FlohrCapablanca
Rabinowitsch—ypielmann
afgebroken
1—U
0—1
0-l
1—0
De »tand is thans als volgt: Botwinnik 10.
Flohr 9Vi, Löwenfisch 0, Lasker 8Mi, Capa
blanca 8, Rabinowitsch 7^4, Romanowski 7,
Spieimann en Lilienthal 6%, Kan, Pirc.
Ragosin en Rjumin 6, Lissitsin 5M)!xx,
Goglidse en Stahlberg 51--3X, Alatortsjef en
Bogatyrtschuk 4lh, Tschechower 3%x, Miss
Menchik 1.
Men zal bemerken, dat in bovenstaanden
stand reeds de uitslag van de afgebroken
party LissitsinBotwinnik is verwerkt. Ach
teraf is n.l. gebleken, dat Lissitsin op den dag
van het uitspelen der afgebroken partijen
niet ziek is geweest, doch dat zjjn party
tegen Botwinnik zooveel tijd gevorderd heeft.
Inderdaad had Lissitsin in die partij voordeel
behaald en langen tijd scheen het, dat hy zyn
prestatie uit het tournooi te Leningrad 1934
zou herhalen en Botwinnik opnieuw zou
slaan. Doer omzichtig spel is deze er echter
in geslaagd verlies te ontg; ai en op den
J07den f!) zet werd de partii remise gegeven.
Botwinnik bracht daardoor zijn score uit 10
uit 12 en had toen nog een vol punt voor
sprong op Flohr.
streken
Hoewel steeds bij het verleenen van crsdle-
tsn öe iioodlge voorzichtigheid le betr-^oht,
wordt het ge wenscht gracht van de reserves
eén bedrag van 30.000 af t« echrijven en to
brengen onder het noofd orcdletnomsrs. heb
een en ander ln verband met te verwachten
risico's in de credietportefeullle.
In - het afgeloopen Jaar raakte een der ore-
dletneméra ln staat vao faillissement, net:
were faadsaam geacht het onderpand to to
koopén en te brengen onder het hoofd vast
Het bruto wlnetcljfer over het afgeloopeti
Jsar Is ƒ63.381. na aTt-ek van 32.252 onkosten,
een netto winst overlatende van 11.131 (v.
43.388). waaruit 5| (v. J. 6) dividend wo'dt
uitgekeerd terwijl de oprtchtersbewljsen ne-
taaTbaar zijn met 6.75 per stuk.
Te réserveeren naar de Extra-Reserve 1 M2i
en naar de Statutaire Iteeeve 3876. was.-na
de reserves na afsch-1Jvlng zullen bedragen
120.482. Volgens w'nfitverdeellng komt ƒ303.
-itseldo ten gunste .van
door deze een bodrae;
t Jaarverelas c
credtetbank voor Goriochem
bet volgende ontleend:
zijnde
de dividend reserv.
vertegenwoordigd
ƒ5311.
1 dividend van li uit te leeeren (onv.)
afgekondigd op alle hy-
eindigd 30 September 1934 dor AUgcmeln*
ElectrlzltHts GesclUcbaft meldt dat alle af-
deelingen geprofiteerd hebben van de oplev.iiK
in Duitschand. t>e omzet steg van RM 180 mill,
tot RM 234 millioen. Dc afzet naar Rusland
U vrijwel geheel weggevallen. Momenteel z tn
ca 37 500 personen bij de MIJ In dienst (v. J.
30.000). Er ls dit Jaar nog geen winst beha-iid.
doch de resultaten zijn aanmerkelijk beter. Da
- Het Jaarverslag over 1934 der N.V. Arn-
nsche Verz.-MIj tegen Brandschade mol it,
het premie-Inkomen nog eeolge teruggang
toonde <1933 661.978 1934 644 13
.t, dat In 1934 370.499 t
434 638
1933
werd betaald. De on«
aunten verminderden met 2564. De verlaging
van den algemeenen rentevoet deed eenerojds
het inkomen door verminderden Interest -net
1684 .dalen, anderzijds viel een koerswinst op
het effectenbezit van 24 885 té boeken, welks
bij de reeds vroeger gevormde reserve werd
gevoegd. Het uitèlndelllk resultaat wordt we-r-
gegeven door een netto-winst van 129.580 «v.
j. 128.842) evenals toen toelatende een ijit-
keerlng van 13 dividend op de pref. en vsn
130 op de gewone winstbewijzen.
Van Nabij en Ver
Tusschen een intern<itl< naai bajiklerseoasor-
tlum en de Nationals Maatschappij vsn Belgi
sch»; spoorwegen worden op het oogenblik --n-
derharidelingen gevoerd tot het verstrekken
van een crediet op korton termijn aan laatst
genoemde tot een bedrag van circa 500 mllllooB
francs. Voer zoover bekend, worden de onder*
handelingen van bankloraalJde momeDteel ga-
voord door, reep. vooi rekening var de hee.en
Mendelssohn en Co. te Amsterdam, de B&ngue
de Paris et dss Pays Ba» en de heeren Da^ard
Frères te Parijs.
De opbrerfgst der leening dient tot tiJ-dMIJke
versterking van het bedrijfskapitaal. In t«t
bijzonder tot fInancierlag van nieuwbouw van
De sterke daling vam het Engelsche pond
heeft tn Japiui*<-li<.> flnaorlecle en bondelnkrla-
gen groote bordering veroorzaakt Verschillen
de bladen schrijven, at door dese koer-dallng
de^ strijd oj^ de bulbenlanóeche markten ver-
De Japaneche Kamer vaJ) Koophandel te
Osaka heeft de regering verzocht de noodigo
matregelen te willen treffen om den Japm-
schen uitvoer eVentuo.-! door flnancleele maat
regelen te beschermen togen de gevolgen itii
de Engelsche koersdaling.
het weekblad Iron Age" wordt
gemeenteraad
ot het NfingHan
4 per
■kentenlM en tol
■leuning groot
on'1
ultgiri PVPP
groot j 1.504 (ion over te.d:
k-Asao-'latle te Amsterdam
leening is heetomd tot .fl-
snt»n 1-r in 10 19 b'J het -4i
1 fonds opgenomen I) l<
