taar en in Zuid-Afrika
)ONDERDAG 31 'JANUARI 1935'
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Linschoten, J. JJ Koster te
cwtfoort
Aangenomen Naar Watering H. J. Groc-
wogen. hulppred. te Loosduinen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
- Ds. G. S me enk pred. van de Geref. Kerk
lok z ij 1 hoopt 3 Maart a.s. afscheid te nemen
dan 17 Maart intrede te doen in de Geref.
i van Vlissiugen. na bevestigd te zijn
Ds. H. A. Wiersinga van Leiden, zijD voor-
pgcr te Vhssingen.
Op 24 Febr. a.s. hoopt de heer W, Bies-
r J r., caod. te Utrecht, na des voorra. door
■ader, Ds. W. Bieshaar Sr., te 's-Gravenhage
itigd te zijn, des namiddags zijn intrede te
In de Ned. Herv. Gem. te Benthuizen.
EMERITAAT Ds. D. E. J. HUPKES
Ds. D. E. J. Hupkcs, Ned. Herv predikant te
■wolde (Geld..) heeft bij het Prov.
rkbestuur van Gelderland tegen 1 Mei a.s. ecr-
emeritaat aangevraagd
Ds. Hupkes werd 16 Juni 1859 te de Steeg ge
ren en ontving zijn voorbereidend onderwijs te
«burg. waarna hij te Utrecht theologie studeer-
Ia 1S89 candidaat geworden aanvaardde Ds.
ipkes 27 Oct. van dat jaar te Zeerijp het prc-
aobt.
Ds. Hupkes vertrok in 1894 naar Sprang, welke
idplaats hij in 1898 met Genemuiden verwissel
en 1906 werd Ds Hupkes predikant te Wad-
I lx veen, om in 1909 naar Staphorst te vertrek-
In 1914 werd hij predikant te Wanswcrd
om zich 27 Nov. 1927 aan zijn tegenwoordi-
gemeente te verbinden
)s. Hupkes maakte o.m. deel uit van het clas»
aal bestuur van Heusden, tijdens zijn verblijf te
rong en van dat van Zwolle tijdens zijn verblijf
Genemuiden. Ds. Hupkes die tot den Geref.
de Ned. Herv. kerk behoort is lid van den
ref. Zendingsbcnd.
KERKBOUW
)e architect B. T. Boeijlnga heeft het bouwen
kerkgebouw met woningen aan de Waal-
jat te Amsterdam voor de Geref. Kerk te
isterdam (Groot) aanbesteed. Laagste inschrlj-
het Bouw- en Aanoemcrsbedi'.jf J. Bakker te
and am. met f 104.840 zonder toren, met toren
174 meer
KERKORGEL
len schijft ons:
de Herv. Kerk te Wieringerwaard is
gebruik genomen een nieuw kerkorgel. Het in-
is gebouwd volgens zuiver electrisch sy-
bezit 12 registers De aankoop was mo»
jk, doordat een belangrijk bedrag aan de Ge-
ite werd gelegateerd. De opdracht voor den
v was gegeven aan de firma A. S. J. D e k-
tc Goes. Thans nu het orgel voltooid Is,
met voldoening op deze bestelling worden te-
gezien. Het orgel voldoet aan de hoogste ver»
:htingen.
NESTORIANEN-LEED
kt Europeesche Centraal-Bureau voor Interker»
jke 'Hulp, dat zich reeds gedurende tien Jaar
steun aan Assyrische vluchtelingen bezig
dt. heeft het comité, dat ingesteld is door den
Ikenbond om de mogelijkheid van de kolonisatie
de Nestoriaansche Assyrlërs te bestudeeren,
rgesteld, een officieele delegatie naar Irak te
'en om in samenwerking met de autoriteiten
Irak de positie van de Nestoriaansche Assy-
te onderzoeken en hun hulp te verkenen,
ïoede Is alom verspreid in de Assyrische dor-
ziekte roeit de rest van dit arme kleine
een verschrikkelijke wijze uit Mocht deze
rieele hulpcommissie echter politieke moeilljk-
o de zijde van Irak ondervinden, dan
igt het Centrale Bureau bij den Volkenbond er
aan, dat er een particuliere commissie zal
den gezonden voor hetzelfde doel. Dit voorstel
agt ook de goedkeuring weg van het alg. Se
van den A'lg. Chr. Raad, die reeds, op
sporing van het Int. Chr. Pers en Inl. Dienst-
de Zwitsersche Protest Kerkenfederatie.
>pen had gedaan ten gunste der Nestoriaansche
DE GEBEF. KERKEN IN 1934
Vacatures
et aantal vacatures bedraagt 85.
roningen heeft 5, n.1: He Exloër-
nd, De Leek*), Lopperstim, Grieterburen
Woldendorp.
riesland Z: 9 n.1.: Donkerbroek, Dro-
ip en Paesens.
riesland Z: 9 n.1: Donderbroek, Dro-
am. Lippenhuizen, Munnekeburcn, N.
is, Siegerswoude, Sloten, Stavoren*, Ure
rente: 1 n.1: Oosterwolde
ver ijs el: 8 n.1: Blokzijl, Goor, Haaks-
gen*. Kamperveen, Oldenzaal", Olst*,
phorst* en Vollenhove (Stad)
elder land: 7 n.1: Doornspijk, GeeS-
n-Gelselaar, Halle, Zwartebroek, Zutfen,
deroven, Vuren
ItrOcht: 11 n.1: Benschop*, Driebergen,
schoten, Montfoort, Kockengen. Loenen,
artensdijk, Nigtevecht*, Renswoude*.
Veenendaal cn IJsselstein*.
N.-Holland: 12 n.1: Bergen*. Ankeveen
N. Amstel N., Heerhugowaard, Koog-Zaan
dijk, Middenmeet'. Kolhom, Dirkshorn,
Schermenhorn, Slootdorp Wieringen cn
Santpoort'.
Z.-Holland N. 9, n.1: Bergambacht,
's-Gravenhage (O), Hazerswoudc, Nieuwer-;
kerk a. d. IJssel, Rijswijk, Wateringen»,
Nieuwkoop*, Noorden en Zevenhoven
Z.-Holland Z.; 0, n.1: Abbcniuoek, Oud
dorp, Zwart dwaal*, Ameide*, Hardinxveld,
Leerdam
Zeeland: 8 n.1: 's-G raven polder, Wemcl
dingo", Poortvliet Rillond-Bath, Geersdijk,
Oosterland, Wissekerke on Zonnemaire.
N.-Brab. cn Limb.: 1 n.1: Heusden.
C1 a s s es Buonos-Ayres, Batavia, 0.-
Friesland en Graafschap Bentheim: 4 n.1:
Cararobehy, Magelang, Neermoor en Brand-
leoht
Van deze 85 vacante kerken kunnen o.i,
ruim twintig beroepen. Door do Kerken zijn
ruim SO candidaten I>eroepbaar gesteld. Dc
toekomst van zeer velen van hou is somber
Laten er 21 van hen hulpdienst veirriohten,
dit is: le geen ambt on 2e wordt het ver
richten van hulpdienst niet in die mate be
loond, dat een huwelijk kan gesloten wor
den cn 3e. is de benoeming tijdelijk. In
1934 zijn 50 studenten ingeschreven: een
getal, wel geringer dan vorige jaren, maar
te groot voor het bcklecden van het ambt
van D. d. W. Er is één cand, die in 1929
pracp. cx. gedaan heeft; 4 candidaten heb
ben in 1930, 7 hebben in 1931, 9 hebben in
1932, 15 hebben in 1933 praepnratoir ex. af
gelegd. Deze allen zijn beroepbaar en zou
den gaarne, een tweetal uitgezonderd, een
roeping ontvangen. Van do 54 cand., die' in
1934 praep. ex. gedaan hebben, hebben 10
een roeping aangenomen, kunnen 5 geen
roeping overwegen wegens voortzetting hun
ncr studie on zouden 39 gaarne zich in de
pastorie zien zitten cn hun ideaal verwe
zenlijkt zien. Maar helaos de preekstoel
wenkt hen niet.
We zijn zeer benieuwd naar den uitslag
van do' pogingen o.a. van Prof. Grosheido
en Ds J. L Schouten t.a.v. het voorthelpen
van candidate». Hoevelen zullen in de ker-;
ken arbeid vinden? De collecte, gehouden
by de 100-jarige herdenking van de Afschei
ding heeft ruim een ton opgebracht. Zeker,
een heel mooi bedrag. Zullen vele kerken
hiervan zóó ondersteund kunnen worden,
dat ze instaat zijn te beroepen en jarenlang
een D. d. W. behoorlijk kunnen onderhou
den? Wc zijn vo! afwachting.
ZENDING EN PHILANTROPIE
EVANGELISATIE CLASSIS TIEL
De classis Tl el der Geref. kerken heeft in
haar jcogste vergadering aangenomen een voorstel
van dc kerk van Culemborg om over te gaan tot
de benoeming van dassicale deputaten voor de
Evangelisatie. Tot deputaten werden benoemd de
predikanten Ds. J. W. Eggink te Gelder-
ma 1 s e n, premus en Ds. O. Bouwman te Zalt-
bommel, secundus.
GIFTEN EN LEGATEN
De vereeniging tot Chr. verzorging van Krank
zinnigen in Nederland ontving van twee onbekende
gevers giften van vijfduizend en van duizend
gulden.
Schoolnieuws.
R. STEENSTRA
De heer R. Steenstra, hoofd der Mamixschool
voor L. O. en U.L.O. der afd. Zwolle van de
Vereen, voer C. V. O. hoopt 1 April a.s. te her
denken, dat hij gedurende 25 jaar aan deze school
is werkzaam geweest.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Aan de Geref. School te Wierden is benoemd
tot kweekelinge met acte Mej. T. Klooster te
Hardenberg.
Benoemd tot onderwijzer aan de Chr. Nat.
School te Amersfoort (Joannes v. Dieststr. 2) de
heer B. J. Laninga te Loppersum (Gron.).
SCHOOLJUB ILEUM
Maandag 4 Februari, zal de Geref. School aan
de Langewijk, te Dedemsvaart 75 jaren
hebben bestaan. Deze gebeurtenis wordt des
avonds op eenvoudige wijze herdacht. Ds. Schoe-
maker. van Kampen, oud-leerling der school, hoopt
een herdenkingsrede uit te spreken in de Geref.
kerk
In een door Prof. dr. G. S. Overdiep te
Groningen gehouden lezing voor de Ver. voor
Paedagogisch Onderwijs aan de Universiteit aldaar
over „Spelling, taal en stijl", heeft deze een van
de meest verbijsterende misstanden genoemd het
feit, dat bij de examens der gymnasia geen mon
deling cxamco in het Nederlandsch
wordt afgenomen. Ook was hij van meening, dat
bij stelselmatig ondierwijs van
F r i e s c h op dc scholen in Friesland de leerlin
gen beter Nederlandsch zouden leeren dan thans
het geval Is. Voor andore streken geldt dit z.i.
OPGEHEVEN O. L. S.
Op 1 Januari j.l hielden 21 Zeeuwsche gemeen
ten geen o. 1 school meer in stand L w. Aagce-
kerke, Biggekerke, Boschkapelle, _Clinge, Eede.
Graauw en Langendam, Grijpskerke. Hengstdijk.
Koewacht. Meliskerke. Ossenlsse, Ovezande. Phi
lippine, Rit'.hem. Serooskerkc (W.). St. Jansteen,
St. Laurens, Vrouwenpolder, Westdorpe, Zoute-
lande en Zuiddorpe,
De minister van onderwijs brengt ter kennis, dat
het examen staatspracüjkdiploma voor handel en
administratie, in 1935 zal worden afgenomen op
3. 4 en 5 October te 's-Gravenhage, in de Grafe
lijke Zalen (Binnenhof).
Zij, die zich aan dit examen wenschen te onder
werpen. moeten zich vóór 1 September a.s. aan
melden aan het adres van den heer J. M. Fleur-
Baaij, Anemoonstraat 151, te 's-Gravenhage.
ONDERWIJS AAN SCHIPPERSKINDEREN
Maandag 28 Januari werd door den heer R. ter
Horst, lid van het Stichtingsbestuur van het On
derwijsfonds voor de Scheepvaart, de nieuwe Huis
vestingscommissie te Rotterdam geïnstalleerd.
De taak dezer Commissie is het beoordeel en van
de ingekomen aanvragen tot steunverleening, wan
neer schippers bun kinderen aan den wal plaatsen
om onderwijs te ontvangen.
De leden dezer Commissie zijn de heeren: J. P.
Bertou voor de Centrale Bond van Transportarbei
ders. J. Boeren voor de Ned. R-K. Bond van Trans
portarbeiders St. Booifacius, L .van Oudheusden
voorde Ned. Bond van Chr. Transportarbeiders.
van den Tol voor dc Gereformeerde Scholen.
Door deze Commissie werd de heer den Besten
tot Voorzitter en de Heer Van den Tol tot
taris benoemd. De Secretaris werd tevens aange
wezen als lid van de Centrale Commissie te Am
sterdam.
Wanneer schippers hun kinderen voor het ont
vangen van regelmatig onderwijs aan den wal
plaatsen, kunnen zij een verzoek om ondersteuninc
richten aan den Secretaris, den heer J. A. van
den Tol, Van Oosterzeestraat 69c.
Rotterdam. Telef. 32497.
ALMANAK F. Q. L 1935
De Almanak 1935 van het Studentencorps der
Theol. School te Kampen wijdt bijzondere
dacht aan „het eerste eeuwfeest der Reformatie
van 1834" en aan het 80-jarig bestaan
Theol. School. Niettemin heeft zij bijdragen te
over van anderen aard. Prettig doet de veelvul
dige onderbreking van caricaturen aan, die blijkens
het voorwoord van „de eminente corps-teekenaar"
J. G. W. Terhaak zijn. Die kwalificatie is niet t<
dik; de typeeringen van bijv. Prof. Honig, Prof.
Ridderbos en Prof. Schilder zijn kostelijk. Verder
Is er een portret van Prof. Greydanu:
jeeg gestorven student Folkerts (met een gevoelig
In Memoriam van V.). De lijst der 32 zesdejaars-
studenten, derhalve de spoedig voor het ambt
gereed zijnde, doet onwillekeurig denken
naaste toekomstwanneer zullen ze bun be
stemming vinden?
De inhoud van dezen 43én jaargang is in hoofd
zaak gelijk vorige: alle gewenschte inlichtingen over
School en Corps; mengelwerk, hier mozaïek ge-
heeten. en het onmisbare Varia. In dat mengel
werk hebben de twee nieuwe hoogleeraren al da
delijk het woord gekregen. Prof Den Hartogh geeft
een belangwekkenden kijk op de wording en groei
der Theol. School als dochter der Afscheiding. Zij
heeft dusver plm. 800 predikanten gevormd, doch
haar beteekenis is breeder: .maar die daarbij ook
christelijke scholen hebben opgericht, christelijke
stichtingen van barmhartigheid in het leven hebben
geroepen, de christelijke kunst en de christelijke
tenschap hebben bevorderd, die geijverd hebben
voor de doorwerking van de Gereformeerde be
ginselen op staatkundig en maatschappelijk gebied,
die voorgangers zijn geweest in den strijd voor
Koning Jezus op elk terrein. In de sterking van het
geloof van talloos velen en in de toebrenging van
een groote schare tot den vrede door het bloed
der kruises, is de Theologische School middellijk
eerc geweest voor den Naam van onzen groc-
God en Zaligmaker, maar ook door haar
onveranderlijk vasthouden aan de Gereformeerde
leer. die alles opeischt voor de glorie des Heeren
ieder oproept om op welke plaats hij ook gesteld
zij te ijveren voor de komst van Gods Koninkrijk
Van Prof. Schilder is er een prachtige critische
analyse van Nletzsches „Also sprach Zarathustra".
Over de incarnatie in verband met de beschou
wingen van den bekenden theoloog Brunner schrijft
S. J. R. een artikel, waarin ernstige critiek op
dezen Zwitserschen denker wordt gegeven. Voorts
er een volksschets „De rijkdom van Christus"
m A I. Kr.
En dan opent zich de hoorn de overvloeds, van
Varianten op professoren en studenten, een ge
bruikelijke charge vol ondeugendheden en spits
vondigheden, waaraan de slachtoffers zich niet
mogen ergeren en de studentikose vrijmoedigheid
langs de grenzen der gedurfdheid walst.
„DE KINDERSCHOOL" OP IJSLAND
Vaste en bewegelijke scholen
Het lager onderwijs op IJsland is in z'n
wettelijke regeling nog van jongen datum:
pas in 18S0 kwam er de eerste schoolwet,
die in 1907 vervangen werd door een nieu
we, terwijl deze weer gewijzigd is in 1926.
Ook een leerplichtwet werd gegeven, waar
bij de leerplichtige leeftijd voor de jeugd
gesteld werd van tien tot veertien jaar.
Daarbij werd echter bepaald, dat* als het
verplichte ondenvijs aanvangt de kinderen
thuis reeds lezen en schrijven moeten heb
ben geleerd. Zijn de ouders niet bij machte
dit te geven of venvaarloozen zij het, dau
moet do predikant er voor zorgen.
Heel streng, zoo lezen we in het Corresp.
blad der V.C.O., treedt men ten dezen niet
op, want ook kinderen, die nog niet de
tienjarige leeftijd hebben bereikt, worden
op de school toegelaten en wel vooral met
het oog op do geweldige afstanden, die er
bestaan (IJsland heeft een oppervlakte van
100.000 K.M.2) en waardoor de kinderen
niet altijd in de gelegenheid zijn de school
te bezoeken.
De lagere school heet op IJsland kinder
school. Dezo kinderscholen vallen in twee
groepen uiteen, n.1. „vaste scholen" en „be
wegelijke scholen".
Het land (ri= 100.000 bewoners tellende)
is in districten verdeeld en elk district
heeft z'n eigen school. Op een vaste school
ontvangen de kinderen uit de plaats zelf en
uit de naaste omgeving elk jaar gedurende
zes maanden geregeld onderwijs.
In 1925 waren er 62 zulke vaste scholen.
Op het platteland behelpt men zich met
de bewegelijke scholen. Men heeft er 2 tot
4 in hetzelfde district. Een cursus duurt op
deze scholen veel korter dan in de steden,
want dezelfde onderwijzer moet in één sei
zoen, meer dan één school bedienen. Korter
dan twee maanden mag echter geen enkele
cursus duren. De kinderen uit den omtrek
worden dap voor dien tijd op een of andere
boerderij ónder dak gebracht, waar de
boerin dan de verzorging der kinderen op
zich neemt.
Er zijn ook streken, waar de bevolking
zóó dun is, dat het zelfs niet mogelijk is
'n bewegelijke school te houden; daar moet
het huisonderwijs in de behoefte voorzien.
Hier wordt van staatswege door een onder
wijzer toezicht uitgeoefend op dat onder
in 1925 bedroeg het aantal bewegelijke
scholen nog 119, waarbij op ongeveer 3i»0
■ei-schillende plaatsen ondenvijs werd ge
geven. In dat jaar waren er nog 12 distric
ten, waarin men het uitsluitend met dit
huisonderwijs moest doen.
KORTE BERICHTEN
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
eervol ontslag verleend aan dr. F. G. S c h u r i n-
!s directeur der 4e H. B. S. met 3-jarigen
Examens
ACADEMISCHE EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Ge-U.:
Veeartsenijkunde: de heeren J. H. J. van Gils.
G. J. il. Kortman en H. B. F. Sneltins
A. W. Udo.
GEM. UNIVERSITEIT TB AMSTERDAM
GesL: artsex., de heeren J. N. Veenis. Sant-
pport: A. Doijer. Warffum: W. Ploegsana, Am
sterdam; E. C. W. Ochsendorf, Amsterdam; L»
J. Renders. Va Lke rui waard.
Wis- en Natuurkunde: cand.ex, mej. A. M.
MACHINISTEN
DEN HAAG. Gesl. voor dlpl. C: de heer W.
J. A de Brauwer. Vlissingen; voor het theor.
&ed. van diph C: de heer W. Flight, Am
sterdam.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL
Geslaaa-d voor het candidautaex&men
werktuigkundig ingenieur: J. M. W. de Jong,
Geslaagd voor het ingenicurscxamen voor
Scheikundig ingenieur: G. H. Berenschot, Ma-
gelang:- H. Broese van Groenou. Semarang; G
Claus, Soemedang; P. J. G. Colthoff, Salatlga:
1 yenhage; Mej.
J. J. de Lange.
Batavia: A C. 1
Oort, Weltevreden: Mei. E. J.
dam; I,. de Waal (inet lof) Eacada (Brazilië)
P. J. WtJga, BI It ar.
Uit het Sociale Leren
UIT HET STUCADOORSBEDRIJF
In het atucadoorebedrtJf het landelijk o
tract is tegen 1 April a.s. opgezegd zijn t
patroonszflde de volgende voorstellen aan
loon met 2 cent. 2. Het uurloon, zooale dat In
VRIJDAG 1 FEBRUARI
HUIZEN 301 M. Alg. programma, verzorgd
door de NCRV. 8.00 Schriftlezing en meditatie.
8.15—9J0 Gram.pL 10.30 Morgendienst olv.
Ds. B. v. Halsema 11.00—12.00 Orgelspel G.
Snijders. 12.15 Gram.pl. 12.30 Ensemble v. d.
Horst en gram.pl. 2.30 Chr. lectuur. 3.00—3.45
Pianorecital Cor de Groot Jr. en gram.pl. 4.00
Gram.pl. 5.00 Declamatie Nelly Roelofswaard.
5.45 Chr. Mccdaccordeooclub „Excelsior'"
olv. R. Sühren en gram.pl. 630 Causerie A. J.
Herwig. 7.00 Politieberichten. Ned. Chr. Pers
bureau. 7.15 Graimpl. 7-30 Voordracht Mr. R-
Houwink. 8.00 Vaz Dias. Gram.pl. 8-15 Haar
lem sche Orkestvereen. olv. F. Schuurman mmv,
C. Kint (viola d'amore). 9.05 Causerie Dr. J.
Hekman. 9.35 Vervolg occcert. 10.25 Vas
Dias. 1030—1130 Gram .muziek.
HILVERSUM 1875 M. - 8.00 VARA. 12.00
AVRO. 4 00 VARA. 8.00 VPRO. 11.00 VARA
8.00 Grara.pl. 10.00 Morgenwijding. 10.15 De
clamatie A. Bouwmeester 1030 Orgelspel C,
Steyn. 11.00 Vervolg declamatie, 11.15 Gracn.pL
12.00 Gram.pl. 1230 Kovacs Lajos en zijn or
kest er gram.pl. 230 Voordracht Elias van
Praag en gram pl. 3.30 Grara.pl. 4.00 Pauze.
4.05 Kniplcs. 4.50 Gram.pl. 5.00 Voor dc kin
deren. 530 De Notenkrakers olv. D. Wins.
6.15 E. Walis en zijn orkest. 7 00 Lezing J.
Ratté. 7.10 Orgelspel J. Jong. 7.30 Dr. F. M.
Wibaut: Geordende productie. 7.55 Gram.pl»
8.00 Ds. W. v Nieuwctihuyzen: Godsdienstige
vormen en gebruiken in bet gezin. 8.30 Trio v.
d. Bom. 9.00 Dr. J C. A. Fetter Vader- eo
Moederrebgie. 930 Vervolg concert 10.00
Vrijz. Godsd. Persbureau. Vaz Dias. 10.15 O.
v. Tussenbroek: Moderne woninginrichting.
11.00 Rep. v. d. Zesdaagschc ie Brussel.
DROITWICH 1500 M. 10.35-10.50 Morgen
wijding. 11.05 Lezing. 11.20 Orgelconcert R-
New. 11.50 Voor de scheden. 12.10 Trocadero
Cinema Orkest olv. A. v. Dam. 12.50 BBC-
dansorkest olv. H. Hall. 1.35 Birmingham
Philh. strijkorkest olv. J. Höck, mmv. D. Hem
ming (viool). 2.20 Voor de scholen. 335
Schotsch Studio Orkest. 435 Hotel Metropole
orkest olv. E. Colombo. 535 BBC-aansorkest
olv. H. Hall. 6.20 Berichten. 6.50 Lezingen.
7.30 Handelconcert 730 BBC-orkest olv. J«
Lewis, mmv. D. Wise (viool). 8.50 Lezing.
9.05 Ord Hamilton en zijo 20th Century Band.
9.50 Berichten. 10.20 Lezing. 11.40 Scott-coocert
mmv. C Scott en E. Fisher (piano's), en
Eleanor Kaufmacn (mezzo-sopraan)1135—
12.20 Harry Roy en zijn band.
RADIO PARIS 1648 M. - 7.20 cn 8.20 Gram.pL
12.50 Goldy-orkest. 8.20 „Miche", spel vaii
Rey. 10.50 Dansmuziek.
KALUNDBORG 1261 M. 11.20—130 Strijk
orkest olv. Andersen 2.00 Zang cn piano. 2-20
4.20 Concert uit rest. „Wivex". 730 Gra-
mofocnpl. 7.35 Koor- en orkestconcert. 8 00
Radiocooneel. 830 Gram.pl. 9.20 Concert (kla
rinet en piano). 10.10—11.50 Dansmuziek.
KEULEN 456 M. 530. 635 co 10.10 Gram.pL
11.20 Omroepkwintet en vocaal sextet. 1235
Gram.pl. 3.20 Sted. Orkest olv. Fliegner_ 5.05
Viool en piano. 6.20 Omroepkleinorkest olv4
Eysoldt. 730 „Die Kölloer Plauderstunde",
olv. H. Hauschen. 730 Omroeporkest cn -koor,
olv. Breuer. 10.20—11.20 Dansmuziek (gr.pl.)-
BRUSSEL 322 eo 484 M. - 322 M-: 12.20
Gram.pl. 12.50 Omroeporkest olv. André. 130
—2.20 Gram.pl. 530 Dansmuziek. 635 Salon
orkest olv. Douliez 735 Violarecital. 8.20
Fanfareconcert. 9.2Ö Hoorspel. 1030 Reporta
ge der Zesdaagsche. 10.5011.20 Dansmuziek,
484 M.: 12.20 Gram.pl. 12.40 Harmcoica-
muziek. 12.50 Salonorkest olv. Douliez. 2.00—
2.20 Gram.pl. 5.20 Voordracht 5.50 Zang. 6.35
Gram.pl. 630 Planorecital. 735 Zang. 830
Omroeporkest olv. André, mmv. zangsolist»
1030 Gram.pl. 10.45 Dansmuziek. 11.05-11.20
Reportage van de Zesdaagsche.
het L. C. C. 1934-1935 was vastgesteld, vermin
deren met 5 cent. 3. Vermindering dor tarie
ven met P procent. 4. In artikel 20 van hot I-
C. C. de lrte. 2e, 3e en 6e alinea te laten ver
vallen, waarmede wordt bedoeld het geven van
aangenomen werk nergens meer verplichtend
te stellen. 6. In het contract opnemen de clau-
sule: „Indien de organisaties niet bij machta
zijn. de bepalingen van het L. C. C. in bepaal
de plaatsen door te voeren bfl ongeorganiseer
den dan worden ook de gec
de georganiseeraen v&i
iet L.C.C. vrijgesteld."
Men kijkt naar Uw mond
Boldoot's Pastol ma
ind als U spreekt,
maakt Uw tanden blank!
Reisbrieven van Prof. Dr. V Hepp
xxx
GEESTELIJKE STROOMINGEN IN ZUIO ArRIKA
Niet scheurziek.
lij de besprekingen van de geestelijke stroomingen in Zuid-
ika bepaal ik mij strikt tot die op religieus gobied.
lier mag voorop gesteld worden, dat de Afrikaander niet
ismatiek is aangelegd. Daarin onderscheidt hij zich van den
lerlander. Hoeveel kerkjes in ons land voeren niet den naam
„Gereformeerd" met een of ander bijvoegsel? Evenzeer ver*
ilt hij van den Amerikaan met zijn moer dan 150 „denomina
te". Ook van den Engelschman. In Zuid-Afrika zijn de
Selschen over tal van kerken verdeeld. Afrikaansche kerken-
iepen zijn er slechts drie.
Irootendeels moet deze ontstentenis van scheurziekte m. i.
'den toegeschreven aan de sterke positie, welke de kerk steeds
'et volksleven innam. Trok men naar een andere plaats,
was men het eerst op kerkbouw bedacht. Zelfs in wereld
zaken klopte de Boer bij zijn predikant aan om raad. Ver-
M hij zijn hofstee, dan werd dikwijls de dominee erbij ge
lid om toe te zien, dat hem het juiste bedrag werd uitbetaald,
irbij kwam, dat hij eeuw in eeuw uit tegen vijanden had te
iden. Dit bond saam. Men had elkander voortdurend noodig.
gehechtheid van den Afrikaander aan de traditie sprak
i'in ook een krachtig woord mee. Las hij zelf weinig, des te
er was hij aangewezen op de prediking van het Woord. Dit
ld hem dicht bij de kerk. Daarenboven mag ook zijn irenie,
i zucht om vóór alles den vrede te bewaren, niet over het
>ld gezien. Zijn verknochtheid aan de kerk is zoo stevig, dat
bijna iets kastrofaals moet gebeuren eer hij haar verlaat en
1 nieuw kerkje gaat stichten
Open voor velerlei invloeden
'aartegenover slaat, dat het Afrikaansche godsdienstige leven
i staat voor velerlei invloeden, welke met den Calvinistischen
XXIX stond in ons blad van 3Q Januari,
grondtoon, die nog altijd krachtig wordt gehoord, niet harmo
nieeren.
Vroeger reeds zette ik uiteen, welke daarvan m. als de voor
naamste oorzaken moeten worden aangemerkt. Als eerste noemde
ik de langzamerhand verworven eigenschap der emotionaliteit.
De tweede dient op rekening gesteld van de Schotsche en Engel-
sche predikanten, die in de negentiende eeuw met bewonderens
waardige overgave onder de Afrikaanders hebben gearbeid, de
landstaal aanleerden, met hot volk intens'mceleefden, zoo zelfs,
dat zij soms in politacis zich aan de zijdo der Boeren schaarden.
Met de domineerende figuur onder hen, Andrew Murray, bracht
ik mijn lezers in kennis. Hoewel ilt dezen eminenten en vromen
man niet zonder meer bij de Methodiston dorst indeelen, meende
ik toch eenig relief te moeten geven aan zijn methodistische»
inslag. Hij heeft de deur voor het Methodlsme zoo niet wijd open
dan toch op meer dan een kier gezet. En het Methodisme in al
lerlei vorm verscheen.
De verschillende stoomvaartlijnen met hun betrekkelijk snel
varende booten hebben Zuid-Afrika uit zijn isolement verlost- Do
Unie krijgt bezoek niet alleen van toeristen, maar ook van pro
pagandisten van allerlei richtingen. En vanzelf brengen ook de
immigranten hun uiteenloopende denkbeelden mee. Dat blijft
niet zonder uitwerking. Het persoonlijk contact doet in Zuid-
Afrika veel, meer dan boeken en geschriften. Ook gaan er intel-
lectueelep naar Europa en Amerika en keeren vandaar soms
onder de suggestie van vreemde leeringen terug.
Zoo laat het zich verstaan, dat weinige geestelijke geluiden in
Europa en Amerika in Zuid-Afrika niet een sterkeren of zwak
keren weerklank vónden.
Zelfs het nudisme, deftig vertaald: de naaktcultuur, of om
liever het kind bij den naam te noemen: de na&ktlooperij is er
binnen geslopen. Deze onnatuurlijke natuurmenschen vormen
in het Westen van de Kaapprovincie dicht bij de zee een kolonie.
Ik kan daaraan echter voorbijgaan, omdat, voorzoover ik weet,
dit schaamteloos bedrijf niet wordt beoefend uit zoogenaamde'
religieuse motieven. Met de wederdoopers in Munster hebben
ze niets gemeen. Ook heb ik uit de kranten den indruk gekregen,
dat dit verschijnsel op de Afrikaanders, die in moreel opzicht
puriteinsch zijn, geen vat heeft
Ook de Christian Science heeft er haar tempels gebouwd. Doch
ik geloof niet, dat Afrikaanders er veel steenen toe hebben bij
gedragen.
Ik houd mij hier alleen met die stroomingen bezig, die zich
in het echt Afrikaansche leven een bedding pogen te graven.
Geloofsgenezing
Men zal zich herinneren dat reeds Andrew Murray een tijd
lang voorstander was van geloofsgenezing.
Deze beweging brengt thans opnieuw heel wat beroering te
weeg. Twee predikanten van dc Ncderduitsche Gereformeerde
Kerk hebben hun ambt neergelegd om er zich geheel aan te
wijden. Gelijk het steeds gaat, zijn er mensohen, die hoog op
geven van de genezingen, aan hen verricht. De bekende tekst.
Jakobus 5 14 en 15 wordt als schriftuurlijke grond onder deze
practijken geschoven.
Doch dezo strooming zal wol spoedig het lot ondergaan van
vele Zuid-Afrikaansöhe rivieren. Zij zal uitdrogen. Het percen
tage, dat er door meegesleept wordt, is gering. Do reactie zwelt
ook onder do eenvoudigen aan. Iemand hunner maakte onlangs
in een kerkelijk blad de opmerking, dat deze zalvers en gezond-
bidders zich niet aan de vermaning van Jakobus storen. Immers
houdt deze in, dat een zieke tot zich zal roepen de ouderlingen
der gemeente. Maar dat zijn, zoo schreef hij ongeveer, deze ambt-
looze broed eis, dio vroeger predikant waren, niet.
Het behoeft geen opzettelijke vermelding, dat'er nog ernstiger
bezwaren tegen worden ingebracht Of deze beweging reeds haar
hoogtepunt beeft bereikt, kan ik niet beoordeelen. Maar gezien
do historie, ook van Zuid-Afrika zelf, beteekent ze niet meer dan
een vederwolkje.
De Oxford-groep
Ook de Oxford-groep of het Buchmannisme telt hier haar aan
hangers. Ik mag wel als bekend onderstellen, wat deze richting
wil. In ons land, waar zij ook haar vertakkingen heeft, verscheen
er reeds menige publicatie over en werden er tal van referaten
over gehouden.
Naar de wet der emotionaliteit nam zij in Zuid-Afrika hooger
vlucht Evenals bij de geloofsgenezing gaven ook hiervoor een
tweetal predikanten der Nederduitsche Gereformeerde Kerk hun
ambt eraan. De stille stonden, de „house parties", de belijdenis
van Zonde maakten op het licht gevoelig gemoed van menig
Afrikaander, vooral van menig intellectueel, eerst een diepe im
pressie.
Doch naar mij van ondescheiden kanten werd verzekerd is zij
na de periode van opgaan en blinken, reeds die van bet verzin
ken ingetreden. Men voelt wel dat opwaking van het geestelijke
leven broodnoodig is. Maar men begint hoelanger hoemeer in te
zien, dat de kerk met haar prediking hierin stuwkracht moet
geven, dat de Heilige Geest vóór alles werkt door de .verkondi
ging van het Woord.
Het Fundamentalisme
Vanuit Amerika is bet Fundamentalisme naar Zuid-Afrika
overgewaaid.
Een uitgewerkte beschrijving van deze richting zou in deze reis
brieven niet passen. Die zou beter op haar plaats zijn in een reis
journaal over Amerika. Ik verstrek dan ook slechts een paar zeer
onvolledige gegevens. Tegen den vloedgolf van het modernisme in
de nieuwe wereld blies do orthodoxie verzamelen. Vele orthodoxen
achtten het geraden enkele van de hoofdwaarheden van het
ohristendom met alle macht te verdedigen z. a. de onfeilbaar
heid van de Schrift, de Godheid en de maagdelijke geboorte van
Christus, dc totale verdorvenheid van den mensch. Aan hot zich
terugtrekken op dezo fundamenteel© waarheden ontleende deze
richting den naam van Fundamentalisme. Zij ontwikkelde een
geweldige apologetische kracht. De argumenten van dc tegen
standers werden uibeengerafold. Zij wist het getij te doen keu
teren. Daarvoor kan men niet anders dan de grootste waardee
ring koesteren.
Doch voor haar gebroken mag men niet blind zijn. Thctische
en systematische ontwikkeling van de waarheid Gods bracht
zij niet. Zij was even zwak in de theologische bezinning als
kloek in het getuigen. Andere waarheden der Schriftopenbaring
kwrfmen hoe langer hoe meer op den achtergrond to staan.
Trouwens, daarover was men het onderling ook niet eens. Als
stormram heeft het Fundamentalisme goede diensten bewezen.
Maar als blijvend verschijnsel beteekent het een gevaar voor de
strenge orthodoxie. Het Calvinisme kan er zich nooit mee ver-
zoenen.
De import ervan op Afrikaanschen bodem had feitelijk geen
zin. Wat men het bestaansrecht van het FundamentalIsmo zou
kunnen noemen nl. do overheersching van het modernisme werd
daar niet aangetroffen. Het zou te betreuren zijn, indien het zich
er kan handhaven. Theologie en Kerk zouden erdoor verarmen.
Hoever het er is doorgedrongen, laat zich moeilijk pellen
Dat do kerkelijke kweekscholen te Stellenbosch en te I'otchef-
stroom noch ook een van hun hoogleeraren op fundamentalis
tisch standpunt staan, vervult in ieder geval met hoop voor de
toekomst.
