BINNENLAND.
Twee jaar in Rusland
DINSDAG 15 JANUARI
1935
Wettelijke regeling uitverkoopen
Bescherming van den bona-
jiden winkelier
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend ter regeling van de uitverkoopen
en opruimingen in het winkelbedrijf.
Iïnt van de hand doen van moeilijk ver
koopbare artikelen mag niet tegengegaan
worden, wel liet ontijdig aanvangen van
seizoen- en balansopruimingen e.d. Het ge
volg van deze praktijk, waarbij enkelingen
tal van vakgenooten met zich medeslcepen
en hun zoodoende vaak aanzienlijke verlie
zen berokkenen, doet ook bij de producen
ten en groothandelaren zijn schadelijken
invloed gevoelen.
Naar het den minister voorkomt, is een
regeling bij de wet de eenige uitweg.
Het is de bedoeling, in de wet niet anders
dan de hoofdlijnen dei' beoogde regeling
vast te leggen. De practische uitvoering
wordt overgelaten aan de Kamers van Koop
bandek
Aan art. 2 ligl bet vergunningsstelsel
ten grondslag. Vergunningen voor het
aankondigen van een verkoop als uit
verkoop of als opruiming zullen worden
afgegeven door de Kamers van Koop
handel.
Art. 3 bevat een belangrijke afwijking
van het vergunningsstelsel voor wat be
treft de periodiek terugkeerende verkoo
pen- ven-ban cl houdende met jaars- of
sort/jenswisseling. De aankondiging van
d$M verkoopen wordt niet afhankelijk
ge»; el cl van een vergunning. Ten einde
de controle te vergemakkelijken en tevens
het publiek kennis te doen nemen van
den aard van den aangekondigden ver
koop, zullen de periodiek terugkeerende
verkoopen uitsluitend door middel van
enkele gebruikelijke benamingen mogen
worden aangekondigd.
Blijkens art. 5 wordt de gelegenheid open
gesteld, bezwaren tegen het. verleenen van
een vergunning kon baai- te maken. De aan
vragen worden ter- visie gelegd voor belang
hebbenden. Bekendmaking van de indie
ning der aanvrage zal geschieden aan den
ingang van de loealheit, waar de verkoop
zal worden gehouden.
Art. G geeft oen opsomming van de ge
vallen,- waarin een verkoop als uitverkoop
of als opruiming mag worden aangekondigd
De Kamer zal de vergunning weige-
ren indien blijkt, dat dezelfde aanvra
ger betrekkelijk korten tijd, ni. min
der dan een jaar tevoren, in dezelfde
gemeente een als uitverkoop aange
kondigden verkoop heeft gehouden,
waarin soortgelijke goederen zijn -be
trokken geweest.
De bepalingen van art. 8 beoogen een
waarborg te geven, dat de als uitverkoop of
als opruiming aangekondigde verkoop niet
langer zal worden gehouden dan noodzake
lijk is en met goed handelsgebruik over
eenstemt. Een termijn van drie maanden
resp. 1 maand, komt den minister in het
algemeen voldoende voor.
Blijkens art. 10 kan de Kamer van Koop
handel-het verrichten van clde werkzaamhe
den,.welke door haar spoedeischend karak
ter daarvoor in aanmerking komen, aan
een uit haar midden te benoemen commis
sie opdragen.
Verkoopen in verband met jaars- of sei
zoenwisseling, welke als opruiming worden
aangekondigd, zullen uitsluitend mogen
worden gehouden tusschen 1 Januari en
1 Februari en tusschen 15 Juli en 15 Aug.
Voor do Kamers wordt de mogelijkheid
geopend, ter bestrijding van daaraan ver
bonden kosten, van de aanvragers een ge
ringe vergoeding te heffen.
Minister Kalffs overlijden
Dr. Colijn Minister van Waterstaat a. i.
Bij Kon, besluit is tijdens de ontstentenis
•an een Minister van Waterstaat het beheer
•an het Departement van Waterstaat ad
interim opgedragen aan Dr. H. Colijn, Mi
nister van Staat, Minister van Koloniën,
voorzitter van den Raad van Ministers.
Rouwbeklag.
Zoowel van de zijde van bet Permanente
of van Internationale Justitie als door
onderscheidene leden van het Corps Diplo-
matique is aan de Nederlandsche Regeering
deelneming betuigd met het overlijden van
den Minister van Waterstaat, ir. J. A. Kalft.
HET DOORLEKKEN VAN HET
JULI ANAKAN AAL
Het Tweede Kamerlid Bongaert
heeft aan den Minister van Waterstaat
vragen gesteld omtrent den omvang van
het doorlekken van het Julianakanaal,
omtrent de maatregelen, die er tegen wor
den genomen en wat er zal worden gedaan
inzake de financieels gevolgen van die
waterschade.
OPHEFFING
TRAMLIJN ROERMOND-ITTER VOORT
Het personenvervoer op de tramlijn
RoermondIttervoort zal nog tot 22 dezer
worden gehandhaafd. Het goederenvervoer
vindt nog tot 1 Maart a.s. plaats.
De tramlijn zal worden opgebroken, een
autobusdienst van de Limburgsche tram
weg Mij. zal het personen- en goederenver
voer overnemen
Extra-treinen
Westerveld
Hoewel aanvankelijk is bericht, dat in
overeenstemming met den wensch van
Minister Kalff bij de teraardebestelling van
diens stoffelijk overschot geen toespraken
zouden worclen gehouden, heeft, naar wij
narter vernemen, de familie gemeend uit
zondering te mogen maken voor Minister
Colijn en voor dr. H. van Manen,
ïirecteur der Nederlandsche Spoorwegen,
die dus op dc begraafplaats hun gevoelens
zullen vertolken.
In verband met de groote belangstelling,
te verwachten bij cle begrafenis van Minis
ter Kalff te Westerveld, zullen de Neder
landsche Spoorwegen de volgende extra
treinen rijden op Donderdag, 17 Januari
a.s.: Den Haag H.S.M. vertrek 13.36 uur:
Leiden vertrek 13.49 uur; Haarlem vertrek
14.12 uur. Westerveld aan 14.18 uur,
Amsterdam C.S. vertrek 13.50 uur; Haar
lem vertrek 14.06 uur. Westerveld aan
14.14 uur.
Van Utrecht tot Amsterdam een extra
Diesel-trein. Utrecht C.S. vertrek 13.10 uur;
Amsterdam C.S. aan 13.43 uur in aanslui
ting aan den extra-trein Amsterdam C.S.
ertrek 13.50 uur.
Na afloop van de plechtigheid zullen on
middellijk te Westerveld extva treinen ge
reed staan richting Haarlem-Leiden-Uen
Haag en richting Haarlem-Amsterdam. De
laatste met aansluiting op een extra Die-
•ein Amsterdam-Utrecht
Zaandams Ambtenaren-
Reglement
Thans van Regeeringswege
gewijzigd
Zooals men weet heeft het gemeentebe
stuur van Zaandam destijds geweigerd om
het Ambtenaren-reglement der gemeente te
wijzigen in den geest, zooals de regeering
dit wenscht. Reeds in Augustus kwam een
aanmaning van de Regeering om deze wij
zigingen binnen drie maanden aan te bren-
gen.
Thans is bij dit gemeentebestuur een
schrijven van de Regeering ingekomen,
waarin de minister van Binnenlandsehe
Zaken kennis geeft, dat hij zelf het ambte
narenreglement der gemeente wijzigt, over
eenkomstig de bepalingen met betrekking
tot het lidmaatschap van revolutionaire par
tijen.
De tocht van de Snip naar
Venezuela
Geestdriftige ontvangst
Naar de „United Press" meldt is de „Snip",
die Maandagmorgen om 9.45 van Willem
stad is vertrokken op haar tocht laags de
vliegvelden van Venezuela om 11 uur te
Maracaibo geland.
De vliegers werden bij de landing door
een geestdriftige menigte begroet, waaron
der zich talrijke hooge regeeringsambtena-
ren alsmede de leden der Nederlandsche
kolonie bevonden.
De president generaal Perez Soto, bood den
vliegers in de Country Club in het Scandia
hotel een lunch aan. Hierbij werden geest
driftige redevoeringen gehouden waarbij de
champagne rijkelijk vloeide, 's Middags bood
men de vliegers een thee aan.
Des avonds werd ter eere van de vliegers
ten huize van generaal Perez Soto een
diner aangericht, waarbij ook de Nederland
sche consul Da Costa Gomez aanzat. De
vliegers zuilen Dinsdag verder vliegen.
MINISTER J. A. KALFF
Wat de heer Augustijn over
hem vertelde
„Toen hij in den Vrijheidsbond
kwam, was hij zijn
vrijheid kwijt"
Met den voorzitter van den Prot. Chr.
Bond A an Spoor- en Tramwegpersoneel, den
heer J. Augustijn, hebben wij gister een ge-
iprek gehad naar aanleiding van het over
lijden van Z.Exc. Minister Kalff.
De heer Augustijn deelde ons mede, dat
hij voor het eerst met Ir. Kalf! ia aanra
king kwam toen de fusie van de S.S. ©n
I-LIJ ,S.M. tot stand kwam. Bij de Staats
spoor was de P.C.B. erkend, doch niet bij
dc H.1J.S.M. Wel was er vóór 1916 hei
jaar der fusie ook bij laatstgenoemde
maatschappij reeds een kentering te be
speuren ten aanzien van de houding tegen
over de vakorganisatie, maar tenslotte werd
dc bond toch na 1916 erkend. Toen was Ir.
Kalff directeur van het bedrijf met Ir.
Kretschmar van Veen.
Bij de eerste aanraking met Ir. Kalff
jo vertelde ons P.C.B.'s gemoedelijke voor
zitter kreeg ik den indruk, dat hij als
mensch niet zoo gemakkelijk zou zijn om
mee om te gaan. Hij scheen ver af te staan
an het personeel en van de personeelsor
ganisaties. Maar bij den verderen omgang
dit genoeg mee, en gaandeweg wijzig
de Ir. Kalff zijn houding tegenover de per-
son eels vertegenwoordigers.
Altijr kwam bij een bespreking aan het
licht, dat hij de te behandelen zaak ge
heel doorzag. Hij was immer hoffelijk en
zijn optreden nam steeds voor hem in. On
gemerkt kwam men onder den indruk: dat
is een hoogstaand man!
Tusschen 1914 en 1918 toen volkomen an
dere verhoudingen ontstonden was hij al
tijd voor argumenten toegankelijk. Hij had
een prettige manier van samen spieken,
als men een bespreking met. hem had
gehad, verliet men Ir. Kalff altijd met de
gedachte, dat de samenspreking niet vruch
teloos geweest was, ook zelfs als hij „neen"
ezegd had. Wanneer, bij de behandeling
an een zaak, hij zijn paperassen bijeennam
en ineen-legde, er een klap op gaf en zei:
„nu is het af" dan wist men, dat er dar.
geen praat meer tegen aan te voeren was;
dan was het ook af voor den heer Kalff.
De directeur bleek het overleg met de
personeelsorganisaties op hoogen prijs te
stellen. Hij achtte het nimmer gcwenscht,
dat de overheid zich bemoeide met de in
terne aangelegenheden van het bedrijf, en
vond, dat de Minister van Waterstaat zich
niet met de interne dingen bemoeien moest:
..Directie en organisaties (vertegenwoordigd
in den Personeelraad) moesten tot overeen
stemming zien te komen", zoo was zijn
standpunt.
Bij meer dan een gelegenheid heeft
Ir. Kalff als directeur er blijk van ge
geven, dat hij weinig waardeering er
voor had, als de overheid beslissin
gen nam Inzake interne aangelegen
heden van het bedrijf.
Bij zijn afscheid is aan Ir. Kalff op dui
delijke wijze namens het spoorwegperso-
neef te verstaan gegeven lioe iedereen
peet voor hem had, als een directeur, die
„neen" durfde te zeggen als het belang van
het bedrijf dit eischte, maar die toch ook
rekening hield met de behoeften van het
personeel,
Ir. Kallf als Minister,
Hoe is het dan te verklaren, dat Z.Exc.
Kalff een geheel ander standpunt innam
dan directeur Kalff? vroegen wij den heer
Augustijn.
Ir. Kalff, antwoordde de bondsvoorzitter
ons, heeft het ongeluk gehad om op zijn
ouden dag in de politiek verzeild te raken.
Hij heeft nooit zich met politiek willen in
laten, vroeger, maar na zijn aftreden als
directeur der Spoorwegen kwam hij in de
politiek. En in den Vrijheidsbond raakte hij
zijn vrijheid kwijt. Ook van de werkgevers
vereniging heeft hij den invloed onder
gaan. Hij heeft meerdere malen erkend, dat
hij veel oude plunje wegdeed. Ook heeft hij
wel eens als Minister gezegd: ,,Het is wel
eens goed, als je hier komt te zitten, dan
leer je de zaak ook eens van den anderen
kant. bekijken".
Als Minister is hij echter steeds de hoffe
lijke figuur gebleven, die hij ook was
directeur; hij heeft altijd ons met de groot
ste welwillendheid en hoffelijkheid ont
vangen. Maar hoewel Minister Kalff een
man was, die wist wat hij wilde, onder
ging hij toch ook steeds den invloed van
zijn omgeving.
Hoe zal het nu met de coördinatie g
Daarvan is weinig te zeggen, het is nog
niet eens hekend wie de opvolger van Minis
ter Kalff zal worden. Het ontwerp van Mi
nister Rei jan er heeft Minister Kalff inge
trokken, maar de indruk die wij hebben
van het plan van den overleden Minister
i was deze, dat dit plan het verkeer over de
RUBRIEK^,
WOENSDAG NUARi
HUIZEN 301 M. - NCRV.-uitoMKüng. 8.00
Schriftlezing en meditatie. 8.15~9.30 Gram.pl,
10.30 Morgendienst olv. Ds. P. N. Kruyswljlc,
11.0012.00 Concert Annie Geest (sopraan)
en M F. Jurjaanz (orgel). 12.15 Gram.pl. 12.30;
NGRV.-salonorkest olv. P. v. d. Hurk eo.gra-
mofoonpl, 2.45—3.45 Arnhemsch Trio. 4.001r"
Gram.pl. 4.15 Dampraatje. 4.45 Gram.pl. 5.00
Kinderuur. 6 00 Landbouwpraatje. 6.30 Afge-,
staan. 7.00 Pol. berichten. Ned. Chr. Persbur.|s}:
7.15 Gram.pl. 730 Causerie P. Hogervorst. 8.00
Vaz Dias. Gram.pl 8.15 Cursus Ds. A. Klin
kenberg en gram.pl. 10.00 Vaz Dias. Orgelcon-,
cert R. Parker. 10.45—11.30 Gram.muziek.'
Het bestuur, de docenten en de eerste leer
lingen van de Hoogere Theologische School,
die op 9 Aug. 1934 te Buitenzorg werd geo
pend.
De eenige dame is mevrouw M. de Groot-
Hobma, die de leiding van de huishouding
op zich heeft, willen nemen.
Enkele bestuursleden treft men zittend aan
Van links naar rechts: Dr Tumbelaka (Indi
sche kerk), M. S. C. de Graaf van Randwijck,
zendingsconsul (Depok), Dr H. Kraemer,
voorzitter, (S.Z.CJ, Prof. Mr J. M. J. Schep
per (S.Z.C.), Mr C. C. van Helsdingen (Rijn-
sche Zending).
Twee docenten, staande: Dr Th. Müliler
Krüger en de heer J. H. de Groot. (Een der
de docent is nog niet benoemd.)
Dan de leerlingen, van rechts naar links:
C. Sahusilawane (Ambon), A. Likumahuwa
(Ambon), W. Rumambi (Minahassa), C.
Kainama (Ambon), K. Sitompoel (Batak), S.
Kriekhof (Ambon), R. Loentoengan (Mina
hassa), D. Ngefak (Rotti), Khouw Eng Soey
(Chinees), W. Hübner (Indo-Europeaan),
I-Iwan Ting K-ion,g (Chinees), Tjoa Tek Swat
(Chinees), W. Kansil (Sangir), S. Marantika
(Ambon), Jaap de Groot, Oey Bian Tiong
(Chinees), J. 0,gi (Minahassa).
geheele linie, dus niet alleen de spoor, maar
ook het andere verkeer ten goede zal kun-
2)i komen als het geheel werd uitgewerkt.
Niet vergeten mag worden, zoo besloot dc
heer Augustijn zijn opmerkingen over den
erleden Minister dat de positie van den
Minister van Waterstaat een zeer moeilijke
Het personeel der spoorwegen had het
bezwaar, dat hij van houding veranderd
ras, de exploitanten van autobussen meon-
den, dat Z.Exc. de spoor bevoordeelde, en
ondernemers van vrachtautodiensten
waren van oordeel dat hij deze diensten te
•aar belastte. Zoo was het wel moeilijk
om het iedereen naar den zin te maken.
Waar de „wolken van genot"
vandaan komen
Sedert 1753 toen de zaak „Douwe Eg
berts" te Joure werd begonnen en de grond
slag werd gelegd voor het omvangrijke be
drijf van 1934 - zijn er méér donkere ja
ren geweest! Tóch groeide de vroegere be
scheiden zaak uit tot één van Nederlands
grootste bedrijven op het gebied van tabak,
koffie en thee.
Thans, midden in een tijd dat iedereen
klaagt over-malaise en moeilijke afzetmo
gelijkheden, heeft Douwe Egberts te Joure
een nieuwe tabaksfabriek gebouwd, waarin
de tabakkon, welke later den Nederland-
schen pijpïooker zijn „Wolken van Genot"
zullen geven, worden verwerkt.
Weinig bookers zullen weten, hoe - groot
én hoe modern de fabrieken zijn, waar
Douwe Egberts beroemde Echte Friesche
Heeren-Baai en Baai-Tabak Nederlands
geurigste pijptabak vandaan komen. De
heide foto's op pagina 5 geven een
goed overzicht van het omvangrijke D. F„
bedrijf te Joure. Van hieruit vinden eiken
dag tienduizenden pakjes Douwe Egberts
Echte Friesche Heererc-Baai en Baai-Tabak
hun weg naar pijprookend Nederland.
Het echtpaar J. L. de Jong en G. Broékhuy-
2en te Heerjamdam hoopt 24 Jana.s. den
dag te herdenkendat het 50 jaar geleden
in 't huwelijk trad. Hun kinderen, behuwd-
en kleinkinderen zijn mede dankbaar, dat zij
deze heuglijke gebeurtenis mogen vieren.
t Zal het bejaarde bruidspaar zeker niet
aan belangstelling ontbreken.
ROFFELRIJMEN
HERSTELLING
Mijne Heeren Ambtenaren
Van de Burgerlijke Stand!
Vriendelijke Moederlijke
Lezeresse van de krant!
Hart'lijk dank voor uw attentie
Aan mijn roffeltje besteed
Dat de achtste Januari
Op mijn schrijfbureau verleed.
Volgens enk''len moer, Heeren,
Heb ik mij vergaloppeerd,
Volgens anderen onwetend
Zelfs een leugen gestoffeerd,
Volgens volgenden begreep ik
De bedoeling niet der wet
Die voor aangiften-geboorten
Twee getuigen had gezet.
Aangezien U, Mijne Heeren,
Mijne Dame, is ontgaan
Dat ik voor een enkel keertje
Eens voor grappig door wou, gaan,
Overmits ik moet vermoeden
Dat „gewone" abonnee's
Door mijn schuld de .wet verachten,
Naar ik uit uw brieven lees,
Voegt het mij hier te verklaren
Dat ik in mijn leutigheid,
Spelende met ernstigheden.
Een onwaarheid heb verbreid,
En ik wil hier graag verklaren
Op uw ambtelijk gezag
Dat geen eerlijk mensch het anders
Dan alzóó beschouwen mag:
Dat de wet slechts van
Het bewijs vroeg van het feit
Dat de aangifte gedaan was
In hun tegenwoordigheid.
Moge hiermede voldaan zijn
Aan uw wenschen, zeer terecht
In uw klemmende vertoogen
Aan uw dienaar voorgelegd.
(Nadruk verboden.)
LEO LENS.
HILVERSUM 1875 M. - VAR A-uitzending,
10.00 v.m. VPRO. 8.00 Gram. muz. 9.30 P. TS
Kers Jr.: Onze keuken. 10.00 MprgenwijdingjOtd
1015 Voor arb. i. d. concinubedr.: Lezing'Dr; aai
F.M. Wibaut, H. Wiggelaar (viool), J. Vo-„:„
gel (piano), VARA-tooneel olv. W. v. Cap-''
pellen en Órvitropia olv J. v. d. Horst 12.00P01
Gram.pl. 12.30 De Flierefluiters olv. E. WaliSj
mmv, A. dc Booy (zaog) 1.15—1.45 De Zon','afc
nekloppers olv. C. Steyn. 2.00 Voor de vrouw,
2.15 Knipcursus. 3.00 Voor de kinderen. 53Q
Schalmei olv. P. Rencs, mmv J. Jong (piano),'.val
5.45 Grem.pl. 6.00 Strijkorkest olv. E. WalisJRa
6.30 „XX'-ensemble olv. C. Sceyn, mmv.Ra«v0(
den Eskak (zang). 7.00 Sportuitzending. 7.2ó_
Vioolrepital Karpilowski; a.d. vleugel: G FridWe
8 00 Herh. SOS-ber. 8.03 Vaz Dias. VARAjsin
varia. 8.10 Uitz. v. h comité voor Bijz. JoodJeel
sche Belangen. Mmv. Prof. Dr. D. Cohen (le
zing), J. Gompers (toespraak), L. de Vries
(voordracht), mevr. T. Stokvis (zang), I. Eiua'
Marokko (zang), S. H. Englander, L. Gornperi.jui
en H. Krieg (piano). 9.40 VARA-orkest olv.
H. de Groot. 10.30—12.00 RadioschaakmatcK
Capablanca—Dr. Max Euwe. In de pauzesP10
gram muziek. jyr£
DROITW1CH 1500 M. - 10.35—10.50 Morgan'!1'
wijding. 11.20 Gram.pl 12.05 Orgelspel Q. Maa"G
Lean. 12.50 Ch. Manning en zijn orkest. l.SOdo
Orgelconcert M. Vinden. 235 Gram.pl. -3K^ve
Causerie. 3.35 Sted. Orkest Bournemouth olv;.
R. Austin, mmv. T. Menges (viool). 5.05 Hei111
MacArthur kwintet. 5 35 BBC-dansorkest olvjgb
H. Hall. 6.20 Berichten. 6.50 en 7.05 Caus?V]ij|
rieën 7.25 Handel-concert. 7.50 Fred Harley'i 1
Novelty kwintet, mmv. Brian Lawrence (zang),.
8.35 „Azeff", spel van Noxon en Gilliam. 9 Sflri'1
Berichten. 10.20 „The January Revue", gzvjaa
programma. 11.20—12.20 Roy Fox en zijn bandog
RADIO PARIS 1648 M - 7.20 en 8.20 Gram.pliüa
12.35 Goldy-orkest. 8.20 Lucia di Lammermooribo
opera van Donizetti 70.50 Dansmuziek. \vj
KEULEN 556 M. - 5.20 Gram.pl. 6,35 Orkcs^1
concert olv. Peter. 11.20 H.'Fröhlich en zijnrei
•t. 3.20. Concert uilw
soliste. 5,05 Kamer
muziek, 6.20 Vroolijk programma. 7.30 Unsere
Saar den Weg frei zur Verstandigung, Rijks) ijl
zending uit Stuttgart. 8.10 Scunde der jupgeuHe
Nation. Rijkszending uit Stuttgart. 8.30 Gra-^.j
"Ir'
ROME 421 M. - 8.05 Gram.pl. 8.20 „La TraLg
viata", opera van Verdi.
Jic
BRUSSEL 322 en 484 M. - 322 M.: 12.-20-Gra^i
mofoonpl. 12.50 Salcnorkest olv. Douliez 1 -50.
—2.20 Gr.pl. 5.20 Dansmuziek. 635 Salonor?ei
kest olv. Douliez. 7.20 Symphonieconcert.- 9.20
Salonorkest olv. Douliez. 10.3011.20 Daa»4c{
muziek. 4S4 M 12.20 L. Langlois en zfja,,.
orkest. 1302.20 Dito. 5.20 Symphonieconcert^.
6.20 Zangvoordracht. 6.50 Gramofoor.pl S.2(Pe
Kamermuziek door trio. 8.50 Hoorspel. 9 3<knt
Gram.pl. 9.50 Orgelconcert door Jos. 'JongenL,,
in -ja ii m rzr"
fan
730>a
10.30—11.20 Gram.muziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
Zie Keu!én 8.00 Rijkszending: „An die J
der Saar". 8 30 Blaasconcert olv. Reddemaaj
Probeer ze....en ook Gij zult zeggen:
Middenstandszorgen
TRAGIEK DER STATISTIEK
Uit de jongste publicatie van het Econo
misch Instituut voor den Middenstand, naar
aanleiding van een gehouden onderzoek bij
een uitgezochte groep kruideniers, slagers,
melkhandelaren e:i groenten-winkeliers,
naar kosten en winsten, blijkt bij vergelij
kingen tusschen de jaren 1928 en 1933:
le. Een daling der omzetten met respec
tievelijk 24.1; 34.1; 39,3 en 34.5 pCt
2e. Een afname der bruto-winst van resp.
16.0; 13.2; 17.7 en 25.2 pCt.
3e. Een vermindering van de netto-winst
met resp.. 43.4; 3.2; 26.8 en 56.1 pCt
4e Dat de bedrijfskosten voor de eerste
categorie met 1.6 pet., gestegen zijn, terwijl
de drie volgende categories t deze lasten
met resp. 0.4; 8.9 en 6.0 pCt zagen afnemen.
5e. Dat op huren en loonen, die tezamen
gemiddeld ,60 pCt, der bedrijfskosten uit
maakten, in totaal maar weinig te bezuinb
gen viel. L
6e. Dat ondanks de verminderde omzeil
in geld en de sterk gedaalde netto-prove,
nus der betrokken middenstanders, hét aan^c
tal in de onderzochte zaken werkzame per
sonen in 1933 hooger was dan in 1928. ij1(
7e. Dat de belooniojg der arbeidspresta-L,
ties van eigenaars en huisgenooten bij el-"
kaar bij de kruideniers in dezelfde periode^
daalde van f 184S tot f 993; bij do slagers.gc
van f2704 tot f1761; bij de melkhandela-;]e
ren van f2275 tot f1571 en bij de groen- >1
tenh and el aren van f 1874 tot f882. j
Een sombere statistiek, voorwaar) ;pl
Ervaringen van een Hollander
in dienst der Sovjets
Op gezette tijden roept de partij een groote, algemeene ver
gadering van hoe] de bevolking bij elkaar. Een spreker uit de
stad komt in een vurige redevoering verkondigen, dat de periode
,van lijden spoedig voorbij zal zijn, wanneer de Sovjetstaat, een-
maal gegrondvest is. Het booze kapitalisme loert er evenwel op,
«om Rusland te verdelgen en de roode armee moet het verdedigen.
Het eind van het lied is, dat een bepaald rayon moet zorgen,
Üat er een nieuwe vliegmachine komt, die betaald wordt met
^obligaties". Er gaat „staande de vergadering" een lijst rond,
waarop ieder kan teekenen.
Nu heeft zich in dat opzicht al een zekere „gewoonte" gevormd
len die gewoonte houdt in, dat geen matroos beneden de 10 pet,
ivan zijn maand-inkomen durft in te teekenen op de lijst Doet
hij het wel, dan wet hij, dat hem in de toekomst moeilijkheden
te wachten staan, want hij geldt niet meer als goed „kameraad".
De „vrijwillige" verplichte obligaties zijn een zoo hekend ver-
echij'nsel geworden, dat ieder ze beschouwt als een vaste last,
zooals bij ons de belasting. Ik reken nu nog niet met de 4 pet.
partijcontributie, het verplichte abonnement op „De Commu
nist" en andere kleinigheden, die de partijleden moeten opbren
gen. Als men weet, dat voor huis-huur, vuur en licht per jaar
minstens 60 roebel moet worden uitgegeven, dan komt men tot
een netto-inkomen, in het gunstigste geval, dat het „plan" .ver
vuld wordt, van 196 en 83 roebel per maand.
Dit alles geldt voor den zeeman; de positie der arbeiders op
het land staat daar in het algemeen bij aahter.
Nu is natuurlijk maar de groote vraag, wat men voor dat geld
kan koopen. Het voedsel kan men voor een deel krijgen van de
coöperatie en de rest moet men koopen op de „vrije markt",
fcas es tal van Perzische kooplieden.
Koor het geheele rayon Astrakan, een pppeivlakte twee maal
grooter dan Nederland, was het broodkaart-rantsoen vastge
steld op 800 gram per dag voor een man, 400 gram voor een
vrouw en 200 gram voor de kinderen.
Het brood was zwartbrood, waarin ook vischmeel was ge
mengd en niet zoó voed zaam als Hol land sch brood.
De coöperatie-prijs daarvoor bedroeg 0.65 roebel per K.G., zoo
dat een matrozengezin met twee kinderen alleen aan het brood,
dat verkrijgbaar was op de broodkaart, de helft van het inkomen
kwijt was. Brood u-as echter in verhouding het goedkoopste. Ik
noem hier nog enkele andere prijzen: macaroni 0.70 per 200 gr.,
kroepa (een soort zaad voor pap) 1.35 per 300 gr., thee 0.45 per
pakje; suiker 5.65 per K.G., olie 1.35 per 400 gr., zeep 1.10 per
500 gr., tabak 2 roebel per 100 gram.
Dit zijn allemaal coöperatie-prijzen. Het eten, dat men in de
coöperatie kon krijgen was echter bij lange na niet voldoende
om de hongerige maag te vullen, dus moest- men wel vervallen
in de artikelen van de „vrije markt". En daar was alles peper
duur: brood 3 roebel per K.G., grauw meel 45—70 roebel per
baaltje, van 16 K.G„ kroepa 4045 roebel per K.G., suiker 23 roe
bel per K.G., vleesch 13—15 roebel per K.G., een costuum 200
300 roebel, een paar schoenen 175—225 roebel.
Ik heb deze cijfers genoemd om niet het verwijt te hooren on-
gedocumenteerdc praatjes te vertellen. Ze zijn alle uit de coö
peratie-lijsten en uit eigen koop-ervaringen genomen.
In hun dorheid zijh ze toch welsprekend, want men begrijp©
goed, dat het toch hierop neerkomt, dart een matroos bijna een
week zou moeten werken als hij eens 1 K.G. vleesch zou willen
hebben en dat het aanschaffen van een enkel stuk kleeding de
grootste financieele moeilijkheden opleverde, dat men daarvoor
drie of vier maanden zijn volle arbeidskracht moest geven.
Ik spreek hier natuurlijk in een arbeidersland over een arbei
dersinkomen. Wat was het practasoh resultaat van dit alles?
Dat de broodvraag eiken dag opnieuw bij allen nijpte, ook al
hadden zij werk. Ik verbaasde mij reeds de eerste dagen, dat ik
op de vloot was, over de wijze waarop de menschcn moesten
leven.
De dag begon 's morgens met zwart brood zonder boter, want
die was nooit te krijgen. Op mijn schuit dronk men er dan thee
bij, omdat ik die kon betalen, anders was het gekookt water. Het
middagmaal bestond weer uit zwart brood met gekookte viscb. De
bemanning nam dan nog een schaal met water waar de visch
in gekookt was, brokkelde daar brood in en noemde dit mengsel
„soep", 's Avonds at men weer brood met visch, meest' gekookt,
omdat olie slecht te krijgen en duur was.
De eenige variatie in het menu was, dat men den eenen dag
wel eens brood met visch en den volgenden dag visch met
brood ait. Het feit, dat men driemaal per dag brood moest eten
leidde er natuurlijk toe, dat men met z'n 800 gram (een stoot
brigadier had dan nog wel eens 1000 gr.) brood per dag niet toe
kwam en men wel eens drie of meer dagen geheel zonder brood
zat en volledig op visch was aangewezen.
Kreeg men dan nooit eens iets anders?
Bijna niet, want er was weinig te krijgen, hetzij omdat-het te
duur was, hetzij omclat er geen voorraad van was. Het volledige
rantsoen op kaarten bedroeg, met uitzondering van het brood,
200 gram macaroni of vermicelli, 300 gr. kroepa, 25 graim thee,
800 gram suiker, 400 gram olie, 500 gram zeep en 100 gram tabak
alles per maand "gerekend en dan moet ik er nog bij vertel
len, dat wij in Trout Front gevallen hebben meegemaakt, dat. er
in vier maanden geen suiker te krijgen was, in drie maanden
geen tabak en dat th.ee heelemaal een zeldzaam artikel was.
Ging het slecht met de oogst, dan had men ook nog tijden, dat
men slechts 50 pet. van het broodrantsoen kon krijgen.
De conclusie van dit alles? Hongerlijden!wat anders?
Nu spreek ik alleen over de streek, waar ik gewerkt heb en
wel gedurende de periode 1932—1934. Ik heb mijzelf ook afge
vraagd, of dit nu niet een bij uitstek aim land was, ol het elders
in Rusland niet béter is.
Wanneer ik echter de ervaringen hoorde van menschcn, die
elders waren geweest, hetzij in Tomsk (Siberië) of in Archangel
(Moermanskust) dan was steeds weer de eerste opmerking: „Bij
ons is hét veel slechter" en van de Wolga-Duitsche kwam men
naar ons toe, omdat het daar na de misoogst van dit jaar heele
maal hongersnood zou worden, wat ook inderdaad door de be
richten wordt bevestigd. Ook uit het Oeralgabied en de Kaukasus
kwamen berichten binnen van familieleden, die vroegen „kan. je
ons niet wat sturen? er is hier aan alles tekort".
Ik heb bij de cijfers en feiten hierboven genoemd nog steeds mij
im
bepaald tot de werkende arbeiders op het platteland. Over delv
honger in de stad. het urenlang in de rij wachten op brood en de al
ellende, die ik in Archangel zag zal ik nog in een speciaal*1
hoofdstuk spreken.
Steeds weer zal ik echter, niet uit lust tot erotiek, maar omdat
het de waarheid is, moeten wijzen op armoe en hongerverschüm '11
selen. Het is nu eenmaal niet anders. lei
ix
IK WORD MEDEWERKER VAN „DE BOLSJEWIEK" a
Indien men mij vroeger zou hebben gezegd, dat ik nog eens;
medewerker zou worden van het weekblad ,J)e Bolsjewiek", zou k
xk waarschijnhjk naar den geestelijken gezondheidstoestand (b
hebben' geïnformeerd van den man, die het zei. Tóch heeft' de c
loop der dingen daartoe geleid.
Om dat te verklaren moet ik wat vertellen over het publieke
leven m Rusland. d
De Russische dictatuur is een eigenaardige:- het recht vanlz'
cntiek is er met opgeheven, indien men echter maar goed in het
oog houdt, dat.het bij kankeren moet blijven en dat men nim-
mer moet hopen, dat het'ook nog iets zal uitwerken. ;d
-Zoo bespreekt men op vergaderingen en schrijft men in de c
couranten over allerlei misstanden en honderden commissies van
onderzoek trekken er op uit en dienen rapporten in, maar ver-
anderen doet er niets. 0
Toen ik voor het eerst van de visscherij terug kwam, bleek er r
nog steeds met voor huisvesting in Trout Front te zijn gezorgd. V
Ik had contractueel recht op een gemeubileerd hiiis en cultu-
reele verzorging", maar kon per gratie nog terecht komen 'in een
huis, waar. al negen anderen waren ondergebracht. Daaronder
waren ook drie leden van de R.K.I. (arbeiders en boereninspectie)
wien ik mijn geval toelichtte.
Ik kreeg dc raad een brief te schrijven, bevattende mijn grie-1
ven en in hun tegenwoordigheid zou die dan aan de directie
worden-overhandigd. Aldus geschiedde.
J (Wordt vervolgd.^'
