z VRIJDAG 11 JANUARI 1935
Economie en Financien
EERSTE BLAD PAG. 3
NIEUWJAARSREDE VAN
DEN BURGEMEESTER
Een psychologisch déraillement
van B. en W.
niet hetzelfde Is, bleek gister in de Rotter-
damsche rnad overduidelijk. Gedep. Staten
van Zuid-Holland hebben de raden van de
groote gemeenten om advies gevraagd over
de jaarwedden van burgemeester, secreta
ris en ontvanger en voorts is aan alle ge
meenten gevraagd om advies over do jaar
wedden dei wethouders en de presentiegel
den van de raadsleden.
Bij df> voorloopige beoordeeling van deze
zaak gingen ft. en YV. blijkbaar van de
naive veronderstelling uit, dat Gcdcp. Sta
ten wel eens voornemens kunnen zijn ecni-
ge salarissen te verhoogen.
Dus stelden zij voor oin de jaarwedde van
den secretaris aanzienlijk te verbeterendoor
he: classificatie.
Dat is logisch, meende de Voorzit
tor, als men let op de toenemende werk
zaamheden en verantwoordelijkheid van den
secretaris eener zoo groote gemeente.
De juistheid dezer logica geven wij
gcreedelijk toe en de raad denkt er ook zoo
ever. Bovendien erkent ieder de groote be
kwaamheid. geschiktheid en ijver van den
tegonwoordigen vriendeiijken en hulpvaar
digen secretaris rar Smeding. Zijn persoon
werd dan ook geheel uitgeschakeld als lid
na I'd verklaarde, dat men het psycho
logisch onjuist vond om thans salaris
verb oog ing voor te stellen.
Deo], zoo zei dn heer D o n n e r o.a., aan
Gedep. Staten mee, dat naar onze meening
do secretaris in een hoogere klasse behoor!
en dat ie zijner tijd hierover beslist moet
worden, doch nü niet
Bij de bespreking van de
jaarwedden der wethouders
was de heer v. d. Lust a'thans gelukkiger.
Hij betoogde daurbij. dat men op de wet
hO!id»rs«H la rissen dezelfde korting had moe
ien toepassen als op die der ambtenaren,
die gelijke bezoldiging genieten.
Volgens het voorstel van den Burgemees-
ter, opgemaakt in overleg met het. scnioren-
convent is de verlaging percentueel iets
minder.
Iedereen zal moeten erkennen, dat I n
deze dagen meer gevergd wordt van de
wethouders dan in normale tijden. Do re-
Bilt dc 1 ij k h e i d van geringer korting hestrij
den we dan ook niet. Maar psychologisch
ware het wellicht beter geweest om ook
hier geen uitzondering te maken. Samen
dragen moet de leu3 zijn.
1 Het voorste! van den heer v. d. Lugt om
lists verder te gaan dan voorgesteld werd,
uuv bon echter maar zes stemmen krijgen. De
uur jifoote meerderheid hield zich aan de af
spraak van het seniorenconvent
Over de presentiegelden
van de raadsleden werd niet gesproken. Dat
uur v,-as verstandig. Gezien het betrekkelijk lage
l;edra* en de toenemende werkzaamheden
I bad men op logische gronden wel voor
1 vei hooging kunnen pleiten, maar psycho-
Porfelogisch ware dit glad verkeerd geweest.
2.o§ Daarom was het beter, dat de raad er
'l-tO|over zweeg.
Dit ook te doen over de
brief van Gedep. Staten
'■'Zvare wel wat voel gevraagd.
Dit college hac nl. aan de raad geschre
ven, dat het in uiterste termijn een advies
verlangde voor 31 Dec. 1.1.; nu het pas op
12 Januari gegeven zou worden, werd er
-OiOgpen prijs meer op gesteld; althans niet
J®*®wat de jaarwedden van burgemeester, se
^j cretaris en ontvanger betreft. Gedep. Staten
H07zouden nu we' zonder advies bes'isson.
y'47 Dat is toch wel heel kras. meende de heer
aölpiemer (ar.). Het is waar, de rand had
in October, toen de salarisvoorstellcn ver
•M^lworpen en daardoor het verzoek om advies
•''^aangehouden werd, direct aan B. en W. om
jeen gedrukt stuk moeten vragen en niet
20.38 ')as ir' l)p(vmher' maar is er nu zoo'n haast
21 bij om deze enkele cijfers voor de hegroo-
10^0 tihg van 1935 te weten, terwijl de concpt-
2,017 begrooting nog bij Gedep. Staten ligt? Het
2..42 was /..i. niet noodig geweest het goedwillen
iy,c2i!e deel van de raad een reprimande te geven
lïVdli'.i wel ;n deze vorm.
in de avondvergadering werd gesproken
ever het onderwerp
W erkverschaf f ing
In den breede toonde de heer De B r u i r»
a.r.) aan. welke bezwaren hij tegen de pc-
hólgde methode heeft. Heel vaak wordt ge
pon werk in werkverschaffing uitgevoerd
ra dp bouwvakarbeiders trékken dan boven-
•e'd- ien aan kortste eind.
Anderen sloten zich hij deze zienswijze
an. Na een breede discussie over een vier
^Jjlal wprkverschaffingsohjectpn werd hij af-
e£ wnderliike stemming met 17 tegen 15 stem-
men besloten, dat de bestrating van Oud-
Math en esse (overigens een plan, dat in de
eèrste twee jaar niet voor uitvoering vat-
uurjbaar is) n'et in werkverschaffing zal ge-
Er iscbieden Of met de andere objecten
da£- stranribonl.ïvar'i Howk van Holland. Noor
der Kanaal en Zuiderbejrraafplaats snoedig
begonnen kan worden, moet de tijd leeren.
1RIJ
u J.
In de Gemeenteraad van Rotterdam heeft
nê«- de burgemeester een nieuwjaarsrede gehou
den. waaraan wij het volgende ontleenen:
Qrste plaats vergund mijn dank uit
Up snreken voor de heianasteilinff. welke ik
TTw midden en uit rt- burgerij mocht
ontvangen en TT voor 1935 mijn heste
axenlsrhen aan te bieden, voor Uzelf en TTw ge-
had Z'n. Tevens hecht tk er aan, om van deze
ver.(Plaats aan hen. die docr toevoeging
Pprn's en Hoogvliet en de andere gehieden
''<>ea burges van Rotterdam zijn' geworden, nog
nan-'epn WP"cnm foe te roepen.
„at' Na het uitspreken ven ziin gelukwensch
(Hen gaf sm\ eon uitgebreid overzicht over het
af^eloonen innr.
-Hpf inwonertal onzer gemeente ste-rg van
Pa- 537 894 tot 591.955. in hoofdzaak door di
sken j toevoeging var* de gemoonte Pernis c.a. met
voor'gpn ipwon nl al van 7.172.
Het aantal geboorten over het afeeioopen
té jaar bedroeg 9.97? «ogen 9 757 in 1933
Ook aantal strrieevAllon 4.197 tegen 4 398 In
va® 1933 Fr vpst'gdon zich alhier 18 719 nerso-
ion. we'k aantal onn'euw zeer sterk wordt
ïktsn overtroffen door d"t dpr vertrokken perso
-epdlTjori. hetwelk 24 R12 bedroeg,
woningvoorraad vermeerderde in Rot-
ora terdam met 3'R8 en te Hoek van Holland
lode j tpot 17 wonlnceni
wn-' onnpryb,kte van den In 1934 verkoeb
rzotippn bouwgrond Mppf hedir'dend aebfer bil
aat- die van de beide daaraan voorafgaande
•'«l jaren Verkoebt werden M1 78 H.A. tegen
eon toiaalnriis van f9178593. wna
dat 4-59-3 HA. aan don Rechter- pn 1.91.25 H.A
hst. aan den T.inVer Maa«cever. lp<ron den gi
tn'ddelden nrijs van resp f37.10 en f2G.-i?
pr vlerkante meter,
ter-1 -Ten aanzien van het bedrijfsleven zijn d'
Burgemeester Drooglcever Fortuyn
vooruitzichten, gezien de uitkomsten over
1934 niet bemoedigend. Als voorbeeld wees
spr. op de toestand in de metaalnijverheid.
Het aantal werkloozen bedraagt aan het
einde van het jaar ruim 2400 meer dan een
jaar tevoren. Het bij de Gemeentelijke Ar
heidsbeurs ingeschreven aantal werkzoeken
den hoven de 18 inar bedroeg op 31 Dec. j.l.
49.275, van wie 48.279 mannen en 2.998 vrou
wen, tegen 46.312. van wie 44177 mannen en
2.135 vrouwen op 31 December 1933.
De door den dienst voor Maatschappelijk
Hulpbetoon gedane uitkeeringon hadden op
15 December j.l. het bedrag bereikt van
(21.502.000 tegen ongeveer f23.319.000 od
30 December 1933.
Voor de haven
was 1934 een moeilijk jaar. Hoewel er reeds
in do laatste maanden van 1932 een eind;
was gekomen aan het gestadig achteruit-
loopen der meeste verkeerscijfers er, er in
1933 reeds een langzaam stijgende lijn viel
waar tp nemen, kan toch van 1934 niet ge
zegd worden, dat dit jaar voor het economi
sche leven in de groote havensteden van
N.VV. F.uropa een batig saldo heeft ge
laten. Integendeel, de moeilijkheden leken
er eer nóg drukkender dan te voren. De
streken, die het nationale en internationale
achterland dezer havens vormen zijn te fel
door de wereldcrisis getroffen geweest, de
kunstmatige regelingen en belemmeringen
van den internationalen goederonruil en
van het betalingsverkeer zijn te vele en te
ingrijpend geworden. Goederen moesten wor
den vervoerd en omgeslagen tegen kostprijs
zoo niet daar heneden, loonen verlaagd, af
schrijvingen kon.len niet worden verdiend
en de financieele reserves raakten allengs
uitgeput. Reorganisatie en aanpassing leg
den alom offers on- De sombere herinne
ring aan het afgeloopen iaar zal ook in de
havensteden niet spoedig uitgewischt zijn.
Moge de groote beteekenis, die Rotterdam
voor on9 land en voor ons natronale bedrijfs
leven heeft als schakel met de wereldecono
mie, zich in 1935, meer dan in het afgeloopen
jaar, weerspiegelen in een zoo soepel moge
lijke handelspolitiek. Moge algemeen het in
zicht doordringen dat onze haven als h«t
ware een groot complex van werkplaatseri
en fabrieken vormt dat als iedere andere in
flustrie werk verschaffen kan aan duizen
den. Diensten verrichtend voor het buiten
land. is onze haven i s transitohaven in ze
keren zin zelfs te vorgelijken met een ev-
portindustrie, en als zoodanig, vooral in deze
lijden van exportmoeilijkheden, bij uitstek
behartigingswaardig. Moge van Nederland-
sche zijde zooveel mogelijk datgene worden
nagelaten, waar loor ons transit' verkeer kan
worden geschaad en moge, bij onderhan-lelin
gen met het buuenla i, aan on> havenbe-
lang eenzelfde pricsire hotoekonis worden
toegekend als aan de exportbelangen var
onze industrie. Kan hierin van Nederland-
eche züde zelf worden voorzien, buiten ons
bereik vallen de internationale belemmerin
gen. die den omvang van onzen uitvoer en
van onzen doorvoer beperken. Moge in 1935
de overtuiging veld winnen, dat afsluiting
geen welvaart-scheppende factor is. en dat.
vanneer ieder land zich in economisch op-
'icht van alle andere losmaakt, het ook zich
zelf kwetst. Mog* derhalve worden ingezien,
dat wij in deze „den weg terug" moeten.
In 1935 zal ook van den gemeenteraad veel
Inspanning mopiïn worden gevraagd; is ver
oorloof mij, zoo besloot spr.. daarbij een be
roep te doen op de eensgezinde medewer
king van den raad. (Teekenen van instem-
-ing).
De heer Verheul (lib.) heeft als oudste
lid van den Raad de rede van den Voorzit
ter beantwoord
UIT HET SOCIALE LEVEN
DE MOEILIJKHEDEN IN HET BAKKERS-
BEDRUP TE AMSTERDAM
Besprekingen met den Rijksbemiddelaar
Dond6rda.gr vergaderde d« Rljksbomlddel&aa-
Mr S. de vries Czn opnieuw met de belangheb
benden tn het bakkersbedrijf te Amsterdam.
'ergad-ertog had zich ook de pas opge
richte en uogr niet Koninklijk goedgekeurd
Am.rterd&msche Bakkerspatroons Centrale. (He
opgaf ongeveer 200 leden te hebben, aangremeld.
Togen aanwezigheid deze.- oentr&le werd sterk
geopponeerd door de patroonsorganisaties, die
1 waren geweest In de od 21 Dec. afgreloo-
C.A.O. Na zeer langdurige besprekingen
heeft dezo centrale zich vrijwillig teruggetrok
ken en zloh dus ook vrijgehouden in de verder
ten opzlohte van de moeilijkheden to het bak
kersbedrijf aan te nemen houding.
De Rljksbomlddelaar deed daarna mededee-
llnB van de stappen, die hjj bü den minister
van Econ. Zaken, en bij den wethouder voor do
Levensmiddelen voorziening te Amsterdam Mr
Kropman, had gedaan, teneinde zich op ds
hoogte te stelden van eventueele bereidwillig
heid van overheidswege om met dwingende
bepalingen ln het bakkersbedrijf In to grijpen.
De minister heeft zich zijn houding voorbe
houden, totdat een concreet voorstel te zijner
kennis zal zijn gebracht
Terwijl alle aanwezigen de voorkeur zouden
hebben gegeven aan de door den Rljksbentld-
delaar ontworpen Idee, dat de gemeenteraad
bij strafverordening een minimum broodprijs
voor Amsterdam zóu vaststellen hoorde men
tooh met genoegen, dat E,. en W.' van Amster
dam het plan hadden om een verordening tot
°*""d te brengen,waarbij de vorkooi» van
dueelen kostprijs ViBH
Men ging uit van de veronderstelling,da'!
onder lndtvldueelen kostprijs zou mogen wor-
aangenomen de kostprijs van het brood.
gefabriceerd.
Het sprak vanzelf, dat
dergelijke veror
,1e omstandigheden
r.l.
de bedoelde verordening
April ln werking zou kunnen treden, wat de
houding van partijen tot dien datum t.a.v. de
arbeidsvoorwaarden zou zijn.
Toen partijen op dit punt niet bleken direct
tot overeenstemming tp kunnen komen, heeft
de Rljkshemiddelaar voorgesteld, dat men met
ingang van 21 Januari tot 1 April zou voort-
werkon ondor de vtggueur van de afgeloopen
C.A.Ö.. met dien verstande, dat het loon van
den bankman inplaate van 83 zou worden 3d
en de ultkeerlng uit en de bijdrage tot et
klndertoeslagfcnds gedurende dat tijdperk zal
worden stopgezet. Partllep hebben beloofd,
deze voorstellen zoo spoedig mogelijk ln hun
Tanlsatles aaji de orde te stellen.
Land- en Tuinbouw.
VERVALDAG BLOEMBOLLENPRlJZEN
Aanvulling saneeringsplan 1934
Volgens mededeeling in de St. Crt. heeft de
nrJnister van oeconomische zaken, gelet op ar
tikel 10 van de landbouw-crisiswet 1933 en
artikel 5, onder C, b, van het bloembollensa-
neeringsplan 1934 (Export), besloten, aan het
»ilot van artikel 15 van de beschikking van 31
Juli 1934, no 20249, afd. landbouw-crisisaan-
gelegenheden, b'oembollensaneeringsplan 1934
lExportbeschikking), twee nieuwe leden toe
fe voegen, luidende:
„De vervaldag voor de betaling van de in
dit artikel genoemde prijzen moet worden be
paald voor of op 1 Mei 1935; voor vroegere
betaling dan op 1 Mei 1935 mag per maand
pCt. korting worden verleend, tot een maxi
mum van totaal 5 pCt.
Andere kortingen of andere tegemoetko
mingen. alsmede gratis leveringen, zyn niet
toegestaan, behoudens goedkeuring der Cen
trale".
Dezer dagen is te Groningen een zeer
druk bezochte vergadering gehouden, die
uitgeschreven was door den Bond voor iand-
pachters en hypothr'ekboeren.
Op deze vergadering werd eerst door Dr.
Ir. M. D. D ij gesproken over de vraag ot
devaluatie ol handhaving van den gulden in
het boeren I clang is, waarbij hij devaluatie
een noodzakelijk kwaad noemde om scheef
getrokken toestanden te verbeteren, doch
niet afdoende om dt crisis op te lossen, al
zal er een meer stabiel prijsniveau door
ontstaan.
Doo" den heer H. S. van Houten werd
gesproken over de vraag: Hoe wordt de
nieuwe pachtwet er wat zal er gebeuren
voor de bvnotheekhoeren?
Allereerst schetste spreker het droevig lot
der kleine hoeren. Critiek werd uitgebracht
over de steunpo'itiek en het streven naar
aanpassing dei regeering, alsmede over het
systeem der boerenbonden.
Spr. betoogde, dat er geen verbetering
mogelijk is zonder een goede pachtwet, een
pachtwet met continuatierecht en verplichte
bindende taxatie, en niet zooals de hoeren
honden wensrhen zonder continuatierecht
Dit laatste zal voor de pachters niet gunstig
zijn.
Gevreesd wordt, dat minister Colijn, de
Wild»1 en Slotemaker de Bruine een pacht
wet willen hebben als door de poeienhon
den word? gevraagd. Minister Oud en Mar
ehant vinden dit een mrger heestie en d<
laatste wil een wet die de eerste drie weer
te mild vinden. Spr. vermoedt, dat een com-
promisvooivte] voor de pachters geen bevre
diging zal brengen. Nu de Katholieke hoeron
in beweging komen, zal er van Ministei
Van Schuil: wel een goed wetsontwerp tc
wachten ziin en als de katholieken daar
hun goenkeuring aan hechten, zal volgen'
spr. er wel een goede wet komen.
Gemengd Nieuws
Doodelijk ongeval te Rotterdam
In de havenwijk is gistermiddag om
streeks 5 uur een ernstig ongeluk ge
beurd. De 10-jarige jongen C. van Gef-
fen uit de Jasmijnstraat is in de Put-
schelaan ter hoogte van de Chr. de
Wetstraat op de treeplank van een
kolentrein gesprongen. Deze trein, be
staande uit een rangeerlocomotief en 20
kolenwagens reed in de richting van
Charlois. De jongen is op de treeplank
van een der wagens gesprongén, en
wel op de vierde wagen van achteren
af.
Door de gladheid het had even te
voren wat gesneeuwd is de jongen van
de treeplank gegleden en op de rails te
recht gekomen. De wielen der drie achter
ste wagens gings hem over beide beenen.
De machinist merkte van het ongeluk
niets, doch twee wielrijders, die het zager»
gebeuren, haaJden de locomotief in en
waarschuwden den machinist, waarop deze
don trein tot stilstand bracht. Toen was
het echter te laat De geneeskundige dienst
vervoerde den jongen naar hot Ziekenhuis
aan den Coolsingel. Het rechterbeen was
hem afgereden, terwijl het linkerbeen ven
bri'zeld was
Eenige uren na zijn opneming in het
Ziekenhuis is de jongen aan zijn verwon
dingen bezweken.
BURGEMEESTER ALBURyS BRIEF AAN
DE SCHOOLJEUGD VAN BODEGRAVEN
To?n de „Uiver" van de Londen-Melbour-
nerace veilig en wel geland was op de ren
baan van Albury, dank zij de hulp der be
volking, zonden de jongens van de 7e en 8e
klasse van meester Bogüart een dankbrief
aan den burgemeester, schrijft men uit Bo
degraven aan de „Leidsche Crt." Van knik
kercenten 't was juist in die gewichtige
jongensperiode werd de briefporto bij
elkaar gebracht en Koos bracht het dank
schrijven voor de spontane hulp aan onze
dappere piloten. We schreven toen 26 OcL
1934. Maanden verliepen en geen antwoord
kwam. Tot de postbode op 5 Januari 1.1.
een groote gele envo,oppe met vreemde post
zegels er op in meesters bus deponeerde. En
daar was h<»l antwoord uit Australië op den
brief van de schooljongens.
En wa{ voor een antwoord! Drie heele
kantjes vol, eigenhandig d^or den burge
meester geschreven, dat was wat voor het
jongenshart Dat was om er trotsch op te
zijn. Wat werd die brief uit dat vreemde
werelddeel bekeken, betast, bewonderd. En
natuurlijk moest ie vertaald worden, elke
regel, alles wat er in stond. Dat begon al
bovenaan: Mavor's Room, Municipality of
Albury. De datum. En toen werd er gelezen
hoe gaarne de Albury-bewoners onze piloten
geholpen hadden, doch ook hoe erkentelijk
men daar geweest was voor de vele bewij
zen van meeleven en dankbaarheid uit
Holland. Niet bet minst voor de benoeming
var. burgemeester Waugh tot officier in
de orde van Oranje Nassau. En de Mavor
vervolgde in zijn brief, dat hij bij zijn
bezoek aan de St. Josephsrhooï in Alhnrv
op 24 November een mooi lied gehoord had
van een lief Hollanrtsrh meisje, waarin de
toc.ht van de ..Uiver" en de hulp dor be
volking werd herdacht. Het geheele nro-
trromma van dien feestavond in de St.
Patrick's Hall in Albury had burgemeester
er voor de aardigheid maar bij gedaan. Ten
slotte deelde hij nog mede. dat, als hij
Holland zon hezockpn school van mees
ter B. en zijn jongens cok bezócht zou
worden.
De groote. gele enveloppe bleek dus nog
meer te bevatten dan hef lang verwachte
antwoord. Het programma van de schoo'.
aan den anderen kant van den aardhol.
ring van hand tot hand. En ja, zoowaar
daar kwam het poriret van den burgemees
ter met zijn handteekening ook nog uit de
map. En de bekende renbaan, oer, foto van
de baan met met kruisje er op, waar de
Uiver" geland was in dien stikdonkeren
stormnacht,
't Was te veel om dat alles zoo spoedig
mogelijk nu te kunner, rcaliseeren voor de
jeugdige gemoederen. Want nog was de
map niet leeg. Een foto van het oorlogsge-
denkteeken, dat volgens burgemeesters kant
teekening 's nachts verlicht wordt door
3500 lampjes en daardoor 65 mij) ver te zien
was. Voor de ,.Uiver" piloten was het een
lichtbaken geweest op den weg naar Albury
Uit den brief kwam ook nog een uitgebreid
feestprogramma van 't 100-jarig bestaan der
stad, de foto's van een kinderfeest op de
renbaan, waarbij 1500 kinderen aanwezig
waren en nog aJ eenige andere bezienswaar
digheden uit de stad zelf.
JUBILARISSEN BIJ BENDER
Nadat op 5 December 1934 de lieer B. H.
Buys leider van het Arnhemsche filiaal
van O. C. Bender's Pianohandel zijn 40-
jarige werkzaamheid bij de firma had her
dacht, vierden op den laatsten dag van het
jaar 1934 en op 8 dezer de resp. heoron J.
H. de Vré meubelmaker-politoerder en P.
J. Udo. de kundige techniker, hun 40-jarig
jubileum in den dienst der firma te Am
sterdam.
Het is de gewoonte hij deze firma een
25 jarig jubileum van een lid van het perso
neel steeds recht feestelijk te herdenken,
zoodat de betrokken jubilaris een onverge
telijke herinnering daaraan houdt.
De 40-jarige jubilea (er zijn reeds vier
leden van het personeel met 40 of meer. be
nevens elf met meer dan 25 dienstjaren)
worden wal. soberder gevierd, mede met het
oog op de tijdsomstandigheden, zoodat de
huldiging van de drie reeds genoemde juhi
iarissen op eenvoudige wijze plaats vond.
Ook bij dezo gelegenheden bleek telkens
weer de prettige verhouding, die tussrhen
nersoneel en directie riezer firma bestaat.
Moge nog een gelukkige toekomst zoowel
voor de jubilarissen als voor de firma zijn
weggelegd.
itaan". Aangenaam werd hierover van ge-
tachten gewisseld, waarbij de inleider breed-
oerig op de vragen inging. Te vroeg was het
laat. De bespreking werd daarom ook gedeel
telijk tot de volgende vergadering aangehou-
ren. De yoorzitter eindigde met dankgebed.
UIT DE ANTI-REV. PARTIJ
KERKWIJK. Dinsdagavond j.l. vergaderde
de Arja-vereen. „B. van Bergeyk".
De voorzitter opende de samenkomst en be
groette inzonderheid weth. den Otter.
Na goedkeuring der notulen refereerde de
heer E. P. van Ooyen over „De opkomst der
Chr. vakorganisatie en haar recht van be-
ROTTERDAM
Was dat maar waar!
Onze bouwkundige medewerker schrijft
ons:
Bij de beschouwing van de foto van het
Rotterdamsche nieuwe Beursgebouw in Uw
blad van Dinsdag ontsnapte me een zucht:
Was dat maar waar!
Zeker het is logisch om het bekroonde
prijsvraagontwerp te denken aan onzen bou
levard nu we lazen, dat een nieuwe beurs
gebouwd zal worden.
En toch is niets minder waar!
Plet gebouw, waarvoor thans bouwvergun
ning verleend is en met den bouw waarvan
een begin is gemaakt, lijkt heel weinig op
de bovengenoemde afbeelding.
We betreuren dat in hooge mate.
En nog meer betreuren we de wijze,
waarop deze veranderingen hebben plaats
gehad en door de autoriteiten zijn goedge
keurd.
Natuurlijk had de Baad van Beheer als
opdrachtgever het recht, wellicht zelfs den
plicht, om een belangrijk zuiniger plan te
vragen. De omstandigheden gaven hiertoe
inderdaad alle aanleiding.
Tot zoover is er geen redelijke bedenking
tegen den gang van zaken in te brengen.
Maar als nu als gevolg van deze opdracht
door der. architect een gebouw ontworpen
wordt, dat weinig meer dan den naam met
het prijsvraagontwerp gemeen heeft, zou
men verwachten dat Rotterdams burgerij
van deze groote verandering althans in
kennis zou zijn gesteld.
De vertegenwoordigers dier burgerij d;
leden van den Raad hebben het nieuw»
plan zelfs niet onder de oogen gekregen.
De vraag of de Raad ook aan dit plan zijn
medewerking wil verleenen is blijkbaar
geheel niet aan de orde geweest.
En toch is de gemeente Rotterdam m-et
de helft der aandeden, ook voor de helft
de opdrachtgever. Dat B en W. hebben
gemeend hun medewerking ook aan een
gehee' ander plan te mogen geven dan aan
de uitvoering van het plan. waarop de
Raad zijn beslissing destijds heeft geba
seerd. kan op zichzelf te waardeeren zijn.
Dri de_ie autoriteiten gemeend hebben dit
te kunnen doen zonder er den Raad in te
kennen, stelt wel zeer teleur.
Immers als deze belangrijke wijziging
aan den Raad was kenbaar gemaakt, had
publiek en pers er mede kennis van geno
men en was critiek achterwege gebleven.
Critiek op de gestie van hen, die namens
de gemeente deel uitmaken van de:i Raad
van Beheer en van het College van B. en
W.
„Belangrijke beslissingen zouden eerst
genomen worden als de Raad van Rotter
dam was gehoord", zoo ongeveer staat in^de
instructie voor de gedelegeerden in den
Raad van Beheer van de beurs.
Burgemeester en Wethouders hebben dö
totale verandering van het plan geen be
langrijke zaak geacht! xi
Qunnt'té négligeable voor de Rotterdam-'
sche burgerij en haar vertegenwoordigers in
den Raad. Wat malen we er ook om wat er
voor gebouw op onzen Coolsingel komt?
7ou de haast wcv.rmee vóór 1935 een for
meel begin moest worden gemaakt met den
bouw ook hier schuld hebben?
En zou daar ook de oorzaak zijn te zoeken
dat de uitvoering van het voorbereidend
werk ondershands wordt aanbesteed?
De eerste „daden" van den Raad var.
Beheer beloven niet veel goeds voor de toe
komst
LICHAMELIJKE OEFENING
DE N.C.V3. COMPETITIE
Programma voor morgeo
1. Unicum II—Zwal. II
4. D.OS. II—Gr. Wit n (Toopad)
8. S.H. III—Unicum IV
9. Trekvogels II—I) O S. III
10. Centrum III—V.V.O. III
District Zwolle
BrocnpharmExc.
Be Quick II—C RV. TI
Go Ahead II—Volh. III
Sportclub IIOlympla U
M.J.V. II—D.O.S. II
Onze uitvoer in December
de Statistiek, bedroeg de Nederlandsche
uitvoer van metoaldraadgloeilampen voor meer
dan 16 volt in December 1931 1.435.200 stuk.»,
ter waarde van 528 931. tegen 1.270.110 stuks,
ter waarde van 433.505 In November 1934. en
da uitvoer va« metaalilraadgloeilampen voor
16 volt en lager ln December 1934 633.800 stuks
ter waarde van 91.451 tegen 682.300 stuka te»-
waarde vain 119.142 ln November.
Lagere prijzen voor Kunstzijdt
Volgens opgave van het Centraal Bureau
voor de Statistiek, bedroeg do Nederla.nd.sche
uitvoer van garens van kunstzijde, ongeverfd,
ongebleekt of gebleekt (gespoeld en aan
streng) ln December 1934 613.712 kg. netto te-
waarde van 1.207.809. tegen 471.125 kg. netto
ter waarde van 953.248 In November 1934.
De prtjs la gedaald van ƒ2.02 per kg. netto
ln November tot 1.97 ln December.
Uitvoer van radio-artikelen
Nederlandsche clearinginstituut
Stand der clearingen per 8 Januari 1935
Clearing met Duitschland
1. Stortingen to Nederland 4.226 830 (vorige
Stillhalte 4.100.000),
Reichsba.il k ƒ171891 3.312.746); d. nieuwe
onder de Clearing vallende vorderingen
3.279.132 40 326.817).
2. Stortingen ln Dultachland (nieuwe ondei
de Clearing vallende vorderingen): 51.828.283:
in 1934 meer gestort dan ln Nederland voo-
dezelfde vorderingen bestemd 11.501.466. ge
stort 1—8 Januari 1935 5.477.639, totaal
16.979.105.
S. Uitbetalingen ln Nederland 37.112.606
betaald 1—8 Januari 1935 3.496.929, waarvan
tegen saldo beschikbaar voor nieuwe vorde
ringen op 81 Dec. 1984 ƒ3.214.211. Saldo (la
mindering komend van het bedrag onder 1 d)
282.718.
in verband met de afsluiting van het boek
jaar 1934 hebben de pljfere vara den atand per
8 Januari 1985 eleohts betrekking op de pe
riode 18 Januari 1985, met dien verstande
evenwel, dat, voor zoover dit voor een juist
overzicht over de clearing noodzakelijk Is
met de saldi op 31 December 1934 Is rekenlag
gehouden. BIJ de desbetreffende posten ls
zulks in cijfers aangegeven.
Hetzelfde geldt voor de cleartogcljfers no
pens Chili en Turkije.
Clearing met Chiii
(ClearingrekeniiLg A'»
1—8 Jan. '85 totaal 50.195.
2. Stortingen In Chili 4.942 327.610)
3. Uitbetalingen ln Nodorland ƒ277.349. Saldo
beschikbaar tegen ln 19-14 In Chili gedane stor
tingen 50 261. betaald 1—8 Jan. '35 15.831,
blijft saldo 34 43).
4. Tot de Clearing toegelaten Nederlandsche
vorderingen, waarvan nog geen bericht van
storting bij de Banco Central de Chile werd
ontvangen 190.5-10 172 471)
5. In particuliere compensatie toegelaten
96.739: nog te verrekenen saldo van 1934
9.036; nieuwe posten 18 Jan. 1935 ƒ3.39,
totaal 1«75.
Clearing met Turkije
1. Stortingen In Nederland 16 294 464.769)
waarvan bestemd voor: a vrije rekening Turk
sche Centrale Bnnk 4.888 136.431): b. on
der de Clearing vallende vorderingen 11.406
318.338)
2. Stortingen In Turkije 620.662: in 1934
meer gestort dan ln Nederland voor onder de
Clearing vallende vorderingen 302 323. ge
stort 1—8 Jan. 1935 23.946. totaal 326.269.
3. Uitbetalingen ln Nederland 305.807: be
taald 1—8 Jan. '35 ƒ15.716; waarvan togen
saldo bestemd voor onder de Clearing vallende
vorderingen op 31 Dec. 1934 ƒ12.531; Sn.ldo (in
mindering komend van het bedrag onder 1 b)
ƒ3.185.
4% Tot de Clearing toegelaten Nederlandsche
terugvordering
DE INDUSTRIEBANK
IN OVERIJSSEL
Een onderhoud met den Commis
saris der Koningin in deze
Provincie
Economisch-technologisch
onderzoek primair
Krachten zullen gevonden worden,
die tot onderlinge samen
werking bereid zyn
Naar men weet, worden in Overijssel pogin
gen aangewend om te geraken tot oprichting
van een Industriebank. Een verslaggever van
het Persbureau Vaz-Dias heeft zich tot den
Commissaris der Koningin gewend, Mr A. E.
Baron van Voorst tot Voorst, die zich bereid
verklaarde over deze uiterst belangrijke kwes
tie het een en ander mede te deelen.
Het is niet juist, zoo begon de Commissaris,
te veronderste'len dat het in de eerste plaat?
tc doen is om binnen zeer afzienbaren tijd in
de provincie een Industriebank te veetigen
en dat ik zou verwachten, dat tengevolge hier
van allerlei industrieën uit den grond zouden
verrijzen. Wij moeten in de eerste plaats be
ginnen met te onderzoeken, we'ke mogelijk
heden de provincie op industrieel gebied nog
biedt. Daarvoor is noodig een economisch-
technologisch instituut, of, een onderzoek in
stituut. De z.g.n. onderzoek-commissie, welke
onlangs is benoemd, heeft ondertusschen geen
andere taak dan om te onderzoeken hoe wy
in Overyssel dit vraagstuk moeten oplossen
en te rapporteeren welke lyn zal gevolgd
moeten worden, m.a.w. wat in het belang van
een positieve welvaartepolitiek-camoagne zou
gedaan kunnen worden. Voornamelijk zal het
instituut voor de klein- en middenbedrijven
een yiachtige steun kunnen zijn. Immers juist
deze k'eine bedrijven zyn niet kapitaalkrachtig
en niet voldoende geoutilleerd genoeg om een
eigen onderzoek in te stellen. Bovendien
heerscht juist bij deze veel traditie en ook een
neiging om uit een soort sleur en gemakzucht
steeds hetzelfde te produceeren, zonder ze'fs
wijziging te brengen in de productie-methode.
Het valt dergelijke ondernemers dikwijls
niet gemakkelijk om over zekere enge grenzen
die zy zichzelf gesteld hebben, heen te kijken.
Aan het economisch-technologisch instituut de
taak hen te he'pen, hen met raad en daad ter
zijde te staan. Dan lijkt het my geenszins
uitgesloten, dat indien de adviezen betaald
worden, zooals men b.v. administratieve advie
zen vap accountants betaalt, dit instituut
zich na verloop van eenigen tijd zelf zal be
druipen.
Economisch-technologisch instituut
te Delft?
De Commissaris gaf als zyn meening te
kennen dat het beter ware, als alle provinciën
zouden medewerken aan de vestiging van het
centraal -economisch technologisch instituut.
Dit instituut zou wellicht verhonden moeten
worden aan de Technische Hoogeschool te
Delft, omdat daar de beste laboratoria zyn
gevestigd en daar het centrum is van weten
schappelijke onderzoekers, die in deze zaak
leiding kunnen geven.
Ook zouden dan jonge studenten of pas
afgestudeerden bij dit belangrijke werk be
trokken kunnen worden. Het is beslist fout,
zooals sommigen meenen, te veronderstellen
dat het economisch-technologisch onderzoek
gedaan km worden door jonge ingenieurs, die
nog zonder emplooi zyn; wel kunnen deze
jonge menschen in het werk betrokken wor
den, doch dan onder de leiding van gerouti
neerde wetenschappelijke onderzoekers.
De mogelijkheid ontstaat dan dat de toe
komstige onderzoekers bii dezen arbeid wor
den ongeleid om later zelf als leider te kun
nen optreden. Wanneer een centraal-econo
misch-technologisch instituut wordt opgericht
dan zouden de provincies hun economischb-
technische correspondentschappen kunnen heb
ben. Wij moeten echter bij dit alles de groot
ste voorzichtigheid in het oog houden, w'.i
mogen niets forceeren en waken tegen elke
kunstmatige opschroeving.
De Industriebank in Overijssel.
De Industriebank in Overyssel, aldus ging
de Commissaris voort, kan het gevolg zyn
het onderzoekwerk, dat thans de Commis
sie heeft aangevangen. Wordt een dergelijke
bank opgericht, dan is het m.i. waarschijnlijk,
dat vele particulieren zich tot deze nieuwe
beleggingsmogelijkheid aangetrokken voelon.
Ook de Kamers van Koophandel en de ge
meenten hebben hierin een taak.
Volgens mijn opvatting zullen de Provinciale
Staten te beslissen hebben of de provincie zich
fnancieel bij dit project zal interesseeren.
De Staten keurden allerlei plannen, tot uit
voering van openbare werken, als Schipbeek
Bolksbeek, Reggewerken, Twente-Rijnkana-
len, N.V. Ontginningsmaatschappij Land van
Vollenhoven, waarbij groote bedragen waren
gemoeid, goed, en participeerden in waterlei
ding-maatschappij en IJsselcentrale.
Het lijkt mij niet onjuist dit actieve wel-
vaartswerk, dat zeker een groote werkverrui
ming inhoudt, financieel zeer krachtig te steu
nen. Principeel ben ik voor oprichting van een
Ned. industriebank. Wanneer het niet aan het
particulier initiatief gelukt deze op te richten,
moet de Staat helpen. Tot het uiterste zal
ik mij echter verzetten als de nationale
industriebank een Staatsindustriebank zal
worden, waardoor de overheid zeceingskracht
zal krijgen in de interne bedrijfsleiding der
verschillende industrieën en dat dus zou
leiden tot staatssocialisatie der bedrijven.
Tens'otte deelde Baron van Voorat tot
Voorst, no" meem'ng mede over het reeimvrie
karakter der Industriebank. Men mag onder
regionaal niet in de eerste plaats provinciaal
verstaan. Het is zeker niet uitgesloten, dat
Overijssel, Gelderland en Drenthe, in velerlei
opzichten kunnen samenwerken. Men houde
zich vooral aan het devies, dat regionaal niets
ondernomen mag worden, dat nationaal niet
verantwoord is. Ik geloof, zoo besloot de
Commissaris, dat in d» "rovincie Overijssel de
krachten gevonden zullen worden, die in dit
opzicht tot onderlinge samenwerking bereid
zijn, teneinde tot doelbewusten arbeid te
geraken.
Van nabij en ver
De Continental Cnn Oy. koert oen rnr«l«
matto kwartaaladtvldend uit van $0.60 en da
Wool worth Cy. van $0.60.
4 n»;^in«<i?«»s,Sw?.r B.ehol",en Inschrijving op
1 55.».00n 4 a obligaties nn de «tlchtlng „De
Drinkwaterleiding Noord-Weet Utrecht" ».o
Breukelen. werd het aangeboden bedrag der
mate overteekend. dat op d« grootere lnsehrlj-
V naren eeu nan»i«nlljke reductie moest plaats
vinden.
Pe American Smelting keert, naar uit
New-York geseind wordt, een dividend uit van
3 op de 6% cumulatief preferente aandeelon
waardoor het achterstallige dividend tot 13.50
wordt teruggebracht.
vaë" ru9 Bemiddelde dn geil Jk.«cho productie
^jL BeeindiscT 5 Jan** 2 SSIuJÓo katern tegen
2.441.000 vaten ln de voorafgegane week.
De proctor nnd Gamble keert een onver-
underd kwarUalsdividend uit van 374 $-cents
per aandeel. 1
De NI van verkocht gieter ïr.TOO ton supe
rieur voor export naar Brltach-Indië.
Volgena een Anetn-telegram uit Bandoeng
beoroegvn de totaio ontvangsten van de Indi
schs Staatoapoor over 1931 25.507.614 tegon-
over ln 1933 29.30).321.
Pc Productie over December 1934 der
?o'»,«„ scn,feM Exploratie MIJ. hooft bod ragen
38.580 kg. ton (v.m. 36.200) ruwe Olie waar-
tï'in HeaPt?1* .VBn Kloesng 1330
jv.m. 8-0) kg. ton van het Ra-contract Noord-
Kloeang 34.600 (v.m. 34.000) kg. ten en van de
concessie Llmau 2C50 (v m. 1380) kg. ton
De productie Ls van 410 370 ton ln' 1033* ge
stegen tot 458.900 ton ln 1934. S
Voor het Hoog Federaal Gerechtshof te
p yan de rijf
Congres de
aule In Icentnjt*.
te stellen. De procu
den toegewezen,
noodigde bedrag»
verhoogd zouden
voord In verband
van plan zijn de Invoerrechten op auto-
onderdeelen aanzienlijk to vertogen.
De ..Miner va"-fa brieken zouden aldus de
isis worden voor do vervaardiging van auto':
'or de overnemende groep voor geheel Eui^