MAANDAG 17 DECEMBER 1934 Firma C. JöRG Sr. UTRECHT OPGERICHT 1819 SCHOUTENSTR. Nr. 7 TOGA'S - HEERENKLEEDING Kerknieuws. GEREF. KEREN (H.V.) Bedankt: Voor Oostcrend (Texel), B. Kok te Oudemirdum (Fr.). CHR. GEREF. KERK Bedankt: Voor Sneek, D. Biesraa te Bero Utrecht. M. Heikoop te EV. LUTH. GEM. Drietal: Te Amsterdam (vac, Boerlijst) W. J. Kooi Manger te Devi Tiel'en C. Riemers te Bussum. Te Amsterdam W. J. Kooiman te Deventer. AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE Zondag 13 Jan. hoopt candidaat G. van Hoegee van Arnhem zijn intrede te doen bij de Ned. Herv. Kerk te Gieterveen. Bevestiger is Ds. J. A. de Vor van Ten Boer. Vrijdagavond had in de Gerei. Kerk te Borne de bevestigiog plaats van cand. K. G. 1 d e m a, beroepen predikant bij de kerken van Borne en D 1 d e n, door diens vader^Ds. S. Idema van Wins urn (Gr). De bevestiger had tot tekst 1 Cor. 4:2 en sprak van den eisch Gods, door in en aan het ambt gesteld. Aan de handop legging werd behalve door den bevestiger ook door verschillende predikanten uit genabuunde kerken deelgenomen. Zondagmorgen deed Ds. Idema zijn intrede te Delden en des middags te Borne Als tekst koos Z.Eerw. Ps. 103 8. Na de predikaties volgden toespraken tot zijn ouders, den Kerkeraad, de gemeente, den consu lent van Borne en Delden Ds. V. K. Kuyvenhoven, dc deputatie der Classis Deventer, jeugdvereen-,gin gen en tot het Gemeentebestuur welke toespraken op hartelijke wijze door de vertegenwoordigers der genoemde collegs werden beantwoord. Gisteren heeft cand. H. de Jong afscheid genomen als hulpprediker van de Geref. Kerk te Voorburg, sprekende naar aanleiding van Joh. 6 66-6S. Aan Ds. Mr. de Vries bracht hij dank voor de aangename samenwerking. Toegezongen werd den naar Hoek van Holland vertrek- kenden voorganger Ps. 121 4. Niet Donderdag 13. doch Dinsdag 18 Dec. as des avonds half acht zal Ds. L. S. den Boer. Chr. Geref. predikant te Arnhem in de Chr Geref. Kerk te Leerdam bevestigen tot voorganger den heer D. L. Aangeenl Cand. J. V i s se r hoopt 23 Dec. a.s. intrede te doen bij de Ned. Herv. Gemeente te Midsland na door Ds. P. W. B. Haseloop van Hoorn (Texel) te zijn bevestigd. EMERITAAT Ds. M. A. VAN RHIJN Het Provinciaal Kerkbestuur van Gelderland heeft op verzoek tegen 11 Mei a.s. eervol taat verleend, na volbrachten 40-jarigen dienst, aan ds. M. A. van Rhijn, predikant te T Ds. M. ROOSEBOOM Vandaag heeft Ds. M. Rooscboom, em. pred. der Geref. Kerk van Hillegersberg rbregge en thans wonende te V o o r- burg, zijn 80en verjaardag mogen vieren. Hij is in 1S87 candidaat geworden en heeft na zijn eerste gemeente Aal ten, de kerken van Wirdum en Oosterend (Texel) gediend; Op 10 Oct. 1909 kwam hij te Terbregge en in April 1925 heeft hij zijn emeritaat gekre gen. Ds. J. J. Impeta In den gezegenden ouderdom van 84 jaar is te Kampen, waar hij de laatste jaren ten huize van zijn zoon, Dr. C. N. Impeta, woonde, overleden Ds. J. J. Impeta, em. predikant der Geref. Kerk te Katwijk aan Zee. Een zeer bekende figuur in de Geref. Kerken is met dezen talentvollen dienaar, wiens kanselga^en inzonderheid de aandacht trokken, heengegaan. Velen vao het thans in den levensavond staande geslacht zullen zich dezen sterken strijder, ook voor het Chr. onderwijs, met dankbaarheid herin- Op 30 April 1850 is Johannes Jacobus Impeta te MedembHk geboren. Aanvankelijk scheen zijn weg naar het onderwijs gericht; hij bezocht „De Klokkenbergdoch later ging zijn levenslijn in andere richting; hij kwam aan de Theol. School te Kampen, waar hij in Juli 1877 candidaat werd. Ds. Irapeta's eerste gemeente was s-Gravendeel; in 1886 ging hij naar Schiedam, in 1888 naar Al phen a. d. Rijn, in 1893 naar Leeuwarden, in 1895 naar Sneek en van 1898 tot 1926, het jaar van zijn emeritaat, stond hij te Katwijk aan Zee. Zoo heeft de overledene bijna een halve eeuw de kerken mogen dienen, en waar hij gestaan heeft, liet hij het spoor van trouw dienaar, trouw ziels verzorger en trouw strijder voor den naam des Heeren na. Met de politiek heeft hij zich trimmer buiten en boven de grenzen van zijn burgerplicht ingelaten. Wel had het Christelijk Onderwijs de liefde van zijn hart. Daar is bijna geen provincie in ons land. waar hij indertijd niet een Unierede hield op zeer onderscheidene plaatsen. Ook aan de pers heeft hij een deel van zijn krachten gewijd. Een poosje was hij mede-redacteur van ,,De Friesche Kerkbode" en van „Het Vaan del"; jaren achtereen van het „Geref. Volksblad", ook verschijnend als „Noord-Hollandsche Kerk bode". Hij nam dan 't liefst voor zijn rekening dc stichtelijke stukken, de meditaties. Die hebben dan ook bij henderden in genoemde bladen een plaats gevonden. Ds. Impeta genoot een bijzonder sterke gezond heid; hij heeft in zijn ambtswerk bijna nooit op Zondag of in de weck. één uur wegens krankheid Als algemeene karakteristiek van zijn ambtsbe- Ds. G. M. VAN RENNES Woensdag viert Ds. G. M. v. Rennes, Geref. predikant te Heeg (Fr.) zijn zilveren ambts jubileum. Rennes werd 22 Nov. 178 tc Amsterdam geboden en was van 1S971903 bij het onderwijs /erkzaam. Na afgelegd examen werd hij aan de Vrije Universiteit tot de studie toegelaten. In 190S cand.daat geworden, werd de jubilaris in zijn eerste gemeente Dussen bevestigd. In 1915 vertrok de jubilaris naar 's-Gravendeel. welke standplaats hij 1920 met zijn tegenwoordige verwisselde. De jubilaris was tijdens zijn verblijf in zijn eerste en in zijn tweede gemeente voorzitter van de afd. Noord-Brabant-Limburg van den Ned. Bond van Jongcl. Vereen, op Geref. grondslag. welks Bondsbestuur hij eveneens heeft dee. uitgemaakt. Als voorzitter van den kerkeraad der zendende kerk van Heeg is Ds. v. Rennes bei de leiding van de Zending in Friesland die :igen zendengsterrein heeft te Keboemen. Zoo wel vanwege de Part. Synode van Friesland ter. Zuiden als de classis Workum bekleedt de jubila ris verschillende deputaatschappen. Vanwege dc Gen. Synode is Ds. v. Rennes deputaat vo zending. Van de conferentie van Geref. predikan ten in Friesland is Ds. v. Rennes voorzitter. Voor den Geref. Jongelingsbood schreef hij meerdere leidraden Gewijde Geschiedenis en in het Geref. Jongelingsblad verzorgt hij een deel van de Vra- Tijdens zijn verblijf in Brabant gaf Ds. v. Ren nes als voorzitter vao Prof. afd. van den Geref. Jongelingsbond den stoot tot de oprichting van he Noord-Brab. Comité tot oprichting van tijdelijk< inil. tehuizen en interesseerde hij zich zeer vooi de gemobiliseerden. Ds. v. Rennes is voornemens Woensdagavond te recipieeren en Zondagmorgen 23 Dec. ee: dadhtenisrede uit te spreken. GEREF KERK TE ONNEN Gisteren heeft de institueering van Geref. Kerk te Onnen plaats gehad. De eerste kerkdienst werd geleid door Ds. S. P. Dee van Stavoren, die ook de ouderlingen en diakenen in het ambt bevestigde. DE NIEUWSTE COMBINATIE Uit San Francisco wordt bericht, dat een Japan- sche priester van de Tenrikyo-Secte, het uitoefe- len van zijn ambt met het beroep vancock- ail-mixer aan boord van het Japansche schip ,Heiye Maroe" combineert. Hij verklaarde, dat aen achter een bar de beste gelegenheid heeft om n nauw contact met de menschen te komen. Achter de bar staat een altaartje, voor welke Tsoeno eiken dag zijn gebeden zegt. KERKOPBOUW EN DE VRIJZINNIGEN In het vrijz. Herv. orgaan „Kerk en Wereld" schrijft de hoofdred. de heer H. Bakker over het reorganisatievoorstel van „Kerkopbouw", dat ..de vrijzinnigen" ten opzichte van het reorganisatie voorstel van .Kerkopbouw" de oogen wagen- ijd open moeten hebben en het heeft mij per soonlijk versterkt in de overtuiging dat het ont werp onsonder meer onaannemelijk is, zoo lang niet op een of andere wijze in het Algemeen Reglement het geest- en hoofdzaak beginsel ten opzichte van een eventueèle belijdenis met zooveel woorden is vastgesteld." „Dat is mannentaal", schrijft „Ons Godsd. Leven (vrijz. Chr.). En vervolgt: „Het trof ons dat hiermee niet het eenige bezwaar is genoemd want het ontwerp is „onder meer" onaannemelijk. Zou het dan maar niet het beste zijn de heeren Bever sluis en de verdere vrienden van „Kerkopbouw" beduiden dat het in het belang der Vrijzinnigen niet langer met de heeren van „Kerkopbouw" coquetteeren?" Kerk en Staat in Duitschland Belijdeniskcrk contra Min. Frick De Berlijnsche correspondent van de Neue Züi cher Ztg. meldt, dat de rede door minister Frick dezer dagen te Wiesbaden gehouden, drie leiders van die kerk: bisschop Mahrarens. dr. Koch Niemóller bewogen heeft tot schriftelijke protesten waarin zij het standpunt der oppositie tegen de rijkskerk uiteenzetten en toelichten. Dat juist Frick. die tot dusver dc meest conciliantc houding onder zijn collega's aannam, zoo heeft uitgepakt, baart te Berlijn eenig opzien, zegt dc correspondent. Prof. Barth Te Bonn is een disciplinair onderzoek gaande, tegen den hoogleeraar Karl Barth. die is verhoord door den rector der universiteit en een ambtenaar van het rijksministerie van onderwijs. De colleges van Barth worden nu gegeven door den buitengewooen hooglecraar Schmidt-Japing, een Duitsche christen, maar dc studenten moeten, volgens de Neue Zurch. Ztg. van dezen Erzatz niets hebben en mijden ze. Dr. Koch en zijn proces Blijkens berichten uit Berlijn heeft Dr. Koch, de leider van de Belijdeniskcrk te Oeynhausei Westfalen zijn proces tegen de rijkskerk gewon nen. Deze weigerde hem zijn salaris uit te betalei over den tijd dat hij geschorst was geweest, doch de rechtbank te Berlijn heeft nu uitgemaakt dat zijn schorsing onwettig was geweest en dat hij dus recht heeft op uitbetaling van zijn tractcment. De Duitsche geloofsbcweging De buiten dc Kerk staande heidensche Duitsche geloofsbeweg.og onder leiding van prof. dr. Wilhelm Hauer te Tübingen. is bezig af te brok kelen. De „Nordische geloofsgemeenschap", de „Nordische rehgiegemeenschap" en de „Nordisch- reügieuse arbeidsgemeenschap" bedankten als leden en sloten zich daarna in de vereeruging „Nordische geloofsgemeenschap" aaneen. Thans heeft ook de „Germaansche geloofsgemeenschap" zich Hauers beweging onttrokken en hebben „Adelaars en Valken" dezen stap gevolgd. Prof, Hauer houdt thaos, naar N. C. P. ons meldt, weinig meer over. DINGAANSDAG In c de Westerkerk te Amsterdam heeft gis teren de morgendienst geleid Dr. H. D. van Broekhuyzen, gezant van Zuid Afrika bij de Hoven van Nederland en België, die voorging, omdat op dezen dag viel de jaar- lijksche Dingaansdag, de Transvaalsche na tionale gedenkdag. Dr. van Broekhuyzen, die zelf predikant in Transvaal geweest is, had onder zijn gehoor de in ons land studeerende Zuid-Afrikaansche studenten. diening kunnen we zeggen, dat Ds. Impeta bijzon derlijk leefde voor zijn preek en leefde voor den preekstoel. Geen gesprek met collega's was hem liever dan dat ging over tekstkeus, thema, verdee ling en preekstof. De dusgenaamde „ouderwetsche" wijze van preeken was hem zeer lief. Schier immer voorafspraak" vóór 't gebed; daama de „in leiding". Als hij een tekst niet naar haar éénheid n hem bevredigend thema (met onderdeden) saam te vatten, preekte hij er liever niet over. Maar degelijke homtletische studie, langdurige oefening en ervaring, én een soort virtuositeit in dezen deele deden hem ook schier immer de „groote gedachte" door een tekstwoord vertolkt, errassend vlug grijpen. Zijn preeken lagen altijd ;n week, soms weken. Kerstpreeken en dgl. dik- ijls maanden van te voren klaar. En op den preekstoel was hij eerst waarlijk in zijn element. Met een sterk geheugen, een krachtige heldere stem n goed uitbeeldingsvermogen begaafd, stond hij los en vrij te prediken het Evangelie der ge nade, hetwelk te prediken de lust zijns levens was. Ds. Impeta was o.m. voorzitter van „Bethsaida" (dc vereenigmg van Zeekerken tot behartiging van geestelijke belangen der Geref. visschers), be stuurslid van het Prov. Weeshuis te Middelharnis, deputaat voor de Zending en secretaris vao de commissie van den Schoolraad voor geschillen van kerkdijken aard. De SAMENWERKING VAN KERK EN SCHOOL Dr. J. C. Roose van Gr oningen bepleit in Kerk opbouw samenwerking tusschen Kerk en School, niet gelijk die in persoonlijke contacten al bestaat, maar officieel. „Wat zou het van groote beteekenis zijo. aldus Dr. Roose, als de toepassing van de reformatori sche beginselen ook voor de opvoedkunde werd onderzocht en de methoden daaraan getoetst; neer catechese en godsdienstonderwijs op de scholen (lagere en middelbare) voortdurend kon den profiteeren van wat zoo geboden werd; als Kerk en School samenwerkten, kerkeraden schoolbesturen, om werkelijk Christelijke op- ding in reformatorischen geest te bevorderen met de middelen en inzichten van de nieuwere ziel- „Ieder die Kerk en School eenigszins kent. hoeveel daaraan ontbreekt. Ook de jeugdbeweging zou daar haar winst mee kunnen doen. „Van zulk een centrum uit, zou door een goed geredigeerd blad. door vacantie-cursussen er gressen, een stroom van opwekking en bemoedi ging door alle gelederen gaan van hen, die in afmattende werk der opvoeding betrokken zijn. .Jooge onderwijzers, leeraars en predikanten zouden aanwijzigingen kunnen verkrijgen gebeurt nu voor de opvoeding van de opvoeders? oudere leerkrachten zouden bewaard worden voor sleur en afstomping. „Voor de Hervormde Kerk en voor het Chris telijk onderwijs- ip Hervormde kringen acht itëmlk een frissche opvoedkundige beweging een levens kwestie." ZENDING EN PHILANTROPIE Mej. M. J. VAN SCHELVEN f Reeds spoedig is de tijding van ernstige on steldheid gevolgd door het droeve bericht van overlijden van r M. J. van Schelven, directrice Juliana van Stolberg school te D j o g j Nadat reeds lang haar oog naar van Schelven 1923 uitgegaan in Djokja een inter naat te beginnen voor „studeerende meisjes", d.w meisjes, die gere school hebben doorloopen daarna nog ander verder enderwijs genieten. Het eerste jaar was raej. van Schelven zaam aan de Koningin Wilhelminaschool te Djocja. Een jaar later begon zij zelfstandig een klein in ternaat met zes meisjes. Allengs breidde het inter naat zich uit en bleek de zeer gezegende invloed, die een Christelijk internaat op deze meisjes oefende. Tegelijk arbeidde mej. van Schelven euw Christelijk jeugdblad: Opgang. In 1927 werd te Djokja een Chr. Vak- en Huis houdschool opgericht. Deze werd genoemd de Ju liana van Stolbergschool. Mej. van Schelven aan vaardde de directie van deze school. Dit was de Chr. school van dit soort in geheel Indië. Thans is dit nog veel belovende leven afgebroken een gezegend levenswerk geëindigd. DRIE CENTEN VOOR DE ZENDING liet veelDat wil zeggen, in ónze maat. Maar wél veel in Ned.-Indië. Men heeft ook daar getracht, geld voor de linie-collecte te zamelen. Op een der lijsten kwam voor; „pak Die en Die f .03. In de Chr. Onderwijzer werd dit als volgt toegelicht: „In de dessa vertegenwoordigt 3 ct. een dag le vensonderhoud. Wat vertelden die 3 centen on: 'eel. Deze eenvoudige Christen-Javaan had eigen lijk niets te missen. Maar het Chr. onderwijs wa: hem lief. Had hij niet op de Zendingsschool var. Jezus gehoord? Had hij op die Chr. school geen lezen geleerd, zoodat hij nu in zijn huis het Woord Gods kon lezen? Leerden zijn kinderen daar ook Jezus Christus kenneo als hun Heiland en Zaligmaker? Drie centen! Uit liefde tot de Chr. school. Mijn hart gaat uit naar die eenvoudige Javaansche broeder daar ergens in de dessa. Ik voel mij aan hem verbonden door de liefde-band voor ons Chr.' onderwijs. Drie cent! 't Is niet veel in de oogen van de aardsche mensch, maar in Gods oogen meer dan het onverschillig gegeven tientje, omdat deze kleine gave voortkwam uit liefde tot Christus". DE TORADJA-WEKKER „Petoendan" is de nieuwe titel van „De Wekker", maar dan van de „Toradja-Wek- ker". Het eerste nummer, zoo lezen we in „De Wekker" is verschenen van een maand blad, dat onder de Toradja-bevolking zal ver schijnen en geredigeerd zal worden door Ds. Bikker. De naam „Petoendan" is een Toradja- woord, dat beteekent „Hij, die opwekt." De energieke Ds. Bikker is nauwelijks op de plaats van zijn bestemming, of niet nieuwen moed werpt hij zich op den arbeid. Ilij heeft van enkele Haagsche vrienden een cyclostyle gekregen, en reeds is per October jl. het eerste nummer van de „pers" gekomen, en met een oplaag van 500 ex. is het zijn loop begonnen. Schoolnieuws. HULDIGING VAN PROF. DR. J. BOEKE Ia het Groot-Auditorium der Rijksuniver siteit te Utrecht heeft Zaterdagmiddag plaats gevonden de huldiging van Prof. Dr. J. Boeke ter gelegenheid van diens zilveren 1 leeraarsjubileum. Er was geen plaats onbe zet toen de jubileerende hoogleeraar met zijn familie werd binnengeleid. Het woord werd gevoerd door Prof. Dr. C. Winkler, oud-hoogleeraar aan de Utrecht- sche Universiteit, die het geschilderde por tret van den jubilaris aanbood, geschilderd door Lizzie Ansingh. UNIVERSITEITSMUSEUM TE GRONINGEN Het Universiteitsgebouw te Groningen, r vestigd in het gebouw op den hoek van het Loo- pende Diep—Oude Botenngestraat, is officieel ge opend. De plechtigheid had plaats in de Ecgelsche zaal van het Academiegebouw. Prof. Dr. A. G. Roos heeft hierbij eer. spraak gehouden: daarna de Commissaris der Ko ningin Dr. J. P. Fockema And re a e. c slotte de rector-magnificus, Prof. Dr. G. A. VAN DISSEL f Te Voorburg is in den ouderdom v< jaar overleden de heer A, van Dissel, oud-leeraar van de R. H. B, S. en Gymnasium te Deveote GEREF. ONDERWIJZERSVEREENIGING De Geref. Onderwijzersvereeniging hoopt haar jaarvergadering te houden Donderdag 27 Dec. a.s. in het vergaderlokaal achter de kerk der Geref. Gem. te Rotterdam. Ds. G. H. Kersten hoopt een rede te houden over „Slaat, Kerk en School". BIJZ. NEUTRALE SCHOOL De Gemeenteraad van Hummelo en K p e 1 heeft, in afwijking van het prae-advies B. en W.. met 92 stemmen besloten mede- king te vcrleenen tot de stichting van een bijzon dere neutrale lagere school te Hoog-Keppel. Indi dit besluit van hoogerhand wordt goedgekeurd, zal de openb. gem. school worden overgedragen a de opgerichte schoolvereniging, teneinde de vex genomen opheffing dezer school te voorkomen. CURSUS IN PRACTISCH HOEFBESLAG De dir.-gen. van den landbouw brengt ter ken nis, dat in de maand Januari op nader te bepak dag te Utrecht gelegenheid zal worden gegevt voor het afleggen van het toelatingsexamen tot d< cursus ter opleiding van onderwijzers in practisch hoefbeslag. Zij, die tot dit examen wenschen te worden gelaten moeten den leeftijd van 23 jaar hebben bereikt en zich vóór 20 Januari a.s. met eigenhan dig geschreven brief hebben gericht tot Dr. G. M. v. d. Plank, Biltstraat 172, te Utrecht. HET CHR. ONDERWIJS IN FRANKRIJK Zooals wij reeds kort gemeld hebben, hebben de Evangelische kerken in Frankrijk de Gere formeerden. Lutherschen, Methodisten en Baptis ten te Bordeaux van 1520 Nov. j.l. hun land dag gehouden. Zeker niet opwekkend was het beeld den omvang der positie, door deze kerkgroe- in het land der revolutie ingenomen. Inzonder heid benart hen het schoolvraagstuk, omdat het gevaar dreigt, dat de Staat het geheelc onderwijs als monopolie aan zich zal trekken. Dat betcekent, dat de nog bestaande Chr. scholen dan zouden ge sloten worden, wat gelijk staat met een doodelijkt wonde, het zwaar strijdend Protestantisme toege bracht. De landdag nam het besluit, het recht het vrije onderwijs tot het uiterste te verdedigen het récht der ouders op de opvoeding hunner kin deren te bepleiten. Van den Staat wordt niet ge- eischt, dat hij niet aan den eenen, wettelijk ge- waarborgden dag per week, die voor het Kerkehjk Godsdienstonderwijs bestemd is, raken zal. plaatselijken kerken werd aanbevolen, met kracht hun scholen te handhaven en nieuwe te stichten. Examens in de facultei heer A. W a K oil u rn ACADEMISCHE EXAMENS VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Geel.: Rechten: doet. ex., de heeren R. M. van Reenen te Sleeuwijk en H. C. Visser te Werkendam RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.: Rechter srgh. E. Dui GRONINGEN, de heer S. J. Drenth. oekstra; voorb. kerk. ex., T. TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT, ssl.Civiel ing.: propaed. ex., de heer H. K. NED. HANDELSHOOGESCHOOL TE ROT TERDAM. Gesl.Handelswetenschappen; cand.- c„ mej. A. Bsijerman RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesl.: Rechten: cand.ex.. de heer G. J. Hendriks. Aardrijkskunde: cand.ex., de heer C. J. de het C. L G. C. Mi AMSTERDAM. M. C. FRANSCH M.O. B. DEN HAAG. Gesl. de heer P. C. Helderman, msterdaim en mej. S. Niemantsverdriet. Den WISKUNDE L. O. DEN HAAG. Gesl. mej. W. G. Schuitemaker. Stroe en de heer H. A. Vollenbroek, Schoonoord De Unie-collecte 59.694.76 195.— 179.25 113.09 19.75 90.87 De Meele (Ov.) ihe ixperlo (De Heu: Delft Ridderkerk (dorp) Kerkwerve JüCtSt van Vlwfoppiag? Gebruik dan Laxeer-Akkertjes, de nieu we vinding van Apotheker Dumont. Ge proeft niets. Geen kramp, geen over matige ontlasting, géén nèr-constipatie. Ze herstellen de normale werking Uwer darmen en bevatten bovendien bestand- deelen, die heel Uw gestel verbeteren. Kunst en Letteren. KUNST EN RELIGIE Voor V.E.R.A., afdceljng Groningen der S.S.R., sprak Mr. R. H o u w i n k uit Zeist over „Kunst en Religie". Deze twee algemeene levensverschijnselen, aldus spr„ staan tot elkaar in een bepaalde verhouding. Bestudeering van de betrekking tusschen kunst en religie komt aan beide ten goede, omdat de defi nities scherp moeten gesteld worden voor eei zicht in de juiste verhouding. Aangaande dit probleem heerscht allereerst de meening ,dat er geen verschil bestaat tusschen kunst en religie. Dat leert het primitivisme en het modernisme, hoewel eerstgenoemde strooming het accent legt op het religieuze, laatstgenoemde den nadruk doet vallen op het aesthetische. Anderen zijn van oordeel, dat de religie behoort tot het essentieelc van de kunst. Nadat spr. heeft aangetoond, dat volgens hem geen dezer meeningen aanoemelijk is, poneert hij de stelling, dat som kunstwerken religieus waardevol zijn, andere Hieruit volgt al de verhouding tusschen de twee levensverschijnselen. Religieuze kunst is nl. niet daarom religieus, omdat het religieuze gevoelens wekt, die zich uiten in subjectieve ontroering. Het onderwerp dat behandeld wordt, zegt wel i: waar veel, maar toch ook niet alles, evenmin ali de bestemming, het doel vao een kunstwerk hier voor een juist criterium is. Religieus zou spr. een kunst willen noemen wanneer daarin de religieuze levensbeschouwing van den kunstenaar tot uiting komt. Zoo kan mer b.v. ook spreken van een socialistische kunst enz De levensbeschouwing van een kunstenaar kan niei los staan van een gemeenschap, die diezelfde le vens- en wereldbeschouwing heeft. Vóór religieuze kunst er kan zijn, moet dus een religieuze gemeen schap al aanwezig zijo. Een religieuze wereldbe schouwing is geen eigen verdienste, maar vrucht van Gods genadewerking. De redding der kunst ligt volgens spr. juist in deze binding aan he ligieuze. Beide levensverschijnselen, kunst en gie, verdragen immers geen stoffelijke gebondenheid en zijn dus vreemdelingen in een materialistische wereld. Juist daarom zullen ze hun volmaakte syn these vinden bij God. ECONOMIE EN FIN ANCIEN NED. HANDEL-MIJ De buitengewone vergadering van aandeelhouders Het Nederlandsche karakter der Mij zal niet worden aangetast Omtrent de Zaterdag jl. gehouden buiten gewone vergadering van aandeelhouders der Ned. I-Iandel-Mij, waarin, gelijk gemeld, de reorganisatievoorstellen werden aangeno men, kan nog het volgende worden mede- Sprang met Besoycn 17.15 Totaal van 525 Locale comité's 62.187.93 Mr J. J. HANGELBROEK. Secretaris van de Unie „Een Schooi met den Bijbei" De voorzitter legde er ean het begin van oe vergadering nog eens den nadruk op, dat aanpassing aan de gewijzigde economi sche omstandigheden ingrijpende verande ringen noodzakelijk heeft gemaakt. Spre ker deelde, het voorstel tot statutenwijziging aan de orde stellende, mede, dat bij de Mij een brief is ingekomen van een aandeelhou der uit Haarlem, waarin enkele vragen worden gedaan. Genoemde aandeelhouder stelt zich op het standpunt, dat de oude aandeelhouders anders behandeld dienen te worden dan de nieuwe, en dat aan eerstge noemde n een winstbewijs of restant-bewijs gegeven dient te worden. D9 voorzitter zei de, van meening te zijn, dat zulks niet in het belang zou zijn van de maatschappij. Dergelijke papieren zou den voor nieuwe aandeelhouders ongunstig werken. Directie en commissarissen meen den goed te doen, zeer drastische bezuini gingen toe te passen; zij zijn echter van goed beheer en in het belang van de aandeelhouders. De stille reserves, die de bank hierdoor heeft gekregen, zijn een noodzaak voor het bedrijf. Eeji aandeelhouder vroeg of de brief uit Haarlem een punt van bespreking zou uit maken. Een andere aandeelhouder vroeg over de kwestie van het preferente kapitaal. Als het in de toekomst gaan zal, zooals gehoopt en verwacht wordt, zou men de figuur krijgen, dat dc preferente aandeel houder, die bij den ouden toestand gelijk stonden met de anderen, bij uitkeering van een dividend het viervoudige zouden krij gen, nl. 20 tegen 50 voor gewone aan- deelen. Deze zaak sorteert, waar het hier een bedrag vap ƒ30.000 betreft, wel geen groot effect, doch .er zit iets onbillijks in tegenover de oude aandeelhouder. Spr. was verder van meening, dat prac tisch gesproken niet in de statuten is vast gelegd, hoe groot het tantième ven de di rectie zal zijn. Ook hierin ziet spr. iets on billijks. Als dc toekomst zich bet9rt, dit opzicht de directie er beter aai. dan de aandeelhouder. De statutenwijzi ging dient volgen spr. ook deze punten te betreffen. Een ander aandeelhouder wees erop, dat de post Vaste Eigendommen bijna 23 uitmaakt van het nieuwe kapitaal; hetgeen •geleken met dezelfde posten bij andere banken, zeer hocg is. Spr. vroeg of de di rectie het plan had deze post door drastische afschrijving tot het oude percentage terug te brengen, of dat zij te dien opzichte meer den weg der geleidelijkheid volgen zou. Beantwoording der vragen Dg voorzitter antwoordde, dat de brief uit Haarlem geen punt van bespreking in deze vergadering uitmaakt. Wat de vraag betreft over do kwestie van de preferente aandeelen, gaf spr. met den steller van deze vraag toe, dat het be drag onbelangrijk is ten opzichte van het geheel e kapitaal. De bewuste aandeelen zijn gecreëerd om hel nationale karakter van de maatschappij te handhaven. Wat de tantièmes aan directie be treft, is inderdaad de regeling zoo, dat hiervoor 7y2 wordt uitgetrok ken, en dat, als er meer dan twee directeuren zijn, dit percentage ver hoogd kan woïxlcn, Het oude percen tage van 11 y2 zal t-z.t, tot 9 worden teruggebracht. Inzake de vraag betreffende de post Vaste Eigendommen kan spr. zioli voorat ellen, dat men een bedrag van 8 millioen te hoog acht. Dit bedrag is echter niet te hoog als men het beziet in hot licht van de gebou wen, die do maatschappij over de gehcele wereld bezit. Directie en commissarissen overwegen geenszins een geforceerde af-, schrijving van die gebouwen. Een andere aandeelhouder 6tclde vervolgens een vraag betreffende het internationale garantie-consortium, dat zich heeft gevormd. Spr. zeide, dat het te betreuren zou zijn, als een buiten- landsoh consortium aandeelen zou moeten overnemen. Het zou boven dien in strijd zijn met de beginselen van de maateohappij, welke een strikt Nederlandsch karakter draagt. De voorzitter antwoordde, dat. door de vorming van het internationaal garantie-consortium het Nederland- sche karakter van de maatschappij niet zal worden aangetast; ook indien dit consortium eventueel aandeelen zou overnemen. Daar niemand meer liet woord ver stelde de voorzitter de stemming orde. Zooals reeds vermeld, had deze tot resultaat, dat de voonstellen werden aange- nomen met 295 stemmen vóór en drie stem men tegen. De uitgifte der nieuwe aandeelen De Ned. Handel Mij. deelt thans mode^ dat zij te haren kantore te Amsterdam en bij haai* agentschappen te Rotterdam en 's-Gravenhage, alsmede bij haar factorij te Batavia en haar agentschappen te. Sema. rang, Soerabaya en Meden op Vrijdag 21 December a.s. de inschrijving openstelt op 60.000 gewone aandeelen op naam, groot 250, tot den koers van 100 pet. Elk nieuw uit te geven aandeel heeft gelijke rechten als een reeds uitstaand gewoon aandeel, zulks te rekenen van 1 Januairi 1934 af. Nieuwe aandeelen worden uitsluitend ter beschikking gesteld van houders van gew. aandeelen. Zes gewone aandeelen geven het recht in te schrijven op 5 nieuwe oaji- deelen. Storting 4 Januari 1935. Voor elke vier gewone aandeelen kan een gecombineerd aandeelbewijs worden uitge geven. Zij die hiervan gebruik willen ma- ken, moeten zulks op den inechrijvingsbrief aangeven. De noteering dezer aandeelen ter beurze ven Amsterdam en Rotterdam en de door- eenleverbaarheid met de reeds uitgegeven' gewone aandeelen zal worden aangevraagd In de toelichting op deze emissie lezen wij, behalve de reeds bekende feiten om trent de nieuwe kapitalisatie der Mij. etc, nog het volgende: Nog geen dividend over 1934 Wat betreft den gang van zaken mag verwacht worden, dat het loo- pende jaar een batig ealdo zal op leveren. Echter zullen venscihillende op zich zelf staande maatregelen van afsnijding en aanpassing, welke, voop- uitloopend op de reorganisatie, reeds zijn getroffen, de uitkomsten van list loopende jaar nog ongunstig beïn vloeden. Uitkeering van dividend over het jaar 1934 kan dan ook niet worden verwacht. Wij meenen, dat daarna ons bedrijf dusdanige baten zal opleveren, dat daaruit de dividendbetaling zal kun nen worden hervat. LANDBOUW-MLJ SOEKOWONO Verlies 145.870 (vorig jaat winst ƒ10.217) t jaarverslag der Landbouw MIJ ..Soeko- meldt over 1933/34 een verlies vai 870 (v. j. winst 10.2171. Oogst 1932 heeft «va uitgoloverd 7618 pakken tabak (v j ^pk) met nettogewicht 1.540.894 (1.672.800) t verlies wordt gedekt door de volgendi DUITSCHE HANDELSBALANS Actief saldo November RM millioen (v. m. 16 millioen) In November bedroeg de Duitsche poederei De^uf*"^^ 246> mlLUSSl i-' ni- 349.5 mill, n). H «.„„...-x saldo der handeïsba .^November RM 10 millioen (v. DE ST. JOHANHAVEN TE BAZEL Het contract met de zgn. Reederi conventie geannuleerd melijk Zwitsersche Rijn1 heeft eederijen hebbi ooi gevormd de >or het garand* ;r van minstens 4D.000 l •or de Rijnscheepvaart weten te kriieen. dat in Zwitser. tijd gel Reederijcoi e St Johi he Bandsspot bij de R« 1 toegestane iauai. op ae max slechts wordt verleend aan de •onventie aangesloten reederije... bultenlandschc Rijnvnartonderneminge £%?1e^hn&V,dat hierdoor d* neutralise it t t^ ven 1S geschonden en ee doch" de ha id.sra.ad heeft dit Rechtzaken. ROEKELOOS AUTOMOBILIST .R8.L,unl i*'1 !*ad °P den Overtoom te iluk plaats, w 1 chauffeur H. R. s.. loorkee:. rr.stig gewoi am terecht. De officier van Justitie requir angenisstraf van vijf maanden an het rjlbcwüs voor den tud Uitspraak 28 Dcc. a,s.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1934 | | pagina 10