MAANDAG 17 DECEMBER 1934
Firma C. JöRG Sr. UTRECHT
OPGERICHT 1819 SCHOUTENSTR. Nr. 7
TOGA'S - HEERENKLEEDING
Kerknieuws.
GEREF. KEREN (H.V.)
Bedankt: Voor Oostcrend (Texel),
B. Kok te Oudemirdum (Fr.).
CHR. GEREF. KERK
Bedankt: Voor Sneek, D. Biesraa te
Bero
Utrecht.
M. Heikoop te
EV. LUTH. GEM.
Drietal: Te Amsterdam (vac,
Boerlijst) W. J. Kooi
Manger
te Devi
Tiel'en C. Riemers te Bussum.
Te Amsterdam W. J. Kooiman te
Deventer.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Zondag 13 Jan. hoopt candidaat G. van
Hoegee van Arnhem zijn intrede te doen
bij de Ned. Herv. Kerk te Gieterveen.
Bevestiger is Ds. J. A. de Vor van Ten Boer.
Vrijdagavond had in de Gerei. Kerk te
Borne de bevestigiog plaats van cand. K. G.
1 d e m a, beroepen predikant bij de kerken van
Borne en D 1 d e n, door diens vader^Ds. S.
Idema van Wins urn (Gr). De bevestiger had tot
tekst 1 Cor. 4:2 en sprak van den eisch Gods,
door in en aan het ambt gesteld. Aan de handop
legging werd behalve door den bevestiger ook
door verschillende predikanten uit genabuunde
kerken deelgenomen.
Zondagmorgen deed Ds. Idema zijn intrede te
Delden en des middags te Borne
Als tekst koos Z.Eerw. Ps. 103 8.
Na de predikaties volgden toespraken tot zijn
ouders, den Kerkeraad, de gemeente, den consu
lent van Borne en Delden Ds. V. K. Kuyvenhoven,
dc deputatie der Classis Deventer, jeugdvereen-,gin
gen en tot het Gemeentebestuur welke toespraken
op hartelijke wijze door de vertegenwoordigers der
genoemde collegs werden beantwoord.
Gisteren heeft cand. H. de Jong afscheid
genomen als hulpprediker van de Geref. Kerk te
Voorburg, sprekende naar aanleiding van Joh.
6 66-6S. Aan Ds. Mr. de Vries bracht hij dank
voor de aangename samenwerking. Toegezongen
werd den naar Hoek van Holland vertrek-
kenden voorganger Ps. 121 4.
Niet Donderdag 13. doch Dinsdag 18
Dec. as des avonds half acht zal Ds. L. S. den
Boer. Chr. Geref. predikant te Arnhem in de Chr
Geref. Kerk te Leerdam bevestigen tot voorganger
den heer D. L. Aangeenl
Cand. J. V i s se r hoopt 23 Dec. a.s. intrede
te doen bij de Ned. Herv. Gemeente te Midsland
na door Ds. P. W. B. Haseloop van Hoorn
(Texel) te zijn bevestigd.
EMERITAAT Ds. M. A. VAN RHIJN
Het Provinciaal Kerkbestuur van Gelderland
heeft op verzoek tegen 11 Mei a.s. eervol
taat verleend, na volbrachten 40-jarigen dienst,
aan ds. M. A. van Rhijn, predikant te T
Ds. M. ROOSEBOOM
Vandaag heeft Ds. M. Rooscboom, em.
pred. der Geref. Kerk van Hillegersberg
rbregge en thans wonende te V o o r-
burg, zijn 80en verjaardag mogen vieren.
Hij is in 1S87 candidaat geworden en heeft
na zijn eerste gemeente Aal ten, de kerken
van Wirdum en Oosterend (Texel) gediend;
Op 10 Oct. 1909 kwam hij te Terbregge en
in April 1925 heeft hij zijn emeritaat gekre
gen.
Ds. J. J. Impeta
In den gezegenden ouderdom van 84 jaar
is te Kampen, waar hij de laatste jaren ten
huize van zijn zoon, Dr. C. N. Impeta,
woonde, overleden Ds. J. J. Impeta, em.
predikant der Geref. Kerk te Katwijk aan
Zee. Een zeer bekende figuur in de Geref.
Kerken is met dezen talentvollen dienaar,
wiens kanselga^en inzonderheid de aandacht
trokken, heengegaan. Velen vao het thans
in den levensavond staande geslacht zullen
zich dezen sterken strijder, ook voor het
Chr. onderwijs, met dankbaarheid herin-
Op 30 April 1850 is Johannes Jacobus Impeta
te MedembHk geboren. Aanvankelijk scheen zijn
weg naar het onderwijs gericht; hij bezocht „De
Klokkenbergdoch later ging zijn levenslijn in
andere richting; hij kwam aan de Theol. School te
Kampen, waar hij in Juli 1877 candidaat werd.
Ds. Irapeta's eerste gemeente was s-Gravendeel;
in 1886 ging hij naar Schiedam, in 1888 naar Al
phen a. d. Rijn, in 1893 naar Leeuwarden, in 1895
naar Sneek en van 1898 tot 1926, het jaar van zijn
emeritaat, stond hij te Katwijk aan Zee.
Zoo heeft de overledene bijna een halve eeuw
de kerken mogen dienen, en waar hij gestaan heeft,
liet hij het spoor van trouw dienaar, trouw ziels
verzorger en trouw strijder voor den naam des
Heeren na.
Met de politiek heeft hij zich trimmer buiten en
boven de grenzen van zijn burgerplicht ingelaten.
Wel had het Christelijk Onderwijs de liefde van
zijn hart. Daar is bijna geen provincie in ons land.
waar hij indertijd niet een Unierede hield op zeer
onderscheidene plaatsen.
Ook aan de pers heeft hij een deel van zijn
krachten gewijd. Een poosje was hij mede-redacteur
van ,,De Friesche Kerkbode" en van „Het Vaan
del"; jaren achtereen van het „Geref. Volksblad",
ook verschijnend als „Noord-Hollandsche Kerk
bode". Hij nam dan 't liefst voor zijn rekening dc
stichtelijke stukken, de meditaties. Die hebben dan
ook bij henderden in genoemde bladen een plaats
gevonden.
Ds. Impeta genoot een bijzonder sterke gezond
heid; hij heeft in zijn ambtswerk bijna nooit op
Zondag of in de weck. één uur wegens krankheid
Als algemeene karakteristiek van zijn ambtsbe-
Ds. G. M. VAN RENNES
Woensdag viert Ds. G. M. v. Rennes,
Geref. predikant te Heeg (Fr.) zijn zilveren ambts
jubileum.
Rennes werd 22 Nov. 178 tc Amsterdam
geboden en was van 1S971903 bij het onderwijs
/erkzaam. Na afgelegd examen werd hij aan de
Vrije Universiteit tot de studie toegelaten. In 190S
cand.daat geworden, werd de jubilaris in zijn eerste
gemeente Dussen bevestigd. In 1915 vertrok de
jubilaris naar 's-Gravendeel. welke standplaats hij
1920 met zijn tegenwoordige verwisselde.
De jubilaris was tijdens zijn verblijf in zijn
eerste en in zijn tweede gemeente voorzitter van
de afd. Noord-Brabant-Limburg van den Ned.
Bond van Jongcl. Vereen, op Geref. grondslag.
welks Bondsbestuur hij eveneens heeft dee.
uitgemaakt. Als voorzitter van den kerkeraad der
zendende kerk van Heeg is Ds. v. Rennes bei
de leiding van de Zending in Friesland die
:igen zendengsterrein heeft te Keboemen. Zoo
wel vanwege de Part. Synode van Friesland ter.
Zuiden als de classis Workum bekleedt de jubila
ris verschillende deputaatschappen. Vanwege dc
Gen. Synode is Ds. v. Rennes deputaat vo
zending. Van de conferentie van Geref. predikan
ten in Friesland is Ds. v. Rennes voorzitter. Voor
den Geref. Jongelingsbood schreef hij meerdere
leidraden Gewijde Geschiedenis en in het Geref.
Jongelingsblad verzorgt hij een deel van de Vra-
Tijdens zijn verblijf in Brabant gaf Ds. v. Ren
nes als voorzitter vao Prof. afd. van den Geref.
Jongelingsbond den stoot tot de oprichting van he
Noord-Brab. Comité tot oprichting van tijdelijk<
inil. tehuizen en interesseerde hij zich zeer vooi
de gemobiliseerden.
Ds. v. Rennes is voornemens Woensdagavond
te recipieeren en Zondagmorgen 23 Dec. ee:
dadhtenisrede uit te spreken.
GEREF KERK TE ONNEN
Gisteren heeft de institueering van
Geref. Kerk te Onnen plaats gehad. De
eerste kerkdienst werd geleid door Ds. S. P.
Dee van Stavoren, die ook de ouderlingen
en diakenen in het ambt bevestigde.
DE NIEUWSTE COMBINATIE
Uit San Francisco wordt bericht, dat een Japan-
sche priester van de Tenrikyo-Secte, het uitoefe-
len van zijn ambt met het beroep vancock-
ail-mixer aan boord van het Japansche schip
,Heiye Maroe" combineert. Hij verklaarde, dat
aen achter een bar de beste gelegenheid heeft om
n nauw contact met de menschen te komen.
Achter de bar staat een altaartje, voor welke
Tsoeno eiken dag zijn gebeden zegt.
KERKOPBOUW EN DE VRIJZINNIGEN
In het vrijz. Herv. orgaan „Kerk en Wereld"
schrijft de hoofdred. de heer H. Bakker over het
reorganisatievoorstel van „Kerkopbouw", dat ..de
vrijzinnigen" ten opzichte van het reorganisatie
voorstel van .Kerkopbouw" de oogen wagen-
ijd open moeten hebben en het heeft mij per
soonlijk versterkt in de overtuiging dat het ont
werp onsonder meer onaannemelijk is, zoo
lang niet op een of andere wijze in het Algemeen
Reglement het geest- en hoofdzaak beginsel ten
opzichte van een eventueèle belijdenis met zooveel
woorden is vastgesteld."
„Dat is mannentaal", schrijft „Ons Godsd.
Leven (vrijz. Chr.). En vervolgt: „Het trof ons dat
hiermee niet het eenige bezwaar is genoemd want
het ontwerp is „onder meer" onaannemelijk. Zou
het dan maar niet het beste zijn de heeren Bever
sluis en de verdere vrienden van „Kerkopbouw"
beduiden dat het in het belang der Vrijzinnigen
niet langer met de heeren van „Kerkopbouw"
coquetteeren?"
Kerk en Staat in Duitschland
Belijdeniskcrk contra Min. Frick
De Berlijnsche correspondent van de Neue Züi
cher Ztg. meldt, dat de rede door minister Frick
dezer dagen te Wiesbaden gehouden, drie leiders
van die kerk: bisschop Mahrarens. dr. Koch
Niemóller bewogen heeft tot schriftelijke protesten
waarin zij het standpunt der oppositie tegen de
rijkskerk uiteenzetten en toelichten. Dat juist Frick.
die tot dusver dc meest conciliantc houding onder
zijn collega's aannam, zoo heeft uitgepakt, baart
te Berlijn eenig opzien, zegt dc correspondent.
Prof. Barth
Te Bonn is een disciplinair onderzoek gaande,
tegen den hoogleeraar Karl Barth. die is verhoord
door den rector der universiteit en een ambtenaar
van het rijksministerie van onderwijs.
De colleges van Barth worden nu gegeven door
den buitengewooen hooglecraar Schmidt-Japing,
een Duitsche christen, maar dc studenten moeten,
volgens de Neue Zurch. Ztg. van dezen Erzatz
niets hebben en mijden ze.
Dr. Koch en zijn proces
Blijkens berichten uit Berlijn heeft Dr. Koch, de
leider van de Belijdeniskcrk te Oeynhausei
Westfalen zijn proces tegen de rijkskerk gewon
nen. Deze weigerde hem zijn salaris uit te betalei
over den tijd dat hij geschorst was geweest, doch
de rechtbank te Berlijn heeft nu uitgemaakt dat
zijn schorsing onwettig was geweest en dat hij dus
recht heeft op uitbetaling van zijn tractcment.
De Duitsche geloofsbcweging
De buiten dc Kerk staande heidensche Duitsche
geloofsbeweg.og onder leiding van prof. dr.
Wilhelm Hauer te Tübingen. is bezig af te brok
kelen. De „Nordische geloofsgemeenschap", de
„Nordische rehgiegemeenschap" en de „Nordisch-
reügieuse arbeidsgemeenschap" bedankten als leden
en sloten zich daarna in de vereeruging „Nordische
geloofsgemeenschap" aaneen. Thans heeft ook de
„Germaansche geloofsgemeenschap" zich
Hauers beweging onttrokken en hebben
„Adelaars en Valken" dezen stap gevolgd. Prof,
Hauer houdt thaos, naar N. C. P. ons meldt,
weinig meer over.
DINGAANSDAG
In c
de Westerkerk te Amsterdam heeft gis
teren de morgendienst geleid Dr. H. D. van
Broekhuyzen, gezant van Zuid Afrika
bij de Hoven van Nederland en België, die
voorging, omdat op dezen dag viel de jaar-
lijksche Dingaansdag, de Transvaalsche na
tionale gedenkdag. Dr. van Broekhuyzen, die
zelf predikant in Transvaal geweest is, had
onder zijn gehoor de in ons land studeerende
Zuid-Afrikaansche studenten.
diening kunnen we zeggen, dat Ds. Impeta bijzon
derlijk leefde voor zijn preek en leefde voor den
preekstoel. Geen gesprek met collega's was hem
liever dan dat ging over tekstkeus, thema, verdee
ling en preekstof. De dusgenaamde „ouderwetsche"
wijze van preeken was hem zeer lief. Schier immer
voorafspraak" vóór 't gebed; daama de „in
leiding". Als hij een tekst niet naar haar éénheid
n hem bevredigend thema (met onderdeden)
saam te vatten, preekte hij er liever niet over.
Maar degelijke homtletische studie, langdurige
oefening en ervaring, én een soort virtuositeit in
dezen deele deden hem ook schier immer de
„groote gedachte" door een tekstwoord vertolkt,
errassend vlug grijpen. Zijn preeken lagen altijd
;n week, soms weken. Kerstpreeken en dgl. dik-
ijls maanden van te voren klaar. En op den
preekstoel was hij eerst waarlijk in zijn element.
Met een sterk geheugen, een krachtige heldere stem
n goed uitbeeldingsvermogen begaafd, stond
hij los en vrij te prediken het Evangelie der ge
nade, hetwelk te prediken de lust zijns levens was.
Ds. Impeta was o.m. voorzitter van „Bethsaida"
(dc vereenigmg van Zeekerken tot behartiging van
geestelijke belangen der Geref. visschers), be
stuurslid van het Prov. Weeshuis te Middelharnis,
deputaat voor de Zending en secretaris vao de
commissie van den Schoolraad voor geschillen van
kerkdijken aard.
De
SAMENWERKING VAN KERK EN SCHOOL
Dr. J. C. Roose van Gr oningen bepleit in Kerk
opbouw samenwerking tusschen Kerk en School,
niet gelijk die in persoonlijke contacten al bestaat,
maar officieel.
„Wat zou het van groote beteekenis zijo. aldus
Dr. Roose, als de toepassing van de reformatori
sche beginselen ook voor de opvoedkunde werd
onderzocht en de methoden daaraan getoetst;
neer catechese en godsdienstonderwijs op de
scholen (lagere en middelbare) voortdurend kon
den profiteeren van wat zoo geboden werd; als
Kerk en School samenwerkten, kerkeraden
schoolbesturen, om werkelijk Christelijke op-
ding in reformatorischen geest te bevorderen met
de middelen en inzichten van de nieuwere ziel-
„Ieder die Kerk en School eenigszins kent.
hoeveel daaraan ontbreekt. Ook de jeugdbeweging
zou daar haar winst mee kunnen doen.
„Van zulk een centrum uit, zou door een goed
geredigeerd blad. door vacantie-cursussen er
gressen, een stroom van opwekking en bemoedi
ging door alle gelederen gaan van hen, die in
afmattende werk der opvoeding betrokken zijn.
.Jooge onderwijzers, leeraars en predikanten
zouden aanwijzigingen kunnen verkrijgen
gebeurt nu voor de opvoeding van de opvoeders?
oudere leerkrachten zouden bewaard worden
voor sleur en afstomping.
„Voor de Hervormde Kerk en voor het Chris
telijk onderwijs- ip Hervormde kringen acht itëmlk
een frissche opvoedkundige beweging een levens
kwestie."
ZENDING EN PHILANTROPIE
Mej. M. J. VAN SCHELVEN f
Reeds spoedig is de tijding van ernstige on
steldheid gevolgd door het droeve bericht van
overlijden van r
M. J. van Schelven,
directrice
Juliana van Stolberg
school te D j o g j
Nadat reeds lang
haar oog naar
van Schelven
1923 uitgegaan
in Djokja een inter
naat te beginnen
voor „studeerende
meisjes", d.w
meisjes, die
gere school hebben
doorloopen
daarna nog
ander verder enderwijs genieten.
Het eerste jaar was raej. van Schelven
zaam aan de Koningin Wilhelminaschool te Djocja.
Een jaar later begon zij zelfstandig een klein in
ternaat met zes meisjes. Allengs breidde het inter
naat zich uit en bleek de zeer gezegende invloed,
die een Christelijk internaat op deze meisjes
oefende.
Tegelijk arbeidde mej. van Schelven
euw Christelijk jeugdblad: Opgang.
In 1927 werd te Djokja een Chr. Vak- en Huis
houdschool opgericht. Deze werd genoemd de Ju
liana van Stolbergschool. Mej. van Schelven aan
vaardde de directie van deze school. Dit was de
Chr. school van dit soort in geheel Indië.
Thans is dit nog veel belovende leven afgebroken
een gezegend levenswerk geëindigd.
DRIE CENTEN VOOR DE ZENDING
liet veelDat wil zeggen, in ónze maat.
Maar wél veel in Ned.-Indië. Men heeft ook daar
getracht, geld voor de linie-collecte te zamelen.
Op een der lijsten kwam voor; „pak Die en Die
f .03. In de Chr. Onderwijzer werd dit als volgt
toegelicht:
„In de dessa vertegenwoordigt 3 ct. een dag le
vensonderhoud. Wat vertelden die 3 centen on:
'eel. Deze eenvoudige Christen-Javaan had eigen
lijk niets te missen. Maar het Chr. onderwijs wa:
hem lief. Had hij niet op de Zendingsschool var.
Jezus gehoord? Had hij op die Chr. school geen
lezen geleerd, zoodat hij nu in zijn huis het Woord
Gods kon lezen? Leerden zijn kinderen daar ook
Jezus Christus kenneo als hun Heiland en
Zaligmaker?
Drie centen! Uit liefde tot de Chr. school.
Mijn hart gaat uit naar die eenvoudige Javaansche
broeder daar ergens in de dessa. Ik voel mij aan
hem verbonden door de liefde-band voor ons Chr.'
onderwijs. Drie cent! 't Is niet veel in de oogen
van de aardsche mensch, maar in Gods oogen meer
dan het onverschillig gegeven tientje, omdat deze
kleine gave voortkwam uit liefde tot Christus".
DE TORADJA-WEKKER
„Petoendan" is de nieuwe titel van „De
Wekker", maar dan van de „Toradja-Wek-
ker". Het eerste nummer, zoo lezen we in
„De Wekker" is verschenen van een maand
blad, dat onder de Toradja-bevolking zal ver
schijnen en geredigeerd zal worden door Ds.
Bikker.
De naam „Petoendan" is een Toradja-
woord, dat beteekent „Hij, die opwekt." De
energieke Ds. Bikker is nauwelijks op de
plaats van zijn bestemming, of niet nieuwen
moed werpt hij zich op den arbeid. Ilij heeft
van enkele Haagsche vrienden een cyclostyle
gekregen, en reeds is per October jl. het
eerste nummer van de „pers" gekomen, en
met een oplaag van 500 ex. is het zijn loop
begonnen.
Schoolnieuws.
HULDIGING VAN PROF. DR. J. BOEKE
Ia het Groot-Auditorium der Rijksuniver
siteit te Utrecht heeft Zaterdagmiddag plaats
gevonden de huldiging van Prof. Dr. J. Boeke
ter gelegenheid van diens zilveren 1
leeraarsjubileum. Er was geen plaats onbe
zet toen de jubileerende hoogleeraar met
zijn familie werd binnengeleid.
Het woord werd gevoerd door Prof. Dr. C.
Winkler, oud-hoogleeraar aan de Utrecht-
sche Universiteit, die het geschilderde por
tret van den jubilaris aanbood, geschilderd
door Lizzie Ansingh.
UNIVERSITEITSMUSEUM TE GRONINGEN
Het Universiteitsgebouw te Groningen, r
vestigd in het gebouw op den hoek van het Loo-
pende Diep—Oude Botenngestraat, is officieel ge
opend. De plechtigheid had plaats in de Ecgelsche
zaal van het Academiegebouw.
Prof. Dr. A. G. Roos heeft hierbij eer.
spraak gehouden: daarna de Commissaris der Ko
ningin Dr. J. P. Fockema And re a e. c
slotte de rector-magnificus, Prof. Dr. G.
A. VAN DISSEL f
Te Voorburg is in den ouderdom v<
jaar overleden de heer A, van Dissel, oud-leeraar
van de R. H. B, S. en Gymnasium te Deveote
GEREF. ONDERWIJZERSVEREENIGING
De Geref. Onderwijzersvereeniging hoopt haar
jaarvergadering te houden Donderdag 27 Dec. a.s.
in het vergaderlokaal achter de kerk der Geref.
Gem. te Rotterdam. Ds. G. H. Kersten hoopt
een rede te houden over „Slaat, Kerk en School".
BIJZ. NEUTRALE SCHOOL
De Gemeenteraad van Hummelo en K
p e 1 heeft, in afwijking van het prae-advies
B. en W.. met 92 stemmen besloten mede-
king te vcrleenen tot de stichting van een bijzon
dere neutrale lagere school te Hoog-Keppel. Indi
dit besluit van hoogerhand wordt goedgekeurd, zal
de openb. gem. school worden overgedragen a
de opgerichte schoolvereniging, teneinde de vex
genomen opheffing dezer school te voorkomen.
CURSUS IN PRACTISCH HOEFBESLAG
De dir.-gen. van den landbouw brengt ter ken
nis, dat in de maand Januari op nader te bepak
dag te Utrecht gelegenheid zal worden gegevt
voor het afleggen van het toelatingsexamen tot d<
cursus ter opleiding van onderwijzers in practisch
hoefbeslag.
Zij, die tot dit examen wenschen te worden
gelaten moeten den leeftijd van 23 jaar hebben
bereikt en zich vóór 20 Januari a.s. met eigenhan
dig geschreven brief hebben gericht tot Dr. G. M.
v. d. Plank, Biltstraat 172, te Utrecht.
HET CHR. ONDERWIJS IN FRANKRIJK
Zooals wij reeds kort gemeld hebben, hebben
de Evangelische kerken in Frankrijk de Gere
formeerden. Lutherschen, Methodisten en Baptis
ten te Bordeaux van 1520 Nov. j.l. hun land
dag gehouden. Zeker niet opwekkend was het beeld
den omvang der positie, door deze kerkgroe-
in het land der revolutie ingenomen. Inzonder
heid benart hen het schoolvraagstuk, omdat het
gevaar dreigt, dat de Staat het geheelc onderwijs
als monopolie aan zich zal trekken. Dat betcekent,
dat de nog bestaande Chr. scholen dan zouden ge
sloten worden, wat gelijk staat met een doodelijkt
wonde, het zwaar strijdend Protestantisme toege
bracht. De landdag nam het besluit, het recht
het vrije onderwijs tot het uiterste te verdedigen
het récht der ouders op de opvoeding hunner kin
deren te bepleiten. Van den Staat wordt niet ge-
eischt, dat hij niet aan den eenen, wettelijk ge-
waarborgden dag per week, die voor het Kerkehjk
Godsdienstonderwijs bestemd is, raken zal.
plaatselijken kerken werd aanbevolen, met kracht
hun scholen te handhaven en nieuwe te stichten.
Examens
in de facultei
heer A. W a
K oil u rn
ACADEMISCHE EXAMENS
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Geel.: Rechten: doet. ex., de heeren R. M. van
Reenen te Sleeuwijk en H. C. Visser te
Werkendam
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.:
Rechter
srgh.
E. Dui
GRONINGEN,
de heer S.
J. Drenth.
oekstra; voorb. kerk. ex., T.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT,
ssl.Civiel ing.: propaed. ex., de heer H. K.
NED. HANDELSHOOGESCHOOL TE ROT
TERDAM. Gesl.Handelswetenschappen; cand.-
c„ mej. A. Bsijerman
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesl.:
Rechten: cand.ex.. de heer G. J. Hendriks.
Aardrijkskunde: cand.ex., de heer C. J.
de het
C. L
G. C. Mi
AMSTERDAM.
M. C.
FRANSCH M.O. B.
DEN HAAG. Gesl. de heer P. C. Helderman,
msterdaim en mej. S. Niemantsverdriet. Den
WISKUNDE L. O.
DEN HAAG. Gesl. mej. W. G. Schuitemaker.
Stroe en de heer H. A. Vollenbroek, Schoonoord
De Unie-collecte
59.694.76
195.—
179.25
113.09
19.75
90.87
De Meele (Ov.)
ihe
ixperlo (De Heu:
Delft
Ridderkerk (dorp)
Kerkwerve
JüCtSt van Vlwfoppiag?
Gebruik dan Laxeer-Akkertjes, de nieu
we vinding van Apotheker Dumont. Ge
proeft niets. Geen kramp, geen over
matige ontlasting, géén nèr-constipatie.
Ze herstellen de normale werking Uwer
darmen en bevatten bovendien bestand-
deelen, die heel Uw gestel verbeteren.
Kunst en Letteren.
KUNST EN RELIGIE
Voor V.E.R.A., afdceljng Groningen der S.S.R.,
sprak Mr. R. H o u w i n k uit Zeist over „Kunst
en Religie".
Deze twee algemeene levensverschijnselen, aldus
spr„ staan tot elkaar in een bepaalde verhouding.
Bestudeering van de betrekking tusschen kunst en
religie komt aan beide ten goede, omdat de defi
nities scherp moeten gesteld worden voor eei
zicht in de juiste verhouding.
Aangaande dit probleem heerscht allereerst de
meening ,dat er geen verschil bestaat tusschen
kunst en religie. Dat leert het primitivisme en
het modernisme, hoewel eerstgenoemde strooming
het accent legt op het religieuze, laatstgenoemde
den nadruk doet vallen op het aesthetische.
Anderen zijn van oordeel, dat de religie behoort
tot het essentieelc van de kunst. Nadat spr. heeft
aangetoond, dat volgens hem geen dezer meeningen
aanoemelijk is, poneert hij de stelling, dat som
kunstwerken religieus waardevol zijn, andere
Hieruit volgt al de verhouding tusschen de twee
levensverschijnselen. Religieuze kunst is nl. niet
daarom religieus, omdat het religieuze gevoelens
wekt, die zich uiten in subjectieve ontroering.
Het onderwerp dat behandeld wordt, zegt wel i:
waar veel, maar toch ook niet alles, evenmin ali
de bestemming, het doel vao een kunstwerk hier
voor een juist criterium is.
Religieus zou spr. een kunst willen noemen
wanneer daarin de religieuze levensbeschouwing
van den kunstenaar tot uiting komt. Zoo kan mer
b.v. ook spreken van een socialistische kunst enz
De levensbeschouwing van een kunstenaar kan niei
los staan van een gemeenschap, die diezelfde le
vens- en wereldbeschouwing heeft. Vóór religieuze
kunst er kan zijn, moet dus een religieuze gemeen
schap al aanwezig zijo. Een religieuze wereldbe
schouwing is geen eigen verdienste, maar vrucht
van Gods genadewerking. De redding der kunst
ligt volgens spr. juist in deze binding aan he
ligieuze. Beide levensverschijnselen, kunst en
gie, verdragen immers geen stoffelijke gebondenheid
en zijn dus vreemdelingen in een materialistische
wereld. Juist daarom zullen ze hun volmaakte syn
these vinden bij God.
ECONOMIE EN FIN ANCIEN
NED. HANDEL-MIJ
De buitengewone vergadering
van aandeelhouders
Het Nederlandsche karakter
der Mij zal niet worden
aangetast
Omtrent de Zaterdag jl. gehouden buiten
gewone vergadering van aandeelhouders
der Ned. I-Iandel-Mij, waarin, gelijk gemeld,
de reorganisatievoorstellen werden aangeno
men, kan nog het volgende worden mede-
Sprang met Besoycn 17.15
Totaal van 525 Locale comité's 62.187.93
Mr J. J. HANGELBROEK.
Secretaris van de Unie
„Een Schooi met den Bijbei"
De voorzitter legde er ean het begin van
oe vergadering nog eens den nadruk op,
dat aanpassing aan de gewijzigde economi
sche omstandigheden ingrijpende verande
ringen noodzakelijk heeft gemaakt. Spre
ker deelde, het voorstel tot statutenwijziging
aan de orde stellende, mede, dat bij de Mij
een brief is ingekomen van een aandeelhou
der uit Haarlem, waarin enkele vragen
worden gedaan. Genoemde aandeelhouder
stelt zich op het standpunt, dat de oude
aandeelhouders anders behandeld dienen te
worden dan de nieuwe, en dat aan eerstge
noemde n een winstbewijs of restant-bewijs
gegeven dient te worden.
D9 voorzitter zei de, van meening te zijn,
dat zulks niet in het belang zou zijn van
de maatschappij. Dergelijke papieren zou
den voor nieuwe aandeelhouders ongunstig
werken. Directie en commissarissen meen
den goed te doen, zeer drastische bezuini
gingen toe te passen; zij zijn echter
van goed beheer en in het belang van de
aandeelhouders. De stille reserves, die de
bank hierdoor heeft gekregen, zijn een
noodzaak voor het bedrijf.
Eeji aandeelhouder vroeg of de brief uit
Haarlem een punt van bespreking zou uit
maken. Een andere aandeelhouder vroeg
over de kwestie van het preferente kapitaal.
Als het in de toekomst gaan zal, zooals
gehoopt en verwacht wordt, zou men de
figuur krijgen, dat dc preferente aandeel
houder, die bij den ouden toestand gelijk
stonden met de anderen, bij uitkeering van
een dividend het viervoudige zouden krij
gen, nl. 20 tegen 50 voor gewone aan-
deelen. Deze zaak sorteert, waar het hier
een bedrag vap ƒ30.000 betreft, wel geen
groot effect, doch .er zit iets onbillijks in
tegenover de oude aandeelhouder.
Spr. was verder van meening, dat prac
tisch gesproken niet in de statuten is vast
gelegd, hoe groot het tantième ven de di
rectie zal zijn. Ook hierin ziet spr. iets on
billijks. Als dc toekomst zich bet9rt,
dit opzicht de directie er beter aai.
dan de aandeelhouder. De statutenwijzi
ging dient volgen spr. ook deze punten te
betreffen.
Een ander aandeelhouder wees erop, dat
de post Vaste Eigendommen bijna 23
uitmaakt van het nieuwe kapitaal; hetgeen
•geleken met dezelfde posten bij andere
banken, zeer hocg is. Spr. vroeg of de di
rectie het plan had deze post door drastische
afschrijving tot het oude percentage terug
te brengen, of dat zij te dien opzichte meer
den weg der geleidelijkheid volgen zou.
Beantwoording der vragen
Dg voorzitter antwoordde, dat de brief
uit Haarlem geen punt van bespreking in
deze vergadering uitmaakt.
Wat de vraag betreft over do kwestie
van de preferente aandeelen, gaf spr. met
den steller van deze vraag toe, dat het be
drag onbelangrijk is ten opzichte van het
geheel e kapitaal. De bewuste aandeelen zijn
gecreëerd om hel nationale karakter van
de maatschappij te handhaven.
Wat de tantièmes aan directie be
treft, is inderdaad de regeling zoo,
dat hiervoor 7y2 wordt uitgetrok
ken, en dat, als er meer dan twee
directeuren zijn, dit percentage ver
hoogd kan woïxlcn, Het oude percen
tage van 11 y2 zal t-z.t, tot 9
worden teruggebracht.
Inzake de vraag betreffende de post Vaste
Eigendommen kan spr. zioli voorat ellen,
dat men een bedrag van 8 millioen te hoog
acht. Dit bedrag is echter niet te hoog als
men het beziet in hot licht van de gebou
wen, die do maatschappij over de gehcele
wereld bezit. Directie en commissarissen
overwegen geenszins een geforceerde af-,
schrijving van die gebouwen.
Een andere aandeelhouder 6tclde
vervolgens een vraag betreffende het
internationale garantie-consortium, dat
zich heeft gevormd. Spr. zeide, dat het
te betreuren zou zijn, als een buiten-
landsoh consortium aandeelen zou
moeten overnemen. Het zou boven
dien in strijd zijn met de beginselen
van de maateohappij, welke een strikt
Nederlandsch karakter draagt.
De voorzitter antwoordde, dat. door
de vorming van het internationaal
garantie-consortium het Nederland-
sche karakter van de maatschappij
niet zal worden aangetast; ook indien
dit consortium eventueel aandeelen
zou overnemen.
Daar niemand meer liet woord ver
stelde de voorzitter de stemming
orde. Zooals reeds vermeld, had deze tot
resultaat, dat de voonstellen werden aange-
nomen met 295 stemmen vóór en drie stem
men tegen.
De uitgifte der nieuwe aandeelen
De Ned. Handel Mij. deelt thans mode^
dat zij te haren kantore te Amsterdam en
bij haai* agentschappen te Rotterdam en
's-Gravenhage, alsmede bij haar factorij te
Batavia en haar agentschappen te. Sema.
rang, Soerabaya en Meden op Vrijdag 21
December a.s. de inschrijving openstelt op
60.000 gewone aandeelen op naam, groot
250, tot den koers van 100 pet. Elk nieuw
uit te geven aandeel heeft gelijke rechten
als een reeds uitstaand gewoon aandeel,
zulks te rekenen van 1 Januairi 1934 af.
Nieuwe aandeelen worden uitsluitend ter
beschikking gesteld van houders van gew.
aandeelen. Zes gewone aandeelen geven
het recht in te schrijven op 5 nieuwe oaji-
deelen.
Storting 4 Januari 1935.
Voor elke vier gewone aandeelen kan een
gecombineerd aandeelbewijs worden uitge
geven. Zij die hiervan gebruik willen ma-
ken, moeten zulks op den inechrijvingsbrief
aangeven.
De noteering dezer aandeelen ter beurze
ven Amsterdam en Rotterdam en de door-
eenleverbaarheid met de reeds uitgegeven'
gewone aandeelen zal worden aangevraagd
In de toelichting op deze emissie lezen
wij, behalve de reeds bekende feiten om
trent de nieuwe kapitalisatie der Mij. etc,
nog het volgende:
Nog geen dividend over 1934
Wat betreft den gang van zaken
mag verwacht worden, dat het loo-
pende jaar een batig ealdo zal op
leveren. Echter zullen venscihillende
op zich zelf staande maatregelen van
afsnijding en aanpassing, welke, voop-
uitloopend op de reorganisatie, reeds
zijn getroffen, de uitkomsten van list
loopende jaar nog ongunstig beïn
vloeden. Uitkeering van dividend
over het jaar 1934 kan dan ook niet
worden verwacht.
Wij meenen, dat daarna ons bedrijf
dusdanige baten zal opleveren, dat
daaruit de dividendbetaling zal kun
nen worden hervat.
LANDBOUW-MLJ SOEKOWONO
Verlies 145.870 (vorig jaat
winst ƒ10.217)
t jaarverslag der Landbouw MIJ ..Soeko-
meldt over 1933/34 een verlies vai
870 (v. j. winst 10.2171. Oogst 1932 heeft
«va uitgoloverd 7618 pakken tabak (v j
^pk) met nettogewicht 1.540.894 (1.672.800)
t verlies wordt gedekt door de volgendi
DUITSCHE HANDELSBALANS
Actief saldo November RM
millioen (v. m. 16 millioen)
In November bedroeg de Duitsche poederei
De^uf*"^^ 246> mlLUSSl i-' ni- 349.5 mill,
n). H
«.„„...-x saldo der handeïsba
.^November RM 10 millioen (v.
DE ST. JOHANHAVEN TE BAZEL
Het contract met de zgn. Reederi
conventie geannuleerd
melijk Zwitsersche Rijn1
heeft
eederijen hebbi
ooi gevormd de
>or het garand*
;r van minstens 4D.000 l
•or de Rijnscheepvaart
weten te kriieen. dat in
Zwitser.
tijd gel
Reederijcoi
e St Johi
he Bandsspot
bij de R«
1 toegestane iauai. op ae max
slechts wordt verleend aan de
•onventie aangesloten reederije...
bultenlandschc Rijnvnartonderneminge
£%?1e^hn&V,dat hierdoor d* neutralise
it t t^ ven 1S geschonden en ee
doch"
de ha
id.sra.ad heeft dit
Rechtzaken.
ROEKELOOS AUTOMOBILIST
.R8.L,unl i*'1 !*ad °P den Overtoom te
iluk plaats, w
1 chauffeur H. R. s..
loorkee:.
rr.stig gewoi
am terecht.
De officier van Justitie requir
angenisstraf van vijf maanden
an het rjlbcwüs voor den tud
Uitspraak 28 Dcc. a,s.