llirumr $riïtsrijr (tumrant
W
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden 3n Omstreken
BINNENLAND.
Den Haag in Uiverstemming
Sbonromentsprtjö:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevesligd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week 0 ,n
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending f 430
Bij dagelijksche zending. 530
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7 CL
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
NO. 5335
Bureau: Breesti-iat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
MAANDAG 26 NOVEMBER 1934
15e Jaargang
!3bbertrntieprtr?en:
Van I tot 5 regels 1.17'/>
Elke regel meer 0.227»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Handelsadverlentiën per regel 0.177»
Bij contract belangrijke korting
Voor hel bevragen aan 'I bureau
wordt berekend0.10
ie zich heden abonneert als kwartaallezer
op ons blad ontvangt de tot 1 Januari a.s.
verschijnende nummers gratis, alsmede de
rijkverzorgde Kerstbijlage.
Aanbrengers ontvangen weer keurige premie's
Abonné's op te geven aan
DE ADMINISTRATIE
REDEN TOT TEVREDENHEID
Dat de oppositie tegen de ministers Mar-
chant en Oud op het vrijzinnig-democrati
sche congres een storm in een glas water
is geworden, zouden we niet durven zeggen;
maar er is voor bewindslieden toch reden
tot tevredenheid.
De agenda zou doen vermoeden, dat een
mitrailieur-vuur zou losbarsten; het bleef
echter bij een waarschuwingsschot van het
hoofdbestuur en de kamerfractie. Alle voor
stellen en amendementen der afdeelingen
gingen zonder veel moderatie van de baan:
de indrukwekkende redevoeringen van de
m'nisters hadden hun uitwerking niet ge
mist en ook het weloverwogen woord van
het kamerlid Mr Joekes leidde de bespre
king in beter spoor.
Het zou de moeite looncn aan het geheel
pen uitvoerige beschouwing te wijden; wij
mogen onze lezers naar het verslag verwij
zen en volstaan thans met drie opmerkin
gen.
Met genoegen vernamen wij van minister
Marchant, dat in het kabinet het eerste
harde woord nog moet vallen en dat de
homogeniteit over het crisisbeleid
Verzekerd is en blijft. En sterk stond hij in
Zijn betoog, dat er van homogeniteit buiten
het kabinet, bij partijen, welke de meeste
critiek oefenen, geen sprake is. Daarom
mocht hij terecht een beroep op zijn partij
en op ons volk doen, om vasthoudend aan
het recht van opbouwende critiek op onder
deden, het regeeringsbeleid in 't algemeen
krachtig en trouw te steunen.
Een tweetal en wel zeer belangrijke on-
Öerdeelen vroegen veel van de aandacht der
yergadering.
Het eerste is de defensie. Dat de vrijzin
nig-democraten van hun standpunt
gezien, teleurgesteld zijn, is te begrijpen;
al kunnen zij zich troosten met het scherpe
oordeel, dat de minister over de SJ5..AP.
velde toen hij zei: wij hebben geen resolu
ties, welke tegelijkertijd ja en neen
zeggen.
De ministers, wetende wat er komen zou,
hebben overigens weinig gezegd over de
defensie. En zoo lag de weg vrij voor het
congres om een motie aan te nemen, waar
in wordt aangedrongen op krachtige bezui
niging op defensie-uitgaven en versterkt
toezicht op particuliere wapenhandel en
fabricage.
Met de noodzakelijkheid van het laatste
en de wenschelijkheid van het eerste, kan
iedereen, ook het kabinet instemmen. Over
1 de mogelijkheid van het eerste, zullen mis
schien de meeningen verschillen.
Of deze motie er toe leiden zal, dat de
I kamerfractie tegen de defensiebegrooting
zal stemmen, staat o. i. nog niet vast. Mr.
Joekes zei, dat zij niet meegaat met de
„thans aanhangige begrooting". Dit kan tot
een vergelijk brengen; het kan ook zijn, dat
de vrijz.-dem. fractie haar stem aan de be
grooting onthoudt. Tot politieke gevolgen
yoor het kabinet zou dit niet leiden; het
ware wel een zijdelingsche afkeuring aan
het adres der partijgenooten-ministers.
Bij het Onderwijs, waarvoor Mr Marchant
rechtstreeks de verantwoordelijkheid draagt
zal het zóó ver zelfs niet komen. Mr. Joekes
wil de pacificatie handhaven en hoopt
evenals wij dat de drang der regeering
tot vrijwillige concentratie bij het bizondei
onderwijs dwang overbodig zal maken.
Minister Marchant heeft er zelf weinig
over gezegd en dit was o. i. niet het geluk
kigste deel van zijn redevoeiing. Ook een
minister van rechts zou de rechtvaardig
heid tegenover het openbaar onderwijs niet
uit het oog verliezen.
Al met al schijnt ons de opstekende
etorm vrijwel bezworen; dat in deze tijd de
ministers eens enkele windvlagen om dc
ooren gieren, spreekt wel van zelf. Wie als
loods aan boord gaat van een schip in de
branding weet dat vooruit en hult zich i;
oliejas en zuidwester. Met minder kan hij
niet toe.
De Nat. Chr. Officieren-
vereeniging bijeen
Is de N.S.B. revolutionnair?
De Nat. Chr. Officieren-Verecniging hield
Zaterdag te Utrecht haar jaarvergadering,
onder leiding van oen heer L. F. Du y-
maer van Twist. Ds. P. Prins, "an
Deventer, heeft er het woord gevoerd over
het onderwerp: Is de N.S.B. revolutionair?
Spr. zette allereerst uiteen wat de N.S.B.
is. Het woord „beweging" in den naam
wijst aan, dat de N.S.B. zich niet aan een
program laat binden. Zij heeft een sterk
anti-intellectualistisch, anti-theoretisch cn
anti-dogmatisch karakter. Het diepste be
ginsel van de N.S.B. is de normatieve be-
tcckenis van dc mythe. Deze wortel van de
N.S.B. is zooals spr. uitvoerig aantoonde,
nooit los te denken van den machtigen
bloei der familie-leden van dc N.S.B. in
Italië en vooral in Duitschland.
De vergelijking met de S.D.A.P. trekkend,
toonde hij aan, dat de algemeene leiding de
zer partij in de laatste tijd zich heeft uitge
sproken, dat haar verbod voor alle ambtena
ren niet gerechtvaardigd zou zijn. Op grond
an concrete feiten en verklaringen moest
echter het lidmaatschap van de N.S.B. voor
alle rijksambtenaren verboden worden. De
twee hoofdgronden zijn de bekende Utrecht-
sche verklaring op de vergadering der 275
leden van B.V.L., Burgerwacht en N.S.B.,
■in de heer Mussert openlijk tegenlei-
ding gaf, en de gelofte der weerbaarheids
leden.
Uit de door de Regeering gevolgde me
thode moet naar spr.'s oordeel volgen, dat
wanneer straks het anti-legale, tot onge
hoorzaamheid consequent voerende door de
N.S.B. zou worden weggenomen, ook de
boom van het verbod zou moeten wor
den opgeheven.
Spr. bezag nog de wijze, waarop een dui
zend-tal ambtenaren, leden van de N.S.B.,
door Mussert van hun lidmaatschap onthe
ven werden. Zijn jvoord wijst op het stel
len van nood voor of boven beginseltrouw.
De partij, die zoo hoog opgeeft van heroïs
me moest hierin niet willen achterstaan bij
de Christenen, die wel meer dan eens be
trekkingen hebben losgelaten om hun
trouw aan de belijdenis.
Sinds de uitspraak van de regeering is de
houding van de N.S.B. er een die beden
kelijk veel lijkt op dubbele moraal: Mus
sert en Geelkerken blijven trouw aan hun
beginsel; andere duizend leden mogen het
net permissie en dispensatie van den lei
der loslaten, terwijl openlijk wordt ver
ondersteld, dat dit alleen uiterlijk zal ziju.
Niemand wordt door het verbod der Re
geering in zijn geweten verhinderd. Zulke
moeilijkheden legt het fascisme, waar het
de macht is, anderen in den weg. Ge
wetenskrenking moet worden toegeschre
ven aain den leider der N.S.B., die opwekt
tot getrouwheid bij uiterlijk loslaten van
het beginsel.
Van de gelegenheid tot vragen te stellen,
werd door velen gebruik gemaakt. Op zeer
verhelderende wijze wisten voorzitter en
referent de regeeringsdaden in het juiste
daglicht te stellen.
Patronenfabriek stilgelegd
De Patronenfabriek te Dordrecht ie stil
gelegd, tengevolge van het verbod der
'regeering, dat niet langei toestaat om mu
nitie te levei'en aan oorlogvoerende landen.
Reeds zijn een 20 Oostenrijks oh c gezinnen,
di. in de munitiefabriek werkzaam weren,
naar Oostenrijk teruggekeerd. Naar de Nw.
Dordtsche Crt verneemt, zullen ve.Tnoedelijk
sommigen van hen te werk gesteld worden
op de fabriek te Hirtenberg, mear voor de
overigen ziet het er niet rooskleurig uit,
daar in Oostenrijk aan burgei's, die vier jaar
in 't buitenland zijn geweest, geen steun
wordt verstrekt dan nadat ze eerst weer
jaar in Oostenrijk hebben gewerkt.
Enkele Oostenrijkers die met Ilollandsche
vrouwen zijn gehuwd en Oostenrijksche vrou
wen die met Hollanders gehuwd zijn, zullen
voorloopig hier'blijven wonen. Totaal is aan
plm. 70 Oostenrijkers en 20 Hollanders out
slag gegeven.
Een frissche mond
met witte tanden
door
pe Nederlandsche Tandpasta
*WAT MIJNHARDT MAAKT 15 GOED»
Groote belangstelling buiten en
warm enthousiasme binnen
Kinderhulde
De Residentie, Uiverstad en K.L.M.'steil,
heeft Zaterdag den tol harer hulde betaald
aan het koene viertal van de „Uiver" een
hulde, waarin de energieke en bekwame
leider van de K.L.M., de heer Plesman, mede
zijn gerechte deel ontving. De „beste stuur
man aan den wal" is niet vergeten.
Reeds lang voor het uur, dat het per auto
uit Rotterdam komende Uiver-kvvartet met
gevolg aan de grens der gemeente kon wor
den verwacht, schaarden honderden en dui
zenden zich langs den ts volgen weg. Jong
en oud vooral de jeugd moest de man
nen van de Melbourne-vlucht zien en loe-
i;chen.
Vanaf de Hoornbrug stonden de mens enen
rijen dik. En deze kelen zette zich voort
langs Rijswijkscheweg, I'letterijkade, Spui,
Hofweg, Buitenhof, Plaats, Kneuterdijk.
Alexanderstraat, Javastraat, Wasser aarsche
Jozef Israëlsplein en -laan en Benoor-
denhoutsche-weg tot aan den ingang van
den Dierentuin. Daar zou in de groore zaal
der door de Kamer van Koophandel georga
niseerde huldiging plaats hebben. Onder
de massaa's, die den te volgen weg on.zoom
den, waren tal van deputaties van verceai-
gmgen.
De aankomst
Tegen half 4 naderden in snelle vaart
eenige auto'6 uit de richting Rotterdam de
Hoornbrug. Dat waren de lang verwachten,
eerst de bemanning van de „Uiver", daar
achter hun dames in een rijkelijk met bloe
men overladen auto en vervolgens enkel'»
autoriteiten.
Zonder een oogenblik te stoppen, reed dc
stoet de Hoornbrug over, de gemeente P.ijs-
vvijk binnen. Langs den Haagweg stoc ien
duizenden en duizenden belangstellenden en
een spontaan cn hartelijk gejuich weerk'onk
bij het passeeren van den stoet. De politie
had de uiterste moeite om den weg vrij U-
houden en te zorgen dat geen particuliere
auto's alsmede wielrijders zich bij de wagens
van de Uiver-bemanning aansloten. Het ge
lukte haar echter niet den stoet onafgebro
ken te laten doorgaan, want op het kruis
punt bij de Heerenstraat werd het stopbord
zóó vlug omgedraaid, dat slechts de vliegers,
hun dames en een enkele volgauto er neg
net voorbij konden glippen en een aantal
andere volgauto's met autoriteiten en pers
vertegenwoordigers van den stoet werden
afgesneden en deze tengevolge van de ont
zaglijke drukte niet meer terug hebben
gezien.
Te Rijswijk
De huldiging door de inwoners van Rijs
wijk droeg een buitengewoon hartelijk ka
rakter. Bij tienduizenden stond het publiek
langs den Haagweg gepakt. Tegenover „Hof-
rust" had de Rijswijksche Harmonie" zich
opgesteld, die een vroolijk „Lang zullen ze
leven" deed hooren, toen Parmentier en zijn
vrienden, nu in langzamer tempo, voorbij
reden.
Ook de schoolkinderen, padvinders en
graalmeisjes, alsmede zeer vele leden van
diverse vereenigingen, waarvan verschil
lende met hun muziekkorpsen en vaandels,
hadden hier een plaats gevonden.
Namens de burgerij wenschte de heer
Henri ter Hall met een enkel woord de
vliegeniers geluk en drukte hen hartelijk
de hand.
Intocht in de Hofstad
Toen ging het voort in de richting van
Den Haag. Enkele tientallen meters verder,
waar het Haagsche grondgebied begint,
werd het gezelschap ontvangen door de
heeren Kropveld en Schiff, naméns het be
stuur van de Kamer van Koophandel. Ook
werd de stoet hier geëscorteerd door de
motorbrigade van dc politie, waardoor het
geheel een veel ordelijker aanzien kreeg.
Onder overweldigende belangstelling werd
langs de vastgestelde route door de stad
gereden. Bij het hoofdkantoor van de K.L.M.
aan den Hofweg was de menschenmenigte
enorm. Het personeel der Maatschappij liad
een plaatsje gevonden voor de venstens en
juichte de voorbijrijdende vliegers enthou
siast toe. In de Parkstraat stond een groot
aantal leden van vereenigingen, o.m. D3
Prince vlag, opgesteld. Ook het tamboers-,
pijpers- en trompetterskorps van deze ver
eeniging nam aan de huldiging deel. Op
verschillende punten moest eenige oogen-
blikken halt worden gehouden om gelegen
heid te geven aan Parmentier en zijn kame
raden en aan hun dames een bloemenhulde
te brengen.
Het gejuich was niet van de lucht en
reeds uit de verte kon men het hoera-geroep
hooren, als een teeken dat de stoet in aan
tocht was.
Op Plein 1813, in de Alexanderstraat,
Javastraat, Frederikstraat, stonden groote
groepen padvinders, oranje-vereenigingen,
„Klein maar Dapper", fanfarekorpsen en
zangvereenigingen opgesteld, die alle met
groote geestdrift, de vliegers toejuichten.
Van vele zijden werden bloemen in
auto's geworpen en in dc omgeving van
Jozes Israëlslaan daalde een ware serpen
tine-regen op den 6toet neer.
Eindelijk, na oen langen maar uitnemend
geslaagden tocht werd omstreeks kwart na
vier de Dierentuin bereikt Ook hier was
een geweldige menschenmenigte op de
been. Bij den ingang stond het volledige
bestuur van de Kamer van Koophandel om
de vliegers te verwelkomen.
Bij aankomst van het gezelschap aan den
Dierentuin werden vier bouquetten anjers
aangeboden, aan de dames van de vier
leden der Uiver-bemanning, door de jongste
dochter van dien heer Schiff, onder-voorzit
ter der Kamer van Koophandel, en door het
jongste zoontje van Mr Claringbould, secre
taris van dit college.
In den Dierentuin
De officieels feestelijkheden concentreer
den zich in den Dierentuin. De groote zaal
was alleraardigst versierd met kleurig dun
doek, palmen en bloemen. In het midden
•van het met palmen en bloemstukken ge
tooide podium 6tond een borstbeeld van
H. M. de Koningin en ook een „ezel" met iets
er op, dat afgedekt was door oranje-wit
blauw vlaggedoek.
Lang voor het uur van vieren sloeg was
de zaal reeds volgeloopen. De balcons het
eerst; het laat6t natuurlijk de gasten, die
zich zeker wisten van een plaats. Onder de
aanwezigen waren verschillende civiele en
militaire autoriteiten.
Op de eerste rijen zaten o.m. elf school
hoofden, uit elke provincie één, ieder met
een kind van zijn school. Verscheidene kin
deren waren in de kleederdracht hunner
provincie; we zagen o.a. een Friezinnetje,
een Zeeuwsche en een Geldersman. Ook de
commissie voor de schoolkinderhulde had
hier met haar president, den heer J. Lens
uit Den Haag aan het hoofd, een plaats ge
kregen.
Het elftal vertegenwoordigers en vertegen
woordigsters der Nederlandsche schooljeugd
zou stna-ks het huldeblijk van meer dan
300.000 schoolkinderen aanbieden. Tot dit
gewichtige werk waren uitgekozen: Huib
Bucx, Leerdam; Jo van Hout, Oosterwijk;
Nonno W. Jelles, Groningen; Nina Rietstra,
Utrecht; Thea Cobben, Heerlen; Gerrit Lan'
d-eweerd, Holten; Mie Galles, Hilversum
Corrie Ouwehand, Vliesingen; Jacob Ree-
eink, Dieren; Albert Engberts, Norg; Dina
Blom, Sieigerswoude.
Achterin de zaal stond de Kon. Militaire
Kapel opgesteld en vulde af en toe de zaal
met de volle metalen klanken harer instru
menten. Dat bracht de stemming er in en
kortte den tijd.
De spanning nam geleidelijk toe cn toen
het uur van vieren verstreken was, werd
menigmaal een blik naar achteren geworpen
om te zien of er: nog niets in aantocht was.
Voor in de zaal werden de voornaamste
gasten door het bureau der K. v. K. ontvan
gen. Toen de lieer Plesman in de zaal
scheen, brak een langdurig applaus los, dat
als een daverende ontlading van het gesp«n-
enthousiasme was te beschouwen en
een voorbode mocht heeten van wat nog i»
verwachten viel.
Toen het gerucht doordrong, dat dc lang
verbeide gasten nu wel heel spoedig zouden
binnenkomen, werd het even stiller. Het was
do stilte, die aan den storm van juichend
huldebetoon vooraf ging.
Opeens het was klokke half vijf
zette de muziek in: In naam van Oranje,
open de poort! Daar waren ze! Allés
omhoog. Applaus en gejuich vulde de
zaal en rolde van achter naar voron en van
links naar rechts. Een zee van geestdrift
kookte, maar rustig, gelijk ze gewend zijn,
schreden „de vier van de Uiver" door de
zaal naar het podium, waarop ze met den
•beer Plesman plaats namen. Hun dames
kregen een plaats in de zaal, vlak voor het
tooneeL
Toespraken
Toen allen in de zaal weer gezeten we
nam. de president van de Kaïner van Koop
handel, de heer A. G. V er b e e k, het
woord.
Het was een woord van welkom, van m:
leven en van hulde aan de vijf mannen, die
voor hem gezeten waren. Als tastbaar be
wijs van de uitgesproken waardecring, bood
hij aan de Uiver-bemanning de zilveren
gedenkpenn ing aan, welke door de
Kamer toegekend wordt aan personen of
lichamen, dis zich jegens haar en voor den
handel, de industrie of he. verkeer in het
gebied der Kamer bijzonder verdienstelijk
hebben gemaakt De K.L.M. zelf was in dit
opzicht reeds eerder onderscheiden.
Aap het einde van zijn rede verzocht de
heer Verbeek om gezamenlijk het Wilhel
mus te zingen, aan welk verzosk men geest
driftig voldeed.
De Schoolkinderenhulde
Vervolgens besteeg minister Marchant het
podium en de kinderen uit de elf provinciën
vormden een boog om den minister heen.
Het was hem, als minister van Onderwijs,
een voorrecht om het woord te voeren na
mens de schooljeugd, die dagen lang inten
sief heeft meegeleefd met de lotgevallen
van de „Uiver". Zij heeft ook iets willen
offeren als hulde aan wat gepresteerd is. De
„Uivei-cent" is meegebracht door bijna
312.000 kinderen van alle gezindten, bezoe
kende meer dan 2000 scholen. De minister
bood ten slotte het achter vlaggedoek ver
borgen huldeblijk der kinderen aan. De
Geldersman verwijderde het bedeksel en
voor aller oog vertoonde zich het gipsmodel
van een Uiver-plaquette, welke in brons op
Schiphol een plaats zal krijgen. Aan direc
teur Plesman en aan de Uiver-bemanning
werden zilveren reproducties van deze
plaque aangeboden door een vijftal der kin
deren, het Friezinnetje nog wat bleekjes
de zware hoofdpijn veroorzaakt door liet
niet gemakkelijk zittende oorijzer voorop.
Alle elf deukten het vijftal rondom de eere
tafel de hand. Toen was hun representa
tieve taak ten einde.
Buitengewoon geestig was de rede vgu
burgemeester De Monchy, die ver
volgens aan het woord kwam en aan de
mannen van de „Uiver" een dasspeld in den
van een gekroonden ooievaar aanbond
Den heer Plesman bood Mr de Monchy met
de hoogste waardcering voor zijn organisa
tie- en leiderstalenten en met een herinne
ring aan het oud-Hollandsche versje:
„Op zijn stille schrijfkantoor
Reist hij het gansche aardrijk met zijn
kloeke zinnen door"
een dergelijk geschenk aan.
Volgende spreker was de heer Ed o J.
Bergsma, voorzitter van den" A.N.W.B.,
die cp zijn bekende rustige en gemoedelijke
manier de vliegers als propagandisten voor
het luchttoerisme huldigde. Hij bood hun
het lidmaatschap voor het leven van den
A.N.W.B., hun dames het mooie boekwerk
„Ons Eigen Land" en den heer Plesman,
wegens zijn verdiensten voor de versterking
de banden tusschen Nederland-thuis en
Nederland-overzee, den gouden legpenning
an den A.N.W.B. aan. Ook de kinderen
an Parmentier werden bedacht.
Jhr Mr F. II. v a n Kinschot volgde
hierna met aanbieding van een substantieel
met kazen van de Alkmaarsclie markt op
gevulde bloemenhulde en voor elk van de
vier een zilveren paar kaasdragers met
berrie met kazen: het resultaat van een in
zameling, die op den dag van de aankomst
op initiatief van de Brandweer te Alkmaar
is gehouden en waarvan de opbrengst voor
de helft aan het Nat. Luchtvaartfonds
afgedragen.
Op het voetstukje van de kaasdragers is
het feit van de vlucht vermeld.
Nog een tweetal redevoeringen volgden.
De eerste was van overste Wis seme,
commandant van de Koloniale Reserve. Deze
bood een reproductie van de „Uiver" in zil
ver aan; aan dit schitterend huldeblijk had
de heele Koloniale Reserve deelgenomen.
Ten slotte was het de heer P.deKonin
hoofd der school voor kinderen van Indische
verlofgangers, die de rij eloot. Met een half
dozijn van zijn pupillen bood hij ecu kr
met oorkonde aan.
Toen was de huldiging ten einde.
Er werd niet geantwoord. Er was geen
gelegenheid meer voor, omdat het meer dan
tijd was om de zaal te ontruimen in
band met een bijeenkomst, die ec des avonds
moest plaats hebben. Het overeengekomen
uur was reeds ovensenreden.
Alles had een vlot verloop gehad en aan
den noodfgen bijval had hst niet ontbroken.
De redevoeringen vroegen gelukkig niet te
veel van hot geduld der aanwezigen. In den
beginne scheen een slechf -opgevoede gast
een poging te willen onderriemen om Schip
hol te irrriteeren. Maar deze onhebbelijkheid
werd met een stevig: sstt in de kiem
stikt.
De receptie
na de huldiging in de zaal had plaats in de
Rotonde, waai' ook de vele geschenken voor
de vliegers een plaats hadden gekregen.
Honderden na honderden maakten van" de
gelegenheid om te complimenteeren gebruik
Menig hartelijk woord is nog gesproken.
's Avonds is den vliegers in hotel de Witte
Brug een maaltijd aangeboden.
GROOTE BRAND TE
KOOG AAN DE ZAAN
Cacao-fabriek „Hollandia"
in vlammen
Zaterdagavond tegen negen uur is'
brand uitgebroken in het uitgebreide
gebouwencomplex van de cacaofabriek
„Hollandia", toebehoorende aan de fir
ma Kamphuys en Oly en staande aan
de spoorlijn nabij het station Koog
a. d. Zaan. Tegen de geweldige vuur
zee, die door groote voorraden olie-
en cacao-producten werd gevoed, stond
de brandweer machteloos. De gewel
dige fabrieksgebouwen met het aan
grenzende kantoorpand stonden wel
dra aan alle zijden in lichter laaie.
Te ongeveer tien uur stortte het bo
venste gedeelte van het uit drie ver
diepingen bestaande gebouw ineen. Er
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
Biz. 1
/Saterdag is de Uiver-bemanning ook in Den
Haag gehuldigd.
Vergadering van de Nat. Christen-Offideren-
Vereeniging. Ds. P. Prins van Deventer refereert
er „Is de N.SB. revolutionair?"
Te Koog aan de Zaan is de cacao-fabriek
„Hollandia" in vlammen opgegaan.
Blz. 2
De Hongaarsdie nota, die aandringt op onmid
dellijk onderzoek naar de beschuldigingen van de
Joego Slavische nota, is gepubliceerd. Italië steunt
het Hongaarsche standpunt. Hongarije zoekt sa
menwerking in dit geval met Oostenrijk.
Dc buitengewone Volken bondsvergadering zendt
baar aanbevelingen inzake het Cbaco-conflict.
Zullen zij worden nageleefd?
Ar aki en Yamamoto over Japans plannen inzake
de vlootbespreldngen.
Frankrijks antwoord aan Polen inzake het Oost-
Pact.
De Fransche regeering spreekt tegen, dat er een
Fransch-Russisch militair accoord zou zijn.
Ongeregeldheden te Praag tusschen Duitschc en
Tsjechische studenten.
Bk. 3
Bk. 5
De Vrijzinnig-Democratische Bond heeft te Rot
terdam een vergadering gehouden. Minister Mar
chant cn Minister Oud hebben redevoeringen ge
houden.
Dc directie cier Nederlandsche Spoorwegen heeft
den Personeekaad medegedeeld, dat de minister
vasthoudt aan een loonsverlaging van 5 pet. met
1 Januari a.s.
Bk. 8
De Intern, federatie van Chr. Bonden van
Overheidspersoneel heeft tc Wcencn vergaderd.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsont
werp tot vaststelling dc bcgroodng van het Land
bouwcrisisfonds'
Ingesteld is een crisis-uitvoerbureau.
werd in de fabriek nog door een aan
tal arbeiders werk verricht, welke
ploeg te tien uur door de nachtafdee-
ling zou worden afgelost.
Te haK twaalf woedde de'brari3 ncg'iaét
hevige felheid voort Koog aan de Zaan
was met drie brandspuiten op het terrein
aanwezig, terwijl ook de gemeenten
Zaandijk en Zaandam ieder met drie spui
ten present waren Onder leiding van den'
commandant van de brandweer te Koog a-
d. Zaan werd het vuur van alle kanten
ingesloten. Geweldige watermassa's werden
op de vuurzee geworpen. Dikke rookwolken
bolderden omhoog en de vuurtongen dia
weldra aan alle kanten naar buiten sloegen
waren tot ver in den omtrek zichtbaar,
zoodat honderden Zaankanters in den mil-
den avond een tocht naar Koog a. d. aZan
maakten. Het verkeer en de afzetting wa
ren zeer gemakkelijk te regelen daar de
toegang tot de fabrieksterreinen wordt afge
sneden door de spoorlijn AmsterdamUit
geest en de belangstellenden slechts tot hier
toe mochten komen.
Betreffende het ontstaan van den brand
vernemen wij dat een van de elf arbeiders
die in de fabriek werkten, plotseling be
merkte dat in de branderij alles in lichter
laaie stond. Met groote tegenwoordigheid
van geest wisten de arbeiders de stoora-
leidingen en de electrische leidingen buiten
werking te stellen. Toen zij hiermee gereed
waren was het de hoogste tijd om zich in
veiligheid te stellen. De brandweer was
spoedig ter plaatse. Het vuur vond in het
vele brandbare materiaal zooals cacaodop-
pen en cacaoboter, gretig voedsel. Boven
dien bevonden zich in den stookkelder nog
20 000 liter olie, welke voorraad ook weldra
door het vuur was aangetast. Aan behoud
vande fabriek was dan ook geen oogen
blik te denken. De ooi-zaak van den brand
moet gezocht warden in het overkoken van
een ketel olie.
Op het oogenblik is nog moeilijk te zeg
gen, hoe groot de schade is, welke door
verzekering wordt gedekt
Te omstreeks twaalf uur was de brand
weer den brand vrijwel meester en kon
met het na-blusschen worden begonnen. Tot
laat in den nacht is men hiermede bozig
gewest. Persoonlijke ongelukken zijn bij de
zen feilen brand niet voorgekomen.
Dc huldiging van de Uiver-bemanning in de Haagsche dierentuin. Minister Marchant voert het woord navens dc elf schoolkin
deren (uit elke provincie een), vertegenwoordigende 312.000 leerlingen. Links: de Uiver-bemanning met directeur Plesman- rechts
eenige van de elf schoolkinderen in nationaal costuum