Qteum gHitödjr (gjmmtit
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
Stionnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week 0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cl. met Zondagsblad 7'/j et
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No. 5317
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
MAANDAG 5 NOVEMBER 1934
15e Jaargang
9fobertentieprij?tn:
Van 1 tot 5 regels1.177.
Bke regel meer 0.22'It
Ingezonden Mededeelinger»
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Handelsadvertentiën per regel 0.177»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 'I bureau
wordt berekend 0.10
Mak manifest
De verklaring der
R.K. Staatspartij
Nu wc nader kennis konden nemen van
de volledige tekst der verklaring in „het
beroep -op het volk", dat de R.K. Staats
partij deed, blijkt ons, dat de toon daarin
milder voor'de regeering is dan aanvanke
lijk uit de commentaren van een deel der
R.K. pers 'viel af te leiden.! Iets, wat ons vol
strekt niet verbaast; gelijk wel blijkt 'uit
onze meermalen herhaalde opinie, dat men
zich van R.K'. zijde wel "tienmaal bedenken
zal voor men, b.v. in samenwerking met dc
sociaal-democraten, tot het kabinet-Colijn
zou zeggen: wij zullen de .verantwoordelijk
heid wel overnemen.
Wanneer dus een deel der R.K. pers, dat
.we niet nader behoeven aan te duiden, zijn
groote teleurstelling uitspreekt over de
Memorie van Antwoord en b.v. smalend
spreekt over „de mildheid der regeering te
genover de werkloozen", dan kan zij die
ontevredenheid ook luchten over het mani
fest van het eigen partijbestuur. Immers,
over die verklaring zegt zij zelf met zwaar
letterschrift:
Over herstel der steunverleening naar de
normen vóór de verlaging gelijk het
tweede Verbondsadres der R.K. vakbewe
ging en onze honderdduizenden mannen en
vrouwen vragen, spreekt het Partij
bestuur niet.
En nu zien wij niet het groote verschil
tusschen zwijgen over een bepaalde, ur
gente aangelegenheid en de mededeeling
.der regeering, dat dit „een afgedane zaak" is
In 't algemeen gesproken zou o. i. de re
geering kunnen zeggen: wat gij vraagt en
wenscht, wordt ook door ons begeerd; waar
op dan de R.K. Staatspartij weer zou kun
nen laten volgen: ja, maar wij dringen bij
u op meer spoed aan; hoewel wij de
moeilijkheden volstrekt niet onderschatten.
Dit getuigt van een mildheid in de beoor-
üeeling, welke ook wij steeds betrachten;
en het behoeft toch heelemaal geen ver-
.wondering te wekken, dat daarnaast eénige
punten staan, waarbij men verklaart, dat
er beslist verandering moet komen. Wij
Giteeren b.v.
„Juist in de politiek van de regeering
zelf wordt de innerlijke spanning ver
hoogd, doordat zich het aanpassingspro
ces te eenzijdig voltrekt van de zijde
van loonen en salarissen. Aanpassing
van de zijde van prijzen en z.g. vaste las
ten geschiedt niet, althans niet in vol
doende mate en in een evenredig tempo.
Dit wordt onhoudbaar 1"
We onderschrijven die stelling gaarne.
Wo herinneren aan hetgeen 1ve schreven
over de knellende hypotheeklasten. Maar
beteekent de conclusie, „het wordt onhoud
baar", dat men de regeering het vertrouwen
opzegt, wanneer deze aannemelijk maakt,
dat zij doet, wat mogelijk is, doch thans
niet verder kan gaan? Volstrekt niet.
Van de goudpolitiek geldt hetzelfde. Het
manifest wijst er op, dat ernstige en niet
ondeskundige Nederlanders over dit vraag
stuk anders denken, vooral anders gaan
denken, dan de regeering zegt te doen. Dit
mag men niet negeeren. Zeer juist. Sommi
gen schijnen hun kracht te zoeken in een
laatdunkend oordeel over de domme lieden,
die op devaluatie aansturen. Maar zoo ko
men wij er niet. En daarom vraagt het ma
nifest van de regeering:
Bij de bespreking van hef regeerings-
beleid in de komende maanden zal de
regeering duidelijk en klaar haar stand
punt met betrekking tot het tegenwoor
dige goudpeil van onze munteenheid
aan het volk moeten voorhouden, in het
licht van de ontwikkeling van den toe
stand hier te lande en huiten de grenzen.
Bijna woordelijk schreven we onlangs het
zelfde. En in de M. van A. heeft de regee
ring deze wensch voor een deel reeds bij
ivoorbaat ingewilligd, terwijl een nadere
mondelinge uiteenzetting straks zeker niet,
geweigerd zal worden.
Merkwaardig is ook de houding welke de
R.K.S. aanneemt tegenover de kwestie der
belastingen. Terwijl de roodc en een deel
der roomsche pers niet moe wordt te ver
zekeren, dat belastingverhooging tot dek
king van crisistekorten doodeenvoudig en
zonder bezwaar kan geschieden, slaat het
partijbestuur een geheel andere toon aan.
Om het met de woorden van een krant, be-
hoorende tot het bovenbedoelde deel der
r.k. pers te zeggen: het Partijbestuur put
zich uit om bezwaren tegen belastingver
hooging naar voren te brengen.
Daarmee is niet in strijd wat tegelijker-
lijd gezegd wordt in het manifest:
Al kan niemand precies voorrekenen,
of en in hoeverre bepaalde groepen vi
burgers door een verhoogde heffing
zwaarder zouden kunnen worden belast,
onwaarschijnlijk is niet, dat dit ten aan
zien van betrekkelijk velen mogelijk zou
zijn, zonder dat diezelfde personen in
hun individueele bestaansmogelijkheid
worden getroffen.
Ook wij onderschrijven dat ten volle,
maar zeer terecht werkt het manifest dan
verder de stelling uit: „„men mag hier ech
ter niet vergeten, welke de werking er van
zou zijn op het volksgeheel, juist met het
oog op werkbehoud en werkverruiming en
daardoor ook op de toestand der werkloo
zen"; en „bovendien verlieze men niet uit
het oog, dat de wijziging van de wet op de
financieele verhouding tusschen rijk en ge
meenten in verband met de stichting van
het Werkloosheidssubsi diefonds, ongetwij
feld belastingverhooging ten gevolge zal
hebben met name in tot dusver betrekkelijk
bevoorrechte gemeenten (d. i. dus juist voor
groepen van burgers, die geacht worden
nog meer te kunnen dragen)."
Zoodat al met al het Partijbestuur tot de
conclusie komt: verzwaring der lasten is
vrijwel onmogelijk; een verklaring, welke
aan het samengaan met de S.D.A.P, niet
bevorderlijk zal zijn.
Hetzelfde geldt ook al weer van hetgeen
gezegd wordt over de waarlijk onvoldoende
steunregeling. Een schibboleth voor de
regeering wil het partijbestuur er volstrekt
niet van maken. Over herstel der oude nor-
men wordt niet gesproken. Alleen wordt
krachtig aangedrongen op bijsteun: „Tegen
sterk verminderde prijs zullen levensmidde
len ter beschikking moeten worden gesteld,
zonder dat daarbij de middenstand onnoo-
dig mag worden uitgeschakeld.
Extra-hulp zal moeten worden verleend
voor kleeding, schoeisel en dekking. Hier
vooral zal onmiddellijke overheids
steun niet kunnen worden gemist."
„Maar ook dan zal men helaas niet kun
nen zeggen, dat door maatregelen van over
heidswege voldoende voorziening getroffen
id"; en daarom moet de particuliere lief
dadigheid zooveel het kan te hulp komen.
Dit laatste vooral is een slag in het aan
gezicht der S.D.A.P., die liefst alles van de
overheid verwacht.
Tot nog toe zeiden we niets over het voor
naamste punt in dit manifest, het sterk
aandringen op werkbehoud en werkverrui
ming. Loonende arbeid voor jong cn oud, Is
do krachtige roep.
Het is mogelijk, dat over het tempo een
belangrijk meeningsverschil tusschen regee
ring en R.K.S. tot uiting zal komen; dat
men er een casus belli, een motief tot oor
logsverklaring van zal maken, vermogen
wij in het adres niet te lezen; en uitdrukke
lijk wordt daarin verklaard, dat de R.K.
Kamerfractie geheel instemt met de richt
lijnen, welke in het manifest zijn getrokken.
En van beteekenis is daarom de krasse
eroordeeling van demagogisch optreden,
welke in de inleiding van het manifest al
dus tot uitdrukking wordt gehracht:
„Het is misdadig, het voor te stellen, dat
eenige regeering welke dan ook ten
volle aansprakelijk zou zijn voor de toe
stand, waarin het land is geraakt. Die voor
stelling in de meest strikte woorden durven
nog niet zoo heel velen aan. Maar nauwe
lijks minder ondermijnend is het werk van
hen, die op allerlei wijzen de indruk trach
ten te wekken, dat onder hun leiding de
oplossing zou kunnen worden gebracht. Dat
is zeker in zijn gevolgen misleiding,
reeds bij een poging om leiding te nemer-
En, als oogenbliklcelijk gevolg, wordt daar
door het volk moreel nog meer neergedrukt."
Dat wij er niet anders over denken, be
hoeft nauwlijks gezegd te worden.
Het werkplan der P.T.T.
DOORGAANDE AUTOMATISEERING
Op het werkplan 19351937 van 't Staats
bedrijf der P.T.T. komt, blijkens de Memorie
'an Antwoord aan de Tweede Kamer tot
aststelling van de begrooting 1935 van dit
bedrijf om. voor de automatiséering van
de telefoonnetten: Leiden, Groningen, 'sller-
togenbosch, Maastricht Heerlen, Almelo,
Kerkrade, Nijmegen, Schiedam, Amersfoort,
Venlo en Zwolle en van de streek in de on
middellijke omgeving van Arnhem, Apel
doorn, Haarlem, Hengelo en Enschede en
Heerlen.
De wijze, waarop de gevolgen van naasting
van de telefoonnetten der gemeenten Am
sterdam, Rotterdam en Den Haag het beste
met de belangen der betrokken gemeenten
in overeenstemming kunnen worden ge
bracht, wordt thans onder het oog gezien
dooreen door den Minister ingestelde com
missie. waarin ook de gemecritebesturen
zijn vertegenwpordigd.
De Minister verwacht, dat de arbeid dezer
commissie zal leiden tot een resultaat, heb
welk de uit een telefoonoogpunt noodzake
lijke naasting dezer netten op een vooj-Rijk
en gemeente aanvaardbare wijze zal moge
lijk maken.
Te Groningen werd de 43ste jaarvergade
ring gehouden van de provinciale afdeeling
van den Ned. Bond \an J. V. op G. G., on
der leiding van den heer A. Z ij 1 s t r a. De
heer I. Stap heeft er gerefereerd over „De
Bondsidee in onzen tijd", 's Middags heeft
de heer Zijlstra gesproken over „De roep
voor onze daad"; Prof. Dr. den Har-
togh refereerde over „Gczagshandhaving".
Ten slotte werd door Dr. vd Zanden een
opwekkend woord gesproken over „De
kracht der jeugd".
In de avondvergadering heeft ten slotte
Dr. Berkouwer van Watergraafsmeer
het onderwerp „Autonomie" behandeld.
De vergaderingen waren goed bezocht.
RADIO EN PERS
Twee moeilijk af te bakenen
terreinen
De P.T.Ten de radio-distributie
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer tot vaststelling van de be
grooting van h.>t Staatsbedrijf der P.T.T.
lezen wij het volgende over de verhouding
tusschen radio en oets:
Van het tijdstip af, dat de radicromroep
zijn culturecle taak op meer uitgebreide
schaal ging vervullen, doet zich van tijd
tot tijd een zekere tegenstelling gevoelen
tusschen pers- en nieuwsbureaux eenerzijds
en de omroepvereenigingen anderzijds, met
betrekking tot het terrein, dat naar ieders
meening, met inachtneming van de juiste
grens, door beide groepen van belangheb
benden behoort te worden verzorgd.
Dezerzijds is steeds het standpunt inge
nomen en dit dan ook aan de betrokken
instanties meermalen kenbaar gemaakt
dat het tot de taak der persbureaus be
hoort, de eigenlijke pers- en nieuws
berichtgeving te verzorgen en dat daarnaast
voor de omroepvereenigingen een taak is
weggelegd in de verzorging van de repor
tage van gebeurtenissen, waarvoor bij een
zeer groot deel van het Nederlandsche volk
belangstelling bestaat. Omtrent het vraag
stuk van het plaatsen van advertenties in
de organen der omroepvereenigingen, dat
door de vereeniging de Nederlandsche Dag
bladpers bij den minister aanhangig ls ge
maakt, heeft hij het advies van den Radio-
raad gevraagd. Zoodra dit standpunt door
hem is ontvangen, zal de Minister zijn
standpunt in deze aangelegenheid bepalen-
Het vraagstuk van de publicatie van om
roepprogramma's in de dagbladen is noch
door de persorganisaties, noch door de om
roepvereenigingen bij den Minister aan
hangig gemaakt.
Wel is hem gebleken, dat terzake tusschen
beide partijen onderhandelingen worden g&
voerd, teneinde tot een bevredigende oplos
sing te geraken.
Radio-distributie
Het Staatsbedrijf der P.T.T. heeft geens
zins het voornemen de radio-distributie,
welke thans door gemeenten of particulier
ren wordt verzorgd, zelf Ier hand te nemen.
Zoowel de gemeentelijke als de meeste der
particuliere radio-distribuanten beijveren
zich om de machtigings-voorwaarden zoo
stipt mogelijk na te komen. Blijft dit stre
ven bij de distribuanten bestaan, dan zal
er geen aanleiding zijn om na afloop van
de voor den tijd van vijf jaren verleende
machtigingen, die voor het grootste gedeel
te in April 1937 eindigen, een anderen ex
ploitatievorm voor de verzorging, van de
radio-distributie in het leven te roepen.
Evenwel zijn er enkele gemeentebesturen
die niet zelf in de behoefte aan radiodistri
butie kunnen of willen voorzien en die de
verzorging daarvan ook niet aan particulie
ren willen overlaten- In die gevallen is hel
Staatsbedrijf in staat op verzoek van zijn
gemeente de radio--distributie te verzorgen.
Reeds heeft een tweetal gemeenten zich voor
zoodanige distributie uitgesproken.
De Minister heeft evenwel gemeend zijn
eindbeslissing over deze aangelegenheid te
moeten opschorten tot er gelegenheid zou
zijn geweest deze in de Kamer ter sprake
te brengen.
Het Julianakanaal
Opening begin van hef volgend jaar
Naar het weekblad „De Binnenvaart", het
officieel orgaan van het Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart, verneemt, kan de vol
ledige openstelling vam het geheele Juliana
kanaal tegen het begin van 1935 worden te
gemoet gezien.
Oldebroeks nieuwe
burgemeester
De installatie.
De nieuwe burgemeester van Oldebroek,
de heer A. Bakker, is feestelijk op zijn
nieuwe standplaats ingehaald. Ter verwel
koming waren o.a. aanwezig wethouder A.
van L o o Gzn., als loco-burgemeester, de
gemeentesecretaris H. C. Baas, wethouder
v. d. Berg en een commissie uit de inge
zetenen. Voordat de tocht naar lief, gemeen
tehuis begon, heeft Dr. C. A. v. d. V e 1 d e n
den nieuwen burgemeester welkom geheeten
Nadat de loco-burgemeester de ambtske
ten en de voorzittershamer aan burgemees
ter Bakker had overgedragen, zeide deze in
zijn rede, dat zich in zijn leven en arbeid
een groote verandering had voltrokken met
deze overgang naar Oldebroek. waar de
moeilijkheden die van zijn vorige stand
plaats Koudekerke in gewicht verre over
troffen. Spreker doet daarbij een beroep op
dc medewerking van den oud-burgemeester,
Baron van Sytzama en verder op die van
hecren wethouders, raadsleden en ambtena
ren. Met de bede aldus burgemeester
Bakker tot I-Iem, van Wien ik mij vol
strekt afhankelijk weet, dat Hij ons allen
bekwame en sterke, ons stelle ten zegen
van onze zoo schoon e gemeente Oldebroek,
aanvaard ik mijn taak!
Na de zanghulde van de schoolkinderen
der dorpsscholen was er gelegenheid tot
kennismaking, van welke gelegenheid zeer
velen gebruik maakten. De kinderen der
verschillende scholen werden voorts door
den burgemeester getracteercL Ongeveer
twee uur in den namiddag begaf het ge
zelschap zich vervolgens per auto naar de
Chr. school in de buurtschap „het Loo", om
aldaar o.a. een zanghulde in ontvangst te
nemen en om daarna een bezoek te bren
gen aan de buurtschappen Wezep en Hatte-
merbroek. In het vereenigingsgebouw ie
Wezep, dat voor deze gelegenheid keurig
versierd was, werd de nieuwe burgemeester,
namens de verschillende vereenigingen en
corporatiën uit Wezep Hattemerhrnek,
hartelijk welkom geheeten en toegespi. ..on
hij monde van Ds. Kerssies, 2e voorzitter
.van de vereeniging „Algemeen Belang".
Onze schoone moedertaal
Over „taalverarming" hoort men de laat
ste tijd nogal eens spreken. Men meent dan
dat onze schoone moedertaal is geschon
den door het weglaten van een aantal e's,
o's, ch's en n's. Dat dit aan de taal niets
verandert, maar alleen aan de spelling
is een feitelijk argument, dat gewoonlijk
vergeten wordt. Natuurlijk kan een taal
verarmen. Dat zou gebeuren als er geen
voldoende uitdrukkingsmogelijkheid is. Ge
lukkig hoeven we ons daarvoor niet be
nauwd te maken. Ons Nederlandsch is vi
taal genoeg.
Op sommige gebieden dringen echter allerlei
barbarismen door. Daartegen te strijden kan
van veel meer belang zijn voor de zuiver
heid van onze taal en in dit opzicht heeft dr
M o 11 e r deze zomer in de Kamer een
schitterende redevoering gehouden, die ver
reweg tot het beste moet gerekend worden,
wat er over de taal- en spelling-materie is
gezegd.
Dezer dagen vestigde mr. H. J. Knot
tenbelt er de aandacht op, dat de taal
onzer zeevaarders altijd zuiver Nederlandsch
is geweest, maar dat het met de taal onzer
luchtvaarders anders is geworden. Te dien
opzichte valt er veel te verbeteren. Men be
dient zich volkomen onnoodig vaji vreemde,
soms koeterwaalsche, uitdrukkingen, die
even goed, ja vaal' beter, door goed-Neder-
landsche zouden kunnen worden vervan
gen.
Als een vliegtuig tot vertrek gereed is,
zegt men, dat het „startklaar" is, en als
het vertrekt, dat het „start". Als de schroef
gaat draaien, zegt men, dat de „propeller"'
gaat werken. Als het vliegtuig over het veld
rijdt of hobbelt, zegt men, dat het „taxiet".
Als de bestuurder in zijn stuurstoel of stuur
hut gaat zitten, schrijft men, dat de „piloot"
plaats neemt in de „cockpit". Als men wil
vermelden wat de behouden vaart is, de ge
ijkte uitdrukking voor de regelmatige snel
heid van schepen, dan spreekt men bij de
luchtvaart van „kruis-snelheid" hoewel onze
bestuurders bij voorkeur recht op hun dori
afgaan en het kruisen bewaren voor de
zeldzame gevallen, dat zij dc koers kwijt
zijn.
Tenslotte: wat te zeggen van „stunten" en
„stunter"? Mij is dat te 6tuntelig!
Er is veel waars in wat. mr. Knottenbelt
hier zegt. Er zou natuurlijk tegen zijn op
te m<ukon, dat Ir' En—»'<»rh tegenwoordig
de wereldtaal is, en het moderne internatio-
'<nle verkeer de Hollandsche woorden niet
begrijpt, maar de Engelsche wel. Vroeger
waren de Hollanders de internationalisten.
En in een bekend boekje van H. Bradley
The Making of English" wordt vermeld,
flat „de Hollanders eenmaal onze meesters
in het zeewezen zijn geweest". Dit blijkt,
zegt de schrijver, uit verscheidene woorden,
die het Engelsch van het Nederlandsch heeft
overgenomen, zooals: aloof, avast, boom,
skipper, rover enz. Bekend is ook, zegt hij,
wat het Engelsch te danken heeft aan Ne
derland op het gebied der kunst, wat blijkt
uit woorden zooals landscape, sketch, easel,
maulstick.
Heel eigenaardig is ook, dat er woorden
zijn, die het Engelsch van ons heeft over
genomen en die later weer in de ver-
engelschte vorm door ons zijn geaccepteerd.
Dat is toch ook veel voornamer! Een be
kend voorbeeld is yacht, wat in de oer-
Nederlandsche spelling jacht is.
Men ziet dus, aan de taal zitten heel wat
andere kanten vast dan onbeduidende kwes
tietjes van een paar e's of o's, waar zelfs
hooggeleerden zich tegenwoordig druk over
maken. Over deze professoren en de spel
lingkwestie schrijft het „Correspondentie
blad" van de Vereen, van Chr. Onderwijzers
en Onderwijzeressen: „We hebben in het
begin van de strijd gehoord, dat deze heeie
zaak een professoren-uitvindsel was en door
drijven van de vereenvoudigers van de stu
deerkamer. En we kregen al aanwijzingen
over de verwantschap tusschen hooggeleer
de hobbies en maatschappelijke onvolwaar
digheid. Maar nu komt er een profesor voor
de dag, die tegen de verwording protesteert.
Deze hooggeleerde telt weer voor vol.
„Wat hoort men al niet voor argumenten.
Minister Marchant zou de taal haar schoon
heid hebben ontnomen. Alsof die schoon
heid van een dubbele e of sch afhangt. Is
het woord rede een schoon beeld, zoolang het
verstand of speech beteekent en verliest het
zijn schoonheid als het een schepen-ligplaats
aanduidt? We kunnen die aanmerking kwa
lijk anders zien dan gemaakt pour besoin
do la cause'*.
De SpeUingwijziging
B. en W. van Arnhem hebben zich met
een schrijven tot Minister Cölijn gewend,
waarin zij er op wijzen, dat de onzekerheid
op liet gebied van de schrijfwijze van de
Nederlandsche taal hun, evenals de andere
gemeentebesturen voor groote moeilijkheden
stelt. De omstandigheid, dat de openbare
lichamen en wellicht op hun voetspoor
tevens een meer of minder groot aantal par
ticuliere instellingen, de spelling van De
Vlies en Te Winkel blijven eischen, schept
mede naar het B- en W. voorkomt de ver
plichting, om deze schrijfwijze, althans op
de lagere scholen te blijven onderwijzen.
Dit wordt «"'ns, aldus het schrijven van
B. en W.. echter moeilijk gemaakt doordien
de inspecteur van hot lager onderwijs er bij
ons op aandringt de nieuwe spellingregels
op de lagere scholen in te voeren. Gevolg
geven aan dien aandrang zou bovendien
leiden tot een zeer aanzienlijke uitgave voor
de gemeentekas, uit hoofde van de vervan
ging van de op de lagere scholen gebruikte
boeken. De gemeente Arnhem zal, evenals
de meeste andere gemeenten, alle uitgaven,
welke niet strikt noodzakelijk zijn, in ver
band met den finar.cieelen toestand moeten
vermijden.
Het komt ons, ook mpf het oog op dc ver
huizing naar andere gemeenten noodzake
lijk voor. dat door vele gemeentebesturen
in deze dezelfde gedragslijn wordt gevolgd,
zoodat wij tot Uwe Excellentie liet dringend
verzoek richten, wel te willen bevorderen,
dat de Regeering aan dn thans bestaande-
onzekerheid een einde maakt.
Wij zouden het zeer op prijs stellen te
mogen vernemen, of in deze richting stap
pen zullen worden ondernomen.
DE MELBOURNE-RACE
Eerste handicap-prijs voor
Parmentier en Moll
Tweede voor Melrose
Men seii l ons uit Melbourne:
Hedenmorgen om 6.50 uur (A.T.) is de
periode, waarbinnen door do deelnemers
aan de Londen—Melbourne-race de af
stand EngelandMelbourne moest worden
afgelegd, geëindigd.
Van de 20 vliegtuigen, die 16 dagen ge
leden van Mildenhall zijn opgestegen, heb
ben negen het doel Melbourne bereikt
Een Engelsch Fairey toestel verongelukte
in Italië, waarbij de piloot Gilman en zijn
metgezel werden gedood.
De drie andere nog onderweg zijnde En
gelsche vliegtuigen, waarvan het eerste gis
teren te Calcutta is aangekomen, komen
voor verdere deelneming aan den wedstrijd
niet meer in aanmerking.
Omtrent den uitslag van de race wordt
officieel mcdgedeeld, dat, aangezien Scott
en Black den eersten prijs in de snelheids
race hebben geaccepteerd, en het reglement
bepaalt, dat eiken deelnemer slechts één
prijs kan worden toegekend,
Parmentier en Moll, die gisteravond
om 20-05 uit Port Darwin zijn vertrok
ken, den eersten prijs in de handi
cap-race krijgen. Deze bedraagt 2000
pond sterling. De tweede prijs is ge
wonnen door Melrose en bedraagt
1000 pond sterling.
De „Uiver" op de thuisreis
De bemanning van de „Uiver" heeft een
1500 telegrammen met gelukwenschen
ontvangen; men had een secretaris noodig
gehad om de correspondentie te behandelen.
Gistel-morgen verlieten de vliegers Bris
bane, waarna ze te Charleville een tusschen
landing maakten De retourvlucht naar Port
Darwin kenmerkte zich door niets bijzon
ders, maar de geheele vlucht werd prettig
gevonden en leerzaam. Ze hoopten spoedig
in Australië terug te komen, dat hen zoo
buitengewoon gastvrij heeft ontvangen-
De vlucht van Brisbane duurde 10 uur,
op 1400 voet hoogte vliegend-
In Darwin vindt men do Uiver dc beste
machine die er ooit geweest is.
Parmentier was van plan hedenochtend
bij 't aanbreken van den dag naar Koe
pang te vliegen.
KOEPANG, 5 Nov. (Aneta). De Uiveï
kwam hier om 7.20 uur (pl.t-) aan.
De vliegers en inzittenden werden harte
lijk ontvangen door de geheele Europeesche
bevolking en duizenden inlanders, die reeds
voor zonsopgang op het vliegveld aanwezig
waren.
Het vliegveld was met vlaggen en eere
poorten versierd. Toen de vliegers uit
stapten speelde de muziek het Wilhelmus.
Verscheidene redevoeringen werden gehou
den. Aan alle leden, van de bemanning
werden met de hand vervaardigde selimoets
(dekens) geschonken.
Tenslotte had een receptie plaats, welke
de drukst bezochte was, welke ooit in Koe
pang werd gehouden.
De „Uiver" vertrok om S.35 uur (pl. t)
naar Bali.
DE VERMISTE VLAAR-
DINGSCHE STOOMLOGGER
Werd. Zaterdagmiddag gepraaid
onder de Engelsche kust
Alles wel aan boord
Aan de benauwende onzekerheid, welke
er de laatste dagen over het lot van de
VL 83 hcerschte, is thans gelukkig een
einde gekomen.
Zaterdagmiddag half zes heeft de heer P.
Brouwer van de Visscherij Mij. „Piscator"
te Vlaardingen, in IJmuiden een telefonisch
proefgesprek gehad met schipper P. v. d.
Plas van de K W 176-
Het was dezen schipper bekend dat men
zich te Vlaardingen over de VL 83 onge
rust maakte en toen hij Zaterdagmiddag
om 1 uur de VL 83 onder de Engelsche kust
ontmoette, heeft hij persoonlijk met schipper
van Embden gesproken.
Deze deelde mede dat alles wel aan boord
was. 1-Iet schip had 30 lost haring gevangen,
cn men zou blijven vischen tot men vol
gevangen was.
Uit alles blijkt tlians wel, dat men op
da stoomlogger niet heeft vermoed, dat hun
lange uitblijven in Vlaardingen zooveel on
gerustheid had veroorzaakt. In tegenstel
lingmet alle andere schepen, heeft de VL S3
weinig haring gevangen
Dagen van spanning
Intusschen heeft men te Vlaardingen in
geen jaren onder zoo'n spanning geleefd
als in de afgeloopen week het geval is ge
weest. De belangstelling was dan ook alge
meen. ledereen sprak en dacht aan de VL 83
Reeds Maandag jl. begon er ongerustheid te
heerschen over het uitblijven van dit schip.
Ook bleek niemand der binnengekomen log
gers het schip te hebben gezien.
Met eiken dag nam de ongerustheid toe en
bereikte Vrijdag cn Zaterdag jl. haar hoogte
punt.
De mededeeling van den schipper van de
KW. 25, die de VL S3 's Woensdags zou heb
ben gezien bracht aanvankelijk eenige ont-
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladert
Bh. 1
In de Melbourne-race verdienen Parmentier co
Moll den eersten prijs van de handicap-race, Mei»
rose den tweeden.
Dc „Uiver" is te Koepang enthousiast ontvangaw
De opening van het Julianakanaal heeft in he*
begin van het volgend jaar plaats.
De „vermiste" Vlaardingsche logger is Zaterdag
bij de Engelsche ku9t gepraaid.
Blz. 2
Dr. Meiser en Dr. Wurms door duizenden be»
groet bij hun terugkeer. Twee groepen in dc
oppositie. Dr. Koch's invloed.
Doumergue houdt een radio-rede, waarop hij die
noodzakelijkheid van zijn staatshervorming bepleit
en een volksuitspraak aankondigt. Renaudcl vreest
Dc toestand in Spanje blijft op politiek gebied
nog gespannen. De regeering begint een zuiverings»
Te Nijmegen is een auto op een aantal voctgan»
gers ingereden. Twee personen werden gedood, een
zwaar gewond.
Dc Koninkl. Stoomweverij te Nijverdal heeft dè
productie weer moeten inkrimpen.
Tc Veenendaal is een textielfabriek stopgezet.
Blz. 5
De Ned. Chr. Studenten Vereeniging heeft OJÏ
Woudschoten een conferentie gehouden.
Blz. 9
De opzegging van het Clearingverdrag met
Duitschland. De stand der rekeningen per 31 Oct»
A.s. Woensdag verschijnt het prospectus van
een groote nieuwe Indische leening.
Het Kamerlid van der Zaal in Indic.
Iets over de krant, door A. J. de Weerdt.
Bk. 10
De buitengewone vergadering van de algemecné
vereeniging voor bloembollencultuur.
Bij de Punt (Gr.) heeft een autobotsing plaat*
gehad, waarbij vijf personen zijn gewond.
In Zeeuwsch-Vlaanderen is een auto tegen een
boom gereden, waarbij twee personen ernstig zijn
gewond.
spanning. Het bericht werd Vrijdagavond
laat in Vlaardingen ontvangen en de familie
der opvarenden werden hiervan onmiddellijk
in kennis gesteld. Hoewel het reeds midder
nacht was, hebben deze op hun beurt alle
andere familieleden en kennissen de bli'de
tijding rondverteld.
Toen Zaterdagochtend het gerucht ging
dat dc logger kon worden verwacht, stroom
de het volk naar het Hoofd, om bij de aan<«
komst tegenwoordig te zijn. Zelfs waren er
enkelen naar Hoek van Heiland gegaan.
Doch de VL. 83 kwam niet binnen en de
ongerustheid nam weer toe. Daarbij was het
bericht van den Katwijkschen schipper zoo
\aag, dat men ging gelooven dat er een ver
gissing in 't spel was.
Totdat Zaterdagavond het tweede bericht
alle ongerustheid wegnam.
•Zaterdagmiddag werden door het nieuwe
radio-station „Scheveningen Radio" (niet te
venvarren met „Scheveningen Haven") proef
gesprekken gehouden met Nederlandsche
trawlers en loggers die zich op de Noordzee
bevonden.
De heer Brouwer van de Visscherij Mij.
„Piscator", die reeds een gesprek had ge
voerd met den schipper van de „Betje" werd
later opgebeld door schipper P. v. d. Plas
van de KW 176, die zeide een belangrijk,
bericht te hebben.
Direct daarop werd echter de verbinding
verbroken, en de heer Brouwer, vermoeden
de dat het bericht betrekking zou hebben
op dc vermiste VL 83, stelde direct pogin
gen in 't werk om opnieuw verbinding te
krijgen.
Deze kwam omstreeks half zes tot stand,
waarna schipper v. d. Plas de heugelijke
tijding doorgaf, dat hij den schipper had ge
sproken.
De heer Brouwer heert er voor gezorgd
dat het bericht zoo spoedig mogelijk per
radio werd doorgegeven, terwijl ook de Vlaar
dingsche radio-centrales er van in kennis
werden gesteld.
Thans was alle ongerustheid verdwenen,
..i men wacht nu rustig af dat het schip deze
week zal binnenkomen.
De omroeper van de radiodienst der Ned.
Vereeniging voor de Haringvisscherij, heeft
gisterochtend schipper Van Embden verzocht
eens wat van zich te laten hooren, daar do
familie zeer ongerust geworden was.
„Het is geen manier van doen" zei de
hper Mulder, „pii er zal wat voor je op zit
ten als je thuUUonit" voegde hij er aan toe.
Wij gelooven dat dit wel zal meevallen als
men dc bemanning weer veilig in de haven
terugziet.
