ZATERDAG 3 NOVEMBER 1934
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
DE FRANSCHE WACHT AAN
DE SAARGRENS
Scherpe proclamatie van
Bürckei
Binnen 40 KM. van de grens
geen nasi-uniformen
De gevolmachtigde van den rijkskanselier
voor het Saargebied, Bürckei, publiceert
een proclamatio aan de S.A. en S.S. van het
grensgebied: Frankrijk, zegt hij, dreigt met
militaire bezetting van het Saargebied. Men
probeert u in dat gevaarlijke spel te be
trekken door te spreken van een mogelij
ken opmarsch van S.A. en S S. Ik verzet mij
in uw naam tegen deze ongehoorde beschuldi
gingen. Ik roep de heele wereld ten getuige
dat gij steeds tucht getoond hel t en dank
u voor uw gedisciplineerde houding, die gij
steeds bewaard hebt, terwijl ge dagelijks
moest aanhooren, hoe de I.eider en de ver
antwoordelijke autoriteiten in het Rijk bloot
stonden aan laster en beleedigingen in ds
pel's en in vergaderingen van de zijde der
emigranten en tegenstanders van terug
keer, zonder dat de regeeringscommissie
van het Saargebied daar tegen optrad. Op
bevel van onzen Leider ,die terwille van
den Europeeschen vréde tot de grenzen van
het mogelijke wil gaan, moet ik nu nog
lioogere eischen stellen aan een discipline,
om zoodoende het ongehoorde van de Fran-
schc bedoelingen voor de heele wereld dui
delijk te maken. Daarom stel ik vast:
1ste. Van 10 Januari tot 10 Februari 1935
is binnen een zóne van 40 K.M. langs de
grens van het Saargebied het dragen van
elke uniform verboden; 2de appèls, opmar-
schnn en vergaderingen van iederen aard
zijn eveneens verboden. Ik zal aan de re
dacties der bekendste buitenlandsche bla
den uitnoodigingen doen toekomen, opdat
hun vertegenwoordigers voor, gedurende en
na den tijd van het verbod als gasten van
het Rijk in het vroegere grensgebied kun
nen vertoeven om zich van de onjuistheid
der tegen de S.A. en S.S. geuite beschuldi
gingen te overtuigen.
Wij verklaren plechtig, dat wij nimmer
plannen tot/ een overval gekoesterd hebben.
Voor terroristen is in onze rangen geen
plaats. Wij hebben tot de ongehoorde pro
vocatie van het gereed houden van vreemde
troepen tot een opmarsch naar Duitsch ge
bied niet de minste aanleiding gegeven. In
dien ik nieuwe offers van uw houding
vraag, doe ik dat terwille van den Europee
schen vrede, dien wij eerlijk nastreven".
Uit Londen wordt gemeld:
Uit betrouwbare bron verluidt, dat de
jongste houding van Frankrijk ten opzichte
van de Saarkwestie op aanraden van Enge
land is aangenomen.
De Engelsche zaakgelastigde te Parij3,
Campbell, heeft, zoo heet het, stappen ge
daan bij den Franschen minister van bui
tenlandsche zaken, Laval, en hem het En
gelsche standpunt inzake het Saargebied
uiteen gezet.
Tijdens het onderhoud met Laval
heeft de Engelsche zaakgelastigde o.a.
erop gewezen, dat Engeland 't gevaar
van een Duitsche Putsch in het Saar
gebied een factor acht, waarmede men
rekening houden moet.
Bovendien maakt de Engelsche re
geering bepaalde bezwaren met be
trekking tot de persoonlijke veiligheid
van den president van de Saarland-
sche regeering, Knox.
Verder verluidt van eveneens welinge
lichte zijde, dat de Engelsche zaakgelastig
de Laval op de noodzakelijkheid van een
internationale politieversterking in 't Saar
gebied tijdeps de verkiezingen gewezen
heeft. In verband hiermede heeft Campbell
ook erop gewezen, dat den president der
regeeringscommissie zekerheid moet wor
den gegeven dat hij, indien zulks noodig
blijkt, zijnerzijds op den steun van de troe
pen der geallieerden rekenen kan.
Tenslotte wordt nog vernomen, dat na dit
onderhoud tusschen den Engelschen diplo
maat en den Franschen minister van bui
tenlandsche zaken vier detectives van Scot
land Yard naar Saarbruecken zijn gezonden,
om als persoonlijke lijfwacht van Knox te
dienen.
Verder meldt Londen nog:
Ten aanzien -van de Fransche maatrege
len aan de grens van het Saargebied wordt
van gezaghebbende Engelsche zijde opge
merkt, dat deze maatregelen zeer zeker de
goedkeuring van Engeland wegdragen en
dat ze niets meer zijn dan de toepassing
van de vroeger gesloten internationale ver
dragen.
Inderdaad werd destijds bij de ontruiming
van het Saargebied tusschen den Volken
bond en de regeeringscommissie van het
Saargebied overeengekomen, dat laatstge
noemde een beroep zou kunnen doen op de
naastbij gelegen Fransche troepen, ingeval
de Saarpolitie niet in staat zou zijn de orde
te handhaven.
Een dergelijk ingrijpen der Fransche troe
pen sluit intusschen in beginsel een mee
doen van Engeland niet in, en Frankrijk
heeft ook geen enkel verzoek te Londen ge
daan, om Engelsche troepen aan een even
tueel optreden van Frankrijk te doen deel
nemen.
Geen officieel protest
De Fransche ambassade spreekt ten stel
ligste tegen dat v. Bülow, de stffatssecreta-
ris van buitenlandsche zaken zich naar
Francois Poncet zou hebben begeven, om
tegen' de door Franrijk aan de Saargrens
getroffen maatregelen te protesteeren.
De Duitsche pers is zeer boos en
waarschuwt met „onafzienbare
gevolgen".
De Duitsche pers legt een heftige veront
waardiging aan den dag over de Fransche
maatregelen.
Zoo spreekt de Deutsche Allgemeine Zei-
tung van een dreigement, dat juist door zijn
onschuldige inkleeding men denkt er aan
dat vóór de bezetting van het Roergebied op
dergelijke wijze werd opgetreden het
Duitsche volk in hevige opwinding brengt.
Noemt de „Figaro" de voorstelling van
zaken die de Duitschers erover hebben be
treurenswaardig, de „D. Alg. Ztg." zegt, dat
men allen grond heeft aan cleze voorstel
ling geloof te hechten, vooral nu gemeld
wordt dat er gemotoriseerde Fransche troepen
gereed staan om op 't eerste noodsein van
Knox toé te snellen, een bericht, dat op cy
nische wijze wordt toegegeven, met de op
merking, dat de stemming in het Saarge
bied moet plaats hebben of moet worden
verhinderd, in de vuurlijn van gemotori
seerde troepen, met den vinger aan den
trekker.
„Het is zoo gaat de D. Alg. Ztg. voort
alles net als in 1923: de wissel op de toe
komstige Duitsche tekortkoming; de vreed
zame vermomming van het gewelddadige
plan en de aankondiging, dat men in één
nacht den toestand meester kan zijn. Het
vreeselijke is echter, dat ook al het andere
weer zoo zal zijn: handel en verkeer zullen
worden verlamd, militaire rechtbanken zul
len op Duitsch grondgebied worden opge
licht, hotsingen met de bevolking kunnen
niet uitblijven en moeten tot bloedvergieten
voeren.
Wil Frankrijk den geest van Schlageter
oproepen? Wil het de herhaling van de ta-
fereelen, gelijk het neerschieten van arbei
ders bij Krupp in Essen of de overval van
Marokkaansche troepen op vrouwen en kin
deren te Frankfort a. d. Main? Wil men
door zulke gebeurtenissen, welke na een
lichtvaardigen tocht onvermijdelijk zijn, de
betrekkingen tusschen Frankrijk en Duitsch-
land voor eeuwig vergiftigen en de hoop
op vrede voorgoed bederven?
Eén ding zal nu anders zijn dan in 1923.
De Deutsche Allgemeine Zeitung geeft
dan een citaat uit de vredesredovoering van
Rudolf Hess te Koningsbergen, waarin deze
o.m. zeide:
„Men moet maar wagen ons aan te
vallen; men moet maar wagen in het
nieuwe Dultschland binnen de mar-
cheeren. Dan zal de wereld den geest
van het nieuwe Duitschland leeren
kennen. Het zou strijden als nog nooit
een volk voor zijn vrijheid heeft gi
streden: ieder stuk bosch, Iedere heu
vel, ieder huis zou met bloed moeten
worden veroverd, enz".
De heele zaak is onbegrijpelijk, zegt de
Deutsche Allgemeine Zeitung dan verder,
indien met niet aanneemt dat Frankrijk ge
heel verkeerd is ingelicht Wil de Fransche
politiek de gewelddadigheid van 1923 her
halen en wil het dulden, dat een enkel
mensch, de heer Knox, 15 jaar na het einde
van den oorlog in staat wordt gesteld, te
beslissenof al dan niet vreemde troepen
Duitsch gebied mogen binnenrukken?
Wij waarschuwen Frankrijk en pro
testeeren tegen de politiek van ge
weld, waarvan de gevolgen niet af
zienbaar zijn, aldus de Deutsche All
gemeine Zeitung.
De Melbourne-race
Scott en Black.
De winnaars van de snelheidsrace Scott
en Black zullen per schip naar Engeland
terugkeeren. Op ,15 November begeven zij
zich te Adelaide aan boord van de „Oxford".
De directeur van de English Scottish and
Australian Bank, Ernest O'Sullivan, heeft
den Australiër Melrose 400 pd st. beloofd,
in geval hij geen prijs krijgt in de handicap
race, als blijk van bewondering voor zijn
prestatie.
JONES EN WALLER TE LONDEN
TERUG.
Vrijdag om 13.15 uur ((Greenwichtijd)
zijn de beide deelnemers aan de Melbourne-
race, Jones en Waller, op het vliegveld
Lympne bij Londen aangekomen. Zij heb
ben hiermede het record voor een retour
vlucht EngelandAustralië op hun naam
gevestigd.
Jones en Waller hebben de reis heen en
terug volbracht in 13 dagen, 6 uur en 38
minuten. De tijd voor MelbourneLonden
is teruggebracht in 6 dagen, 15 uur en
9 minuten.
Het vroegere officieele record Darwin
Engeland is geslagen met 3 dagen 7 uur
2 minuten. Verder zijn nieuwe records ge
vestigd voor andere stukken van de thuis
reis.
Omtrent hun poging om van Athene gis
teren naar Engeland te vliegen, verklaarde
Waller, dat zij boven de Adriatische zee
een hevigen onweerstorm ontmoetten, zoo-
clat zij besloten terug te keeren.
DE MOLLISONS.
Uit Karatsji: Het echtpaar Mollison is gis
terochtend 2.20 (N. t.) naar Bagdad ver
trokken.
De bestraffing der Spaansche
opstandelingen
Conflict lusschen president en regeering
Te Madrid werd gister opnieuw een ka
binetsraad gehouden. Na afloop daarvan
verklaarde Lerroux, dat het vraagstuk van
de uitvoering der doodvonnissen nog steeds
aanleiding tot verdeeldheid geeft en meer
en meer een conflict tusschen den president
der republiek en de leden van de regeering
schijnt te worden.
Men verwacht, dat heden twee opstande
lingen terechtgesteld zullen worden, die tor
dood veroordeeld zijn. omdat zij met de wa
penen in de hand gearresteerd werden en
bekend hebben, dat zij leden van de open
bare macht gedood hebben.
In Asturië is juist weer een aantal op
standelingen gevangen genomen, die be
kend hebben 13 waardigheidsbekleeders en
ingenieurs gedood te hebben.
Mandsjoerijsche Petroleum-
Maatschappij opgericht
De „MandsliukuoaOil CyH.
Uit Tsjangtsjoen: Gemeld wordt, dat de
Mandsjoerijsche regeering een verordening
heeft onderteekend, waarbij een petroleum-
maatschappij onder den naam „Manshukuo
Oil Cy" wordt opgericht met een aandeelen
kapitaal van 5 millioen yen.
Een hoeveelheid aandeelen ten bedrage
van 1 millioen zal in het bezit blijven der
Mandsjoerijsche regeering, 2 millioen zal in
handen komen van de Zuid-Mandsjoerijsche
Spoorweg, terwijl de resteerende 2 millioen
zullen worden opgenomen door de petro-
leummaatschappij en
De beide Oliemaatschappijen, die in
dit verband genoemd worden, staan
in nauw contact met groote Japansche
concerns.
TOKIO DOOR EEN WERVELSTORM
GETEISTERD.
Tokio en omgeving is door een wervel
storm geteisterd, die door hevige stortre
gens gevolgd werd.
De schade is niet zeer belangrijk, doch de
overstroomingen hebben groote verwoestin
gen aangericht. Niet minder dan 15.000 hui
zen staan onder water.
Doumergues grondwetswijziging
Door zijn kabinet goedgekeurd.
Uit Parijs: In het officieele communiqué,
dat is uitgegeven na den gisteravond gehou
den kabinelsraad, wordt verklaard, dat do
minister-president den leden der regeering
zijn plan heeft voorgelegd voor de grond
wetswijziging en zijn motieven voor dit
voorstel heeft uiteengezet.
Het kabinet heeft dit plan vervolgens be
studeerd. De beslissingen zullen worden ge
nomen in de heden te houden ministerraad.
Dnumergue heeft bij het verlaten van de
Quai d' Orsay verklaard: Ik heb geduld,
terwijl Laval verklaarde: De zaken gaan
zoo goed als maar verwacht kon worden
Later heeft liet kabinet met algemeene
stemmen het plan van Doumergue goedge
keurd.
De inhoud van de grondwetswijzigingen
PARIJS, 3 Novenmber:
Het „Journal" zegt te weten, dat de wij
zigingen in de grondwet, die Doumergue
vvenschte aangenomen te zit» luiden: niet
mor clan 20 ministers, de minister-pres.
heeft geen portefeuille; de President der
Rcoubliek kan de Kamer tusschentijds ont
binden: in het eerste jaar mèt. in cle daar
op volgende jaren zonder advies van den
Senanti de vastheid hunner benoemingen
wordt aan de ambtenaren gegarandeerd;
de regeering kan slechts uitga
ven voorstellen als tenminste de beide Ka
mers niet een bepaalden post hebben goed
gekeurd; als een bogrooting niet voor 1
Januari gereed is wordt de oude begrooting
door den President met een verordening
van den Staatsraad worden verlengd.
De radicalen nog niet besloten-
Gemeld wordt, dat ITerriot en zijn radi
cale collega's zich de definitieve aanvaar
ding van de voorstellen nog hebben gere
serveerd. Herriot heeft tot in den nacht
met de andere radicale regeeringsleden ge
confereerd.
Japansch protest te Washington
Tegen uitwijzing van Japansche kolonisten
Uit Tokio: Officieel wordt medegedeeld,
dat op aanstichting van het ministerie van
Buitenlandsche Zaken de consul te Los An
geles heeft geprotesteerd tegen de uitwijzing
van Japansche kolonisten uit Arizona (V.S j.
De bladen deolen mede, dat het aantal
uitgewezen families van -30 tot 51 is toege
nomen en dat in het geheel 160 Japanners
de mededeeling van de Amerikaansche
autoriteiten, de Vereenigde Staten in den
zoo korst mogelijken tijd te verlaten, heb
ben ontvangen.
Voorts wordt medegedeeld, dat het mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken den
ambassadeur te Washington opdracht heeft
gegeven stappen te doen.
Kerknieuws.
GEREF. GEMEENTEN.
_edankt: Voor Dordrecht, J. D. Barth te
Borssele.
CHR. GEREF. KERK.
^edankt: Voor Amersfoort, J. Tamminga
te Harderwijk.
NED. HERV. KERK.
„edankt: Voor Barneveld, Jac. Vermaas
te Hoogeveen.
TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST
Donderdag 1 Nov. heeft de classis Breukelen
geëxamineerd en toegelaten tot de dienst des
Woords en der Sacramenten, den heer H. S. R u t-
gersteSneek.
Het Prov. Kerkbestuur van Drenthe heeft tot de
Evangeliebediening in de Ned. Herv. Kerk toege
laten de heer A. v. d. Lee te Vreeland, cand
aan de R. U. te Utrecht.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Zeedag 2 December a.s. hoopt cand. H. P.
Rutgers van S n e e k zijn intrede te doen bij de
Geref. Kerk te V i n k e v e e n, na bevestigd te zijn
door Ds. K. K. Troost, em. pred. te Den Haag.
De cand. D. W. van der Laan, van
Driebergen, beroepen predikant te
SI een, hoopt Zondag 25 Nov. a.s. zijn in
trede bq de Geref. Kerk aldaar te doen, na
bevestigd te zijn door Ds. M. den Boer, van
Oudeschoot
KERKGEBOUWEN
Te Vlaardinge r-A m b a c h t waar men
onlangs is begonnen met het houden van kerk
diensten door de Ned. Herv. Gem. worden thans
plannen voorbereid om gelden bijeen te zamelen
voor het stichten van een kerkgebouw,
GOUDEN AMBTSJUBILEUM VAN
Ds. A. M. DONNER
Naar wij vernemen zal Ds. A. M. Donner, die 9
Nov. a.s. zijo gouden ambtsjubileum herdenkt, met
de Geref. Kerk van Amersfoort, welke hij
van 1897-1924 gediend heeft en op 15 Nov. 1924
met emeritaat heeft verlaten, dit feit herdenken in
de kerk aan de Lieve Vrouwenstraat.
Bij gelegenheid van den 75en verjaardag van
Ds. Donner, die te Zeist woont, hebben wij in ons
blad van 19 Mei j.L een levensbericht gegeven.
Blz. 11
JUBILEUM Ds. J. DE JONG.
Op 21 November a.s. hoopt Ds. J. dé Jong,
predikant der Ned. Hei*v. Gemeente te
Scheveningen, zijn zilveren ambtsjubi
leum te vieren.
In 1908 werd Ds. de Jong candidaat in Zuid
Holland, óp 21 November 1909 werd hi]
predikant te Heilouw, in 1912 te Jutphaas,
1918 te Steenwijk. 1919 to S-dik en 4 Mei 1930
te Scheveningen, r -1
jubileumdag niet onopgemerkt voorbijgaan.
Fa. B.>. d. BOSCH - VeenendaaJ
Avondmaalserviezen
in iii.vër en tin. Vraagt prospectus
Rouwdienst Ds. G. Ferguson
In verband met het overlijden van Ds. C.
Ferguson is vanmorgen in de Groote
Kerk te Den Haag een rouwdienst gehou
den, waarvoor geweldige belangstelling bo
stond. De dienst werd geleid door den voor
zitter van den kerkeraad, Dr. W. J. de
W i 1 d e.
Nadat het klokgelui geëindigd was en
zacht orgelspel was ten gehoore gebracht,
zong de gemeente, terwijl de familie van
den overledene binnentrad Ps. 121 1 en 2.
Van tevoren was rie kist, die bedekt was
met een zwart kleed, en waarop een bijbel
en een kruis van witte bloemen rustten,
opgebaard in het. midden van do machtige
kathedraal.
Na votum en het uitspreken van cle ge
loofsbelijdenis werd gezongen Gez. 5213,
on las dr, De Wilde Ps. 23 en Qpenb. 21
van vers 37-
Daarna zong bet jeugddienst kerkkoor een
koraal uit do Mattheüs-Passion, en hield
Dr- de Wilde een indrukwekkende toe
spraak naar aanleiding van Matt. 18 vers
3, luidende: Indien gij U niet verandert en
wordt gelijk de kinderkens, zoo zult gij in
het koninkrijk der hemelen geenszins in-
gaan".
Na afloop der predikatie ging dr. De
Wilde in dankgebed voor, en zong de ge
meente Gez. 260:1, 2 en 3., waarop de ze
gen werd uitgesproken.
Het jeugddienst-kerkkoor zong nog op
ontroerende wijze: Draagt stille toch uw lij
den en klaag niet om uw lot-..", waarop
de gemeente terwijl de kist werd uitgedra
gen Ps. 98 7 en 8 zong.
Daarna had op Oud Eik en Duinen te Den
Haag de teraardebestelling plaats, waarop
we nog nader hopen terug te komen.
DE CATECHISMUS IN HET OEKRAïNSOH
De bezoekers van den tweeden avond van
het Calvinistencongres te Amsterdam, zullen
zich nog wel herinneren de spontane teekenen
van blijdschap, waarmee Ds. Dresselhuis oe
eerstelingen van den oogst der Oekraïnsche
Catechismus-vertaling ter tafel bracht. Nu, er
was ook reden om blijde te zijn mèt dezen
blijden, want terecht schrijft hij in het voor
woord:
„Dit „Gulden Boekske" is nu ook in op
dracht van de Gereformeerde Uitvoerende- en
Zendingscommissie te Kolomea (Galicië) in
hei Oekraïnsch vertaald, en door het Presby
terium van de Oekraïnsch Evangelisch-Gere-
formeerde Kerk" goedgekeurd.
„Een gewichtige gebeurtenis in het Ko
ninkrijk Gods!
„Na 370-jarig bestaan is de Heidelbergsche
Catechismus nog in een nieuwe taal versche
nen! Een bewijs, dat de Heilige Geest ook
thans nog werkt en geloof en kerk van het
veertig millioen tellende Oekraïnsche volk
naar Gods Woord wil reformeeren".
Het thans vóór ons liggende Catechismus
boekje is gedrukt te Hilversum bij P. Schip
per. En al is het nu in een taal en in een
letter, waarvan ons zelfs „de eerste beginse
len" ontbreken, de universaliteit van het Cal
vinisme ontspant alle volken en tongen, en
daarom verdient deze arbeid ook van hen, die
de vruchten niet kunnen keuren, zaad voor
volgende oogsten. Giro 82691 (Ds. F. Dres-
iselhjjjs te Oldeboom).
JEUGDGEBOUW TE HOLTEN
Gistermiddag is te Holten het Jeugdge-
bouw der Ned. Herv. Gemeente officieel ge
opend in tegenwoordigheid van genoodigden
en vele belangstellenden. Zoowel in- als uit
wendig maakt het gebouw een fraaien indruk.
Kerk en Staat in Duitschland
Het Bureau van den Broederraad
Zooals wij reeds kort gemeld hebben heeft
de van 18—20 Oct. te Dahlem (Berlijn) ge
houden Synode der Belijdeniskerken beslo
ten, den Broederraad (het algemeen bestuur)
uit te breiden met 3 leden. Thans zijn naast
Dr Koch, Ds Hans Asmussen en den advocaat
Fiedler, allen te Oeynhausen, benoemd
Martin Niemöller voor de Oud-Prui
sische Unionskerk; Piof. Dr Karl Barth
voor de Gereformeerden, die tot dusver
niet met den Hanncvorschen vrede mee
gaan, en de Beier Ds Thomas Breit
voor de Lutherechen.
De Kerk aan zichzelf overgelaten?
Uit sommige van de gister ontvangen be
richten kan men hei vermoeden vormen,
dat de houding van Hitler in den Kerk
strijd gelijk zou staan met het aan zichzelf
overlaten van de Kerk en haar inwendige
wrijvingen. Onze Berlijnsche cor
respondent geeft in verband daarmee
de volgende beschouwing:
Mochten deze geruchten op juistheid be
rusten en daar ziet het wel naar uit
dan heeft de kerkelijke strijd een wending
genomen, welke noch het aanzien vain den
staat, noch het aanzien van de kerk zal be
vorderen. Wij komen dan voor het feit te
staan, dat Hitier zich voor dit vraagstuk
niet meer interesseert en een oplossing van
den strijd aan de bisschoppen en hun tegen
standers overlaat.
Berusten deze geruchten eveneens op
waarheid, dan gaan wij opnieuw een tijd
perk van kerkdijken strijd tegemoet, dat
tot een afscheiding van de aanhangers der
belijdenissynode onder praeses Dr. Koch
kan leiden. Hoe sterk dpze oppositie zich
voelt, blijkt uit het feit, dai op 31 October,
den dag der hervorming, van verschillende
torens naast de nationale vlaggen ook de
kerkelijke vlag weer is uitgestoken. Zulke
verordeningen zouden door Dr. Koch en
zijn geloofsgenooten niet gegeven zijn, wan
neer Meiser, Wurm en Marahrens tijdens
hun besprekingen met Hitier niet den in
druk mee naar huis genomen hadden, dat
de rijkskanselier het al te doortastend op
treden der kerkelijke overheid afkeurt.
Ik liet me, zoo vervolgt onze correspon
dent, verzeker n, dat Meiser en Wurm. die
in hun ambtelijke waardigheid zijn her
steld, ieder contact hunner gemeenten met
de Duitsche Christenen hebben verboden.
De scheiding tusschen beide groepen is dus
sterker dan ooit tevoren. Men voelt zich
klaarblijkelijk sterker dan de door Müller
geprotegeerde tegenpartij, daar men vast
houdt aan de belijdenis en het evangelie
Het is nu maar de vraag, of men den moed
en de gelegen! -id zal hebben, deze oppositie
in een acceptabelen vorm over heel het
land te organiseeren, zoodat er tegenover
de wettelijk erkende organisatie der Duit
sche Christenen een minstens even sterke
organisatie der Belijdende Christenen komt
te staan.
Dr. Kinder, met wien ik herhaaldelijk per
eoonlijke besprekingen had en die op mij
den indruk van een positief Christen maak
te, doet thans, wat binnen zijp beperkt ver
mogen ligt. om een verzoening .net de op
positie tot. stand te brengen, ook al loopt
hij hierbij gevaar, een belangrijk deel van
zijn nationaal socialistische geestverwanten
kwijt te raken. Op den dag der hervorming
laat hij een wetsontwerp verschijnen, dat
als een door hem beoogde wegwijzing in
den kerkelijken strijd kan worden opgevat,
In dezen ongetwijfeld goed bedoelden op
roep zegt Dr. Kinder onder meer:
„De dag der reformatie, de eigenlijke ge
boortedag der evangelische kerk, noopt mij
als leider der kerkelijke volksbeweging
juist in dezen tijd van kerkelijken strijd
ons richtsnoer nogmaals duidelijk weer te
geven. Dat is zoo eenvo dig als de gelijke
nissen in het evangelie en de liederen van
Dr. Maarten Luther voor het Duitsche volk.
Wij willen een levende gemeente, een kerk,
welke niet afzonderlijk, maar temidden van
het volk staat Daarom heb ik op den dag
der reformatie een wetsontwerp gepubli
ceerd, dat als basis van onze nieuwe kerk
beschouwd dient te worden. Uit onze ver
deeldheid bracht onze Leider een eenheids
staat tot stand. Onze taak is de organisa
torische voorbereiding voor een geordend
gemeenteleven, trouw aan de zending der
'uitsche Chistenen, om uit ontelbare ver-
eenigingen en organisaties het kerkvolk
over heel Duitschland voor een vruchtdra
gend geloofswerk te winnen. De weg voor
zulk een geloofsleven is thans vrij. Het go-
loof zal den weg voor deze taak banen!".
Wij trekken de goede bedoelingen van Dr
Kinder geenszins in twijfel, maar niette
min is er voorloopig van samengaan met
de oppositie en de Duitsche Christenen geen
sprake. Twee groote groepen staan naast
en deels tegenover elkaar en het verloop
van den strijd zal moeten aantoonen, of er
in het Derde Rijk naast een katholieke een
heidskerk ooit' plaats gevonden zal worden
voor een evangelische eonheidskork.
Berlijn, 1 November 1934.
Prov. Diaconale Conferentie
te 's-Hertogenbosch
Gister had in do Geref. Kerk te 's-Herto
genbosch de 7de diaconale conferentie
plaats onder leiding van den heer H. W.
C a m e r ij k uit 's-Hertogenbosch.
Na de lezing der notulen werden door de
heeren Carnerijk ('s-Bosch) en D. A. Brie-
nen (Werkendam), aftredende comité-leden,
gekozen de heeren T. Zwiep ('s-Bosch) an
J. Nagelkerke (Werkendam). Besloten
werd den heer D. A. Brienen een jaar als
comitélid te handhaven, om de nieuwe le
den in te werken.
Referaat „En wij diakenen"
De heer H. Klap uit 's-Hertogen
bosch sprak hierna over „En wij... diake
nen". Spr. wees op de passage in het for
mulier der bevestiging: „En. gij, diakenen,
komt den bedrukte te hulp". Hiermede zit
ten we midden in ons onderwerp, zeide spr.
Een bedrukte te hulp komen in dezen tijd
is zoo uiterst moeilijk. Spr. zette de tegen
stelling uiteen tusschen maatschappij en
kerk en toonde vervolgens de taak der
kerk aan die met liefde moet worden vol
bracht daar anders de diaken enkel en al
leen een philantroop is. Diakenen komen
als ambtsdragers, dus als gezondenen van
Christus. In vergelijk met de philantroop
voelt de arme zich dikwijle cle uitgestootene,.
de paria in de maatschappij, waar geld en
kennis macht beteeke t In de kerk is
dit geheel anders, daar heerscht geen on
derscheid. De gave der kerk is een priester
lijke daad. Wij diakenen hebben ook een
paedagogische taak. Het moeilijkste van onze
taak is wel om de gaven zoo te besteden,
dat zij den arme overeind houdt en dat de
liefde tot God en Zijn dienst en Zijn eere
ons drijft.
Het behoort tot de onmogelijkheden voor
de meeste kerken de werkloozen geheel
voor eigen rekening te nemen. Daarvoor
zou een bedrag van meer dan f 12 millioen
noodig zijn. Met eenige bitterheid merkte
spr. op, dat de overheid belemmerend op
treedt in de beoefening van het ambt. Een
toeslag op de steun is niet geoorloofd al
laten enkele gemeenten zulks oogluikend
toe. De overheid tast onze rechten aan en
we mogen oogluikend zondigen. Spr. sloot
met de peroratie: „Hij de vorst der aard,
is die hulde waard".
Bespreking
Aan de discussie namen deel de heeren
van Dommelen (Klundert), Brienen en van
Dricl (Werkendam), de Boer (Treebeek).
KaVmiberg (Eindhoven) en Ds de Wit, te
's-I-I e rtogenbosch.
MIDDAGVERGADERING
In de middagvergadering werd het on
derwerp „Diaconale armverzorging en over-
heidsteun" besproken door Ds M de R e g t
te Dinteloord.
Spr. behandelde zijn onderwerp naar aan
leiding van drie punten: 1. historisch doel.
2. principieel doel. 3. praktisch doel.
Het historisch doel vangt aan na den eer
sten Pinksterdag, daar toen overheid en
kerk gescheiden waren. Het tijdperk dat
de Chr. godsdienst staatskerk was karakte
riseerde spr. met deze woorden: men leef
de meer uit de ruif der voreten dan uit de
hand des Heeren.
Na de scheiding der kerken in Oostersehe
en Westersche kwam de overheersching der
kerk over de staat ei. vond het omgekeer
de plaats. De armoede kreeg door de bedel
monniken een geestelijk karakter, de bede
larij werd gewettigd en de gehuichelde ar
moede werd een steeds grootere belemme
ring tot opheffing der ware armoede.
Gode zij dank, zeide spr., brak de Refor
matie der 16de eerny den ban van dit zelfge
noegzarne leven en plaatste de eisch der
kerkelijke barmhartigheid meer in 't cen
trum der belahgstelling.
Spr. zette Calvijns inzicht inzake de
diaconale arbeid uiteen tegenover die van
Luther en Zwingli.
Spr. behandelde de strijd in ons .and cn
wees er op dat de Reformatie wel de wijs
heid der consequentie had gebracht, maar
niet de vrijheid. Hij toonde dit aan met en
kele voorbeelden te noemen, ontleent uit
de verslagen der verschillende synoden
Door de hiërarchie der R.K. kerk in vroegere
dagen, werd het sireven der Calvinisten
naar een vrije kerk in een vrije staat mis
verstaan. Spr. besprak enkele maatregelen
door de overheid in dien tijd genomen. )e
laatste wet in 1912 is een goede stap in de
richting van de overheidsbeperking op het
onderhouden der armen.
Spr. wees in zijn rede op het gevaar van
de dubbele ondersteuning.
Het principieele gedeelte
Spr. legde de nadruk op de souvereiniteit
in eigen kring. De taak der overheid is
een taak van het recht. Geheel anders staat
het met de roeping der kerk. Haar is opge
dragen de prediking van het Evangelie, de
handhaving van de kerkelijke tucht en de
beoefening der Chr. barmhartigheid.
De particuliere en de diaconale armver
zorging gaat voorop, die der overheid volgt.
De ondersteuning der burgerlijke overheid
rechtstree' te verleenen is beperkt
tot het noodzakelijke Zij kan
slechts worden verleend aan hen, die geen
kerkelijke of particuliere steun ontvangen.
Het practische deel
Zoo betrekkelijk eenvoudig deze beginse
len zijn te vatten in de theorie zoo rhoeilijk
zijn ze evenwel uit te voeren in de praktijk.
Vooral nu dreigt er een gevaar voor dej
WEERBERICHT
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Boedapest 770.6.
WEER VERWACHTING
Zwakke tot matige wind uit Z. richtingen,
later toenemende bewolking, aanvankelijk
weinig of geen neerslag, iets zachter.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
Terwijl de depressie over Scandinavië op
vulde, ging ook de barometer over Centraal-
Europa door met stijgen, zoodat zich thans
een hooge drukgebied gevormd heeft, weLks
kern nabij Oostenrijk ligt, terwijl een rug
zich over do Noordzee uitstrekt. In dit hoogc
drukgebied is het rustig weer. Hier en en
daar. o.a. in het Z. van ons land, wat neve
lig. Op de oceaan vertoont zich weer een
depressie, wellis kern nabij Ierland ligt en
die over Schotland dalinij van de barometer
veroorzaakte. Dientengevolge ie over de Brti-
sche e' anden hei weer betrokken of regen
achtig. terwijl de temperatuur er aanzienlijk
steeg. Ook over Frankrijk werd het warmer
onder invloed van de Middellandsche Zee
depressie. In Scandinavië is de koude wat
afgenomen.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 4.8 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
4 NOVEMBER.
Van 's avonds 4.55 uur tot 's morgens 6.34 urn."
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Rhelnfelden 1.99 o.oi
Rroisach 1J6 1.11
K-hl 2.09 2.18
Mnxan 3/1 3.56
Diedeshelm 0.56 0 49
Mannheim 2.29 227
Lnhr 1.00 .97
Malnz 0 13 3
Hingen 1.81 1,98
Caub 140 i
Km 9 1 19 1-.fi
Coblens 1.44 J,44
Heden Vnr'g
Maastricht 40.88 il,3U
Lobith 9/1 944
Nljm
7.18 7.19
Keulen
l< hhrort
We«el
fcmmerik
Dusseldorf
0.32.
0.97 0.98
0.43 (J.47
0.74 0.74
0.52 0.63
0.38 0.37
St Andriea
Arnhem 7.26 7/9
Vreeswijk Iw 0.44 0,33
Westervoort 7.83 7,86
Deventer 1.86 i,8ö
Kampen -0.01 -0.02
Ev sden 46.51
GrevenMcht 27.99 8.44
Venlo 10. <9 11.07
Grave 'sluisi 4.73 6,11
St Andriea 1.17 0.90
Gorkum 0.00 0,00
Dordrecht 0.00 O.Ol)
HOOGWATER NED ZEEHAVEi S
4 Nov..
8.59 21.44
18.58
Delfzijl
Terschelling
Harllngen 7.05 19 35
Den Helder 4.36 17.30
IJm uiden 1.02 13.26
Hoek v. Holland 014 12.43
Scheveningen 0 34 13.03
Rotterdam 2.16 14.19
Hellevoetsluis 0.61 13 15
Willemstad 1.61 14.10
Brouwershaven 0 03 12 27
Ziertkzee 0.33 12 47
Wemeldinge 0.55 13.15
Vllsslngen 11 32 23 55
0.42 13.04
1.15 13 20
1.37 13.54
12,08
overheid, dat zij zich n.I. schuldig maakt
aan het sfaats-socialismo. De overheid hou-
de zich binnen haar grenzen.
Referent zag de taak voor de diakenen nok
zwaar in. Zij zullen in de eerste plaats -Ie
grenzen moeten onderscheiden tusschen
wettige overheidssteun en overheids-armen*
zorg en zij zullen vervolgens door nauwge
zette arheid volgens het beginsel de uit
breiding der overheids-armenzorg dienen
tegen te gaan.
Spr. waarschuwde tegen het klakkeloos
aanvaarden der verschillende maatregelen
der regeering.
Hij ontwikkelde vervolgens de gedaehten-
gang, dat de diaconale arbeid zich ook moet
uitstrekken tot de werkloozen die in de
„steun" zouden moeten kr- >n. Dm georga
niseerde die zich zelf verzekerd heeft tegen
werkloosheid kan een toeslag gegeven wor
den. Referent steunde in zijn betoog op het
Kamerlid J. Schouten e.a. Volgens de mee
ning van spr. is het heter een deel der werk
loozen te verzorgen (indien mogelijk allen)
een deel over te laten voor de burgerlijke
overheid.
Bespreking
Op dit referaat volgde een levendige dis
cussie. Door het groole aantal heeren, dat
aan de bespreking deelnam is het niet mo
gelijk van alles verslag te geven. Een korte
samenvatting van de hoofdzaak.
De referent was het met de vergadering
eens. dat de steun ontoereikend was om
met God en eere door het leven te gaan.
Een toeslag geeft het gevaar van de z.g!
dubbele bedeeling. Spr. meende in deze tijd
een uitzondering wel te mogen maken. Over
de wettelijkheid van die stenntoeslag is ook
op de Centrale Synode gesproken en toen
heeft men besloten om er bij de overheid
op aan te dringen deze toeslag wettelijk te
regelen.
De vergadering, verschilde veelal om prak
tische bezwaren van meening met den refe
rent, wat betreft een deel der werkloozen
zelf te verzorgen en een ander deel over te
laten aan de „steun".
De voorzitter sloot goed half vijf de ver
gadering, waarna ds. Regt voorging in
dankgebed.
MEINEMA'S CATALOGUS
van Kerstboekjes wordt dezer dagen ver
zonden, maar de 13 n-'euwe deeltjes en Ie
19 herdrukken zijn reeds gereed en bij den
boekhandel. Zondagssr.hnoibesturen vraagt
nu dadelijk een groote ziclitzending aan.
Waar niet in den boekh. voorhanden zendon
wij gaarna regelrecht. Stelt ge er prijs op
het.beste Ie geven, neem dan cle boekjes van
Meinema uit Delft.