iMittnrr ^riïtsdjr (üourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden 3n Omstreken
BINNENLAND.
abonnementsprijs
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waai een agentschap gevestigd is £35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijkscbe
zending450
Bij dagelijksche zending550
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad V[, cL
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
NO. 5313
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
WOENSDAG 31 OCTOBER 1934
15e Jaargang
gfotoertentieprijjcn:
Van I tot 5 regels1.17
Elke regel meer 0.22'/i
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer0.45
Handelsadverlentiën per regel 0.17 '/i
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan '1 bureau
wordt berekend f 0.10
DE MISLEIDENDE ACTIE
Verschillende bladen zijn de laatste da
gen in beweging gekomen tegen de mislei
dende actie van het N.V.V.; de weerslag er
vVan vindt men dagelijks in de roode pers.
Met eenige voldoening leiden we daaruit
af, dat wij niet do laatste waren, die een
waarschuwende stem lieten hooren, maar
de ziedende woede der roode pers bewijst
ook, hoezeer onze pijlen doel getroffen heb
ben. Immers, nooit schreeuwt en scheldt men
aan die zijde harder, dan wanneer iemand
de S.D.A.P. op de likdoorn der reclame
We zouden volstaan hebben met het op
nemen van enkele frappante berichten over
dit gedoe als de manier, waarop de roode
pers tekeer gaat, niet tot een enkel woord
yan verweer noopte.
We laten de aanval op de Christelijke vak
beweging, die zelf niets doet dan berusting
prediken en ondertusschen de N.V.V.-actie
belemmert, voor wat zij is. Wij verklaren al
leen: van de berusting, welke wij prediken,
verstaat men aan die kant niets!
Maar we protesteeren er ernstig tegen, dat
de roode pers, die over ons en anderen spre
kend, haar artikelen rijkelijk lardeert met
woorden als „vcrdachtmaken", kleineeren,
lasteren enz. enz.", dat zij zich zelf tegen
over ons aan dit kwaad schuldig maakt.
In één adem worden wij en het „Fries'ch
Dagblad" uiterst roekelooze bladen genoemd,
die hopen de arbeiders te bedriegen en die
de eischen, welke het N.V.V. aan de regee
ring stelt, bestrijden en die niet begrijpen,
dat deze eenvoudige en rechtvaardige
'eischen de arbeiders uit het hart zijn ge
grepen."
Wij tarten de roode pers uit onze artike
len een citaat te halen, om deze beschuldi
ging waar te maken. Al willen wij dan niet
van eischen spreken, over de wen-
schel ij kheid van wat het N.V.V. vraagt,
moeten we het eerste woord van critiek
nog schrijven.
Aan welke kant zit nu de „verdachtma
king"?
De woede van de roode pers is ook zeer
grimmig ontstoken, omdat wij „een ano
nieme inzender lieten verklaren, dat hij
door een huisbezoeker misleid was"; en dat
wij toen, zoo heet het verder, „den man d9
raad gaven dit aan de' rogeering mee te
deelen."
Men begrijpt, de nadruk moet hier vallen
op anoniem; de lezer der roode pers
trekt onmiddellijk de conclusie, dat wij het
verhaaltje maar verzonnen hebben; we lie
ten iemand maar wat verklaren.
Wij weten niet of deze methode bij de
roode pers gebruikelijk is; wij kennen ze
niet We hadden in bedoeld stukje de naam
niet behoeven weg te laten; de schrijver tee-
kende voluit met naam en adres. En hij was
niet de eenige, die schreef of telefoneerde.
Maar we weten zoo'n beetje wat er in de
arbeiderswereld te koop is en dat ons blad
beter de verantwoordelijkheid kan dragen
dan een bepaald persoon. Onze lezers, die
ons met mond en pen inlichtingen gaven
en vroegen, mogen oordeelen tusschen ons
en de roode pers, die over verdachtmakin
gen klaagt, maar zelf insinueert.
Ondanks dat, zullen we doorgaan te waar
schuwen, al doet die pers nog zoo kwaad
aardig en wij blijven het petitionnement
waardeloos noemen, precies als dat te
gen de Vlootwet. Van de zorgvuldigheid om
alleen meerderjarigen te laten leekenen en
na eerlijke voorlichting, gelooven we niets.
Men laat rijp en groen teekenen en mis
leidt de schare door pastoors en dominé's -
bij uitzondering! als getuigen aan t*
yoeren.
Op een andere plaats in ons blad zullen
we maar weer een paar staaltjes geven en
voorts de roode pers stil laten razen.
Men weet nu eenmaal welk dier de ros
kam vreest.
EEN GOEDE NOOT
Van vrijzinnige, doch vooral sociaal-demo
cratische zijde, worden ons d.w.z. de
Christelijke partijen in de laatste tijd zon
derlinge eischen gesteld, met name wat be
treft de arbeid der gehuwde vrouw in over
heidsdienst.
Onzerzijde is dit kwaad om principieels
redenen steeds bestreden. Echter, tot een
wettelijke regeling kon het niet komen. In
sommige gemeenteraden werden werende
bepalingen vastgesteld; in 't algemeen ble
ven ze uit.
Thans echter vormt de bittere werkloos
heid een sterke stimulans en een der ge
volgen daarvan is het voorstel der regeering
om de huwende onderwijzeres te ontslaan;
de reeds gehuwde onderwijzeres, ook al is ze
geen kostwinster wordt gehandhaafd.
Natuurlijk juichen wij deze maatregel der
regeering toe. Maar dat wordt ons kwalijk
genomen. Eigenlijk zou men van ons willen
vergen, dat wij zouden zeggen: non tali
auxilio: met hulp der crisis willen we on*
doel niet bereiken
Dat is toch wel wat veel gevraagd. We
kunnen niet verder gaan dan verklaren: nu
de werkloosheid een exponant zet op onze
overtuiging, zullen we dankbaar de hulp
aanvaarden van hen, die niet op principieels
maar op practische gronden naast ons gaan
staan. Hoewel minister Marchant ook in dit
opzicht niet vreest zijn meening te zeggen.
Immers, hij verklaart dat de overheid, ook
zonder „crisis-motieven", het recht heeft om
te weigeren gehuwde onderwijzeressen in
dienst te houden en wel op twee gronden:
ten eerste, omdat het gezin en ten tweede,
omdat het onderwijs er onder lijdt
Het is echter een al te zonderlinge eisch
om van ons te vorderen, dat wij nü tegen
het ontslag zouden zijn of onze pogingen in
dit opzicht zouden staken.
Dat ware zondige verdraagzaamheid.
Hetzelfde zou gelden van onze houding, als
we op zij gingen voor het dreigement, dat
men nu niet zal huwen, maar in concubinaat
zal gaan leven. Men dwingt er immers de
menschen toe, zoo roept menig doctrinair
sociaal-democraat uit, en gij bevordert met
uw verbod dus de „onzedelijkheid". (Meestal
schrijft men dat laatste woord tusschen aan
halingsteekens!)
Een afdoend antwoord geeft minister
Marchant in zijn verdediging en dat is een
zeer goede noot in dit stuk:
„Voor de dreiging van concubinaat zal
geen regeering kunnen wijken. Zij kan
daarin nimmer aanleiding vinden om voor
een overigens wenschelijk geachte regeling
terug te deinzen. Dat de wetgever het leven
in concubinaat onder ergerlijk levensge
drag heeft willen begrijpen, kan niet wor
den betwijfeld. Het verkrijgt allerminst een
accent van verschoonbaarheid, indien het
plaats vindt om een wettelijk voorschrift te
ontduiken."
Afgedacht van alle andere desiderata kan
een scherpzinnig jurist er niet anders over
denken. Wie kwaad doet om een wettelijk
voorschrift te ontduiken, zondigt dubbel.
Eerst tegen het gebod der zeden zelf, daar
na tegen dat der overheid. Verschoonbaar
is het dus nooit. Wat zou men zeggen van
den rechter, die den dief vrijsprak, omdat
deze dreigde bij veroordeeling de bezitting
van den-bestolene in brand te steken?
Zoo staat het ook met deze dreiging. Er
zal te. scherper controle noodig. zijn; maar
het wettelijk voorschrift blijft gehandhaafd
Wij betreuren het natuurlijk, dat de crisis
deze maatregel zoo dringend noodig maakt:
maar anderzijds accepteeren we dit gevolg
met dankbaarheid. Later zal wel blijken,
dat crisis-zegen ook waarde heeft.
Officieele Berichten
BURGEMEESTERS
Ejj Kon. besluit is met ingang: van 15 Nov
benoemd tot burgemeester van de Gemeent:
dr K A C M van Grunsven; ueuleenu
n F. J. Crusio op ztfn verzoek met in
gang van 15 Nov. eervol ontslag verleend al:
einde™eeSter semeente RucPhen en Voren
emeester der gem.
an de Veerdonk.
CENTRALE COMMISSIE VOOR DE
STATISTIEK
Bü Kon. besluit is de heer dr Ph. J. Ider
burg, hoofdcommies bü het Centraal Burea
voor de Statistiek, benoemd tot secretaris va
de Centrale Commissie voor de Statistiek.
:Un verzoek met ingang van 1 Jan. 1935 eor-
.'ol ontslag verleend uit "s Rijks dienst, onder
dankbetuiging voor de belangrüko diensten
aan den lande bewezen.
VOOGDIJRAAD DEN HAAG
Bij Kon. besluit is aan dr A. H. Ph. Augustiln
opzUn verzoek eervol ontslag verleend als lid
van den Voogdijraad te Den Haag. onder dank
betuiging voor de als zoodanig bewezen dien-
CONSULAIRE DIENST
tal op Donderdag 1 Nov. niet
plaats hebben.
EERSTE KAMER
Gisteravond om half 9 hield de Eerste
Kamer een korte vergadering.
Op voorstel van den voorzitter werd be
sloten om onmiddellijk na de openbare ver
gadering in de afdeelingen te onderzoeken
de wetsontwerpen: aangaan van een of
meer geldleeningen ten laste van Ned.
Indië; wijziging van de Ned. Ind. conversie-
Lceningwet 1934 en bekrachtiging an een
Indische ordonnantie betreffende wijziging
van het tarief van uitvoerrechten.
Daarna, niets meer aan de orde zijnde,
werd de vergadering verdaagd tot heden
morgen 11 uur.
De Graal te Haarlem had, zooals de laatste ja
ren gebruikelijk is. vergunning verzocht op 31 Oc
tober een optocht door de stad te mogen houden.
De protestantsche kerkgenootschappen hebben
zich tot den burgemeester gewend ten einde te
krijgen, dat voor dezen optocht geen toestemming
zal worden verleend in verband met de viering
den Hervormingsdag.
De burgemeester heeft daarin aanleiding ge
den den optocht.van de Graal niet te laten door
gaan.
DE „U1VER" OP DE
THUISREIS
Eerst 8 Novemcber
Naar wij vernemen, wordt de Uiver
niet Donderdag a.s. te Soerabaja ver
wacht, doch Donderdag 8 November.
Ontvangst der bemanning door de G. G.
BATAVIA, 31 Oct. (Aneta). Naar Ane-
ta verneemt zal, indien de tijd dit toa-
laat, de bemanning van de Uiver bij
het verblijf in Ned.-Indië door den
Gouverneur-Generaal op het paleis te
Buitenzorg worden ontvangen.
De Aneta-correspondent te Melbourne
geeft een van de mannen van de „Uiver"
vernomen relaas over hun reis door.
Wij zullen er enkele trekjes uit meedeelen
Het begin van het interview stemt geheel
overeen met wat we van piloot Viruly in
de V.U.-vorgadering te Rotterdam hoorden:
de vliegers weten eerst eigenlijk niet op de
vraag, hoe de tocht geweest is, te antwoor
den: „Het is alles zoo gewoon, zoo normaal
geweest". Net een gewone Holland-Indië-
vlucht. .Prachtig weer en geen moeilijk
heden- Dat is de samenvatting van de be
levenissen".
Zij vertellen dan van de vrij eentonige
reis. Ja, Batavia met zijn glorieuze ont-
vangst, maakte een uitzondering.
In Australië kwam de tegenslag.
„De elementen deden nu een laatste hard
nekkige poging om zich tegen de overwin
ning van het luchtruim door de Hollanders
te verzetten.
Het onweerde voortdurend en op de hevig
ste wijze, waardoor radiocommunicatie on
mogelijk werd gemaakt. Wij stegen met de
„Uiver" tot op een hoogte van 15.000 voet,
doch werden ook hier nog door de elemen
ten achtervolgd, want de op die hoogte op
tredende aanzetting van ijs op de vleugels
noodzaakte ons om weer lagere regionen
op te zoeken.
Wij waren nog 200 mijl voor het eindpunt
en toen moest de .Uiver" weer naar bene
den, terug naar Albury, om grondzïcht te
krijgen. Wij poogden nog met onze machin9
onder liet wolkendek tusschen de bergen
door Melbourne te bereiken, doch de ele
menten hielden niet op ons te bestoken en
zetten de strijd voort. Een hevige slagregen
gepaard met hagel, sloeg ons als het ware'
met blindheid. Het zicht minderde sterk en"
dwong ons tenslotte onverbiddelijk omtcru^"
te gaan.
Parmentier en Moll vertellen dan hoe zij
besloten om te Cootamundra te landen, maar
hoe voor zij aan dat plan gevolg konden
geven, Albury alweer zichtbaar werd. Hier
deed zich een wonderlijke aanblik voor. De
stadslichten seinden, zij gingen uit en aan,
zij seinden in morse-taalWij zagen het
race terrein afgeteekend en sterk onze aan
dacht trekkend door de verlichting van een
massa auto's, welke, naar wij later met
dankbaarheid vernamen, door bemiddeling
van de radio-omroep waren opgetrommeld.
Dat. vervolgt Parmentier. deed ons beslui
ten. om, ten bate van post, passagiers en
reputatie, voorloopig de strijd maar op te
geven. Wij wierpen parachutefakkels uit en
konden door deze verlichting van weers
zijden, èn van de grond èn van ons eigen
vliegtuig uit, de „Uiver" behouden neerzet
ten. Onze eerste behoefte, na deze strijd, en
onze bp.houden landing, was: contact met
Holland.
Zoo spraken wij dus met onze betrekkin
gen in het oude land, maar na deze ver
kwikking werden,wij door de slaap over
mand.
Het terrein was drassig en de „Uiver"
zakte weg in den doorweekten bodem.
Maar de. bevolking van Albury deed wat
zij kon om hulp te verleenen. Men haalde
de „Uiver" uit den modder, legde plan
ken neer om den ondergrond te verstevigen
en zoo konden we na acherlating van post,
passagiers en twee leden van de bemanning
weer weg.
De ..Uiver" startte vlot, passeerde een
uur later de einriüjn en landde onder da
verend gejuich als tweede in den grooten
wedstrijd, met de zekerheid, dat Australië,
Indië en Holland dit moment met ons in
volle intensiteit doorleefden.
EEN RADIO-HULDIGING
Met medewerking van het Philips Con
cern zal Mariette Serlé Zaterdag via de
korteg°lf-zenders van Phohi (25.57 Mr.) en
P. C. J. World-Broadcast (19.71 Mr.) de be
manning van de Uiver hulde brengen in een
gedicht van George Kettman Jr., getiteld
Hulde der Vrouwen.
Uitslag Radio-prijsvraag
In verband met de vele aanvragen om
trent den uitslag van de N. C. C.-prijsvraag,
deelt het Nationaal Crisiscomité mede, dat
aan alle prijswinnaars persoonlijke mede-
decling zal worden gedaan omtrent den
door hen getrokken prijs. Publicatie der na
men van de prijswinnaars kan worden ver
wacht tegen Vrijdag 2 November a.s. Een
lijst zal ter inzage liggen op het bureau.
Kneuterdijk 20, terwijl na toezending van
10 cents lijsten verkrijgbaar zullen worden
gesteld.
Nederlandsche Roode Kruis
Jhr. Mr. Sandberg van Boelens gaat heen.
In verband met zyn benoeming tot Chef
van het Kabinet van de Commissaris dei-
Koningin in de provincie Zuid-Holland heeft
Jhr. Mr. R. Sandberg van Boelens
ontslag aangevraagd als secretaris van het
Nederlandsche Roode Kruis.
Als waarnemend secretaris treedt- op de
vroegere secretaris Jhr. H. B e e 1 a e
van Blokland.
Aan den Ambtenaar in Algemeenen Dienst,
de heer B. W. de Kanter, is de titel toe
gekend van Administrateur by het Hoofdbe-
■c'1"'4" Ronde Kruis,
kan maar de beste zijn
Verkoop „TWENTOL"
voor Holland: DEVENTER
Haring naar Duitschland
Geen deviezen in October en November.
Naar ons van officieele zijde wordt mede
gedeeld zijn de met de Duitsche Regeering
overeengekomen waarde-contingenten voor
den uitvoer van versche haring naar
Duitschland, waarvoor bereids deviezenver-
gunnirigen en bindende toezeggingen zijn
verstrekt, voor de maanden October en No-
ember, uitgeput.
Dientengevolge kan bij nieuwen uitvoer
van versche haring gedurende genoemde
periode niet meer op uitreiking van devie-
zenvergunningen of bindende toezeggingen
worden gerekend.
Het valsche petitionnement
Hoe men namen verzamelt.
Dezer dagen spraken we een winkelier
an roomschen huize, die ons vertelde huis
bezoek te hebben gehad van rowde propa
gandisten. Hij moest en zou teekeuen. want
was toch ook in 't belang der winke
liers. als de werkloozen meer geld besteden
konden.
„Overwegend bezwaar om te teekenen had
ik niet", zei hij, „maar 't was mij niet ge
heel duidelijk van wie de actie uitgaat en
daarom weigerde ik voorloopig. Een paar
dagen later k'-eeg ik als lid van het bestuur
der roomsch-kath. middenstandsvereeniging
hier ter plaatse een stapel circulaires van
het N.V.V. met het verzoek, daarmee pro
paganda te maken onder mijn medeleden.
Ik weet niet of men soms iets van boycot of
iets in den zin heeft, liet hij er op vol
den
Wij verklaren nadrukkelijk, dal wij deze
„veronderstelling" niet uitlokten en wij on
derschrijven ze ook nog niet Maar het tee
kent wel de indruk.
Nu een ander geval, dat we geven in de
vorm, zooals het ons gemeld werd.
Een jonge zeeman, die vorige week met
een logger te Vlaardingen binnenkwam,
deelt ons het volgende mee:
""e waren nog maar net aan de wal
toen een heer naar ons toekwam met de
g of we voor verhooging van steun
aan werkloozen waren, en zoo ja of we dan
en teekenen wilden. Op de vraag van
ie de actie uitging werd geantwoord:
„Van de Vakbonden" en medegedeeld werd:
de predikanten teekenen ook.
Onze zeeman, niet wetende uit welke
hoek dat kwam, teekende. Thuiskomende
te M. las hij in „De Rotterdammer" van
wie bovenvermelde actie uitging en be
greep hij, dat hij er in gevlogen was.
De volgende dag zag hij te V. den hem
onbekenden heer, deelde hem kort en goed
mede, dat hij hem bedrogen had en eischto
dat zijn handteekening zou worden door
gehaald. Maar meneer had die lijst niet bij
zich en zou nog wel eens zien.
Zóó verkrijgt men, onder valsche voor
stelling, handteekeningen.
En terwijl we het bovenstaande corrigee-
ren ontvangen we een brief uit Capelle a.d.
IJsel met ingesloten een circulaire (het gele
gevaar), waarin gevraagd wordt of d.
dominé's bedoeld hebben voorganger der
SD.A.P. te worden en met de mededeeling,
dat de schrijver ook geteekend heeft, „onwe
tend en door bedrog".
In een te Breda gehouden vergadering
van den Bond van leerkrachten bij het Nij
verheidsonderwijs heeft Minister S10 t e-
maker de Bruine het woord gevoerd en
gezegd, zich te willen beraden, of voorzie
ning in de onvoldoende kennis van vrouwen
op het gebied van voeding en spijsbereiding,
van naaien en herstellen, uitvoerbaar zal
zijn. Ondertusschen is reeds voortreffelijk
werk gedaan om de huisvrouwen voor te
lichten inzake goedkoop huishouden. Spr.
denkt daarbij aan wat reeds deden dc Ned.
Vereeniging voor Huisvrouwen en directri
ces en leeraressen bij het huishoud- en land
bouwonderwijs. De Minister deed een beroep
op de vergadering, om propaganda te
ken voor een meer doeltreffend gebruik van
het inkomen van het huishouden, door ken
nis te verspreiden over goedkoope berei
ding van voedsel en goedkoope m ar dege
lijke kleeding.
Bij een bespreking van de vraag, in hoe
verre het nijverheidsonderwijs voor meisjes
een taak had te vervullen, richtte mej.
Heyermans, directrice van de Arbeids-vrou-
wensehool te Rotterdam tot Minister Mar
chant het verwijt, dat door zijn toedoen
duizenden kinderen de nijverheidscholen
niet meer konden bezoeken. Ware Minister
Slotemaker de Bruine Minister van Onder
wijs geweest, aldus deze spreekstex-, dan zou
zoo iets niet gebeurd zijn.
Minister Slotemaker de Bruine echter ont
kende dit ten sterkste en toonde zich over
de uitlating van deze spreekster eenigszins
ontstemd.
BOOTTREIN M.S. „BALOERAN".
De speciale trein, aansluiting gevende up
het op 2 Nov. a.s. van Marseille vertrekkend
m.s. „Baloeran", zal den len Nov. om lö.C"
van Den Haag H.S., om 16.28 van Rotte
dam^D.P. en om '17.22 van Roosendaal ve,
NOVEMBER-ACTIE C.N.V.
172 propaganda-vergaderingen
Wat verkregen werd
De weg voor ons
Het Christelijk Nationaal Vakverbond or
ganiseert in de maand November opnieuw
een groot aantal .propaganda-bijéenkomsten.
Van 1 tot 16 November a.s. vinden in 172
plaatsen die bijeenkomsten plaats.
In elke verga dei'ing treden twee sprekers
namens het C.N.V. op met de onderwerpen:
„Wat verkregen werd" en „De weg. voor
ons". Daarnaast spreken als i-egel een of
twee pi-edikanten een openings- of een slot
woord. Voorts worden de bijeenkomsten op
geluisterd door muziek, zang of declamatie.
Ter ondersteuning van deze actie wordt
een propaganda-plaat in twee formaten be
schikbaar gesteld, terwijl ter uitreiking aan
niet- en verkeerd-georganiseerden twee bro
chures worden uitgegeven. Die voor de vol
wassenen is getiteld: „Tot medewerking ge-
roepen"; die ten behoeve van de jeugdige
werknemers draagt het opschrift: „25 jaar
Christelijke Vakbeweging, ook voor U!"
Op onderstaande data worden de bijeen
komsten gehouden in de plaatsen achter
deze data genoemd:
Donderdag 1 November: Axel,
Goes, Heerlen, Hoek, Koudekerke (Z.), Krab
bendijke, Middelburg, Oostkapelle, Souburg,
Terneuzen, Vlissingen, Workum, Zaamslag.
Zierikzee.
V r ij d a g 2 November: Breda, Dintel-
teloord, Dinxperlo, Doetincliem, Eindhoven.
Fijnaart, 's-I-Iertogenbösch, Klundert, Mid-
delharnis, Oud-Beijerland, Raamsdonksveer,
Sprang-Capelle, Zaandam.
Maandag 5 November: Alhlasser-
dam, Barend recht, Dordrecht, Dubbeldam,
Gorinchem, 's-Gravendeel, 's-Gravenzande,
Hoorn, Leerdam, Maassluis, Noordwijk.
Pernis, Ridderkerk, Rozenburg, Schiedam,
Sliedi-echt, Vlaardingen.
Din s da g 6 No vember: Alphen a. d.
Rijn, Apeldoorn, Arnhem, Ede, Elburg, Eist,
Hattum, Naaldwijk, Nunspeet, Nijmegen,
Wapeningen, Winterswijk, Zetten, Zutphen,
Zwijndrecht.
W oensdag "7 November: Alkmaar,
Bussum, Katwijk, Koudekerk-Hazerswoude,
Rijswijk (Z.-H.), Wortnerveer.
Donderdag 8 November: Aalsmeer,
Amsterdam, Bergen op Zoom, Broek op
Langendijk, Enkhuizen, Haarlem, Haarlem
mermeer, Den Helder, Hilversum, Velp,
Venlo, Warmond, Wassenaar, Woerden.
Vrijdag 9 November: Aalten,
Amersfoort, Baarn, De Bilt, Bunschoten,
Ermelo, Gouda, Huizen, Leiderdorp, Medem-
blik. Moordrecht, Serooskcrkc, Uithoorn,
Urk, Weesp, IJmuiden.
De leden van het C.N.V. kunnen bij do
Christelijke besturenbonden gratis exem
plaren ki*ijgen van de reclameplaat om die
voor de vensters van hun woningen op te
hangen. Voorts zijn op alle plaatsen mede
werkers noodig voor de verspreiding van
de propaganda-lectuur en het huisbezoek.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
Blz. 1
Gisteravond heeft de Eerste Kamer een korte
-er ga dering gehouden.
Blz. 2
Weinig kans op overeenstemming in de vloot-
kwestie.
De contingenteering van
steenkolen
Maandag is in Den Haag, naar het
„Hbld." meldt, een bespreking gehouden
van de contingenteeringscommissie met bo
langhebbenden, betrokken bij een ver
scherpte steenkolencontingenteering
Alleen de vei-tegenwoordigei-s der mijn-
directies, der mijnwerkersorganisaties en
van de R.K. Werkgeversverecn. waren vóór
het verscherpen der contingenteering, de
andere belanghebbenden waren er tegen.
Een der aanwezigen oordeelde zelfs, dat het
beter was, de mijnen maar dadelijk te slui
ten, dan de contingenteering te verscher
pen. Men kantte zich niet alleen tegen een
verder gaande contingenteering maar ook
tegen de bestaande.
De eindbeslissing ligt intusschen bij den
ministei', die door de genoemde commissie
van advies wordt gediend.
Prof. Taverne contra
Minister Marchant
„Waarvoor wij strijden*
Prof. mr. B. M. Taverne, raadsheer in de
Hooge Raad en voorzitter van de „Nat. Ver
eeniging voor Orde en Eenheid in de Schrijf
taal" zendt ons een artikel over „Minister
M' chant en de Spelling". De schrijver zegt
hierin, dat bij den Minister van eerbied
voor eerlijken tegenstand niets is te bespeu-
ï'en. Komt liet, aldus de schrijver, nu nim
mer eens bij den Minister op, dat, buiten
het kamp ^an zijne medestanders, onderge
schikten en vleiers, de bewondering voer
deze strijdwijze ten eenenmale afwezig is.
In een interview heeft de Minister iets
gezegd over de actie van prof. Taverne. Weel
was het er, aldus de schrijver, absoluut
naast, op voor ieder controleerbare wijze
absoluut naast.
„Tegensj raak, zoo vervol"' v;. baat we;
nig, tenzij men nu langzamerhand gaat ii:
zien, dat vele feitelijke beweringen van dei
Minister het kenmerk var onwaarschijr
lijkheid in zich dragen. Tk bepaal mij er du
hier maar toe, te stellen, dat 's Minister
mededeeling omtrent hetgeen ik zoud
hebben geschreven van a tot z onjuist is. Ik
herhaal, wat ik vroeger ï'eeds schreef, spot
en I10011 zijn machtige wapenen, maar het
wel eens kunnen zijn, dat 's Minisï
strijdwijze op den duur faalde".
Prof. T. meent, dat het buitenland ons uit
lacht! Wannepr zullen toch, zoo schrijft hij,
degenen die de macht hebben om deze
heilloozc maatregelen terug te dringen,
schellen eens van de oogen vallen?
„Wij strijden voor de taal van de Troon
rede". „Wij eischen ook voor de schrijftaal
als zoodanig eerbiediging van hare rech
ten".
„Wanneer wat God verhoede dc
Regiering de rampzalige plannen van Mi
nistcr Marchant mocht volgen, zal II. M. de
Koningin de buigings-n's in talrijke gevallen
niet me. mogen uitspreken. Dan zal m
met Minister Oud moeten spreken v«u
een crisis van die aai-d, dan zal men niet
pfbriivpf, en dus 00V
Voornaamste Nieuws.
De kerkvervolging in Mexico.
IJsland door zwaren storm geteisterd.
Blz. 3
In Den Haag is oVerlcden Ds. C. Ferguson,
Ned. Herv. predikant aldaar.
Dr. Jager, de rechterhand van de Duitsche rijks
bisschop, Dr. Muller, is afgetreden. Hider heeft
drie bisschoppen in audiëntie ontvangen.
Blz. 5
De Federatie van Boekdrukkerspatroons heeft het
25-jarig bestaan herdacht.
Een onderhoud 1riet Minister Steenberghc over
de nieuwe maatregelen inzake de zuivel- em
vlees ch positie.
spreken, in den re "el, aan den hemel,
in dien tijd, in dien zin, in welke- geval
len talloos velen, vooral bij het ffporticuleei'd
spreken, of wanneer iets met nadruk wordt
gezegd, de buigings-n duidelijk laten hoo
ren".
„Waartegen wij vechten? Tegen het abso
luut onnoodige van de wijzigingen iu da
spelling, tegen het dilettantistische alle-
gaartje, dat thans hals over kop bij het oni
derwijs is ingevoerd".
Prof. T. '-iweert dan dat Minister Mar
chant aan zijn vierde spelling bezig is. Naar
aanleiding van het feit, dat de Minister een
dictator genoemd is, zegt hij: „Vennoede-
lijk zal er ee ockase komen van het De
partement van Onderwijs, waarbij aan cie
onderwijzers en leeraren wordt opgedragen
een gewijzigde omsclmjving van het be
grip „dictator" aan do kinderen te leereu.
Men kan thans alles verwachten".
Na nog eenige tijd aldus te zijn doorge
gaan, zegt de schrijver met een Duitsch ci
taat, dat er voor Nederland maar één weg
is „der We? zurück".
„Het onderwijs kan dezen terugweg ge
makkelijker afleggen dan den weg erheen,
want de kleintjes staan met „aap, noot,
Mies" nog buiten de spellingquaestie en voor
alle anderen is de oude spelling niets
nieuws. Hoe dit echter óok zij, niet de Mi
nister moet zijn wil doordrijven, maar de
wil van het Nederlandsche Volk. de wil dor
natie moet worden geëerbiedigd".
Hoe men werkt
Speculatie op de onnadenkende menigte
Van alle kanten waarschuwen de niet-
roode-bladen tegen het teekenen op het
petitionnement.
Zoo schrijft „de Tijd" (r.k.)
De misleide en medelijdende vader of
moeder, ook in katholieke gezinnen, niet
te. best op de hoogte met de kleur van het
Nederlandsche Verbond van Vakvereni
gingen, zal natuurlijk gaarne zijn hand
teekening zetten onder een petitie aan do
Regeering, om in de winter wat meer voe
ding en dekking en een geldelijk toeslagjo
te verstrekkëaan de hulpbehoevende
werkloozen, want: ..Landgenooten, van wel
ke kleur of richting, van welk beginsel of
geloof, van welke stand gij ook zijt". enz.
De enscceneering van dit petitionnement
is een speculatie t.,j de onnadenkende me
nigte voor de aan eigen propaganda den
kende sociaal-democratie. Pastoors en do
minees worden meegenomen om voor de
S.D.A.P. aan de deuren te kloppen. Ook
zullen de heeren Albarda en Kupers niet
verzuimen, om bij de begrootingsdebatten
te paradeeren met het half-.nillioen. dat
deze oproep aan de Nederlandsche Regce-
ring heeft ondertekend.
Uit Oost-lndie
DE SALARISACHTERUITGANG DER
AMBTENAREN
Terugstelling in rang
BATAVIA. 30 October. (Aneta). De motie Mo-
nod de Froideville. waarbij beoogd werd den ach
teruitgang in inkomsten bij terugstelling in rang. tot
35 pet. te beperken, werd door de regeering terug
gewezen. Deze motie werd destijds aangenomen
tijdens het debat over terugstelkogen van onderwij
zers. Bij deze terugwijzing geeft de regeering de
toelichting, dat. „ofschoon bij terugstellingen de
phase van op-wachtgeld-stelling ontbreekt, deze
toch geheel op één lijn valt te stellen met herplaat
sing van wachtgelders in een iagere functie".
Het ..Bataviaasch Nieuwsblad" wijst op de be
denkelijke consequenties welke uit deze toelichting
kunnen voortvloeien, ofschoon het blad overigens
toegeeft, dat door het volgen van dezen steircgel
millioenen kunnen worden bezuinigd.
DEN HELDER
BEZOEK VAN ZWEEDSCH OORLOGSSCHIP
Het Zweedsche oorlogsschip Oscar TI zal
van 36 December een niet-officieel bezoek
ïan Den Helder en op 8 December aan Vlis-
svngeu brengen.