Jlir uiur gfcMksdp (üuttmiil
Scott eerste te Melbourne
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 4- portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijkscbe
zending430
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7ct
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaac
NO. 5306
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
DINSDAG 23 OCTOBER 1934 15e Jaargang
attoErtrntiepripen:
Van 1 tot 5 regels f MTV»
Elke regel meer ƒ0.22'/»
Ingezonden Mededeelinget» 'f
van 1—5 regels 2-30
Elke regel meerVT» 045
Handelsadvertentiën per regel 0.171/»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 'l bureau
wordt berekend ƒ0.10
Het lange traject in 71 uren afgelegd
De „Uiver" op de laatste sprong
Boeing Transport 43/4 uur te PortDarwin
opgehouden
Het .verschil tusschen het gejakker van
8e Engelschen Scott en Black in hun spe
ciaal voor de Melbourne-race gebouwde
lichte, twee-motorige toestel en de snelle
doch comfortabele reis van de „Uiver", met
post en passagiers, totaal zeven koppen aan
boord, is heel- karakteristiek geschetst door
een Engelsch blad, dat het Nederlandscho
Vliegtuig vergeleek met eeu salon-auto met
twee of drie passagiers achterin, zich voort
spoedend op een renbaan in wedijver tegen
een renwagen, die van alles ontdaan is be
halve plaatsen voor bestuurder en meca
nicien.
Deze vergelijking kan nog aan scherpte
Winnen wanneer men, uitgaan-de van de
werkelijkheid, in aandacht houdt dat de
Bedoelde renauto op de baan den koristen
weg neemt en de salonwagen den grooteren
buitenring neemt en niettemin de renners
tamelijk wel bijhoudt, ja een enkele maal
zelfs vóór blijft
Het feit dat de „Uiver" door zijn grooter
gewicht door passagiers en post minder
brandstof kon meenemen en dus op meer
plaatsen moest landen om benzine in te ne
men, doet de vergelijking nog gunstiger
voor de phenomenale prestatie van het Ne-
Üerlandsche vliegtuig uitvallen.
Terwijl wij dit in den morgen schrijven,
Wordt bekend, dat Scott en Black met hun
„Cornet" te Melbourne zijn geland. Het zij
den dapperen kerels van harte gegund, dat
Zij hun inspanning aldus beloond zien met
het winnen van .den snelheidswedstrijd en
den daaraan verbonden prijs.
Afaar wij protendeeren toch" voor de
„Uiver", met zijn rustige en niet eens over
vermoeide bemanning, een aanmerkelijk
(voornamer „prijs", die niet in de eerste
plaats bestaat in een zeker geldsbedrag
maar veeleer in de bewondering van heel
de wereld voor een stuk werk, dat in top
vorm mogelijkheden van de hedendaagsche
luchtverkeerstechniek demonstreert, die we
ons voor luttele maanden zelfs niet hadden
kunnen indenken.
Het gaat, terwijl we dit schrijven, nog
tusschen onze „Uiver" en de Amerikaansche
Boeing Transport, met Roscoe Turner en
Pangborn als piloten. De „Uiver" had een
voorsprong, want vloog al lang boven
Australisch gebied, tusschen Port Darwin
en Melbourne toen de Boeing te Koepang
landde.
Vergelijking tusschen deze beide vliegtui
gen gaat, al is ook de Boeing een verkeers
vliegtuig, niet op. Immers de Boeing vliegt
onbelast, kan dus het maximum benzine
•meenemen en rechtstreeksche „sprongen"
maken, zooals de bemanning van plan was
op het traject SingaporePort Darwin. Het
verwondert dan ook eenigszins, dat ze toch
in Koepang nog een tusschenlanding heb
ben gemaakt. Waarom ze dit gedaan heb
ben, zal ons nog wel duidelijk worden.
Turner en Pangborn hebben met hun
Vliegtuig in Amerika snelheden gemaakt
Van 329 KAI. Daar de Uiver, die gemid
deld op 300 K.M. snelheid gevlogen had tot
Batavia, zijn reserve-snelheid nog niet had
aangesproken, schenen vanmorgen de kan
sen Van Het NederlandscHe vliegtuig als
tweede te Melbourne aan te komen heel
gunstig te staan.
SCOTT TE MELBOURNE AANGEKOMEN
15000 kilometer in 71 uur afgelegd.
Gemeld wordt nog, dat Scott en Black
te Port Darwin verklaarden een slechte
vlucht na Allahabad hadden gehad. Het
mistte sterk en het stormde en zelfs met
dubbele pilotenbezetting was het niet mo
gelijk het toestel in bedwang te houden.
Tenslotte vonden zij het einde van het
schiereiland Malakka aan den verkeerden
kant, doordat de storm hen uit den koers
had gedreven. Na Singapore maakten zij de
langste vlucht over zee, aangezien dit de
kortste weg naar het doel was. doch toen
een motor weigerde, vroegen zij zich af wat
het einde zou zijn. De piloten waren zeer
verheugd, Port Darwin te zien en te we
ten. dat zij veilig waren.
Scott was zeer vermoeid en kon het
toestel bijna niet verlaten. Hij was
teleurgesteld door de gedachte de race
te verliezen, doch toen de mecaniciens
vastgesteld hadden, dat de machine
hersteld kon worden vatte hij weer
moed en vertrok welgemoed om 23.05
plaatselijke tijd met besteraming Char*
leville.
snelheid, die Scott en
Black tusschen Port Dc.rwin en Charleville
hebben kunnen bereiken (9 uur en 10 mi
nuten over 1750 K.M.) is 200 K.M. per uur
geweest, wèl een teeken, dat zij door hun
motorgebrek ontzaglijk .veel aan snelheid
hebben ingeboet.
Scott en Black te Port Darwin.
Telegrammen uit Port Darwln meldden dat
Scott en Black door een groote menigte zeer
enthousiast werden ontvangen. De beide pi
loten verloren echter geen seconde tijd en
zetten onmiddellijk de mecaniciens aan het
werk om het euvel hunner machine te her
stellen. Met volle kracht en voortdurend
door de piloten aangevuurd werkten de man
nen aan het herstellen der machine en
mochten 't genoegen smaken na 2 u. arbeid
alles weer in orde te hebben gebracht. Om
11.05 plaatselijke tijd (1.55 uur A.T.) ronk
ten de machines weer en startte het toestel
voor de voorlaatste etappe naar Charlesville,
op een afstand van 789 mijl van Melbourne.
De belangstelling te Charleville
Te Charleville was de belangsteling voor
de vliegers enorm. Met zes extra-treinen
was men van heinde en verre gekomen om
getuige te zijn van het vluchtige bezoek van
Scott en Black aan het vliegveld van Char
leville. Het feit, dat de Cornet motorpech
had gehad te Port Darwin, waardoor eeni-
ge kostbare uren te loor gingen, had de
spanning nog doen toenemen. Nog altijd
bestond de mogelijkheid dat de Nederlan
ders met hun „Uiver" eerder te Charleville
zouden aankomen dan Scott en Black, hoe
wel de Engelschen reeds eenige uren opliet
Australische vasteland vertoefden.
Om 11 uur Amsterd. Tijd kwam aan deze
spanning een einde. De Roode Komeet
streek op het vliegveld neer onder de luide
toejuichingen der duizenden.
De afstand Mildenhall-Charleville had
Scott afgelegd met een gemiddelde snel-
t>e familieleden van de dappere bemanning der „Uiver behooren vanzelf wel tot
degenendie de meeste belangstelling hebben voor deze wereldvlucht, waarin onze
Hollandsche vliegers weer zulk een kranig figuur maken. Op onze foto ziet men mevr.
Parmentier bij de radio luisterend naar de mededeeling van haar echtgenoot, dat de
iJJivenj' in ds b.est& omstandigheden -Batavia. mocht bereiken*
De winnaars van de race
Scott en Campbell Black zijn
hedenmiddag 16.3s plaatselij
ken tijd (Dinsdagochtend 5.53
A.T.) te Melbourne aangeko
men. Een groote menigte was
op het veld aanwezig. Bij aan
komst werden hun bloemen
overgereikt.
Zaterdagochtend 6.50 'A.T.
waren zij van Mildenhall ver
trokken. De 15.000 KM. heb
ben zij in 71 u. en 5 min. afge
legd Alle records naar Austra
lië zijn daardoor gebroken. Zij
landden te Bagdad, Karatchi
Allahabad, Singapore, Port
Darwin en Charlesville.
heid van 164 mijlen. Een uur later (om 1
uur 19 A. T. vertrok de Comet, na eenige
reparaties aan de motoren, voor het laatste
traject.
De ontvangst van Scott en
Black te Melbourne
MELBOURNE, 23 Oct. Reeds vele uren
voor de aankomst van do Comet met Scott
en Black stond een menigte van vele dui
zenden op en nabij het vliegveld in span
ning te wachten, ondanks het feit, dat de
regen het wachten niet aangenaam maakte.
Meer dan 30.000 personen hadden zich naar
het vliegveld begeven. Na de berichten uit
Port Darwin, dat Scott motorpeah had ge
had, was de spanning over het verdere ver
loop van zijn vlucht nog gestegen.
Na zijn landing te Charleville was de
hoop, dat de beide Engelsche vliegers er in
zouden-slagen, de race te winnen, weer ge
stegen.
Het vliegterrein was bij aankomst van de
Comet geheel afgezet en eerst toen het toe
stel was geland, werden de autoriteiten toe
gelaten.
De eerste, die den vliegers gelukwenschte
met hun overwinning was de Nieuw-Zee-
landsche aviatrioe Matten.
De offcieele tijd, waarop de landing ge
schiedde was 5.54 uur Dinsdagochtend.
MildenhallMelbourne in 71 uur.
MELBOURNE, 23 Oct, Als officieele tijd
wordt medegedeeld, dat Scott en Black den
afstand van Mildenhall naar Melbourne
hebben afgelegd in 70 uur en 58 minuten.
MELBOURNE,, (Reuter). Scott en' Black
waren zóó doof bij hun aankomstdat zij
de toejuichingen van de menigte niet kon
den hooren Beiden waren uiterst vermoeid.
Zij hadden sedert hun vertrek uit Milden
hall niet geslapen.
Een lauwerkrans van de K.L.M.
Namens de K.L.M. werd aan Scott en
Campbell bij hun aankomst te Melbourne
een lauwerkrans overhandigd, met de vol
gende inscriptie: '„With great admiration
for navigation, technical skill and perseve
rance".
Be Boeing Transport
Tegen 1 uur middernacht waren nog geen
berichten ontvangen omtrent de Boeing
Transport van Turner en Pangborn, die om
3.47 A. T. uit Singapore waren vertrokken
naar Port Darwin, 'n afstand van 2850 K.M.
Om 3.05 A. T. kwam evenwel bericht, dat
De Boeing Transport te Koepang was ge
land en later werd medegedeeld dat het
vliegtuig, dat onzen „Uiver" trachtte in te
halen, om half vier te Port Danvin was
aangekomen.
Turner te Port Darwin
Turner landde met de Boeing Transport
hedenmiddag 4.15 (plaatsel. tijd) te Port
Darwin en zal de vlucht zoo spoedig moge
lijk voortzetten. Het is echter onwaar-
schijnlijk dat hij nog voor de
„Uiver" te Melbourne zal aanko-
Turner (Boeing Transport) is te 9 uur A.T.
hedenochtend, 5 minuten voordat de Uiver
te Charleville landde, van Port Darwin ver
trokken,
(Het vliegtuig was daar te 4.15 aangeko
men en heeft dus een abnormaal lang op
onthoud gehad).
Tijden van de „Uiver"
De „Uiver". die om 11.18 's morgens uit
Batavia was vertrokken, landde om 15.53 te
Rembang, 1200 K.M. verder, op Oost-Lom
bok en vertrok weer, na benzine te hebben
ingenomen, om 16.17 naar Koepang. Van
daar vertrok het vliegtuig om 8.10 's avonds.
Om 11.58 startte de „Uiver" weer uit Port
Darwin en om 3 uur ujt Clou curry,
Tc 9.05 uur N.T. is de. „Uiver"-
te. Charlesville-i
De Uiver te 10.05 uit Charleville
Vuurwerk voor de „Uiver'
Uit Batavia: Tijdens het passeeren van
de „Uiver" over de Panemoekan- en Tjia-
simlanden werd door de omwonenden vuur
werk afgestoken.
BATAVIA, 23 Oct (Anerta). Bij aankomst
van Comet van Jones en Waller te Batavia,
werd de piloot Jones onmiddellijk door
Aneta geïnterviewd. Hij verklaarde, dat hij
dezelfde last heeft gehad als de Mollisons.
Gedurende de heele reis is hij niet zonder
moeilijkheden geweest.
Dit kwam tot nog toe 6leohts mat
één motor voor. Dit is ook nu met de
andere het geval, welke tot dusver
geheel gevrijwaard bleef, zoodait do
machine overveiihit is. Aangezien on
middellijk herstel niet mogelijk is,
zal hij niet voor zonsopgang verder
kunnen gaan.
De mededeeling, dat Scott in Melbourne
is aangekomen, ontving Jones met een
kort „just fine".
De positie van de Dougla6 was hem reeds
bekend, evenals die van de Boeing van
Roscoe Turner. Zoowel de aviateur als de
meoanicien waren uiteraard zeer teleurge
steld, doch zij schijnen van plan te zijn om
toch door tc zetten.
De ongewone verschijning van de groene
Cornet, vormt thans voornamelijk op het
vliegveld Tjililitan, nog een bekijk-object
voor het publiek, aangezien de aankomst
zeer onvefrwacht was.
Waar zijn de andere deelnemers?
BATAVIA, 23 Oct. (Aneta). Jones en Wal
ler met de Comet kwamen hedenochtend
te 7.43 (A. T.) te Batavia aan.
De Miles Hawk, van Gregor en Walker,
is vanochtend 7 uur A. T. te Calcutta aan
gekomen.
Da -Lambert--Monocoupe van-Wright is
vanmorgen van Aleppo vertrokken.
Melrose's Moth (Gipsey) was gisteren om
12 u. 25 te. Bagdad.
De Airspeed A.S. 8 heeft opgegeven. Aan-
gezien dit toestel echter de verplichting
heeft te Melbourne de films, die zijn opge
nomen van het vertrek van Mildenhall, af
te leveren, is het gisteren doorgevlogen
naar Athene, waar het om 14,05 A. T. ge
land is.
De Airspeed Courier, van Stodart, is gis
termorgen 10.26 A. T. te Bagdad aangeko
men.
Opzettelijke Britsche
voorsprong
De Italiaansche „Messagero" maakt aan
merking op wat zij beschouwt als een op
zettelijke Britsche tactiek om alle prijzen
van den Melbourne-wedstrijd in Engelsche
handen te spelen. „De tijd, die beschikbaar
was om zich voor de race voor te bereiden
zegt het blad was zóó kort, dat geen
enkele mededinger, uitgezonderd de Engel
schen, tijd had een machine te bouwen die
aan de door de organisators opgestelde
strenge eisohen voldeed. Dit geeft den
Engelschen een voorsprong zóó enorm, dat
alleen buitengewone tegenslag de Dehavil-
land-machines het winnen van al de be
schikbare prijzen kan verhinderen. De
Engelschen en de Engelschen alleen, onge
twijfeld bijtijds gewaarschuwd voor wat er
georganiseerd zou worden, bouwden drie
Dehavilland Comets voor de gelegenheid,
DE „FAIREY FOX" NEERGESTORT EN IN HEDEN VERSCHENEN:
BRAND GEVLOGEN
Inzittenden totaal verkoold
Volgens te Londen ontvangen bericht is
gistermorgen nabij Palazza San Gervasio
in de Italiaansche provincie Potenta de „Fai
ry Fox", bestuurd door H. D. Gilman door
nog niet opgehelderde oorzaak naar beneden
gestort. Het toestel vloog onmiddellijk in
brand en de beide inzittenden vonden een
gruwelijken dood in de vlammen. Hun lijken
werden geheel verkoold. Het toestel was
juist uit Rome gestart naar Athene.
die in staat zijn 2700 mijl achtereen te
vliegen met een snelheid van 240 mijl per
uur zonder lading. Voorts heeft het orga-
niseerend comité, alsof het nog verder de
overwinning aan de drie favoriete machi
nes wilde verzekeren, bepaald, dat de
andere mededingers geen benzine-lading
mogen meenemen gelijk aan die welke
Dehavilland-tanks kunnen bevatten."
De vliegde^kundige van de „Daily Tele
graph" bestrijdt dat, o.a. door te zeggen,
dat in Engeland op het gebied van race
vliegtuigen een groote achterstand was in
vergelijking tot Amerika en dat verschil
lende Amerikaansche machines ook voor
de race hadden ingeschreven, die wanneer
ze werkelijk gekomen waren ook zeer veel
kans zouden hebben gehad de race te win
nen. De Douglas bovendien zou gemakkelijk
meer benzine hebben kunnen tanken in-
plaats van het gewicht dat zij aan passa
giers meenam en had dus ook de lange af
standen van de vlucht gemakkelijk
kunnen vliegen. Ten slotte merkt de lucht-
vaartdeskundige op. dat de andere landen
evenveel tijd hadden om snelle vliegtuigen
voor de race te bouwen en dat de terugge
trokken Italiaansche machine in Engeland
als een ernstig mededinger werd be
schouwd.
De „Matin" van hedenochtend bevat een
foto van de „Uiver" met de Nederiandsche
piloten Parmentier en Moll en schrijft
daarbij zeer waardeerend over de prestatie
van het Nederiandsche vliegtuig, dat op
deze wedvlucht drie passagiers cip comfor
tabele wijze vervoert, wjo. de Duiteche
schrijfster Thea Rasche, terwijl de inzitten
den zelf6 gelegenheid hadden zich op alle
tusschensfations der HollandIndiië lijn
even te vertreden.
BATAVIA, 23 Oct. (Aneta). Typeerend
voor de snelheid, waarmee de Uiver den
afstand Mildenhall—Batavia heeft afgelegd,
is dat de Europeesche dagbladen in Indïë,
curiositeitshalve berichten overnemen uit
de Nederiandsche dagbladen, die Vrijdag
j.I. waren verschenen.
Belangstelling te Amsterdam
De geweldige belangstelling welke in Am
sterdam voor de luchtrace bestond, groeide
Maandagmiddag aan tot ware verkeersbe-
lemmeringen op vele punten waar route
kaarten waren opgehangen en berichten
over den „stand" der vliegtuigen werden
bullitineerd.
Natuurlijk was de hoofdvraag die de vele
enthousiasten bezighield: Wordt de „Uiver"
nummer één? Van de groote ongelijkheid
tusschen „Uiver" en „Cornet" gaf men zich
daarbij weinig rekenschap. Het begrip van
„als eerste aankomen" spreekt uiteraard
het sterkst tot de verbeelding en voor het
groote publiek althans sterker dan de prach
tigste prestatie op het gebied van snelheid,
regelmaat èn betrouwbaarheid. En dus wei"-
den op straat, opgewonden discussies ge
voerd over de kans, dat het Hollandsche
vliegtuig inderdaad de eerst aankomende
zou zijn. En men denkt pas aan veiligheid
en betrouwbaarheid, wanneer de bulletins
mededeelen. dat Scott en Black er aan dach
ten op één motor op te stijgen en dan eerst
gaat men spreken van waaghalzerij.
Ook den heelen avond was de belangstel
ling in de Ameterdamsche binnenstad
enorm. Op den N.Z. Voorburgwei stond het
bij de bureaux der dagbladen zwart van de
DE NOOD DES T1JDS
van Prof. Dr. W. J. AALDERS
Ing. 1.90; Geb. 2.50
Overal in den boekhandel verkrijgbaar
A. W. SIJTHOFF's Uitg.Mij. N.V., Leiden
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit IWIEbladeO
Scott en Black zijn met het Cornet-toe
stel doodelijk vermoeid te Melbourne
geland, als eerste van de aan de groote
luchtrace deelnemende vliegtuigen. De
„Uiver" is hedenmorgen 9.05 uur van
Charleville vertrokken, terwijl de Boeing
Transport, die om 4.15 uur te Port Dar
win was geland, eerst te 9 uur die plaata
heeft kunnen verlaten.
f
De Fairy Fox is in Italic neergestort. De inrit*
tenden zijn verbrand.
Joego Slaviê vraagt uitlevering van een verdacht
Kroaat aan Hongarije.
Marxisten-gruwelen in Asturië worden uil
Madrid gemeld.
Verschenen is het Vooriooplg Verslag der
Tvecde Kamer oVer de Begrooting van de Pos-
Belangrijke order voor de Nederiandsche indus#
Ü>Te Vlaardingen heeft een felle fabrieksbrand
gewoed.
Vergadering van de Vrouwen Zendingsbond t»
Amsterdam.
Te Amsterdam is de 47ste algemeenc NederL
Z endings-Confer en tic aangevangen.
Het feestboek der boekdrukkers II (slot)#
Ter gelegenheid van de Stichtingsdag heeft Prof,
Dr. J. Wille een rede gehouden.
mensohen. Bereden agenten regelden heiti
verkeer. Op het Leidsoheplein wee het den!
geheelen avond weer zeer druk en bij het
uitgaan der schouwburgen was de belang
stelling zoo groot, dat de menecheninassa
den geheelen rijweg bezet had. Voor het
K.L.M.-hüisje wéls het een gedrang ma je
welste. Een ieder wilde met eigen oogeni
zien, waar Parmenitiar en Moll zich bevon
den, en waar Scott en Black ongeveer kon
den zijn. De kansen werden tegen elkander
afgewogen. Op een gegeven moment ont
stond eenige consternatie.... De ruit van
het K.L.M. gebouwtje was onder te hoogen
druk bezweken. Gelukkig werd niemand
door de scherven gewond. Dit incident deed
de interesse geenszins afnemen en met
een daverend gejuich nam de menigte ken
nis van het laatste bericht van den avond:
de behouden aankomst van de Uiver te Por€
Darwin.
Het N.V.V.-petitionnement
Wij teekenen toch niet.
Een lezer schrijft ons:
Bij mijn thuiskomst vond ik een pamflet
uitgegeven door het N.V.V. met titel: „Wjj
vragen gehoor". De bedoeling van dit epistel
is dat men na lezing zijn handteekening zet
voor het petitionnement aan de regeering.
Naar aanleiding hiervan wil ik er ernstig ,op
wijzen, dat het N.V.V. politieke munt tracht
te slaan uit het beruchte telegram der Ned#
Herv. predikanten te Amsterdam. Onder alle
mogelijke vroom gedoe wil rij de eenvoudigen
in dit puur en puur socialistisch valletje laten
loopen. Een advertentieblaadje aan de Linker
Maasoever, hetwelk wekelijks een godsdienstig
artikel pleegt te plaatsen, beging m.i. de kapi
tale fout zijn lezers te verzoeken instemming
met dat pamflet te betuigen.
Wij allen weten zeer goed, dat onze werk»
looze medemenschen het zeer moeilijk hebben
doch laten wij niet in de valsche kaart spelen
*"m de roode vakbeweging.
Ook wy vragen gehoor. „Teeken niet"!
