JHeuure Jtsrljr (üourant
Dagelijks verschijne nd Nieuwsblad voor L eiden sn Omstreken
Prachtige start van de Hollandsche vogels
abonnementsprijs:
Per kwartaal in- Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 77» ct.
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
ZATERDAG 20 OCTOBER 1934
No. 5304
15e Jaargang
SSbbertEntieprij?cn:
Van l tot 5 regels1.177»
Elke regel meer0.22'/j
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Handelsadvertentiën per regel 0.177»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
CHRISTELIJKE POLITIEK
Hij moet als koning heerschen
Christelijke politiek; onmogelijk,
zoo luidde en luidt het oordeel van
menigeen. Van Christelijke politiek kan
in deze bedeeling geen sprake zijn;
dat was en is de meening van de meest
«ernstigén onder de neen-zeggers.
De redeneering spreekt ons toe en
heeft vat op menig Christen, die weet,
hoe ver de werkelijkheid af staat van
het Christelijk ideaal, van de hooge
roeping.
Immers, zoo zegt men, hoe kunnen
onvolmaakte menschen, hoe nauw zij
het ook met leer en leven nemen, een
staatkunde voeren, welke voldoet aan
de hooge eischen, die Gods Woord en
gebod stellen? En wij antwoorden
zonder eenige restrictie; neen, dat is
onmogelijk.
Stel u het ondenkbare voor: een
Vorst, een kabinet en een volksverte
genwoordiging, die allen hoofd voor
hoofd buigen voor Gods ordinantiën,
zopder meeningsverschil, zonder gra
vamen op de belijdenis; de zonde,
welke woont in aller hart, zou tot strui
kelen en vallen, dat is, tot zondige
regeeringsdaden leiden.
De werkelijkheid toont ons boven
dien een gansch ander beeld. Het
hoogste wat men bereiken kan, is een
ministerie en een meerderheid in de
Staten-Generaal, bestaande uit perso
nen, die wel allen de Christelijke be
ginselen zijn toegedaan, maar naar
onderscheiden confessie, met verschil
lende opvattingen, welke de één waar
heid en de ander dwaling noemt.
Bepalen we ons tot ons eigen land,
dan kunnen we voor het tegenwoordige
zelfs niet in die zin spreken van een
Christelijk bewind: de ministers zijn
niet alleen van onderscheiden confessie,
maar er zijn er bij, die alleen in alge-
meene, vage termen over de Christe
lijke belijdenis spreken.
Daar komt nog iets bij. Ook tegen
over de meest positieve Christelijke
regeering staat altijd en immer een
bevolking, die voor een deel, voor een
aanzienlijk deel meestal, geen mede
werking wenscht te verleenen bij de
toepassing der Christelijke beginselen
in het staatkundig leven. En zelfs wie
zou meenen, dat sabel of knoet, figuur
lijk of werkelijk, wel tot uitwendige
onderwerping kunnen dwingen, geeft
onvoorwaardelijk toe, dat hiermee geen
wezenlijk Christelijke staat of maat
schappij verkregen wordt.
Is hiermee nu bewezen, dat we moe
ten ophouden van Christelijke politiek
We zouden een wedervraag willen
stellen. Kan er, met bovenbedoelde
maatstaf gemeten, op dit ondermaan-
sche sprake zijn van een Christelijke
school, Christelijke actie, een .Christe
lijke kerk zelfs?
Het antwoord behoeven we niet te
geven. Hiervoor bestaat onder Christe
nen van alle richting volkomen over
eenstemming. Wanneer de allerheilig
ste in dit leven nog maar een klein
beginsel der door God gevorderde ge
hoorzaamheid heeft, dan zal de organi
satie van velen, die dagelijks „hun weg
.verderven", zeker niet in staat zijn om
tot het volmaakte voort te varen en
het ideaal te grijpen.
Het is dan ook wel eenigszms won
derlijk, dat men het begrip „Christe
lijke politiek" veel enger begrenst dan
elk ander Christelijk levensterrein.
Wij spreken dagelijks van een
„Christelijke krant". En het is waar
lijk niet noodig, dat bedilzieke vrienden
en immer speurende tegenstanders op
de gebreken wijzen, op de tekortkomin
gen in de toepassing der aanvaarde
beginselen.
Doch wat is daarmee gezegd? Niets
meer, hoe erg het op zich zelf ook is,
dan dat zwakke menschen, met een
zondig hart en een verdorven wil, in
hun persarbeid principieel dezelfde
fouten maken als ieder ander Christen
jn zijn levensactie.
Laat ons het anders zeggen. Er is
een tijd geweest, dat schoolbesturen
met volle overtuiging gekant waren
tegen beveiliging van de rechtspositie
der onderwijzers. Zij stelden de kwes
tie gansch eenvoudig en aldus: Wij
zijn Christenen onder elkaar; ons ja
moet ja zijn en ons neen neen; onder
ling vertrouwen moet ons leiden; de
heilige zaak, welke wij allen dienen,
zal onrecht voorkomen en misverstan
den door broederlijke bespreking tot
oplossing brengen.
Was dat huichelarij In geenen deele
maar het was luchthartig optimisme
en gebrek aan levenservaringhet was,
in de grond der zaak een ernstige
dwaling.
Wat is het karakter, het echte ken
merk van de Christelijke krant, de
Christelijke school? Is het dat, dat zij,
Schimmelpenninck Sigaren
Wilt U nieuwe oogst rooken
en ten volle genietenvan de
uitmuntende smaak en. geur
.van deze oogst, rookt dan:
die er arbeiden, in leer en leven Chris
tenen willen zijn? Dat is noodig, voor
zeker, maar het beslissende kenmerk
dat in de krant, in de school, in de
organisatie, de Christelijke belijdenis
als leidend beginsel wordt aanvaard.
Niet het subjectieve; maar het objec
tieve beslist.
We kunnen ons betoog nog ver
sterken.
Volgens hen, die op bovenomschreven
wijze van Christelijke politiek spreken,
moet het Israëlietische koninkrijk toch
wel de beste kansen gehad hebben.
Daar was een volk, dat zich „afgezon
derd" gevoelde, een „verkoren natie",
die óf dankbaar was vóór of prat ging
op het bezit van tempel en belijdenis.
Daar was een vorst, die zich uitvoerder
wist van Gods raad en wilomdat God
zelf Koning was.
En het resultaat? Ook wie nooit de
Bijbel opsloeg, weet het. Het was soms
bemoedigend, 't was veelal bedroevend.
Er wordt over geklaagd, dat wij
Christelijke ministers hebben, doch dat
het met de Zondagsrust, met de bestrij
ding van het vloeken, met de straf
rechtspleging e. d. nog heel droevig
gesteld is. Maar gevraagd mag worden
was het in Israël zooveel beter; was
daar volledige handhaving van bestaan
de verboden?
Het is waarlijk onbegrijpelijk, dat
men aan Christelijke politiek zoo
gansch andere eischen stelt dan aan
welke Christelijke actie of organisatie
ook. Altijd en immer vat men in het
oog, dat het zondige menschen zijn, die
als medewerkers Gods optreden; maar
van Christelijke staatkunde zou geen
sprake kunnen zijn, omdat ook daar,
het volmaakte niet te bereiken is. Deze
edeneering weerlegt zich zelf.
Nu is deze dwaling, want zachtmoe
diger naam mag niet gekozen worden,
tot op zekere hoogte wel te verklaren.
Bewust of onbewust schuilt er een
andere fout achter; n.l. deze, dat de
Christen de wereld heeft te mijden,
geheel, als dat kan en anders toch zoo
veel mogelijk.
En, omdat op het terrein der politiek
de zonden en booze neiging van den
enkeling zulke vérstrekkende gevolgen
hebben, welke zoo openbaar naar buiten
treden, schuwt men de politiek.
Calvijn trok een andere conclusie.
Hij erkende de waarheid, dat de dicta
tuur zoo gemakkelijk tot onrecht leidt
en dat het daarom gewenscht is de
macht in handen van velen en onder
controle van velen te stellen; maar hij
dacht er niet aan eenig levensterrein
onbestreden domein voor het ongeloof
te laten. Integendeel.
Trouwens, zou deze beschouwing ook
niet menigmaal uitvloeisel zijn geweest
van gemakzucht of gebrek aan moed?
Vooral in tijden, als de Christenen het
zwaar hebben in de wereld, komen zij
zoo licht toe enkele terreinen braak
te laten liggenen zeker als verzet zoo
hopeloos schijnt.
Zullen wij, die in zooveel gunstiger
omstandigheden verkeeren, hen veroor-
deelen? Het ware wel zeer onbillijk en
onrechtvaardig. Maar dat beduidt niet,
dat we hun opvatting, overtuiging en
levenspraktijk mogen deelen of navol
gen. Waar meer licht is, behoort meer
ijver te zijn.
Wij hebben dat licht en wij kunnen
er in wandelen. Als we dikwijls dwa
len, ligt de schuld bij ons. Des Heilands
Woord mag niet misverstaan worden.
„Mijn Koninkrijk is niet van deze
wereld". Het is van boven; maar het
gt voor zich een plaats, de beheer-
schende plaats, in deze wereld. Want,
waar het woord des Konings is, daar
heerschappij
Melbourne-race begonnen
De 20 deelnemers in 17 minuten omhoog
De Bellanca uitgevallen.
De „Irish Swoop" (het. Amerikaanschc
Bëllanca-toestel) waarmee de Iersche piloot
Fitzmaurice voor de Iersche Sweepstake
zou doen aan de wedvlucht naar Mel
bourne, is door de wedstrijdleiding van
deelneming uitgesloten. Het toestel gold
voor het snelste toestel van den wedstrijd.
Weddenschappen.
Zooals te begrijpen is, wordt in Engeland
vaar gewed op het resultaat van de Lon-
den-Melbourne-race. De laatste „noteeriti-
waren gisteravond: Parmentier 10/1;
Scott, de Mollisons, Roscoe en Turner 12/1;
Geyssendorfer 14/1; Jones 16/1 en de ande-
50/1.
ook
Hieruit blijkt dus, dat
kringen van de wedders groote verwachtin
gen heeft van de prestaties der Nederland-
sche vliegers en van de constructie hunner
toestellen.
Een verdachte belangstelling.
Gisteravond is op Croydon een Nederlan
der aangekomen, die voorgaf vlieger te zijn
Johannes van Lee te heeten. Hij kon
zich evenwel niet legitimeeren. Hij verklaar
de getuige te willen zijn van den start van
de luchtrace. De man is op het vliegveld
vastgehouden, doch later bleek hij verdwe-
te zijn. De politie is thans op zoek naar
dezen onbekende.
Koning George en Koningin Mary
De Douglas is gisteren het voorwerp ge-
eest van de bijzondere belangstelling van
den Koning en de Koningin, die, begeleid
door den Prins van Wales, het toestel ook
binnen hebben bezichtigd. Het was de
eerste maal, dat de Koningin in een vlieg
tuig stapte. Parmentier deelde later mede,
dat de Koning en Koningin beiden zich met
lof hadden uitgelaten over de ruime inrich
ting en het comfort van het toestel. De Ko
ning toonde ook len bijzondere belangstel
ling voor de pilotencabine, waar hij groote
aandacht wijdde aan de coptrole-inrichtin-
m en de verschillende wijzerplaten.
Tijdens een gesprek met het echtpaar
Mollison vroeg de koning hen een bood
schap te willen overbrengen aan den her
van Gloucester, die op het oogenblik
erband met de eeuwfeesten in Melbourne
vertoeft
Vroeger in den middag was de Prins van
Wales reeds naar Mildenhall komen vliegen
terwijl ook de staatssecretaris voor lucht
vaart, Lord Londonderry per vliegtuig naar
Mildenhall was gekomen voor een bezoek
Beiden onderhielden zich met de piloten.
Sneller kan het niet.
Het Internationale Weekblad „Das Neue
Tage-Buch" dat deelneemt aan een Duit-
sche Pers-tentoonstelling, die ter gelegen
heid van de jubileumfeesten a.s. 25 October
te Melbourne geopend wordt, heeft daarbij
gebruik gemaakt van de door de Londen-
Melbourne-race geboden yerkeersmogelijk-
vluclit deelneemt.
heid. Door een snelle vlucht van de Douglas
D. C. 2 (Uiver) hoopt men in staat te zijn
bij de opening dezer expositie het nummer
heden (20 October) dat reeds eergiste-
per gewoon K.L.M.-vliegtuig uit Parijs
kwam, aan het tentoongestelde materiaal
te voegen. Men zal derhalve in Mel
bourne elkaar „het nummer van deze week"
kunnen wijzen.
De routen der vliegtuigen
MILDENHALL, 20 Oct. Tot kort voor den
start was nog niet bekend welke route de
deelnemende machines zouden volgen.
Aan de hand van de weerberichten hadden
de bestuurders de keuze van den te volgen
weg, waarbij natuurlijk rekening moet wor
den gehouden met snelheid en actie-radius
der toestellen, zoodat de route aldus moet
worden gekozen, dat men tijdig geschikte
Parmentier deelde kort voor den
start mede dat zijn eerste doel Mar
seille was, waar hij zijn eerste landing
met de „Uiver" zou maken. Geissen-
dorffer heeft een Oostelijke route ge
kozen en deelde mede, dat de „Pan
derjager" te Leipzig of te Rome zal
landen.
Het echtpaar Mollison met de „Cornet" zal.
evenals dc bemanning van de beide andere
Comet-toestellen trachten vandaag nog door
te vliegen naar Bagdad.
Roscoe Turner wil met zijn „Boeing" van-
lag liefst zonder tusschenlanding Athene
bereiken en de Amerikaansche Miss Cochran
met haar partner Wesley Smith wisten nog
niet of zij de eerste landing met hun „Gran
ville monoplane" te Boekarest of te Athene
zouden maken.
Alle overige deelnemende toestellen willen
evenals de „Douglas" hun eerste landing te
Marseille maken.
Het vertrek der vliegtuigen
De nacht vóór de start
veld Mildenhall hebben geslapen, zijn
schien de aan de luchtrace deelnemende
piloten, die zich gisteravond laat, nadat
de laatste formaliteiten waren vervuld, nog
•n korte rust gunden.
In vele gevallen waren de technische hel
pers der piloten ook gedurende deze uren
rust voor de deelnemers, nog aan hei
om de laatste hand te leggen aan do
machines waarvan aanstonds zich een
groote krachtprestatie zou worden geëischt.
De heide Nederlandsche vliegtuigen
genoten echter eenzelfde rust als de
bemanning, Want reeds gister, toen
aan elke machine nog koortsachtig
werd gewerkt, stonden zij kant en
klaar voor de start.
De gunstige indruk, die dit op het pu
bliek maakte, was mede oorzaak, dat laai
ïn avond c. etinJ der weddenschappen
10 tegen 1 voor do „Uiver", do groote D<
glas-machine der K.L.M., stond.
Den geheelen nacht door arriveerden de
duizenden belangstellenden voor de tent,
die terecht vreesden, dat zij vroeg in den
ochtend geen behoorlijke plaats zouden
inden om het vertrek te kunnen volgen.
Uit Londen reden extra-treinen naar Suf
folk. Duizenden auto's en autobussen ston
den langs de wegen rondom het vliegveld
en tienduizenden waren reeds gisteravond
aanwezig en brachten daft' geheelen nacht
'om het vliegveld door. Op vele plaatsen
tusschen de wachtende menigte was ruim
te gemaakt voor een koffergramol'oon ei
kortte men zich den tijd zingend. Gclukki;
was het een mooie herfstnacht en was d
temperatuur zacht.
Tegen vier uur
begint de aandacht zich echter weer op het
vliegveld te richten. Het veld is met behulp
van schijnwerpers vrij goed verlicht De
eerste machine wordt naar buiten gereden
en geleidelijk scharen zich de twintig toe
stellen langs de startlijn.
De laatste voorbereidingen worden ge
troffen, aanwijzingen gegeven, afspraken
gemaakt.
Wie op hot veld niet te maken heeft,
wordt streng geweerd en als men niet
de noodige papieren is voorzien, is het
mogelijk de machines te naderen
De menigte rondom het vliegveld is
middels aangegroeid tot naar schatting
150.000.
De bemanning i
Parmentier, Moll
DOUGLAS TE ROME
GELAND
Panderjager uit Leipzig
vertrokken
Drie noodlandingen in
Frankrijk
Dc „Panderjager" is reeds te 9.20 te Leipzig
geland en om 11 uur (pl. tijd) vandaar weer
vertrokken.
De „Uiver" is om 12.10 uur (Amst. tijd) te
Rome geland en heeft dus geen tusschen
landing te Marseille gemaakt.
Uit Mildenhall wordt bericht, dat de Air-
speedmachine bestuurd door Neville Stack
en Turner nabij Abbévtlle, aan de Fransche
kust, ten gevolge van het slechte weer, is
gedaald. De machine werd niet beschadigd.
Verder wordt gemeld, dat het Australische
vliegtuig D. H Moth (Gipsey) bestuurder C.
J. Melrose eveneens bij Abbéville een nood
landing heeft gemaakt, terwijl het Engelsche
vliegtuig „Miles Falcon", bestuurder H. L.
Brook in het Seine et Oise-departement een
noodlanding moest maken.
In het Zuid-Oosten hangt een zware
wolkenbank, doch daaronder ziet men de
zon boven den horizon komen.
Er is bijna geen wind en het is ook inïet
opvallend koud, in één woord een prachtige
October-morgen.
Naarmate het start-uur begint te naderen,
wordt de spanning grooter. Alle machinps
laten hun motoren warm draaien, geven
meer gas, en naar ons blijkt, doet zich
geen enkele storing voor en steken, althans
bij de start, de motoren geen spaak in het
wiel.
Dan, te 6.20 uur precies, geeft de
waarnemende Lord Mayor van Lon
den net startteeken en aks eerst»
schiet de „Cornet" yan het echtpaar
Voornaamste Nieuws.
Dit Nummer bestaat uit VIER bladen
waarbij inbegrepen het Zondagsblad
De Melbournc-racc is hedenmorgen vroeg be
gonnen. De beide Nederlandsche vliegtuigen ver»
:n de enorme menigte toeschouwers door een
Sen verklaring van de Kleine Entente, dat de
ijd tegen het terrorisme internationaal moet
rden aangepakt. Een alarmeerendc uiting van
Titoelescoe.
Een redevoering van Sir John Simon naar aan» j
leiding van den aanslag te Marseille.
Generaal Von Kluck overleden.
Goemboes te Warschau aangekomen.
Laval gaat nu eerst in December naar Rome.
De Goud-Blok-Conferentie te Brussel aange» j
vangen. Verklaringen van de Ministers Jaspar en
Steenbergbe.
Gister is te Den Haag de Landstormfilm „Sluit
de Gelederen" vertoond.
Te Utrecht htfcft de begrafenis plaats gehad
van de heer J. S. Ruppert, penningmeester van
het Chr. Nat. Vakverbond.
Een vierwcikschc speurtocht door Amerika (II),
door Mr. P. Borst.
Het Zondagsblad van heden bevat o.m.:
Meditatie.
„Hij is de Weg" vers van Hélène Swarth.
Van boeken en schrijvers: P. J. Risseeuw
bespreekt ..Chrestos" van Henry Dupuy—
Mazuel. uit het Fransch vertaald door
Mevr. H. KuyperVan Oordt.
„Bij de laatste valkenier" door G. P. Klijn.
De dingen, die om ons zijn: „De groote
schok", door Mevr. G. Scvensma-Themmen.
„Indrukken uit Davos", door Ds. W. M.
1c Cointrc.
Dagboek van Pit.
„De Andere Moeder" door Grê van Ast,
Jeugdrubriek.
Kleuterkrantje.
LAAT
U w kinderen
leeren
SPELEN
Molisson naar voren en gaat met een
fraaien start de lucht in.
De betoovering van het publiek is
Verbroken en 'n luid gejuich stijgt op
Onze jongens'zitten onzichtbaar voor ons
in de cockpit van de „Panderjager" die
thans als vierde aan de beurt is om te star
ten. Als de 45 seconden na Wallers vertrek
.voorbij zijn, geeft Geissendorffer gas
en wèg schiet de zilveren vogel, even
over het veld en dan, zonder dat hij
(Vervolg op pag. 2)
Dc Granville Monoplane van miss Cochran te Mildenhall In den inzet de Amerikaan
schc millioennaire, die met haar piloot Wes leg Smith aan dc Melbourne-race deelneemt.
De electriciteit is te duur
Een actie te Bussum.
Dezer dagen vergaderden de winkeliers te
Bussum, die deelgenomen hadden aan een
14-daagsche verkoopactie te Bussum. Zoo
als men weet, heeft men tijdens die actie
een lichtactie georganiseerd, waarbij de win
kcls en etalages verlicht werden met pet.ro-
leumpersgas, als protest tegen de hooge
elcctriciteitstavieven. De politie verbood ech
ter de buitenverlichting. Thans is op boven
genoemde vergadering besloten om de vol
gende week gedurende Dinsdag, Woensdag
en Donderdag dc etalages in het geheel niet
te verlichten, doch alles donker te laten.
Door middel van lijsten zal men trachten
een zoo groot mogelijk aantal winkeliers te
krijgen, die aan déze lichtactie deelnemen,
terwijl men zich tevens de medewerking
wil verzekeren .van de groote zaken.
Op bovenstaand kaartje kan men dc gewel
dige route volgen, die de deelnemers aan de
race Londen-Melboume hebben af te leggen.
De totaal-afstand bedraagt fS.240 K.M. In
ons blad van Donderdag gaveii we de cijfers
van de étappes van de race
N,VeHOUTHANDELv.HJ, VAN SCHIJNDEL&CO
HOOFDKANTOOR OPSLAGPLAATSEN
OOSTZEEDIJK No. 288, R'OAM
ZAGERIJ EN SCHAVERIJ
NASSAUHAVEN B0EREGAT