Winter 1934
KEK&CIOmNBUM
VRIJDAG 12 OCTOBER 1934
Herdenking van de Afscheiding in 1834
vanwege de Gereformeerde Kerken
Vervolg van blz. 5)
Rede Dr. C. Bouma
Ook voor de reformatie van het hooger
onderwijs heeft de Afscheiding groote betee-
kenis gehad. Ook het hooger onderwijs wilde
ze terugvoeren naar de beginselen van Dordt
Aanvankelijk hadden de Afgescheidenen
weinig gelegenheid, zich bezig te houden met
het hooger onderwijs, in den breederen zin
dan die van opleiding voor de Dienst des
Woords. De meeste afgescheidenen kwamen
voort uit de kringen der zeer eenvoudigen,
al waren daar onder ijitzonderingen, zooals
De Cock en Scholte zelf. Met verachting zag
men vaak op de Afgescheidenen neer. Maar
in later tijd vooral bleek, dat de reformato
rische kracht der Afscheiding zich ook naar
het hooger onderwijs heeft uitgestrekt.
Dat begon met de Theologie. De eigen op
leiding voelden de Afgescheidenen als refor
matie van wat Dordrecht voor het hooger
onderwijs had bepaald. En later begon men
te spreken over de oprichting van een gym
nasium en een hoogere burgerschool. Terwijl
eindelijk, toen de Vrije Universiteit opkwam,
aanstonds onder de Chr. Gereformeerden
veel sympathie bleek te bestaan voor
Gereformeerde Universiteit.
Zoo bleek, dat de reformatie van 1834
heidde naar de wet van het zuurdeeg, dat
niet rusten kan tot het geheele deeg is door-
zuurd.
In de reformatie van alle onderwijs is ver
vuld geworden de profetie die de zoo vroeg
en zoo jong gestorven Hendrik de Cock zoo
vaak placht te zeggen: Gij zult, zoolang gij
leeft, Jeruzalem zien bloeien, 't welk God
Zijn zegen geeft.
En die. reformatie roept de kerk van he
den om te bewaren het pand, dat haar werd
toebetrouwd, ook voor de Christelijke school,
die heden weer wordt bedreigd.
MIDDAGVERGADERING
Rede Ds. J. G. Feenstra
In de middagvergadering van heden sprak
Ds. J. G. Feenstra, van Scheveningen,
over het onderwerp:
Prof. Grosheide heeft in het Evangelisatie
rapport, uitgebracht op de Synode van
Utrecht 1923, onderscheid gemaakt tusschen
de onopzettelijke en de opzettelijke Evange
lisatie.
De Kerken vqn de Afscheiding zijn begon
nen met de onopzettelijke Evangelisatie. Ver
schillende redenen waren daarvoor. 1 De
Afscheiding is reformatie. 2 Eerst zijn de
afgescheidenen vervolgd. 3. Eigen kerkelijk
leven moest geregeld, o.a. Oprichting van de
Theologische school. 4. Van de kerken ging
kracht uit. De
Kerk was een
stad op een berg.
Velen werden toe
gebracht door on
opzettelijke Evan-
Toen eigen ker
kelijk leven bcves
tigd was, begon
men de opzette
lijke Evangelisa
tie.
Wij lezen daar
van in de acta
van de Synode te
Hoogeveen in I860
Tot den arbeid
wordt ernstig op Ds. Feenstra
gewekt door dezo
Synode en ook door de Synode te Amstpj
dam in 1866, van Groningen in 1872, van 's
Hertogenbosch in 1875. Terstond is de arbeid
in kerkelijke banen geleid. Door kerkeraden,
classes en provinciale vergaderingen ter
hand genomen. Reeds vóór 1860. In de ja
ren '60—70 is krachtig gewerkt In de ja
ren 70'80 is zeer hard gearbeid en met
rijke vrucht.
Vele dienaren des Woords hebben geij
verd, als Lindeboom, Douma, Bulens, Posi-
ma e.a. Tractaten zijn verspreid. Colporteui-
Bijbelleaers trokken van plaats tot plaats.
In vele provincies waren commissies, in vele
gemeenten hulpcomité's, die onder leiding
.van den kerkeraad werkten.
Vooral Lindeboom heeft veel gedaan. Ir»
1871 heeft hij „de Vredebond" in het leven
geroepen, een algemeene zendingscourant,
14 September 1871, is de Gereformeerde Zon-
dagsschoolvereeniging „Jachin" opgericht.
In 1875 schrijft Lindeboom zijn boekje ge
titeld „De Christelijk Gereformeerde Kerk",
waarin hij een program geeft voor de actie
op vele terreinen des levens.
22 Mei 1878 is het Gereformeerd Tractaat-
genootschap Filippus opgericht.
Dan zijn van groote beteekenis de confe
renties voor Inwendige zending, die gehou
den zijn te Amsterdam 1876, Amsterdam 1877
en te Haarlem 1878. Zeer belangrijke refera
ten zijn hier gehouden. Hier is gesproken
over de beginselen, de methode en de mid
delen voor den evangelisatie-arbeid
De Kerken van de Afscheiding hebben
veel gedaan, zoowel door onopzettelijke als
door opzettelijke evangelisatie. Er is
weest een bloeitijdperk van de Evangelisa
tie, vooral in de jaren 70'80.
En wij bouwen op hun werk voort in het
geloof.
In het jaar van het eeuwfeest van de af
scheiding is gevierd biet gouden jubileum
van de Veveeniging tot Ghristelijke Véi
ging van Krankzinnigen. Ook luier hebben
do Kerken van '34 den stoot gegeven tot
den arbeid. Deze zaak is ter hand genomen
en tot atand gebracht.
Reeds in 1S60 is op de Synode te Hooge
veen over bet werk van barmhartigheid ge
sproken. Straks wordt ook hier Lindeboom
door God geroepen. Reeds als student be
zocht hij 't krankzinnigengesticht te Wezel
in 1863. Als predikant van Zaandam be
zocht hij patiënten in Meereniberg. In 1S75
luidt hij in zijn boekje „De Chr. Geref.
Kerk" de noodklok. Op de Synode te Ziwolle
1882 komt het voorstel-Zaandam en ovërge
nomen 14 September 1883 wordit hierov
gesproken op de „Pastorale conferentie" te
Zwolle. 6 Februari '84 is een vergadering
in de Aula van de Theologische School.
9 October 1884 wordt „de Vereeniging tol
Christelijke verzorging van Krankzinnigen
en Zenuwlijders in Nederland" opgericht.
Grondslag is de Heilige Schrift naiar de
Drie Formulieren van Eenigheid.
Ook van Hervormde zijde wordt meege
werkt. In het bestuur worden gekozen: Lin
deboom, voorzitter; Wielenga, vice-voc
ter. En dan Dr van der Bergh, Chevalier,
Dr Hermanides, Oosterwijk, Bruijn, Zahn,
Jhr van Ascli van Wijk. Dr Vermeulen. Ook
hier hobben de beginselen doorgewerkt.
Op het eeuwfeest van de Afscheiding dan
ken wij God voor wat Hij door het werk
van Evangelisatie en van Barmhartigheid
heeft tot stand gebracht.
En in 1934 roept God ons te bewaren het
pand, dat Hij ons heeft toebetrouwd.
Rede Dr. G. Keizer
De laatste spreker was Dr. G. Keizer
an De Steeg, die optrad met het onder
werp:
Met de „Haagsche vrienden" worden
dezelfde personen bedoeld als de „zeven
Haagsche heeren". Eerst na 1842 kan wor
den gesproken
van de zeven
Haagsche heeren,
spottend in een
anoniem geschrift
je geheeten: de
zeven Haagsche
wijzen.
Van „Haagsche
vrienden" kan
reeds gewag ge
maakt na Mei '33,
als Capadose zich
metterwoon in
Den Haag heeft
gevestigd en het
middelpunt vormt
van hen die hij
zelf in zijn corres
pondentie noemt
de „Haagsche
vrienden". Echter vijf van de zeven Haag
sche heeren kan men reeds na '34 tot de
Haagsche vrienden rekenen, hoewel Groen
en Elout toen nog minder nauw met den
kring van Capadose verbonden waren. Naar
Gods wonder bestel verhuisde Capadose in
Mei '33 naar Den Haag, nadat hij twee
jaren had gewoond in het liefelijk en lande
lijk Scherpenzeel, zoekende het. zachtere kli
maat van UtrechtGelderland tegen een be
nauwende aamborstigheid. Deze zelfde kwaal
pt hem in den nazomer van'36 Den Haag
r een jaar te verlaten, heil zoekende te
Clarens aan 't meer van Genève, vanwaar hij
weer zal keeren, dan, de arme man met zijn
kindertjes zonder zijn voortreffelijke gade,
Jeane van der Houven. Ergens schrijft
hoe verbazend zij n Gods
gen! Ja, Gods weg die hem van Scher
penzeel naar Den Haag leidde was een der
„verbazende" wegen Gods. De verbindings
met de mannen der Afscheiding zullen
niet loopen over het afgelegen dorpje, doch
zij zullen samenloopen in Den Haag. Daar,
van waaruit de gangen der Afgescheidenen
zullen worden nagespeurd op gezag van den
minister van Justitie en op gezag van den
minister van Eeredienst, al te gewillige
werktuigen in de hand van de zich zoozeer
zelfbewuste gunsteling van den .Koning,
Donker Curtius, president van de synode
der Nederlandsche Hervormde Kerk. Daar
zal de Heere samenbrengen eenige vrienden
die met de hoogste belangstelling en groote
oprechtheid zich op de hoogte houden van
de beweging, die hen zeer ter harte ging.
Een zeer onbeduidend voorval zou de oor-
Dr. G. Keizer
Alle provincies ivaren gisteren in Utrecht sterk vertegenwoordigd. En naluuriük ont
brak vooral Zeeland nieft
zaak worden van Capadose's door hem niet
gezochte verhuizing naar Den Haag. Een
jong mensch uit Zeist deed het gebed op
een „Maandagavond" van Capadose; hij ging
oefenen; Capadose werd beschuldigd de drijf
kracht daarvan te zijn. Het een en ander
had ten gevolge dat de Heer van Scherpen
zeel deed alsof hij erg veel last had van
die Maandagavondsamenkomsten; aan Capa
dose als huurder van een huis waarvan
hij eigenaar was, tegen 1 Nov. '32 de huur
opzegde; en ziet Capadose, die zijn hart
zette op zijn wpgen, zag in dit onverwachts
gebeuren de hand Gods en hij vertrok naar
Den Haag, met achterlating van zeer geliefde
vrienden, kleinen en grooten tegader. Het
getal dergenen die ingekeerd waren tot de
gastvrije woning in Scherpenzeel is niet te
noemen.
Zal hij ook in Den Haag vrienden vinden?
Nauw is hij inwoner van Den Haag of hij
is aan het sterfbed van den edelen baron C.
van Zuylen Nijcvelt gezeten. Een zwaar ver
lies! Doch ook in Den Haag heeft Capadose
vrienden! De jonge advocaat Gefken brengt
hem al heel spoedig een bezoek, ook Van
der Kemp en mevr. Uitonbogaart. Doch
Groen ontmoet hij niet; deze laat weten hem
niet te kunnen ontvangen. Capadose klaagt
dat liet dor is in Den Haag! Molenaar bindt
hem niet erg. Straks komen de Van Ilogen-
dorpen, Willem en de „goede Dirk". Ook
de kleinen blijven niet achter, de jonge Gol-
verdinge en de lieve vrome Nieuwenhuizen
behooren tot Capadose's vrienden. Van der
Kemp valt hem mee. Dra vormen ze een
driebond: Capadose, Dirk van Hogendorp
en Van der Kemp.
Het is dit drietal dat van nu voortaan in
nauwe relatie zal komen tc staan tot de
leiders van de beweging in '34. Capadose
kent Scholte van uit Amsterdam. Hij is hem
dierbaar! De Cock en De Wit bezoeken
Capadose op hun reis naar den Koning. Om
trent Gezelle Meerburg krijgt Capadose. de
meest gunstige berichten. Reeds in '34 weet
hij van het crimen nefandum van een der
mannen die zich zal afscheiden. Van zeer
nabij volgt hij de procedure-De Cock; hij
kent en leest alle diens gescliriftjes. Hij
schrijft zijn afkeurend oordeel over Scholte's
optreden te Ulrum; hij prijst den inhoud
van de Acte van Afscheiding. Hij deelt met
zijn Haagsche vrienden de bezwaren tegen
de Afscheiding. Met Van Hogendorp en Van
der Kemp bezorgen ze memories. Als van
dag tot dag volgen zij de beweging. Zij ont
vangen de eenvoudigen uit Groningen die
hun requesten eerst aan hen laten lezen. Zij
steunen met raad en daad, doch keuren ge
meenschappelijk de Afscheiding af. De afge
scheidenen blijven hun dierbare broeders!
Ook nadat Scholte zich heeft afgescheiden
komt hij bij Capadose; logeert bij Van Hogen
dorp; vraae-t de verdediging aan Van der
Kemp en Gefken.
Toch komt .er eenige verwijdering. De
Haagsche vrienden blijven de Afscheiding
afkeuren. Achten haar voorbarig. Zijn het
niet eens met de wijze waarop de strijd
wordt gestreden. Hebben formeel ernstige
bezwaren. Ja steeds meer moet Capadose
tegen getuigen. Gefken is er ook erg tegen.
Van Hogendorp heeft zijn bezwaren schrif
telijk aan De Cock te kennen gegeven. Vi
al Scholte's afscheiding wordt afgekeurd. De
Afscheiding te Genève van Mal an werd nood
zakelijk geacht. Die in ons land niet! Ze
deelen het standpunt van Janssen en Merle
d'Aubigné; echter als dezen later tot de
ming van een vrije kerk zullen overgaan,
dan zijn de Haagsche vrienden nog steed;
de Hervormde Kerk, wel adresseerendc, doch
zich niet scpareerende. Evenwel niet alle de
vrienden blijven achter. Er zijn eenvoudigenj
Zij blijven uit de kerk; zelfs bij Molenaar.
Ze vertragen in 't bezoek aan den „Donder
dagavond" hij Capadose. Er komt verkoeling
Dn „Stemmen'' van Da Cesta verliezen velf
lezers. De Reformatie wordt uitgegeven. Ca
padose moet vertrekken naar Clarens. Met
groote belangstelling, met diepe droefheid
wordt, de voortgang van de Afscheiding ga
degeslagen. Het contact wordt minder. De
vervolging hindert hen erg! Met energie
wordt die afgekeurd! Uit den kring der vrien
den treden verdedigers op: Een Gefken naast
Van Hall. Op Van der Kemp kan men re
kenen.
De vrienden betreuren zeer den overgang
van Van Hall. De kring der Afgescheidenen
in Den Haag gaat over tot zelfstandige kerk-
formatie. Van Hall dient de kleine kerk als
diaken, daarna als ouderling. Doch hij stierf,
deze wonder edele figuur! Capadose is terug
;ekeerd uit Clarens. Is aan het sterfbed. En
p het graf spreekt de edele vriend Ever-
hardus Dudok Bouquet, die zich evenals Van
Hall heeft afgescheiden met zijn vrouw, en
)or hun kind.
Elout is verontwaardigd over de vervol
ging, verbergt zijn afkeuring niet. Van Maa-
;n weet hem te treffen!
Groen schrijft zijn Maatregelen. Betreurt
dat de voorhoede is slaags geraakt. Hij zal
zijn offers brengen!
Na zoovele jaren zal Capadose zich afschei
den, en op zich zelf blijven, trots de waar
schuwing van de geloofsbelijdenis.
Na zoovele jaren zal de edele Elout zich
voegen bij de Christelijke Gereformeerde
Kerk in Den Haag.
De bezwaren van de Haagsche vrienden
aren eer van formeel karakter, dan begin-
selbezwaren.
Vele eenvoudigen onder deze vrienden
zagen op "t gebod, blind in de toekomst, zij
hoorden het: G r ij p t als 't r ij p t.
Het plan GrosheideSchouten
Terwijl de gemeenschappelijke maaltijd
teneinde liep hebben Prof. Dr. F. W. Gros
heide en Ds. J. Schouten van Amster
dam in de Oosterkerk een vergadering be-
om hun destijds vermelde plan voor
het plaatsen van candidaten en het helpen
van. hulpbehoevende kerken te ontvouwen.
Ds. Schouten heeft dit gedaan door in groote
trekken weer te geven wat wij destijds ver
meld hebben. Hij stelde tenslotte voor dat
iedere provincie iemand aangewezen wor
de om deze zaak ter hand te nemen. De stich
ting van een bond acht hij niet gewenscht,
alles moet kerkelijk beheerd blijven.
Uiteraard kon deze vergadering geen con
crete besluiten nemen. Haar beteekenis is
te zien als een mondelinge aanvulling van
het onlangs schriftelijk meegedeelde plan.
ZIJ DIE NAAR UTRECHT GINGEN
1 daar de herdenkingssamenkomsten van
de Afscheiding hebben bijgewoond, zullen
goed doen dadelijk zich zelf ten geschenke
te geven het prachtige boek van Dr. J. C.
der Does: „De Afscheiding in haar wor
ding en beginperiode". De 2e vermeerderde
druk is nu nog verkrijgbaar. Koopt het bij
Uw boelch. of bestelt het bij de uitgeefster,
de N.V. W. D. MEINF.MA, Delft. Het boek
buitengewoon prettig leesbaar en verlucht
met 95 interessante illustraties. Prijs ing.
3.90, geb. 4.90. Giro 1850.
nog mensen, die niet bij ons
Icopen.
moet dat anders worden, in
Uw eigen belang.
Onze modellenmakers
bereizen alle modecentra,
bezoeken alle buitenlandse
fabrieken, om het nieuwste
model, de beste afwerking
te bestuderen.
Het is ons gelukt!
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Besoyen (N.Br.) cand. A.
Hoffman te Utrecht. Te Westerbork ('Dr.), C.
A. Schenk te Dockum (Fr.)
Bedankt: Voor Heemse (Ov.) Th. A. Vos
te Nieuwe Pekela (Gr.).
AFSCHEID, BEVESTIGING EN INTREDE
D s H. Baklte r gekomen van Tweede
Exloörmond, werd in de Baptiste Gemeentf
te Harlingen bevestigd door Ds A. P. Baren-
dregt, van Emmer Erf scheiden veen, die'
predikatie hield over 1 Petrus 5 vs 1 tot 4.
Ds Bakker deed zijn intrede met een pre
diking over Efeze 4 1116, waarna hij toe
gesproken werd door Ds Barendregt als ver
tegenwoordiger der Unie van Baptiste Ge
meenten in Nederland; door ouderling Hel-
ljngwerf namens de Gemeente en bestuur;
door een afgevaardigde der Gemeente Twee
de Exloërmond en door afgevaardigden van
omliggende Gemeenten.
Des avonds vond een welkomstsamen
komst plaats, waarin Ds B. en zijn echt;
noote door de Gemeente en verecnigingon
harteüjïk werden begroet.
Ds. J. E. REIJENGA f
Gisteravond is na de samenkomst der herden-
ding van de Afscheiding te Utrecht in het gezellig
samenzijn plotseling overleden Ds. J. E. Re ij en-
g a, predikant der Geref. Kerk van Ureterp bij
Drachten.
Men zie voor nadere bijzonderheden
tragisch verscheiden ens verslag inzake de Afschei
dingsherdenking.
Ds. J. E. Reijenga werd geboren 14 Aug. 1870,
werd candidaat in 1898 en 28 Mei 1899 predikant
te Zalk en Veecaten. De overledene stond achter
eenvolgens te Leerdam (van 1902 tot 1911), te
Siddeburen, te 't Zandt (Gr.) en sedert 31 Oct.
1920 te Ureterp. (Fr.).
Kerk en Staat in Duitschland
Een uiteenzetting van Dr. van der Vaart Smit
Op uitnoodiging van de Vereeniging voor Chris
telijke Belangen te Zeist sprak Woensdagavond dr
H. W. van der Vaart Smit, directeur van
het Ned. Chr Persbureau te Zwijndrecht. over den
Duitschen kerkstrijd.
Spr. begon met uiteen te zetten, dat 'n groot deel
der al te sterke wereldbelangstelliog voor dezen
strijd ontspruit uit de idee, dat de oppositie
laatste bolwerk is tegen het nationaal-socialism
zijp gelijkschakeling-gedachten. Spr. toonde
dat deze idee op een fictie berust, daar oppositie
zoowel als kerkleiding beiden nationaal-socialistisch
zijn en de oppositie zich ten sterkste, gegriefd
belasterd acht, wanneer men haar trouw in
opzicht in verdenking brengt. Wist men dit buiten
Duitschland beter en geloofde men dit ook
meener, dan zou een groot deel der sensatie
ming rondom dezen moeilijken strijd in een oog
wenk verdwenen zijn.
De strijd in de kerk is ontstaan uit de „nood
zakelijkheid" om uit de vroeger federatief verbon
den 28 Evang. landskerken na de reconstructie van
staat, waarbij de landen werden afgeschaft,
eens een meer gecentraliseerde kerkleiding te
scheppen. Hiervan geldt, dat alle partijen in de
kerk het totstandkomen van zulk een centrale kerk
leiding gewild hebben, Lutherschen zoowel als
Gereformeerden, de Duitsche Christenen zoowel als
tgenwoordige oppositie en allen hebben er
eendrachtig toe samengewerkt om deze centrale
kerkleiding te Berlijn wettelijk te scheppen (in de
Kerkgrpndwet van 11 Juli 1933). Maar de uitvoe-
van deze dingen heeft meer moeite gebracht
men aanvankelijk gedacht had. Spr. schilder
de het entstaan van de moeilijkheden, culmineerend
in de kerkelijke verkiezingen in 1933, en de onop
houdelijke conflicten die er ontstaan zijn en telkens
nog komen.
t wezen van den strijd is naar spr. uiteen-
hierin te formuleeren, dat de kerkleiding te
Berlijn verklaart: voor de eenheid der kerk od
te komen (de centralisatie) doch daarbij de v r ij-
'eidsrechter. der belijdenis geheel te
•illen ontzien: terwijl de oppositie (de belijdenisbe-
eging) verklaart: voor de vrijheidsrechten
er belijdenis op te willen komen doch de
e n h e i d der kerk te willen ootzien. In deze
twee woorden ligt de complete kerkstrijd besloten.
Zakelijk staat men dicht bij elkander; beiden willen
hetzelfde. Doch men benadert het van verschil
lende kanten en met verschillend accent. Dat vormt
het conflict. Inderdaad is het niet makkelijk om tot
wereenstemming te komen. Want „eenheid" en
.belijdenis" hebben op Protestantsch erf oog in
geen enkel land elkander geheel gevonden. De
sterke eenheidseischen brengen de rechten der be
lijdenis in de engte. De belijdenisrechten doen de
inheid van - uileenloopende richtingen springen.
Het compromis, of liever de modus vivendi, welke
men in Duitschland zoekt, zal heel wat strijd
kosten en het is nog cozeker of de modus vivendi
door de kerkgrondwet in beginsel geformuleerd,
de practijk tot overeenstemming leiden kan, ook al
begeeren beide partijen principieel met anders dan
Hoe de Gereformeerden in deze situatie bi
makkelijkst tot vrede konden komen en deze vrede
op 9 Augustus principieel ook sloten, teekende spr.
vervolgens en zette uiteen, hoe de positie der Gere-
kansen, die het Evangelie na de omwenteling ir
formeerden thans is. Met een teekening van de
bijzondere mate gekregen heeft en de taak die de
kerk in dagen van omwenteling, welke ook veel
„bederf der aarde" in gisting brengt als „zout der
aarde" thans in dubbele mate heeft, besloot spr.
zijn met aandacht gevolgde rede.
Van de gelegenheid tot het stellen van vragen
werd een druk gebruik gemaakt.
DE KERKELIJKE TOESTAND IN BEIEREN
Rijksbisschop Dr. Muller heeft naar V.D. meldt
bij zijn poging den tegenstand tegen de Duitschi
Rijkskerk te breken Beieren in twee kerkelijke res
sorten gesplitst, welke hij Frankenland en Beieren
noemt. De rijksprimaat heeft den bisschop
Wür tem berg, Dr. Wurm, ontslagen, die een zijner
felste tegenstanders was. Donderdagavond hebben
duizenden in de straten gedemonstreerd tegen de
actie van den Rijksbischop. De predikant Hans
Sommerer is voorloopig belast met het beheer va
het bisschoppelijk ambt in Neuerenberg in de functi
van geestelijk commissaris.
ZENDING EN PHILANTR0P1E
NED. ZENDINGSVEREENIGING
De Ned. Zendingsvereeniging hoopt 17 Oc
tober a.s. haar najaarsvergadering te Rot-
terdam te houden.
ZAAIERS OP DEN ZENDINGSAKKER
ln het Ned. Zendingsblad lezen wij o.m
Ned. Zend. Vereen.: De heer en mevr.
de Weg zijn van verlof naar Djoenitikebon
(WestJava) teruggekeerd.
Utr. Zend. Vereen.: De heer en nievi
P1 o e g e r-H ogerwaard zijn naar Hal-
maheni vertrokken.
Utr. Zend. Vereen.: De heer en mevrouw
Schneider van Genjetn (Noord-Oost Nw
Guinee) zijn met verlof gekomen en houden
bij hun familie in Duitschland verblijf.
Ned. Zend. Genootschap: De lieer en
vrouw S t a u d t zijn van vérlof terugge
keerd naar de Holl. Ind. School te Kota Mo-
bagoe (Bolaang Mongondou). De heer en
mevr. Wie gors van Oost-Java zijn met
verlof gekomen. Zr L. Bok ma is op de
reis naar In dié ongesteld geworden en moest
in het ziekenhuis te Medan worden opge
nomen, zoodat zij haar arbeid te Kaband-
jalie nog niet kon aanvangen.
Java-Comité: De' heer én mevr. Van den
Berg van Oost-Java zijn met verlof ge
komen.
Sangi en Talaud-Comité: De heer en mevr
F a b e r van de II. T. School te Taroena
(Sangi) zijn met verlof gekomen.
Schoolnieuws.
Prof. Dr. G. O. E, Lignac heeft vandaag
ijh ambt aan de Rijksuniversiteit te Leiden
aard met een rede over „Bijzondere en algemeene
ziektekunde. Spr. ging eerst de taak van den me
dicus na 'bij het openbaren van ziekte, om vervol
gens de functie en de beteekenis van de ziektekun
dige ontleding vast te stellen. Verduidelijkt werd
het verband tusschen bijzóndere en algemeene ziek
tekunde en beider beteekenis. Verder wees spr. op
het groote belang, dat geneeskundige en zieke bei-
hebben bij een zoo goed. mogelijk inzicht van
den geneeskundige in ziekten en zieken. Sommigen
villen, aldus spr. ten slotte, den student uitsluitend
frichten voor de practijk, anderen komen hier te
gen op. Zoolang men geneeskundigen met eigen
oordeel wil vormen, is de keuze tusschen deze
beide richtingen niet moeilijk, al moge men bij de
toepassing op moeilijkheden stuiten.
Na deze rede volgden de gebruikelijke toespra-
AFVAARDIGING MEJ. CHR. SLOTEMAKER
DE BRUïNE
Volgens de Ned. zal de afvaardiging en inzege
ning van mej. Christine Slotemaker de Bruine
waarschijnlijk Donderdag 17 Jan. 1935 in de
Duinoordkerk te Den Haag plaats vinden. Mej.
Slotemaker, daartoe door den Vrouwen-Zendings-
bond in staat gesteld, hoopt begin 1935 in dienst
het Ned. Zendelinggenootschap naar Oost-
Java te vertrekken.
ROFFELRIJMEN.
Aan Prof. Dr. Hugo Visscher
op zijn 70ste jaardag
Ons saluut, Professor Visschert
Dient vanavond hier te staan,
Want wij kunnen heusch niet allen
Bij U op visite gaan.
Nooit hebt U naar complimentjes
Of naar menschengunsl gevischt,
Daarvoor was uw woord, uw houding,
Uw karakter te beslist.
Toch, uw hart, zoo lichtbewogen
Zoo bizonder ivijd en warm,
Stond steeds even vriendlijk open
Voor een ieder, rijk of arm.
Visscher waart gij, naar de Schriften
En met vlijt hebt gij het net
Nacht en dag, naar Jezus' voorbeeld
ln de wereld uitgezet.
In de kracht van Koning Christus
Hebt gij Zijn bevel gepreekt.
Leeraar in de Hoogste Wijsheid
Hebt gij leeraren gekiveékt.
In uw boeken en geschriften
Hebt gij ons de Schrift ontvouwd
Als een schat voor hart en leven
Door uw God U toevertrouwd.
Burger van ons dierbaar Neerland
Hebt gij op de bres gestaan
Voor het recht en voor de 'vrijheid
Onder Jezus' legervaan.
Daarvoor willen wij U danken.
Daarvoor danken wij den Heer
Die U gaf de lust, de liefde
Om te leven tot Zijn eer.
Moge God U deze dankdag
Maken tot een heerlijk feest,
Schitterend door Zijn genade
En de fonkling van Zijn Geest!
Namens uw ontelbre vrienden
Wensch ik U van harte toe
Dat de Heer nog vele jaren
Tot uw werkzaam leven doe.
(Nadruk verboden.) LEO LENS,
ONDERW. BENOEMINGEN
Den I-Iaag. (Hubertus de Wilcleschool
voor MULO, hoofd H. v. Oostrom): W. Kuw
tert te Drachten.
Schoonhoven (U.L.O.). J. A. Rijnberg
'te Kloetinge.
Ier soke (Ned. Herv. Sch.). J. Joziasse tij
Koudëkcrke. Tijdelijiki.
PROMOTIES
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEjDEN. Bevorij
derd tot doctor in de letteren en wijsbegeerte^
op proefschrift getiteld: „Krasis", bijdrage tot
de Grieksche Lexicographic, de heer W. J. der}
Luik, geboven te Scheveningen.
RIJKSUNIVERSITEIT
cand.-ex. Indisch recht: de heer P v Niermansi
Cand.-ex. Romaansche taal: mej. J G Gregory
Doctoraal rechten: mej. W C de Vries.
GE.M. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Gest
doet. ex. rechtsgeleerdheid: de heer J. M.
Clay.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesl<
doct.-ex. rechtswetenschaD: de heeren G. Th*
Gevers Deynoot en G. van Spaendonck.
Propaedeutiseh examen godgeleerdheid: dö
heeren I-*. P. Miedema en J. M. Barendrecht.
R.K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Geslj
doet.-ex. rechten: de lieer A. J. J. M. van Hel*
lenberg Hubar, Venraai.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN. Gesl,
Bevorderd tot arts n
Stadskanaal. J K Kroe:
en W P Popplnga gel
HoogezaniJ
EXAMENS APOTH. ASSISTENT
AMSTERDAM. Gesl. mej. J M. A. En. Venlos
EXAMENS NATUURKUNDE M.O.
DEN HAAG. Natuurkunde, scheikunde, kos*
nografie. akte K 3. Geex. en afgew. é£n candu
EXAMENS WISKUNDE L.O.
DEN HAAG. Geëx. en afgew. 3 cand.
EXAMENS STUURMAN
Loorc
grootó
Falkema en N J Rol fes.
EXAMENS MACHINIST
Sajet. J.
3a
de heeren J M Strooi
Amsterdam; J C H
Peiger, Den Helderj
DEN HAAG. Diplo
Amsterdam. W A I
Mulder, Middelburg
EXAMENS SCHOOLRAAD
Op het gisteren te Utrecht gehoudei
ïU de Ik-er er
te, Hoogovec
P J Los. ld
aant. C. N.
:d' tc Hardinx
Fischer, ondei
UIT HET SOCIALE LEVEN
ngs- en Genotmiddelen, hield
Amsterdam, Amersfoort, Almelo
Leeuwarden en Roosendaal dis*
van het hooi
De bond telde
irdeeld over 80 afdeeltn
«eg tot ruiim f 200.000.
f 00.000 uitgel
Op de
all eis gestreefd die
lodzakelijkheid
a. het verminderen van de arbeidstijd, daar!
waar het praotisch mogelijk en wenschelijlc is,
"pdat da.ardooi arbeiders te werk kunnen wor-
ei. gehouden of te werk gesteld:
b het opnieuw im overweging nemen van do
nogelijkheid van bedrijfspensfonneering om
■ids lorachten een
i het bedrijf i
.gelijkheid tot ver-,
lekwaamheid.
op allen, die tot
