1 MOht.
ASPIRIN
WOENSDAG 10 OCTOBER 1934
EERSTE BLAD PAG. 3'
Uit Leuven: Te Holsbeek by Leuven zyn
ie kinderen van 8 en 9 jaar, die uit school
iaar huis gingen, op een onbewaakten overweg
loor een lokaaltrein gegrepen en op slag ge
lood. De kinderen hadden getracht snel over
loopen, doch een hunner struikelde en, door-
jat zy elkander de hand hadden gegeven, kon
en ook de beide anderen niet ontkomen.
ERNSTIG MIJNONGELUK BIJ LYON.
In de mijn St. Pierre la Palud is gisteren
en ernstig mijnongeluk gebeurd. De mijn is
elegen in de nabijheid van Lyon. Volgens tot
usver ontvangen berichten zouden twintig
lijnwerkers zijn ingesloten. De laatste be-
ichten melden, dat drie mijnwerkers gedood
ijn.
DE BEMANNING VAN DE „CITY OF
CAMBRIDGE" GERED.
Uit Hongkong: De bemanning van het op
et Patras Rif, ongeveer 200 mijl van Hong-
ong schipbreuk geleden hebbende Engelsche
toomschip „City of Cambridge" is gered. De
eheele bemanning, bestaande uit 20 koppen,
erd door het te hulp gesnelde stoomschip
vergenomen.
RADIOSTATION TE JERUZALEM
Reuter meldde kort geleden, dat binnenkort te
truzalem een radio-zendstation zal worden ge-
ouwd, dat op een lengte van 449.1 Meter uit»
endt. Men hoopt, dat de eerste uitzending zal
laats hebben op den Eersten Kerstdag. De be-
ouïnen, die op hun kameelen door de woestijn
ekken. zullen dan de feestelijkheden op hun kris-
iltoestellen kunnen opvangen. Tot nu toe konden
die zich de luxe van een duur apparaat konden
e,-oorloven, in Palestina het genoegen hebben oaar
idio-uitzendingen te luisteren. Als de nieuwe
tnder gereed is, zullen ook de armeren zich e«7
jstel kunnen aanschaffen om de uitzendingen van
station, welke in het Hebreeuwsch. Arabisch
Engelsch zullen plaats hebben, te beluisteren,
apparaten zijn in Engeland besteld.
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Elburg, H. Brinkman, cand
Harmeien.
Aangenomen: Naar Oostwold (Old.),
öd. K. Hart te Zaandam.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Oudelande (Z.), J. Matzer
ji Bloois, cand. te Wijhe. Te Zoetermeer-
gwaard, H. S. van Rijs te Vianen,
HULPPREDIKERS
Door den Kerkeraad der Geref. Kerk te N ij-
egen is benoemd tot hulpprediker voor den
beid der Evangelisatie In de plaats van den heer
d. Ziel. die het beroep naar Ambt Vollen-
heeft aangenomen, de heer M. van den
c h te Harderwijk. De heer vao den
sch, die deze benoeming aannam, blijft in de
kgenheid des Zondags de Kerken te dienen en
gaarne een eventueel beroep in overweging
en. Na 16 October is zijn adres Berg en Delsche
g 240, Nijmegen.
- Het adres van Cand. D. V i s c h, hulppredi-
Kolhorn is van 15 October af Bar-
ngerhorn A 58.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
- Op Zondag 14 Oct. te 10J/£ uur hoopt Dra.
Haumersen afscheid te nemen van de Ev.
th. Gem. te Woerden en op 21 Oct. te 10
die te Bodegraven. Haar intrede te
n is bepaald op 28 Oct. te 10 uur. Be-
ige'r zal zijn Ds. E. F. HerbsChleb van Doe-
Zondag 7 Oct. werd cand. H. N. Ridder-
bevestigd als predikant van dc Geref. Kerk
E e f d e-G o r s s e 1. Bevestiger was zijn vader
af. Dr. J. Ridderbos van Kampen, met een pre-
e over 2 Petr. 1 19. Aan de Handoplegging
deel Prof. Waterink, oud-predikant van
tfen.
)es namiddags heeft bij zijn intrede Ds. Ridder
gesproken over Ps. 134. Toespraken werden
ouden namens den kerkeraad, de classis (Ds. v.
Doetinchem). de consulent (Ds. v. Nood,
irden), de Burgemeester van Gorssel, Prof. Wa-
ink en afgevaardigden van den Kerkeraad van
den. Verschillende predikanten uit den omtrek
en aanwezig.
JUBILEUM Ds. K. J. VAN DEN BERG
Ter gelegenheid van zijn 25-jarig ambtsjubileum
ift Ds. K. J. van den Berg. Ned. Herv. predi-
K te Amersfoort. Zondagmorgen een ge-
htenisrede uitgesproken naar aanleiding van 2
n.: 7 18. Ds. van den Berg werd daarna toe-
proken door Ds. Gerritsen namens kerkeraad en
ïeen'te; hij gewaagde van de goede verstand-
ding onder de hier dienende herders en leeraren,
koorts sprak Prof. Dr. H. Vlsscher Ds. v. d.
die een oud-leerling van hem is, in gevoel-
woorden toe.
)t gemeente zong haar beminden leeraar Ps.
3 toe.
JUBILEUM Ds. D. M. VERMET
Vandaag viert Ds. D. M. Vermet, Ned. Herv.
Jikant te Leidschendam, zijn zilveren
ltsjubilcum.
Vermet werd 30 Dec. 1881 te 's-Heer
ndskerke geboren en studeerde aan de H.B.S.
ïoes, het gymnasium te Middelburg en de Rijks-
ersiteit te Groningen. In 1908 werd hij candi-
in Noord-Holland om 10 Oct. 1909 te Herwij-
het predikambt te aanvaarden, na vooraf te
bevestigd door zijn voorganger. Ds. A. de Vls-
an Groningen. Met een predict*tie over Joh.
1 aanvaardde de jubilaris zijn ambtswerk. In
vertrok de jubilaris naar Klaaswaal, welke
idplaats in 1925 met Balk (Fr.) verwisseld
d. In 1929 werd het beroep naar Oosterblerum,
neens in Friesland, aangenomen en 14 Jan. j.l.
bond Ds. Vermet rich aan zijn tegeowoordige
eente. Gedurende zijn ambtsbediening was Ds.
met bestuurslid van onderscheiden Christ, ver
gingen en thans is hij voorzitter van het bestuur
Chr. School te Leidsohendam, alsook van de
Voorburg van het Ned. Bijbelgenootschap.
aan de Ghr. Drankbestrijding geeft de Jubilaris
krachten.
i verband met zijn nog kort verblijf in zl)n tc-
woordige gemeente was het de uitdrukkelijke
sch van den jubilaris dat zijn jubileum niet pu-
k zou worden gevierd, waarom Ds. Vermet zich
alen zal tot het uitspreken van een gedachtenis-
e op Zondag 14 Oct. a.s. in de morgengods-
pstoefening.
Dr. P. J. WAARDENBURG
)r. P. J. Waardenburg, privaat-docent in de me-
he erfelijkheidsleer aan de Rijksuniversiteit te
recht, zal een openbare les geven over „Ge
deunde en erfelijkheidsleer" op Dinsdag 16 Oc-
des namiddags te 4 uur in het Klein-Audi-
ZORGEN EN HOOP
k inkomsten gedurende de maand September
ben f 32.500 bedragen. De achterstand werd
met f 4/.5GO verhoogd. De toenemende ach
tend geeft reden tot ernstige bezorgdheid. Men
ft echter hoop, dat de collecte gedurende de
id-ingsweek (4 11 November) hem zal weg»
ken, waardoor S-: zendingswerk zonder schok-
zal kunnen wo.den voortgezet. Daartoe is
ter noodig. dat de maand October op het ge
ile peil blijft. Hiervoor is aller medewerking
dig. Zending is onbaatzuchtige arbeid in het
»r.g an anderen, die onze voorrechten missen.
TENTOONSTELLING DER
AFSCHEIDING
Waar de historie spreekt
Van strijd en zegen
Ter gelegenheid van de herden
king der Afscheiding van 1834 wordt
in het Geografisch Instituut aan do
Drift 21 te Utrecht een tentoonstel-,
ling gehouden met betrekking tot de
Afscheiding in 1834. Hedenmiddag is
do tentoonstelling geopend. Reeds he
denochtend werden wij in de gelegen
heid gesteld om kennis te nemen van
hetgeen geëxposeerd wordt.
Prof. G. M. den Hartog, de
secretaris van het Tentoonstellings
coma té wees er op dat deze tentoon
stelling niet kerkelijk bedoeld is, maar
beoogt een overzicht te geven van de
verhouding tusschen Kerk en Over
heid in de vorige eeuw en haar be-
teekenis voor de cultureele strooming
in deze landen. Daarom is bijeen ge
bracht al datgene wat men kon vor
krijgen aan geschriften, pamfletten,
enz., vóór en tegen de Afscheiding ver
schenen
Dr. W. LI. van Zuylen, die de exposi
tie heeft ingericht, leidde vervolgens de
persvertegenwoordigers rond.
De tentoonstelling is ingericht in de groo-
te hal van het Instituut, welke er een uit-
nemende ruimte voor is. Alle stukken tot een
totaal van 845, zijn opgesteld om een ro
tonde, zoodat het publiek al rondgaande
een uitnemend overzicht kan verkrijgen.
Als men binnenkoml, trekt allereerst de
aandacht de Acte van Afscheiding, van de
gemeenteleden van Ds. H. de Cock. Dit is
de eenige oorspronkelijke Acte van Afschei
ding, welke nog bestaat Zij is in hot cen
trum der tentoonstelling gelegd, omdat ze
de oorsprong van de Afscheidingsbeweging
vormt Iets hooger. de rotonde bekronend,
bevindt zich de familiebijbel, welke is bij
gehouden door de vrouw van Ds. de Cock.
Het register vangt aan met: 1S01 Hendrik
de Cock, geb. te Veend'am, en is door do
familie voortgezet tot op 1932. Als curiosum
is aanwezig een Grieksch Nieuw Testament,
dat door De Cock gebruikt werd in de ge
vangenis te Groningen, toen hij was opge
sloten wegens het houden van een vergade
ring van meer dan 19 personen.
Als preludium voor de Afscheiding wordt
het opkomend verzet vóór -1834 geaccen
tueerd door werken van Bilderdijk en De
Cock. Voorts trekken twee portretten van
De Cock de aandacht, welke evenwel niet
gelijkend moeten zijn. Een foto van het ge
boortehuis van den voorganger der Afschei
ding is mede opgenomen.
Een groote merkwaardigheid is een ko
peren oorijzer, waarbij vermeld wordt dal
Feikje v. d. Tuin, de eigenares van een gou
den oorijzer, dit voor honderd gulden ver
kocht. Zij liet zich een koperen oorijzer
maken en gaf het verschil in prijs ten bate
der Afgescheiden gemeente.
Een groot aantal werken is opgenomen hl
de rubriek Werken van De Cock en Werken
bestreden door De Cock. Uit dit overzicht
van de literatuur rondom de Afscheiding
blijkt duidelijk de groote beroering welke
deze beweging in den lande veroorzaakte.
Brieven van De Cock en van prof. Hofstede
de Groot aan De Cock, alsmede briefwisse
ling van De Cock met menschen uit de
Reveilbeweging, als Capadose, v. Zuylen v.
Nijevelt en v. Hogendorp, toonen aan de
omvangrijke correspondentie welke De
Cock gevoerd heeft.
De rubriek „De afgescheidenen voor de
rechtbank" bevat de pleitredenen, welke
•erden gevoerd, terwijl wij daar ook zien
e verdedigers van de Afgescheidenen mr.
D. Donker Curtius, een broer van den pre
sident der Synode, mr. J. W. Gefkcn en mr.
A. M. C. van Hall. Merkwaardig is dat de
broer van den president der Synode voor
de Afgescheidenen pleitte.
Schilderijen zijn aanwezig van de hoeve
Malestein te Putten, waar de Afgescheide
nen hun vergadering hielden en de molen
bij Wapenvelde, waar eveneens de Afge
scheidenen in een schuur bijeenkwamen.
Aan de stand der wieken konden do Afge
scheidenen zien, of het veilig was voor hen
ai te komen of niet.
Belangrijk is hetgeen werd opgenomen
aan smeekschriften aan den Koning en
adressen. De Afgescheidenen hingen met
kinderlijke eerbied aan den Oranjevorst en
zij meenden dan ook dat do Koning zou
willen en kunnen helpen. Vanuit Zwitser
land werd er een verzoekschrift gestuurd
aan de Synode, om de vervolgingen te doen
ophouden. Dit verzoekschrift is hier even
eens opgenomen. Bij degenen, die het pleit
voerden voor de afgescheidenen is ook op
genomen een portret van Koning Willem II-
Met verwondering zal men zich afvragen
waarom dit geschied is, maar onder Koning
Willom II werd vrijheid van samenkomst
toegestaan.
De beweging der Afscheiding is niet be
perkt gebleven tot ons land. Groote groepen
Afgescheidenen, soms tot tweehonderd toe.
trokken naar Amerika. O.a. onder leiding
an ds. Scholte, die de stad Pella stichtte
-Verder trokken groepen onder de leiding
van ds. Van Raalte. De Amerikaansche ge
zant G. J. Diekema, die in ons land geweest
is, was een nakomeling uit een geslacht van
uitgewekenen.
Voorts vinden we oen groep Afrika,
.o. Pres. Kruger, die ouderling geweest is
in do Dopperkerk, welke gesticht was do- r
Ds. Postma, die uit Holland naar iUn
was gegaan.
En 'n rubriek Bentheim en Oost-Friesland
in Duitschland, waaruit wiJlen prof. Dr. Ba-
vinck afkomstig is. Een sr>"-;Rie rubriek
Utrecht laat zien een rekest door Ds. Schol I e
onderteekend, dat aan den Koning gezonden
werd met verzoek om vrijheid van samen
komst
Hierboven gaven we slechts een overzicht
in vogelvlucht. De tentoonstelling bevat nog
tal van merkwaardigheden, een goede serie
portretten en zij zal zich stellig in de ko
mende dra-en, vooral Donderdag en Vrijdag
als de groo.e herdenkingssamenkomsten
plaats vindon in zeer druk bezoek mogen ver
heugen.
DE NED. HERV. KERKEN
IN HET ZUIDEN
En de gevaren voor het Protestantisme
In de vergadering van het door het convent van
Herv. Predikanten ln de dasais Eindhoven
bijeengeroepen Bfgevgardioden der Brabantsche
Herv. gemeente Is gesproken over den toestand
die voor Brabant en Limburg is ontstaan door de
laatste bepalingen van den Raad van Beheer.
Ds. E. Klaaasen betoogde, dat eventueele vaca
turen door de uitkeeringen ernstig gevaar loopen:
in gemeenten beneden 300 slden zal de pastor
UwiIMU^O
U zult dus evenmin Uw ver
trouwen schenken aan genees
middelen, die hun goede hoe
danigheden nog niet bewezen
hebben. Maar een product, dat
reeds 35 jaar zijn werkzaamheid
en onschadelijkheid bewezen
heeft, een product waarop vanaf
zijn geboorte door kundige vak-
menschen toezicht gehouden
wordt, kunt U ten volle Uw
vertrouwen schenken. Zulk een
product is Aspirin. Bij hoofd-
of kiespijn, rheumatiek en
L verkoudheid dus uitsluitend
loci heelemaal geen uitkeering krijgen, in gemeen
ten tusschen 300 en 500 zielen slechts een gedeel
telijke.
Ds. W. Meindersma van Den Bosch wees er op,
dat onder deze twee groepen vallen bijna alle ge
meenten in 't Zuiden „Denkt u in, dat dus in een
pastorie zal moeten worden geleefd van f 1400
(met ambtswoning). Dat is absoluut onmogelijk.
Hoe brengen wij hierin verandering?"
Wordt geen uitweg gevonden, aldus Ds. Mein»
dersma, dan wordt het Protestantisme in Brabant
„opgerold". Spr. stelde voor: Aan predikanten a 1 s
minimum een tractement te garan-
decren van f 2C00 met ambtswoning,
ook in gemeenten met minder dan honderd zielen.
KERK EN STAAT IN DUITSCHLAND
De Rijksbisschop en de tegenstand
Met onverzwakte kracht gaan de Beiljdeoiskerken
en hun organen voort, op prlncipieele wijze de
positie van den Rijksbisschop in zijn verhouding
tot de Kerk aan te vallen. Telkens wordt er weer
op gewezen, dat, hoe Dr. Müller en Dr. Jaeger hun
optreden ook trachten te rechtvaardigen., zij er
nimmer in slagen en zullen slagen, om de Staats
bemoeiing. zooals deze in Duitschland het terrein
de Kerk betreedt, tot een werkelijken invloed
te maken. Christus' Koningschap over Zijn Kerk,
aldus het voordurend terugkeerend credo, duldt
geen zeggenschap boven zich.
De Luthersche Pastor Max Glage te Ham
burg zegt het in het tijdschrift „Tot de Wet en
tot de Getuigenis" zoo duidelijk mogelijk: „Niet
alleen de moderne bisschop als machthebbende
weerspreekt het Nieuwe Testament, maar iedere
bisschop, die meer wil zijn dan een eenvoudig
herder." En verder: „De huidige „Evangelische"
bisschop heeft alleen maar het woord „bisschop"
uit het Nieuwe Testament genomen, om daarmee
een geheel andere, door en door on-Evangelische
zaak te dekken en te rechtvaardigen". En zeer
teekenend is zijn slotsom: „Zulk een bisschop kan
met den besten wil niet in waarheid een Evange
lische bisschop zijn. Zijn marschroute luidt niet:
„van binnen naar buiten", doch „van buiten naar
binnen": dat is on-Evangelisch".
Met deze en soortgelijke uitingen gaat bier en
daar gepaard een opleving van kerkelijk besef, dat
zich ervan bewust is, dat de hoogste geestelijke
goederen op het spel staan, nu het Hitlerrégime
de Kerk dreigt te treffen in de kern van haar
bestaan.
Geen Nat Kath. Kerk?
Naar aanleiding van de berichten over de stich
ting van een Nat. Kath. Kerk, waarmede men
bezig zou zijn (zie ons blad van 8 Oct.) verneemt
het Hbld. uit Essen, dat de Oud-Kath. Kerk aldaar
juist haar zestig-jarig bestaan heeft gevierd: op het
feest van Zondag heeft Pastor Hütwohl uit Essen
gesproken over .-„Onze Katholieke Duitsche Natio
nale Kerk". Daar bovendien in het algemeen bij
dergelijke gelegenheden vooral in Duitschland
gaarne sterk op het nationale gevoel wordt ge
werkt, acht 4e zegsman van het blad het waar
schijnlijk, dat hier eigenlijk een vergissing in het
spel is en dat men uit deze uitlatingen het bericht
van een nieuwe kerkgemeenschap ten onrechte
gedistilleerd heeft.
ZENDING EN PHILANTROPIE
AFSCHEID Zr. E. MEINDERTZ
Gistermiddag heeft Zr. E. M e i n d e r t z, direc
trice van Talm a-E Jim te Apeldoorn, we
gens huwelijk, in tegenwoordigheid van het volle
dig bestuur, de beide directrices der andere stich
tingen en vele belangstellenden afscheid geoomen
van personeel en verpleegden te Apeldoorn. Bij
deze gelegenheid werd de scheidende directrice op
waardeerende wijze toegesproken door den heer J.
Lont, voorzitter van het bestuur, waarna de heer
de Jong, namens personeel en verpleegden er de
nadruk oplegde dat men te Apeldoorn zuster Mein-
dertz noode ziet vertrekken, omdat ze steeds als
een moeder voor de verpleegden heeft gezorgd. Na
mens personeel en verpleegden bood hij haar een
stoffelijk blijk van waardeering aan bestaande uit
een penteekening en lijst van het Talma-Elimhuls.
Nadat Zuster Meindertz voor de goede woorden
en het geschenk dank had betuigd, werd de nieuwe
directrice Zuster A. ,S a 1 v e r d a geïnstalleerd.
H. BREIMER 70 JAAR
Men schrijft ons:
Zaterdag 13 October a.s. hoopt de heer H. Brei»
mer te V e 1 d w ij k-E rmelo zijn 70sten verjaar
dag te vieren.
Waar pas nog onze groote Ver. tot Chr. Ver
zorging van Krankzinnigen in Nederland haar 50-
jarig bestaan mocht herdenken, gaan onwillekeurig
onze gedachten uit tot dezen stillen toegewijden
werker, die bijna 45 jaren onafgebroken in dienst
van bovengenoemde vereeniging heeft gearbeid.
Hl] toch was de eerste beambte die in dienst der
Stichting „Veldwijk" trad en van de oprichting af
heeft hij lief en leed meegemaakt. Met onovertrof
fen nauwkeurigheid heeft de heer Breimer steeds
zijn zeer verantwoordelijk werk verricht. Bij zijn
40-jarig ambtsjubileum (het eerste dat gevierd
werd in dienst der vereeniging) heeft het hem aan
belangstelling niet ontbroken. En toen hij eindelijk
enkele jaren geleden zijn welverdiend pensioen g-.ng
genieten, heeft zijn grootste dank hierin bestaan,
dat God het hem vergund had, zoovele jaren te mo
gen arbeiden ln dienst van het werk der barmhar
tigheid, welke arbeid hem boven alles lief was.
En nog steeds heeft de heer Breimer het „druk",
zooals hij het zelf noemt, omdat het werk In Gods
Koninkrijk geen einde neemt, Reeds vele jaren mag
hij de Geref. Kerk als ouderling dienen en 'als.
rustend burger kan hij thans nan dezen arbeid ai
zijn krachten wijden. Speciaal stelt hij zich- ten
dienste van hen, die door langdurige ziekte, ouder
dom of gebreken de samenkomsten der gemeente
niet kunnen bezoeken. In het vertroosten en op
beuren der zulken vindt hij zijn grootste voldoe
ning en wij weten hoezeer deze bezoeken worden
gewaardeerd.
Moge God hem het voorrecht schenken dit werk
nog menig jaar voort te zetten en zoo in den
avond zijns leven nog het licht des Evangelies te
brengen ln veler hart.
Schoolnieuws.
Prof. Dr. A. G. HONIG
Gelijk te verwachten viel, heeft Prof. Dr. A. G.
Honig te Kampen op zijn 70en verjaardag zeer
vele blijken van medeleven en sympathie ontvan
gen, waarbij ook tal van bloemstukken.
Des avonds bacht het studentencorps „Fides
Quaerit Intellectum" een zanghulde voor de wo
ning van den hoogleeraar.
Ds. H. H. Schoemakers. die Zondagmorgen de
godsdienstoefening in de Westerkerk leidde, heeft
Prof. Honig toegesproken, waama de gemeente den
zeventig-jarige toezong de zegenbede uit Ps. 134.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
De Gemeenteraad van Z u t f e n heeft o.m. be
noemd bij het middelbaar- en het handelsonderwijs
tot leeraren in de wiskunde en lichamelijke opvoe
ding de heeren D. G. F, H e y t en H. J. R u b
voor den cursus 1934—1935 tot leeraar in het
Duitsch aan de H.B.S. den heer J. C. Linde
man; aan de HJ3.S. c.a. en de handelsschool tot
leeraar in de staatsinrichting mr. R. P. J. Der k-
sema.; aan de handelsschool tot leeraar dr. H.
Goedhart en tot leerares mevr. M. R u b é-
Lysen.
Het voorstel van B. en W. om aan de Vereeni
ging Het Oir. Lyceum een subsidie toe te kennen
van f 2000, is verworpen.
BEGRAFENIS G. VAN ZEGGELAAR
Onder klokgelui van den ouden toren van
R a n s d or p is gister het stoffelijk hulsel
van den heer G. van Zeggelaar in zijn oude
woonplaats ter aarde besteld.
Groot was de belangstelling, zoodat een der
sprekers. Ds. P. van Dijk. vao Zaandam, terecht
van een koninklijke begrafenis mocht gewagen.
Niet alleen uit Ransdorp zelf, maar ook uit den
nabljen omtrek waren velen opgekomen cm een
jaatsten groet te brengen aan meester van Zegge
laar, met wien het plaatselijk leven als 't ware was
saamgegroeld. Ook waren onderscheidene afgevaar
digden van kerken en corporaties tegenwoordig.
Ds. S. J. Dokte r, predikant van de Geref.
Kerk van Holysloot-Ransdorp, heeft, nog op ver
zoek van den ontslapene, de begrafenisplechtigheid
geleid. Zoowel in de school als aan de groeve
heeft Ds. Dokter woorden van troost en bemoedi
ging tot de familie gesproken en de dorpsgenooten
opgewekt rust en vrede te zoeken in het bloed des
Kruises. zooals de heer van Zeggelaar tijdens zijn
leven zoo menigmaal ieder heeft voorgehouden.
Namens de Geref. Kerk van Zaandam voerde
Ds. P. van D i] k het woord, die memoreerde met
hoe groote liefde de overledene zich ln den korten
tijd dat hij te Zaandam nog maar woonde, gegeven
heeft aan het ambt van ouderling en aller hart won
door zijn Christelijken eenvoud. Spr. deelde mede,
dat de heer van Zeggelaar nog met blijdschap had
aanvaard een ultnoodiging van den kerkeraad om
de historie van de Geref. Kerk aldaar te boek te
stellen.
Hierna volgde een lange rij van sprekers: de op
volger van den heer van Zeggelaar, de heer d e
Ruig: Ds. A. Schweitzer, van Amsterdam-
Noord namens de classis Edam, die er op wees met
hoeveel ijver en liefde de overledene het zwakke
in het kerkelijk leven heeft gediend, en ook in her
innering bracht diens archiefwerk ten bate van de
Noord-Holandsche kerken; voorts traden aan het
graf Dr. J, Ga jen taan namens den Oranje-
jeugdjbond tè Amsterdam; burgemeester K. B r u q,
van Leiderdorp; de heer van Hemessen uit
Woubru99e, tf,. E. R. D a m s 11, predikant bij de
Ned. Herv. Gem. te Ransdorp, en nog een paar an
dere sprekers.
Een bijzonder woord sprak de heer A. J. d a
Costa, van Amsterdam, namens zijn echtgenoote.
die een dochter is van wijlen Mr. Dr. W. van Jen
Uergh, den bekenden predikant te Voorthuizen uit
den dolcantietijd. Spr. betuigde groote erkentelijk
heid voor hetgeen de heer van Zeggelaar als his
toricus heeft gedaan om de nagedachtenis van Dr.
vaJ> den Bergh te verlevendigen.
Namens de familie heeft een zoon een woord van
dank gesprokeo. waarmede deze treffende plech
tigheid was beëindigd
Examens
ACAD. EXAMENS
„!rEr,PE-\,Dü.ctol'aal geneeskunde, de hee-
Wouters en J A Boorsma en mej. L L
ats-oximi^n rechten: de heeren H. T.
Klrchman
Candidal
Raaf en a W Hoïsïêym
Doct.-ex. rechten: de heeren J de Bliek
H J Pl..
r^^t. ex. wis- en natuurkunde hoofdvak phar
Moriff' d_,am,cs E J A G Bakker. W A T H
Ba.rettit en de heer C I. Harders.
T' Ca"d-*e*- Roneeskunde. mej. M. E
Korten...;ver en dc heeren E M Jansen, J N H
Spoorenborg. P j Ramakers, a M A Hoedema-
•nrL Horn.^raTOnI°' P C A 0tJc"8' BCVo^el
i 1 ^GEN. Cand.ex. romaansche taal en
twiU" 0 Fransch)mej. I C H Hummelen.
Boer »*'»«kund. [U>, m«j. R
WAChT!SFttM' P,'ODa6a' °X au beer
DELFT. (Techn. Hoogeschool). Gesl. voor he't
civiel ingenieur: W v der
H| n; J de
kundig ïngenfeurT'c^A Em'eis,"G"j*En-llman"
beiden te Rotterdam: T A Gerritzen. Batavia'
J F Hengeveld P.A zn, Semarang: R J Henri-h
Jcrte St Pierre (België); A Kejjser. BataviaJ
Veldkamp. .Soerabaia.
Goal. voor "t propaed. ex. voor Scheepsbouw-
F Stoop,Dordreeht? H°*ewlnd' Blreuë^
Ingenieur:°D F M^Itól^Bandoen^'f jaa^er-
achuur, Hen Holder.
Geel. oor 't propaed. ex. voor Scheikundig
ingenieur: G E Rumsoheidt, Watergraafsmeer.
Goh voor 't cand.-ex. voor Werktuigkundig
ingenieur: IP O v der Ploeg. Pnngkalplnan#.
EXAMEN APOTHEKERSASSISTENT
LEIDEN. Gesl. de dames J M v Haar, Den
Haag: W A v Kooten, Rotterdam en de heer
P. Th. Juffermans. Den Haag
AMSTERDAM. Gesl. de heer P A J Kroon,
Den Bosch H WM
Opgeroepen 6 cand., gesl. do dam.
lcema, Rotterdam; L S M L Dejongh, Dordrecht
en do heer E. TJ. van Rijke te Amersfoort
WISKUNDE L.O.
A.Q
geal. de heer A M v Bruggen. Eni
BEWAARSCHOOL-ONDERWIJS
ROTTERDAM. Geëx. 8 cand., afgew. 1, gesl,:
A H Terpstra en S L de Jong, Groningen; L J
Spetter en H Sehuddebeurs. Rotterdam; M E
Jonker, J D Buys on F L Erlks, l>en Haag.
MACHINISTEN-EXAMEN
EEN KOSTBAAR DING
Maar ook een kostelijk ding
Daar stond in een liberale krant een in
gezonden stuk van iemand, die de puntjes
eens op de i wil zetten en dat onze aan
dacht trok.
De schrijver vergelijkt het schoolgeld van
nu met dat van 1914; hij noemt het onder
wijs één van de kostbaarste dingen in ons
vaderland en meent, dat het schoolgeld
minstens verdubbeld moet worden.
Met een voorbeeld wordt dat duidelijk
gemaakt. In een middelmatige gemeente,
aldus schrijft hij, „bedraagt het nieuwe ta
rief voor u.l.o. bij een belastbaar inkomen
van f 2500 s 1 e c h t s f 15 f 20. Met opzet
schreef ik „slechts", omdat ik mij herinner,
dat mijn vader, ongeveer 50 jaar geleden,
voor mij op een particuliere school reeds
f 40 per jaar moest geven, terwijl zijn in
komen, dus niet de belastbare opbrengst,
maar tusschen de 2000 en 2400 gulden be
liep."
Als de vader vóór 50 jaar schoolgeld voor
den schrijver van het ingezonden stuk be
taalde, dan zal deze wel geen schoolgaande
kinderen meer hebben en dusmaar
neen, die weg' wil ik niet op. Ik zal hem
iets anders vertellen.
Ik weet, en niet alleen van booren zeg
gen, dat zoo'n dertig jaar geleden er va
ders waren, die geen hoog salaris hadden
van f 2000 ongeveer, maar een weekloon
verdienden van maximaalf 10.—. En
zij betaalden voor het bizonder onderwijs
van hun kinderen: 25 cent per week voor
één leerling; 45 cent voor twee kinderen;
60 cent voor drie en 75 cent voor vier kin
deren (wat niet zelden voorkwam).
Die kinderen zaten in een klas van mini
maal 60 leerlingen (ik zeg: minimaal; het
liep ook op tot 80 en meer). De onderwij
zers verdienden f 20.per week of
minder. En ondanks dat alles waren èi
suppletiefondsen, kerkcollecten en bazars
noodig om de geldmiddelen in evenwicht te
houden.
Gerekend met toen dient het schoolgeld
dus wel verdubbeld te worden; de klassen
zijn wel wat erg klein en de salarissen zijn
zeker aan de hoogo kantl
Maar
de inzender erkent (en v.'ij doen dat ook!)
dat bezuinigen op de salarissen wel niét zal
gaan.
Doen, kunnen de lasten op de groote ge
zinnen wél verzwaard worden?
Pas viel mij de volgende adverentie op
in een onzer bladen: „Brielsche eigenhei
mers f 3.20 en Zecuwsche bonten f 4.be
halve dat er voor elke LI.L. 70 cent crisis
heffing betaald moet worden".
Aan die crisisheffing betalen kleine gezin
nen weinig, groote gezinnen meer en de
arme groote gezinnen, die goedkoope aard
appelen moeten eten, het meest!
Laat ons liever niet uitrekenen, hoeveel
indirecte belasting de groote gezinnen mei
dë kleinste inkomens moeten betalen; we
zouden do menschen maar opstandig ma
ken.
Doch laat ons wel bedenken, dat een be
kend Grondwetsartikel maar een halve
waarheid zegt cn dat er eigenlijk moet
staan: Het onderwijs is een voorwerp van
aanhoudende zorg voor de regeering
en, niet mi n d e r, voor de ouders van
groote gezinnen.
Misschien klagen we dan niet zoo erg
over lage schoolgelden, welke noodig en
minstens verdubbeld moeten worden,
minstens verdubbeld moeten worden; omdat
kinderlooze gezinnen er feitelijk aan mee
betalen.
Uit het Sociale Leven.
Gedwongen arbitrage?
Verleden week heeft, aooals geveld, te Vlis-
flin&en onijr?:- leiding van den Riiksbemlddelaar
Pr°f- Aalbevse, een bespreking plaats gehad met
pait&cn, betrokken bU het dreigende conflict
t jlandbouw in Zeeuwsch-Vlaanderen.
In de conferentie deden de arbeidersorgani-
L'eLc.etl, aal?taI voorstellen, welke door de werk
gevers ln eigen kring soudon worden besproken
Naar wfc thans vernemen, hebben de werkge
vers de voorstellen unaniem verworpen en te-
i£? ,Van, Econ', Zaken 2al ^ans be-
luiten of hU hierin aanleiding vindt gedwon-
:en arbitrage voor te schrijven.
Kunst en Letteren.
Isaac Israels f
Met Isaac Israëls, den te Den LIaag over
leden kunstschilder is een man van groote
begaafdheid heengegaan. Llij was de zoon
van den grooten schilder Josof Israëls. Roods
op 16-jarigen leeftijd had hij het merkwaar
dig ver gebracht in het portretschilderen.
Ook in zijn verder leven toonde hij zich niot
alleen een knap zoon van "n beroemd vader,
maar een schilder van groote zelfstandig
heid, op wiens kunst die van zijn vader
maar weinig invloed heeft gehad. Gerard
Brom heeft betoogd, dat hij den invloed on
derging van do schijvers, inzonderheid van
de school van Zola. Als kunstenaar leefde
hij uit het litterair naturalisme. Met Breitner
had hij verwantschap, nog meer met Manct.
Hij schilderde, als zij, dc stad, liefst in wind,
regen en sneeuw, met ruwe volkstypen en'
afgewerkte paarden. Hij schilderde'ook het
soldatenleven, met kracht en sombere reali
teit, ook de menschen in tingel-tangels en
danshuizen en andere hem boeiende gévallen
in het menschenleven: het Scheveningsche
EXAMENS STENOGRAFIE
mias'1 voorzltters dci' Permanente examen-com-
"i"' en M«chineechrj]ven" zünh.rb.nom^dè
heeren A A Scnoevoi-B, te en Haag (krlnir
Den Hang cn Rotterdam): H G v BriiMiom to
Amsterdam (kring Amsterdam); H Smit to Arn-
strand, voorname ruitergroepen in Hyde
Park, vrouwen op de boulevards te Parijs,
mannequins in de Parijsche modehuizen. Hij
gaat naar Indië en wordt daar geboeid door,
de kleurige kleedij in de tropenzon. De mooie
buitenkant der dingen vooral drijft hem tot
telkens weer snel vastleggen van kleurige,
pictureele momenten. Als portretschilder
bleef hij voortwerken. Verschillende belang
rijke persoonlijkheden bracht hij zeer knap
op het doek, laatst nog Lodewijk van Deyasel
Over eenige maanden zou Isatic Israëls 7Q
jaar geworden zijn.
HULDIGING W. G. VAN DE HULST, j
Wijziging van den datum der inzending
van formulieren.
Ons werd medegedeeld, dat de inzending
van de naamlysten der leerlingen, waarover
nog onlangs een circulaire werd gezonden aan
verschillende hoofden van Scholen en Zondags
scholen door het Comité tot huldiging van
W. G. van de Hulst, niet tot 15 October maar
tot 22 October kan geschieden.
Het secretariaat is gevestigd: Amersfoort-
sche Straatweg 142, Soesterberg. Hier zyn
nog invulformulieren verkrijgbaar, welke op
aanvraag gaarne worden toegezonden.
ECONOMIE EN FINANCIEN
Goud-„transporten"
Van Brussel naar Amsterdam
en van Amsterdam naar Ber
lijn. - Ook Rusland spreekt een
woordje mee.
gelegd. Blijkens de heden verschei
staat van de Nederlandsche Bank heeft dit aan
leiding gegeven tot een lichte goudbewegins
van Brussel naar Amsterdam. De ©delmetaal-
voorraad vao onze centrale Bankinstelling be-
draagt thans ln totaal f 893,5 mlllioen (v. w.
f 887 millioen), waarva/n f 872.3 mlllioen goud
(v. w. f 866.2 mill.).
Blijkens de toelichting op deze cijfers heeft
WIJ maakten reeds melding van enkele klein©
goudtransporten naar Duitschland.
Volgens gegevens van Duitsch zijde ln totaal
tot een bedrag van slechts t 300.000. De goud
voorraad van J- - - - - - - -
R.M. 3J millioen.
Men veronderstelt dat Russische goudafgif-
te. het hoofdaandeel hebben gehad in deze
vermeerdering van den Duitsche goudvoorraad*
Wm.'H. Muller en Co.
Gister werd te Rotterdam onder presi
dium van den heer Mr. E. Jacobson de ver
gadering gehouden van de houders der1
6 pet. obligaties 1928 ten laste der C. V. Wm.
H. Muller en Co.
Vertegenwoordigd waren 10339 obligaties
van de f 15 millioen uitstaande obligaties.
Aan de orde is het reconstruct ie voois tel,
gepubliceerd in ons blad van 24 September
jl. Ook in deze vergadering werden door
den voorzitter en den Raad van Advies de
zelfde uiteenzettingen gegeven als in de
beide voorafgaande vergaderingen van
5 pet. obligatiehoudere. (Men zie ons blad
van gister).
De Voorzitter deelt mede, dat meer
dan 2/3 van het uitstaande obligatiekapi
taal vertegenwoordigd is, zoodat deze ver
gadering bevoegd is tot het nemen van
rechtsgeldige besluiten.
Van de gelegenheid tot bespreking maak
te alleen de heer Weidenaar gebruik.
Deze beoritiseerde op sarcastische wijze de
leiding van beheerende vennooten en zeide
dat obligatiehouduns superpref er en te aan
deelhouders moeten worden. Zij moeten
zelf een commissie van advies benoemen en
nieuwe leiders voor het bedrijf.
De heer v. d. Beugel wenschte den spre
kar niet te beantwoorden en gaf dezen in
overweging zijn voorstel in stemming te
brengen.
De voorzitter merkt op dat dit on
mogelijk is en dat alleen bestuursvoorstel
len in stemming kunnen worden gebracht.
Aangezien niemand het woord meer ver
langde werd het bestuursvoorstel in stem
ming gebracht en aangenomen met 10332
stemmen voor en 7 tegen.
De vergadering werd hierna gesloten.
Gemeente Haarlem
B. en W. van de Gemeente Haarlem stelten,
aan den raad voor, voor een 3-tal door de voor-
mulie;o gemeenten Schoten en Spaarndam aan-
gegano onderhantteche leenltigen tot een totaal
bedrag van f 147.500, rentende tuaschen 4J cn
5 een nieuwe leningsovereenkomst aan te
gaan, waarin de rente tot 4} 4| pet, wordt
handsche 4 tot 5 leuningen
van nog f 222.800 geheel af te lossen en hier-
onderhandsci.e
te gaan te«en
in de plaats
4 leening groot f 216.200 aan
den koers van 99|
De directie ^van de' pensioenfondsen voor de
""I" J~J' locale ambtenaren
hyp -
koloni&le lanfedlei
Ls bereid de met 1
leening. pro rosto groot f 97.500—,
leening060 onderhandsche r®chtetreeksche 4
BROOD- EN MEELFABRIEKEN
„DE KORENSCHOOF"
Winst f 29.6G8 (v.j. f 2534). Div.
f 20 (v.j. nihil).
Aan het jaarverslag der N.V. Brood- en Meel
fabrieken Mij. „De Korenschoof" te Utrecht
over 1933/34 ontleonen wij het volgende:
Aan het einde van dit boekjaar Is een bedrijfs
ordening tot stand gekomen door de Meel
fabrikanten onderling, ton doel hebbende de
productie en consumptie meer in overeenstem
ming to brengen.
Bij het schrijven van dilt ver*Kg is nog wei
nig te zeggen over de practische waarde vau
deze afspraak, welke ongetwijfeld meer opbou
wend dan afbrekend zal zijn; het blijft echter
de bedoeling de vrije concurrentie te handha-
eindresultaat Is een winstcijfer vir,
f 29668 (2534). hetwelk met Inbegrtp van het
Va" V?uLSC Jftren ccn uitkeering
van f 2a (v. j. nihil) per aandeel van f ÏO-'O
toelaat. 1 iuuo
DE VEREENIGING VOOR WAARDEVAST
GELD
Wat is nu eigenlijk de bedoe
ling?
De Vereeniging yan Fondsenhouders heeft
de volgende motie aangenomen:
Het Algemeen Bestuur van de Vereenlsrinsr
yan Fondsenhouders, bijeen ln vergadering van
4 October 1934, kennis genomen bobbende van
de circulaire van midden Soptemb r 1 934 tot
oprichting van de Ned. Vorconl*.t.,r voor w -
devast geld betreurt het. dat deze circulaire n
zóó vage bewoordingen Is vervat dat daaruit
!!'e' i9„,or\,te °r lltl bcdoe-
Ifn" ito Ïhj v,n koorkracht ca»
den gulden te bevorderen op h'Vir tegenwoor
dig poll. dan wel deze eerst later na te strewn
na ren voorafgaande peniode va ndevnJutie in-
fuM.atï'r soido»
