nklIOJI
DE DAADvan
Het betalingsverkeer met
Duitschland
Nuttie's Vader
Moederge&ruikt
odteen MamV
Producten
een qtoofal(ed
'Zenden aan hot
DINSDAG 2 OCTOBER 1934
DERDE BLAD PAG. 9
ECONOMIE EN FIN ANCIEN
Minister Steenberghe geeft een
uiteenzetting, naar aanleiding
van de vele klachten
De Nederlandsche invoer uit
Duitschland is de laatste
maanden belangrijk
achteruitgegaan
Naar aanleiding van de vele berichten in
de dagbladen en de vele klachten van be
langhebbenden over de moeilijkheden in het
betalingsverkeer met Duitschland, hebben
■wij ons om nadere inlichtingen tot den Mi
nister van Economische Zaken gewend.
Wij hebben den Minister gevraagd, welke
ibeteekerns hij toekent aan de nieuwe clea-
ring-overeenkomst met Duitschland, en in
hoeverre deze er toe kan bijdragen de moei
lijkheden in het betalingsverkeer met
Duitschland weg te nemen.
,De clearingovereenkomst", aldus de Mi
nister, „heeft in hoofdzaak deze beteekenis,
dat de vorderingen, die Duitschland op ons
land heeft in de eerste plaats die wegens
export van Duitsche goederen naar Neder
land en Nederlandsch-Indië behoudens
een klein vrij percentage, gebruikt zullen
worden ter voldoening van Nederlandsche
vorderingen op Duitschland, zoowel uit
hoofde van geleverde .goederen als van be
wezen diensten. De fundamenteele moeilijk
heid, die bij een clearingverdrag niet op te
lossen valt is dat de Duitsche uitvoer naar
Nederland en Nederlandsch-Indië van tal
van factoren afhankelijk is, zoodat men
van te voren niet kan zeggen, hoeveel be
taalmiddelen de clearing zal opleveren om
daarmede de Nederlandsche export en de
Nederlandsche dienstprestaties te voldoen."
Veel ernstige klachten
„Het zal U opgevallen zijn," zoo merkten
wij op, „dat over dit verdrag door het be-
drijsfleven veel ernstige klachten zijn geuit;
in het bijzonder in verband met de achter
stand in de betaling der vorderingen. Waar
aan schrijft U deze klachten toe?"
„Inderdaad," zoo antwoordde de Minister,
„culmineeren deze klachten in de moeilijk
heden, die voor het bedrijfsleven zijn ont
staan door deze achterstand. Ik .geloof, dat
het wel goed is op de ontwikkeling van dit
heele vraagstuk iets nader in te gaan. De
bekend Sonderkonto-regeling functionneerde
tot einde Mei tamelijk goed. Daarin kwam
(helaas verandering, en wel voornamelijk
doordat de deviezencontingenten der Duitsche
afnemers van buitenlandsche goederen steeds
meer werden verlaagd. Een steeds grooter
deel van de betalingen aan Nederland moest
derhalve over het Sonderkonto worden ge
leid, zoodat de verkoop der Sonderkon to
marken met de stortingen op die rekening
geen gelijken tred konden houden. Daar
kwam bij. dat van het Sonderkonto in stij
gende mate misbruik werd gemaakt, door
dat ook landen, die met Duitschland geen
regeling hadden getroffen, voor hun vorde
ringen de betaling lieten loopen over het
Nederlandsche Sonderkonto. Bij het protocol
van 5 Juni werden tegen deze misbruiken
maatregelen genomen, doch deze konden
niet verhinderen dat het saldo op het Son
derkonto onheilspellend begon te groeien en
de realisatie een toenemende vertraging on
dervond. Daar kwam bij, dat bepaalde cate
gorieën van goederen, de z.g. ,jbewirtschaf-
tete Waren", geheel buiten de Sonderkonto-
regeling waren gesteld, en betaling daarvan
door het inmiddels door de Duitsche Regee
ring ingevoerde stelsel van dagelijksche de-
viezentoewijzdng eveneens vertraging ging
ondervinden. Hetzelfde lot trof later ook
nog andere Nederlandsche vorderingen. In
middels waren de onderhandelingen met de
Duitsche Regeering geopend, doch in eerste
instantie mislukt. De Regeering heeft toen
de autonome clearing ingesteld die ik zoo
juist al even r.oemde. Bij deze maatregel zat
de bedoeling voor, in de eerste plaats de
afwikkeling van het Sonderkonto te bevor
deren .Deze toeleg is echter niet gelukt"
„Waaraan schrijft Uwe Excellentie dit
toe?"
„Hieraan, dat de Nederlandsche in
voer uit Duitschland de laatste maan
den belangrijk is achteruitgegaan, in
i belangrijker mate dan het Nederland
sche publiek zich wel heeft gerealiseerd
Anderzijds is onze uitvoer naar
Duitschland toegenomen. Ook de
wachtteimijnen bij de realisatie van
de op het Sonderkonto gestorte bedra
gen namen steeds toe.
De achterstanden bleven toenemen, vooral
omdat de Nederlandsche uitvoerhandel niet
terughoudender werd, dit niettegenstaande
de waarschuwing, welke de instelling van
het Zwischenkonto beteekende. Van het Zwi-
schenkonto, dat sleohts een voorportaal was,
kon eerst op Sonderkonto gestort worden in
FEUILLETON
UIT HET ENGELSCH
yAN CHARLOTTE M. Y0N6E
„0! die is mooi, weet ge; daarenboven
maakt zij zich geheel tot zijn slavin, en
geeft hem in alles toe, en dat zou ik niet
kunnen doen."
„Misschien overwint zij het kwade met
het goede."
„Ik vrees dat het meer gelijkt op over
wonnen te worden door het kwade. Neen,
neen, lieve juffrouw Mary, erger u maar
niet Mijn lief moedertje zou op zichzelf
nooit anders dan goed kunnen zijn, maar
het ligt in haar aard, zooals gij weet, om
nooit iets te verdedigen. In mijn oog is zij
een christin, die gedwongen is geweest om
een heidenschen ridder te trouwen.^ Hei
maakt me bepaald boos te zien dat zij zich
gestreeld voelt als hij notitie van haar
neemt, en dat zij bereid is alles voor hem
op te offeren, nu ik weet hoe hij haar be
handeld heeft Als ik i'n haar plaats ge
weest was, zou ik niet naar hem terug ge
gaan zijn; neen, ook al had hij mij, zocals
Inez de Castro, na mijn dood een kroon op
het hoofd willen zetten."
„Ik weet niet of gij in dat geval wel veel
keus zoudt gehad hebben."
„Mijn schim zou er zich zelfs tegen ver
zet hebben", zei Nuttie met een lachje.
MINISTER STEENBERGHE
de mate. waarin dit laatste „konto" werd
afgewikkeld. Tegen de verwachting in ble
ken na eenigen tijd de stortingen op Zwi
schenkonto belangrijk grooter te zijn dan
de bedragen van het Sonderkonto, die .gerea
liseerd werden. Deze ontwikkeling maakte
het noodzakelijk de onderhandelingen om
tot een clearingverdrag te komen, met groo-
te spoed voort te zetten. Deze onderhande
lingen werden nog ernstig bemoeilijkt door
het plan van Dr Schacht, dat inmiddels be
kend werd. De 21e September volgde ten
slotte de onderteekening van het verdrag."
„Waaraan schrijft U toe," zoo vroegen wij,
„dat niettegenstaande de moeilijke vooruit
zichten toch de uitvoer op peil .gebleven is?"
„Dit is te verklaren," aldus de Mi
nister, „door de groote vraag in
Duitschland naar Nederlandsche pro
ducten. Er waren goede prijzen te ma
ken en de Nederlandsche handel meen
de goede zaken te kunnen doen. Vol
gens het oordeel der exporteurs waren
de Duitsohe debiteuren over het alge
meen solvabel. Dit mag allemaal zoo
geweest zijn, doch men taxeerde het
algemeene risico, gelegen in de heele
Duitsche situatie, te laag. Van Depar-
tementswege is dan ook herhaaldelijk
gewaarschuwd, voorzichtig te zijn."
„Hoe moet ik hiermede rijmen, Excellen
tie, de uitlatingen van exporteurs, dat zij
van de ernst der situatie onkundig zijn
gelaten?"
„Daarop moet in de eerste plaats dit wor
den geantwoord, dat de ontwikkeling èn van
de Duitsche de vie zenpositie, èn van de Ne-
derlandsch-Duitsche handelsbalans de laat
ste maanden wel bijzonder verrassend is
geweest. Zoo liet bijv. de situatie begin
Augustus zich geheel andere aanzien dan
tegen het. einde dier maand. Het feit dat
de Regee.ring op 15 Augustus een autonome
clearing tegen Duitschland instelde, is wel
een bewijs, dat zij de toestand toen als zeer
ernstig beschouwde. Er is herhaaldelijk op
gewezen, dat de afwikkeling der oude vor
deringen zeer geruimen tijd in beslag zou
nemen. Gebleken is evenwel, dat ook hierin
de taak der Regeering een uitermate ondank
bare is. Zonder het bedrijfsleven hard te
vallen moet ik toch zeggen, dat menige raad
in den wind geslagen is."
„Is U niet van meening, dat zij, die geld
op Sonder- en Zwischenkonto hebben staan,
recht hebben op een voorkeursbehandeling
bij de clearing?"
,Neen, in het algemeen niet, wamt dat
i groote onbillijkheid geweest zijn ten
opzichte van alle overige houders van ach
terstallige vorderingen. De betrokkenen mo
gen niet vergeten, dat het Sonderkonto al
leen voor goederenbetalingen toegankelijk
was. Betalingen voor diensten, rentevorde
ringen en dergelijke, te zomen een aanzien
lijk bedrag, vielen daarbuiten. Natuurlijk is
bij de onderhandelingen getracht voor de
afwikkeling van de achterstallige vorderin
gen van de Duitsohe Regeering een betaling
ineens te krijgen. Dit is evenwel mislukt
tengevolge van het nijpende gebrek aan de
viezen in Duitschland. Er zat dus niets
anders op dan een ieel van de stortingen i:
de clearing te reserveeren voor de achter
stallige vorderingen. Mocht in de Duitsche
situatie verbetering komen, zoo zal dit ook
de Nederlandsche achterstand ten goede
kunnen komen. De omstandigheden wijzen er
helaas niet op, dat dit binnenkort het geval
zal zijn."
10 van de stortingen gereserveerd
„Kan U mededeelen, welk deel van
stortingen op de clearing voor de achter
stand is gereserveerd en waarop dit is
baseerd?" zoo vroegen wij.
..Ik heb er geen bezwaar tegen, antwoord
de de Minister, u nude te deelen, dat van de
stortingen bij de Nederlandsche Bank 10
voor dit doel wordt achtergehouden. Het
bleek niet gewenscht dit percentage hooger
te stellen omdat, wanneer de handelsbalans
niet verandert, het zoer de vraag is, of de
export zonder meer op het peil van de vo
rige maanden gehandhaafd kan blijven. Bij
een hooger aflossingspercentage zou dit na
tuurlijk nog veel twijfelachtiger zijn dan het
nu reeds is. Zou men, hetgeen de ontevre
denen vragen, de aohterstar.d geheel vóór
nieuwe zaken willen laten gaan, dan zou
de export gedurende geruime tijd geheel
stopgezet moeten worden."
„Denkt de Regeering maatregelen te ne
men in het belang van die Nederlandsche
exporteurs, die een groote achterstand heb
ben uitstaan?"
„Een directe beantwoording van dez9
vraag is niet mogelijk. Allereerst zal de
Regeering een volledig overzicht moeten
hebben over de achterstand. Vooral voor die
bedragen, die niet op Sonder- of Zwischen
konto staan, is het moeilijk een overzicht te
krijgen. Daarnaar is, gelijk reeds werd aan
gekondigd, een enquête in voorbereiding.
Vanaf Woensdag zullen formulieren ter in
vulling worden beschikbaar gesteld. Belang
hebbenden zullen goed doen, op zoo kort
mogelijke termijn hun gegevens in te zen
den. Eerst wanneer alle gegevens over om
vang en samenstelling van de achterstand
bekend zijn, zal de Regeering kunnen over
wegen, of er in bijzondere gevallen maat
regelen in het belang van het bedrijfsleven
zullen worden genomen. Een maatregel,
welke binnenkort genomen en alsdan gepu
bliceerd zal worden ten opzichte van onze
zuivelexport maakt, hierop een uitzondering,
aangezien het hier een bijzonder geval be
treft in verband met heffingen krachtens de
crisisuitvoerwet. Inmiddels wordt vanaf 24
September 10 van de stortingen achterge
houden. Tot uitkcering van die bedragen
aan de exporteurs zal worden overgegaan,
zoodra, als gezegd, een volledig overzicht
rerkregen is. Onbillijkheden moeten immers
worden vermeden."
Nieuwe zaken
„Tenslotte nog één vraag. Excellentie.
Kan men thans weer zonder bezwaar nieuwe
zaken gaan doen?"
,Men zal, vooral in de aanvang, uiteraard
voorzichtig moeten zijn en verder nauwlet
tend rekening houden met het verloop der
clearing. Het voornemen bestaat, geregeld
de stand der cle&ringrekening te publiceo
ren teneinde de exporteurs aanwijzingen te
geven over de mogelijkheden, die de clearing
biedt. Ik acht het van belang er hierbij ook
reeds thans op te wijzen, dat de Regeering
""o noodig maatregelen zal overwegen om
omvang van onze export in overeenstem
ming te brengen met de betalingsmogelijk
heden krachtens het clearingverdrag. Ik
voeg hieraan toe, dat bij een dergelijke rege
ling de belangen van de Nederlandsche en
Indische producten en diensten op den
voorgrond staan. Voorts zal de Regeering
het publiek zooveel mogelijk voorlichting
geven over deze moeilijke materie. Regee
ring cn bedrijfsleven staan voor een zware
taak, die alleen volbracht kan worden wan
neer men de zelfbeheersching in acht neemt,
die in het zakenleven in crisistijden altijd
nood/zakelijk is."
ontdekt van een tot dusver onbekende slangen
soort, waarvan de inboorlingen de huid ko
ken, om een extract te verkrijgen, dat zij ge
bruiken bjj de behandeling van acute rugge-
merg-ontsteking, een ziekte, die in het oe
woud door de vleermuizen wordt verspreid.
Hij heeft verscheidene exemplaren van deze
slangen meegenomen en zegt, dat indien dit
geneesmiddel van de inboorlingen werkdadig
blijkt te zijn, het een belangrijke stap betee-
kent naar de genezing van de kinderverlam-
von Sickingen weigert den naam van
het instituut, dat zijn expeditie heeft gefinan
te noemen, ofschoon hij zegt, dat het een in
stituut van internationalen naam is.
Wetenschap.
Serum tegen gele koorts ontdekt
De directeur van het Instituut Pasteur te
Tunis, Nicolle, maakte in de Academie voor
wetenschappen de ontdekking bekend van een
serum tegen de gele koorts. De eerste experi
menten zouden zyn gedaan te Tunis, door
Jean Laigret van het instituut Pasteur al
daar.
De resultaten waren zóó afdoende, dat de
geleerde, Mathis besloot deze proefnemingen
voort te zetten in Fransch West-Afrika.
3000 personen werden gedurende de afge-
loopen 3 maanden ingeënt.
In verband met de gunstige resultaten heeft
de gouverneur-generaal deze vaccinatie ver
plichtend gesteld. De uitwerking van dit se
rum is bij de ingeënten doeltreffend voor het
geheele leven.
Geheimen van het oerwoud
Resultaten van een expeditie
Uit Port of Spain (Trinidad): Dr. Otto
yon Sickingen, de leider der expeditie,
die een onderzoekingstocht van tien maan
den heeft gedaan in het oerwoud, ten behoeve
van een Amerikaansch wetenschappelijk in
stituut, is in Trinidad aangekomen, op zijn
doorreis naar Philadelphia en heeft medege
deeld, dat hij by de grens van Nederlandsch-
Guyana en Brazilië radium heeft gevonden.
Hij gaf ale zijn meening te kennen, dat al
leen vliegtuigen in staat zouden zijn, dat ra
dium te vervoeren, wegens de ontoegankelijk
heid van het gebied.
Dr. von Sickingen zeide ook het stellige
bewys gevonden te hebben, dat zich in het
achterland van Nederlandsch-, Fransch-
Britsch Guyana groote hoeveelheden alluviaal
goud bevinden.
Verder heeft dr. von Sickingen het bestaan
omdat dit inheemsch
fabrikaat
ïn kwaliteit aan de
spits staat.
BATAAFSCHE WOERD TE ZETTEN.
Opgravingen door dr. Braat.
Doop den opgravingsdienst van het Rijks
museum van Oudheden te Leiden zijn, even
als verleden jaar, de opgravingen te Zetten
voortgezet, onder leiding van dr. Braak
Het betreft hier het onderzoek van
Bataafsche woerd, een van nature eenigs-
zins hoog gelegen terrein, waarop in de eer
ste eeuw onzer jaartelling een dorpje gele
gen heeft. De paalgaten der woningen tee
kenen zich als donkere plekken in den
gelen leemgrond af en de plattegronden
an een groot aantal huizen zijn reeds
blootgelegd. Zij leveren ons niet alleen kost
bare gegevens voor de kennis van den bouw
dezer eenvoudige hutten, maar ook geeft
hun groepeering een duidelijke voorstelling
van een Batavendorp. Naast een groot aan
tal scherven van typisch Bataafsch aarde
werk geeft ons een betrekkelijk klein getal
Romeinsche scherven een vrij nauwkeurige
dateering van de nederzetting in de eerste
en tweede eeuw na Christus.
Gemengd Nieuws.
Een brutale kerkroover
Zondagmiddag is in het dorp Den Dun-
gen bij 's-Hertogenbosch een zeer brutale
kerkdiefstal gepleegd. Een onbekend geble
ven persoon sloop tijdens het stille middag
uur het gebouw van de R.K. Parochiekerk
St. Jacobus binnen. De indringer begaf zich
naar de sacristie en ontvreemdde daar eeni-
ge sleutels, waarmede hij de kluis wist te
openen. Later is men tot de ontdekking ge
komen, dat hieruit een bedrag van ca. 100
gulden is gestolen. Ook de offerblokken wer
den opengebroken en van hun inhoud be
roofd. Naar schatting bevatten zij een be
drag van 30 gulden. De dief wist zich snel
uit de voeten te maken.
De inbraak werd door den koster ontdekt,
die onmiddellijk den gemeente-veldwachter
van het gebeurde op de hoogte bracht. Bij
het onderzoek, dat door den politiebeambte
werd ingesteld kwamen de buurtbewoners
mededeelen, dat zij kort tevoren een vreem
deling, die erg gehaast scheen te zijn, de
kerk hadden zien verlaten. Volgens hun me-
dedeelingen zou de man op korten afstand
van het kerkgebouw iets hebben weggewor
pen. Bij het onderzoek, dat de veldwachter
op do aangegeven plaats instelde, vond hij
in een sloot de kluissleutel en een aantal
inbrekerswerktuigen. Op energieke wijze zot
te de veldwachter zijn nasporingen voort.
Hij ontdekte verschillende voetsporen en
vingerafdrukken van den vermoedelijken
dader.
,En Mary kon er in komen dat mevrouw
Egremont, hoe lief zij haar dochter ook had,
het waarschijnlijk een verlichting vond dat
zij geen vrede tusschen vader en dochter
had te bewaren. „Evenwel", zeide zij in
zichzelf, „zou mijnheer Dutton, als hij hier
geweest was, haar den eersten dag terug
gebracht hebben",
HOOFDSTUK II
Het ophouden der begoocheling
Het was op St. Ambrose's Road in één
woord verrukkelijk, zoolang zij verwachtte
spoedig terug geroepen te worden. Elke
dag was kostbaar, elke ontmoeting van een
welbekend gezicht maakte haar gelukkig;
elk gesprek met mijnheer Spyers of Gerard
Godfrey werd als een weldaad berwoet; zij
hetreurde niets dan de afwezigheid van
Monsieur en zijn meester, en dat de stem
van den koorknaap, van wien zij 't meest
hield, valsch was.
Maar toen er reden was om te denken
dat het geluk volkomen was, toen Mary
juffrouw Headworth had doen inzien dat
het in alle opzichten verstandiger was
Alice niet te krenken door de twee guinies
per week te weigeren, die zij haar aanbood
voor het verblijf van Ursula; toen er een
paar koffers met kleeren en boeken waren
gekomen, en het bepaald was dat Ursula
tot na Kerstmis te Micklethwavte zou
blijven, begon zij aan zichzelf te bekennen
dat het er heel anders was dan vroeger
Haar moeder was er niet, dan was één
ding. Mevrouw Nugent was overleden, dat
was een tweede. Er was geen Monsieur of
mijnheer Dutton, die haar door zijn stipt
heid ontzag inboezemde, ook al lachte zij
er om. Er waren geen inwonende jonge,
dames om voort te helpen of om mee te
spelen, en haar opvoeding aan de Hoogcre
Burgerschool was afgeloopen. Als zij een
armoedig gekleed kind zag, was het niet
half zoo interessant in den naastbijzijnden
winkel een regenmantel te koopen, als het
vroeger was om iets op te schommelen
onder de afgedragen kleeren van het gezin
en er met breien en naaien iets van te
fabriceeren. Er was iets eentonigs in alles
en de kleine afwisselingen in het dagelijksch
leven schenen niet meer de uitgezochte
genoegens van vroeger. Zelfs het rituaal
van de St Ambrose's kerk was niet meer
het non plus ultra van schoonheid en zette
haar slechts aan om de kerken van Londen
te beschrijven.
Zij nam haar klasse van de Zondags
school weer waar, en hoewel zij eerst sprak
over de flinke inrichting en de vrijheid,
ging zij spoedig verlangen naar de zinde
lijkheid, eerbiedigheid en gehoorzaamheid
van de veremade jeugd van Bridgeford, en
liet. zich scherp uit over de woeligheid van
de kinderen te Micklethwavte. misschien
niet zonder waarheid verklarende, dat de
kinderen in haar afwezigheid veel erger
waren geworden.
En daar mijnheer Godfrey gedurende de
laatste helft van dien tijd het oppertoezicht
gehad had. was dit een harde slae Hij wilde
dat zij haar woorden zou herroepen. 7ij
zagen elkaar nooit of het was- „Wel, Ursula
herinnert ge u niet dat .Tem Burton de nril
van juffrouw Pope opzette en gezichten
ging staan trekken voor de geheele klasse".
„Ja en hoe mijnheer Dutton hem bij de
hand nam om haar excuus te vragen. Werd
er nu eenige notitie van genomen toen Jic
akelige jongen ik weet niet hoe hij heet
het gezang dat zij op moesten zeggen
veranderde in „Tommy, maak plaats voor
je oom."
,0, Albert Cox! Het helj> niets of men
wat aan hem doet, hij zou wegloopen
de Primitives"
„Laat hem niet kettersch maken."
„Ik zou wel eens willen weten wat Iiij
nu is!"
„Daarenboven lokt juffrouw Pope d
pertinenties bepaald uit."
„Dan zou ik haar geen werk opdragen
dat zij niet doen kan."
Een redetwist als deze mocht goed zijn
op 't oogenblik dat er aanleiding toe was.
maar werd vervelend toen Gerard er bij
elke ontmoeting op terugkwam. Nuttie be
gon nieuwsgierig te worden wanneer Monks
Horton weer bewoond zou wore en, en hop
veel notitie Lady Kirkaldy van haar
nemen, en was zeer teleurgesteld toen Mark-
haar vertelde dat Lord Kirkaldy ec
plomatieke zending was opgedragen,
door hij den geheelen winter buitenslands
zou zijn.
Er heerschte een zekere eentonigheid, epn
zeker gebr^t aan belangstelling Het was
niet juist dat er on intellectueel gebied nmts
te genieten was. Er waren lezingen, maar
die waren over scheikunde, waarvoor Nutria
weinig gevoelde. Er waren goede, degelijke
boeken en ook vroolijke, maar in het oog
van iemand die ze in de stad had hooren
bespreken, waren zij oud. Man' en juffrouw
Headworth lazen en bespraken ze, en mis
WOENSDAG 3 OCTOBER
HUIZEN 1875 M.
NED. CHR. RADIO-VEREENIGING
8.008.30 3 October-vieriog te Leiden.
Koraalmuziek o.l.v. Leo J. Mens in het van
der Werf-park. Muzikale begeleiding door
het muziekgezelschap „Orpheus", dir. P. de
Rook. 1. Koralen: a. Psalm 89; b. Een vaste
Burg; c. Nationaal loflied. 2. Oud-Ne-
derlaridsche liederen: a. Bede voor het
Vaderland; b. Gelukkig Vaderland (2
coupl.). 3. Liederen: a. Hymne „Lof zij
de helden, die in het verleden" (2 coupl.);
b. Lied van Koppelstok „In naam vao
Oranje" (3 coupl.); 4. Volkslied: Wil
helmus (2 coupl.).
8.30—8.45 Schriftlezing en meditatie.
8.15—9.30 Morgenconcert (gr.muz.)
8.45—9.30 Morgendienst door Ds. J. Ver-
11.00—12.00 Liederen-recital door Jo Aldag
alt-mezzo. Begeleiding: G. v d Burg.
12.00—12.15 n.m. Politieberichten.
12.131.15 n.m. Orkestmuziek (gr.platen).
1.153.00 n.m. Het Ensemble van der
Horst (viool, cello, klarinet en piano).
3.00—3.30 n.m. Lezen van Chr. lectuur:
„Op hoog van zegen" van A. Wapenaar.
3.30—3.45 n.m. Gramofoonmuziek. Ouver
ture „TannhSuser". Wagner.
4.00—4.15 n.m. Heinrich Schlusnus, bariton,
zangt, met planobegeleiding van Fr. Rupp.
4.155.00 n.m. Pianorecital door Gerard
J. Haalebos.
5.00—6.00 n.m. Kinderuurtje door Mevr.
G. Kraan-v. d. Burg. Zang: Me). A. Ver
schoor. Begeleiding: Mej. C. A. Ver-
6.006.30 Landbouwhalfuurtje: de heer G.
J. Witteveen, hoofd Lagere Tuinbouw
school te Broek op Langendijk: „Onze
Tuinbouwers en het Proeftuinwezen."
6.30—7.00 n.m. Op last van den Minister
afgestaan.
7.00—7.15 Politieberichten en persber. v. h.
Ned. Chr. Persbureau.
7.15—7.30 Gramofoonmuziek of: Een greep
uit het dagelijksch gebeuren.
7.308.00 Technische lezingen IV. Spr.
de heer M. M. Schipper, dir. Amb. School
te Hoogeveen: „De woning".
8.009.00 Concert door het NCRV-Strijk-
orkest o.l.v. P. v. d. Hurk Orgel: Ro-
oald Parker. Spr.: Ds. G. Lans van Huizen.
Voorz. v. d. Bond van Ned. Herv. Jengel.
Vereenigingen op G. G.; „Het pleit onzer
Jongeren".
9.009.30 Spr. Dr. H. J. Flipse, Leeraar
Chr. Lyceum te Hilversum. Onderwerp:
„Onze houding ten opzichte van het dier.
9.30—10.30 Vervolgooncert door 't NCRV-
Strljkorkest.
10.00 Persber. v. h. Persbureau Vaz Dias
te Amsterdam.
10.30— 11.30 Gramofoonplaten.
HILVERSUM 301.5 M.
VJLR.A.
8.00 Gra.nofoonmuzlek.
9.30 Onze Keuken door P. J. Kers Jr.
V.P.R.G.
10.00 1
VJULA.
10.15 Uitzending voor de arbeiders ln de con
tinubedrijven.
R.V.IL
11.00 Mevr. Mr. I. E. Prins-Willekes Mac-,
donald: „De rechtspositie van de vrouw", j
6.30 n.m. F. Koster: „Vogeltrek"
YJULA.
1130 De Notenkrakers olv. Daaf Wins,
12.00 Gramofoonmuziek.
12.01 n.m. De Notenkrakers o.l.v. Daaf
Wins.
I.00 n.m. De Flierefluiters oJ.V. Jan van
der Horst.
2.00 n.m. Gramofoonmuziek.
2.15 n.m. VARA-Knipcursus (voor begin
ners) door Mevr. A. van Blankenvafl
Kuyk.
3.00 n.m. Voor de kinderen. M. m. v.
VARA-Tooneel o.l.v. Willem v. Cappellen.
Klein-VARA-Ensemble o.l.v. Frits Bakels.
Oom Henk, vraaguurtje. Klein-VARA-
Emsemble.
5.30 n.m. Klein-VARA-Ensemble olv.
Frits Bakels.
5.58 n.m. Overgang naar versterkte zender.
6.00 n.m. Orgelspel door Cor Steyn.
7.00 n.m. Sportuitzending. Dr. Max Euwea
„Schaakindrukken in Rusland".
7.20 n.m. Voor het platteland. Inleiding
door A. de Vries. „Stad en Platteland I,
lezing door L. H. Mansholt. Gramofoon
muziek. „Een hutspotpraatje". Vraag
gesprek met C. F. Roosenschooo.
8.03 n.m. Vax Dias en Varia.
8.10 n.m. VARA-Orkest oJ.v. Ernst
Ewald Gebert.
9.00 n.m. Vaz Dias.
9.15 n.m. VARA-Orkest o.l.v Ernst
Ewald Gebert.
10.00 njn. „De dag van de kleine man'.
Hoorspel in 4 deelen van Manfred Stur-
mann, vertaald door Nel Bekker, met mu
ziek van Cor Steyn. Opvoering door het
VARA-Tooneel o.l.v. Willem v Ca peil en.
II.00 n.m. Gramofoonmuziek.
BUITENLAND
Daventry 1500 M.» 3.35 ojb. Concert uit
Bournemouth. 8.20 n.m. Bach-promena
de-concert, m.m.v. Jelly d'Aranyl, Ethel
Bartlett en Rae Robertson.
Milaan 368.8 M.: 5.30 n.m. Kamermuziek.
Boedapest 549.5 M.: 6.50 Concert. (Mozart
en Haydn).
Brussel 483.9 M. (Fr.): Sym.-concert.
(Vaughan Williams; Franck; Fauré e.a.)#
10.30 n.m. José Snijders' orkest.
Radio Suisse Romande 443.1 M.t 8.20 njn.
Kwartet van Roussel.
London Reg. 342.1 M.: 8.20 nun. „The
White Coons" in hun repertoire. 935
n.m. „Rampa", spel van Max Mohr, ln
Engelsche bewerking.
Motala 1389 M.: 8.35 n.m. Blijspel van
Shaw.
Berlijn 356.7 M.: 8.35 n.m. In een vliegtuig
boven Berlijn. Reportage.
Brussel 321.9 M. (VI.): „Nachten ln Cana
da". Luisterspel van A. van Casteren.
Parijs (Radio) 1648.4 M.: 9.05 nun. Sym-
phonie-concert o.l.v. D. E. Inghelbrecht,
m.m.v. Alice Raveau.
Rome 420.8 M.: 9.05 o.m. „Der fliegende
Hollander", opera van Richard Wagner.
Deutschlandsender 1576 M.: 9.20 n.m. „Di«
Opernprobe", opera-comique van Lortzing.
Midland Reg. 391.1 M. 9.35 n.m. „Promo
tion", spel van Francis Durbridge.
Praag 470.2 M.: 10.35 a.m. Uitzending Ü1
Esperanto.
Vergiftiging door hoofdkaas
In de omgeving van Hulst hebben zich,
naar het N. v. d. D. meent te weten, bij een
twintigtal personen vergiftigingsverschijnse
len voorgedaan, welke zijn opgetreden na
het nuttigen van hoofdkaas. De toestand der
patiënten is niet ernstig. Terstond na het
bekend worden hiervan zijn bij verschillen
de patiënten de vleeschresten door de poli
tie in beslag genomen en is tegen den slager,
die het verkocht had, proces verbaal opge
maakt. Het in beslag genomen vleesch is
door de plaatselijke doktoren naar het cen
traal laboratorium te Utrecht opgezonden ter
onderzoek.
Het vleesch was afkomstig van den slager
D. te Hulst. Zijn knecht was Zaterdag de
omliggende dorpen afgereisd en had er bij
verschillende klanten op aangedrongen, dat
zij ook eens zijn hoofdkaas moesten koopen,
die goedkoop was. Verschillende personen
lieten zich daardoor overhalen en kochten
Bij sommigen hunner traden al spoedig na
het nuttigen vergiftigingsverschijnselen op,
welke zich kenmerkten door hevige kram
pen, diarrhee en zwakken polsslag.
De betrokken slager verklaarde, dat hij
in het geheel niet geweten heeft, dat de door
hem verkochte hoofdkaas niet goed was. Hij
zeide zelf van het vleesch gegeten te heb
ben, zonder van vergiftigingsverschijnselen
iets te hebben bespeurd. Het vleesch, waar
van de hoofdkaas was bereid, was afkomstig
van vee, dat Vrijdag j.l. geslacht is. Hij had
er 25 kilogram van verkocht, doch toen hij
van een der doktoren vernam, dat het on
deugdelijk was, had hij de rest weggegooid,
zoodat dit thans niet meer voor onderzoek
aanwezig was. Op verzoek van de doktoren
hebben de patiënten, die nog iets van do
hoofdkaas hadden overgehouden, dit be
waard, zoodat dit thans ter onderzoek naar
Utrecht is
HET GESPREK VAN
MISLUKTE OVERVAL
Te Roermond hebben 's nachts twee ge
maskerde mannen een overval gepleegd op
den 47-jarigen nachtwaker van de chemische
fabriek, J. van MontforL
Er ontstond een hevige worsteling. Do
nachtwaker stelde zich uit alle macht te
weer, zoodat de bandieten met achterlating
de vlucht moesten nemen.
schien waren haar opinies even verstan
dig, en woog de conversatie van juffrojw
Nugent volkomen op tegen die van Nuttie's
kennissen, maar het bleef toch bij dames
praatjes het schitterende en pikante,
de vluchtige opmerkingen, waarvan zij in
Lady Kirkaldy's salon genoten had, ont
braken.
Mijnheer Spyers was zoo overladen net
kerepelzaken dat hij er niet aan kon denken
een lezing over een vrij onderwerp te hou
den en noch hij, noch Gerard Godfrey
schenen ooit over iets anders dan over
kerspelaangelegenheden te spreken. Er was
niet de geringste belangstelling voor iets
daarbuiten. Buitenlandsche politiek, Euro-
peesche celebriteiten, zaken waarin Nuttie
bij de Kirkaldy's warm belnng had leeren
stellen, waren hun onverschillig.
Het bevreemdde zelfs Mary dat zij moeite
deed om alle dagen de courant te lezen, en
zij hoorde nooit iets, noch ondervond eenige
sypipathie tenzij ze Mark toevallig ont
moette. Het kwam haar voor. dat Gerard
minder belang stelde in den vrede of den
oorlog van een rijk dan in het afleggen van
den eed van een dronken schoenlapper. De
eentonigheid en bekrompenheid van de
wereld, waarin zij eenmaal zoo gelukkig
geweest was, hinderde en ergerde haar,
hoewel zij er zich tevens over schaamde en
veel te trotsch was om te erkennen dat zij
het alles moede was. Tante Ursula was in
haar besten tijd altoos wat droog en ernstig
en een autoriteit voor haar beide nichten
geweest; hoewel veel zachter geworden was
zij niet mededeelzaam, noch lokte tot ver
trouwelijkheid uit, en Nuttie's tehuis was
geen tehuis zonder de moeder die tevens
haar speelkameraad was.
't Meest van allen verveelde Gerard God
frey haar dag aan dagl Had hij altijd van
niets andere gesproken dan van de „kleu
ren van gezangen, van de Zondagsscholen
en van de afschaffing? Waarover zij ook
I begon, altoos kwam hij terug op gen van
deze onderwerpen, en toen zij ongeduldig
verklaarde dat het haar niet mogelijk was
langer te luisteren naar het Gebruik van
Sarum, keek hij haar aan alsof zij een hei
ligschennis beging.
Het was misschien waar dat hij bekrom-i
pener was dan vroeger. Hij was een goede,
eerlijke, godsdienstige jongen, maar ver
stand had hij niet veel. Ursula Egremont
was eerst zijn speelkameraadje *n toen zijn
ideaal geweest, en de atmosfeer van de
gemeente waarin hij leefde, wekte op tot
studie en tot verstandsontwikkeling. Zijn
tocht naar Redcastle had hem overtuigd, dat
de jonge dame in een geheel andere wereld
die geheel buiten zijn bereik wns. verkeerde
en door de reactie zijner hopeloosheid wns
hij zich met de zending gaan bemoeien en
had tengevolge daarvan het voornemen op
gevat zich geheel aan een godsdienstig leven
te wijden, van alle wereldsche doeleinden
af te zien en het kapitaaltje waarover hij
kon beschikken, te gebruiken om zich voor
den dienst voor te bereiden. Mijnheer Dut
ton had er op aangedrongen dat hij zijn
standvastigheid en zijn besluit op de proef
zou stellen door nog een jaar in zijn tegen
woordige betrekking werkzaam te blijven
voordat hij nieuwe stappen deed.
(Wordt vervolgd?