jMeuiue ^fiiisdjc (ümiratit
AvanG
Dagelijks verschijne nd Nieuwsblad voor Leiden 3n Omstreken
Gratis lezen tot 1 October
SCHOENEN!
CHEMISCH REINIGEN VERVEN
PALTHE - ALMELO
abonnementsprijs;
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending 430
Bij dagelijksche zending530
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/> ct.
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5285
DONDERDAG 27 SEPTEMBER 1934
15e Jaargang
gbbertmtitpripen:
Van 1 tot 5 regels1-17'/»
Elke regel meer0.227»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels ƒ2.30
Elke regel meerf 0*45
Handelsadvertentiën per regel 0.177»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
Wie zich heden op ons blad abonneert met ingang van
I October a.s., ontvangt de tot dien datum verschijnende
nummers gratis. Vriendelijk verzoek op te geven, of men
per kwartaal of per week wenscht te betalen
De namen geve men op aan
De Administratie van dit blad
HET BEWIJS
Nu. Burgemeester en Wethouders van
Amsterdam op grond van de gehouden
stemmingen voorstellen om geen verrui
ming van verkoop op Zondag toe te staan,
zullen de (neutrale!) middëristandsvereeni-
gingen een krachtige actie beginnen, ten
einde te voorkomen, dat het voorstel van B.
en W., zooals het daar ligt, wordt aange
nomen. O. a. zal er een nieuwe stemming
onder ,de belanghebbenden worden gehou
den, maar dan zoo, dat de verschillende
categorieën zelve uitspraak doen over haar
lot, en niet bijv. de broodbakkers bepalen,
of de banketbakkers langer mogen open
blijven. Tot B. en W. zal een adres worden
gericht, om te protesteeren tegen de wijze
waarop de stemming van gemeentewege
werd ingericht.
Bit is het klaarste bewijs van onze stel
ling, dat de actie der liberalen voor meer
Zondagsverkoop een totale mislukkig is ge
worden:
Zoowel te Amsterdam als te Rotterdam
improviseert men nieuwe, niet-ofi-
cieele en dus onbetrouwbare stemmingen,
waarbij men alsof het een politieke ver
kiezing betreft de belanghebbenden zal
opjagen om deel te nemen aan een actie,
Waarvoor ze tot heden geen interesse toon
den; zooals ook nog pas in Voorburg bleek,
waar men met kunst en vliegwerk achteraf
een meerderheid kreeg onder de banketbak
kers, en waarvoor B. en W. helaas op zij
gingen.
De meerderheid der middenstanders ziet
blijkbaar het nut van de verruiming niet
in; ze wil de zaak maar laten, zooal's ze is;
en nu zullen de vereenigingen aan hun
leden gaan vertellen, wat er in hun hart
leefde toen de vrijzinnige politici actie voer
den voor verruiming; althans wat er
toen verondersteld werd in hun hart te
leven
Ziedaar het fiasco der politieke agitatie-
Minister Oud voor de microfoon
Hedenavond om 8 uur.
Hedenavond om 8 uur hoopt Minister
Oud voor de microfoon een rede te hou
den over de millioenennota en de finan-
cieele toestand van het land.
Deze rede zal over de beide Nederland-
sche zenders worden uitgezonden.
DE LANDEN ZOEKEN ELKAAR
Opvallend is. het dat, waar de laatste ja
ren er een angstig jagend streven was om
zooveel mogelijk de buitenlandsche invloed
op eigen markt te beperken en te trachten
door autarkie zijn eigen economisch even-
Wicht te bewaren, er in de laatste maanden
een andere opvatting schijnt baan te bre
ken,, die misschien het begin kan zijn van
aanvankelijk herstel der internationale han
delsverbindingen.
Wel maken we ons daarover in de aller
naaste toekomst nog geen illusies, maar en
kele symptomen zijn er toch, die wijzen op
een inkeer.
Zoo werd eenige tijd geleden door den
Belgischen minister van Buitenlandsche
Zaken er op gezinspeeld, dat Belgii
Frankrijk wel eens tot een accoord zouden
kunnen komen op het gebied van de land-
bouwexport. En dezer dagen bereiken ons
berichten, dat het al tot zoo'n accoord
komen is.
'Nu is dat niet iets heel bijzonders, daar
Xve reeds meerdere gevallen hebben kunnen
constateeren van tot standgekomen handels-
ovéreenkomsten.
Meer beteekenis is o. i. te hechten aan het
feit, dat volgens een uitgegeven communi
qué vertegenwoordigers van België, Frank
rijk, Italië, Luxemburg, Nederland en Zwit
serland te Genève zijn bijeengekomen „ten
leinde gezamenlijk te overleggen, hoe hun
respectieve landen het best zouden kunnen
bijdragen om op economisch en financieel
gebied te komen tot een internationale
samenwerking, waarvan de noodzaak door
allen wordt erkend".
Als de „goudlanden" de eerste stappen
'doen en hun voornemen, dat nadrukkelijk
bij de bespreking tot uiting is gekomen, om
»,in nauw contact te blijven met andere lan
den" uitvoeren om door hun streven „zoo-
Iveel mogelijk bij te dragen tot de algemeene
pogingen die worden aangewend om de
strijd tegen de crisis op te nemen", dan
mag eenige flauwe hoop gekoesterd wor
den, dat ook deze andere regeeringen zich
zoo spoedig mogelijk bij het werk tot eco-
ftomisch herstel zullen aansluiten.
De Rijkstelefoontarieven verlaagd
Met Ingang van 1 October a.s.
Het staatsbedrijf der P. T. T. over
tuigd van de noodzakelijkheid, dat
juist in de huidige oeconomische om
standigheden de tarieven voor het ver
bruik van de P. T. T. diensten zoo
laag behooren te zijn als met een rich
tige exploitatie maar overeen te bren
gen is, heeft, toen de begrootingcijfers
voor het volgend jaar gunstig bleken,
onverwijld stappen gedaan tot een in
grijpende verlaging van de telefoon
tarieven. Deze verlaging, welke reeds
1 October a.s. ingaat, omvat in de eer
ste plaats het locale gesprekkentarief,
dat van ct. wordt teruggebracht
tot 2 ct. per gesprek. De bestaande
kortingen op den prijs boven een be
paald aantal gesprekken komen hier
bij te vervallen.
In het interlocal© verkeer wor
den de gesprekkosten
laagd en wel voor een
minuten over afstanden tot 10 K.M.
•6 cent(thans 10 cent), van 1015
K.M. 12 ct. (thans 15 ct.), van 1535
K.M. 30 ct. (thans 35 ct.) en boven 35
K.M. 40 ct. (thans 50 ct.).
Het tarief voor interlocale gesprei
ken uit openbare spreekcellen wordt in ver
band daarmede als volgt samengesteld:
voor een gewoon gesprek van 3 minuten in
de verschillende kringen resp. 10, 20, 40 en
50 cent.
In het internationale verkeer is overeen
stemming verkregen met de Engelsche ad
ministratie tot verlaging van het telefoon
tarief. Dit bedraagt met ingang van 1 Oct.
a.s. voor een gewoon gesprek van 3 minu
ten met plaatsen in de eerste Engelsche
zóne f 4.20 (voorheen f 5), tweede zóne f5.40
(f 6.25) en derde zóne f 6.30 (f 7.25).
Eveneens worden het inschrijvingsrecht
voor binnen- en buitenlandsche gesprekken
de minimum-vergoeding voor halve ge
sprekkosten (bij geen gehoor enz.) en het
minimum-tarief voor een voorbericht ver
laagd van 10 tot 6 ct. Voorts worden de ta
rieven voor huur- en uurlijnen verlaagd.
Voor zoover de afrekening van de gesprek
kosten van telefoon-abonné's door bemidde
ling van de Tico (Telefoon-incasso) plaats
vindt, wordt er de aandacht op gevestigd
dat voorshands nog formulieren worden ge
bezigd waarop de oude tarieven zijn ver-
Ministers op bezoek bij Philips
Dinsdagavond arriveerden per auto te
Eindhoven de minister van binnenlandsclie
zaken, mr J. A. de Wilde en de minister
van financiën, mr. P. J. O u d. om den
genden dag een bezoek te brengen aan de
Philips Fabrieken.
Nadat de ministers 's avonds met dr. A.
F. Philips en ir. F. J. Philips op het fa
brieksterrein te Strijp een demonstratie met
natriumlampen, kwiklampen en gewone
lampen in oogenschouw hadden genomen,
begaf men zich Woensdagmorgen naar het
hoofdkantoor om vandaar een rondgang
door de fabrieken en een rondrit door de
Philips Woningbouw in Strijp en Woensel
te maken.
In de Philips Filmstudio werd een demon
stratie met het nieuwe Philips-Miller opne-
mingssysteem gegeven.
Ten huize van dr. A. F. Philips werd het
noenmaal gébruikt, waarna een bezoek aan
het Philips Laboratorium op het program
ma stond. Hief waren in de groote hal de
jongste vindingen .van het Laboratorium
opgesteld.
Ned. Jeugdherbergcentrale
r Naar wij vernemen is tot voorzitter van
&e raad van toezicht en advies der Ned.
Jeugdherbergcentrale, als opvolger, van
pi-of. dr. G. A. van Poelje, benoemd mr.
H J y Maan en te Zwolle.
HET RIJWIELPLAATJE
Brengt geld in het laadje
Het is nu eenmaal zoo, dat de eenvoudig
ste vragen het moeilijkst te beantwoorden
Ge zult het zien, dat er op de vraag naaf-
kernachtige slagwoorden van C. A. dui
zenden antwoorden komen, maar dai
slechts één de prijs krijgt, omdat de andere
inzenders het veel te mooi willen maken.
Zoo gaat het ook met de vraag, waarom
wij een fiets nemen.
Natuurlijk, om op te rijden; antwoordt u.
Maar u vergist zich. U kent uw land niet en
zijn eigenaardigheden-.
Het doodeenvoudige antwoord luidt: U
schaft een fiets aan om een belastingplaatje
te lcoopen, daarna dit te laten gappen,
vervolgens boete te betalen, weer een
nieuw plaatje te koopen,und so weiter;
het kan een kettingregel, een sneeuwbal of
een Spaanscho schatgraver worden.
De l'iscus tegenwoordig onze duurste
kostganger en nimmer betalend logé
verleent afdoend-.- medewerking.
Als ik mij niet vergis is de Minister van
Financiën niet bij de huldiging van ons
aller vriend en voorzitter Edo Bergsma ge
weest; maar direct nó. dit jubileum toonde
hrij toch zijn belangstelling voor
fietsend Nederland. Hij leerde ons het ant-
woord op de vraag: Waartoe dient een
fiets? Om belasting en boete te betalen!
Goed, gij hebt een fiets en ge koopt een
plaatje.
Vorig jaar liet de minister rondvertellen:
met zoo'n kokertje zet ge het plaatje zicht
baar en veilig aan de stuurstang vast
Zelfs de knapste knutselaar heeft
erkstuk niet kunnen uitvoeren. Onder-
tusschen hielpen handige zwijntjesjagers de
fiscus een beetje: zij gapten wat ze konden.
Toen werden de wielrijders balsturig: zij
kochten wel het plaatje, maar hielden het
in de zak.
Dat mocht we! niet; maar de politie is
ook mensch en als het plaatje er werkelijk
was, zei ze. dat het feitelijk zichtbaar be
vestigd moest zijn aan de fiets en h.v. niet
aan clo jas (want niet de jas, maar de fiets
is voorwerp van belasting!) en liet dan de
overtreders doorrijden.
Maar, met 1 Nov. a.s. is dat uit. Dan is de
politieagent, die een „overtreding" consta
teert en niet bekeurt, zelf strafbaar. Want:
Het belang van een eenvoudig en doel
treffend toezicht op de naleving van de
rijwielbelastingwet noopt ertoe, voortaan
aan de betreffende voorschriften nauwkeu
rig de hand te houden."
Heb ik het u niel gezegd, dat een fiets
alleen -dient om belasting te betalen, etc.
oudig en doeltreffend toezicht beslist;
wat. het den fietser aan moeite,
teleurstelling kost om zijn rijwielplaatje
oed zichtbaar naar alle zijd
an de kar te bevestigen; dat zijn zaken,
waar de fiscus zich niet mee in kan laten.
De fietser is altijd het kind van de refoe
ning. Heeft hij het merk aan zijn jas, dan
merkt de agent het direct: bekeuring
boete. Heeft hij het goed aan zijn fiets be-
estigd; dan merkt de agent het
direct: bekeuring en boete. Heeft hij het
chtbaar aan zijn rijwiel vastgeklon
ken, dan merkt de zwijntjesjager het direct;
één knipje met ©en scherpe nijptang: het
plaatje is met den dief en met de Noorder
zon vertrokken. En zoodra gij dan roept;
„houd den dief", komt de politie op U af en
merkt, dat gij noch zichtbaar, noch onziGht
baar een merk aan uw fiets hebt; uw fiets
gffat met den agent en met u naar het
bureau; het gevolg is: bekeuring en boete;
enstraks een nieuw plaatje.-
De dief lacht tevreden; de justitie knip
oogt tevreden; de fiscus telt tevreden
fietsers, die belasting betalen, zijn toch
nooit tevreden.
Waarom zou men dan met hun bezwaren
rekening houden? De fiscus heeft geen
PRIJS VERLAAGD tot 70 ct. per flacon
EMIGRATIE NAAR ZUID-AFRIKA
Slechts weinig toekomst-kans
De berichten over gunstige economische toe
standen in de Unie van Zuid-Afrika doen
velen in Nederland denken aan emigratie naar
Zuid-Afrika.
Om teleurstelling te voorkomen, vestigen
het secretariaat van de Nederlandsche Zuid-
Afrikaansche vereeniging en het bureau van
de stichting Landverhuizing Nederland er de
aandacht op, dat slechts in individueele ge
vallen en met inachtneming van speciale voor
zorgen in Zuid-Afrika toekomst is te vinden.
Voor kantoorbedienden, onderwijzers en an
dere onderwijskrachten, ongeschoolde of half
geschoolde arbeidskrachten is er geen plaats.
In elk geval wende men zich om voorlichting
tot de Nederlandsch Zuid-Afrikaansche Ver
eeniging, Keizersgracht 141, Amsterdam en
de Stichting Landverhuizing Nederland, Be-
zuidenhoutscheweg 97, Den Haag.
LEEUWARDEN-
Crisisregeling voor
Ziekenfondsen
Geen nieuwe badhuizen
In de zitting van den gemeenteraad van gister i:
een vrij langdurige geheime zitting zonder hoof
delijke stemming besloten tot het uitschrijven vai
inversieleening van 30 millioen gulden. Dez<
leening dient ter conversie van 5 pet. en 4^2 Pct-
obligaties in stukken van 4 pct.
:rna is besloten tot toehHng van het ni
Raadslid den heer D. A 11 a, die de p'.aats kom:
en van den heer F. J Bernhard (Mdd.l.
Laatstgenoemde heer heeft wegens gezondheidsre
denen ontslag geno.-nen.
Een voordracht om een 'eerares aan een open
bare huishoudschool wegens huwelijk eervol ont
slag te verleenen, is met 19 tegen 18 stemmen aan
genomen! Een principieele aangelegenheid dus op
het nippertje beslist.
Een volgende voordracht om een
CrisiaregeUng met de ziekenfondsen
in te gaan oogstte algemeene instemming.
Door de langdurige en sterk cm zich heen grij
pende werkloosheid hebben duizenden leden van
ziekenfondsen bedankt en na de laatste steunver
laging zijn hier weder vele duizenden bedankjes
bijgekomen.
Deze menschen zouden aangewezen blijven op
den Geneesk. Dienst, indien van gemeentewege
?n regeling hieromtrent zou worden getroffeD-
W. stelden nu voor, eenige ziekenfondsen
zoodanig tegemoet te komen, dat crisiswerkloozen
sterk verminderde contributie kunnen betalep
hen wederom tot de ziekenfondsen toe te laten.
Met deze regeling, die voor circa 40.000 personen
bij wijze van proef voor een half jaar genomen
wordt, is een bedrag van f 40.000 gemoeid en de
Raad heeft dit grif toegestaan.
Een socialistische vondst
Negen sociaal-democratische raadsleden hebben
bij wijze van economische reddingsplank voorge
steld, mettertijd over te gaan tot het stichten van
Economisch Technologisch Instituut met daar-
verbonden Industriebank. Zij vroegen om een
commissie, die dit plan zal onderzoeken en B. en
W. verklaarden zich tot dit laatste wel bereid.
Een florissante gemeente
Verlaagt opcenten, houdt geld over en lost
nog een leening af.
De raad der gemeente Aardenburg
besloot de opcenten der gemeentefondsbe
lasting van 40 op 30 en die van de vermo
gensbelasting van 30 op 20 te brengen en de
10 opcenten der personeele belasting geheel
te laten vervallen. Daarbij behield men dan
nog een batig slot var. f 10.548,43, terwijl een
kleine geldleening nog geheel kon worden
afgelost. Dat is sinds het vorig jaar de twee
de belangrijke belastingverlaging.
Bedrijfsorganisatie in het
bakkersbedrijf
Op weg naar een bedrijfsraad?
In „de Kroon" te Den Haag heeft een
gadering plaats gehad van de samenwerkende
patroonsbonden in het bakkersbedrijf. Verte
genwoordigd waren de Ned. Bakkerspatroons
bond, de Ned. vereeniging van werkgevers ir
het bakkersbedrijf, de R. K. Bakkerspatroons
bond, de Christelijke en de Israëlietische bak
kerspatroonsbond.
Besloten werd te streven naar de stichting
van een bedrijfsorganisatie. Er is 'n commissie
benoemd van vijf leden en plaatsvervangende
leden (één uit eiken bond), welke commissie
opdracht heeft gekregen plannen uit te wer
ken en zich te verstaan met de regeering er
de verwante groepen (meelfabrikanten, ar
beiders in het bakkersbedrijf, enz.), welke ir
de bedrijfsorganisatie moeten worden opge
nomen.
Geen i
badhuizen
Ongeveer vier jaar geleden heeft de Raad gelden
toegestaan voor den bouw van twee badhuizen.
Van den bouw is niets gekomen en in verband
de tijdsomstandigheden stelden B. en W. voor,
de beide hierop betrekking hebbende Raadsbeslui-
n in te trekken.
Daarvoor waren communisten en sociaal-demo-
aten niet te vinden en in een vrij lang betoog
heeft de heer de Miranda de houding var
fractie verdedigd.
De wethouder, de heer TerHaar (c-h.) heeft
evenwel uiteengezet dat de tijdsomstandigheden een
beletsel vormen om deze werken uit te voeren. Tij
dens het vorige college (mèt de sociaal-democra
ten) is de bouw ook om financieele redenen uitge
steld. Thans moeten de destijds toegestane gelden
vrijkomen en een besparing worden verkregen v;
f 230.000, die B. en W. dringend noodig
hebben.
Hiermede was de agenda afgehandeld. Wel heb
ben de communisten den Raad tot ver op den
avond bezig gehouden met een paar interpellaties,
deze waren, als altijd, ook nu van geen be-
NEDERLANDSCHE EXPORT.
Gisteren is in de Industrieele Club te Am
sterdam de oprichtingsvergadering gehou-
van de Vereeniging ter behartiging van
den Nederlandschen Exporthandel. Tot voor
zitter werd gekozen de heer E. H. K o k. lid
der firma C. G. A. Corvey, papiergroothan
del, tot secretaris, mr. W. H. Ariëns.
Gedep. Staten van Zeeland hebben be
paald, dat de jaarwedden van burgemees
ters, secretarissen, ontvangers en wethou
ders van 1 October als volgt zullen zijn:
Voor gemeenten beneden 801 inwoi
voor burgemeester en secretaris f950; ont
vanger f 2.90 en wethouder f 50; van 801 tot
1200 inwoners 1' 1150, f 340 en f 70; 1201 tot
1600 f 1450, f 390 en f 90; van 1601 tot
f 1750, f 490 en f 115; van 2301 tot 3000
f 2050, f 635 on f 150; 3001 tot 4000 f 2400,
f 780 en f 190; 4001 tot 5000 f2850, f 9S0 en
f 235; voor 5001 en meer f3400, f 1250 en
f 285; voor Zierikzee f 3800, f 1850 en f 475;
voor Goes en Neuzen f4200, f2350 en f950;
voor Middelburg f5600 voor den burgemees
ter, f5100 voor den secretaris, f 3450 voor
den ontvanger en f 1900 voor de wethouders:
voor Vlissingen f 5600, f 5100, f 3450 en f 1425,
alles met twee jaarlijksche verhoogingen en
kinderbijslag van 3 pct, beginnende bij het
derde kind en wel met een minimum van
f 60 en een maximum van f 198 por kind
NED. HERV. KNAPENBOND OP G. G.
Leidersvergadering op 6 October a.s.
De Ned. Herv. Knapenbond op G. G. hoopt
op 6October a.s. in hotel de l'Europe te
Utrecht zijn leidersvergadering te houden.
Ds. J. H. van N i e van Hoogeveen zal er
refereeren over „Tusschen Nu en Morgen".
De Vlootmanoeuvres
De tweede dag
De nacht brengen we op zee door,
wind is nog wat aangewakkerd en
„Evertsen" bokst tegen den wind op ter
hoogte van Katwijk naar hét lichtschip
„Maas". De nacht is stormachtig, wind
kracht 8 en zware buien slaan over het
schip. Bij het lichtschip wenden we te vier
uur en we gaan terug naar de hoogte van
Katwijk. Dinsdagmorgen in ue vroegte be
gint de tweede oefening, die door het
slechte weer voor een deel niet kan
doorgaan. Oorspronkelijk was het plan, dat
een eskader een landingsdivisie op de kust
zou zetten. Het rendez-vous was twee mijl
bewesten Katwijk. In frontlinie kozen de
Hertog Hendrik, de Evertsen. de Piet Hein,
de Douwe Aukes en de Medusa ligplaats
met een ouderlingen afstand van 400 M. De
onderzeebooten moesten deze landing be
letten en de vijand zou in toom worden ge
houden door de torpedo-booten. Het weel
was echter te bar voor een landing; er werd
ligplaats gekozen terwijl werd aangenomen
dat de landing was gelukt, de landings-
divi^ies hun vernielingswerk, hadden vol
tooid en de troepen weer v si lig aan boord
van de schepen terug waren. De oefening
bestond nu hier uit, dat de schepen veilig
de open zee bereikten, zonder met resultaat
te zijn aangevallen, door onderzeebooten of
vliegtuigen. Het eskader, bestaande uit de
Hertog Hendrik en tweo mijnenleggers,
stoomde weer naar zee, onder bescherming
van twee torpedobooten en onder vooruitge
schoven dekking van de twee jagers. De
onderzeetoooten deden een aanval, doch een
werd door een torpedoboot „geramd"'.
Gelukkig lagen echter alle schepen des
avonds veilig in de haven van I-loek van
Holland, om, in afwachting van Woensdag
ochtend, de manoeuvres voort te zetten.
GEEN STEENKOOL NAAR BELGIË.
Uit officieele bron wordt gemeld, dat de
verleening van consenten voor invoer van
steenkolen uit Nederland tijdelijk is stop
gezet. De oorzaak van dit besluit zou zijn,
dat de eerste twintig dagen van September
reeds 90,000 ton is ingevoerd, terwijl het
normale contingent aan Nederland toege
staan, slechts 65,000 ton bedraagt.
DE FILMBRAND TE HILVERSUM
Het oordeel van den commandant
der Amsterdamsche brandweer
„Het vertoonen van nitro-cellulose films
in open ruimten moest verboden worden".
De Commandant van de Amsterdamsche
Brandweer, de heer C. Gordijn Jr, die, naar
men weet deelneemt aan het onderzoek
inzake de filmbrand te Hilversum en zich
te dien einde grondig op de hoogte heeft
gesteld van de situatie te-r plaatse, heeft
zijn oordeel omtrent deze gebeurtenis te
kennen gegeven.
Do heer Gordijn was van meening, dat
men hier inderdaad van een wonder mag
spreken, dat bijna alle aanwezigen er nog
betrekkelijk goed zijn af gekomen. Het zou
immers niet onmogelijk zijn geweest, zoo de
meesten in de vlammen zouden zijn omge
komen.
Wat de inrichting van de zaal betreft,
achtte de commandant deze voor het geven
van filmvoorstellingen geheel ongeschikt
Het gebruik van nitro-cellulose-film
open ruimten als deze is uit den booze,
niet te zeggen misdadig. Deze filmstof, be
staande uit scjiieikatoen en kamfer, is uiterst
brandbaar. Zij vliegt reeds bij een' tempera
tuur van ISO graden in brand. Indien men
bedenkt, dat de temperatuur van een luci-
fersvlam 5 k 690 graden bedraagt, beseft
men hoe weinig ervoor noodig is om de
cellulose aan het branden te krijgen. Staat
de za,ak eenmaal in brand, dan is blus-
sohing heel moeilijk, zoo niet onmogelijk.
Door de snelle verbranding ontwikkelt zich
een zeer hooge temperatuur en bovendien
een zware rook, waardoor men voor nog
grooter moeilijkheden wordt geplaatst. Proe
ven hebben uitgemaakt, dat de brandge
vaarlijkheid van cellulose vijfmaal zoo groot
is, als die van eenige andere stof. In dit
verband achtte de heer Gordijn de kwesti:
van de al of niet naleving der voorschriften
van weinig belang, omdat men, ook indien
alle voorzorgsmaatregelen zijn genomen, vrij
wol machteloos staat tegenover een bran
dende cellulose-film.
De brandweer-commandant achtte dan
ook maar één middel afdoende tegen het
van deze zijde dreigende gevaar, nl. een
absoluut verbod van 't vertoo
van nitro-cellulose films in open
ruimten.
De groote leemte, welke op dit punt
bioscoopwetgeving bestaat, dient dan ook te
worden aangevuld en het is te hopen, dat
dit nu zal gebeuren. Amsterdam vormt
dii verband een gunstige uitzondering, c__
dat bij politieverordening vertoonmgen als
deze zijn verboden.
In plaats van de ontoelaatbaar te achten
nitro-cellulose film kan in open ruimten de
niet gemakkelijk ontvlambare acetaat-film
worden gebruikt. Al heeft deze misschien
het nadeel niet zoo sterk te zijn als eerst
genoemde soort, gezien het groote risico,
dient aan de laatste de voorkeur te worden
gegeven, indien het gebruik daarvan niet
wettelijk is voorgeschreven. Heit niet ont
vlambare filmmateriaal is in kwaliteit de
laatste jaren sterk vooruitgegaan en het
wordt o.m. ook met succes voor de Röntgen-
film aangewend.
De toestand der gewonden
Woensdagavond was de toestand der
slachtoffers van den brand dezelfde als den
geheelen dag. De ernstig gekwetste Corrie
Koperdraad verkeer nog steeds in zorgeiij-
ken toestand; de beide andere patiëntjes in
het Diaconessenhuis maken het .goed.
In de R.K. Ziekenverpleging zijn thans in
het geheel twintig patiënten opgenomen. Al
hoewel de toestand van enkelen ernstig is,
verkeert er geen in onmiddellijk levens
gevaar.
De toestand van Pater Bus's blijft onver
anderd ernstig.
Eens dragen
STEEDS vragen!
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaal uit VIER bladen
Blz. 1
Verlaging van de Rijkstelefoontarieven.
Gemeenteraad van Amsterdam.
Blz. 2
Litwinof wil rapport over den stand der Ont
wapeningsconferentie.
De Volkenbondsvergadering pakt het geschil
tusschen Bolivia en Paraguay met ernst aan.
De 68ste zitting van het Int. Arbeidsbureau ge-
Het groote schip der Cunard White Starlijn tè
water gelaten.
Nieuw conflict tusschen Madrid en Barcelona.
Liadbergh door de jury in Bronx gehoord. Nadat
opnieuw bezwarend materiaal was gevonden, is
Hauptmann wegens afpersing naar den
rechter verwezen.
Johnsons aftreden een voorteeken voor den on
dergang der N. R. A.?
Blz. 5
Mr. J. W. Beyen heeft zich bereid verklaard
rt voorzitterschap van het Werkfonds-1934 te
aanvaarden.
Centrale Diaconale Conferentie der Gercf.
Kerken is gister te Hilversum gehouden-.
De Lyceum-gedachte, door L.
't beste op dit gebied
EEN ZWEEDSCH SCHIP IN
DEN STORM
Kapitein verongelukt
Zware schade
Het Zweedsche s.s. „Vega" is met zware
averij den Nieuwen Waterweg binnengevallen!
en daarr.a opgestoomd naar Rotterdam, waar
het aan boei 16 op de rivier ligplaats heeft
genomen. Het schip, dat in een zware storm
was geraakt en daarbij de averij had opgeloo
pen, had de vlag halfstok omdat de kapitein.
B. G. Nilsson tijdens de storm over boord
geslagen en verdronken is.
De „Vega" van de reederij Falkvik te
Sölvesborg is Vrijdagnamiddag uit Malmö
in Zuid-Zweden vertrokken met een lading
stroo, bestemd voor St. Heiier op het Engel
sche eiland Jersev voor de Fransche kust.
Het stroo zat hoog opgepakt over de gehee-
le lengte van het schip. Van palen en latten
had men staketsels gebouwd om den last bij
elkaar te houden. Met zeildoek was alles af
gedekt en zware trossen had men gebruikt,
om de palen aan elkaar en aan de vaste dee-
len van het schip te bevestigen.
Zoo begor. het schip zijn reis met een be
manning van zestien koppen aan boord,
kapitein Nilsson niet inbegrepen. Met goed
weer voer men de Sont uit. Het Kattegat was
rustig en op het Skagerrak was geen vuiltje
aan de lucht. Toen men evenwel de Noordzee
had bereikt, stak een storm op uit het Zuid
westen. Zondagnamiddag was het zwaar weer.
Alle manschappen waren aan dek en het
hoog geladen schip vatte veel wind en het
gevaar voor stuk slaan was niet denkbeeldig.
Iedere tros en elk stuk touw werd gebruikt
om alias zoo veel mogelijk vast te sjorren.
De tegenslag kwam onverwacht. Een der
roerkettingen brak en viel gedeeltelijk over
boord, twee trossen in zijn val meesleurend.
Dit was noodlottig. De trossen raakten n.l.
in de schroef verward. Niet alleen had men
nu de macht over het stuur verloren» maar
tev.ens moest men de machine stop zetten.
Kapitein Nilsson snelde van de brug naar het
achterdek om een onderzoek in te stellen.
Officieren en matrozen togen onmiddellijk
aan het werk om het euvel te verhelpen.
Terwijl zij hieraan bezig waren, moet de
kapitein tijdens een hooge zee over boord zijn
geslagen. Niemand heeft het gezien en nie
mand ook heeft zijn hulpgeroep gehoord.
Toen men tot de ontdekking kwam, dat de
kapitein zoo lang wegbleef, ging men zoe
ken. Men vona hem niet en kwam tot de over
tuiging, dat hij verdronken was
Mattson," de eerste officier, nam het com
mando op zich. Onder zijn leiding gelukte het
in den loon van den nacht van Zondag op
Maandag de roerketting te herstellen en oe
trossen te verwijderen. Het schip kon toen,
op halve kracht stoomende, zijn tocht voort
zetten. Ondertusschen had de storm vat ge
kregen op de lading. Trossen en kabels
knapten af, dekzeilen scheurden aan flarden,
palen en latten braken en een groot deel van
den deklast ging over boord.
Het schip is ernstig beschadigd: een 2-
tons laadinast is afgeknapt, de brug voor
een deel weggeslagen, de railing verbogen.
Na bier voorloopig te zijn hersteld zal dej
„Vega" de restant van de lading naar St.
Heiier brengen en dan naar Zweden terug-
keeren, waar het in reparatie gaat.