WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1934
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
GEEN ALGEMEEN
DEBAT TE GENEVE
Ontwapeningsbesprekingen
in November
Nederlanders in de commissies.
De voorzitter der Assemblee.
De Zweedsche minister van buitenland
sche zaken, de 50-jarige sociaal-democraat
Rickard Sandler, is tot voorzitter van de
Yolkenbondsvergadering gekozen.
In een interview verklaarde hij, dat zijn
keuze tot president voor hem een grooto
yerrassing was geweest.
Een aantal delegaties had voor zijn can-
ididatuur gewerkt, maar hij had zijn ben-oe
jning slechts met tegenzin aangenomen,
.vooreerst wegens de groote moeilijkheden,
welke aan een dergelijke functie zijn ver
bonden en vervolgens ook in verband met
de noodzakelijkheid in Genève te moeten
blijven, zoolang als de zittingen van den
JVolkenbond duren zullen.
"t Kan niet mijn bedoeling zijn, u mijn
standpunt mee te deelen, over kwesties,
welke te Genève aan de orde zullen komen.
Mijn taak zal het voornamelijk zijn, de on
derhandelingen onpartijdig te leiden.
Het eenige wat ik wilde zeggen is, dat ik
dringend hoop, dat de huidige vergadering
het goede voorbeeld volge van haar voor
gangsters, die zich met een groot aantal
delicate problemen hebben moeten bezig
houden.
De nieuwe raadspresident heeft intus-
schen bij alle delegaties de grootste tege
moetkoming gevonden.
De agenda der zitting van gisteren is on
der Sandlers presidium buitengewoon snel
en zonder strubbelingen afgewerkt.
De zitting was in veel korteren tijd ge-
feindigd, dan men verwacht ha£L
In strijd met Ue traditie, zijn gisteren de
algemeene beschouwingen over den inter
nationalen toestand nog niet begonnen.
Menigeen gelooft zelfs, dat ze dit jaar ge
heel achterwege zullen blijven. Men geeft
eerder voorkeur aan vertrouwelijke bespre
kingen dan aan een groot internationaal
debat, nu de verhoudingen zoo gespannen
zijn.
Indien er tot Donderdagavond nog geen
6prekers voor het algemeen debat bij het
bureau zijn opgegeven, zullen de beschou
wingen geheel vervallen, zoo wordt gemeld.
De commissies zijn gisteren bijeen ge
weest. Zij hebben een bureau gekozen en
rapporteurs benoemd.
De Nederlandsche delegatie is over de vijf
groote commissies der Volkenbondsvergade
ring als volgt verdeeld: eerste comissie
(juridische kwesties) mr. J. Limburg; twee
de commissie (technische volkenbondsorga
nen) mr. W. M. van Lanschot, vierde com
missie (begrooting) mevrouw C. A. Kluyver.
Vijfde commissie (humanitaire en sociale
kwesties) prof. dr. J. P. A. Frangois; zesde
commissie (politieke vraagstukken) minis
ter De Graeff en mr. J. A. N. Patijn.
Dit jaar bestaat er geen „derde commis
sie" omdat men geen nieuwe besprekingen
wenscht zoolang de ontwapeningsconferen
tie, officieel tenminste, nog voortduurt.
In het bureau der Volkenbondsvergade
ring werden twee Nederlanders tot onder
voorzitters benoemd, n.l. mr. Limburg, die
opnieuw ondervoorzitter van de juridische
commissie werd, en mr. Van I^anschot, die
tot ondervoorzitter van do tweede commis
sie benoemd werd, die het werk der tech
nische volkenbondsvergadering te bespre
ken heeft.
Hendérson heeft besloten het bureau der
Ontwapeningsconferentie eerst in November
weder te doen bijeenkomen. Hij hoopt, dat
Sovjet-Rusland dan lid van den volkenb md
zal zijn en dat diplomatieke onderhandelin
gen over een Oost-Locarno-pact dan e»m
nieuwen grondslag voor ontwapening?
besprekingen met medewerking van Duitsch-
iand zullen hebben gelegd.
Intusschen zal op aandringen van de
ÏAmerikaansche regeering, die op de jongste
onthullingen over de particuliere wapon-
fahricages in de Vereenigde Staten gewezen
heeft, de commissie voor de wapen fabricage
en -handel in October nogmaals een zitting
houden.
Een borstbeeld van Henderson
Een borstbeeld van Henderson is vandaag
'door een groot Hongaarsch dagblad aan het
volkenbondssecretariaat aangeboden in te
genwoordigheid van den secretaris-generaal
Avenol en vele gedelegeerden, o. a. sir John
Simon, Motta en Politls.
Henderson verzekerde, dat deze onder
scheiding hem in oogenblikken van ont
moediging zal aansporen tot volharden, zoo
lang nog slechts de kleinste kans bestaan
zal, dat een wereldconferentie alsnog zal
kunnen tot stand komen.
De toetreding van Sovjet-Rusland.
De uitnoodiging aan Sovjet-Rusland om
fot den Volkenbond toe te treden wordt niet
in het kader van de Volkenbondsvergade
ring gereed gemaakt en verzonden doch
door de voorstanders van Ruslands toetre
ding buiten den Volkenbond om.
De delegaties, die voor Ruslands
toetreding ijveren, zijn het gisteren
eens geworden over den tekst van het
aan de sovjet-regeering te zenden uit-
Op aanraden van sir John Simon Is uit
'dit telegram weggelaten de aanvankelijk
door Barthou voorgestelde zinsnede, waarin
de overtuiging werd uitgesproken, dat Sovjet
Rusland zijn internationale verplichtingen
getrouw naleeft, en dus alle voorwaarden
vervult, om lid van den volkenbond te wor
den.
De Scandinavische delegaties, die in be
ginsel bereid zijn, de uitnoodiging mede te
©nderteekenen, hadden bezwaar, daarin
Uitdrukkelijk de overtuiging uit te spreken
Van een nauwgezette naleving der inter
nationale verplichtingen door sovjet-Rus-
land.
Opdat een zoo groot mogelijk aantal on-
'derteekeningen zal worden verkregen, gaf
Simon daarom den raad, deze zinsnede te
schrappen. Aan dezen raad is gevolg gege
ven, zoodat dan ook Denemarken en Noor
wegen en Zweden thans bereid zijn, hel
telegram mede te onderteekenen.
Het staat thans vast, dat meer dan twee
derde van de op de vijftiende volkenbond?
vergadering vertegenwoordigde staten tot
de onderteekenaren zullen behooren.
Alvorens dit telegram echter verzonden
wordt, zal de Fransche delegatie nog met
Litwinoff, die ergens in de buurt van Ge
nève op Fransch grondgebied vertoeft, in
telefonisch overleg treden over preciescu
tekst en over het door de sovjet-regeering
te geven antwoord.
liet is de bedoeling, dat dit antwoord-
telegram van de sovjet-regeermg dan door
de Franschen aan de volkenbondsvergadc-
ring zal worden overgelegd en dat dan
daarna onmiddellijk over de toelating van
sovjet-Rusland zal worden gestemd, zonder
voorafgaande verwijzing van de zaak naar
de zesde commissie.
De Zwitsersche delegatie zal zich echter
hiertegen verzetten en een onderzoek in de
zesde commissie verlangen. Men vermoedt
echter, dat de staten, die de uitnoodiging
aan Sovjet-Rusland verzenden, en die de
groote meerderheid der volkenbondsvergade
ring vormen, dit Zwitsersche voorstel zul
len verwerpen.
Besprekingen o.a. over de Oosten
rijksche kwestie en het Saarplebis-
ciet.
Nadat de Fransche minister van Handel,
Lamoureux, vandaag te Genève belangrijke
besprekingen had gevoerd met de vertegen
woordigers van andere mogendheden, is
hij vanavond naar Parijs teruggekeerd, in
het bijzonder was van belang de bespre
king, welke de Fransche minister met den
Italiaan Aloisi heeft gevoerd.
Lamoureux hoopt begin volgende week te
Geneve terug te komen.
Barthou heeft vanavond een bespreking
gehad met Aloisi over den algemeenen
toestand van den Volkenbond, doch in het
bizomler over de Oostenrijksche kwestie,
terwijl voorts aan de orde zijn gekomen de
toelating der Sovjet Unie en de organisatie
van het Saarplebisciet
Het Duitsche front in het Saargebied
heeft een schrijven doen toekomen aan den
Volkenbondsraad, waarin er tegen gepro
testeerd wordt, dat een deel van de politio
macht in het Saargebied in bureaudienst
werkzaam is.
„Een bom die elk oogenblik kan ontploffen"
Uit Tokio: In een commeutaar op de toe
treding van Sovjet Rusland tot den Volken
bond, verklaart Yomoéri dat dit internatio
nale lichaam thans geworden is tot eeu
Bond van Europeesche Volken. Het blad
gaat als volgt voort: „De bond, die indirect
Duitschland en Japan heeft gedwongen
zich terug te trekken van het lidmaatschap,
beeft den weg geeffend voor het toetreden
van Sovjet Rusland dat een sphinx is". Het
blad betwijfelt of deze maatregel iets zal
toevoegen aan de stabiliteit van den Vol
kenbond welks bestaan zco zeer verzwakt
is en zegt dan dat Rusland in den Volken
bond wel eens kan blijken een bom te
vormen, welke elk oogenblik tot exploisie
kan komen. Officieele kringen alhier zijn
van mecning, dat het toetreden van Rus
land tot den Volkenbond niet van groot be
lang zal blijken in het remmen van den
Japanschen invloed in het Oosten en den
Duitschen invloed in het Westen gelijk in
eenige buitenlandsche kringen naar voren
is gebracht Men spreekt zijn twijfel uit
over de mogelijkheid voor Sovjet Rusland
zich te bewegen binnen den Volkenbond
met betrekking tot de problemen in het
Verre Oosten".
De N.I.R.A. wordt
gereorganiseerd
Uit Hydepark: Na een aantal be-
sprekingen zijn Roosevelt en Johnson
het eens geworden over een onmid
dellijke reorganisatie der NIRA ter
vereenvoudiging van de administratie
van dit lichaam.
De N.R.A. zal op denzelfden grondslag
worden geplaatst als de bondsregeering met
drie afdeelingen van bestuur, uitvoerend,
rechtsprekend en wetgevend. Johnson blijft
aan het hoofd van beide eerstgenoemde, zal
zich bezig houden met de arbeidsconflicten
en de taak vervullen van het toezicht op de
codes en op het wetgevende deel. Ook zal
hij de politieke lijn vaststellen.
Samper blijft
Tegenover Spaansche journalisten heeft
minister-president Samper verklaard, dat
er geen sprake is van een dreigende kabi
netscrisis.
Er is geen sprake van een diepgaand ver
schil van meening in het ministerie, zeide
Samper. Wij kunnen u verzekeren, dat alle
maatregelen zijn getroffen, om in geval van
een algemeene staking de levensmiddelen-
voorziening en den treinenloop veilig te
stellen. De regeering zal zich van nu af met
alle kracht verzetten tegen alle onwettige
bewegingen, zooals die der Baskische ge
meenten. Zij heeft nu lang genoeg lankmoe
digheid betracht en de openbare meening
zal haar niet van hardheid of onverdraag
zaamheid durven beschuldigen. De parle
mentaire en politieke omstandigheden zijn
niet van dien aard, dat de regeering thans
haar ontslag zou pioeten indienen. Na eeni
ge maanden aan het bewind te zijn geweest,
wordt elk ministerie met een crisis bedreigd,
maar voor ons is de tijd van heengaan nog
niet gekomen.
DRIE POLITIEKE MOORDEN IN SPANJE.
Uit Madrid: De vroegere directeur-gene
raal van politie, die uit syndicalistische
kringen was voortgekomen, is in een hin
derlaag neergeschoten.
Verder is een hotelbediende, die fascisti
sche neigingen vertoonde, neergeschoten.
Uit San Sebastian wordt voorts nog ge
meld. dat vier individuen Manuel Casau3,
den vroegeren dircteur generaal van den
veiligheidsdienst en eigenaar van het repu-
blikeinsche blad „La Prense", hebben neer
geschoten. Het zou hier gaan om een fascis
tische wraakneming.
KINDERVERLAMMING IN DENEMARKEN
Uit Kopenhagen: Nu het aantal gevallen
van kinderverlamming in geheel Denemar
ken is toegenomen, schat men het op 700.
Ongeveer de helft van de patiënten zijn,
volgens de autoriteiten van den gezond
heidsdienst, ernstig ziek.
COMMUNISTISCHE INVAL IN KIANGSI
Uit Tokio: Volgens een consulaire mede-
deeling uit Ilankou hebben 20.000 man com
munistische troepen, die uit Kiangsi waren
verdreven, thans een inval gedaan in de
provincie Kwangsi, nadat zij door Hoenan
waren getrokken. De stad Tsjoean-Tsjo is
reeds in handen der roode troepen gevallen.
DE RAMP VAN DE
MORRO CASTLE
Laakbaar gedrag van officieren en
bemanning
Uit New-York: Uit het onderzoek naar de
oorzaken van de ramp van de Morro Castle
dat is ingesteld door de scheepvaart-inspec
tie. is gebleken, dat de bemanning is afge
weken van de traditie der zeevaarders bij
een scheepsramp dc vrouwen en kinderen
voor te laten gaan. Zelfs de officieren zou
den hun ondergeschikten in den steek heb
ben gelaten.
Deze verklaringen zijn afgelegd door den
eersten machinist Eben Abbott en Anthony
R. Bujia, een der machinisten.
Voor de groote „jury" verklaarde de ra
diotelegrafist George Rogers, dat noodsei
nen zijn uitgezonden drie kwartier voor het
schip stopte. Andere getuigen verklaarden,
dat het schip reeds gedurende twee uren in
brand stond voor dat de passagiers werden
gewaarschuwd. Deze getuigen verklaren,
dat de leden/der bemanning als „amateurs"
den brand bestreden.
Abbott sliep toen de brand uitbrak. Hij
werd wakker door het algemeene alarm en
telefoneerde zijn mannen, net zoo lang stand
te houden, totdat de rook hun het verder
werken onmogelijk zou maken. Met 30 le
den der bemanning en slechts twee passa
giers is hij aan land gekomen. Zijn voor
naamste assistent Bujia kwam met. een an
dere reddingsboot aan land. Op de boot van
Bujia bevonden zich 19# leden der beman
ning en slechts één passagier.
Aangezien de leden der bemanning zelfs
niet lionden roeien, nam Bujia zelf een
Het wrak
Daar men vreest, dat op het wrak van de
„Morro Castle", dat nog steeds niet uitge
brand is, nieuwe explosies zullen plaats
hebben, hebben de autoriteiten bevolen, dat
in de nabijheid van het ongeveer 70 meter
van het land af liggende schip geen men-
schen zich mogen ophouden.
Sedert Maandagavond werd het strand
van 's morgens vroeg tot 's avonds laat door
een geweldige mensehenmenigte belegerd.
Met aangespoelde wrakstukken van 't schip
werd zelfs een levendige handel gedreven.
Van de opbrengst van dezen handel zal
een fonds worden gesticht tot ondersteu
ning jan bij de catastrofe gewonde personen
en van de nagelaten betrekkingen der
slachtoffers.
De textielstaking in Amerika
Uit New-York: In verband met de textiel
staking hebben weer verschillende botsin
gen plaats gehad tusschen stakers eener-
zijcls en politie en werkwilligen anderzijds.
Bij deze opstootjes zijn talrijke personen
gewond.
In Rhode Island, Connecticut en Maine is
de nationale garde gemobiliseerd, daar men
onlusten vreest. Te Lancaster in Pennsyl
vania zijn duizend stakers door de politie
uiteengedreven, nadat vele werkwilligen
door steenworpen waren gewond.
Drieduizend stakers zijn daar in 100
vrachtauto's aangekomen om een groote
handschoenenfabriek tot sluiting te dwin
gen. De aanval is echter vooralsnog uitge
bleven, daar de fabriek bewaakt wordt door
300 nationale gardisten.
De stakingsleiding heeft1 bekend ge
maakt, dat zij de arbitrage-commissie
een aanbod zal overhandigen, wan
neer gedurende de onderhandelingen
de fabrieken worden gesloten. Het
aanbod zou echter ingetrokken wor
den, wanneer de fabrieken Dinsdag te
18 uur niet aan dezen eisch zouden
hebben voldaan.
Uit Providence (Rhode Island): De na
tionale garde van Rhode Island is gister
avond laat gemobiliseerd in verband met
wanordelijkheden te Saylesville, waar bij
een botsing vijf personen door kogels zijn
gewond. Drie compagnieën van de garde
doen reeds dienst in het onrustige deel der
stad.
NEW YORK, 12 Sept. De ernstige botsin
gen tusschen ongeveer 4000 stakende textiel
arbeiders en 250 man der Nationale Garde in
Saylesville in Rhode Island hebben den ge-
heelen nacht op Woensdag voortgeduurd.
Tot heftige gevechten is het ook gekomen
in Centralfalls in denzelfden staat, waar de
stakers zich op het kerkhof hadden ver
schanst, waar zij dekking vonden achter de
grafsteenen, vanwaar zij de oprukkende sol
daten van de Nationale Garde ontvingen
met een hevig bombardement van steenen.
Tenslotte slaagde men er in de stakers van
het kerkhof te verwijderen, doch de strijd
werd met onverminderde bitterheid voo
gezet in de met traangas gevulde straten.
De stad lag volkomen in het duister daar
de stakers alle straatlantaarns hadden ver-
Het aantal gewonden is zoo groot, dat een
speciaal verbandstation moest worden inge
richt.
De nat.-soc. Senaat van Dantzig.
Op gespannen voet met de roomschen
De verhouding tusschen den senaat en dc
Katholieken van Dantzig is den laatsten
tijd zeer gespannen. De geestelijken hebben
een klacht bij den hoogen commissaris in
gediend tegen het verbod van verschillende
katholieke organisaties, o.a. van de Duit
sche Katholieke jeugd. Verder verzetten Ka
tholieke kringen zich tegen den eisch, dat
op scholen enz, het oude testament in nat.
socialistischen zin wordt geïnterpreteerd.
WEER EEN COMPLOT OP CUBA.
Tegen Amerikaanschen gezant
Uit Havana: Talrijke communisten, die
hier bijeen kwamen om een aanslag voor te
bereiden op het leven van Caffery, den Ame
rikaanschen gezant op Cuba, werden plot
seling door troepen omsingeld en na hard-
nekkigen weerstand voerden de soldaten 27
arrestaties uit.
De arrestatie van andere buitenlandsche
communisten, die thans op Cuba verblijven,
zou aanstaande zijn.
BOTSING VAN TWEE VRACHTAUTO'S.
In de buurt van Belgrado zijn twee vracht
auto's met elkander in botsing gekomen.
Van de soldaten, welke zich op eën der bei
de wagens bevonden, zijn vier gedood en
achttien ernstig gewond. Drie militairen
zijn op weg naar het ziekenhuis aan hun
wonden bezweken.
DE KNOEIERIJ IN AMERIKA'S
WAPENINDUSTRIE
Ambtenaren knoeiden mee
Uit New-York: De gisteren voortgezette
/erhooren voor de senaatscommissie over de
wapenindustrie brachten weer sensationeele
dingen aan het licht
Eenige omkooperijen in Bolivia en Brazi-
werden geconstateerd en verder werd be-
ezen, dat de attaché's van leger en marine-
zaken der Vereen. Staten te Rio dc Janeiro
in 1933 hun hulp verleenden aan Noord-
Amerikaansche wapenfabrikanten bij den
wapenverkoop.
Het Britsclie ministerie van oorlog bood
i Maart 1934 door de „Solfe Armamento
Company" aan Ameriaaansche firma's voor
dertig millioen overtollig oorlogstuig aan
ter verdere verscheping naar China.
Tenslotte kwam aan het licht, dat Ameri-
kaansche firma's in het jaar 1933 125 vlieg
tuigen naar Zuid-Amerika verkochten en
dat zekere firma's geheime documenten van
het Amerikaansche departement van oorlog
over de nieuwste watervliegtuigtypes beza
ten, die zij bij hun zaken met het buitenland
gebruikten om winst te behalen.
Protesten van andere regeeringen
Uit Washington: Verscheidene niet bij
name genoemde regeeringen, waaronder
waarschijnlijk de Britsche, hebben in ver
band met de verhooren van de senaatscom
missie van onderzoek naar de gebruiken in
de wapenindustrie bij 't staatsdepartement
geprotesteerd.
De voorzitter der commissie, senator Nye,
heeft na overleg met staatssecretaris Huil
verklaard, dat het onderzoek zal worden
voortgezet zonder aanzien des persoons.
Uit Washington: In verband met geruch
ten en berichten omtrent voornemens van
president Roosevelt tot het doen van een
voorstel, betreffende nationaliseering van en
controle o\er de vervaardiging van oorlogs
materiaal door de verschillende volken,
blijkt, dat in het staatsdepartement daar
over niet bekend is. Men gelooft, dat het
desbetreffende bericht zijn oorsprong vindt
in een resolutie die ingediend is bij de Vol-
kenbondsvergadering en die betrekking
beeft op een spoedige regeling van de kwes
tie van vervaardiging van oorlogsmateriaal.
Deze resolutie is gebaseerd op een door
Nonnan Davis op 28 Mei j.l. gehouden rede
voering.
NEW-YORK, 12 Sept. In verband met de
wapenleveringen meldt de „New-York He-
rold Tribune", dat de Californisehe vlieg-
tuigenfabriek Nortkrop Company dezer da-
pen bombardementsvliegtuigen van het
nieuwste type voor China heeft vervaar
digd. De vliegtuigen, die een uur-snelheid
van bijna 400 K.M. ontwikkelen, kunnen
niet een lading bommen van 500 K.G. van
Sjanghai naar Tokio vliegen en zonder aan
vulling van brandstoffen weer terugvliegen
naar de uitgangsplaats.
Heldenmonument te Weenen
onthuld
„Hoch Habsburg" tegen „Heil Hitier".
Zondag is op den Heldenplatz te Weenen
plechtig het „Heldendenkmal" ingewijd.
Maandagavond betrad aartshertog veld
maarschalk Eugen von Habsburg het terras
van het monument, terwijl voor het eerst
de groote kroonlichten op het Denkmal zou
den worden aangestoken. De lichten gingen
echter even later uit en in de duisternis
werd geroepen: „Heil Hitier!"
Van de andere zijde werd met een ,TIoch
Habsburg!" geantwoord. Daarna begon een
vechtpartij, waaraan de politie een einde
moest maken.
Uit Ottawa: De Canadeesche politie heef
een plan ontdekt tot ontvoering van minis
ter-president Bennott na zijn terugkeer ii
Canada. Men zou den premier slechts tegei
losgeld weer vrijlaten.
Hier zijn verscheidene personen gcarres
teerd.
ANTI-SOVJETPROPAGANDA
DOOR LEIDENDE SOVJET-AMBTENAREN
MOSKOU, 12 Sept. Volgens een mededeeling
van het Sovjet-Russische Telegraaf-agentschap.
heeft de executieve van de ijzerindustrie den
leider van de tractoren-fabrieken te Pavlograd
Kitoronto, uit zijn functie ontheven en doen arres
teeren Hij wordt beschuldigd deel te hebben ge
nomen aan staatsvijandige acties met verschillende
directeuren van Kolchosen en van begunstiging
van anti-Sovjet-propaganda in de Oekraine. De
verschillende in deze zaak verdachte personen zijn
door de vroegere Gepeoe gearresteerd. Zij zullen
door de gewone rechtbank worden berecht.
BEZORGDHEID OVER DR. NEUBAUER.
LONDEN, 13 Sept. De Times meldt dat
verontrustende berichten te Londen zijn
ontvangen over dr. Nèubauer, oud-afge
vaardigde van den Rijksdag, die zich in
een concentratiekamp bevindt Op 22 Aug.
is een belofte gegeven omtrent vrijlatin;
van dr. Neubauer. Sindsdien zijn door het
Berlijnsclie kantoor van de vereeniging
van vrienden die voor zijn reis noodigc
fondsen naar het concentratiekamp van
Esterwegen gezonden, waarna men vol
vertrouwen de vrijlating van dr. Neubauer
verwachtte. Het laatste bericht echter over
deze aangelegenheid heeft de vrienden van
dr. Neubauer in Engelaifti aanleiding ge
geven een dringend telegram naar Berlijn
te zenden waarin wordt gevraagd om ver
zekeringen met betrekking tot zijn veilig
heid en de datum van zijn vrijlating.
CATALONIE STELT DE VROUW MET
DEN MAN GELIJK.
BARCELONA, 12 Sept. Een wet waarin
aan de Catalonische vrouwen dezelfde
burgerrechten worden gegeven als aan
mannen, is door den voorzitter der Cata-
laansche generaliteit onderteekend. De wet
zal 1 Jan. a.s. van kracht worden. De wel
is op dit gebied een der modernste van
Europa en voor Spanje een ware evolutie.
In de rest van Spanje blijft voor de
vrouw de oude toestand gehandhaafd.
NOODWEER IN DUITSCHSPREKEND
ZWITSERLAND
GENEVE, 12 Sept. Noodweer, gebaard
gaande met stijging van het water, heeft
in alle deelen van Duitsch sprekend Zwit
serland groote schade aangericht. Op vele
plaatsen zijn dc spoorlijnen onbruikbaar ge
wrden en zij dc wegen door neervallend
rotsgesteente versperd. Werkloozcn uit
indus'ireele centra zijn naar de critieke
punten gedirigeerd om het gevaar af te
wenden.
Weerbericht
HET DRAMA Op WAGENBERG
Men meldt ons:
De vorige week Dinsdag werd de 15-jari-
ge schildersleerling P. M. uit Lage Zwalu-
we met een schot hagel in de rechterborst
doodgeschoten in de kamer van het nieuwge
bouwde huis van de landbouwers de L. aan
de Pootweg te Wagenberg. Aanvankelijk
men van oordeel dat de jongen uit
vsgierigheid het in de kamer waar hij
werkte staande geladen jachtgeweer had be
keken en dat daarbij een schot was afge
daan. Verschillende geruchten gaven de Ju
stitie echter aanleiding aan den Bredaschen
politie-deskundige den heer van der Schat-
te-Olivier op te dragen het gebeurde ter
plaatse te reconstrueeren hetgeen j.l. Maan
dag heeft plaats gehad.
Deze kwam hierbij tot de verrassende ont
dekking dat het uitgesloten moest geacht
worden dat de jonge Melisse zich zelf per
ongeluk zou hebben gedood. Een nauwkeurig
onderzoek werd ingesteld waarbij een der
gebroeders de ongehuwde A. de L. tenslotte
bekende het geweer te hebben willen ontla
den waarbij een van de twee schoten afging
dat de jongen doodelijk trof.
Uit vrees voor de justitiëele vervolging
had lijj daarover tot dusver gezwegen.
Men meldt ons uit Sprang (N.-Br.):
Dinsdagmorgen om c.a. 11 uur ontstond
brand in de boerderij van C. van Beek aan de
Berkhoog alhier. Onmiddellijk sloegen de vlam-
over op de schuur en de woning van W.
Kruif C.zn., die mede tot den c <nd afbrand
den. Het naastgelegen woonhuis bewoond door
J. Kruif wist men met twee stralen op de
aterleiding te behouden. Hier kon de inboe
del, welke niet verzekerd was, nog gered
den. Het huis heeft veel geleden. Ook werd
partij hooi, dat in de boerderijen was
geborgen, een prooi der vlammen. Enkele hooi-
korenschelven konden gespaard worden, ter
wijl eenig klein vee gered werd. Een en ander
is laag verzekerd.
LIJK OPGEHAALD.
Hedenmorgen is uit het I.aakkanaal aan
de Troelstrakade te Den Haag opgehaald
het lijk van een koopman die sedert Maan
dag j.l. werd vermist.
TREIN UIT DE RAILS
Dinsdagmorgen te 10 uur is op het sta
tionsemplacement te Haarlem het motorrij
tuig van een uit drie wagens bestaande
electrische trein, die naar IJmuiden vertrok,
en wissel uit de rails geloopen. Het rij
tuig kwam dwars over de baan te staan,
waardoor een hoofdspoor en een naastlig
gend mgeerspoor vernield werden. Het rij
tuig zelf werd niet beschadigd en was des
middags weer in de rails gezet. Het trein-
ipjoop 'opeuilBcjs uooS puoAjapuo jaa^-iaA
men de treinen in de richting Velsen van
andere perrons liet vertrekken.
Het oud-Kamerlid Braat voor
de rechtbank
De Rotterdamsche politierechter heeft den
60-jarigen landbouwer A. B., uit Hekelingen,
terzake van eenvoudige beleediging van een
ambtenaar in functie, veroordeeld tot f 100
subs. 20 dagen.
Verdachte, die van dit vonnis in hooger be
roep bü het Hof te Den Haag was gekomen,
beweerde, dat de geïncrimineerde woorden,
zooals deze in de dagvaarding waren gesteld
in een geheel ander verband zouden zijn geuit
De beleedigde getuige, de veldwachter van
Hekelingen, M., verklaarde, dat hy op 9 April
j.l. in de smidse van K. aldaar was gekomen,
waar ook de verdachte en eenige andere in
woners naar gewoonte de gebeurtenissen van
den dag kwamen bespreken .Getuige mengde
zich in de discussies en toen er op een zeker
oogenblik eenige heeren, blijkbaar notabelen,
voorbij de smidse kwamen, die zich naar het
gemeentehuis begaven, heeft hg zelfs de op
merking gemaakt, dat die heeren maar goede
sigaren rooken, terwijl zyn salaris gekort
Een en ander werd een Onderwerp van be
raadslaging.
„En hoeveel verdien jij hier wel?" vroeg
de verdachte aan den veldwachter, die zich
haastte het bedrag te noemen, zonder het
korting-percentage te vergeten. Volgens ge
tuige kreeg hij toen ten antwoord: „Zoo, da's
veel te veel, je doet er niks voor." Deze on
vriendelijkheid werd door getuige beantwoord
met de opmerking, dat verdachte tijdens zyn
kamerlidmaatschap vyf duizend gulden per
jaar opstreek en thans nog pensioen genoot,
zonder er ooit veel voor te hebben gedaan.
Ook deze opmerking viel niet in goede aarde
en werd aanleiding tot de geïncrimineerde
woorden: „Jou idioot, je bent gek, zenuw-
lyder, etc. etc."
Tegenover de pertinente verklaringen van
den aldus beleedigden veldwachter stonden
die van drie getuigen a décharge, den smid,
diens knecht en nog een politicus, die in de
uitlatingen van den verdachte niets beleedi-
gends bespeurd hadden; integendeel het was
de gebruikelijke Hekelingsche omgangstaal
en het debat was dan ook met wederzydsche
groeten geëindigd.
Op de vraag van den president, of er
geregeld over politiek in de smidse werd
gesproken, klonk het antwoord: „Ja zeker,
hoe zou anders bij ons de dag omkomen?"
Verdachte herhaalde niet rechtstreeks te
hebben beleedigd; het woord „idioot" was
door hem niet gebezigd, althans niet in dit
verband, wel zou hy hebben gezegd: „Man,
Hoogste stand te Blaavandshuk 772.6.
Laagste stand te Isa fjord 746.5.
Stand vanmorgen halftwaalf 770.3.
WEERVERWACHTING
Zwakke ot matige N. tot N.O. wind, neve»
lig tot licht bewolkt, droog weer, weinig
verandering ni temperatuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
De hooge drukking bleef in beteekenis
toenemen vooral op de Britsche eilanden,
maar ook in Scandinavië. De depressie bij
IJsland nam af en dalingen van beteekenis
worden niet gemeld, zoodat de toestand voor
de volgende dagen gunstig lijkt: een N.O.
wind met ochtendnevel en zonnig weer over
dag te wachten zijn. Ook in Duitschland en
Zwitserland is nu de regen opgehouden en
neemt de bewolking af. Aan de Schotsche
en Noorsche kusten waait nog krachtige
Z.W. wind en in Noorwegen valt nog regen.
Overigens is het bijna overal fraai weer.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 20.4 C.
13 SEPTEMBER.
Zonsopgang 6.31 uur, zonsondergang 7.20 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
13 SEPTEMBER.
Van 's avonds 7.50 uur tot 's morgens 6.02 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Rhefnfelden 3.50 4.24
Rreisach 2.87 3.67
Kehl 4.32 395
Max AU 5.60 4.75
Diedeshelra 3.12 0.00
Mannheim
0.73 0.75
0 96 0.76
-0.00 -0 27
0.00 l.«l
0.00 0.91
Vreeswijk lw 0.39 0,30
Westervoort 8.24 8,25
Deventer 2 08 2,09
Kampen -0.17 -0.12
Ejsden 45.75 45.78
Grevenbtctat 27.45 27.74
Venlo 10.72 10.70
Grave fsluls) 3.70 3,78
St Andries 0.54 0.69
Gorbum 0.00 0,00
Dordrecht 0.00 0,00
Fm
Coblens
Trier
K uhrort
Wesel
Emmerik
Dusseldorf
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
(Oude Amsterdamsche ttJd)
13 Sept
Delfzijl 1.38 13.44 HellevoetsL 5.16 17.35
Terschelling 10.58 23.22 Willemstad 6.12 18.30
Harllngen 11.40 23.55 Bronwersh. 4.28 16,47
Den Helder 9.15 21. 0 Zierikzee 5.05 17.14
I)muiden 5.19 17.37 Wemeidinge 5.28 17,40
Hoek v. Holl. 4.29 16.54 Vlissingen 3.33 15.47
8cheveningen 5.49 18.14 Terneuzen 4.06 16,20
Rotterdam 6.33 18.38 Hans weert 4.54 17,01
wat maak jij je toch zenuwachtig, je doet
s een gek" etc. etc.
De advocaat-generaal betoogde, dat welis-
aar erkend moest worden dat de veldwach-
ter als gezagsdrager geen deel moest nemen
politieke discussies en zeer zeker geen
critiek op honoraria en praestaties van nota
belen moest uitoefenen, maar dat een en
ander den verdachte geen recht gaf den veld
wachter, die toch in uniform,was, te belee-
digen.
Spr. verwierp verdachte's verweer, zeg
gende dat men zich in die kringen by het
toespitsen van kwesties juist van uitermate
korte zinnen bedient en de Hekelingsche rhe-
torica meer overeenstemming vertoonde met
de woorden in de dagvaarding gesteld, dan
met die door verdachte, thans genoemd, Spr.
vroeg het hof de boete te bepalen op f öQ
subs. 10 dagen.
iMr. Nijgh uit Rotterdam wees op ver
dachte's veertienjarige parlementaire erva
ring, die het alleszins aannemelyk maakt,
dat hy juist in momenten, waarin een andeo
zich opwindt, naar lange, breedgerekte zin
nen zoekt om zijn bedoeling duidelyk te ma
ken. Daarvan worden dan maar gedeelten!
opgevangen, die beleedigend kunnen klinken*
Uit de verklaringen van de getuigen k dé
charge is duidelyk gebleken dat men hier met
een alledaagsche discussie te doen had, waai
by men uit elkander ging zooals men geko
men was, dus zonder persoonlijke veete. Plei
ter achtte den opzet om te beleedigen niet
aanwezig en concludeerde mitsdien tot vrij
spraak.
liit het Sociale Leven
DE ARBEIDSVOORWAARDEN IN HET
BOUWBEDRIJF
Staking van de heiers?
Door den Alg. Ned. Bouwarbeidersbond,
den Ned. Chr. Bouwarbeidersbond en den
R.K. Bouwvakarbeidersbond, is evenals vo
rige jaren gepoogd, nadat de arbeidsvoor
waarden van het bouwbedrijf waren vast
gesteld, dit ook voor de heiers tot stand te
brengen. Herhaalde malen is hierover met
de werkgevers gecorrespondeerd, zijn be
sprekingen gehouden, alles evenwel zonder
resultaat. In verband daarmede is gister
avond door den Alg. Ned. Bouwarbeiders
bond besloten, om de werkgevers in het
heiensbedrijf deze week nog gelegenheid te
geven, de overeenkomst te teekenen en wan
neer hieraan vóór, of op Zaterdag 15 Sep
tember niet is voldaan, Maandag 17 Sep
tember den arbeid niet te hervatten. De
overige bouwvakorganisaties hebben over
eenkomstige besluiten genomen.
Mijnheer Pimpelmans gaat paardje rijden
door G. Th. ROTMAN
55. Het gevolg was evenwel, dat de hand
wagen tegen het eerste paaltje het beste
bleef steken; het touw sprong met een knal
in tweeën en de wagen kwam met zijn in
houd in de haven terecht, terwijl de schim
mel doorholde of er niets aan de lucht was.
De knecht, die bij den wagen hoorde, stond
al spoedig met verwezen oogen in het borre
lende water te staren.
56. Een gedienstige voorbijganger haalde
een dreg. Maar wat hij opvischte, was niets
clan. platte, leege zakken. „Schei er maar
uit!jammerde de knecht, „er zat zout in!"
En na een laatsten droevigen blik op het
water, waar de visschen, dorstig van het
zoute water, zenuwachtig omhoog sprongen,
ging dc arme man naar huis...
(Wordt Vrijdag vervolgd}
