MAANDAG 27 AUGUSTUS 1934
EERSTE BLAD PAG. 3
Firma C. JöRG Sr. UTRECHT
OPGEPICHT 1819 SCHOtJTENSTR. Nr. 7
TOGA'S - HEERENKLEEDING
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Bedankt: Voor Makkuin, J. R. Hom
mes te Zuidvvolde (Gr.).
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Bolsward, als pred.-
Evangclist (Herv. Ver. v. Evangelisatie),,
ds. H. S. van Rijs te Viancn.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Cand. J. H. Jansen, van Rotterdam,
hoopt Zondag 30 Sept. a.s. te Zy2 uur zijn
intrede te doen bij de Ned. Herv. Kerk ie
Batenburg, na des morgens (IOV2 uur)
te zijn bevestigd door Ds. G. H. .Wagenaar
yan Rotterdam.
Ds. W. BRONGER.
Ds. 'Bronger, de predikant der Geref. Kerk
te Eentheim in Duitschland, bericht
ons, dat hij geen. emeritaat heeft aange-
yraagd, zooals in ons blad van SO Aug. was
gemeld, doch eenigen tijd ziekteverlof heelt,
JUBILEUM Dr. W. J. M. ENGELBERTS.
In de O.udo Kerk te Araste r dam, het
oudste bedehuis dor hoofdstad, heeft do
nestor der Amsterdamsehe Hervormde pre
dikanten, Dr. W. J. M. En gel b erts. zijn
40-jarig ambtsjubileum herdacht. Het was
een volle beurt, waarin de jubilaris Zondag
morgen optrad, die werd bijgewoond door
den burgemeester, Dr. W. de Vlugt, en door
den garnizoens-commandant, majoor W. A
Boswijk.
Als tekst bad spr. gekozen de woorden
uit 1 Cor, 15 10: „Door de genade Gods
ben ik dat ik ben". Door de ontvouwing
ivan dit tekstwoord heen vlocht spr. menige
herinnering. Zoo dacht hij aan het uur van
zijn bevestiging in het vriendelijke dorps
kerkje zijner eerst0 gemeente (Bcrgschen-
hoek), waar zijn vader hem in het ambt
bevestigde. Opgevoed in de pastorie» sober
en vrij streng, maar waar de liefde niet
ontbrak, geveelde spr. thans nog behoefte
om hulde te brengen aan de nagedachtenis
zijner godvruchtige oudexs. Al stam ik, zei
spr., uit een prcdikantcngeslacht, aanvanke
lijk wilde ik naar Delft of Breda, maar ten
slotte werd ik toch liever predikant en geen
ingenieur of officier.
Jezus Christus in het oentrum.
In het centrum mijner prediking, zette
Dr. Engelberts uiteen, heelt steeds Jezus
Christus gestaan, zooals ik dat bij de toe
lating tot de Evangeliebediening beloofd
lieb. Ik heb Hem gepredikt naar de in
spraak van mijn hart en in aansluiting van
mijn aard en temperament, zonder oogen
diensten of menschenbchagen, uit groote
liefde tot het ambt, hetwelk spr., wanneer
hij nog eens kon beginnen, wederom zou
kiezen, Zoo lang hij, verklaarde de jubila
ris, zich nog krachtig gevoelt naar lichaam
cn geest, zal hij voortgaan, maar de eerste
symptomen van zwakte zullen hem plaats
doen maken voor jongeren, die bij honder
den gereed staan.
Sprekende over de ingewikkelde kerke
lijke omstandigheden, zeicle. spr. -het-ftpei te-
juichen,- dat de Kerk.,zich. aneer dan voor
heen do socialo .noodan aantrekt.
Ten slotte richtte de jubilaris zich tot de
gemeente, in "herinnering brengende zijn
intrede bij de Amsterdamsche gemeente op
14 Mei 1905. Den burgemeester en den
garnizoenscommandant betuigde dr. E. zijn
erkentelijkheid voor hun aanwezigheid en
legde er den nadruk op, dat met het gezag
met mag worden gespeeld, wijl het Gods
£<?*ag "ia.
Aan het einde van den dienst zong dc
gemeente toe Psalm 1343, waarna in het
koor der kerk een druk bezochte receptie
aanving.
Namens den Kerkeraad sprak ds. H. G.
iW. Bricdé; ook de autoriteiten drukten den
jubileerenden pastor de hand.
Te zijnen huize was in de middaguren
eveneens groote belangstelling voor het feit
Van den dag. Het eerste telefoontje kwam
's morgens reeds uit Den Ham de tweede
gemeente terwijl voorts tal van brieven en
telegrammen ook uit Ned.-Indië en de Ver-
eerugdc Staten, dr. Engelberts waren gezon
den. Vele bloemen en geschenken sierden
de woning aan de Gelderscliekade.
BOETEKLEED EN HARNAS.
In onderscheiding van Ds. P. W. Dam,
'den Chr. Geref. predikant te Onstweddc-
Mussel, wiens brochure wij destijds heb
ben aangekondigd, hebben zijn bestrijders
(Ds. I de Wolff, C. G. Ottevanger en M.
Walswecr) niet het boetekleed aangetrok
ken, doch zijn zij „Gedwongen tot den strijd
in 't harnas" met een tegen-brochure geko
men. Meer dan locale beteekenis kan men
aan dit onverkwikkelijk dispuut nauwelijks
hechten, reden waarom wij volstaan met de
aankondiging ook van dit vlugschrift.
KERKBOUW.
De bouw van de Gereformeerde kerk 'te
Doorwerth (gem. Ren-kum) is door den
Kerkeraad der Geref. Kerk voor f 15118 ge
gund aan firma Woudstra en Draaisma,
wien tevens de bouw van kosterswoinng is
gegund (voor f 2800). Mot dit werk wordt
reeds deze week (Maandag 27 Aug.) een
aanvang gemaakt.
NIEUWE HERV. KAPEL TE APELDOORN,
Aan de Asselechestraat te Apeldoorn is
met krachtige financieelc steun van de le
den der Herv. Kerk aldaar een nieuwe
Herv. kapel gebouwd. Van deze kapel, die
Dinsdag a.s. in gebruik zal worden genomen,
laten we hier een korte beschrijving volgen.
Op 24 Febr. j.l. werd de eerste steen ge
legd. Van buiten gezien maakt het kerkje
een rustige cn voornamo indruk. Om het
hcele gebouw hoen kunnen de auto's heen
rijden. Op de kapel staat een torentje met
luidklok en electrisch uurwerk. In den
hoofdingang trekt allereerst de aandacht
een plaquette, welke betrekking heeft op de
eerste steenlegging. In de vestibule bevin
den zich links en rechts de trapopgangen
naar de galerij,
Drie hoofdgedachten.
Tn den bouw spreken drie hoofdgedachten.
Allereerst loopen in de zijwanden de lijnen
der zijmuren volkomen ineen met die van
de kap en geven dus niet alleen een idee
van enn doorloopendon opgang van de aar
de naa- boven, maar bovendien ontmoeten
drae lijnen elkaar boven in 't gebouw in
den spitsboogvorm. De kapbcklceding is uil
gevoerd in bruine Masonite.
Op den achtergrond staat de preekstoel,
lie verdeeling yan verschillende vakken ir
drieën, die de Drie-eenheid symboliseert,
voert liet oog als vanzelf naar liet middel
punt van het spreekgestoelte,.
De derde symbolische gedachte is uitge
drukt door liet hoofdraam, dat in gebrand
schilderd glas het Hemelsche Jeruzalem
laat zien. In elk der raamgroepen is mid
denin een gebrandschilderd raam aange
bracht, dat Bijbelsche gedachten symboli
seert. Boven het spreekgestoelte ziet men in
spitsboogvorm de orgelgalerij.
De afmetingen van het kerkgebouw zijn
24 bij 12.20 meter.
De verlichtingsomamenten zijn geschon
ken door de Vereeniging „Verjaardag".
Achter het gebouw is een spreekkamer
cn een catechisatielokaal.
1-Iet werk is uitgevoerd door den aan
nemer J. W. Wassink onder architectuur
van den heer T. G. Slijkhuis,
DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND.
Volgens authentieke berichten, zoo meldt
V. D. uit Berlijn, zijn „rebelsche" geeste
lijken der Evangelische kerk door de ge
heime politie gearresteerd.
Den geestelijken van wie bekend is, dat
zij opponceren tegen de leiding van de offi-
cieele Duitsche protestantse!"? kerk door
Rijksbisschop Ludvvig Mueller zijn drie vra
gen gesteld.
Deze vragen waren: Hoe is T\v houding
tegenover Rijksbisschop Mueller?; Hoe is
Uw houding tegenover de nationaal-soeialis-
tische regeering? en !Ioe beoordeelt U het
Arische principe?
Schoolnieuws.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
iBenoemd tot tijdelijk onderwijzeres aan
3 u.l.o afdeeling der Minister De Visser-
school te Ma a s s 1 u i s, mcj. S. Wouters
te Rij s wij k (Z.-H.).
Tot tijdelijk onderwijzeres aan de Chr.
School ie Oude Tonge is benoemd mej.
H. M. Verhoeven te C a p e 110 (Vrij»
Aan de Herv. school te B e r 1 i k u m (Fr.)
(hoofd G. Nauta) is benoemd tot onderwij
zeres mej. G. Smit te Oud-Schoone-
beek.
Benoemd tot tijdelijk onderwijzer aan de
Keuchenisschool te O u d-Be yerland de
heer J. A. van Willigen te Gouda.
Tot hoofd der Chr. Bewaarschool te
Hock van Holland, die Maandag 10
Sept. a.s. zal worden geopend, is benoemd
mej. Va 11 der Waal te l apendrccht.
Tot tijdelijk onderwijzeres aan dc Herv.
School te And cist is benoemd mej. C. J.
van Immerzeel to S1 ij lc-Ewij k.
Aan de school voor Chr. Nat. Onderwijs
te I-Ioor n is benoemd als' kweekelinge met
akte mej. G. v. d. Water te Hoorn.
Schaakrubriek.
HET TOURNOOI TE LENINGRAD
De stand is thans*
Kmoch i; Romanowski 4; Euwe 3^;
Rjoemin 3V£ X; Kan 3: Joedowitsj 2% X;
Alatortsef Z1/*; Rabinowitsj 2V2 X; Lewen-
fisj 2X; Botwinnik 1 X X X; Tsjechower
1 X X; Lissitsyn X X.
X Afgebroken partijen.
Uit Oost-lndie
DE WERKING VAN DE MERAPI
JOG JA, 25 Aug. (Aneta). Nadat dr. Stehn,
hoofd van den Vulkanologischen dienst in
Ned.-Indië, een onderzoek naar de werking
van den Merapi had ingesteld, verklaardo
hij, dat, indien de lavaprop met dezelfde
snelheid blijft stijgen, binnen zes tot acht
dagen ccn bres zal zijn bereikt, waarop de
lavastroomen zich wellicht een weg naai
de vlakte zullen banen.
ECONOMIE EN FINANCIËN
Het Rapport der Commissie ter formulee
ring van-een voorstel tot wettelijke rege
ling der toelating tot de eerste klasse eener
hoogere burgerschool met 5-jarigen cursus,
heeft algemeene belangstelling gewekt In
de pers en de vakbladen zijn er reeds vele j
artikelen aan gewijd. Sommigen begroeten j
het ontwerp met ingenomenheid, anderen
weer kanten er zjch scherp tegpn. Doch
slechts weinigen zijn.er onverschillig tegen
over gebleven. Dit bewijst, hoezeer de on-
derhaV-igo materie d'o betrdkkon instanties
ter harte ga'at". -
- Uit de "onlangfe'in ons blad gepitbiiëëërde
artikelenreeks betreffende de internationale
onderwijscohferentie tc Gcnève heeft de
lezer kunnen zien, hoe het probleem van de
toelating tot de middelbare scholen niet
alleen in ons land, doch ook in vele andere
landen in het centrum der belangstelling
staat. Uit de bespreking van dit onderwerp
te Genève is gebleken, dat de Nedèrland-
sche Commissie bovenbedoeld, in haar voor
stellen schier met. alles heeft rekening ge
houden, wat te Genève aangevoerd werd.
Wanneer men dnarbij bedenkt, dat liet Rap
port der Commissie reeds werd gepubli-
ceerd, voordat de conferentie te Genève
aanving, kan men niet anders doen dan de
scherpe blik en de werkwijze der Commis
sie bewonderen.
Na het uitvoerig communiqué, hetwelk
wij onmiddellijk 11a het verschijnen van het
Rapport hebben afgedrukt, schijnt het over
bodig thans nogmaals op den .inhoud van
het Rapport nader in te gaan. Wij volstaan
derhalve met te Vermelden, dat het is uit
gegeven door de Algemeene Landsdrukkerij
te 's-Gravenhage, als bijlage bij no. 3 van
de Mededeelingen van bet Departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. Het
Rapport |s afzonderlijk verkrijgbaar gesteld
(prijs f 1*5).
VOLKSONDERWIJS
De algemeene vergadering der Vereeni
ging Volksonderwijs z.al 4 en 5 November
te Ütrecht worden gehouden.
„WAAKZAAM BLIJVEN."
Anders van opzet, maar niet minder hout-
snijdchd dan de brochure Van den lieer dc
Zeeuw, is die van Ds. C. A. Vreugden-
h i 1 over ons Chr. onderwijs. Met keur van
bewijzen wordt de noodzakelijkheid van het
Christelijk onderwijs en de handhaving der
School met den Bijbel aangewezen en. elke
aanvaller krijgt zoodanig tegenbescheid, dat
het hem niet mogelijk zal zijn, van b c v r c-
digond antwoord te cjiencn. Ook dit pro
pagandageschrift voor de Chr. school moge
door verlaagde prijzen bij groo
te r e aantallen zij n zegen rij k werk
verrichten in den nog lang niet geëindigden
strijd tusschen den Geest des Heeren en den
geest, „die steeds ontkent".
EXAMENS
TEEKENEN M. O.
DEN HAAG. Gesl. de heeren G, Frangoya en
J M. Jansen te Amsterdam cn K. Hoorweg te
Brjedle.
HOOFDAKTE
ARNHEM. Geëx. 3 vr. en 5 jnann. caind. Gesl.
mej. W. F. M. SOherJon to Ingun en de heer IJ.
BINNENLAND
De clearing met Duitschland
Ver'englng van de overgangsperiode?
Blijkens mededeeling van de Nederland-
een e Bank is het bedrag van 15 millioen
Mai'lc, dat, volgens de betalingsregeling met
Duitschland in den tijd van 15 Augustus
tot 1 Scptoinbcr op het Sonderkonto van de
Nederlandsche Bank bij de .Duitsche Reichs-
banlc nog mocht worden bijgestort, bereikt
op 25 Augustus. Practisch staan dus thans
de betalingen van Duitsche handels-debiteu
ren stop. Het is vQn het grootste belang
van nu af na lo gaan, hoe het betalingsver
keer met Duitschland zich zal ontwikke
len. In het vrije verkeer zijn geen deviezen
meer te verkrijgen, zoodat eigenlijk de Nc-
der'andsche export naar Duitschland niet
meer wordt betaald.
Intusschen hebben do Nederlandsche ex
porteurs zich reeds 10 dagen geleden, onmid
dellijk nadat bekend werd, dat nog slechts
15 millioen Mark op het Sonderkonto kon
worden gestort, gehaast hun Duitsche afne
mers tc verzoeken, ten spoedigste op het
Sonderkonto te storten om van betaling
verzekerd te zijn. Men kan dus wel aanne
men, dat thans het grootste deel van den
export naai' Duitsohland is betaald.
Er resten tot September a.s. nog 5 dagen,
voor de overgangsperiode ten einde is. Zoo
als de stand van zaken zich thans laat aan
zien, bestaat er groote kans dat voor dien
datum nog geen overeenkomst tusschen de,
beide regeeringen zal zijn bereikt. Door ver
schillende omstandigheden maakt men met
de onderhende'-ingen geen al te groote haast.
Men neemt dan ook aan, dat de huidig-»
overgangsperiode zal worden verlengd en
dat andermaal oen bepaald bedrag op het
Sonderkonto van de Nederlandsche Bank
zal kunnen worden bijgestort.
Over de vraag, wanneer de ondernandenn
gen met Dnitochland zullen aanvangen en
"of deze eenige kans opleveren, dat een be
vredigend accoord zal tot stand komen, valt
thans nog niets to zeggen.
WESTJ4.t!B3GHE FTPQTHEEKBANK
Aflomlnll van 6 pandbrieven
"ii directie der N.VI:wo»U.ota«d>eHrwthMjs-
Da.nk bericht, Jat. voor zoover zij met reeds
vroeger zijn uitgeloot, do hieronder genoemde
6'% pandbrieven worden afgelost a pari,.^bo-
ROERMOND. Gei
J W. Bonsel. Sittard; W.' L E'
icht; S. Henny. Brumssuin
Den Haag
d. Ges.1. d
L Ever
D. Vonde:
WISKUNDE L.O.
DE5N HAAG. (24 Aug.). Gesl. de heeren F M.
Cohen. Winschoten en M. Hoekstra. Lutkewie-
rum _1 (25 Aug.). Gefil. de heer 31. Bos Czn te
Bolsward.
HANDENARBEID
EINDHOVEN. Geëx. 1 vr. en 6 mann. cand.
Gesl dc dames I. H. Jansen. Verden: J J. W.
H. Moo*s«dörff. Angelo: en de hoeren J. Hut»
kroesbeek: H.
Sutphen: P. V
..ermede geëindigd,
celd por 15 Sopt. i
bijbetaling
«tuJcicen moeben "voorzien zijn
ooi' niet verschenen coupons en zijn als volgt
gemerkt: van 1000 scrlo N nos 12001
met 16100. van 500 serie O nos 1251A
met 1600B en van ƒ100 serie P nos 40IA
met 420K. Zij houden derhalve op rente to dra
gen 15 Sc-pt. 1984. Houders van bovenbedoelde
aflosbaar ges teil de stukken l^unnon dezo reeds
van bedien af tot 20 Sept. a.s. omwisselen
4 Sfe pandbrieven t 100
DE RUBBERINDUSTRIE
IN NEDERLAND
Machtige opleving in 1933
Het Centraal Bureau voor de Statistiek pu
ceert c., Ie cijfers omtrent de rubberlndus
in ons mud. lm de opgaven zijn begrepen
Blijkens de gegeven cijfers verwerkten in de
Jaren 1921/25 11 fabrieken gemiddeld 7S1.000
Kg. ruwe rubber per Jiiar; ln 1929 werd
1.000.000 Kg. overschreden en in 1933 werden
2.358.000 Kg. verwerkt. In hetzelfde tijdvak
stoog het aantal geproduceerde rijwiel-buiten
banden van 1.447.000 tot 2.943.000 en van bl
banden van 396.000 tot 2.139.000 stuks.
Hieruit blijkt een machtige opleving van de
rubbernijvergeld in 1933. In 1932 had hot
brulk van ruwe rubber 1.598.000 Kg. bedr;
en werden 2 435.000 bulten- en 1.732-000 bin
banden gefabriceerd.
De waarde van liet rubborverbruik hield
dc regelmatige stijging van het verbruik.
gens de prijsbeweging, natuurlijk geen gelijken
In de jaren 1921/25 bodroeg de waarde
het verbruik gemiddeld 3.130.000 per Jaar.
wijl in 1932 de waarde hiervan tot 1.890.000
was teruggetoopon; In 1933 blijkt do waarde
van het verbruik echter weder tot 2.220.000
gestegen,
De waarde van den afzet bleef tamelijk
stationair. In de j. 1921/25 bedroog deze ge
middeld 6.290.000 por Jaar en steeg in dc jaren
ïno? en, \929 tot lets bovcn d° 7.000.000. In
1932 volgde evenwel een vrij scherpe reactie,
nl. tot 4.800.000, waarop de afzet lai 1933 weder
tot 5.C20.000 steeg.
Do export wijst echter een zeer sterken terug
gang aan. Werd In dc jaren 1921/25 gemiddeld
voor 2.250.000 uitgevoerd, In 1932 bodroeg do
",r"" er_ nog «JecOita ƒ1170.000.
'aderde tot
;e in 1933 nog vei dor
-100.1
KOLONIËN
DE EERSTE BANDENFABRIEK OP JAVA
Binnen een jaar wordt met de
productie een aanvang gemaakt
Wij meldden reed* eenige bijzonder
heden over de op te richten eerste lucifer:
fabriek op Jaivn. Thans berichten de Indisel
bladen het volgende oner do eerste Bander
fabriek (Good Year) op Java:
|1B„» u„ cnre.lB p.uats Ned. Indië
doch ook Bui lach Irnd'lë e.p wellicht ook China
terwijl ook afzet in Europa mogelijk is. indien
vrx nhth m[Jlns op 'let 1,01 opweegt tegen dc
Voorloopig' worden er 60* arbeiders in dienst
genomen, terwijl instruct! w is gegeven om
Amerikanen nis voormanm b aan te stellen.
Indien het noodlg is, dat de productie Icordl
verhoogd, dan zal deze gel ooi gemeohanJaeerc
worden, daar de grootere onizet dan de hoogere
kapitaal- kosten goed zal nu ken.
Het feit. dat de nieuwe Gi iod Year's Bande
fabriek, ondanks de zeer gi oote activiteit v.
de burgemeesters van Butav a en Bandoeng,
Buitenzorg wordt gepluut»t. vindt zijn oorzai
in d«n nbsoluton klimaats-» isch, waarbij ni
- - -t, dat Batavia en
Bandoeng een schommelend vochtigheids-per
centage hebben. Bij Bandoeng is dat neg Kit
hoeft gekoeld te worden.
Aan doze beide eischcn voldeed Buitenzorg
het best,
BUITENLAND
DE BELGISCHE
BANKREORGANISATIE
Pijnlijk gevolg van
het verwoestend
Dejlatieproces
Volledige scheiding tusschen
Deposito- en Financieringszaken
Ingezonden Stukken
.(Buiten verantwoordelijkheid der redactie),
einde het verwoeisten.de deflatieproces t&gen te
gaan. Dr R. v. d. Valk schrijft over de Belgi
sche regeeringspolitlek en de hervormings
plannen voor het bankwezen ln dei Ec. Stat. Bcr.
het volgende:
De zwakke plek ln het Belgische bankwezen
Is, dat de banken, naaat de indirect© deel- i
leming in ondernemingen, -waartegenover
roote eigen middelen staan, het bedrijfsleven
-ok hebben gesteund door veiileening van
redüeten in rekening-courant, dite in wezen
-oor een belangrijk deel niets anders dan
•eamtlclpeerde e miss leer edicten waren en waar-
egenovor slechts op beperkte schaal eigen
^'djlelen staan, Hot^ grootste gedeelte van dezo
J deposito's en
uit termijn-
VERVROEGDE PENSIONNEE RING VAN
RIJKSAMBTENAREN
Geachte redactie.
Weinig kon ik vermoeden, dat, nadat ik mij*
stukje geschreven had pver vevvroegd pen
sioen, ook de „Haagache Post" ln het no. var
11 Augustus een artikel bevatte, met als hoofc
„Gestrande Jeugd", waarin ik o.a. ook dit las
dat de Ned. Mij voor Nijverheid en Handel, al-
laging van den pensioengerechtigden leeftijd
had aanbevolen als één der middel-
jeugd aan arbeid te helpen. Dat wil
gen. dat er meerderen met mij he
middel zien.
't Verwondert mij wel, dat op mijn schrijven
goen critlek is losgekomen. Zijn allen het ei
dus over eens? Laat er dan, zou ik zeggen
niet langer mede gewacht worden en het eei
vingerwijzing zijn voor de regeering om ooi
dit middel aun te grijpen tot leniging van dei
nood der gestrande Jeugd. Dit is een probleem
dat door allen besproken moet worden,
't Gaat om de toekomst van onze jonge men-
iredieten word vonleond uit
hoewel een deel hiervan wee
deposito's bast-aat, look ons
niet1 be-paald gezond.
hot geheel g-oen -
ictle
-egeering bleak, d-at
tieten bei
de bai
:el als
Dit beteekent intusschen m-og niet, dait het
Belgische bankstelsol als zoodanig volkomen
gefaald heeft. Van eon ddbaclc ls immers geen
eprake.
Volgens do regeering was liet grootste be
zwaar, dat do Belglaohe banken. tengevolge
\an de bevroren credleten, aan hot bedrijfsleven
goen nieuwe middel enk nden toevoeren. Doch
dit bezwaar kan nimmer tegen hot Belgische
banksysteem pleiten. Immers, do banken in
Nederland, dio op een zeer groote liquiditeit
kunnen bogen, staan ook afwijzend tegenover
het verleenon van nieuwe credieten op groote
sahaal.
Deze afwijzende houding van de banken ligt
niet in do eerste plaats in het banksysteem als
zoodanig, maar In de deflatiepolitlek, die, in
dien althans de regoerlng op de eon of andere
wijze do prijzen niet corrigeert, moet leiden
tot een voortdurende dall-ng van allo waardeu
tot een bepaald punt, waarop een nieuw even
wicht wordt verkregen. Zoolang dit punt eoht r
niet bereikt is, zal elke bankier huiverig
tegenover een nieuwe credlet\erloenlng staan.
In dit opzloht vereohllt de toestand in België
niet van die in Nederland en Frankrijk. Alleen
is e/ een venschll In den gyaad van liquiditeit
tus.-chen dc Belgische en de Nederlandsche
Do o-ngekende deflatie heeft namelijk de
Belgische banken buitengewoon sterk getroffen
Het grootste deel van do effectenportefeutlle
van do twee grootste banken van het lanJ
bestaat uit aandeelen in industrieën van pro-
dustiomlddelen en uit aandeden in koloniale
ondernemingen. Doch de Belgische banken be
zitten voldoende middelen om liquiditeit en
solvabiliteit te hand-haven. Dit zou echter, In
dien de crisis nog verder zou aanhouden, ge
paard moeten gaa-n mot een afstooting van
haar belangen, die dan misschien voor een
g;root deel In bultenl-nn-dsche handen terecht
zouden komen. WIJ weten niet, of dit gevaar
dreigde, maar hot ls te hegrijpen, dat het
Intreden vam een dengolijken toostand ln het
^'©lfiïn-g van h-et land vermeden moest worden;
oi Hoe-tilt ook zij, de Innige bet-rek-ki-ngent tuss
scheti-qbanken fin lodWtojJe ii>,-, Belgiëeep
vfersohljriAtf-r, "dóf ree-rtv-i' een"'ce-uw óud Js
lieoft gele-ld tot gevolgen, die bij een voor-
ziohtig-or bol-ald voorkomen hnd-den kunnen
wordien. Ook in België hebben de banken, even
als ln Duitschland, de Vor. Staten en Oosten
rijk, n-iot voldoende de grenzen van haar
flnamcleeJe maoht ln acht genomen. Hetgeen ln
de laatste jaren ln België hooft plaats gevon
den, is niet bevorderlijk geweest, noch voor hot
bedrijfsleven, nooh voor het bankwezen.
De goheole geld- en kapitaalmarkt In België
ondervond de nadoelen van het b&vriezen van
de Indiustrleele credieten. De gold- on kapitaal
rente bewoog zich op een to hoog peil. Aan
den anderen kant moet men niet u-it het oog
verliezen, dat de prijsdaling in doze crisis af
metingen heeft aangenomen, die In de geschie
denis ongekend zijn. Bovendien behoort België,
berekend per hoofd van dc bevolking, tot de
bel-angri jkste exportlanden ter wereld, waar
door het uiterst zwaar getroffen is door de
protectionistische vloedgolven van de laatste
jaren. Dat de groote banken in België zich
-.n dan lts deze stormen, hebben kunnen ha-nd-
Ls dan dal
rijst, dat het bai
vele amdere landen.
1 deugdelijke
Een iuridische scheiding
De Belgische regeerIng heeft intuasohen, met
het oog op de ongunstige positie van de geld
en kapitaalmarkt, besloten, de banken te ont
lasten van haar bevroren credieten. ind-len zij
een schelding niet administratief. maar
juridisch voltrokken tu-ssohen de deposito-
en financleilngszakcn.
De scheiding tusschen deposito- en fin'ancie-
ringszaken beteekent een verdere stap naar een
wijziging in het bonksteOfiel, die reeds eerder
was waar tc nemen. Want zoowel de Crédit
Anytrsois als de Algemeene Bankvereeniglng
hebben tengevolge van dc in hot begin va
crisis geleden verliezen ecu aparte muatschi
opgericht, waurln zij nl haar industr
deelnemingen hebben Ingebraoht. Ook dc
Banque do BruxellM la In dozo rlohting gegaar
door oprichting van de Compagnie Beige poui
lTndustrie, waaraan een belangrijk dee-1 var
haar. deelnomingen is overgedragen. Daarnaas
bezat zij echter nog vele directe deelnemingen
Het minst ver ls de Soclété Générale gegaan, die
weliswaar verschillende participatie-maatschap-
-ntroleert, die zich tot bepaalde gebieder
Indien de Belgische bn-nkon zich aan dc voor
schriften van do re-geerln-g onderwerpen hel
is nog nie-t be-kend, welko banken dit zuller
doen dan guat het bankwezen in een rioh-
ting, die wij als een noodzakelijke evolutie be-
Do Belgische banken, die zich aan de ge
noemde financieel-© manoeuvre onderwerpen
worden zuivoro deposito-banken, terwijl daar
naast financieningöbanken ontstaan.
pijen controleert, di
beperken, hetgeen i
DETERDING IN DE V. S.
Hot petroleumsurplus binnen
twee jaar verdwenen?
De president van de Kon. Petroleum heeft
bezoek geibrac-ht aan do V. S. ter bostudeerlng
van de pebrolcuimslua-tie. O .ui. had hij een o
houd met President Roosuvell. Thans is
petrok-umma-gnaat weer uit do V. S. i
Europa vertroltk-en. Voordat hij aan boord
de Aqu-itanltt stapte, deelde Detcrdln-g it
d-at na een korte periode van samenw&r!
over de gehee-lc wereld, de surplus-petrolé
voorraden binnen twee jaar verdwenen zul
len zijn.
Sir Hcn-ry Dete-rdlng voe-g-dc hier nog aan
d-at het totale surplus aali beschikbare petro-
bed-roeg.
REORGANISATIE VAN DE N.R.A.
Binnen 14 dagen
De laatste dagen gingen hardnekkige geruch
ten, dat tu-sschen President Roosevelt cn Gene
raal Johnson een hevig
rezen over dc N.R.A. Thans wordt uil Washing-
gemeld, d-at
"nlluwT .vr
tul worden i
ze pensioenwet niet uit k
e geen 65 jaar zijn. n
weg geweekt waren, 't Gas.
plaats komt
Geaohto redactie
we do function
ilet
>o^ ops-chroe-
5. Vervliet: Pax, i
Waya, v d Abeele: Drachenburg. Schulz:
raïlda, Wiliaert: Adoma. Nevejan. Hecopile. van
Maren Comptoir 6. Ullrich: Junior 13. Muters,
Llovd 24. Glaser: Rheinfahrt 93. Gimber: Jlar-
tha Dangez. Baay. Pierre. Wendt: Haspengauw,
de Wachter; ConstanUa. Wflcitmans: St Gerard.
Verbaecken: Chama. Verberght; Amandine. 31i-
Chiels; Eben Haezer. van Strijdonck: Carnegie,
Verberght.
EELGIE1- st. Amstel 8: st. Telegraaf
ün en Schelde 15; Cori. H.
Tempelaars; Rosa. Broekai
Variable, van
HL Damne; Goeben,
Tornado. Gyssels; Terneuzen 2T. Bon-
dewel; Pieternella, v d Klooster; Vertrc
leunisseEra, de tamper Henri. Oom; Jojcph.
d Heijden; Rosalie, van Eteenhoven: Jatn,
Geervliet; Mannheun. Beclshaua; Mededinger, v.
Wijngaarden; Jacjo, Heek: Macte Animo, v d
Putten: Anna, Kieboom, Penelope. Hay; tt-vlgne
Torner; Ster der Zee. Bauwelaarts: Julia, de
Decker; Comptoir 4. Nusebaum; Astarte. Rlezen
acker; Diar. Popplieer; Edelweiss 17. Schlndt;
Baden 59. Leutz; Maria, van Messem: Diana,
sula. Francais; Bety. de Reus; Brabo, Ver-
Cap; Arbon. 3rerberght; Liselolte. Krlessels: bfl
beeck; Morgenrode 2. Maas; Malnz, Walker-,
ling; Henri, Smits; Maja, Takoma.
LOBITH, 25 Augustus;
Gepasseerd voor 'a middags 12 uur en bestemd
promo th
n, d-le vertrouwd ls mi
van ha-ar hoogere chel's en dus die
ou kunnen bezetten,
g met enkele woorden uit het doo
aangehaalde stukje uit de „Haagsohe
ir gezegd wordt: „Maatschappelijke,
politieke, economische, etnische vraagstukken,
'dit probleem gemoeid. Aan dit aoclaial-
geiheele volk,
ïooren te ge-
■■■■■■HHhng.
tlonale maatregelen .zou het waard zijn. Hulde
die inzien, dat stilzitten onverantwoor
delijk zou wezen, 3Ien onderzoeke en gebruike
bestemming, ha
maatschappelijke^ leve
plaats in het
wij de toekomst'
reien ga ik volkomen accoord. Deze
worden. En
ibllek besproken
liefst zoo spoedig mogelijk,
ize peTs gev©_ oo'; hierin a.an onze men-
>t den tegensta»-
sc kan bespreken.
EEN RIJK SAMT EN AAR
Don Haag, Augustus 1934.
Boeken en Geschriften.
Dit boekje bevat oefeningen voor de 4e, 5e,
e cn 7e klasse der lagere school met de be-loe-
ing om spoedig de nieuwe spelregel* to kun-
en toepassen. Het geeft de regels volgens het
ieuwe spellingsbeslult en bUbehoorende oefe-
Dat ln een maand tilda reeds een tweede
oodig was, bewOat wel, dat dit werkje
bruikbaar blijkt t
zbn.
Handelsberichten
AMERIKAANSCHE MAEKTEK
NEW-YORX, 25 AUGUSTUS
TARWE. No. 1 Manitoba '92%et> ^'92
No. 2 Harde winter 114lnvi
Roode whiter 109Mj. 109%
85%. S4Vj
MAIS. No. 2 Mixed Wost
ROGGE. No. 2 loco
MEEL. Springclear 7.25
KATOEN. De tormllnmarkt opende pril:
dend en 6 p. lager daalde op depêches u
Plaat- vonden, doch de markt liep terug o
genomen hedgeverkoopen door het Zuiderx
0telde zich op dekkingen cn matige aunki
daalde op hernieuwd^ hedgeverkoopen en
nauwelijks prijshoudend.
"diddling Upland 13.35 11
Septc-mber 13.12
October 13.20 1!
pen door den beroopshandel we
bod en in sympathie met mals.
nauwelijks prjjshoudond.
September io
December 20
MAÏS. Do termUnmarkt open.
en bi c. hooger, steeg daarna c
ROGGE. Slot prijshoudend.
PROVISIEN. DP termijnm
en sloot prijshoudend.
Reuzel: Prima W. 3ieam lo(
September
Varkens; 160-230 pd.
240-325 pd.
7.15
7.15
beerd werden. Slot r
UGUSTUS
steeg op verdere
pen grif gea'bsor-
prljshoudend.
Heden Vor. slot
85
BUENOS-AYRES, 25
MAIS per September
October
HAVER per Septombe-r
LIJNZAAD per Septcmbei
ROSARIO, 25 AUGUSTUS
TARWE per Scptembei
per September
Heden Vor. slot
Rivierberichten
HANSWEERT. 25 AUGUSTUS
Johanna, de Bc
W v Dru-1 72, F.-icrs; Folionoord,
Schram; Rival, den Outer
autoriteiten bestaat.
tussohen belde i
I/DBITH: Adja. Theunis.'
VENLO: St Maria, Maarschalkei we
AMSTERDAM: Heenu-s. Mol N'iagai
EDAM: Moed i
MAASTRICHT: Johanna, van Troost
WIJNDRECHTSi Chrlstophe. Snier
SCHIEDAM: Goéde gunst, den Boef
ROTTERDAM
Theodora; st. MUerf st-i
Internos 2; st. Logl; st. Emma;
sL Teuna 3; et. Teuton ia; st. Mol 10; st. Koln;
st. Themisst Elin; st Mercator; st Annard;
st. Haniel 2; 'st. Prins Hendrik; st. Flat Vol.!
7; sf Modi; st Rijn en Lek 3; Maasstroom 34h-
Hendriks; Gelderland, Loh; Reienir, Smit; Claxa
Elisabeth, Plomp; Wlljo, Borsje; Allegro, Hog-
stoken; Maria, KarremanOrtlleb, Hooymayer;
Mime, v. d. Graaf; Dageraad, Seine; Silezia^
Nagel; Mannhemi 194, Schmitt; S. H. V. 94,,
Rookhuizcn; Krabbebank, Stuyventoerg; Handel
5, Reinhardt; Walsum 8, de Rooy; Hispania,,
Mulders; Delden, de Boer; st. Antonlus, den Boer
R. Karcher 21, Dickermann; Taxandria, Moraal^
Pannerden, Verkaik; Westfalla Jansen; The-i
resia 2, SelbelPadua, SnijdersHedwig, Kahmen
AMSTERDAM: st Jenny; Gleconjean, Jorens?
Wijkdienst 18. v. d. 'ListErgoiz. HolthausVia
tor, Oudakker; Spe-s, Stoter; 3 Gebroeders. Ver
heul- VREESWIJK: st. Eendracht; ZWOLLE:
Expres; PANHEEL: st. Panther; DORDRECHT:
st. Lavoisier; Jean Millot; st, Belglque; Ribeau-
ville, Ebling; Nürnberg, WeiiizheimerB-EEK
EN DONK: Kanaan, Smidt; STAMPERSGAT:
Volstreven, Berends; Door gunst verkrgeen, Ver
meulen; LEKKERKERK: Vertrouwen, ten
Wolde; ANNA JACOBAPOLDERMarcel Louis,
KlefferOUDERKERK a d. LTSELNieuwe zorg
de Vries; VLIEREEDE: Anita. Battels; Ener
gie, WallascheckFortuna, Turowaki: LEER
DAM: Anna, Tock; DEN HAAG: Oso 5. Peters;
Anna Maria, Bulsman: ZUTPHENLTsel 5, Arts;
Petrus, Hubers: HAAFTEN: Jocor. Bakker;
NIJMEGEN: Maria, Noul; GORINCHEM: Jo
sephine, Pecher: MAASTRICHT: Famllietrouw,
Vonk: HARLINGEN: Harmonie. Bekkers;
UTRECHT: Vertrouwen. Wagemakersr Nelly,
Wijnen; ARNHEM: Jaapehlne, Machielsen;
VLISSljNGEN: Wyma, Huisman; Hooft, de Wit;
IJ MUIDENRehoboth. de Boo: SPIJKENISSE:
Zuid Holland. Pieterse; WEMELDINGE: De
Lavilletite, Spel; MEPPEL: Alpha. Kamphuizen;
DOESBURG: Alca, de Krijger: SCHIEDAM: Ac
tief. Pa gelsSAS VAN GENT: Dina Antonla,
Roosenbrand; OOSTWOLDE: Erica, Hooltes;
MARKELONederland, r. HouweUngen;
DEDEMSVAART: Onderneming, v. Ingen; VIJF
HUIZEN: Spanjaardsdiep. den BreejenOVER
TOOM: Renovatie, Otterspeer; BEMMEL: Vios,
Huibers; DEN HELDER; Fluviale 6, v. Schijn.
Alfred. SegaertHendrika. v. Wijngaarden;
Rudolf Gelphe, Mussig; Muttersegen, Kimpel;
Merkur. Scheuer; Vega, Carron; Je Suive, Boom;
Rijnschelde 15. Verberght; ld. 1. v. Hoorenbeek;
Nelly 2, v. OostenVigila. VissersSt. Antonlus,
Bosman; Aire, VergauwenItaiia, Kempers; S.
H. V. 40. Vermeulen; Naphta 8. Blattner; Rhein
fahrt 106, Trapp; Turka, Stobbelaar; Neptun 52,
Dennerts Franz. Ebert; Yvonne Adolf, Nauwe-
laers; Joseph Clara, Lankewitz; La Placet, Vor-
DUITSCHLAND: at. Siegfried; Jannigje, v<
Dreumel.
Gepasseerd
a middags 12 i
bestemd
dorf; H. A. S. T.' 8, Zimmerman; Raab Karcher
,35, Sphmtót; -
DORDRECHT: st. Rhin; Anna, Cornet; MAAS4
BRACHT: sta Harry; Anna, v Drlel; Willem.
Johan, B(jl; RHENEN: Olivos,'v. Bon; IJMUI-
DEN: Irnfried, MeeuwsenUllthis, v. Balen;
HAARLEM: Totila, KokaSCHIEDAM: Ald-
warke, Roskam; DEIL: Drie Gebroeders, Velt-
man; UTRECHT: Binnenvaart 18, Stobbelaar;
WOERDEN: Chritsina, Elling; LOBITH: Vijf
Gezusters, Verboom; MALBURGEN: Joal. Tang©
GRONINGEN: Maria, Tamboer; Vertrouwen,
Mout; Twee Gebroeders, Mout;
BELGI: Marguerite, v. d. Zande; Paul, Lands--
kroon; Florent, Everaert; Charlois, Meijer; Gloria
Patrie, Bendhever; Onderneming, v. Dorsten:
Paul Else, Priegnitz; Louisa, v. Laken; st. Cor
nells; Albert, Camelman; V»ctolret Verche dcn:
DUITSCHLAND; Leendert Pieter, v. Groesen;
st. Ophir; Matti, Rautz; Fraternite 4, Somers;
Johan Anna, v. Dreumel; Peanto, Willems; st.
Flat Voluntas 8; Seam 3, Schreuder; Seam 14,
Schneider; Gehard, Gommera- Marie, Snijders;
st. Fiat Voluntas 4; Dusseldórf, Meister; Ger-
mania, v. d. Maal; Elisabeth, v. Holt: Baden 72,
Witter; Rheinfahrt 142, Suinens; Baden 49,
SaucnelBaden 24, Jaspers; Mannheim 166,
Zimmerman; st Katla; R. Karcher 49. Schec-
kert; Padua, Pols; Nelly, v. Zwol; st. K. Vaart
12; De Hoop, Buil; Llna, Huissen; Hillegonda.
Kruyt; Vertrouwen. Koster; st. Antonle; Mon-
resa. GarstenWijkdienst 24. Roebersen; st.
Troostwijk; Infatigable. v. d. Klooster - st Mann
heim: st. Dolphjjn; Melance. Smolders: Berthc,
v. d. Heuvel; Ida. de Ridder: Laurence. Brijs;
st. Willem Anton; Joma, Terschuren; Gudrun,
Hölscher; Fiducia, Page; st. Johanna; Neutraal,
Berends; Elisabeth. Fuchs; Eensgezindheid,
Briaire: st. Egidius; Venus, Vermeulen- Wil-
heimine. Stumpert: Gertrud Elisabeth, Becker;
Elise, Heuss; De Zwerver. Huigen; st Vitesse;
Peter. Martin; Invictus. RossmUUer; Rhenc
Monanla, Bauer; stoomschip Adrlana 2i
Engelina, Niezen; Johan Marius, Baggermans;
D. A. P. G. 2. Grosz; Wijkdienst 4. v. d, Velde;
st. Willem; Clara, v. MegenM. Stinnes 67.
Reinhardt; st. Nordri; Spon tin I, v. d. Berg,
Berckheide, Booi; st. Vill3 Gebroeders, Bonis;
Wilhelmlna, Joosten; Donizetti, Hanrooy Ari-
tonie II. v. d. GlesenCorto. v. Keulen: krlem-
hilde, Wilbert; st. K. Vaart 8; Delsarto. Ren-
nlngs; Lombardo, Hartman; Frlcka, Admiraal;
st. Walsum 2; Dickens, Schreuders; Hnniel 86,
WassenbergerFrankfurt. Bell: st. Sambrc;
Anthemael, v. Dongen; Atlas 8, Mickus; st
Beta; Boreas. Bauer; Wilhelmlna, v. D|jk; st,
AcUef. Agnes, Hirschmann; Stella Marls, v. d.
Does; "Wuta, Gooyer; st. Baden 7; Adagl. Fleck;
Mannheim 192, Hermann; Baden 10, Spangen-
macher; Mannheim 215, Gassort; Rheinfahrt 185,
Deilackerst. Sabaja- Mathilde, v. d. Weljer;
Grimsel, Callebout; s't. Albatros; Soleil, Dek
ker; Naphta 3, Pannicke; at. Moselle; AJax.
Köpp; Baden 63, Honig; Franclsca, v. Doode-
Gopasseerd na 's middags 12
- bestemd
ig; Johanne Becker, Becker; st. Anton;
Heiand, den Buyser; Themar, v. d. Horst;
Scheldeboord, v. WinssenDelphine, Pruvn;
Geertruida Jacoba, Vogcl; st. Alja; Saar, Bier;
Ideaal 2, Telrlinck; Lambert 2, Heuvelman; .st.
Colbert; Stad Lier, Heck; Esmeralda, Wem-
mers; Schadir, Karelsest. Zeemeeuw- Roland,
EhrenfrieaPetre, Schmitt; st. I'Avenlr: M.
Stinnes 40, Ulrlch; Elly, Wlttmannst, Fulla;
Beerstraeten, v. Hasselt; Sieglinde, Stolk; Hei-
ma, v. Megen; Sijalude, de Vrles; at. Rival;
Eduard. v. d. Sande; Antwerpla 2, Huijnen;
Condor. Hernix; St. Antonlus, de Brouwer; Soli
Deo Gloria, Brijdcr; Eendracht 2. BrijderVo-
lente, v. d. Werp; st. Arvle; August Therese,
Reijmers; De Hoop, Pleterso; Marinus. Tarde,
Wijgand; st. Fiat VolunUs 10; Henny. Meyer;
Linus, Gommers- st. Johanna; 2 Gebroeders.
Bos; Montan 17. 'Bekker; st. Keulsche Vaart 5;
Margaretha. Sljbrandts: Maria, Burgers: st.
Flat Voluntas 12; Presto. MarjotBaden. Klotz;
Seam 11. Opfer; Stella. Kreuz: Anolllnarls. Stlc-
kel. Jantje. Kroezinga: Wim. de Boer: st. Lutm;
Gabij. de Me(jer: Louira. de Meijer: st. Moona
Proon, v. Bosch; Vertrouwen, v. Weel: Dolfijn,
Cant; Francois. Wtjekman*: Brussel, Franke;
Willwind, Franke.
