ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1934
GIJSBERT KAREL VAN HOGENDORP
man. Door tegenslag tn zaken, omstreeks
1772—1773, verloor deze zijn geheele vermo
gen. Hij vertrok naar Indië en toen hij in
1784 naar Nederland terugkeerde, kwam hij
bij een schipbreuk om.
Door bemiddeling van Wilhelmina van
Pruisen, de gemalin van Stadhouder Wil
lem V, werden Gijsbert Karei en zijn broer
Dirk naar Berlijn gezonden, waar ze voor
den krijgsdienst werden opgeleid. Als vaan
drig nam Gijsbert Karei dienst bij het regi
ment van Prins Hendrik van Pruisen. In
1782 keerde hij naar het Vaderland terug,
waar hij dadelijk tot garde-officier werd be
noemd.
Met onzen gezant Van Berkel vertrok hij
naar Amerika en redde nauwelijks zijn leven
Ibij de schipbreuk, die ae leden en die tal
van offers eisclite.
GIJSBERT KAREL VAN HOGENDORP
1834 5 AUGUSTUS 1934
De voornaamste man van het drieman
schap, die in 1813 met v. d. Duin van Maas
dam en van Limburg Stirum de contra
revolutie bewerkte, de man van de daad,
was Van Hogendorp.
Op 5 Augustus zal het een eeuw geleden
zijn, dat hij op 72-jarigen leeftijd overleed.
Gijsbert Karei van Hogendorp, hoogst be
kwaam en zeer welsprekend staatsman, werd
27 October 1762 te Rotterdam geboren. Van
vaders- en moederszijde behoorde hij tot een
aanzienlijke regentenflamiLie. Zijn grootvader
van moeders kant was de bekende Onno
Zwier van Haren, Friesch staatsman en dich
ter, de vertrouweling van Stadhouder Wil-
1 m IV en bekend om zijn gedicht „De Geu
zen". Het Oranje-bloed zat hem dus wel in
de aderen. Zijn vader, Mr Willem van Ho
gendorp, was in Rotterdam een bekend koop-
Op aanbeveling van Franklin hield hij zijn
verblijf op de goederen van Washington, en
verkeerde veel met Jefferson, met wien hij
later' briefwisseling onderhield. Washington
viel hem in het dagelijksch leven tegen.
Daarna ging hij te Leiden studeeren en pro
moveerde op 30 September 1786 in de rechten.
Gedurende den tijd der Prinsgezinden en
Patriotten, kon van Hogendorp, als rasecht
Oranjeklant, het niet goed vinden. De in
tocht van den Prins en het herstel van het
Stadhouderschap hielp hij voorbereiden. Als
belooning voor zijn bemoeiingen in deze
werd hij benoemd tot Pensionaris van zijn
vaderstad. Dit ambt bekleedde hij acht jaar.
Bij de komst der Franschen in 1795, moest
bij met het geheele Stadsbestuur, zijn „ambt
neerleggen in den schoot der burgerij". Hij
werd toen chef van een handelshuis te Am
sterdam en trachtte aan de Kaap een volks
planting te stichten. Dit mislukte en bracht
Van Hogendorp groote geldelijke verliezen.
Hfj trok zich toen uit alle zaken terug.
Onverzoenlijk bleef Van Hogendorp tegen
over het Fransche bewind. In 1801 liet hij
tegen de constitutie zijn protest hooren en
toen Prins Willem V zijn aanhangers van de
eed van trouw ontsloeg, bleef alleen van
Hogendorp weigerachtig Prins Willem's
aanbod te aanvaardden. Dit zat misschien
wel in zijn stroeve houding en weinig mee
gaand karakter. Tot 1813 bleef hij ambtloos
burger. Werkeloos bleef hij in geenen deele.
In 1812 had hij reeds een grondwet ontwor
pen, want het stond bij hem vast, dat de
terugkeer van Oranje waaraan hij nooit
wanhoopte moest zijn als constitutioneel
Vorst. Hoe vurig Oranjeman echter ook, toch
stelde hij het lands belang boven het Oranje
huis.
Het jaar 1813 was het jaar van Van Ho
gendorp. Mede door den arbeid van Van
Hogendorp groeide het verzet onder het volk
tegen de Fransche overheersching. Door een
stuk, dat hij in de courant liet. plaatsen, liep
De terugkeer van Willem Frederik, Prins van Oranje, te Scheveningen
hij op de gebeurtenissen vooruit. Nauwelijks
zijn echter de flambouwen van de omwente
ling ontstoken, of men vindt Gijsbert Karei
op de bres met zijn vrienden. Aangezien door
de vlucht der Franschen, de regeeringloos-
heid voor de deur stond werd een voorloo-
pig bestuur gevormd. Alles geschiedde in
naam van den Prins. Den 30en November
1813 landde de Prins van Oranje te Scheve-
ningen. Door jicht verhinderd kon Van Ho
gendorp nie( bij de aankomst van den Prins
aanwezig zijn. Op denzelfden dag bezocht
Prins Willem Van Hogendorp in zijn woning
op den Kneuterdijk.
Toen ae Oranjevorst ingehuldigd was als
Koning Willem J werd Van Hogendorp als
voorzitter van een commissie van 15 leden
benoemd om een nieuwe grondwet samen te
stellen. Zijn schets van 1812 werd als voor
beeld en leiddraad gebruikt.
Op 20 September 1815 ontving hij voor zijn
groote verdiensten den graventitel.
Na nog enkele hooge ambten bekleed te
hebben noopte zijn geschokte gezondheids
toestand hem in 1826 zich uit het openbare
leven, waarin hij zulk een belangrijke plaats
had ingenomen, terug te trekken.
Veel tegenwerking heeft Van Hogendorp
ondervonden, misschien omdat hij nog te veel
wilde regecren als de Regenten in de 18de
eeuw. Ook kwam hij telkens met Koning
Willem I in conflict, vooral toen het ging
over de tariefwetgeving, omdat van Hogen
dorp een vrijhandelaar was. 't Is jammer,
dat deze groote geest in de jaren na de om
wenteling niet goed werd begrepen, wat voor
hem een pijnlijke.kwestie moet zijn geweest
Ter nagedachtenis aan hem werd in zijn
geboorteplaats Rotterdam op 26 October 1867
een standbeeld onthuld. Op het voetstuk
daarvan staat te lezen: „Trouw aan Neder
land en Oranje, Ontwerper van Neêrlands
grondwet. Voorstander van Vrijen handel.'
In zijn leven werden zijn 'buitengewone
verdiensten erkend door Z.M. Koning Wil
lem I. die hem begiftigde met het grootkruis
van den Nederlandschen Leeuw.
HET HOSPITAAL-KERKSCHIP
„DE HOOP"
Aan boord van het Hospitaal-Kerkschip
„De Hoop". De visscherij bewoog zich tot
aan de vorige week om de z.g. Noord op de
60ste breedtegraad en zakte later meer naar
het Zuiden af. Toen „De Hoop" Zaterdag 21
Juli de haven van Lerwick op de Shetland
eilanden binnenviel kwam dan ook daar
met hem een groote vloot van ongeveer 50
loggers en „fietsen" binnen en bereikte de
werkzaamheid van den dokter een hoogte
punt zooals dat slechts zelden het geval is
geweest. Het witte schip lag ongeveer in het
midden van de wijde baai, tusschen de
vloot, en het duurde niet lang of uit alle
richtingen kwamen roeibooten met visschers
die medische hulp noodig hadden. Het bleef
aan bpord een gedurig af en aan gaan en
aan den ingang van het hospitaal stond het
vol met klompen terwijl zoo nu en dan man
nen in kruisverband, of eenvoudiger met
een apothekersdrankje in de hand het schip
verlieten. Meer dan 50 gevallen werden de
zen Zaterdag behandeld. Uiteraard had ook
hier de beroepsziekte der visschers, de huid
aandoening door het invreten van zout wa
ter, de overhand. Maar zooals de dokter ons
toevertrouwde, waren onder deze 50 ook ver
schillende gevallen van ernstiger aard. Ge-
allen, waarbij chirurgisch ingrijpen abso
luut noodzakelijk was en dank zij het hos
pitaalschip de betrokkenen voor veel moei
lijkheden en misschien zelfs voor langdu
rige invaliditeit of den dood zijn behoed.
Pas als men op een morgen als deze, in do
baai van Lerwick die stroom van zieken
langs de Hoop heeft zien gaan, pas dan is
het mogelijk ten volle de sociaal hygiënische
waarde van dit werk te beseffen.
In verband hiermede moeten wij, wijzen
op de belangrijke plaats, die de radio aan
boord van het Hospitaal-Kerkschip inneemt.
Reeds een 40-tal visschersschepen zijn in
het bezit van een radio ontvangtoestel en
een uitzendapparaat. Daardoor ontstaat de
mogelijkheid van voortdurende communica
tie met den vasten wal. De visscherij-berich-
ten worden op vastgestelde tijden door den
zender te Scheveningen uitgezonden, zoodat
de visschers op de hoogte blijven van den
stand der haringvangst, de prijzen, enz. Het
Hospitaal-Kerkschip neemt in dit radio-ver
keer een unieke plaats in. Hij va-^gt uiter
aard de nieuws- en visscherij berichten uit
Holland, maar bovendien ook uit Engeland
en Duitschland op en zendt deze in de Hol-
Iandsche taal naar de vloot door. De betee-
kenis van den radiozender aan boord van
,,De Hoop" is nog grooter. Zij stelt de vis
schers, die niet over een eigen zender be
schikken, in staat, door middel van radio
teler rammen met den wal te correspondee-
Bovendien wordt het den dokter mo
gelijk gemaakt over grooten afstand even
tueel medische adviez n te verstrekken.
Uiteraard geeft de dokter bij oorkeu r
geen adviezen zonder de patir eerst zelf
te hebben gezien; feitelijk is het stellen v°n
een diagnose per radio alleen mogelijk in
eenvoudige gevallen van uitwendigen aard,
waarbij verkeerde veronderstellingen geen
enkel gevaar kunnen opleveren. Bij meer
ingewikkelde gevallen kunnen de vc.rchil-
lende schepen hun positie opgeven, naar
elkaar toestoomen, waama medische hulp
kan worden geboden. Tmslotte zendt „De
Hoop" iedere Woensdag een god-dienstige
toespraak uit van den dominee.
Vele loggers blijven dikwijls meerdere
weken op zee. De brieven voor de beman
ning word' dan gezonden nEngelsche
kustplaatsen. de schepen eventueel zul
len aandoen. De haring trekt zich ondertus-
schen weinig aan van de post der Holland-
sche visschers en gaat daar waar zii voed
sel vindt Al te dikwijls i-.oc n de brieven
van de eene haven naar de andere worden
doorgezonden en wat op dezen weg verloren
raakt zal wel een geheim blijven. Natuur
lijk schrijven vele visschers wanneer zij in
een havpn zijn naar huis en het is alweer
,De Hoop" die hulp biedt. De dominee zorgt
als een ernstig beambte voor de post. Aan
houdend vragen de visschers om postzegels
en postpapier. Het lijkt eenvoudiger dat een
visscher naar l.et postkantoor stapt, post
zegels koopt en schrijfpapier in een winkel.
Maar hoe vertrouwd ook de Engelsche
havens blijven toch altijd een beetje onbe
kend en de Engelsche taal lijkt weinig op
het Hollandsch van onze Schevenineers en
Katwijkers. En de bekende vrees, die vele
Hollanders ten opzichte van vreemde talen
parten speelt behalve dan een Amster-
damsche tramconducteur die „iedere spraak
beheerscht kenmerkt ook den visscher.
De Hoop komt hierin tegemoet. Alleen op
Lerwick reikte de dominee meer dan drie
honderd enveloppen met papier en post
zegels uit. Meer dan 300 brieven werden
hier verzonden. Gedeeltelijk dank zij de me
dewerking van De Hoop. Brieven, waarnaar
vrouwen, meisjes en kinderen met verlan
gen uitzien en een enkele 'keer ook komt
het voor, dat een oude visscher den dominee
vraagt, even een paar woordjes aan huis te
schrijven. „Want het lezen in den bijbel
dat gaat nog wel, maar schrijven valt een
beetje zwaar" en dominee schrijft netjes op
wat de visscher hem dicteert en thuis weet
moeder dan dat alles wel is aan boord en
dat vader misschien spoedig terugkeert en
hoe het weer geweest is op zee.
In verschillende havenplaatsen aan de En
gelsche kust zijn de z.g. Royal National Mis
sion Houses to Deep.Sea Fishermen. Deze
Mission Houses hebben evenals Dc Hoop een
religieus en medisch doel. De visscherijbevol
king The sea-folk komt daar naar de
groote diensten in de verschillende Engel
sche kerken samen in het meer directe
engere beroepsverband. Aan deze Missions
zijn overal hospitaals verbonden. Hulp wordt
hier onafhankelijk van nationaliteit gebo
den. Menigmaal reeds is een Hollandsche
visscher in deze hospitalen geholpen.
Op Lerwick troffen wij een man met een
heupontwrichting, welke, dank zij de hulp
van het hospitaal bijna was genezen. Ook in
Peterhead in het Noorden van Schotland
was, juist deze week een Katwijksche ma
troos opgenomen en beide manrïen spraken
vol lof over de behandeling, die zij in deze
hospitalen ondergingen en de sfeer van
eenvoudige barmhartigheid die daar
heerschte.
Het werk van deze Missions en het werk
van De Hoop grijpt menigmaal in elkaar
Tenslotte ligt een Hollandsche matroos in
zoo'n Mission House in een vreemde omge
ving, kent de taal niet en voelt zich
vooral ten gevolge van ziekte hulpeloos
en eenzaam. Dan komt De Hoop en brengt
uitkomst De Hollandsche dominee spreekt
met zijn patiënt. Berichten uit het vaderland
worden overgebracht. En, indien het nood
zakelijk is, brengt De Hoop, zooals dit
reeds vele malen gebeurde een ernstige
patiënt linea recta naar Holland, waar
deze met bekwame spoed na radiografische
waarschuwing naar een onzer ziekenhuizen
wordt vervoerd. Uiteraard heeft De Hoop
onder de Engelsche bevolking een goede
naam verworven.
Hierover een volgende maal.
DE STERRENHEMEL
Vallende sterren in Augustus
De sterrenhemel vertoont zich als een koe
pelvormig gewelf, waaraan de sterren, even
als de zon en de maan in het Oosten op
komen en in het Westen ondergaan.
De circumpolair-sterren, die men op het
Noordkaartje binnen de gebogen lijn vindt,
gaan op onze breedte niet onder.
De Sterrenkaartjes
De kaartjes stellen elk het halve hemel
gewelf voor, boven den Noordelijken en den
Zuidelijken horizon, in den stand van 15
Augustus, 's avonds te negen uur. Het
zelfde aspect vindt men aan het begin der
maand te tien uur.
De Poolster, welke deel uitmaakt van het
sterrenbeeld de Kleine Beer, geeft het Noor
den aan.
15 JULI tl O.
30 10 U.
baan der aarde kruist, bestaat waarschijn*
lijk uit de ontledingsproducten van de groo
te komeet van 1862. Het verschijnsel is het
sterkst in de eerste helft der maand, in het
bijzonder van 9 tot 13 Augustus. Naar het
uitstralingspunt in het sterrenbeeld Perseus
heeten deze meteoren de Perseïden, naar den
datum van 19 Aug. (Laurentiusdag) spreekt
men ook van den Laurentius-stroom.
De Planeten
De planeten voor het bloote oog zichtbaar,
zijn: Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Sa*
turnus.
De planeten behooren tot het zonnestel
sel en bewegen zich ten opzichte der vaste
sterren. Zij stralen zelve geen licht uit, maar
weerkaatsen het zonlicht
Mercurius is 1 Augustus in grootste
15 AUG. 9U
30 8 U.
De Sterrenbeelden'
De Leeuw is in het N.W. ondergegaan, de
Groote Beer daalt in het Noorden. In het
Oosten komen Ram en Visschen op, terwijl
wij daar, iets hooger, de bekende vierhoek
van Pegasus aantreffen. Hoog in het Zuiden,
nabij het Zenith, schittert Wega; Zwaan en
Arend geven het schoonste gedeelte van den
Melkweg aan. In het Westen straalt Arcturus
van Boötes, terwijl Spica van de Maagd
reeds is ondergegaan.
De Melkweg staat hoog in het Oosten.
De Zon en de Maan
De zon treedt 23 Augustus in het teeken
Maagd.
Het eerste kwartier der maan van 18
Augustus staat in de Schorpioen, de volle
maan van 24 Aug. in de Waterman.
De ringvormige zonsverduistering van 10
Aug. is wel in Zuid-Afrika, maar niet in
Europa zichtbaar.
Vallende Sterren
De maand Augustus is rijk aan vallend»
sterren.
De meteorenzwerm die in deze maand de
westelijke elongatie en dus morgenster. In
het begin der maand neemt de planeet, die
zich in de Kreeft beweegt, in hel^heid toe
en is dan mogelijk, kort voor zonsopgang,
aan den morgenhemel wel te vinden. 26
Augustus is Mercurius in bovenconjunctie
met zon.
Venus is eveneens morgenster en zal
aan den morgenhemel goed zijn te zien,
want de planeet is van groote helderheid
3.3m) en komt een paar uren vóór de zon
op. Venus is 2 Augustus, op één graad af
stand, in samenstand met Mars, in het ster
renbeeld Tweelingen.
Mars staat, zooals uit het bovenstaande
blijkt, eveneens aan den morgenhemel.
Jupiter, die men op het kaartje nog
juist boven den westelijken horizon ziet,
gaat omstreeks het midden der maand ie
ruim negen uur onder.
Saturnus, nagenoeg onbeweeglijk in
de Steenbok, is den geheelen nacht zicht
baar. De trage planeet komt 18 Augustus in
oppositie (tegenstand) met de zon en gaat
dus dan te middernacht door het Zuiden.
De tijdsopgaven zijn in Amsterdamschen
tijd. Zomertijd is dus één uur later.
Oplossingen
De oplossingen van de raadsels uit onze
rubriek van 11 Juli j.l. zijn als volgt:
Wat een familie!
Als men rekent, dat iedere grootouder
bovendien ouder is en tevens kind, ja
zelfs kleinkind! dan komt men gemakkelijk
op het getal 368! Maar iedere familie heeft
2 kinderen, dus is de familie92 per
sonen groot!
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal
ggi
Paaschzondag
l.s.
editie
m.L
som
Ida
ra
va
na
Tom
ade
Nardus
tw.
chocoladevla
Vertlca;
lor
critiek
verschillend
den
loo
Ada
helm
ai
end
sta
rt
cid
immers
Heerde
de
Ostende
p.t.L
now
lei
d.m.
tje
aar
lis
mi
b. d
eend
oestc
1.1.
es
oortje
Eem
Rotterdamsch
Loti
the
njo
Ier
ree
Amerika
k.l.
dek
meisje
DE DUBBELWOORDEN
H
oOs
zoN at
troG ang
reedE chec
klaveRabbijn
januari nbraak
martinuS pekkoek
dwaasheiD roomerig
hontenissE rkentelijk
beëlzebuB otermerk
mariannE ldorado
lekkerS noever
tilsiTerwijl
vredE rdal
broS ter
vlAar
aUt
S Honger is de beste s
INZENDEN VAN OPLOSSINGEN
De oplossingen der Kruiswoordraadsels
gelieve men in te zenden binnen een week
na de datum van verschijning. Op de lin
kerbovenhoek vermelden: Gedachtenkracht;
adresseeren aan de Redactie.
PREMIES
Deze week verzonden wij premies aan:
Mej. M. C. de Bruyn, Prins Hendriklaan 57,
Bilthoven.
F. Plaisier, Joh. Spaanstraat 48 zwart,
Dordrecht.
Kruiswoordenraadsel
Horizontaal
40
Jongensnaam
66
Uitroep
1
Jong roofdier
41
Maagafdeeling
68
Lidwoord
4
Getal
van een koe
69
Zangstem
7
Voedingsmiddel
42
Tot nu toe
71
Einde van de
8
Berg
43
Reeds
Vorst
10
Jongensnaam
44
Kunstwerk
72
Kleinste een
11
Deel van een
46
Thans
heid van een
scheepstuigage
47
Indien
organisme
13
Oppervlakte-
48
Bontwerk
74
Geluidsnaboot
50
Voorzetsel
sing
14
Onscherp afge-
51
Vorm vanzijn
75
Vrucht
teekend
53
Lichte bedek-
77
16
Lijst
king
78
Espartogras
17
Bevochtigd
55
Vlaamsche
81
Maal
19
Zak
rivier
82
Groote mogend-
20
Gemengde
56
Mat (Mal.)
breuk
57
Moeilijk te bre
83
Eenmaal
22
Ilaagsche bios-
ken
87
Speciale toe
58
Stoomvaart
spraak
24
Nederlandsche
maatschappij
93
Duitsche rivier
bezitting
60
Voorzetsel
96
Remtoestel
25
Beroemd strand
61
Merk van con
97
Bekend vlieger
29
Europeaan
serven
98
Flink
35
Hoon
63
Aanbod
99
Daaraanvolgend
38
Belooning
64
Fransche titel
100
Muzieknoot
39
Beef
(Afgek.)
101
Krankzinnig
Verticaal
1 Rad
2 Product van Vul
kanen
3 Project
4 Stam van een
werkwoord
5 Roofdier
6 Meisjesnaam
7 Tijdperk
9 Smalle weg
10 Joodsche vrou
wennaam
12 Lokaas
13 Riviertje in N.
Brabant
15 Belgische stad
16 Elegant
18 Beroemde race
19 Engelsche jon
gensnaam (afge
kort)
21 Cocarde
23 Medicus
26 Deel van een
molecule
27 Sacrament
28 Meedoogenloos
29 Uiterst streng
30 Nachtvogel
31 Fransch persoon
lijk voornaam
woord
32 Inhoudsmaat
33 Getal
34 Lijkwagen
35 Overheidsinstel
ling
36 Bont
37 Gewichtsmaat
44 Voegwoord
45 Muzieknoot
49 Joodsche vrou
wennaam
50 Europeaan
52 Stam van een
werkwoord
54 Langgerekt dier
57 Sieraad
59 Lade
60 Voorzetsel
62 Geneeskrachtig
gewas
63 Jongensnaam
(afgekort)
65 Mijn (Lat)
67 Spoed
70 Dicht
71 Getal
73 Laatstleden
74 Regeeringsregle-
ment
76 Trede
79 Wijnvat
80 Schoof
84 Bijwoord van
plaats
85 Meisjesnaam
(afgekort)
86 Niet breed
87 Muzikale vorm
88 Paradijs
89 Eikebast
90 Stam van een
werkwoord
91 Snelle gang
92 Meisjesnaam
93 Plaats in N. Hol
land
94 Lafhartig
95 Bijvoorbeeld
Nieuwe Raadsels
De handige Deurwaarder
Een deurwaarder moest een bedrag innen
bij een caféhouder. De geheele inrichting
stond op naam van diens vrouw, zoodat de
deurwaarder nergens beslag op kon leggen.
Hij moest dus gaandeweg het bedrag bij
elkaar krijgen uit het contante geld, dat de
caféhouder van zijn klanten ontving. Dat
ging echter niet gemakkelijk, want hij deed
dit geld niet in de cassa op de toonbank,
doch in zijn zak. En telkens, wanneer hij
een paar guldens bij elkaar had, gaf hij ze
aan zijn vrouw, die ze in hun woning ach
ter het café verstopte. De deurwaarder
kreeg haast niets in handen.
Van een huiszoeking verwachtte hij wei
nig resultaat. Hij deed iets anders. Den vol
genden dag ging zijn-zoon, dien de café
houder niet kende de zaak binnen, terwijl
de deurwaarder buiten bleef staan en door
het raam-zijn zoon in het oog hield. Hij zag
hoe zijn zoon een glas bier dronk en eenigen
tijd later zijn hoed afnam. Op dit teeken
rende hij het café binnen en kon beslag leg
gen op een groote som gelds. Wat had de
zoon gedaan, voordat hij zijn hoed afnam?!
Bereken, wat R is, als van de vergelijking
(X—k) (Y—m) (Z—t) (P—I)'
(Qs) R, gegeven is:
X is deel van een schip
Y is hemellichaam
Z is bouwmateriaal
P is onredelijk wezen
Q is verdienste
R is gevleugeld Nederl. gezegde
LETTERRAADSEL
1 X X 52 erfgenaam
2 X X 51 roem
3 X X 50 ontkenning
4 X X 49 bovenstaand (Duitsch)
5 X X 48 berg uit den Bijbel
6 X X 47 gift
7 X X 46 oude mast
8 X X 45 lam (Engelsch)
9 X X 44 Bond
10 X X 43 Plaatsje a.d. Zaan
'U X X 42 vogelhuis
12 X X 41 Dric-atomige zuurstof
13 X X 40 prachtig
14 X X 39 meisjesnaam
15 X X 38 zélf
16 X X 37 iedere
17 X X 36 niet vroeg
18 X X 35 maar
19 X X 34 krater op Sicilië
20 X X 33 ouderwetsche vrouwennaam
21 X X 32 Zee bij de Krim
22 X X 31 Vivat!
23 X X 30 half koud
2j X X 29 rivier in Duitschland
25 X X 28 wild zwijn
26X X 27 mannennaam (afgek.)
Van 1 tot en met 26 (verticaal) vormt een
Nederlandsch spreekwoord en van 52 tot
en met 27 (verL) vormt een Nederlandsch
preekwoord.
