De toestand in Oostenrijk
DINSDAG 31 JULI 1934
EERSTE BLAD PAG. 2
De moordenaar van Dollfuss
bekent
ZLtting van het Militair Gerechtshof
Het proces tegen de Oostenrijksche op
standelingen is voor het militair gerechts
hof te Weenen begonnen met het verhoor
\an de beide personen, die er van verdacht
worden rechtstreeks bij den moord op
bondskanselier Dollfuss betrokken te zijn,
nJ. den 35-jarigen handelsbediende ütto
Planeta en den 29-jarigen clectrotechnicus
Franz Holzweber.
Beide zijn aangeklaagd wegens hoogver
raad, Planetta bovendien wegens den ge
noemden moord.
Het krijgsgerecht waarvoor zij gisteren
terecht stonden, is het eerste sedert den
wereldoorlog. President is generaal-majoor
Oberweger. Planetta heeft twee, Holzweber
gen verdediger.
Planetta bekende
bp den bondskanselier te hebben geschoten.
Hij beweerde eerst, dat zijn automatisch
pistool toevallig op Dollfuss gericht was.
Ben getuige verklaarde echter, dat Planetta
hem later heeft getoond hoe hij op den
bondskanselier had gescholen en tie genees
kundige expert constateerde, dat het eerste
schot op Dollfuss links bij den hals indrong
het ruggemerg doorboorde en door het
lichaam tot de rechter arm ging. Het twee
de schot drong, linies in den hals vlak bij
bet eerste schot.
Dollfuss doodgebloed.
Sensatie verwekt de mededeeling van den
geneeskundigen expert, dat geen van de
beide schoten op Dollfuss doodelijk was,
maar dat Dollfuss gestorven is door het
feit van het uitblijven van geneeskundige
hulp, waardoor hij inwendig verbloedde.
De verdediging stelde voor het proces op te
gchorteh en te verdagen.
De zitting werd dan verdaagd om den
verdedigers gelegenheid te geven niet de
beklaagden te spreken.
Persoonlijke wraak.
Gemeld wordt nog, dat Planetta als be-
Weegreden voor zijn daad persoonlijke
wraak heeft opgegeven omdat Dollfuss
hem uit het leger heeft laten verwijderen.
Instructie uit Miinchen?
Men gelooft, 'dat de bij den opstand als
leiders optredende personen instructies uit
München gekregen hebben. De opstandelin
gen moeten hebben toegegeven, dat zij in
voortdurend contact hebben gestaan met do
Oosten rij ksche nationaal-socialistische een
irale te München.
Geen al te strenge straffen.
In welingelichte kringen verwacht men.
"dat een doodvonnis slechts zal worden uit
gesproken tegen degenen, die onmiddellijk
als de moordenaars van dr. Dollfuss of als
de leiders moeten worden beschouwd. Do
indruk bestaat, dat de regeering
mens is, zooveel mogelijk verzachtende om
standigheden in aanmerking te nemen.
Na de berechting van de hoofd
daders.
Na de berechting van de beide eerste be
klaagden, Planetta en Holzweber, zal be
gonnen worden met de zaak tegen de op
standelingen, die den aanslag op 't Ravag-
gebouw hebben uitgevoerd.
De herkomst van de uniformen
De tot" nu toe plaats gehad hebbende ver-
hooren hebben nog niet duidelijk gemaakt,
van welke zijde de opdracht is gegeven om
met den opstand te beginnen. De opstande
lingen hebben verklaard, daarover niets te
weten. De herkomst der uniformen is ech
ter voor het grootste deel reeds opgehelderd
Deels werden de uniformen gekocht van
uitdragers, deels bezaten de opstandelingen
ze uit hun vroegeren diensttijd en deels
zouden zij speciaal voor den opstand door
gen kleermaker gemaakt zijn.
Bij de vrouw van den moordenaar
Naar de correspondent van het Vaderland
meldt, heeft een journaliste de woning van
Planetta bezocht.
Toen zij binnenkwam, zaten daar behalve
de echtgenoote en de zuster van Planetta
nog drie vrouwen, die allen weenden,
resp. echtgenooten van deze drie vrouwen
hadden alen laan den overval op de bonds-
kanselarij deelgenomen en bevinden zich
dus nu in arest. De echtgenoot van Planet
ta's zuster chauffeur van beroep had
een van de vrachtauto's bestuurd, waarmede
de rebellen naar de bondskanselarij zijn ge
reden. Men had hier een groep verbitterde
nazi's bijeen, minder uit politieke overtui
ging dan wel uit materieelen nood. De
vrouw van Planetta vertelde de bezoekster
hoe verbitterd haar man na zijn degradatie
was; hij kon dit de tegenwoordige regeering
niet vergeven. Hij had niets tegen Dollfuss
persoonlijk en sprak thuis ook weinig over
zijn politieke ideeën; wel had hij herhaal
delijk verklaard, dat hij eens iets groots zou
verrichten. De zuster van Planetta verklaar
de. dat zij een poging zou doen om door
mevrouw Dollfuss ontvangen te worden,
niet om haar tusschenkomst te vragen voor
liaar man en haar broeder, maar om haar
te condoleeren en om te zeggen, dat de zus
ter van den man, die dr. Dollfuss gedood
had, haar smart van harte deelde. De vrouw
van Planetta zei nog: „Als mijn man moet
sterven, dan hoop ik slechts, dat hij niet zal
worden opgehangen, maar als soldaat wordt
doodgeschoten; want een soldaat is hij
steeds gebleven. Als ik kon, zou ik herr» *oor
de terechtstelling een revolver willen toe
stoppen.'-
Interessant is nog, dat een broer van Pla
ïictta luitenant in het bondsleger is in het
garnizoen SanktPoeltcn in Neder-Oostenrijk.
Het is een ijverig Heimwehrman en hij heeft
nog in het voorjaar een compagnie gecom
mandeerd aan de Duitsche grens.
RINTELEN VERHOORD.
Dr. Rintelen is gisteren \oor het eerst in
het ziekenhuis door de politie verhoord. De
toestand van den voormaligen gezant zou
in den nacht zooveel beter zijn geworden,
dat dit verhoor mogelijk was. Men hoopt
door de verklaringen van Rintelen, die ste
nografisch opgenomen worden, veel licht in
de affaire van den opstand te kunnen bren
gen. Dr. Rintelen wordt nog steeds zeer
streng bewaakt.
Naar de „Reichspost" meldt, is de toe-
fctand van Dr. Rintelen slechter geworden.
dr. Rintelen uit het ziekenhuis.
Inderdaad heefi zich het volgende afge-
sueeld: Voor het algemeene ziekenhuis,
waarin Rintelen is opgenomen, hield een
ziekenauto stil, bezet met mannen in de
uniform van wachters. Zij deelden mede,
«lat hun was opgedragen, dr. Rintelen over
te brengen naar het gerechtelijk ziekenhuis
De zaak kwam den dienstdoenden arts ver
dacht voor; bovendien was de gezondheids
toestand van Rintelen zóó. dat vervoer niet
raadzaam scheen. De mannen werden daar
om weer weggezonden. Later bleek, dat bij
het gerecht geen opdracht tot vervoer was
gegeven F.r dus twijfel mogelijk, dat het
hier een poging tot ontvoering heeft betrof
fen.
DE BENOEMING VAN VON PAPEN.
Kolonel Adam, federaal commissaris, ver
klaarde in 'n interview, dat men in Duitsch
nationaal-socialistische kringen te veel
waarde hecht aan de benoeming van von
Papen tot Duitsch gezant te Weenen.
Zij vergeten, dat de Europeesche open
bare meening zich een eigen denkbeeld
heeft gevormd.
Indien de Duitsch© pers verwacht, dat
Oostenrijk ten aanzien van deze benoeming
in actie zal komen, dan vergist men zich
evenzeer als men zich de laatste achttien
maanden heeft vergist met het zich men
gen in de Oostenrijksche zaken.
Het benoemen van een nieuwen gezant
te Weenen beteekent geen vooruitgang. De
huidige spanning kan alleen verminderd
worden door een duidelijke wijziging van
de Duitsche politiek ten aanzien van Oos
tenrijk.
De benoeming van Schuschniggtot bonds
kanselier van Oostenrijk wordt to Parijs
met instemming begroet.
In Fransche regeeringskringen beschouwt
men deze benoeming als een waarborg, dat
de strijd voor de onafhankelijkheid van
Oostenrijk, die zoo moedig door Dollfuss
gevoerd is, door zijn opvolger met dezelfde
kracht zal worden voortgezet. Verder wordt
erop gewezen, dat de nieuwe leider bij de
Oostenrijksche sociaal-democraten waar
schijnlijk niet op dezelfde vijandschap zal
stooten als met Dollfuss het geval was.
GEEN ENGELSCHE STAP TE WACHTEN.
In antwoord op de reeds aangekondigde
vragen inzake de gebeurtenissen in Oosten
rijk heeft de Britsche minister van buiten
landsche zaken, Sir John Simon, gistermid
dag in het Lagerhuis medegedeeld, dat hij
niets weet van een of ander plan tot het
bijeenroepen van een speciale zitting van
den Volkenbondsraad ter bespreking van
den toestand in Oostenrijk.
Simon deelde voorts o.a. mede, dat zijn
regeering nog steeds ten volle het recht
van Oostenrijk erkent om te eischen. dat
geen inmenging in zijn binnenlandsehe
aangelegeheden van een of andere zijde
plaats heeft.
Op de vraag, of hij in samenwerking met
de andere regeeringen stappen zou onder
nemen om de Duitsche regeering te waar
schuwen, dat er een einde moest komen
aan deze delicten, antwoordde Simon: „Do
meening der Britsche regeering is welbe
kend en wat ik gezegd heb, getuigt daar
van". Op de vraag, of hij bij de Duitsche
regeering directe stappen had gedaan ten
aandien van deze afkeuring, antwoordde de
minister: „Met het oog op de ernstige ver
antwoordelijkheid, die ieder moet gevoelen,
die over deze kwestie vragen stelt of be
antwoord, geef ik er de voorkeur aan, dat
deze vraag schriftelijk wordt gesteld".
TAUSCHITZ WEER ALS GEZANT NAAR
BERLIJN.
De nieuwe Bondskanselier, Dr. Schusch-
nigg, heeft den vroegeren gezant in Berlijn,
ir. Tauschitz, die bij de laatste reconstructie
van het Kabinet Dollfuss tot staatssecreta
ris voor buitenlandsche zaken werd
noemd, verzocht weder de post van gezant
te Berlijn op zich te nemen. De heer Tau
schitz heeft na lang beraad zich bereid ver
klaard aanl dezen wensch gevolg te gever
en zal in de eerstvolgende dagen weder al;
gezant naar Berlijn gaan.
OPSTANDELINGEN NAAR JOEGO-SLAVIE
Een troep van 300 opstandelingen heeft
•ie dagen lang een ongenaakbare- rots aan
de Joego-Slavische grens, den Rubenstein,
tegen de Oostenrijksche regeeringstroepen
■'erdedigd, doch de leider van deze troep,
le houtvester Woelz, is Maandagavond
met zijn volgelingen over de grens gevlucht.
Tengevolge van de strenge grens-controle
door de Joegoslavische autoriteiten, was de
levensmiddelen-voorziening der opstande
lingen, die hun proviand uit Joego-Slavië
kregen, afgesneden.
In totaal zouden ongeveer twee duizend
Oostenrijksche vluchtelingen de Joegoslavi
sche grens overschreden hebben. Zij zijn
naar een interncoringskamp te Ueskueb in
het binnenland van Servië overgebracht.
De Minsterraad besloot tot het uitvaardi-
in van een wet, die het mogelijk maakt,
dat zoogenaamd minder-betrokkenen bij de
gebeurtenissen van 25 tot 28 Juli worden
veroordeeld tot verblijf in dwangarbeids-
kampen en dat hun vermogen wordt ver
beurd verklaard.
De Ministerraad constateerde verder, dat
in geheel Oostenrijk weer rust heersrhte en
besloote den procureur-generaal Winter-
stein te belasten met de leiding van het
bijzondere onderzoek naar de gebeurtenis-
n van 25 Juli.
AARTSHERTOG OTTO NAAR ITALIË
BRUSSEL, 31 Juli. Naar alhier verluidt,
zal aartshertog Otto von Habsburg, de Oos
tenrijksche troonpretendent voornemens zijn
met zijn moeder, ex-keizerin Zita, aan het
einde van deze week naar Italië te gaan.
DE WEENSCHE PRESIDENT VAN
POLITIE „MET VERLOF"
WEENEN, 31 Juli. De president van po
litie dr. Seydel, is naar officieel wordt mede
gedeeld, ziek, en zal met verlof gaan. De
leiding der bondspolitie te Weenen is opge
dragen aan de vice-president der bondsre-
geering, die tegelijkertijd de bevoegdheden
op zich zal nemen van de directeur der vei
ligheid in Weenen.
WEENEN, 31 Juli. Volgens een mededee
ling van den bondscommissaris Adam zal
vice-kanselier vorst Starhemberg de leiding
van het Vaderlandsche front op zich nemen.
MIJNRAMP IN FRANKRIJK
PARIJS, 31 Juli. In een ertsmijn Ivi Anger-
ville nabij Metz zijn van de 27 arbeiders die
daar werkzaam waren, tijdens een instor
ting vier bedolven. Tot dusver heeft men nog
slechts het lijk van één arbeider kunnen
bergen. De lijken der drie andere arbeider
alle van Poolsche nationaliteit liggen nog
onder het puin bedolven.
DE UITBREIDING DER ENGELSCHE
BEWAPENING
Het. Lagerhuis heeft een door de Labour-
fi'actie ingediende motie van afkeuring,
waarin de door Baldwin geschetste militai
re politiek „bewapeningspolitiek" wordt ge
noemd en als zoodanig bestreden, met 404 te
gen 60 stemmen verworpen.
DE STAKING IN SAN FRANCISCO
Twaalf duizend arbeiders hervatten
het werk
Uit San Francisco: Twaalf duizend sta
kende havenarbeiders in alle havens aan
de Westkust zouden heden het werk hervat
ten.
RUSLAND EN ESTLAND
De besprekingen met Saljamaa
Uit Moskou: Betreffende de besprekingen
van den Estlandschen minister van buiten
landsche zaken te Moskou verklaart de „Is-
westia", dat de Sovjet-regeering tevreden
kan zijn met de daarbij bereikte resultaten.
Gebleken is, dat begrip en vertrouwen tus-
schen beide landen heerscht en dat Rus
land geenerlei agressiviteit aan den dag legt
tegenover Estland of andere landen. Ook in
de kwestie van het Noord-Oost-pact is over
eenstemming bereikt, hetgeen de onderhan
delingen over het van kracht doen worden
daarvan zal bespoedigen. Het blad spreekt
de hoop uit, dat ook andere landen met be
trekking tot het Noord-Oost-pact zullen
volgen.
DE MISLUKTE AMERIKAANSCHE
STRATOSFEERTOCHT
Uit Moskou: De leider van de stratosfeer-
afdeeling der Ossoaviachin, Prof. Wedenski,
die medegewerkt heeft aan den bouw van
den stratosfeerballon „Usser", heeft ver
klaard dat het mislukken van den Ameri-
kaanschen stratosfeertocht, naar zijn mee-
ning te wijten is aan de te groote afmetin
gen van den ballon. De ruimtelijke inhoud
den Amerikaanschen ballon was
maal die van den Russischen ballon. Ten
gevolge van de al te groote oppervlakte zijn
in het ballonomhulsel plooien ontstaan, die
later geen stand hielden tegen het uitstroo-
mende gas.
SCHIP BESTUURD DOOR RADIO-GOLVEN
SESTRI LEVANTE, 31 Juli. Met behulp
van radio-golven is gisteren het jacht van
Marconi, de „Electra" uit de open zee
haven alhier binnengestuurd, waarbij de
manoeuvres aan land werden uitgevoerd
de aan boord zijnde bemanning geen hulp
"erleende,
Men acht deze proefnemingen van het
allergrootste belang bij een eventueele oor
logvoering.
HET HORLOGE VAN TAKEOETSJI
Men vertelt uit Tokio: Ma&amd Takeoetsji
ging met zijn drie kleine zoons garnaüen
vangen. De jongens waren elf, negen en zes
jaar oud. Zij kwamen bij een spoorbrug
de Kokoebcegawa te Kotsji. De vader keek
op zijn horloge. De expresse-trein is al voor
bij, zei hij, we kunnen oversteken. Toen de
dirie knapen echter op he<t micMen van de
brug waren, naderde in volle vaart de snel
trein, die de drie jongens greep en op slag
doodde. Het bleek, dat het horloge van den
man voorgeLoopen had.
Uit Oost-lndie
DE LANDSMIDDELEN
BATAVIA. 30 Juli. (Aneta). De opbrengst van
de Landsmiddelen over de maand Mei 1934 bedroeg
f 34,500.000 tegen f 31.600.000 over de zelfde
maand van het vorige jaar.
Hierdoor bedraagt het totaal der middelenop
brengst over de periode Januari t.e.m. Mei 1934
f 153.400.000 tegen f 148.300.000 in dezelfde
periode van het vorige jaar.
De meerdere opbrengst is voornamelijk te danken
aan de groepen belastingen en producten.
COENS GRAF
BATAVIA, 30 Juli. (Aneta). Naar de „Java
Bode" meldt, vond dr. Bosch, hoofd van den Oud
heidkundigen Dienst en lid van de Commissie tot
onderzoek naar de laatste rustplaats van J. P.
Coen, eenige gegevens welke betrekking hebben op
het vermoedelijke graf van Coen, n.l. een nota van
de hand van een oud-kerkmeester van 1806 met
een lijst van graven en een plattegrond van de
kerk, waaruit kan worden afgeleid dat het opge
graven gebeente onmogelijk van J. P. Coen kan
zijn, omtrent welke conclusie thans een nota tij de
Commissie van Onderzoek is ingediend.
ZENDING EN PHILANTROPIE
Robert Morrison
In tegenstelling met zijn grooten opvolger
Hudson Taylor, die pas 2 jaar oud was, toen
Robert Morrison, een eeuw geleden stierf,
heeft deze Britsche pionnier van de Zending in
China practische Zendingsarbeid niet of nau
welijks kunnen verrichten en dientengevolge
zich geheel toegelegd op de taalkundige zijde
van het missiewerk. Er waren ook andere ver
schillen: Taylor heeft een hoogen leeftijd be
reikt: 73 jaar, Morrison daarentegen is slechts
52 jaar oud geworden. En dan: Morrison ging
naar China na de noodige voorbereidende stu
die, Taylor echter stond, toen hij den bodem
van China betrad, met een groot geloof doch
met beperkte kennis van taal en volk gereed,
zijn taak te aanvaarden. Is het niet een ken
nelijke beschikking van den Heer des Oogstes,
dat Hij eerst Morrison, pas daarna Taylor in
Zijn wijngaard te werk stelde? Want juist
door zijn taalkundige studiën had Morrison
den weg geëffend voor het practische Zen
dingswerk, dat immers zonder een dege ken
nis van taal en volk onvruchtbaar, zou moe
ten blijven.
Op 22-jarigen leeftijd (Taylor was 21, toen
hij de eerste reis naar China aanvaardde) is
Morrison door het Londensche iZendingsgenoot
schap aangenomen als Zendeling; 3 jaren la
ter (in 1807) vertrok hij als eerste naar „het
hemelsche rijk". Naar Pauluis' devies: den
Grieken een Griek, kleedde Morrison zich, na
dat hij te Kanton was aangekomen, als Ohi-
Desgelijks deed ook Taylor in 1855,
wat in dit jaar mogelijk en nuttig was,
was het in 1807 noig lang niet. Al spoedig
had Morrison zijn Chineezenpakje weer uirp--
trokken. Ook de tegenkanting, die beiden on
dervonden, verschilde: Taylor stuitte op den j
ondoordringbaren muur der vijandschap tegen
de buitenlanders, Morrison op een niet minder
fiterke vijandschap: het keizerlijk verbod te
gen de verbreiding van het Christendom
woord en geschrift.
Naar de Bijbelvertaling.
Terstond wendde de amper 25-jarige Mor
rison den boeg en zette zich aan de taalstudie
om dusdoende zich te bekwamen voor Bijbel
vertaling. Maar bovendien, inziende dat eT
'van rechtstreeksch Zendingdrijven niets komen
kon, nam hij het verstandige besluit om
een anderen staat des levens over te gaan
nam dienst als tolk bij de (Britsche) Oost-In
dische Compagnie. Zoo kon hij (te Kanton)
rustig doorwerken aan de studie voor Bijbel
vertaling en was veilig onder de vlag der
Compagnie.
De reuzentaak wetenschappelijk was do
Chineesche taal vrijwel onbekend werd met
kracht aangepakt; reeds in 1810 was de eerste
étappe afgelegd, en werd het eerste Chinee
sche Bijbelboek uitgegeven, nl. de Handelinger
der Apostelen. In 1814 al volgde het geheelc
Nieuwe Testament. Zeven jaar later was het
geweldige werk van dc complete Bijbelverta
ling voltooid; het Oude Testament alleen be
sloeg 21 dikke deelen.
Een Chineesch woordenboek.
Maar nóg een groot werk zou verricht wor
den: de samenstelling van een Chineesch woor
denhoek. De uitgave geschiedde voor rekening
van de O.I.Compagnie en de kosten beliepen
circa 2 ton.
In 1824 keerde Morrison voor een verlof
van twee jaren naar Engeland terug, waar
men hem naar verdiensten eerde en onder zyn
baanbrekend werk stevige steunsels ter voort
zetting werden gezet. Na zijn terugkeer
China heeft de energieke en volhardende
trekker nog negen jaren gearbeid voor
verbreiding van het Evangelie, inzonderheid
door het doen drukken en verspreiden
Christelijke lectuur. Na zoo ruim een kwart
eeuw te hebben gewerkt, is hij te Kanton ge
storven op pas 52-jarigen leeftijd.
Honderd jaren later kon eep Nederlandsch
Zendeling in China (de heer J. C. Leynse) aan
het China-Comité te Amsterdam schry
„Zy (onze Evangelisten) gaan twee aan twee
uit, prediken het Evangelie en leeren den on-
geletterden het (phonetieche) schrift. Na
weken van toegewijde studie zyn zy dan
staat gesteld het Nieuwe Testament te le-
Maar dat zy hiertoe in staat zyn, is
te danken aan den in geloofskracht en taaie
volharding verrichten pioniersarbeid van den
man, wiens honderdste sterfdag morgen her
dacht wordt.
Ook het stoffelyk overschot van Hudson
Taylor rust in den Chineeschen bodem; na zijl
zevende reis naar China is deze voortrek
ker te Chinkiang gestorven en begraven. Kort
tevoren was hij door Chineesche bekeerlingen
gehuldigd met een banier, waarop de v
den: „Weldoener van China's binnenland".
Van Morrison gelden dezelfde woorden
maar hy was de eerste.
A. VERMEER t
Te Bandoeng is overleden zendeling
A. Vermeer. Zijn stoffelijk overschot werd
op 29 Juli te Meester Cornel is ter aarde be
stek!.
KORTE BERICHTEN
"Wij ontvingen de jaarverslagen 1933 van
de Zettensche Stichtingen, t.w. het
Magdalena- en Kinderhuis, Steenbeek, Bethel
en Talitha Kumi.
Verschenen is het leerplan der Middel
r Techn. School te Haarlem;
tevens geïllustreerde beschryving van de in
richting.
Schoolnieuws.
ONDERWIJSBENOEMINGEN.
Benoemd tot onderwyzer aan de Chr. U.L.O.
school te Schiedam de heer E. S t i e n-
tra, thans in gelyke betrekking te
ampen.
Benoemd tot hoofd aan de school voor
C.V.O. te Appeltern de heer J. J. Vne-
1 i n k te A1 p h e n a. d. Rjjn.
Benoemd tot onderwijzeres aan de Chr.
school te Bergschenhoek (buurtschap
,De Rotte"), mej. J. C. Visser te St.
Annaland.
SCHOOL MET DEN BIJBEL
TE ZUIDLAREN
Door het bestuur van de School met den
Bijbel te Zuid la ren is ontvangen
ministerieele goedkeuring van de benoe
ming tot hoofd dezer school van den lieer
S. Scheringa, onderwijzer aan de Chr.
Ulo-school te Delfzijl, in de plaats van den
heer T. Stercnberg, die wegens
binnenkort bereiken van den 65jarigen
leeftijd eervol ontslag had aangevraagd cn
verkregen per 1 Augustus a.s.
In een samenkomst met ouders, bestuur
en leden der school vereen iging. personeel,
oud-leerlingen en genoodigden (o. w. de in-
spectrice en het College van B. en W.)
nam tfe heer Sterenberg Vrijdag j.l na 33-
jarigen diensttijd afscheid, waarbij vele
goede woorden werden gesproken en blij
ken van waardeering aangeboden.
EXAMENS
TOELATING UNIVERSITEIT
AMERSFOORT. Staatsexamens. Na voortge-
et ©Bamen sJaagden voor A: de dames J. A. W.
Solkema en A. Crolos, en de heeren F. C.
ïeuinikek A. M. A. Vranken en F. M. G. Dobbe-
WlJkj&rtiout; A J. Quiak. Oostvoonne; W. B. A
Rl>nde>ns, 's-Hertogonbosch; E. Stek, Drieborg;
J. J. Tliewisaen. Amby; H. J. v. d. Veen, Bruim-
men: J. C. J. H. Veldhoven, Dongen; J. A. Ver-
hooff, BrouwershavenM. Voaselman. Apel
doorn: A, de Wit, Roosendaal.
Metselen: MeestersC. de G-noot, Bakkwm.
Gezellen: J. Mook, Maairoeen; J. Brugman. Alk
maar; F. A. S. Trommelen, Zevenbengsohen-koek.
Mach. Ban kw erken en -diraaien: Mees
tens: B. Gruns*. Delfzijl; R. Grootere, Zwolle; J.
J. Ro-bbcirogt, Schiedam. Gezellen: J. v-a-n Doom,
Utrecht; L>. Eelttmlc. Vetp; J. L. v. d. Meulen,
Jou-re; L. Orello, Den Helder; J. A. Sawn es,
Apeldoorn; A. H. Verhoeven. Tilburg;
BOeedter,
Lood- en Zinkwerken: Gezellen: J.
i-Hcirtogenbosoh; L.
Modeimaken: GezellenW. A. DuUemond,
Deflft; J. H. A. Lkwker, Utrecht.
Automonteeren: Gezellen: A v. d. Borg;.
Halfweg; A. F. Bong, Den Helder; E. Boyer,
AmsterdamJ. A. Ha-gei Gortnchem; G. v. d.
Ho-net, ZaandamP. W. v. Leeuwen, Aiasen-dielft;
J. v. Oeveren, Boaaum: G. J. H. Fetensen, Am
sterdam; J. F. RlJXf, Amsterdam.
HOOFDAKTE
AMSTERDAM. Van de acht ca-nd'idaten slaag
de voor het examen Hoofdiakte de heeir G. D-
de Boer; Amsterdam.
ROTTERDAM II, Geëx. 8 caaid, geslaagd de
dames G. J. M. Edelman, Vltssdmgen; M. J. vain
Kempen, Capelle a. d. IJ-sse-l en de heer
TuyÜ, Dordrecht
Weerbericht.
Gleeeendam
ARNHEM. Geëx. 7 mamn, jrand. Gedaagd de
hoeren M. D. K-oerseflmai
Klomp, Nijmegen en H. B. A. Kon-Inga, Winters-
ej, IC. Bol, Hazers-
wou-de; mej. J. C. de Jong. Woswenaar;
Blauw, Leiden en F. S. Dlelenvan, Rijswijk.
GRONINGEN. Geslaagd mej. M. Bos, Ruifover-
wold en de hoeren H. Brouwer, Nleu-we-Pekcla;
G. de Groot, Hoogezand; A. Raap, Nieuw-Weer-
ding© en J. Geurt?, G-ron-lngen,
UTRECHT. Geslaagd J. Blnnetna, Utrecht,
M. H. Bos, Zeist; B. v. Bronkhorst, Baain
V-reden, Utrecht.
HAARLEM. Geslaagd de heer en A. W. Wag-
na, Haarlem; A. J. v. Overman, Hoorn; C. Lij-
sen, Amstelveen, J. H. Jonkera. Bennebroek,
LEEUWARDEN. Geëx. 8 catid. Geslaagd de
dames T. de Jong, Leeuwarden; M. v. d. Hc
Leeuwarden; G. Da-nke-rt, Sint Anna Paroo
H. Gnoen, NoordwoldeJ. Steil Ingwe-rff, Hatlln-
J. Becftlnk, Leeuv/ardei
BREDA. Geëx. 8 cand. Geslaagd: L. A. W.
J. P.
Bardi
H. Jan si
Tntbuaig
Den Bosch; J. W. Ge-rlag,
Eindhoven; J. A C. v.
A Verwelj, Hermen.
NOTARIAAT
DEN HAAG. Geslaagd voor deel I de heer L.
Ros. CaS'trlcum: voor deel II de heer J. C.
i 't Kamt, Rijswijk (Z.-H.j.
EXAMENS-V.V.A.
Voor dc examens ln de verschillende ambach-
•n welke In de week van 23 t.m. 28 Juli in
Ambachtsschool te Utrecht vanwege de V
tor Veredeling van het Ambacht werden geh
don. slaagden 88 candldaten.
T I n
Mee.-
I.
W. M. Labee, I
burg. Gezellen: A. P. v. Bennekum, Giess-e
W. P. v. d. Bigcelaa-r, Termeyden; A.
mans Wan-roy; F. J. C. Doornen. Tllbu-rg:
Goudswaard; 's-Gtawnhage; J. H. Habe-ts,
Nuht; A. J. v. Hardeveld. Leeuwarden; C. J. J.
dc Kan-ter. Tilburg; G. Tiohelaa.r, Schenken
schansA. _C. Voermams, Tenheyden; Th. J.
Willems, Zutijbrook.
M e u b e 1 n
laken: Meesten
GezellenH. v
pennnlng, Roosendaal;
M. P. v. Donzel. Oss: J
J. van Wilpe, Ded-emsi
Woudsend. Ge-z
Meesters: J. Kutscher-
lade, Fljnaard; J. de
Hen: L. M. v. Aken.
Nyeberkoop; H, F. v.
and; H. m!
Apeldoorn
de Groot. Kampen; W." Hoek.
.T. J. v. Honschooten Haarlem; P. H,
Waalwijk; L. H. J. Janssen, 's-Hertogenhosch
M. Joosse, Arnemuldeh; N. Konstanje, Hoens-
bror-k: W. v. Lievenoogen, Bakel; J. Mass-elink.
Den Hulst: E. J. A. Mikkers. Asten: J. Noorde-
wier, Leens: A. Th. B. Paashuls, Vught; H
Pauw. Deventer; J. JB, H, N, Peetera. Noord-
ENGELSCH L.O.
UTRECHT. Geslaagd de diameo K. Ban.'
AmsterdamA de Goede. Zaandam; R. F
lapper. Amsterdam; M. T. Reli.rde.rsma.
Haag; M. M. T. M. Teuli-ngs, "s-Hertogenboseh
A. -Bomgera, Den Haag; E. Joniker, Drachten
S. J. Sum-derse. Kortgcne; M. A. C. Schmidt,
Bergen; en de hoeren: I. F. J. Groothedde,
kans-ped; A. de Gruiteir, We-rkendo.m; L. Korrel
boom. A/msjterd-amJ. A. Krulmlm-k, A-mate
A. Olve-ra Rotterdam; C. van Scheyen, Den Haag
A. A. Schippers, Den Haag; D. de Boe-r, Boom -
bargum; U. Brols-ma, Hoogkarspel; J. van Gent,
Rotterdam: J. Grypma, Amsterdam; B. J. He-r-
mel-lmk, Ulft; F. Krip-a, Akkrum; G. v d Ploeg.
Wolvaga; G. Schipper. D Intel oord; M. A. Sloot,
Amsterdam; D. IC. H. Thierry, Den Haag; A
Tim-nier, Haarlem; S. Z©venhuizen, Arnhem.
DUITSCH L.O.
DEN HAAG. Ge-sl.: de hoeren J. Dijkstra» Am
sterdam; IC. H. v. FaAse-en, Delft: R Ge-
Epe; P. de Heer. Slikkerveer; M. C. Jefll»
Voorburg; J. I. Arenowltr., Amsterdam; Hi
.«ma, Brada; D. Colijn. Gori-nchem; J. H.
•dijk. Winterswijk, en P. v d Steen. Oost.
(N.Br.) en mej. M. J. v Brlel, Dordrocli
r de lieer en R, A. Bertrams. Utrecht; A. L
M. Gnoenendaal. Amsterdam; J. Krlkke, NIJv.
dal; F. S. de Boer, Weerdl-nge; P. J. A Broka,
Delft: G. 't Hart, Anna Paulowna; D. LeuJes,
S. Stootman, Dordrecht, en
HANDELSKENNIS L.O.
DEN HAVO. Ge-sl.: de hoeren M. A Sorbet,
Rotterdam; D. v d Sluys, Den Haag; W. Mak
kes v. d. Deyl, Leeuwajrd-en-; F. Meyer, Oude
Pekela; G. J. van Nee, ICamerik; T. J. van M
ïn, Noordwolde; W. J. N-ooter, Ens-ohe-de; E.
un Trlgt, Kampen.
BOEKHOUDEN M.O.
DEN HAAG. Gesl.: mej. H. A. A. Blömeir, Bue-
wn: mej. C. A. Immlnk, Haarlem; en mej. M.
Laagland, Tllbu-rg, ©n de heeiren J. G. Klim-
ble, HaarlemE. va-n Zand voort, Nijmegen; W.
Boon. Bre-u-keden en F. A Bran-dema, Nij
megen.
FRANSCH M.O.
UTRECHT. Geul.: de dames H. Held-nimg, Am-
erdani; W. C. van Alphen. Geertrui-dien berg; I
a-aire-scn, Rotterdam; A. Steho-uwer, Za/ndvoort;
J. von Zeppelin. Apeldoorn; F. A. Rudiin-g.
Hoogezand; en de heer J. H. Wiintraeokken. Val-
keruburg.
NIJVERHEIDSONDERWIJS
DEN HAAG. Acte NlXa: gesl. de heeren C. J.
M. Dond-ers Tllbu-rg.
NXI: de dames J. A. Ibung, Rotterdam:
C. W. Jop-pe, Schiedam.
Acte NX (meu-belteokienen)de heeren J F.
Behr. Den Haag; J. T. Bloemen.
Acte Ne_(soh,i-lderen); de heeren L. v. Norde,
'i. Anemdia Nijmegen; P. G. Gom-
/eii-ray; J. H. Veldene, Den Haag.
Nb: Geëx. 6 oaind. Geslaagd J. v, d
Vmerafoort, L. J. v. d. Horst Utrecht.
NIII (aanteeken-l-ng). Geëx. 3 cand. Ge-
d. Veoh-t,
Haarlem
s-laaigd J. W. Blok, Loer
KRAAMVERZORGING
DEN ïLAAG. Kraamvrouwenkliniek Fronken-
slag. Diploma Kraaniverzorging behaald dooi
de dame-s: E. L. Ammawn, 3. M. v. Bo-ven, A .1.
v. Dia G. v. Herk A. M. v. d. Meydo, W. v. d.
Peippel, N. Rietveld, M. de Roos. H. Valenkamp.
TUINBOUWONDERWIJS
RIJSWIJK. Tuinbouwschool voor meisjes
Huls te Lainde. Diploma uitgereikt aan de da
mes: J. D. de Boer Kopeng (Ned.-Indlë)N. H.
Bas, Don Haag: D. Heemskerk, Den Haag; G
DeIV' i^"nlt'sma Mull,eT. Haarlem; E. Waterman,
STENO-TYPIST
Geslaagd voor het examen voor stemo-typlst
(met een snelheid van 130 lettergrepen per
auut) de heer L. J. Smith Jr. te Vllssingen.
Wetenschap.
Internationaal Congres voor
Stenografie
Te Amsterdam wordt, zooals wij dezer da
gen reeds beknopt hebben medegedeeld, een
internationaal Congres voor Stenografie ge
houden.
Blijkens mededeelingen van den voorzit
ter van dit congres, den heer A. E. d' 01 i-
veira te Amsterdam, zijn sedert 1887 om
do twee of drie jaar internationale congres
sen in onderscheiden buitenlandsche steden
gehouden, tot aan den wereldoorlog ten ge
tale van tien. In 1918 zou men wederom bij
elkander komen te Straatsburg, maar toen
bleek, dat alleen vakgenooten uit de „ge
allieerde" en „neutrale" landen waren ge
convoceerd en de stenografen der ^centra-
'-n" van deelneming waren uitgesloten.
Nationale vooroordeelen en rasverschillen
schijnen zich bij de voorstanders en beoefe
naren van het kortschrift nog al sterk voor
te doen; het heeft althans vele jaren ge
duurd alvorens men in ernst wederom aan
een internationaal congres kon gaan den
ken. Nu eindelijk in het „neutrale" Neder
land het eerste congres na den wereldoor
log is georganiseerd, gingen ook hieraan
vele moeilijkheden vooraf, want aanvanke
lijk zou het congres reeds een jaar geleden
hier te lande zijn bijeengeroepen.
Aan dit internationale congres nu, dat
Vrijdagmorgen aanvangt en, Maandagmid- i
Hoogste stand te Weenen 763.6.
Laagste stand te Blackeod 744.3.
Stand vanmorgen halftwa-alf 755.5.
WEERBERTCHT
Meest matige Z. tot W. wind, Kalf tot
zwaar bewolkt of betrokken, kans op regen
of onweer, waarschijnlijk overdag koeler.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
In het Westen bleef de depressie vrijwel
stationair Zij vormden een tweetal seeun-
daires, die thans over N.W. Frankrijk zijn
-gelegen endaar lichte regen brengen. Het
bleef verder nog regenachtig over Groot Brit-
taiwiië en Ierland, waar in Stornoway 16 en
in SciLly 12 mM. neerslag viel. Ook over
Zuid-Scandinavië viel onder invloed van de
zich nu boven Finland bevindende depressie
vrij veel neerslag. De hooge druk is over 't
algemeen verder afgenomen, doah over Zuid-
Frankrijk en Spanje neemt haar invloed
weer toe. Wanneer de drukstijgingen daar
doorgaan, hetgeen niet onwaarschijnlijk is,
moet op regen of onweer worden gerekend.
Over 't algemeen is op 't vasteland de tem
peratuur gestegen. Vooral over Zweden en
Noorwegen werd 't warmer. De Britsche
eilanden en IJsland melden gemiddeld wat
lagere temperaturen. Krachtige winden ko
men niet voor.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaal-f 24.8 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
1 AUGUSTUS.
Van 's avonds 9.21 uur tot 's morgens 4.52 uui?
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Rhetnfelden P.fii 2.RR
Rrelaach 1.61 1.61 Venlo io.79
Kehl 2.78 2.78 Lobith 9 87 9,78
Mnxan 4.10 4.12 Nijmegen 7.55 7,41
Dledeshelm 0.«2 0.30 St Andries 2,13 2,13
Mnnnheim 2.86 2.99 Arnhem 7.58 7.51
Ringen
Caub
Fm 8
Coblens
Trier
Keulen
Ruhrort
We Bel
Emmerik
Dusseldorf
0.64 0.64 Vreeswijk lw P.GO 0,00
0 52 0.61 Westervoort 8.17 8,l0
1.65 1.73 Deventer 1.92 1,87
Kampen -0.12 -0.01
Eysden 45.77 46.78
Grevenblcbt 27.44 27.16
Venlo 10.74 10.79
Grave (sluis) 3.49 3,72
St Andries 0.17 1.52
Gorkum 1.70 1,23
1.93 -0.96 Dordrecht 1.28 0,00
0.81 0.88
1.8
1.00 1.02
1.83 1.87
-0.09 -0.02
1.41 1.49
-0.02 0.02
•0.32
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
(Oude Amsterdamsche tjjd)
Del fzijl
Terschelling 0.34 12.47
Haningen 1.20 13.40
Den Helder U.15 23.50
II malden 7.01 19.27
Hoek v. Holl. 6.19 18.47
Scheveningen 6.39 20.07
Rotterdam 8.32 20.40
1 Ang.
8.27 15.35 Hellevoetsl. 7.05 19.28
Willemstad 7.59 20.22
Brouwersh. 6.17 18.40
Zierikzee 6.48 19,01
Wemeldinge 7.13 19.29
Vllsslngen 17.41
w wordt beëindigd, zijn drie strenge
eischen gesteld: le strikt onafhankelijke,
neutrale leiding; 2e geen steslelstrijd en 3e
geen discussies over politiek, nationaliteit,
ras enz. Bijgevolg worden alleen vak-tech
nische, wetenschappelijke en historische
onderwerpen behandeld, die, naar men ver
trouwt, in de traditioneele, rustige cn on-
partijdige Nederlandsche sfeer tot nunrecht
kunnen komen.
Deze onderwerpen zijn gekozen in ver
band met de positie van den stenograaf te
genover de nieuwe eischen, die aan het be
roep worden gesteld. Zoo zal worden geJ
handeld over de mechanisatie, waaraan ook
dit beroep niet geheel ontkomt, hoewel de
bekwame stenograaf hiervoor niet zoo be
vreesd behoeft te zijn, omdat de „machine"
hem toch wel niet zal kunnen verdringen.
De verhouding van den beroepsstenograaf
tot zijn lastgever zal voorts uit verschillend
oogpunt worden bezien. Er is een histori
sche afdeeling, terwijl in een der vergade
ringen zal worden aangetoond op welke le
vensgebieden de stenografie toepassing kan
inden: handel en bedrijf, secretaritaat,
perswezen, bij studie en in de moderne be
drijfsleiding.
Onderscheidene onderwijs- en trainings
methodes zullen worden gedemonstreerd, en
de leiding van het Congres hoopt, dat mede
hierdoor de stenografie hier te lande meer
toepassing zal vinden.
Men stelt zich voor in de laatste zitting
>n woord van gedachtenis te wijden aan
den Duitschen pionier Gabelsberger,, den I
grondlegger van de z.g. grafische stelsels,
ook in ons land vrij algemeen in gebruik
(Groote, Stolzewery, Pont, enz.), die 100 jaar
geleden met het eerste leerboek voor den
dag kwam.
Land- en Tuinbouw.
GEWIJZIGDE LANDBOUWCRISISWET
Regeerlngscommissarissen en Regeerings-
bureau benoemd
Met ingang van 1 Augustus 1934 zijn be
noemd tot Regeeringscommissaris: voor de
melkveehouderij: L. Bückmann, te 's Graven
hage; voor den akkerbouw en de vcehoude-
lij: ir. S. L. Louwes te Zwolle en voor de
groenten-, fruit en sierteelt: F. V. Valstar. te
Naaldwijk.
Tot leden van het bestuur van de Stich
ting Regeeringsbureau voor de uitvoering
van de Landbouw Crisiswet 1933: L. Bück
mann, 's Gravenhage; ir. S. L. Louwes, Zwol-
?r A. A. van Rhijn, 's Gravenhage
l'. V. Valstar, Naaldwijk; en S. van Zwanen
berg, s Gravenhage.
Tot voorzitter van de Stichfng, welker sta
tuten zijn opgenomen in Stct. 144 is benoemd
mr. dr. A. A. van Rhijn, secretaris-gene-aal
bij het Departement van Economische Za<
ken, voorzitter van het College van Regee<,
angscomniissarissen.
