De stem der stommen
ZATERDAG 14 JULI 1934
EERSTE BLAD PAG. 3
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
en: Te Ouddorp, P. J. Steenbeek te
BEROEPBAAR VERKLAARD
Door de classis Franeker der Gercf. Kerken is
remptoir geëxamineerd en toegelaten tot den
des Woords en der Sacramenten cand. H.
P i 1 o n, beroepen predikant bij de Geref. Kerk
Loll um.
VERTREK Ds. SIJBESMA
In verband met het verslag der vergadering
J classis Batavia der Geret. Kerken bc renende
jt berocp.ngswerk van de ten vorige jare ge-
ktitueerde kerk van Palembang, bericht
is. dat naar aanie.cLng van een schrijven
noemden kerkeraad en na gepleegd overleg
commissie voor het beroep:ngswerk. het
Ik van Ds. G. Sybesma van V i n k e v
baald blijft op 5 Sept. a s. per mo orschip Marnix
tl St. Aldegonde. Ds. Sijoesma hoopt 12 Aug.
L afscheid te nemen van zijn gemeente.
Ds. H. HUMMELEN f
Op 49-jarlgen leeftijd is in het academisch
ïhuis te Gron.ngen overleden ds. H. Hummelen,
dikant der Geref. Kerk te Zutphen.
)s. Hummelen heeft aan de Vrije universiteit
jtudeerd en werd in 1910 candidaat, waarop hij
predikantschap aanvaardde te Haarlemmermeer
Z. In 1916 werd hij predikant te Breda, welkt
hij in 1920 verwisselde voor Bedum.
lert 1925 stonden ds. Hummelen te Zutphen. Hij
s leeraar aan het chr. Lyceum en voorzit-er van
afd. Zutphen van den Natlonalen bond tegen
olutie.
Prof. DOUMERGUE
)p zijn reizen door Frankrijk tot bezoek
do verstrooide Gereformeerden, is ds.
askant, van Brussel, ook gekomen te
mtaulban. Hier moest bij ruim vier uur
ohitcn op een trein, die hem nog achttien
il. verder zou brengen. Het was zoo bran-
id ill eet daar, vertelt ds. Maaskant in zijn
anidiblad, dat ik aanvankelijk niet dacht
•erdier te bomen dan het Tenminus-
él tegenover bet station. Tot ongeveer 2
beib dik daar dan ook gezeten. Toch kon
de verleiding niet weerstaan oen eens
te kloppen bij dien ouden professor
umeiigue, bekenid. om zijn lovcnsbcschrij-
g van Calvajai. De S9-jarige grijs-
rd schrijlft altijd nog pittige stukken in
,GhristJainiisnie". ITij zit stijf van oucler -
in zijn stoel. Moeit zich voor laten
en en dicteert, wat bij in zijn blad wil
>ben. 'k Heb dien indruk gekregen, dat
Fraroscbe Protestantisme oip deni weg
gezoindlwondliing al een hieal eind verder
zijn, als bet luisterde naar dien ouden
Isman. Hij was professor aan de TbeoLo-
clie School te Montauban. Thans is dae te
ntpelliier. Sedert zijn Uitrok is er van de
htzmnigheid van die school niet veelmeer
jgebleven.
ZENDINGSSYNODE
)e Zendingssynode van de Geref. kerken in
iningen. Drenthe en Overijssel die een gemeen-
appelijk zendingsveld hebben op Soemba, zal 3
a.s. te Assen worden gehouden.
NED. HERV. KERK EINDHOVEN
Te Eindhoven wordt dezer dagen bij de Ned.
vormde gemeente een tweede hulpprediker
oemd. Voorts wordt op 13 dezer
dezelfde gemeente een nieuw kerkorgel in
3e Ned. Herv. kerkgebouw in gebruik genomen.
M. Muller hoopt daarbij een rede te houden.
BAPTISTISCH WERELDCONGRES
Ifan 4 tot 10 Aug. zal te Berlijn het Baptistl-
wereldcongres gehouden worden. Het zal zich
de volgende onderwerpen bezig houden: na-
Blisme, rassenprobleem, zedelijkheid (huwelijks-
ibleem), alkoholvraagstuk, economische vraag-
kken en den Geest van Christus. De Baptisb-
..•ereldaOiantie telde aan het einde van 1933
122.353 leden, 6.796.534 Zondagsschoolkinderen,
'48 geestelijken en zendelingen en 68.698 ker-
De voor Rusland geldende getallen zijn hierin
begrepen.
OORLOG EN VREDE
Ie Generale Synode van de Schotsche
•k heeft een. belangwekkende discussie
louden over oorlog en vrecle. De referent,
bet onderwerp inleidde, betoogde dat de
k den plicht had den oorlog van ganscher
te te haten en de vredespogingen op het
chtigste te ondersteunen, maar stelde
irnaast cle mogelijkheid dat Oh ristonen de
penen in deze booze tijden tot verdedi-
g hunner kostelijkste goederen nochtans
tden moeten voeren. Een pacifistisch te-
ivoorstel sloeg aan de synode daarop
»r, deelname aan eenigen krijg absoluut
weigeren. De pude dr. White hield daar-
een indrukwekkende rede, waarin 'bij die
ologie van het pacifisme werkelijlkibeids-
emd noemde en het bestreed dat de paci-
en in bun vredesideologie een booger
nistelij'k ideaal bezaten dan de miensohen
voor hun land boun leven gaven,
ten slotte venvienp de Generale Synode
rweldigende meerderheid bet paci-
ische voorstel maar verzachtte dit door
Irukkelijk ruimte te laten aan bet ge-
tensbezwaar dergenen, die een dergelijke
dfisfoisiche beslissing zouden meenen te
eten nemen.
HET VERHAALTJE IN DE PREEK.
een uitvoerig, interessant artikel over
tfgeons „Pastor's College", geschreven
.,Vox Theologica", maakt Ds. A. G
rkey Wolf, de Nederlandsche biograaf
i Spurgeon, de volgende opmerking:
Gij vindt bij hem (Spurgeon) altijd die
•rliefde voor het verhaal. Een echte Spur
nische preek verloopt op den cadans
anecdoten. Wanneer een dogma kort
aangeduid, wordt het aanstonds getrans-
leerd, op een andere toonladder over
at, nl. de toonladder van een verhaal, of
pakkend voorbeeld. Dit is het kunst-
nige in hetgeen van Spurgeon is. Hij
rde zijn studenten de kunst verhalen te
tellen. Ik heb er altijd bezwaar tegen
onze menschen (ik spreek vooral over
kring, waarin ik dienaar des Woords
i) zoo weinig verstaan van wat dit z.g.n.
irhalen vertellen" eigenlijk is, omdat ik
irin gewaar word, dat ons kerkelijk
k, iin zijn breede lagen, onkunstzinnig is
vindt 't oppervlakkig van 'n predikant
istratief veel verhalen of voorbeelden uit
praktijk aanhaalt Indien men daaren-
en eens wist lioe oppervlakkig deze op-
rking is, hoe zij in elk geval bewijs van
onkunstzinnige levenshouding is. Het
ook zijn, dat de heele zaak terug te
len is tot het verschil tusschen Oostersch
Westersch denken en dat sommige Wes-
lingen een Oosterschen inslag hebben en
kunnen nalaten, die te doen blijken".
NIEUWE KAPEL TE LEIDEN
)e Inwijding van de nieuwe kapel der Ned.
v. Gem. voor het Kooikwartier te Leiden heeft
«ren onder zeer groote belangstelling plaats
ad.
ds wijkpredikant heeft ds. J. W. Groot Enze-
rink een overzicht gegeven van de tot standkoming
van de kapel, waarna dr. W. Th. Boissevain als
waarnemend voorzitter van den kerkeraad met
enkele toepasselijke woorden het doopvont en de
heilige avondmaalstafel inwijdde. Achtereenvolgens
voerden hierna het woord ds. Bokma namens de
synode, prof. Korff namens de theologische facul
teit der Leidsche universiteit, ds. J. C. S. Locher
namens den provincialen kerkeraad, dr. Riemens,
mr, Schokking en ds. Jansen Schoonhoven.
VEREENIGING VAN GODSDIENSTONDER
WIJZERS
De 62e Jaarvergadering van de Ver. van Gods
dienstonderwijzers bij de Ned. Herv. kerk werd
12 Juli te Hoenderloo onder leiding van den voor
zitter den heer J. Alberts van Amsterdam gehou
den. De verslagen van secretaris en penningmees
ter getuigden van veel goeds, ook die van het
„Onderling Fonds". De heer P. J. Kousemaker,
aftredend bestuurslid van het „Onderling Fonds"
werd herkozen. In de plaats van den heer D. J.
Spaling die als lid van het hoofdbestuur wegens
ongesteldheid moest bedanken, werd de heer A. C.
Brörens gekozen. De heer J. Alberts werd als lid
van het hoofdbestuur herkozen. Het afgetreden
bestuurslid de heer D. J. Spaling werd benoemd
tot eerelid. De heer H. van der Born bracht ver
slag uit over de vereenigingsbibliotheek en werd
alsbestuurder daarvan herkozen. Plaats voor de
volgende jaarvergadering Utrecht. De afdeellng
„Simson" tot steun van oude leden vergaderde
tusschen de morgen- en middagvergadering. Des
namiddags vertelde de heer A. Iemhoff, directeur
van de stief» ng Hoenderloo iets over de opkomst
der plaats 'en den tegenwoordigen toestand ervan.
Daarna werden de verschillende gebouwen bezich
tigd.
KOFFERS GEPAKT?
Zijn ze er in gedaan? We bedoelen de boe
ken van Meinema's Jeugdreeks of Meine-
ma's Bibliotheek voor Jongens en Meisjes?
Dan wordt de vacantie pas echt, wanneer
voor Uw moe-gespeelde kinderen deze boe
ken in het vacantieverblijf gereed liggen.
Uw boekhandelaar laat ze U gaarne zien.
Vraagt een catalogus bij N.V. W. D. Meine-
ma, Delft.
Ie genoodigden het woord, zooals mr. C. C.
van Helsdingen, <le heer W. Hogewoning,
directeur der Paul Krugerschool en een
paar sprekers in de Maileische taal.
DE KRAAYENHORST
Het bestuur van de vereeniging „Zusterhulp"
heeft te Nuaspeet de villa „De Kraayenhorst" al.
uitbreiding van het sanatorium „Erica" geopend.
Zusterhulp heeft het doel in haar sanatork
jonge levens in tijden van zwakte en ziekte in dei
ievensstrijd bij te staaa, zonder onderscheid vai.
stand, Godsdienst of maatschappelijke positie. Het
secretariaat is gevestigd te Den Haag: Van Boet-
zelaerlaan 131.
JACHIN
De uitgestelde Jaarvergadering van de Geref
Zondagsschool vereeniging „Jachin" hoopt
thans te houden op Woensdag 12 en I
derdag 13 Sept. as. te Vlaardlnge
BIJBELSCH MUSEUM
In de maanden Juli en Augustus, met name op
18 Juli en 15 Augustus hoopt Dr. G. Oorthuys te
Amsterdam samenkomsten te leiden in het Bijbelsch
Museum. Hemonylaan 19 a te Amsterdam.
De te behandelen onderwerpen luiden resp. „De
stad zonder tempel" (Openb. 21) en „De stad
met de rivier" (Openb. 22).
Schoolnieuws.
ZENDING EN PH1LANTR0PIE
TENT-CAMPAGNE IN ZUID-HOLLAND
Vanwege de Ver. voor inwendige Zending
Ln en teil harte dier Ned. Herv. Kerk, pro
vincie Zuid-Hollarud', is dezer dogen een tient-
campagne gehouden en uitnemend geudaagd.
Als sprekers traden op ds. Roskotit (Hendrik
Ido Ambacht), da V-a Rlennes (Strijen),
ds. Bronsgeest. (Giesen-Oudekerk), ds. Blok
(Westmaas), dis. Buygens (Heerjansdam),
ds. Mant.z (Oharlüis), de heeren M. J. van
den Beng (Rotterdam), Looij (Rijsoord), Ter
Haar (Westmaas), Hi'lfoerath en ds. Bugen-
holtz. (Klaaswaal.
Nabij Gouda aal in September een tweede
tentcampagne worden georganiseerd'.
ZENDINGSDAG TE ZUIDLAREN
Donderdag 19 Juli a.s. zal in het Laarwoud te
Zuidlaren het jaarlijksch Zendingsfeest vai
Geref. Kerken in de classis Assen worden gehou
den. Als sprekers zullen optreden de heeren Ds.
W. Scheele van Hoogersmilde; Ds. J. Overduin
Kampen; P. Lok van Haarlem (voorheen in
Ned. Indië werkzaam) en Dr. K. Dijk van den
Het muziekkorps „Advendo" verleent welwillen
de medewerking.
MARTELAREN IN HET BATAKSCHE
De moord op die Amierikoansohe Zendelin
gen Mundtson en Lyman, die op 28 Juni
1834 op bun Zlendigspost in "de omgeving van
Taroetoeng m de aiBtaJüanden het leven
hebben gelaten, is door de Bataiejche Pro-
testantsiche gemeente te Gang Ivernvlong
herdacht in een specialen dienst onder ïei-
dinig van den heer P. Tamboenan. Als spre
ker trad op 'dr. N. A. C, Stoternaker de
Bruine, die in oen korte toespraak dien dood
der twee Amerikanen herdacht. De twee
zendelingen Mundson en Lyman waren door
eien Zendelinggenootschap in "Boston naar
Sumatra uitgezonden.
Zonder voorbereidiingen, Bonder de taaJ
dei- Batakkers te kennen en zonder zich
eerst in verbinding te stellen met de bevol-
kmgshoofden vingen de zendelingen te Si-
bog'la, geheel ongewapend, hun zwerftocht
aan door het woeste gebied. Na tien dagen
kwamen zij op een plaats waai- zij niet mee:
verder konden. Hun gidsen verlieten hen
en zij werden daarop overvallen en gedood,
de een met een geweerschot, xie ander met
een speer. De dood van deze mensöhen is
vruchteloos geweest. Zij hadden nog niet ge
arbeid. Hun leven is geweest een steen in
het gebouw der Bataksahe Ghristenen.
Na deze toespraak zong mevr. Bleeker
Feuerstein een paar gewijde liederen.
Vervolgens betrad die voorganger den kan
sel en vertelde do gemeente iin de Maletoohe
taal de bijzondeihedlen van den dood van
die beide zendingen.
Na een zangnummer vain het manraen-
koor dep Bataksohe gemeente voerdien enke-
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Tot leeraar in de natuur!, historie aan het Gym
nasium en de Kon. H.B S. te Apeldooi
benoemd de heer Dr. E. M. van Z i n d
Bakker, tijdielijk leeraar in de natuurlijke histo
rie aan de Kon. Hoogere Burgerschool aldaar.
Tot kweekeling met acte aan de Julianaschoo! te
R ij s s e n (hoofd T. Spanjer) de heer E. M. T o p
De Bilt.
Tot onderwijzer aan de School met den Bijtel
te Lichtevoorde (Vragender Enk C 29b)
(hoofd H. v. Riezen, Mej. A. Bajcmeier
Woubrugge.
AFSCHEID VAN LEERAREN
Gisteren heeft de heer J. B. Bakker afscheid
genomen als leeraar aan de Koningin Wilhelmina
Kweekschool te Rotterdam.
- Dr. J. W. Th. vao Konijnenburg heeft
in den kring van leeraren, leerlingen, oud-leerlin
gen en hun ouders, afscheid genomen als rector
van het gymnasium te Apeldoorn uit welke
functie hem op zijn verzoek eervol ontslag is
verleend wegens vergevorderden leeftijd.
Voorts hebben afscheid genomen de rector
van het stedelijk gymnasium te Groningen, dr. C.
A. A. J. Greebe, die ontslag heeft genomen in
verband met zijn pensioengerechtigden leeftijd, en
Mej. Dr. B. J. Karsten als directrice van de Gem.
Meisjes-HB.S. te Groningen.
NAAR DE RUST
1 Augustus a-s. gaat Mej. M. AEKerper
sedert 1903 onafgebroken onderwijzeres aan
de Geref. School, Vaartweg, Hilversum
het onderwijs met pensioen verlaten, we
gens het bereiken van den 65-jarigen leef
tijd. Het afscbeid zal op feestelijke wijze
plaats hebben, met de kinderen op 19 Juli
as. in de school en met de ouders en oud
leerlingen op 20 Juli as. in hotel „Jarts",
Stationsstraat te Hilversum.
EERSTEJAARSGIDS
Wij ontvingen van de Amst. Stud. Ver
U.S.A. ten behoeve van de aankomende
eerstejaarsstudenten, de eerstejaarsgids 1934
en een /boekje .Studie en Studentenleven in
de Ned. Universiteitssteden". Exemplaren
van deze boekjes zijm te verkrijgen bij het
Amsterdamsch Studie Inlichtingen Bureau.
Stadhouderskade 157, welk bureau tevens
voor het geven van mondelinge, inlichtingen
zitting houdt gedurende Juli eiken Woens-
van 15 tot 18 uur en gedurende Septem
ber eiken werkdag van. 10 tot 12 en van 14
tot 16 uur.
Haar succes te Brussel
Met begrijpelijke voldoening gewaagt het
bestuur der in 1901 te Brussel opgerichte
en in 1923 vergroote Julianaschool van de
resultaten, welke haar onderwijs in stijgen
de mate mag boeken. Telde de school in de
voor-oorlogiche jaren vijtfltdg leerlingen,
welk getal tijdens deze periode van beproe
ving tot een twinitig-tal daalde, na den oor
log is een tijdperk van groei begonnen, dat
zich tot dien tegenwoordigen crisisijd heeft
voortgezet
In 1923 was het aanta! leerlingen tot
pl.m. tachtig gestegen en zaten de leerlingen
tot in de gang van liet gebouw. Sedert" de
opening van het nieuwe gebouw (bij de
Triomfboog in de bovenstad') is het getal
leerlingen nog weer gestegen tot gemiddeld
155, in tien jaren dus een aanwas van pl.m.
100%!
Meer nog bateekenen de resultaten van
het onderwijs. Zoo slaagde in 1933 een leer
ling uit klas 7 (het was de beste) met vlag
N. C. S. V.
DE 39e ZOMERCONFERENTIE
(Van een specialen verslaggever)
Het zou kunnen zijn, dat deze ieder jaar
tei'ugkeerende conferentie van de Ned.
Chr. Studenten Vereeniging te Lunteren,
door den regelmaat van haar terugkeer ge
woonte, sleur zou worden. Haar aard van
studenten-conferentie ondervangt aanmer
kelijk dit gevaar. Na een vier-jarige afwe
zigheid zijn voor mij slechts enkele oude
bekenden te ontdekken. Iedere drie of vier
jaar ziet een oud studentengeslacht gaan en
een nieuw studentengeslacht komen. Maar
bovendien: geen gewoonte, geen sleur, geen
gewaande zekerheden laat deze tijd onaan
getast Het zou een onmogelijkheid zijn,
dat een conferentie als deze aan dien zwaai
van onze dagen zou ontkomen. Behalve dat,
is het de vooropgezette bedoeling, dat deze
conferentie een bewustwording zij op welke
plaats wij als christenen in deze tijden
staan en moeten staan, speciaal ook als
christen-studenten.
„Wie kan op dit oogenblik leven in de
matte stemming, dat er eigenlijk niets
wezenlijks aan de hand is in het leven,
die stemming, die verveling en landerig
heid van geest en zinnen met zich
brengt en waaruit alleen romantische
droomen een uitweg schijnen te bieden?
Er is zooveel aan de hand, er gebeuren
zulke ingrijpende dingen in ons volk, in
onze kerken, in geest en gevoel van de
massa en van de enkelen, dat wij drin
gend moeten vragen: wie leert ons op
merken, wie leert ons werkelijk beleven
en zien? En dan zóó opmerken, dat God
erin gaat spreken?",
zoo heet het in den oproep tot deze confe
rentie van de hand van den voorzitter, dr.
M. C. Slotemaker de Bruine.
Hierin liggen de twee lijnen opgesloten,
waarlangs de aandacht dezer conferentie
wordt gespannen.
De eene: de teekenen der tijden te ver
staan, zooals deze ons te zien worden gege
ven door vele sprekers uit buiten- en bin
nenland, die zulks vermogen te doen met
gezag, gezien hun posities in de vuurlinies,
waar de in deze tijden losgebroken krach
ten en tegenkrachten zich meten met een
uiterste krachtsinspanning.
De andere: te verstaan welke kracht het
Christelijk geloof bij dezen strijd in
veld te brengen heeft in het besef, dat het
in deze tijden van crisis ook voor het chris
telijk geloof erom zal gaan onder te gaan
of in zijn elementairste kracht door te bre
ken.
Op het snijpunt van deze twee lijnen lig
gen de nabesprekingen, waarbij de inzet is:
welke concrete taak en plaats is de onze
als christen en als christen-student in dezen
tijd, waarin het gaat om de meest elemen
taire waarden van het leven. Het wil mij
oorkomen. dat uit de nabesprekingen een
zekere matheid blijkt. Aan een interpretatie
daarvan waag ik mij niet; trouwens het
betreft-hier nog slechts de eerste dagen der
conferentie; mogelijk komt hierin nog ver
andering.
Een overzicht van de gehouden referaten
te geven is niet wel mogelijk in een kort
bestek als dit.
Aan de teekenen der tijder» die ter spra
ke zijn, kan ik voorbij gaan; deze zijn een
ieder bekend. Het belangrijke van deze
conferentie is de poging om deze teekenen
te verstaan, zóó, dat God daarin gaat spre
ken. Van de klanken, die in dit opzicht
klinken noem ik er eenige.
De. eenig mogelijke weg der Christenheid
over deze aarde is de weg der navolging
Christi, tl.i. de weg van het kruis. Het kan
niet anders, omdat alle wegen ter opstan
ding over Golgotha gaaf. I-ïet schijnt, dat
de Christelijke Kerk daar het meest slaapt,
waar het kruis het minst boven haar licht.
Daar ligt ook haar ergernis. Bij het kruis
wordt openbaar, dat de mensch, de goede
mensch, de religieuze mensch het goede
wenscht, maar God haat. De taak der Chris
telijke Kerk is het zichtbaar te maken, dat
het niet opgaat ergens anders zijn vertrou
wen op te zetten dan alleen op God, als de
Schepper en Voleinder. Haast dreigend
wimpel voor die tweede klas van een
Chr. H.B.S, uit Den Haag, De vader, die in
kerk noch kluis komt, rond voor zijn eenig
zoontje de Christelijke opvoeding toch nog
maar de beste,
Blijikens de officieale uitslag van het Mulo
examen te Breda deden negen caaididaten
uit de hoogste klas examen in dertien vak
ken. Eén candidaait werd afgewezen. Van de
117 cijfers, diie gegeven, werdten, waren er
101 voldoende.
„Toch achten -wij genoemd resultaat niet
het hoogste, dat wij im 1933 mochten boeken.
Veel meer verblijdde heit ons, dat we op een
enkele uitzondering na voor gedrag en vlijt
van de van ons scheidende leerlingen een
8 kondien boeken".
klinkt het, dat de Christenen voor den
proef zullen komen te staan eer, goed en
waarschijnlijk meer op het spel te kunnen
zetten. De geest van onze geuzenliederen
zal weer vaardig over ons moeten worden.
Hiermee is niet alles gezegd.. Dit zal een
volgende keer blijcea
DE ECONOMISCHE CRISIS EN
HET ONDERWIJS
1
Het Bureau International d'Education te
Genève heeft een Rapport opgesteld omtrent
de doorwerking van de economische crisis
op het terrain van het onderwijs, dat aan
de 'besprekingen over dit punt op de te hou
den Internationale Conferentie inzake On
derwijsorganisatie ten grondslag zal wor
den gelegd. Het geeft een internationaal over
zicht van de besparingsmaatregelen, welke
werden getroffen of beraamd. De noodige ge
gevens verdien verkregen door middel van
oen enquête, waaraan een groot aantal lan
dien heeft medegewerkt. Er werdlen niet min
der dan zestig antwoorden ontvangen.
Het Rapport begint met de opmerking, dat
niet in ale landen bezuinigingen op ihet on
derwijs zijn aangebracht. Spanje en Italië
bv. hebben bericht, dat hun onderwijsbud
get ondanks die sleohte tijden nog steeds
toeneemt.
Opsomming der bezuinigingen
De meest voorkomende bezuinigingen zijn
die, welke het onderwijzend personeel (bo
venal de salarissen), de schoolgebouwen en
de leermiddelen betreffen. Daarna volgen
die, welke betrekking hebben op het aan
tal scholen en klassen. Voorts wordt door
erscheidene landen de verhooging van de
financieele bijdragen van de ouders ver
meld alsmede de vereenvoudiging van de on
derwijsadministratie. Ook is in sommige
landen ingegrepen in de leerprogramma's,
in de sociale voorzieningen en in de regelen
geldende voor het gebruik van gebouwen,
terwijl men eindelijk gestreefd heeft naar
de rationalisatie van het onderwijs zelf en
de vervanging van betaalden arbeid in
dienst van het ondervijs door kosteloozen
anbeid.
Elk van deze punten wordt in het Rapport
aan een nadere bespreking onderworpen.
Salariskorting.
In alle landen, welke aan de enquête heb
ben medegewerkt, met uitzondering va.n De
nemarken, Ierland en Zwitserland, zijn de
salarissen van het onderwijzend personeel
aan kortingen onderworpen. Soms hebben
deze kortingen niet alle leerkrachten ge
troffen. Zoo in België alleen de leeraren
bij het middelbaar en kweekschooloruder-
wijs. Men heelt verschillende vormen aan
deze salarisvermin dering gegeven; in vele
eevallen draagt zij duidelijk een tijdelijk,
een crisi-s-karakter. In het algemeen steeg
het kortingspercentage met de hoogte van
het genoten tractement en bleven zij, die min
der dan een bepaalde som verdienden, daar
van uitgezonderd. .Het. bedrag der korting,
dat het meest voorkomt is 10 maar er
zijn landen, waar het ver hierboven uit
steeg tot. 20 (voor ongehuwde onderwijzers
en onderwijzeressen in Bulgarije); 22^
(in Australië) en in 'bepaalde staten "van
Noord Amerika zelfs tot 40, 50 en 60
De pensioenen zijn eveneens in verschei
dene landen verminderd. E«en vervroeging
van den pensioengerechtigden leeftijd vond
in sléchts enkele landien w.o. Finland
plaats, een ver hooging daarvan wordt uit
Bulgarije gemeld.
Opvoering der kla&segrootte.
Verder vindt men melding gemaakt van
de vergrooting der klassen, /bijv. in België,
Bulgarije, Estland en Polen, de opvoering
van de diensttijden van het onderwijzend
personeel en de beperking van de toelating
tot de kweekscholen. Al deze maatregelen
vonden o.a. Jn Duitschland en Noorwegen
plaats. In deze en nog eenige andere, in to
taal 10 landen doet zich in meer of minder
ernstige mate werkloosheid onder het on
derwijzend personeel voor. Het is vreemd,
dat zoodanige werkloosheid niet uit nog
meer landen wordt gemeld, omdat toch de
opvoering van de klassegrootte en der dienst
tijden noodzakelijkerwijze tot opheffing
ron functies en dus tot vermindering van
verk voor den ondenvijzersstand moeten
leiden. In Estland heeft men getracht de
werkloosheid der onderwijzers eenigermate
tegen te gaan door te verbieden, dat echt-
genooten gelijktijdig bij het onderwijs zijn,
wanneer het salaris van één hunner ir
stad 140 Kronen of op het platteland
Kronen 'bedraagt.
In verscheidene landen is het ambulan-
tasme der hoofden opgeheven of tot de groo-
tere scholen beperkt.
Bijkans allerwege werd de schoolbouwstop
gezet of tot het uiterste beperkt. Uit ver
scheidene landen bericht men ook, dat op
ROFFELRIJMEN.
Samen uit
Na een trouw en eerlijk huwlijk
Van ten volle vijftien jaar
Woonden eindlijk Diet en Jetje
ln twee steden bij elkaar.
Diet en Jetje, twee gezusters,
Als vriendinnen opgegroeid,
Waren in het huwlijksbootje
Van elkander weg geroeid,
Kregen kinderen en zorgen
Droegen die in eer en deugd,
Maar, ze bleven er getrouw bij
Aan de vriendschap van hun jeugd,
En met vrouwelijk volharden
Voedden ze van jaar tot jaar
Deze wensch: een dagje uitgaan,
Echt zoo-samen-met-elkaar!
Diet, de vroolijkste van beiden,
Viel iets uit de slanke lijn, -■
Maar een maagd van duizend weken
Kon niet opgewekter zijn.
Jet was wat sentimenteeler,
Maar nog even rank en slank
Als ten dage der verkeering
Op het puntje van de bank
Eindelijk was dus de afstand
Die hen scheidde zoo gering
Dat het werklijkheid zou worden
Saam een dag naar Scheveningl
Onder een azuren hemel
Met een feestelijke zon
Troffen Diet en Jet elkander
Aan het Delftschepoortstation.
Diet was één-en-al vewukking,
ln een stemming als de vlag;
Diet wou al haar huisbesognes
Wel vergeten voor een dag.
Toen kwam Jet, óók opgetogen,
En haar eerste woord was: „Diet,
Wat een lieve, beste mannen
Hebben wij toch, vin je niet?"
Diet scheen uit een droom te schrikken
En ze stamelde ontdaan:
„Ga nou asjeblieft niet raar doen!"
En zoo zijn ze uit gegaan
(Nadruk verboden.) LEO LENS
CORRESPONDENTIE.
Hoewel ik boven m'n versje Voort groote
gezin" van Pa van der Steur vermeld heb
hel adres van de PenningmeestereSse van 't
Van der Stcur-fonds"mej. M. D. v. Hoog'
straten, Parklaan 6, Zeist, (Giro 166060
ontving ik van M. L. 1,C. L. 0,50;
Joh. L. IP. B. 1.—; B 1—NN 0,50;
met veel dank, en ik zal het graag doorzen-
den, doch verzoek vriendelijk verder everv
tueele blijken van een gul gemoed recht
streeks naar Zeist te willen zenden. L.l
Dr Oskar Schabert komt spreken over Ruslands nood
Christelijke barmhartigheid tegen Godlooze wreedheid
De grootste bitterheid van het leed!, dat
het Russische volk te dragen heeft, ligt wel
in het zwijgend moeten verduren van de
foltering, door een ineedoogenloos regime
aangedaan. Alle kladht is v erboden; kh
wordit opgevat als aanklagen. En
G.P.Oe heeft overal ooien; zij haakt haar
klauwen tot in de verborgenste hoeken van
het voüksleveni, overal schrik en weedom
verspreidenid door gevangenis en vealbanniing.
Zoo zucht een vodik van 160 millioeu zielen
in het groote folterhuia, dat Rusfamd heet.
Wegvluchten mag het iniiet, die machine
geweren der G.P.Oe maaien de drommen
vluchtelingen aan de grenzen af. Zijn klacht
per brief de wereld inziendtèn, mag het ook
niet. Wie briefwisseling houdt met het
buitenland, wordit er van vea-dacht met de
„kapitalistische wereld" te heulen en hij
wordt gestraft als «xnitra-revoluitionadr. Dat
er toch nog duizende smeekbrieven over de
grens komen, to te danken aan die laksheid
en slordigheid van de bolsjewistische oen-
suur-'bureaux en aan(onbegrijpelijke te
genstrijdigheid) de talkitiek der bolsjewis
tische maohthébbers, om hum „slaven" door,
het „kapitalistische" buitenland te laten)
voeden. Officieel 'beweert de Sovjet-regee-,
ring: „Bij ons is geen hongersnood en wi,
zullen elke hulpvei'leening aanmerken al;
een inmenging in onze interne aangelegd
heden". Maar anderzijds maakt zij op he
briefkaarten in de Engeitodhe taal propag;
da voor haar Staats-valuta-winkels, Torgs„
en wekt zdj buitenlanders op aan beleen die)
en vrienden in de Sovjet-Unie geld te zou
clen via deze instelling. Zoo komt de Russi
sche regeerinig aan buitenilandsohe geld
waardien, terwijl zij tevens met graagte pij
fiteert van de hooge invoerrechten op de
levensmiddelenpakketten.
Ondanks de strenge isolatie van het Rus
sische volk, bestaat er zoodoende toch nog
mogelijkheid om klachten op te vang/en en
om door het zenden van hulp te antwoorden
op deze smeekbeden.
Om te kunnen helpen op de juiste manier,
is nooddg een groote kennis van de toestam-
dlen en omstandigheden in Rusland en van
de steeds wisselende Sovjet-decreten. Even
zeer is noodig een warm meevoelend hart,
dat in staat is zich «enigermate in te leven
in de ellende, waarin die verdrukten zich
bevinden en diat hereid is, zich menige op
offering te getroosten in dit sohoone, maar
moeilijke weik der barmhartigheid. Beide
voorwaarden, kennis van zaken en een lief
devol hart, werd/en vervuld in den persoon
van dr. Schatoert, den leider van den „Bal-
tischen Ruslandaiheid", of, zooals hij zich
zoLf no emit: „ehrenaimibtlich Leiter".
Dr. Schaberts levensloop
In „Sachsische Evangelische Korrespon-
denz" van 28 April 1934 vinden we het vol
gende:
„Dezer dagen was het veertig jaar ge
leden, dat dr. Oskar Schabert in de St.
Gertrud-Kiröhe te Riga in zijn ambt werd
ingeleid. Dit jubileum heeft nog een bij
zondere beteekenis, daar het Pastor
Schabert vergund werd, veertig jaar lang
te mogen werken in een en dezelfde ge
meente, waarmee hdj in vreugde en leed
op het nauwst vertbondlen werd. Het door
hem gestichte Christelijk hospitium en
het herstellingsoord voor drankzuchtigen
ginigen in de oorlogsjaren göheel te gron
de. Bovendien riep hij de Stadszending
in het leven, waarvan hij vele jaren lei
der was. Gedurende de oorlogsjaren be
moeide hij zich vooral met de kinderen
van de verbannen Duitscheis, om deze
onder te brengen in Duitsche gezinnen.
Daaroan werd hij, nog onder dien Tsaar,
(beschuldigd van stoatsvijandige werk
zaamheid en voor dien tijd' van twee jaar
verbannen naar Siberië. Nauwelijks was
hij weer in het land teruggekeerd, of de
bolsjewieken begonnen ook in Riga hun
schrikkelijk regime; en dr. Schabert werd
met veel andere geestelijken in de ge
vangenis geworpen. Hij is eten van de
weinige predikanten, die den 22en Mei
1919 nog levend uit de gevangenis gered
werden. Na tot herstel van krachten Ion-
geren tijd in Duiitschlanid vertoefd te
hebben, nam hij zajin werk in Riga weer
op. ILier schiep hij de „Deutsche Volks-
hilfo" en verrichtte zeer voel werk op
sociaal terrein. Heden leeft ihij hoofdzake
lijk voor den „Baltischen Ruslondanbeid"
In Siberië
Bij aandachtig lezen van deze korte le
vensschets krijgt men reeds eenigermate een
indruk van de veelbewogenheid in dit leven
En men kan zioh voorstellen, welk een voor
recht het to, zulk een man van meer nabij
te mogen leercn kennen en hem te hooren
spreken over de wondere wegen, die God
met hem hield. Toch is het niet makkelijk
om over dit rijke leven meer bijzonderheden
aan de weet te komen, daar Dr.Schabert zoo
min mogelijk over zich zelf spreekt Na
lang vragen 011 na telkens weer vragen komt
er pas iets los. Bij de ontmoeting die wij
ten vorige jare met hom mochten hobb\n,
trof ons zeer deze groote bescheidenheid. Wij
willen dan ook liefst geheel in zijn geest
handelen en hier alleen maar weergeven,
wat dr. Schabert zelf publiceerde, bv. in
,\Vrttembergisches Bibelblatt", waar hij de
levensloop" vertelt van zijn kleinen zak
bijbel.
„Naar Siberië mocht men slechts zooveel
meenemen, als men dragen kon. Dat was
h f'i.T Hct. Nletrae Testament bleet na-
yH lx"'s,zak zitten. Reecis on-
Oeroeg kon ik daaruit mijn lotgenooten veel
L c-lvi "1- bieden, cn noj meer toen wil
m btberie waren aangekomen. Wij werden
als politieke bannelingen onder politie-toe-
zicJit geste hl 011 oierigens geheel aan ons
zelf mergelaten. Een betaalde arbeid n
ten de bannelingen niet verrichten, anoers
was er werk genoeg geweest. Dc 70 mede
bannelingen verkeerden daardoor in groot
hinfrtf; v4" he vaderiand, zonder werk,
bitterheid In het hart. niet te stillen hoim-
hct rcnc ™derland, ellendige hut-
J^Vvort> fults' een weeselijke koude tot
Celsius, eien schier eindeloos lange
winter (10 maanden), dat. alles bracht ve
en in de verzoek!o-g, «>m in drank cn spel
hun ellende te vergeten. Slechts eenigen
hadden or aan gedacht, om een Bijbel mee
te nemen. Ik echter was dc gelukkige bezit-
t£ v ee!1 Nieuw Testament niet Psalmen,
ik kon mijn lotgenooten verzamelen in Bii-
,lk oen ,aar ,anff dagelijks
daarna tweemaal por weekpiocht houden
Langzaam aan kwamen er nog een paar
vi,fiW1T?tar,nl.™,Wi- Hoe bogon
eien m de ellende der verbanning de vvaar-
H J1 Jieerl '*ke f roosf l*>ek
Hoe glansde het liolit der eeuwigheid in het
donker van ons bestaan! Geschaard om een
petroleumlamp, zonder scheirn, geze
ten op ruwe, zei f getimmerde banken, zat een
Memo heilbegeerige groep verlangend naar
ziele voedsel. En des Zondags kwamen wij
tezamen in een grootere kamer, dae een der
bannelingen tot zijn beschikking had. Nie
mand ontbrak. Luthe-Schan. Gereformeer
den. Baptisten, zij aMen kwamen om samen
godsdienstoefening te houden en om te
luisteren naar de prediking uit het wonder
bare boek. En als het gezang onzer koralen
op straat weerklonk, zeiden de voorbijgaan
de Russen, wetend, dat wij geen heiligen-
boeiden bij onze godsdienstoefening hadden-
••Bij de Duitsohers is de levende God weer
uezoek gekomen."
XSlot wlgt).
de speelterreinen werd bespaard.
Bezuiniging op leermiddelen, aankoopen
voor bibliotheken en laboratoria kwam tot
dusverre minder algemeen voor. Wel zoekt
men zooveel mogelijk het aanschaffen van
nieuw meubilair te voorkomen.
PAEDAGOGISCH UITGAAN
Volgens de „N.R.Ct." moeten in een stad
in Noord Cairolina de onderwijzeressen be
loven: „niet verliefd te zullen worden, ver
loofd of heimelijk getrouwd; niet te zullen
dansen, zich onbeschaamd te kleeden, of
zich te gedragen zooals een onderwijzeres cn"
vrouw niet past; niet uit te gaan met een
jonge man, tenzij 't ambt dut vereischt".
Dr. Carr. Dufff te New York beveelt dit
alle onderwijzeressen aan en deelt tevens
mee, dat in veel districten mannelijke on
derwijzers hun eerewoord geven niet te zul
len drinken of rooken, ruwe taal te bezigen;
of des avonds laat uit te gaan.
Wat moet zoo'n Doctor, schrijft A. K. in
de School met den Bijbel, toch wel gedacht
hebben van ons goede Nederland (indien hij
tenminste Hollandsch kan lezen), als hij in
„De Vacature" de volgende advertentie ge
zien heeft:
..Onderwijzeres, 24 jaar, zoekt kennisma
king met net heer, om samen 1 maal pcc
week gezellig uit te gaan, omtrek Apel-
doora-Zwolle".
PRIJSVRAAG STOLPIAANSCH LEGAAT
Het curatorium van het Stolpiaanisch Le
gaat maakt bekend, dat op de in het jaar
1932 uitgeschreven prijsvraag, luidende:
„Nieuwe Bijdragen tot de psychologie van
het ruimtebegrip bij blinden", drie ant
woorden zijn ingekomen.
Volgens het oordeel va,n (het curatorium
kon geen dezer antwoorden voor bekroning
in aanmerking koeien. Niettemin is er
reden, om eten schrijvers van twee verhan
delingen als bewijs van waardeering voor
den door hen verrichten arbeid ieder een
premie van 150,— toe te kennen. De schrij
vers worden verzocht mede te deelen of hun
naambriefje geopend kan worden, opdat hun
de premie kan worden toegezonden.
Een nieuwe prijsvraag.
Curatoren schrijven de volgende nieuwe
prijsvraag uit: -„De Godsdienstig-magische
beteekenis van het schrift en het geschre
vene toegelicht door gegevens uit een of
moer Godsdiensten".
De omvang van de verhandeling mag
hoogstens 30.000 woorden bedragen.
Antwoorden hierop worden vóór 1 Januari
•36 ingewacht bij den voorzitter van het
curatorium, prof. dr. J. van der Hoeve, Rijns-
buirgerweg 14, Leiden.
Zij moeten in Ncderlandsch, Duitsch, En-
golsoh, Fransch of Latijn getikt, niet een.
spreuk gefceekiend, en vergezeld zijn van een
gezegeld brlbfje, van dezelfde spreuk voor
zien, waarin des schrijvers naam en adres
zijn opgegeven
De prijs voor een goedgekeurd antwoord
is de gouden medaille ter innerlijke waaide
van 250,— en 250— in geld, of wel, naar
verkiezing de geheele som in geld.
Heit oordeel ran curatoren zal in Juni 1936
bekend worden gemaakt.
ONDERWIJS IN HANDENARBEID
De algemeene vergadering van de Ver. tot be
vordering van het onderwijs in handenarbeid zal
dit jaar worden gehouden te Utrecht op 1 Sept.
KORTE BERICHTEN
Mej. A. van der Torre van Hifle-
sberg is aan de Rijksuniversiteit te Gent
geslaagd voor het candidaatsexamen (le deel) ln
Kunstgeschiedenis en Oudheidkunde, met groote
onderscheiding en voor het candidaatsexamen (2e
deel) in de Paedagog. Wetenschappen, eveneens
met groote onderscheiding.
Aan het Conservatorium te Utrecht van de
Maatschappij to; bevordering der Toonkunst is
benoemd tot hoofdleerares in solopiano mej.
Nelly Wagenaar,
