Jliettwr £rLïtërJjr dourmit
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
BINNENLAND.
MEDDENS'
Abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agenlschap gevesligd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijkscbe
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j CL
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
NO. 5220
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
VRIJDAG 13 JULI 1934
15e Jaargang
9ibert£ntieprij?en:
Van I tot 5 regels f 1.177»
Elke regel meer 0.22'/j
Ingezonden Mededeelingeiï |(J||
van 1-5 regels 2-30
Elke regel meer045
Handelsadvertentiën per regel 0.l7'/i
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 'l bureau
wordt berekend 0.10
NIET GELUKKIG
Wanneer men de steunuitkeeringen, die
in ons land aan de werkloozen worden ver
strekt, uitsluitend op zichzelf beschouwt,
kan men niet zeggen, dat deze te hoog zijn.
Intusschen voelt men wel, dat men met
eon „beschouwing op zichzelf" er niet is,
maar dat de Overheid bovendien zich heeft
af te vragen, of in verband met de gelden
de loonnormen en den toestand der publieke
kassen de steunbedragen kunnen worden
gehandhaafd.
En hoewel niet beslissend, mag toch ook
weer niet geheel worden veronachtzaamd
de vraag, in welke mate in andere landen
de Overheid geldelijken steun bij werkloos-
v heid verleent.
Uit een en ander volgt wel, dat men
uiterst voorzichtig dient te zijn bij de be
oordeeling van de maatregelen, die de Re
geering nam inzake herziening der steun-
normen.
Het komt ons voor, dat deze voorzichtig
heid niet volledig is betracht door het mi
nisterie van Hervormde predikanten te Am
sterdam, dat aan den Voorzitter van den
Ministerraad een telegram heeft gericht,
waarin met een beroep op de droeve ge
beurtenissen der laatste dagen en den nood,
die in vele gezinnen heerscht, gevraagd
wordt de steunuitkeeringen op het oude
peil terug te brengen.
Hit adres houdt ongenoegzaam rekening
met het feit, dat de verlaging der steunnor-
men reeds maandenlang aan de orde
is en met veel zorg werd overwogen.
Deze petitie rekent ook niet voldoende
met de omstandigheid, dat de Regeering
met allerhande kringen en organisaties te-
yoren overleg pleegde en dat een dezer or
ganisaties nog dezer dagen in haar orgaan
opmerkte, dat men zelf aan de besprekin
gen omtrerut de herziening had deelgeno
men en ten slotte deze regeling binnen de
grenzen van hetgeen diende te worden be
reikt na .verschillende tegemoetkomingen
en compromissen het meest aannemelijk
moest worden geoordeeld.
Maar het ernstigste is wel, dat de predi
kanten blijkens den inhoud van hun tele
gram zich blijkbaar niet realiseerden, wat
het gevolg zou zijn van intrekking dier zoo
Uitvoerig overwogen maatregelen, nu men
eenmaal het agitatiemiddel xan
Oproer heeft toegepast.
Een Regeering, die in de huidige positie
ondier den dwang van opstand en terreur
zou capituleeren, heeft voor zichzelf afge
daan, maar brengt in een moeilijk tijdsge
wricht tevens volk en vaderland in gevaar.
Daarom vinden wij het optreden van het
ministerie .van predikanten, waarbij het
sentiment al te zeer domineerde, uitermate
bedenkelijk.
Hoewel niet bedoeld, bezwaart het de po-
aitie der Regeering .met name van den Mi
nister v. Sociale Zaken, den oud-predikant
wien niemand sociaal besef ontzeggen zal
en wien de steunverlaging hard genoeg ge
vallen is.
In meer dan een opzicht achten wij dan
ook de houding dezer predikanten niet ge-
I lukkig.
OOK ANDER?
Al wie hecht aan orde en gezag zal in
j deze dagen met belangstelling hebben ge-
I yolgd de ontwikkeling der gebeurtenissen
in onze hoofdstad.
I Met niet minder nauwgezetheid zal men
hebben gadegeslagen, op welke wijze de
S.D.A.P. op deze fatale feiten zou reageeren.
Nietwaar, velen hadden geconstateerd,
j idat de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij
léssen had geleerd uit de ervaringen der
j laatste jaren en blijkens het verhandelde
op haar laatste Partijcongres de lijnen iet
wat zuiverder ging trekken.
I De stem van enkele voormannen uit de
j socialistische beweging was niet zonder in-
yloed geweest en op grond daarvan was
i menigeen van oordeel, dat de S.DA.P. zoo
j kwaad niet was en men langzamerhand bij
de verdediging onzer geestelijke goederen
op haar zou mogen gaan rekenen.
Welnu, wat leerde Amsterdam hier-
omtrent?
Wat het leerde?
Kort en goed dit, dat als het er op aan-
komt, de S.DA..P. nog niets van de oude
I dubbelhartigheid heeft ingeboet en de trek-
ken van het Janusgelaat eyen duidelijk
I y.ertoont als voorheen.
Luister slechts.
Het Partijbestuur der S.D.A.P. stelt vast,
idat de hardvochtige bezuinigingspolitiek
der regeering tegenover de arbeidersklasse,
Eooals die het sterkst tot uiting komt in de
Verlaging van de werkloozensteun, de voe-
idingsbodem vormt voor een stemming van
[verbittering en wanhoop yoor de slacht
offers van de crisis.
Maar datzelfde Partijbestuur, dat eerst de
Overheid als schuldige aanwijst, roept tege
lijkertijd alle arbeiders met de meeste klem
Op zich niet mede te laten sleepen op de
Weg van het bloedige avontuur, waarvan
ieder met nuchter verstand het roemlooze
gn bittere einde kan voorzien.
Maar als dit roemlooze en hittere einde
V*U .eens niet te voorzien was en de on
derneming der oproerlingen kans van sla
gen bood?
Men ziet, sinds het avontuur met „De
zeven provinciën" heeft de S.D.A.P. niets
geleerd, is zij in geen enkel opzicht veran
derd, maar heeft zij ook niets van haar
revolutionair karakter prijsgegeven.
Het feit van de verlaging der steunnor-
men, door de Regeering noode en met voor
zichtigheid tot stand gebracht, buit zij in
bond met het N.V.V. uit in een pas ver
schenen strooibiljet om er politieke propa
ganda uit te slaan, gelijk dit in Twente
geschiedde en mislukte.
Tweeslachtig blijft het karakter der S.D.
A.P., en nu de gelegenheid daartoe gunstig
lijkt, doet zij met het revolutionaire been
een pas voorwaarts.
Blijkt straks een andere manoeuvre ge-
wenscht, dan zal het behoudende been niet
achteraan komen.
Hier sta ik dan, ik kan ook anders!
MOEILIJK TE VERSTAAN
Er is een wetsontwerp ingediend om
f 40.000 te besteden aan verbetering van de
ambtswoning van den Commissaris der Ko
ningin in Utrecht.
Het schijnt, dat de nieuw benoemde
commissaris, de I-Iaagsche burgemeester,
jhr. Bosch van Rosenthal, dit als eisch ge
steld heeft, nadat reeds twee aangezochten
voor het commissarisambt bedankt hadden,
omdat de ambtswoning hun niet aanstond,
naar „De Tijd" verzekert. Het groote be
drag dient ter verbetering van de ontvang
zalen en de keukens, alsmede tot oprich
ting van een kleederbewaarplaats en voor
de rest, naar het schijnt, voor aankoop .van
tafelgoed, tafelzilver, meubels enz.
Wij hangen geenszins de nivelleerings-
theorie aan. Ze is, zelfs in deze abnormale
tijden niet verdedigbaar en werd ze toege
past, dan zou al spoedig blijken, dat de
wereld der werkelijkheid geen toegepaste
utopieën verdraagt.
Maar daarmee is geenszins gezegd, dat
wij dit wetsvoorstel kunnen toejuichen of
zelfs maar verdedigen.
Als het waar is, wat de Tij d beweert,
dan begrijpen wij niet, dat een autoriteit,
die het toch niet mangelt aan inzicht Jn de
financieel© moeilijkheden, waarmee de
overheid worstelt, een zoodanige eisch durft
stellen.
En anderzijds kunnen wij niet verstaan,
dat de regeering voor zoo'n eisch op zij
gaat.
Ons volk, dat met moeitie de zware belas
tingen opbrengt of door de zorg van ver
laagde steunnormen en verminderde in
komsten wordt geplaagd, kan deze dingen
zeer moeilijk verstaan.
Men zegge toch niet: het is maar f 40,000.
Want met eenige trots en vreugde, deelt de
Minister van Defensie mee, dat de uitkee-
ringen aan mobilisatie-slachtoffers f 40,000
minder vorderen dan geraamd was en hij
is blij deze f 40,000 te kunnen besteden om
het droevig lot der oud-gepensionneerden
eenigszins te kunnen verzachten.
Maar tegelijkertijd zullen f 40,000, waar
voor men een praktische patriciërswoning
kant en klaar koopt, besteed worden yoor
damast en tafelzilver
Is dat in overeenstemming met de gebo
den soberheid en de ernst der tijden? Het
wil er bij ons niet in. Ondanks de verdedi
ging, welke minister de Walde in een nota
gegeven heeft.
Zijn argumenten zouden in normale tijden
doorslaggevend zijn, maar ze zijn het nu
niet Heeft niet minister Colijn gezegd, dat
we thans vechten moeten voor het naakte
bestaan? Welnu, dan moeten eischen van
representatie, welke in 1926 op inwilliging
mo.chten rekenen, voorloopig maar terug
gedrongen worden. Dan ziet ons volk ten
minste, dat het ernst is.
Deze uitgaven, welke op zichzelf volko
men rationeel zijn, verdragen zich niet met
pijnlijke steunverlaging, doorgaande ver
mindering van salarissen en soberder bouw
van arbeiderswoningen.
Wij hopen, dat de Regeering zulks alsnog
zal inzien.
DE WERKLOOZEN EN DE
ZIEKENFONDSEN
De Minister van sociale zaken heeft een
schrijven gericht tot de gemeente-besturen,
waarin hij mededeelt er geen bezwaar tegen
te hebben, dat deze de werkloozen tegemoet
komen in de premiebetaling voor hun zie
kenfonds, door bijv. een gedeelte van de
contributie voor hun ziekenfonds voor reke
ning der gemeente te nemen, zoodat derhal
ve deze tegemoetkoming niet in mindering
worden verleend, aangezien het hier een
steunregeling, doch tenvolle boven de uit-
keering wordt betaald.
Uiteraard zal van Rijkswege geen sub
sidie in deze gemeentelijke bijdrage kunnen
worden verleend, aangezien het heir een
maatregel betreft, tengevolge waarvan even
tueel meerdere uitgaven der gemeente voor
kosten van geipeentelij'ke geneeskundige
verzorging kunnen worden voorkomen.
HET OVERLIJDEN VAN PRINS
HENDRIK
GEDACHTENISREDE
VAN DEN GOUVERNEUR-GENERAAL
Op den dag van de uitvaart van Prins
Hendrik heeft de Gouverneur-Generaal van
NecL-Indië een rede gehouden, waarin hij
o.m. van den ontslapene zeide:
„Hij is tot ons gekomen als een vreemde
ling en van ons gegaan als een der onzen.
Bedenkt men daarbij, dat ons volk niet. ge
makkelijk is te winnen en dat de positie
van den Prins-Gemaal uit haar aard moei
lijk is, omdat daaraan allerlei beperkingen
zijn verbonden, zoowel op staatsrechtelijk,
politiek als op maatschappelijk gebied, dan
beteekent 's Prinsen verworven populariteit
Zijn persoonlijkheid en bewijst zij Zijn bij
zondere hoedanigheden. Zijn eenvoud, toe
gankelijkheid, toewijding en belangstelling
en niet het minst zijn ronde blijmoedigheid,
hebben hem den weg naar de harten ge
wezen en de inrichting van zijn werkzaam
heid bepaald.
Zoo lag het voor de hand, dat hij zich
aangetrokken voelde door het nuttige werk
voor de jeugd, dat tot uiting komt in de
padvinderij, de goede daad voor eiken dag,
en dat de daarmede gepaard gaande orde
en tucht in hem een warm voorstander en
bewonderaar moesten vinden.
Men heeft deze lijn slechts door te trekken
om te komen tot hetgeen de Prins gedaan
heeft voor de verzorging van gewonden en
zieken in tijd van oorlog. Dit werk mag niet
worden onderschat. Gedurende den oorlog
heeft ons leger zich, zoowel in personeel als
in materieel zeer uitgebreid, maar een zwak
punt was langen tijd juist de verzorging
vam zieken en gewonden in geval wij in een
oorlog mochten worden betrokken.
Onder leiding van den Prins is toen een
reorganisatie van het Roode Kruis tot stand
gekomen, waardoor in dit groote belang
werd voorzien. De uitbouwing van dit werk
bracht de Prins tot een massale verzorging
van zieken en hulpbehoevenden, ook in vre
destijd bij rampen en ongevalen van groote-
ren omvang.
De oprichting van het Oranje Kruis en
daarna de samenwerking van Oranje en
Roode Kruis voor dit doel zijn van zeer
reëele beteekenis; ik behoef den naam Bor-
culo slechts te noemen om de practische
waarde van dit werk aan te duiden.
In aansluiting op dit alles laat Zijn krach
tig streven het reddingswezen te bevorderen
en aan hooge eischen te doen beantwoorden
zich volkomen begrijpen.
Zoo ligt het levenswerk van den Prins
voor ons als een zich geleidelijk ontwikke
lend harmonisch geheel, dat van reëele be
teekenis is en een blijvende waarde heeft
Hij is werkzaam geweest in het belang
van het Land en heeft Zijn hulpbehoevenden
naaste gediend. -
Wat kan er mooier bij oen graf worden
gezegd? Ik wil daaraan dan ook niets ver
der toevoegen en thans volstaan met, te
zamen met u allen, van deze plaats een laat-
sten dankbaren en eerbiedigen groet te bren
gen aan Hem, die daarginds thans ten grave
wordt gedragen.
Hij ruste in vrede
PRINS KAREL VERTROKKEN
Px-ins Karei van België is hedenochtend
omstreeks tien uur per auto naar Brussel
vertrokken, in gezelschap van 2mn adjudant
Baron Goffinet
VOOR HET ROODE KRUIS
Naar wij vernemen heeft de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Handel,
evenals zij bij de dood van H. M. de Konin
gin-Moeder een bedrag beschikbaar stelde
ten behoeve van de Nederlandsche Centrale
voor bestrijding van tuberculose, thans ter
nagedachtenis van Z.K.H. Prins Hendrik
een edrag geschonken aan de .Vereeniging
het Roode Kruis.
BEZICHTIGING NIEUWE KERK
TE DELFT
Naar wij vernemen heeft heden het pu
bliek van 9 uur v.m. tot 6 uur nam. gele
genheid gehad, de Nieuwe Kerk te Delft te
bezichtigen en langs de tombe der Oranj.es
te defileeren. Ook morgen kan men op deze
uren nog toegang tot het kerkgebouw krij
gen. Mocht de toeloop zeer groot blijven,
dan zal de openstelling met eenige uren
worden verlengd; echter is het morgen on
herroepelijk de laatste dagl
ELECTRIFICATIE SPOORWEGEN
SCHIEDAM—HOEK v. HOLLAND
In die gister gehouden vergadering van
de Kamer van Koophandel voor de Beneden
Maas te Vlaardingen, heeft een der leden
verslag uitgebracht van een onderhoud dat
hij heeft gehad met de directie der Ned.
Spoorwegen te Utrecht, betreffende event
verbeteringen die bij de electrificatie van
de spoorlijn SchiedamHoek van Holland
zouden kunnen worden aangebracht
In de eerste plaats is de mogelijkheid on
der oogen gezien of men van Hoetk van Hol
land 's-Gravenhage zou kunnen bereiken
zonder te Schiedam over te stappep. Dit is
echter in. geen geval te vermijden. Vervol
gens of het verkeer Hoek van Holland-
Rotterdam niet zou kunnen worden doorge
trokken tot Dordrecht Ook dit bleek ech
ter niet mogelijk. In de derde plaats had spr
verzocht het verkeer in eider geval door te
trekken tot, het Beursstation te Rotterdam,
hetgeen bij gebrek aan dood spoor aldaar
ook wel een vx-ome wensch zou blijven. Als
vierde punt is onder het oog der directie
gebracht om den trein Hoek van Holland te
Schiedam dadelijk vast te koppelen aan den
trein uit de richting Amsterdam, hetgeen
ook te veel bezwaren opleverde.
Tenslotte had spr. geadviseerd Ihet ver
trekuur van den trein Hoek van Holland
met enkele minuten te vervxoegen, waardoor
deze eerder ixx Schiedam arriveex-de dan de
trein uit Amsterdam, zoodat doorgaande rei
zigers in dien trein zouden kuxxnen over-
stappen Dit laatste is wel mogelijk, dóch dit
zal dan weer gaan ten koste van de reizi
gers in de x-ichting Amsterdam, daar deze
gedwongen zullen worden langer ixx, Schie
dam op aansluiting te wachten.
De Kamer heeft besloten een adres tot
de directie van de Nederlandsche Spoowe-
gen to richten, waarin zal worden aange
drongen alsnog onder oogen te zien de lijn
Hoek van olland-Rotterdam door te trek
ken tot Rotterdam-Zuid, zoo dit niet moge
lijk is, in eik geval tot Rotterdam-Beurs.
IN MEMORIAM
DS J. E. VONKENBERG
ROUWNUMMER GER. JONGELINGSBLAD
Het „Geref. Jongelingsblad" van deze
week is zooals te venvachten was vrij
wel geheel gewijd aan wijlen Ds. J. E. Von-
kenbei-g, stichter en vele jaren Voorzitter
van den Ned. Bond van Jongel. vex*eenigin-
gen op Geref. gx-ondslag en ook tientallen
jaren redacteur van het „Geref. Jongelings
blad".
In dit rouwnummer zijn artikelen opge
nomen van de heeren A. Zijlstra, Dr. K.
Dijk. J. Wijnheek, Dr. C. N Impeta, Dr B.
A. Knoppers, E. van Galen, J. Timmeraxans,
H. Kooiker, mevr. C. H. van Alkemade
Kwakkelstein, M. Grashoff, Prof. Dr. K.
Schilder, J. v. d. Molen Tzn., F. Jalink Bzn„
J. Snoep Jr., A. van Rijn, P. van Nes Czn.,
V. B. en E. van R.
Deze vele stemmen geven wel een zeer
treffend getuigenis van de enoxine werk
kracht van Ds. Vonkenherg en zijn toege
wijde liefde voor de doorwerking der Cal
vinistische beginselen voor Kerk. Staat en
Maatschappij.
Ook komen uit de verschillende axtikel-
tjes fijne trekjes naar voren, die ons Ds.
Vonkenberg ook als mensch beter leeren
kennen.
Inderdaad: een groot man is in hem heen
gegaan.
Zijn levenswerk zal bij vele duizenden in
dankbare herinnering blijven.
TERAARDEBESTELLING Jhr. Mr. D. E.
VAN LENNEP.
Bij de teraardebestelling heden op deAlg.
Begraafplaats te Heemstede van Hr. Ms.
Kamerheer in b. d. Jhr. Mr. D. F. van Len-
nep oud-burgemeester van Heemstede en
oud-lid van Ged. Staten van Noord-Holland
heeft IT. M. de Koningin zich doen verte-
genwooi-digen door haai- Kamerheer in b. d.
Jhr. Mr. W. F. Röell, die heden namens de
Koningin een krans op de baar heeft gelegd.
Uit Oost-lndie
DE DIRECTEUR VAN ANETA
IS BESCHULDIGD ZONDER GROND
BATAVIA, 12 Juli (Aneta). Naar aanlei
ding van een passage in het afdeeLingsv er-
slag van den Volksraad zegit de regeering
im de Memorie van Anitwoox'd:
„Naar aanleiding van. ernstige beschuldi
gingen, onlangs geuit over het optreden van
boogene ambtenaren en van dien dix^eoteur
van het persbureau Aneita, heeft de procu-
reuxvgieneraail zich op de hoogte gesteld van
al hetgeexi dienaangaande zoowel in de pers
als bij geruchte is naar voren gebracht. On
danks dit onderzoek en zijn uitgesproken
wenschen, dat ieder die terzake inlichtingen
kan verstrekken, daartoe ook zal overgaan,
is tot dusverre geen enikel concreet gegeven
aangetroffen, dat het hier 'bedoelde gemis
aan integriteit bevestigt Voor de regeering
bestond ten deze geen aanleiding een andere
dan een afwachtende houding aan te nemen.
Men kan van haar niet verwachtexi of
eischexx, dat zij, zooals maar al te velen in
den laatst verloopen tijd hebben gedaan,
geloof hecht aan verdenking en verdacht
making, waarvoor ellke grond ontbreekt"
DE NED. JAPANSCHE HANDELS
BESPREKINGEN
BATAVIA, 12 Juli (Aneta). De voorzitters
vam de heide delegaties hielden een langdu-
rigte conferentie, waarbij de mogelijkheid is
bespreken, dat wellicht het weak van do
oamnxisisie waarin de kwestie van imiport en
export zakelijk zullen worden behandeld, be
gin van de volgende week zal aanvangen.
Er zijn echter nog zeer ernstige moeilijk
heden, welke tevoren moeten worden geëli
mineerd, wil men werkelijk tot dot commis
si ewexk komen.
VOEDSELSCHAARSCHTE
TJILATJAP, 12 Juli (Aneta). In het re
gentschap Banjoemas, i.n de onider-distrioten
Marndiii'adja, Poerworedjo, Soesoekan, Keba-
sen en Kembarang, heerscht voedsel-
schaarschte.
Door het Bimnieulandsclh Bestuur wordt
tweemaal peg week rijst gedistribueerd. De
padd-aanplant in Djatilawang in het regent
schap Poerwokerto ter grootte van 8000
bouws, alwaar de opbrengst afhankelijk is
van den x-egen, leverde grootemdeels een
mos-oogst op.
Eveneens heeft een groote mis-oogst plaats
gevonden in het Krojasoho in het regent
schap Tjiilatjap.
UIT HET SOCIALE LEVEN
GEEN STAKING BIJ DE HEEMAF
Na diverse coixferenties tusschen de direc
tie van de Heemaf te Hengelo en vertegen
woordigers der drie metaalbewerkersorgani-
saties is ten slotte overeenstemming bereikt.
Naar wij vernemen hebben de organisaties
een schrijven ontvangen van de directie der
N. V. Heemaf, dat deze de aangekondigde
loonsverlaging heeft ingetrokken, echter met
de mededeeling, dat de verlaging dit jaar
toch zal moeten worden ingevoerd. Maandag
16 Juli zal dus niet tot staking worden over
gegaan.
SLAPTE IN DE TEXTIELINDUSTRIE
Aan een dertigtal wevers, werkzaam bij de
N. V. D. Jordaan en Zonen's Textielfabrieken
te Haaksbergen is medegedeeld dat er voor
loopig geen werk meer voor hen is in de fa
brieken, bij gebx-ek aan voldoende orders.
Daarbij is door de firma rekening gehouden
met kostwinners.
GEMENGD NIEUWS
GEWELDIGE FABRIEKSBRAND
TE STADSKANAAL
BRANDSTICHTING IN MASSA
Men meldt ons uit Stadskanaal:
In de afgeloopen nacht is de meu
belfabriek van de firma Knigge en
Co. geheel door brand verwoest. Ook
een groote opslagplaats van hout en
een bij de fabriek gelegen schuur
werden een prooi der vlammen.
Te kwart over twee werd de brand door
omwonenden ontdekt. Het vuxxr, dat gretig
voedsel vond in de groote voorraden licht
brandbaar materiaal, greep zeer snel om
zich heen. Toen de beide motorspuiten dan
ook ter plaatse verschenen, vormde de fa
briek en de opslagplaatsen een groote vuur-
De brandweer moest zich in hoofdzaak
bepalen tot het bewaken van de omliggen
de gebouwen. Zij slaagde er dan ook in het
woonhuis van één der firmanten, de heer
Knigge, dat voor de fabriek is gelegen, te
behouden.
De schade, welke op 60.000 70.000
wordt geraamd, wordt door verzekexing ge
dekt.
Het staat wel vast, dat deze brand
het gevolg is van kwaadwilligheid.
Op het gerucht van den brand werden
de omwonenden gewekt Op weg naar het
brandende gebouw ontdekte een der bewo
ners, dat er ook brand was uitgebroken in
de stoelenfabriek van den heer H. Eerkens,
welke op ongeveer 600 meter afstand yan
de fabriek der firma Knigge is gelegen.
Met eenige emmers water slaagde men
er in het vuur dezer fabriek te blusschen.
Het bleek toen, dat alle aanwijzin
gen voor brandstichting aanwezig
waren.
Op niet mixxder dan zeven plaatsen vond
rneix met petroleum gedrenkte planken en
stukken poetskatoen.
Hoewel de fabriek van de firma Knigge
zelf geheel is afgebrand, en van het twee
verdiepingen hooge gebouw slechts een
puinhoop is overgebleven, heeft men ook
hier brandstichting kunnen vaststellen.
Eén der directeuren van de fabriek had
gisteravond te kwart over elf, zooals eiken
avond, nog een rondgang door het gebouw
gemaakt. Alles was toen in de volmaakste
orde. en na het verlaten heeft hij alle deu
ren gesloten.
Hedenxxacht is ontdekt, dat één der deu-
rexx van de fabriek openstond.
Onder de honderden belangstellenden,
die in den afgeloopen nacht waren toege
stroomd, bevond zich ook de burgemeester
van Wildervank de heer Teenstra, die als
hoofd van de politie onmiddellijk een on
derzoek deed instellexi.
De fabriek van den heer Eerkens is voor
loopig gesloten, in afwachting van de
komst van het parket, dat heden ter plaat
se een onderzoek zal instellen.
NA DE ONGEREGELDHEDEN
ARRESTATIES, INVALLEN EN
HUISZOEKINGEN.
Te Amsterdam is het Donderdag
avond boven het IJ tot nieuwe wanordelijk
heden gekomen, waax-bij de politie en ma
rechaussee een bende opgeschoten jongens
met den klewang uiteen joeg. In de Ribes
straat begon men de bestrating op te bre
ken. Bij de komst der gewapende macht
vluchtten de dadex-s de huizen binnen. De
politie en de marechaussee drongen even
eens de woningen binnen en arresteerden
daar vier personen. Deze werden in arrest
gesteld en aan de politie overgeleverd. La
ter werd nog een aantel arrestaties in de
zelfde buurt verricht.
De elf persoxxen, die te Amsterdam waren
gearresteerd in verband met straatopenbre-
ken en het ophangen van een doek waarop
stond: „In naam van Oranje worden wij
vermoord", zijn, na gehoord te zijn weer op
vrije voeten gesteld, nadat proces-verbaal
tegen hen was opgemaakt
De Centrale Recherche heeft een inval
gedaan in een drukkerij aan de Raamgracht
en daar een vrij groote hoeveelheid op
ruiende lectuur in beslag genomen. Het
waren extra-nummers van de Roode Hulp,
orgaan van het afweei'front der Int. Roode
ITlup, Sectie Holland. Het blad was gewijd
aan den ongeregeldheden in de Jordaan en
een achttal foto's waren er in opgenomen.
De politie te Schiedam heeft bij ver
scheidene communisten huiszoekingen ge
daan naar opx-uiende geschriften. Ten huize
van IT. A. G. in de Pernisschestraat werd
een hoeveelheid geschriften in beslag geno
men. De man is gearresteerd en ter beschik
king van de justitie gesteld. Bij C. F. aan
de Hoofdstraat is een revolver in beslag ge
nomen. 's Avonds na 10 uur hebben balda
dige elementen van een straatlantaarn in
de Mariastraat de kap ingegooid. Ook had
men de straat opengebroken.
De politie, die weldra verscheen en op de
hoeken der zijstraten een agent liet posten,
kon erger voox-komen. Van de daders is in
tusschen geen enkel spoor achterhaald.
De politie te Deventer heeft de hand
gelegd op zes personen, arbeiders van resp.
17- tot 36-jarigen leeftijd, allen te Deventer
woonachtig, verdacht van het plegen van
geweld met vereende krachten tegen goe
deren (vex-nieling van straatlantaarns en 't
in bi-and steken van een spoordijk), tijdens
de ongex-egeldheden van Maandagavond.
Twee van hen werden verdacht van open
lijke opruiing. Allen zijn in voorloopige
hechtenis gesteld.
In Twente zijn de laatste dagen her
haaldelijk opruiende pamfletten verspreid
van de communistische partij; o.a. werd
aan de stempellokalen te Enschedé een ge-
cyclostileeixl vlugschrift, genaamd ,De
stempelaars", uitgereikt, waarin verschil
lende opruiende passages voorkwamen. In
VRAAGT INLICHTINGEN OVER:
V A C A N TIE-UITRUSTIN6
uit voorraad leverbaar
ROTTERDAM DEN HAAG
Hoogstraat 356 Hofweg 11
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
Bk. 1
Te Stadskanaal heeft een geweldige fabricks»
brand gewoed.
Blz. 2
Ernstige toestand in vele deelen van de Vereen*
Staten. 1
Het uniformverbod in België.
Een visscherij'conflict tusschen Engeland Mi
Noorwegen.
Wat er na den Wiesseeputsch geschiedde.
In Duitschland zijn nog twee in het Duitsch ge*
stelde buitenlandsche bladen toegelaten.
De Von Papen-puzzle nog niet opgelost.
Duitsche communisten veroordeeld.
Een belangrijke zitting van het OostenrijksdrtS
kabinet.
Arrestatie van communistische leiders in BuL
In Zuid-Afrika is de Hitler-jeugd verboden.
Uit bezuinigingsoogpunt worden in Frankrijk
geen legermanoeuvres gehouden cn worden vele
postambtenaren ontslagen.
Russische communisten uit Mandsjoerijc ver*
bannen, i-J
Blz. 5
In antwoord op desbetreffende vragen van hét
Tweede Kamerlid, den heer Westerman, heeft!
minister Colijn geantwoord, dat het niet met zeker
heid valt te zeggen, of er rcchtstreeksch verband
bestaat tusschen de opruiende artikelen van ,J3e
Tribune" en de onlusten te Amsterdam op eo|
5 Juli.
Door de Eerste Kamer is het wetsontwerp be
treffende aankoop van een gezantschapsgebouw ta
Londen aangenomen.
Blz. 9
De Tweede Kamer heeft een interpellatfe-aarf-
vraag van den heer de Visser in verband met cfe
relletjes afgewezen. Verder is een aanvang ge
maakt met de behandeling van het wetsontwerp
tot wijziging van de Landbouwcrisiswet 1933,
Heden is de stemming over de Winkelsluitingswet
Het werk der Duitsche studenten op sociaal
gebied (Van onzen Duitschen correspondent).
verband hiermede heeft de justitie uitge
breide maatregelen genomen. In eenige per-
ceelen te Enschedé is huiszoeking ver-richt*
waarbij veel materiaal in beslag is geno
men. Drie communisten, S. de V., G. F. en'
J. S., allen uit Enschedé, zijn aangehouden;
en in verzekerde bewaring gesteld.
Menlmeldt ons uitKrimpen aan dei!
IJ s s e l:
Voor ongeregeldheden in vex-band met dó
steunverlaging zijn we ook hier niet ge
spaard gebleven. Na Maandagmorgen eerst
met enkele opschriften een korte optocht
gemaakt te hebben, welke door den burge
meester ontbonden werd met inbeslagne
ming van de opschriften, keei"de 's avonds
een groote menigte terug naar de omgeving
van het Gemeentehuis. Na eenig gejoel heeft
de politie onder leiding van den burgemees
ter de menschen uiteen gedreven. Dinsdag
avond was de opkomst nog grooter en wer
den de menschen aangevuurd door perso
xxen uit Rotterdam en Capelle a. d. IJssel,
met gevolg dat krachtig moest worden op
getreden. Toen de aanmaning om uit elkaar
te gaan niet hielp, kwam de blanke sabel
er aan te pas. Dit was blijkbaar het sein
om met steenen naar den burgemeester en
de politie, vex-stex-kt door Rijksvelwachters,
te gaan gooien. Ook werd uit het publiek
geschoten. Dit vuur werd door burgemees
ter en politie heantwooxxl, met gevolg dat'
twee personen gewond werden. Daarop was
men de opstandelingen weer de baas.
Woensdagavond was er wel meer publiek
op de been dan normaal, doch was optre
den van de politie niet meer noodig.
Te Capelle a. d. IJssel zijn de vol
gende politieverordeningen uitgevaardigd:
Alle bijeenkomsten, welke strijdig worden
geacht met de openbare orde zijn verboden.
ITet vex-spreiden of doen verspreiden, het
aanslaan of doen aanslaan van gedrukte of
geschreven stukken is verboden. Het is ver
boden tusschen 12 uur en 4 uur 's nachts
zich op of aan den openbaren weg te be
vinden.
Deze voorschx-iften zijn onmiddellijk af
gekondigd.
De Staatsmijn Maurits wordt dag: en1
nacht bewaakt. Zoeklichten zijn op belang
rijke punten opgesteld.
TIJDENS DE RAADSZITTING DOOR EENi
BEROERTE GETROFFEN.
Nadat in de Raadsvergadering te Zwolle de
67-jarige heer J. Diender een hartstochtelijk
pleidooi voor de door werkloosheid getroffe
nen had gehouden en nog enkele andere raads
leden het wooi-d hadden gevoerd, bleek bij een
vraag van den voox-zitter, dat de heer Diender
buiten bewustzijn in zijn stoel zat, door een
beroerte getroffen.
Per brancard werd hij naar huis vex*voerdj
aan de linkerzijde geheel verlamd.
Zeer onder den indruk besloot de Raad de'
bespreking te schorsen tot Maandagavond.