llicuiut ^ciïiscljr (£<mrant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden 3n Omstreken
TQEGA WATER
„PRINCESS"
CHEMISCH REINIGEN VERVEN
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.I8
Voor hel Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j et
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
NO. 5219
Bureau: Breesbiat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
DONDERDAG 12 JULI 1934
15e Jaargang
&bbertMtieprij?en:
Van 1 tol 5 regels ƒ1.177»
Elke regel meer 0.227»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2-30
Elke regel meer 0.45
Handelsadvertentiên per regel 0.17 V
t Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
PLEIDOOI PRO DOMO
't Zijn eigenlijk geen dagen voor scherts
cn om zich een persiflage, eenige spotternij
op anderen, te veroorloven. Maar wanneer
wij bijkans zonder commentaar parafrasee
ren, wat de hoofdredacteur van Oorlog
of Vrede schreef over dc uitslag der
.verkiezing in Enschedé, dan is dat reeds
een grap ten koste van een ander.
Nu moet men weten, dat deze redacteur,
die aanvankelijk het weekblad gebruikte
om zoo iets als een democratisch eenheids
front te vormen, deswege door de kopstuk
ken der S.D.A.P. politiek gesproken
niet heelemaal voor vol werd aangezien;
dat deze redacteur gedurende eenige
maanden in Enschedé de verkiezingsstrijd
heeft geleid; en
dat de roodc pers, zij het met veel om
haal van wOorden, heeft erkend, dat de
S.D.AP. er bekaaid is afgekomen.
We zijn dan ook benieuwd of het partij
orgaan het artikel uit O o r 1 o g o f V r e d e,
dat eigenlijk van een overwinning jubelt,
eal overnemen, of dat hert. zal zeggen: zie
daar een pleidooi pro domo: de propaganda
leider veegt zijn eigen straatje schoon.
Ik heb het knap overlegd, zoo heet het in
het pleidooi: „De Sociaal-Democratie heelt
het eerst en het best begrepen wat er op
het spel stond. De S.D.A.P. nam vroegtijdig
haar maatregelen. Zij waren doeltreffend
pn gezond."
Het is vermakelijk hoe de redacteur-pro
pagandaleider deze eigen roem aanneme
lijk poogt te maken.
Toen de nationaal-socialisten niet mee
deden, was de aardigheid er eigenlijk af en
bleven volgens hem slechts drie vragen
over: zal het communisme winnen; zal de
regeeringspolitiek veroordeeld worden en
zal de karakterlooze R.K. Staatspartij haar
trekken thuis krijgen?
De stemming besliste, dat O.S.P. en com
munisten wonnen; en dat ook de R.K.S.P.
haar positie verbeterde en dus verandert
de strateeg gauw van stelling en verklaart:
Als eenige positieve mogelijkheid bleef
alzoo over te bewijzen, dat de regeerings
politiek door cle massa veroordeeld
wordt en ook, al was daarvoor de tijd
niet ten volle rijp, dat alléén de demo
cratie een volk kan vrijwaren voor bar
barismen als Duitschland te aanschou
wen geeft.
Aan deze heide positieve (verwachtin
gen heeft de .verkiezingsuitslag ten yolle
voldaan.
De redeneering Is nlef erg logisch, maar
de verklaring luidt, dat A.R., C.H. en V.B.
eigenlijk de regeeringspartijen outrance
[(door dik. en dun) zijn en dat de R.K.S.P.
en de V.D. daartoe niet behooren.
De eenige uiterst linksche partij, die
won, is de C.P.H., doch die had op 5 zetels
gerekend en kwam slechts van 2 op 3 (de
derde nog met een overschot!)
Dat schrijft de man, die voor eigen partij
2 zetels voor 88 stemmen kreeg, waardoor
deze partij van 10 op 11 kwam, terwijl men
12 had moeten hebben om .eenige winst
Je boeken.
Ziedaar de gezonde en doeltreffende pro
paganda, welke onder de bekwame leiding
yan den... schrijver werd gevoerd.
Het is tragisch en belachelijk tevens.
Enfin, hij heeft eenige troost: er is dui-
delijk opschuiving in democra
tische richting: zijn vrienden van
C.D.U. en K.D.P. (protestantsche en room-
sche dempcraten) hebben gewonnen; de eer
sten, die
„trots ongehoorde provocatie van Anti-
Revolutionaire cn Christelijk-Historische
zijde, hun verkiezingsstrijd smetteloos-
iwaardig hebben gestreden."
Deze zin maakt het voor ieder, die de
strooibiljetten der C.D.U, tegen de anti-rev.
en chr.-hist. partij gelezen heeft, duidelijk,
welke waarde men aan het „pleidooi pro
domo" moet hechten.
Men kan er niet ernstig over praten).
Staatspartij ook wel voor ernst zou opne
men, had hij besloten de uitgave maar te
6taken.
Het is in één woord miserabel. Wie Mr
Bomans als kamerlid heeft meegemaakt,
kon respect hebben voor zijn kennis, maar
geen waardoering voor zijn optreden, dat
immer van onbescheiden zelfverheerlijking
getuigde. Dr. Nolens hield hem dan ook
voortdurend in het oog. En het was min of
r een opluchting voor de staatspartij,
dat Mr Bomans naar het college van Ged.
Staten van Noord-Holland verhuisde. In
zoo'n college werkt men vooral binnens
kamers en ongelukken zijn niet zoozeer te
yreezen.
Maar nu zocht Mr Bomans onder een al
te doorzichtige schuilnaam en met al te
duidelijke beelden gelegenheid om in een
romanreeks zijn alter ego te verheerlijken.
Ons dunkt zoo, dat de kruik nu toch wel
zoo lang te water gegaan is, dat ze breken
moest. En wanneer het niet vanzelf gaat,
dan zal de R.K. Staatspartij er zeker een
welgemikte steen tegen gooien. Zóó'n ver
tegenwoordiger is voor een ernstige partij
onbruikbaar; zoo'n gedeputeerde dupeert
zich zelf. Als de partij hem zijn congé ge
geven heeft, schrijve Mr Bomans lustig
verder. Mits hij niet al te gevaarlijk wordt.
HET DEFILE IN DE NIEUWE KERK
CIRCA 6000 DEELNEMERS
Het werk van den Gezondheidsdienst
In aansluiting op onze berichtgeving van
gisteren kunnen wij nog miededieetlen dat on
middellijk na hert vertrek van de Koningin
en de Prinses ook de genoodigden de Kerk
verlieten. In betrekkelijk korten tijd zijn
allen naar dc Residentie teruggekeerd. On
geveer gelijkertijd werden alle afsluitingen
opgeheven om zoo vlug mogelijk aan het
défilé in de kerk te kunnen beginnen.
Hieitnee werd ongeveer drie uur een be
gin gemaakt.
Duizenden schaarden zich naast en achter
elkaar en kregen ruimschoots gelegenheid
zoowel de stoffeering van de Kerk als de
bloemenpracht te bewonderen.
Naar schatting hebben ca. 5000 6000 per
sonen aan bert défilé deelgenomen.
Het overige publiek is in zeer korten tijd
naar alle richtingen vertrokken. Alles ging
in voorbeeldige orde.
Wanordelijkheden en storingen deden zich
niet voor.
De politiemannen hebben een buitenge
wone zwaire taak gehad.
Het aantal gasten en te parkeeren aiuto's
is aanmerkelijk grooter geweest, dan in
Maart.
Geraamd wordt een aantal van 800 op de
officieefle parkeerterreinen in de stad en on
geveer 1000 in de buitenwijken. Het getal
fietsen was enorm.
Zeer gunstig heeft ook de gidserudlienst ge
werkt.
De Eerste Hulp- en Roode Kruis-diensten
hebben eveneens voortreffelijk werk gele
verd.
Aan ongeveer 400 k 500 personen is hulp
verleend. De meeaten. jhiutnauer waren door de
GEDEPUTEERDE BOMANS
Onze lezers weten nu wel 't een en ander
i\an de Donald-cyclus van Mr J. B. Bomans,
roomsch-kath. lid van Ged. Staten, oud
wethouder van Haarlem en de eenige van
de vier, die weigerde een deel van zijn
jong-verworven wethouderspensioen te laten
vervallen en de gemeente zelfs met een
proces dreigt.
In deze fantastische en ietwat fascistische
romans vol bombastiek en vol zelfverhef
fing, dient de schrijver den held van het
verhaal (zichzelf!) aan als den toekomsti-
gen dictator en redder van Nederland en
laat hij zich oneerbiedig, grof en stuitend
uit over Koningin en Prinses.
Toen deVrijheid in een open brief
Mr Bomans als den schrijver van deze ge
vaarlijke „romans" aanwees, weigerde hij
er zich over uit te laten; hij wenschte noch
ja, noch neen te zeggen.
Intusschen bemoeide de publieke opinie
en de roomsch-kath. pers zich zoodanig
met het geval, dat Mr Bomans het maar
[verstandig vond een uitweg te zoeken. Hij
deed dit in de vorm van een verklaring
[van zijn uitgever, dat het alles maar een
grap geweest was. Nu hij merkte, dat
men zijn voorgenomen critiek op de R.K.
wamute bevangen. Velen moesten naar hun
woning worden vervoerd, een werk waar
's avonds om 8 uur nog niet mee ge
reed was gekomen.
Veel dank is men ook verschuldigd aan
de Geneeskundige Dienst Rotterdam en de
N.V. Sanitair Vervoer Rotterdam di© gratis
vele patiënten vervoord hebben.
Na het défilé namen de gevallen waarbij
hulp noodiig was sterk toe.
Zeven personen moesten in een ziekenhuis
worden opgenomen.
NA DE BIJZETTING
H.M. de Koningin heeft gistermiddag na
afloop van de begrafenisplechtigheid, in het
paleis Noordeinde afscheid genomen van de
verwanten en andere vorstelijke personen,
die voor de uitvaart van wijlen Prins Hen
drik uit het buitenland waren overgekomen.
H.M. heeft zich daarna met Prinses Ju
liana naar het Huis ten Bosch begeven.
Prins Felix van Luxemburg en de graaf
van Athlone hebben gisteravond Den F
verlatten.
PRINS KAREL VAN BELGIE
Prins Karei van België, graaf van Vlaanderen,
die als vertegenwoordiger van Koning Leopold de
bijzettingsplechtigheid van Prins Hendrik heeft bij
gewoond, zal a.s. Vrijdagochtend wederom per
auto naar Brussel terugkeeren. Prins Karei blijft
tot zoolang de gast van den Belgischen gezant den
heer Ch. Maskens.
DE TROEPEN UIT BREDA VERLATEN
DE RESIDENTIE.
Het regiment i n f ante ri etroepen, dat uit
Breda eergisteren ter assistentie naar Den
Haag was gedirigeerd, in verband met de
drukte en den overbelasten politiedienst,
heeft hedenochtend de Residentie weerver-
laten en is naar zijn garnizoen terugge
keerd.
De bijzondere bewaking der verschillende
gebouwen is thans ook weder opgeheven.
Êenioe Warmwaterbron In Nederland
Hoofdd. R'damsche Biercentrale TeL 41850.
DE GEEST BIJ DE MARINE
DE MEENING VAN SCHOUT-BIJ-NACHT
'VAN DULM
De Indische Courant heeft een onderhoud
gehad met den Schout-bij-Nacht Van Dul
hoofd van het dept. van Marine, o.a, over den
geest bij de marine. m
Het heeft bij de Marine gehaperd, zoo
de de sch<mt-bij-nacht. Dit dient erkend te
worden. 4
Maar er is thans een nieuwe bladzijde opge
slagen, met den vasten wil om opnieuw op te
bouwen. Dit gaat natuurlijk niet in korten
tijd, maar waar de drang tot verbetering bij
hoog tot laag voorzit, moeten wij op den duin:
slagen. Men kan nog zoo'n moderne Marine
bezitten, als de mannetjes niet deugen....
Daarom wordt al het mogelijke in het werk
gesteld, om onze vloot met den juisten mili
tairen geest te bezielen.
Hoe ik over den politieken toestand ïn het
Verre Oosten denk? Niemand weet, wat er in
de toekomst gebeuren gaat. Maar het is goed,
op alles voorbereid te zijn. Daar is de Marine
voor. Daarom beschouw ik de Marine als een
soort van brandverzekeringspolis. Het is best
mogelijk, dat men nooit brand in zijn huis
krijgt, maar daarom verzekert men zich toch
GENEESKRACHTIG EJj
MINERAALWATER
BOND VAN CHR. POLITIE
AMBTENAREN IN NEDERLAND
ten Paleize Het Loo het rouwregister in ver
band met het overlijden van Z. K. H. Prins
Hendrik heeft get eekend.
De vergadering nam ten teeken yan rouw
een minuut stilte in acht.
Vanuit de vergadering werd den voorzit
ter dank gezegd voor zijn leiding, terwijl
men den secretaris als erkenning voor zijn
arbeid cle zegenbede toezong uit Psalm 121.
Na het zingen van Gezang 36 werd het
welgeslaagde congres op gebruikelijke wijze
gesloten.
Ten besluite vereenigde men zich aan een
gemeenschappelijken maaltijd.
DE ALGEMEENE VERGADERING
In de gisteren te Lunteren gehouden slot
zitting' van den Bond van Chr. Politieamb
tenaren in Nederland, bracht Amsterdam
ter sprake het gerucht als zou de burge
meester van Amsterdam een tip hebben ge
geven om in deze stad een organisatie op
te richten zonder landelijk verband.
De bondssecretaris antwoordde dat die
geruchten metterdaad gaan, ma,ar niet te
gelooven dat de burgemeester aan zulk een
plan steun zou verleenen. Het landsbestuur
zal de zaak met Dr. de Vlugt bespreken en
alle maatregelen nemen om deze geruchten
te verijdelen.
De secretaris leidde hierna in hot stand
punt van den bond inzake kindertoeslag.
De bond staat dit voor ingaande bij liet
derde kind. Echter moet eerst het grondtoon
behoorlijk zijn. Geen kindertoeslag als het
laagste salaris als uitgangspunt wordt ge
nomen. Geen lage salarissen met huwelijks-
en kindertoeslagen. Ook geen korting voor
ongehuwden, wart daarvoor mogen we be
waard worden!
Tot lid van de commissie van beheer van
het Ondersteuningsfonds wegd herkozen de
heer M. Kuiper te 's-Gravenhagè.
Het verslag van den penningmeester van
dit fonds werd bij hamerslag goedgekeurd.
Tot loden van de geschillencommissie wer
den herkozen M. Sepers te Leiden en A.
Sak tc Amsterdam on gekozen de heer J. L.
Ivangean te Rotterdam.
Na eenige discussie, waaraan deelnamen
Den Haag. Bolsward, Drenthe. Walcheren,
Haarlem, Ridderkerk en Zwolle, werd beslo
ten de volgende algemeene vergadering te
Utrecht te houden. De bond zal dan zijn 20-
jarig bestaan vieren.
Een voorstel-Schiedam om leden die hun
zilveren ambtsjubileum vieren, een uitkee-
ring uit de bondskas te geven, werd ver
worpen. Den Haag, Haarlem. Zwolle en Doe
tinch'em bestreden het voorstel.
Aangenomen werd een voorstel-Den
Haag om te ijveren: dat meerdere gemeente-
politieambtenaren een-aanstelling ontvan
gen als onbezoldigd rijksveldwachter. Dor
drecht, Zaandam, Haarlem bevalen het voor
stel aan.
Bij de rondvraag bracht Utrecht de vraag
ter sprake waarom het. Chr. Nat. Vakver
bond zich op deze vergadering niet heeft
doen vertegenwoordigen; Drenthe de propa
ganda in deze provincie. Zwolle de samen
werking met den R. K. Bond inzake de con
gresdata van beide bonden. Amsterdam het
komend wetsontwerp tot uitsluiting van
vrijgestelden van bonden van overheidsper
soneel uit vertegenwoordigende lichamen.
Bolsward het bezoldigingsbesluit R.V.W.
Walcheren de lage salarieering der veld
wachters in Zeeland.
De secretaris beantwoordde de gemaakte
opmerkingen.
Medegedeeld werd dat de bondsvoorzitter
RELLETJES!
EN WIE ZE MAKEN..,
Dat doen do steuntrekkers, zeggen som-
ïigen.
Pardonantwoordt het Dagblad van
N.-Brabant, die maken voor het grootste
deel de relletjes niet Dat doen de beroeps
raddraaiers met goede salarissen; dat doen
de roenschen, die voor beginsel hebben heel
den boel kapot te trappen; dat doen de
bonden, die staking voor dagelijksch mid
del tot verbetering der maatschappij aan
genomen hebben. Dat doet de groote groep
belhamels van de straat; je moet dat ooit
van dichtbij gezien hebben. Dat doen de
nieuwsgierigen, die altijd tegen de politie
zijn, bij ieder gevalletje. Dat doen de groote
lui. die geleerde artikelen schrijven tegen
alle oi\3emaatregelen. Dat doen de andere
groote lui, die alles maar laten, of laten
we zeggen: lieten begaan in woord en
geschrift en dan nog een verwonderd ge
zicht opzetten, als gewone menschen, die in
de knel zitten, hen voor ernstig houden.
EEN INDISCHE MAILTREIN
Men ïs voornemens, meldt de „Jam-Bode"
binnenkort eiken Donderdagmorgen een zg.
mailtrein te laten loopen van Tandjong-Priok
naor Bandoeng, waarvan kan worden
hrnik gemaakt door met de mailboot aange
komen passagiers, die dadelijk naar of via
Bandoeng willen doorreizen.
Die mailbrein zal dam van de kade te Priok
vertrekken, en ook de mail meenemen. Aam
boord reeds kunnen de passagiers hiervoor
plaats 'bespreken. De trein is dam nog vóór
de lunch te Bandoeng.
PROV. STATEN VAN N.-HOLLAND
Opvolger van Jhr. mr. D. E. van Lennep
als lid der Provinciale Staten van Noord-
Holland is de heer N. W. van der
Schans te Bovenkerk. Mocht deze de be-
noeaning niet aannemen dan komt in aan
merking die heer mr. A. J. TI o n i g te Haar
lem, directeur der Olicfaibrieken y.h. Adr.
Honig te Zaandam.
H. C. STORK t
In den afgeloopen nacht is op zijn land
goed in Pommeren in Duitschland op 76-
jai-ige leeftijd overleden de heer H. C. Stork
oud-directeur van de machinefabriek Gebr.
Stork Go. te Hengelo.
Princess
bieden U comfort
en elegance.
De beste hulp voor
gevoelige voeten.
VAN BLADEL - WAALWIJK
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit
bladen
•I
Op de Leusderheide heeft een hevige heide»
brand gewoed, waarbij 50 a 60 Hectare ia d4
vlammen is opgegaan.
Blz. 2
Een reorganisatie van het Oostenrijksche ka»
binet draagt een Chr. Sociaal-Heimwehrkarakter.
De Gepeoe in Sovjet-Rusland wordt opgeheven»
De moeilijkheden en verwikkelingen in Spanje*
Ontzettende overstroomingsramp in Japan.
Wervelstorm In Illinois (Vereen. Staten).
Bloedige stakingsonlusten in Noord-Amerika.
Een cholera-epidemie in Engelsch-Indië. j
Stakingsonlusten op Cuba,
De onlusten zijn thans vrijwel tot staan gelcoi
men- Verschillende arrestaties en huiszoekingeit
hebben plaats gehad.
Verschillende verdachten inzake de onlusten f4
Amsterdam zijn gister tot zes maanden gevangei
nisstraf veroordeeld.
Te Rotterdam "wordt de 137ste jaarvergadering
gehouden van het Nederl. Zendelingen-Genoot»
schap.
Het groote moment op den nationalen rouwdag,
ingang van de Nieuwe Kerk gedragen
de Hst met het stoffelijkoverschot van Z. K. H. Prins Hendrik wordt door de jagermeesters naar den
't beste op dit gebied
PALTHE - ALMELO
ZWARE HEIDEBRAND
50 a 60 Hectare verbrand op dé
Leusdensche Heide
Militairen, politie en marechaussee
helpen bij de blussching
Gistermiddag omstreeks 3 uur
ontstond een groote heidebrand op
de Leusdensche heide, ten Westen
van de schietbanen. In zeer korten
tijd liet de brand zich ernstig aan
zien en werd hectare na hectare een
prooi der voortkruipende vlammen.
De wind kwam uit het Noord
oosten, zoodat weldra de bosschen,
ten Noorden van de Pyramide van
Austerlitz gelegen, gevaar liepen
door het vernielende element te
worden aangetast.
Militairen nit Amersfoort en Zeist,
alsmede politie uit Zeist en mare-
chausee uit Leusden namen aan het
blusschingswerk deel, terwijl de
brandweer uit Zeist en vele burgers
uit den omtrek medewerkten om
deze heidebrand tot staan te bren
gen. Met inspanning van alle krach
ten gelukte het tenslotte den brand
meester te worden, 50 a 60 Hectaren
werden een prooi der vlammen. Om
streeks 4 nnr had men het vuur
vrijwel gebluscht en was Let zeker,
dal de bosschen behouden waren.
Het mag vanzelfsprekend genoemd
worden, dat de groote droogte het
uitbreiden van den brand bevor
derde. De rookontwikkeling was bij
zonder groot en daardoor gelokt
kwamen vele kijklustigen naar de
Leusdensche heide om het schouw
spel gade te slaan.
Omtrent de oorzaak van dezen
brand tast men in het dnister. De
grond behoorde aan het Rijk.
