DINSDAG 10 JULI 1934
DERDE BLAD PAG. 10
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Tc Wanswerd, R. Schippers te
Drachtster Compagnie.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Terneuzen (als hulppred), H.
M. van Duyne. cand. te Amsierdam. Te
Ermel'o (toez.), j. C. W. Kruishoop te Bode
graven,
Bedankt: Voor Uitwijk (toez.). W. J. Holz-
scherer, cand. te Arnhem. Voor Witmarsum,
Joh. P. van Mullem. voorg. Vrijz. Herv. te Am
sterdam. Voor Rijnzaterwoude J- T. Doornen-
bal, cand. te Doorn. 1 Voor Krimpen a. d. Lek,
J. van Rootselaar te Hagestein.
Be
■oepe
Bunschoten.
GEREF. GEM.
Tweetal: Te Gouda, M. Hofman te Krabben-
dijke en caod. H. Ligtenberg te Rotterdam.
Beroepen: Te Gouda, cand. H. Ligtenberg te
Rotterdam.
HULPPREDIKER
De kerkeraad der Vrije Evangelische Gemeente
te Enschedé heeft benoemd tot hulpprediker
den heer G. Leendertse, cand. aan de Theolo
gische school te Apeldoorn. De heer Leendertse
hoopt op Zondag 5 Aug. a.s. zijn intrede te doen.
CANDIDATEN TOT DEN HEILIGEN
DIENST IN DE NED. HERV. KERK
Van de in Mei aangekomen Candt, t
H. D. zijn beroepbaar de heeren:
H. Coolsma Stprreboschstr. 24 Groningen.
F. C- Willekes„ Spijk (Gron.)
J. Matiaer van Blois, Wij he.
J P. van Steenbergen, Suezkade 178; Den
Haag.
Talons, Gaivelsweer.
W. G. de Jong, van Beveniinckstr. 21, Den
Haar
J. Doornebal, Molenweg 11, Doorn.
G. van Hoegee, Velperweg 54, Arnhem.
W. J. Holzscherer, Graaf Ottoplein 29,
Arnhem.
F. A. West hof f, Goudbloemstraat 193,
den Haag
F. R. A. Henkels, Rijksweg 323, Haren.
J. Th. van Veenen, KI. Kruisstraat la,
Groningen.
P. C. Wierenga, Eenaum.
\V. C. van Burgeier, Jansbuitensingel 15,
Arnhem.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Na bevestigd te zijn door zijn vader, Ds. J.
Ph. Eggink van Üolfsliavtn, o.a.v. Joh. 15 11. die
niet den consulent Dr. N. D. van Leeuwen van
Holysloot, en zijn beide -wagers Ds. H. W. Lovink
van Gramsbcrgen tn Ds. H. Mondt van Zetten
hem dc handen oplegde, heeft Ds. W. E. M.
Eggink Zondag j.l. zijn intrede gedaan me' 0
Cor. 1:24 bi) dc Ned. Herv. Kerk te Zuid
w o u d e. Hij werd toegesproken door Ds. A. Duetz
van Durgerdam namens het Class. Bestuur, Ds.
v. d. Does. van Monnikendam als praetor van den
Ring Monnikendam en door Ds. N. D. van Leeu
wen, van Holysloot, als cocisulent.
Na Donderdag 5 Juli tot zijn arbeid a. d.
Herv. Stichtingen te Amersfoort te zijn inge
leid door Ds. A. B. te Winkel van den Haag.
sprak Ds. J. Nauba gekomen van Sexbierum
Zendag 8 Juli zijn eerste woord tot een breeden
kring van doctoren, ambtenaren, verplegend perso
neel, patiënten en andere belangstellenden. De
Kerkeraad van Amersfoort was vertegenwoordigd
door een ouderling en een diaken. Met de komst,
van den Geestelijk Verzorger op „Hebron"
„Zon en Schild" werden n.l. door den Kerkeraad
der Herv. Gemeen.e te Amersfoort officieel- gods
dienstoefeningen ingesteld. Ds. Nauta sprak
intreerede uit aan de hand van Luc. 19:5b. Hij
werd na den dienst hartelijk toegesproken door den
heer Keemiak, ouderling van Amersfoort.
De Eerw. Heer D. W esterveld, cand.
te 's-G ra v eland zal a.s. Zondag
als predikant der Ned. Herv. Kerk worden beves
tigd door ds. A. C. G. den Hertog van Rotterdam.
Des middags om vijf uur doet de nieuwe predikant
zijn intrede in zijn eerste Gemeente,
VACATURES
IN DE NEDERL. HERV. KERK
Op 1 Juli 1934 waren in de Ned. Herv.
Kerk 325 vacante gemeenten, d. i. 4 meer
dan op 1 Jan. 1934.
Blijkens „Doetinch. Werk", waren deze
als volgt verdeeld over de provinciën:
Gelderland: Aalsl, Borneveld 1 pl.,
Batenburg. Borgharen, Brakel, Bruchem,
Deil, Doorwerth Elburg 1 pl., Ellecom,
Erichem, Garderen, Gioenlo, Haaften, Har
derwijk 1 pl., Heilouw, Horssen, Ingen, Res
teren, Kuilenburg 1 pl. Licnden, Nederhe-
mert, Nijkerk 1 pl., Oldebroek 1 pl., Omme
ren, Opheusden, Ofciijnen, Otterloo, Poede-
royen. Randwijk, Rhenoy^ Rumpt, Rijswijk,
Scherpcnzeel, Varik, Vorchten, Waarden
burg Wogeningen J pl., Wamsveld, Well,
Winterswijk 1 pl., Zoelen, Zuilichem, Zut-
fen 1 pl. Tezamen 44 plaatsen.
Zuid-Holland: SL Anthonypolder, Ar
kei. Benthuizen, Bleskcnsgraaf, den Bom
mel, Dordrecht 1 pl.. Goedereede, Gouderak,
Hei- en Boeicop Herkingen, Hoogvliet, Kage
Kedichem, Kralingcn 1 pl., Krimpen a. d.
Lek, Langerak bez. de Lek, Leerbroek, Leer
dam 1 pl.. Meerkerk, Middelhamis, Nieuw-
Beyerland, Nieuwenhoorn. Nieuwerkerk a.
d. IJsel, Nietiwe-Tonge, Nieuwland, Nieuw-
poort, Nooreltloos, Noorden, Oosterwijlc,
Oud-Alblas, Ouddorp, Piershil, Puttershoek,
Reeuwijk, Rotterdam 1 pl., Rotterdam
(Schotsche gem.), Rijnsateirwoude, Scheve-
ningen 1 pl-, Schiedam 1 pl., Schoonhoven
2 pl., Schoonrcwoerd, Spijk, Stellendam,
Vlaardingen 1 pl.. Voorburg 1 pl., Waterin
gen, Willige-Langerak, Wijngaarden, IJssel-
monde, Zevenhoven, Zuid-Beijerland, Zwar-
tewaal. Zijderveld. Tezamen 53 plaatsen.
Noord-Hor land. Aartswoud, Abbe-
kerk, Akersloot, Amsterdam 2 pl., Barsin-
gerhorn, Bovenkarspel, Callantsoog, Eenigen
burg, Etersheim, Graftde Rijp, Groote
broek. Groot-Scheimer, Heer Hugmvaard,
Helder 1 pl.. Hem. Hoogwoud, Knollendam,
Koedijk, Kortcnhoef, Krommeniedijk, Lim-
men, Lutjehroek, Marken. Midwoud, Obdam,
O. en N. Niedorp. Noord-Scharwoude, O. en
W. Blokker, Oterleek, Ouddorp, Petten, Ur-
sem, Schellinkhout, Venhuizen Warder,
Wanuonhuizen, Wervershoof, Wieringer-
waard, Winkel, Wognum, Wijdones, Zuider-
woude, Zuid-Scharwoude, Zwaag, Zijpe 1 pl.
Tezamen 46 plaatsen.
Zeeland. St.-Anna-ter Muiden, Arnemui
Abst en Sinoutskerke, HDofdplaat, Klevers-
kerke, St. Kruis, Middelburg 1 pl., Oud-
Vossemeer, Ouwerkerk, Ovezande-Dricwe-
gen. Poortvliet. Sehoro, Sirjansland, Tholen
1 pl., Zuidzande. Tezamen 21 plaatsen.
Utrecht. Benschop, Bunschoten, Eist,
Hoogland, Kamerik, Lage Vitursche, Leer-
sum, Linschoten, Lopikerkapel. Renswou-
de, Waven-een, Westbroek, Wilnis. Teza
men 13 plaatsen.
Friesland. Arum, Bolsward 1 pl., Boyl,
Bozum, Britsword, Buitenpost, Deersum,
Dokkum 1 pl., Dongjum, Donkerbroek,
Dracntstercompagnie, Drogeham, Engelum,
Ferwerd Finkum, Gaast, Gerkesklooster,
Giekerk, Goirigarijp, Goutum, Hardegarijp,
Harlingen 1 pl., Hoornsterzwaag, Iluins,
Idaard, St. Jansga, Jorwerd, Jutrij p-Honv
merts, Kimswerd. Lippenhuizen, Lutkewie-
rum, Makkum 1 pl., Marrum, Metslawicr,
Midsland (T.), Nes op Ameland, St Nico-
laasga, Oenkerk, Olde- en Nijeberkoop, 01-
doholtwolde, Oostorlittcns, Oostei*wierum,
Oosterzee, Oosthem, Oostrum, Paescns, Rau-
werd, Reitzum, Ried en Boer, Rottcvulle,
Sexbierum, Sloten, Schalsum, Suawoude,
Sybrandaburen, Terhorne, Temvispel, Tjerk-
werd. Waaxens, Wanswerd, Warga, War-
tona, Weidum, Winsum, Witmarsum, Wor
kum 1 pl., Woutrswoude. Wtjnaldum, Wijn-
jeterp, IJtens. Tezamen 70 plaatsen.
O v er ij se 1. Blokzijl 1 pl., Daerle, Enter,
Kampen 1 pl., Kampereiland, Kamperveen,
Rijssen 1 pl., SteenwijJcerwold. Vollenhove
1 pl., Wilsum, Zalk, Zwartsluis 1 pl. Teza
men 12 plaatsen.
Groningen. Den And el, Blijham, Bour-
tange, Eenum. Eexta, Eppenhuizen, Farm-
sum, Ham, Huizinge, Kropswolde, Lettel-
bert, Meedhuizen, Middelbert. Muntendam,
Niehove, Niekerk (U.), Nicuwe-Pekela 1 pl,
N icuw-Sch-eemda, Noordbroek, Noord-wijk,
Nuis, Obergum, Omni el an derwij k, Opwierde
Pioteirburen, Slddeburen, Sohverd. Termun
ter, Thesinge, Tinalllnge, UIrum, Warfhui-
zen, Weiwerd. Westerbroek, Western iel and,
Wosterwijtwerd Winschoten 1 pl., Wittewie-
rum, Woldendorp, Woltersum. Tezamen 40
plaatsen.
Noord-Brabant. Aalburg, Asten, Be-
soyen. Breda 1 plDinteloord, Dongen, Loon
op Zand, Meeuwen, O. en N. Gastel, Oss,
Ossendrecht, Raamsdonk. Sprang, Uitwijk,
Waspik, Zundert Tezamen 16 plaatsen.
Limburg. Blitterswijk, Eysden. Teza
men 2 plaatsen.
Drente, Anloo, Coevorden 1 pl.. Diever
Frederiksoord, Poize, Roden, Vries, Zuid-
wolde. Tezamen 8 plaatsen.
DL' KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND
Grondswetscommlssie Duitsch-
Ev. Kerk.
Te Erfurt is Vrijdag de Grondwetscom
missie der Duitsch Evangelische Kerk bij
eengekomen. Op uitnoodiging van den Rijks
bisschop waren de leiders der Duitsche
landskerken, de juristen en professoren in
de theologie verschenen. Ministerialdirektor
Jager zette uiteen, dat de kerk in laatste
instantie bij de verkondiging van het Evan
gelie geen grondwet en geen wet noodig
heeft. Bij de uiterlijke kerkelijke ordening,
die in de praktijk noodzakelijk is, moet. dc
wet, de Grondwet, het leven van de Kerk
dienen. Het spreekt vanzelf, dat de in de
commissie besproken problemen geenszins
bedoelen bindend te zijn voor de deelne
mers. Het is dan ook onbegrijpelijk, hoe
onder deze omstandigheden de kerkelijke
oppositie haar weg-blijven kan rechtvaar-
De zitting is verdaagd.
DE NUCHTERE OPMERKING
En de keerzijde
Het stukje, dat wij in ons blad van 5 Juli
j.l. hebben opgenomen en ons gezonden
door een trouw lezer, blijkt bij sommigen
den indruk te hebben gemaakt, dat het als
,ecn steek onder water" of iets van dien
aard bedoeld was aan het adres van do pre
dikanten. Afgezien van het feit, dat ons
blad niet de minste neiging heeft, om,
dan ook, onaangenaam te zijn, mogen de
opponenten bedenken, dat het stukje
-oudig verhaalt, wat historisch gebeurd is.
Gelijk in elke gebeurtenis een moraal kan
gezocht of gevonden worden, is het ook mo
gelijk. er uit deze een te distilleeren. Maar
dan zij men zoo vriendelijk er rekening mee
te houden:
Te; dat dfèr-mo"raal komt voor rekening
van wie "haar meent ontdekt te hebben;
2e. dat fiet verhaalde gebeuren Zou aan to
vullen zijn met verhalen van precies tegen
gestelde feiten, gelijilc ons reeds ter oore
kwamen van terdege offers brengende pre
dikanten;
3e. dat niemand beweren kan, dat overal
en ten allen tijde het ideaal zóó smetteloos
wordt, nageleefd als voor een ideaal mag
geeischt worden.
En overigens: dominees, „die zich in over-
loecl baden", bêstaan alleen in de verheel
ding.
EVANGELISATIE TE HOL WERD
Zondag 8 Juli ontving de Ned. Herv. Evang. te
Holwérd haar eersten voorganger in den heer G.
-eeuwen uit Maartensdijk (U.). Des
morgens werd deze tot zijn dienstwerk ingeleid door
men or dér vereeniging. Ds. G. van Veldhuizen
o te Hantum met een prediking over 2 Tim.
13 „God is trouw": Wat dit niet zegt (dat wij
ontrouw mogen zijn) en wat dit wel zegt (dat ook
vaak wij onlrouw zijn. God ens trouwe houdt
in Jezus Christus, die trouw was en de straf der
ontrouw gedragen heeft). Na de bevestiging werd
den jongen Evangelist door de gemeente ioegezen
gen Psalm 134 3. De bevestiger richtte woorden
gelukwensch tot evangelisatie en evangelist
overhandigde namens de gemeente van Hantum
n feestcollecte, groot 200 gulden voor den arbeid
Holwerd.
Des avonds verbond de heer van Leeuwen zich
in zijn Eivangelisaide met een prediking i
leiding van 1 Tim. 1:15 Gods getrouwe Woord,
zooals het is Getrouw (van God gegeven), gepast
(ons zondaar noemend en zondaren troost bie
dend). Belijnd (alle heil alleen in Christus voorstel
lend) en Heerlijk (zaligheid schenkend). Na dil
woord richtte de nieuwe Evangelist zich tot Evan
gelisatie, bestuur en mentor, tot de gemeente van
Hantum, tot ouders en familie, tot den Burgemees-
den gemeente-secretaris, tot aanwezige pre
dikanten en Evangelisten. De heer van Leeuwen
werd toegesproken door Ds. van Veldhuizen
namens Hantum, door br. A. Plckkringa namens
de evangelisaidekring, door den EdelAchtbaren
Heer Oosterhof, burgemeester van West-Dongera-
deel, door Ds. Scholtens van Foudgum, door Evan
gelist Durand van Stiens. door br. H. Knel. oud-
)orz., door Ds. van der Helde te Minnertsga zijn
vager en door Evangelist van der Heide te
Amersfoort, zijn schoonvader. Toegezongen werd
Psalm 121 2.
KORTE BERICHTEN
De Kerkeraad der Ned. Herv. Gem. te
Bodegraven heeft tot vader en moeder van
het Diaconiehuis benoemd het echtpaar E.
Ligthart-van Minnen te Vlaardingen.
ZENDING EN PHILANTHROPIE
CHR. SOC. WERK ONDER CHINEEZEN
Tér jaarvergadering van het 'Comité voor Óhris-
telijk en Sociaal Werk onder de Chineezen te
Rotterdam, bleek uit het verslag van den penning
meester den heer P. Storm, Maaskade 103. Rotter
dam (Giro 209720). dat ln 1933 circa f 2000 was
ingekomen, waarvan ruim f 1200 besteed moest
worden om den heer J. Dols te salarieeren. Ge
noemde J. Dols heeft gelukkig nu weer een be
hoorlijke positie in dienst der Geref. Kerk te Ka-
tendrecht, zoodat vanaf 1 Jan. 1934 alle inkomen
de gaven aan de arme Pinda-mannen konden
Er werden dit half jaar door den heer P. Storm
ongeveer tachtig bezoeken in Chineesche woningen
en kosthuizen gebracht en 200 Evangeliën van
Johannes in 't Chineesch uitgedeeld. Elke week
komen eigenaardige briefjes (in gebrekkig Engelsch)
met verzoek om hulp of voedsel. Met vertrouwen
gaat bet Comité verder en doet een beroep op de
liefdadigheid en het medelijden met die arme vreem
delingen, onze stille, geduldige Pinda-mannen. Al
het werk van dit Comité wordt zonder eenige ver
goeding verricht.
SONNEVANCK
Ter gelegenheid van het zilveren jubileum
van „Sonnevanck" te Harderwijk, waarvan
wij uitvoerig verslag hebben gegeven, is
het orgaan „Contact" in feestgewaad ver
schenen. Er zijn bijdragen van den voor
zitter. Dr. T. Fcnverda en Dr. Schoep, van
Dr. Bergsma, van Ds. J. D v d. Velden te
Rotterdam, een stuk geschiedenis van Q. N.,
en eenige aardige kiekjes van de herden
king, Van het 25-jarig jubileum een waar
dig souvenir,
NIEUWE TRACTATEN
In de serie traktaten, door do uitgever W.
D. Meinema te Delft uitgegeven, zijn
weer 5 nieuwe nummers verschenen. Drie
dezer hebben actueele gebeurtenissen, do
andere twee algemeene tijdvragen tot ach
tergrond. Do uitvoering is weer geheel in
modernen trant, zoowel in formaten als in
kleuren.
Schoolnieuws»
PROF. Dr J. H. GUNNING WZN
1859 13 Joll 1934
Vrijdag wordt Prof. Dr J. H. Gunning W.z,
bekend paedagoog en buitengewoon hoog
leeraar aan de Utreohtsche Universiteit, 75
jaar. Een voor de wetenschap der opvoed
kunde veelbeteekenend leven heeft hiermee
oen mijlpaal be
reikt. welke aan
leiding geeft, zijn
voortrciïelijken
«tuat van dienst
to overzien.
Prof. Gunning is'
géboren in de stad
welke lange tijd
het centrum van
zijn arbeid en in
vloed is geweest
en nog is, nl. te
Utrecht. Zijn aca
demische vorming
geschiedde aan de
Universiteit te Am
sterdam, waar hij
ook gepromoveerd
is tot doctor in
de klassieke, letteren. Dan is hij geworden
leeraar aan het Utrechtsch Gymnasium,
werd in 1887 conrector van het Gymnasium
te Zwolle, in 1896 rector, om vervolgens (in
1898) naar Jena te gaan en in 1900 h<et
Utrechtscho tijdperk aan te vangen. Reeds
twee jaren later volgde de benoeming tot
districts-schoolopziener te Amsterdam en in
1904 het privaatdocentschap a,an de Univer
siteit van Amsterdam. In 1917 trad Dr Gun
ning als schoolopziener af. verhuisde naar
Hilversum en werd privaat-docent aan de
Utrechtsche Universiteit In 1923 volgde de
benoeming tot buitengewoon hoogleeraar en
kon Prof. Gunning zijn uitgebreide kennis
en zijn groote bekwaamheden in de colle
ges voor paedagogiek ten nutte brengen.
Ver buiten de collegezaal echter heeft
Prof. Gunning in woord en geschrift zijn
vormend en dienend werk verricht. Wij her
inneren aan zijn tientallen jaren gevoerde
redactie van het tijdschrift „Het, kind", aan
zijn arbeid voor dc School voor maatschap
pelijk werk, in het College van bijstand en
advies voor het Rijkstucht- cn opvoedings
wezen, in de Ned. Bachvereeniging (na?
mens welke hij'voor de Bachfeeston vaS
1933 mede de leiding heeft der dagelijksche
zaken van voorbereiding).
Behalve voor zijn volk heeft Prof. Gun
ning ook voor het Vorstenhuis invloedrijke
bcteekenis gehad, nl. als paedagogisch ad
viseur van de Koningin en als leeraar in de
oude talon van Prinses Juliana. Dc Ko
ninklijke onderscheidingen zijn dan ook
niet uitgebleven; dn 75-jarige nog met een
goede gezondheid begaafde grijsaard, is Com
mandeur in de. Huisorde van Oranje en Of
ficier in de orde van Oranje Nassau.
Eén respectabele lijst vormen voorts de
boeken en geschriften, door Prof. Gunning
geschreven, inzonderheid op opvoedkundig
terrein. Wij' noemen zijn twee bundels „Ver
zamelde paedagogische opstellen", zijn aan
deel in het Tijdschr. voor Onderwijs en Op
voeding. zijn boeken „Paedagogische school
reizen", „Staatsexamen cum effectu chili",
En eindelijk worde niet vergeten Prof.
Gunnings pleit voor de geheelonthouding.
Een dus wel veel en velerlei omvattend
leven is het, dat ons hier in vogelvlucht
teekend is. En vooral een voor de Nedér-
landsche paedagogie belangrijk leven,
an de invloed zal nawerken lang nadal
Prof. Gunning zij het nog ver de levens
eis voleind heeft.
Prof. Dr. B. HEYMAN f
Te 's-Gravenhage is op 63-jarigen leeftijd over
leden prof. dr. B. Heyman, bijzonder hoogleeraar
te LItrecht en oud-raadsheer in het Hoog Gerechts-
Ned.-Indië.
1921 te zijn afgetreden als lid
Hoog Gerechtshof in Ned. Indië, is Prof. Heyman
eenige jaren later benoemd to; bijzonder hoog
leeraar te Utrecht vanwege het Fonds ten behoeve
van Indologisi-he Studiën in Ned. Indië. en doceer
de hij het burgerlijke en handelsrecht der verschil
lende bevolkingsgroepen in Ned. Indië.
De terdardcbesteil:ng zal plaats hebben Woens
dag 2.45 op de begraafplaats Nieuw Eik en Duinen
te 's-Gravenhagc.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Tot kweekelinge met akte aan de Chr. School
(Creutzbergschool) te Arnhem, mej. E, Op
te Oosterbeek.
G. WALCH f
Te Doesburg is op 79-jarigen leeftijd overleden
de heer G. Walch, oud-schoolhoofd aldaar. De
overledene was o.a. lid van den kerkeraad van
Evang. Luthersche gemeente.
WAAROM CHR. BEWAARSCHOLEN?
Op deze vraag geeft een doeltreffend geschre-
:n vlugschrift het antwoord. Het gaat uit
den Bond van Chr. Vereenigingen voor Bew;
school-V.L.O. in Nederland en is bij getallen
luttele centen verkrijgbaar. Er gaan thans plm.
30.000 kleuters op de Chr. Bewaarscholen. In 't
bijzonder wordt in dit geschrifte het belang der
Chr. Bewaarschool bepleit, nu door de Overheid
de toelatingsleeftijd voor de kinderen tot de La
gere School is verhoogd, zoodat het voorkomt' dat
kinderen bijna tot het 8e levensjaar buiten de La
gere School moeten blijven. „Zulke kinderen zijn
'|p om veel te ontvangen waardoor zl) verstan-
:lijk en geestelijk tot ontwikkeling kunnen komen,
oor ze niet naar de Bewaarschool te zenden doet
en aan deze kinderen schade",
RIJKSPRENTENKABINET
De minister van Onderwijs, Kuns.en en Weten
schappen heeft besloten wijziging te brengen in het
beheer van het Prentenkabinet der Rijksuniversiteit
i. Mét ingang van 1 Januari 1935 wordt
aiorschap opgeheven en het beheer toe
vertrouwd aan den buitengewoon hoogleeraar in
de kunstgeschiedenis.
In verband daarmede zal den tegenwoordigen
conservator, belast met het beheer van het Prenten
kabinet, Dr. J. J. de Gelder, met Ingang van dien
datum ontslag worden verleend.
DE LEERPLICHT EN ZIJN
VERLENGING
H')
Niet overal wordt aan de naleving van
de Leerplichtwet zoo strikt de hand gehou
den als ten onzent het geval is. Zoo heeft
men in Roemenië in verband met de slech
te tijdsomstandigheden de wettelijke
ties op de niet-naleving der leerplichtbepa
lingen, tijdelijk buiten werking gesteld. De
gevolgen daarvan zijn niet uitgebleven.
Overigens wordt althans op papier aller-
wege de overtreding der wet met hoeten
on hechtenis-straffen bedreigd. Ook kent
men bijv. in Frankrijk, commissies tot we
ring van het schoolverzuim en bepalingen
omtrent het naar school brengen van leer
lingen door de politie, welke ook in ons
land worden aangetroffen. In Engeland en
Schotland kan een kind bij herhaald school
verzuim worden geplaatst op een strenge
school voor verwaarloosde kinderen.
Rusland worden den ouders wegens ovei
treding van de leerplichtvoorschriften
mét dwangarbeid bedreigd, welke in de ste
den ten hoogste een maand en op het plat
teland hoogstens. 14 dagen kan duren. Soms
vindt men de bepaling, dat de naam van
het gezinshoofd, die tekort schiet terzaki
van de naleving der Leerplichtwet, met ver
melding van zijn overtreding aan de deuren
van het raadhuis zal worden bekend ge-
maaJtt. Het is o.a. in Frankrijk, dat men op
deze wijze op het eergevoel tracht in te
werken.
Met dit al zou' men in het rapport gaar
ne eens nauwkeurige, cijfers hebben gezien
omtrent het aantal verzuimde schooltijden
in dc onderscheidene landen. SieolUs aan
de hand daarvan zou men zich een beeld
kunnen vormen van de feitelijke toestand.
Somwijlen strekt de leerplicht, zich ook
uit tot liet vervolgonderwijs, dat na de
lagere school wordt gegeven. Dit is het ge
val in Beieren, Thuringen, Wurtemberg,
Oostenrijk, Bulgarije, Dantzig en de meeste
Nooi-d-Ameriknansche staten Finland, Hon
garijn, Italië, Letland, Luxemburg, Polen,
Zweden, Ierland, in de Zvvitsersche kan
tons Genève en Vaud, Tsjecho-Slowakije
cn de Sovjet-republieken. In Pruisen is het
oprichten van scholen voor vervolgonde:
aan de gemeenten overgelaten. Maar
neer er een school is in een gemeente,
geldt daarvoor ook de leerplicht In het kan
ton Vaud kan men van dezen leerplicht
worden vrijgesteld op grond van een exa
men, waaruit de verworven schoolkcnni
blijkt
Somtijds is het vervolgonderwijs slechts
voor bepaalde beroepen verplicht gesteld.
Zoo in Denemarken voor de handelsbedien
den, in Estland voor de leerlingen in de
nijverheid, in Frankrijk voor do jeugdige
personen van beide sexen beneden de 18
jaar, die in handel of industrie zijn tewerk
gesteld, in Noorwegen voor de 'ambachts-
leerlingen. Voorts in Australië en Valais
(Zwiiserland) voor niet met namo genoem
de beroepen. In Zuid-Afrika kunnen de
plaatselijke commissies voor het leerlingstel
sel aan de leerlingen van bepaalde beroe
pen de verplichting tot het volgen van vak
cursussen opleggen.
Elders is het vervolgonderwijs facultatief.
Deze leerplicht voor het vervolgonderwijs
hoeft geen betrekking op volledig dagonder
wijs en is in onze daaromtrent in den aan
vang gegeven cijfers niet begrepen. Ov_.
den duur en den aard van dit onderwijs
bevat het Rapport interessante gegevens.
In den regel sluit het vervolgonderwijs
zich diret bij het alger onderwijs aan. Ir. Po
len is er echter tusschen deze beidn eer jaar
[speling. In Ierland is -en,;, voorzoover
;het technisch vervolg onderwijs aangaat
zelfs een tusschenruimte van twee jaren.
Soms is er geen minimum of maximum-leef
tijd voor de toelating bepaald
De duur van het onderwijs is zeer ver-
4Cjanrnd* varieert van 2 maanden tot
Het onderwijs heeft meest 's avonds
pluats. Maar in Diiitsehland en Genève is
do werkgever verplicht den jeugdigen per-
sonen, die in zijn dienst zijn, overdag vrijaf
te geven voor het volgen daarvan. Ook in
worden1 m°et het onc'Grvvds overdag gegeven
Wanneer het vervolgonderwijs verplicht
bepaalt de wet in den regel over hoe
veel uren per week of per jaar het onder
wijs zich moet uitstrekken. Het rapport be
vat dienaangaande gegevens. Ook hierin is
er groote verscheidenheid. Men vindt 5-40
uren per week en 6Q-760 uren per jaar
voorgeschreven.
vervolgonderwijs zet gewoonlijk
het onderwijs van de lagere school voort en
1 V00Tts aan bij de praktische be-
hoeften van de streek, waarvoor het be-
fï \s' JJen vindt onder dezen naam cur-
^veJke by ons tot het nijverheids-
avondonderwijs of landbouwonderwijs zott-
den behooren, en algemeen vormende leer
gangen, welke niet anders doen dan het op
cie lagere scholen gegeven onderricht on-
fnsschen en uitbreiden. Veelal verschilt het
onderwijs voor de beide sexen.
I stond in ons blad van gister.
KWEEKSCHOOL VOOR DE
LUCHTVAART
??iii?S«^RDAMSCHE KWEEKSCHOOL
LEIDT OP VOOR DEN VLIEGDIENST
VOOR DE ZEEVAART
De bijna 150-jarige Kweekschool voor ue
Zeevaart te Amsterdam, welker reputatie
zoowel als onderwijsinstituut als voor inter
naat uitnemend is, heeft een paar jaar ge
leden een bescheiden poging gedaan haar
omvangrijke en moderne uitrusting ook
dienstbaar te maken aan de luchtvaart In
een persconferentie heeft do voorzitter 'van
commissarissen uiteengezet, wat er in dit
opzicht reeds bereikt is en hoe men de nieu
we opleiding wil uitbouwen.
Haar doel is om enkele daarJOQ bij uit
stek ook lichamelijk geschikte jongelieden
in den leeftijd van 17 tot en met 19 jaar
met een algemeene ontwikkeling gelijk aan
het eindexamen H.B.S. 5 j. c.. te bekwamen
tol verkeersvlieger.
Door de samenwerking met de Kweek-
school voor de Zeevaart genieten de jonge
lieden tevens de opleiding tot stuurman bij
de groote vaart.
Men heeft toch rekening gehouden met
de overeenkomst, welke bestaat tusschen de
eischen voor stuurlieden ter koopvaardij en
voor den verkeersvlieger op de groote
luchtlijnen. Door de gelijktijdige opleiding
geniet men tevens het voordel van het in
ternaat a^in deze school.
Zij, die tot het aangaan van een verbin
tenis als militair vlieger worden toegelaten,
geniolen vanwege het Departement van
Defensie een geldelijke tegemoetkoming van
f 500 's jaars.
Na een jaar werkelijken dienst als reser-
ve-officicr-vlieger, kan plaatsing bij de KLM
als bestuurder van verkeersvliegtuigen vol
gen. Zij, die bij de KLM in dienst komen
behoeven de herhalingsoefeningen als mili
tair vlieger niet to volgen.
De commandant van de Kweekschool de
heer D. II. van der Hiel, wo>rdt voor de op
leiding tot verkeersvlieger bijgestaan door.
den vliegleeraar, den heer I. A. Aler, die
met de reehtstreeksche leiding van deprac-
tische en theoretische vlieglessen is belast.
De heer Aler is tevens chef van den Vlieg
dienst der K.L.M., zoodat nauwe samen
werking met de luchtverkeersmaatschappij
gewaarborgd is.
De gebeelo opleidingtijd tot verkeersvlie
ger duurt thans ongeveer twee jaar entwee
maanden, aan het einde waarvan 't exa
wordt afgeiegd voor het vliegbewijs B (ver
keersvlieger), navigator der 2de klasse en
radiotclefonisL
Praktijk op Schiphol
Nadat do overgangsexamens voor de
Kweekschool, waaraan de adspiranten uit
den aard der zaak ook deelnemen, zijn af-
geloopen, worden de adspiranten weder ge
durende vier weken te Schiphol gedeta
cheerd, alwaar zij voornamelijk hun vlieg-
hekwaamhefd uitbreiden en ook verdere
kennis omtrent de praktijk van het verkeer
met vliegtuigen opdoen.
Na het eindexamen van de Kweekschool
genieien de adspiranten nog een aanvullen
de practische en theoretische opleiding te
Schiphol, waarna het examen voor
kcersvlieger volgt.
EXAMENS
PROMOTIES
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT Bevor
derd tot Doctor in do Wis- en Natuurkunde d
heer A. H. J. Hugen, electrotecluiJsch ingenleui
greb. te Duiven, op proefschr.: „De snaareiectr
meter v«ui Wulf en aljn toepajwlng bij .1
reg-istreerimg der ultrastraling", cn de hee
G. F. W. Mulders, gob. te Nijmegen, op proef
schrift; „Aequivalente breedten van Fraun-
hoiforlljtion ln het zonnespectrum".
begeerte op een proefsohrlft: „Ve
syntactische e-tudüo van den Reno
Volksboek dor Heemskinderen", de
H. Alberlmg, gob. te Groningen.
Bevorderd tot Doctor in d-e Wis- i
kunde, de heer A. van der Ziel. geb.
proefschrift: „Over h
:iatie-energioën
do heer H. F or we r da, geb.
proefschrift: „Over split-
stlkstofmolecuul". en i
Oldehove, op een
differentiaal
toepassingen op impliciete diffesren-
tlaalsy steme n".
ACADEMISCHE EXAMENS
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Geel.: Theologie: prop. ex.. de heeren H. H.
oeheide te Amsterdam (cum laude). A. M. v.
d. Zanden te Apeldoorn. E. J. Dijk to Den Haag.
H. J. Lambers Heerspink te Emlichetm (Duitsch
Me eden. L. Dorst to
e Meeden.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Geol.:
'is- Oil Natuurkunde lettor A: cand.ex, dc
aeren A. F. van Dorp en C. M. Weatermann.
Deiden; lottea- F: mej. E. Wegerif te Den
r. F. Wilmink te Leiden.
ij. R. E. Hooft van Idde-
Herk te Rotterdam
Rechten: do<
Ingo te Haarlem: G. P.'
i) J. J. R. Sclimail.
Indologie: doet.
talk.
A. H. Ballendu:
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. 0
Indologie: eccn. doet. ex., de hoeren W.
Oorschot, A. H. Böhm, H. C. v. d. Woert
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN.
Gesl.: Wia- en Natuurkunde (letter A): cand.
ex. de hoer B. Heemstra; hoofdvak Scheikunde:
doet. ex., de hoer W. Froentjes.
NED .HANDELSHOOGESCHOOL TE ROT
TERDAM. Gesl.: Handelswetenschap: cand.ex.
j p Kikkert.
de heeren
d. Mai!
EXAMENS-KINDERVERZORGING
AMSTERDAM. Aan de Nieuwe Huishoud
school. Gabrlël Metsuatraat 8. werd vanwege
de Vereen, tot bc-vorderlng van het Onderwijs
!n Kinderverzorging en Opvoeding het dipl. als
Duyven-
J. Stoop.
EX.-HEILGYMNASTIEK EN MASSAGE
Het voor-examen van
gymnastiek cn Massage
gehouden worden te Den Hr.il JHPHH
hebben zich 28 cand. Examinatoren zijn- mevr.
Dr G. Dijkatra en Dr VV. Mol. te Hnarlem: Dr
Foenstra on Dr. J. Lu heen Nzn.. te Amster-
un; mej. Joha A. de Haas te Rotterdam, en de
EXAMENS-NOTARIAAT
DEN HAAG. Gosl. voor deel I: W. A. van
Slooterdijk te Ze lat: voor deel II: M. W. Reln-
'erama te Den Haag on R. M. Waliter.
EXAMENS-STUURMAN
DEN HAAG. Goal. voor 2e stuurman gr. stoom
sart de heeren H. W. Keosom. G. P. Baui
J. Busschors.
EXAMENS-GROENE KRUIS
UTRECHT. Aanvullingscursus voor wijkverpl.
vanwege de Alg. Ned. Ver. Het Groene Kruis.
Geal. de zusters C. W. Benders. Z D. E. Boecl
E. C. Daamen. J. Fuykschot, M. C. den Houter
T. Jaape. W. M. L. Kaal, A. Th. Kloosterboel
M. Labree. J. L. Scholten, E. A. Smelink, H. Udo
de Huas. J. Verhoef, M. E. van 't Verlaat, H.
Vissers, A. W. Willlnge Prins en J. A.
Scholton.
roolj. J A Andela. W L Bastian. C A Boogaerdt
J W Brakel, H Dlepgrond, W R van Erven. W
Groeneveldt. E H den Hoed. J Hoekstra. D. H
Janzee. J L Kruithof, B «Kuypers, A de Ridder,
Th. Schatborn. A P Steegs. W Timmermans, J
B Vermetten. Afgewezen 4 candidaten.
UTRECHT. (Bljz. H.B.S. 5 J. c. Plompetoren-
gracht). Gesl. G Heyssor. C. Gunst. J H Hovyj
P. F. H. MacLalno Pont cn L. C. E. Mahler.
Kunst en Letteren.
TREURMARSCH VOOR ORGEL.
In de serie Protestantache Kerkmuziek'
van W- Zorgman te Velp, is als extra-editie
vei schenen een treurmarsch met het koraal:
..Wat God doet dat is wèlgedaan" als Trio
gecomponeerd door J. G. Groothengel. Hrt
verschijnen van deze treurmarsch staat in
verband met het plotseling overlijden van'
Prins Hendrik. Wij achten deze tiourmarsch
tot dusver een der bcstgeslaagde oijdragen
van den heer Groothengel in Zorgmans
orgeluitgaven. Do stemming van droefheid
en tevens overgegevenheid aan Gods wil is
er voortreffelijk in neergelegd. Bij goede
voordracht aal dit ernstige stuk diepen ia-
druk kunnen maken-
Land- en Tuinbouw.
Algemeene vergadering te Utrecht
De Nedierla-nOsohe Lapdbou w-Handelskamef
toeft_te Utrecht onder voorzitterschap van den
G. A. Rlddor van Rappard haar al-
ïrgadorlng gehouden.
:ltter opende deze vergadering met
k'oa-rin hij o.m. er zijn vreugde over
dÉf werkzaamheden van de'
>r zijn uitgebrold in ver-
odiucten in het buitenland
en verbindingen met bui-
uers te verkrijgen terzake de
den afzet onzer producten,
door verschillende omstandig-
uitsprak. dat do
N.L.H.K, in 1033
band mot de inten.
bekendheid te gev«
tenlandische afm
Dit laai
heden niet altijd gemakkelijk. De
een product is niet voldoende om een looncnd°n
afzet te_verkrijgen. Daartoe le noodig een zoo
ill een
kunnen levtron,
■Ijs opbrengen, welke aan hem naa
aangewend kapitaal en
vorgoedlng
arbeid een zekert
de laagste productiekosten heeft,
bepaalden prijs, het bonte kunnen
Nu onze export ln veJerl\i opzlehtt zoo moeilijk
producent, die zijn producten op de
rkoopen, moeton trachten
van zijn bedTijf en door
verkoop, zijn producten
ndo prijzen op de
wereldmarkt wil
door rationalls-at
organisatie van
tegen de meest
ildmarkt te brongen. Voor alles Is eohtei
onze producten in het bulbcn-
welke producten
noodig. dal
land kent l
men Uit Nederland kan betrekken. In dit op-
L.H.K. te dezen opzichte doet en welke plan-
on in voorbereiding zijn.
Na behandeling van eenige zaken van huls-
h oudelij ken aard, brengt de secretaris, Dr H.
Molhuyaen. het Jaarvenslag 1932 uit. In dJt
jaarverslag wordt o.m. geconstateerd, dat het
afgc.loopen jaar voor tallooze landbouwers weer
;n jaar van economische zorgen en flnanoieele
loeilijhheden was; het was een jaar van ma
lle op schier leder gebied.
BIJ het opmaken van de balans over 1933
et het resultaat er verre van schitterend uit.
Gelukkig is als gevolg van de steunmaatregelen
>r do overheid genomen, de druk van de cri-
,op or\zeji landbouw eenlgszlns verminderd*
4 is wuar ts er. dank zij deze stounmaat-
5 is 1
n°zijn'Cmé
EX.-HUISHOUD- EN INDUSTRIESCHOOL
HAARLEM. Ge«sl. voor het getuigschrift: de
Lmes S. Alewijn, H. Barmen 't Loo, H. Boon,
van Dongen. G. Feenstra, A. de Graaff, M.
Gunthermohr, O. Jongeneel, E. Kok, H. v. Loon.
P. Roeske, B. Schuaikkes, C. Broeder. A. Snij
der M. van den Berg, C. Frank, C. van Hulst E.
p. J. Kniphorst, E. Kroes, H. Mouthaan' B.
Nugterenk J. Nyboer, J. Stokkink, M. Tolle. a.
Verwey, A. Vis. A. Bouman. Het getuigschrift
hulp in de hulshouding werd aan 26 van
7 cand. uitgereikt: H. Beek, J. Cassa, E.
Geest, T. van Gelderen, P. Kollerie. E.
Voorn, E. Kraay, E. Shelling, F. van Veen, S.
Visser J. de Weerd^ C. Bottema, J. Flack, H.
Funke. J. Glltay, G. de Groot. B. de Jong. A.
Kann, D. Krueger, A. Lelh, E. Lekkerkerker,
A. Meurslnk, G. van Raolte, H. Snooy, I Wan-
EXAMENS-TOONKUNST
UTRECHT. (Mij tot bev. der Toonkunst). Ex.
O. Gesl. voor dipl. solozaug: mej. Kaï
Kwant.
KWEEKSCHOOL-EXAMENS
GRONINGEN (Chr. Kweekschool). Gesfl. de
leren J. Veger te Groningen en P. dc Vries
TlnaidJlnge. Do ex. zijn afgeloopen.
cand. zijn er 67 geslaagd.
ZWOLLE. (Herv. Kweekschool),
cand.. geel.: W. P. Keun en J. van Nee, 1
le: Y. J. Klooster te Hardenberg, A. I
Hattem, J. Pisulsrae te Heemse en C
Linde te Ambt-Vollenhove.
HEERENVEEN. (Rijkskweekschool). Gesl.:
H. H. M. C. Groen te Noordwolde, H. Y. Kuipers
Heerenveen en A. Mooi te Noordiwolde. Af-
gow. 3 cand.
ROTTERDAM. (Gem. Kweekschool Veem. 1).
Gcöx. cn gesl. voor nutt. handw. 6 cand., nl. de
dames H. C. Spruit, P. A. Lindyer, T. Zoethout.
Oudgoardon, C. M. Blesheuvel en M. v.
I. Kaaden.
EXAMENS-GYMNASIA, LYCEA, EN H.B.S.
HLVER3UM (Gyrnn. Chr. Lycc
>or A: moj. A. C. do Boor en de
in Tuil en P. M. Veldkamp; voor
Blom en de heer A. K. Terpstra.
(H.B.S.). Geel. voor A: de damea G. de Bruin.
H Hartig. E Knip, L R van Lier. M E
Ogterop, J Plmontel, B R Ravelli. M C de Vries.
N Zijderlaan en de heeren A E L Back. R E J
Booreboom, G Bos. J W J Clypool, R. Reestra.
R van den Heuvel, A J F Reyn. Deze
zijn thans geëindigd.
H H Remmers, 1
Gesl.
i E. J.
»ej. M.
bouwbedrijf.
Het streven naar zelfgenoegzaamheid in .dia
landen, welke voorheen onze afnemers waren,
eeft onze uitvoer sterk doen teruggaan.
Voor de Ned. Landbouw-Handelakamer was
aarom dit streven een groote belemmering bij
aar werkzaamheden. Het heeft Immers weinig
in om propaganda te maken voor don afzet
•an hot Nederla.ndsche l&ndbouwprouct. als
ventueelo afnemers van te voron reeds doen.
reton, dut zij ln het geheel niet op onzo arti-
elen gestald zijn. Tooh is dit een foutlcva
proluelp.
Als men weet. dia.t, naar volar opvatting,
madlo 1933 het dieptapunt van de crl9is werd
elkt, en dat we thans weer ln opgaands lijn
dan behoeft het geen verwondering te
Itken, dat de Nederlandschc Landbouw-
Hundolskamer zich ln 1933 extra heeft geroerd.
Zonder acht te geven op de vele teJeurstellln-
dle bij dien arbeid haar deel worden, is
telkens met nieuwen moed gepoogd oude en
verloren gegano rel&tles te hernieuwen er nleu
we aan te knoopen en dat met de meest ulbeen-
loopende landen. Het Jaaroverzicht geeft daar
van. zij het een zeer summier denkbeeld. Er
wordt don ook niet aan gedacht, zich door
aanvankelijke tegenslagen te laten ontmoedi
gen. Uit dc overtuiging, dat eenmaal het be
loofde eucces haar deel zal worden, put zij den
moed met taaie volharding door te suun. Moga
ons de volgende Jaren het resultaat doon zien
van deze groote krachtslnspaimnlng.
Voorts geeft dit Jaarverslag een ovarzloht
van den toestand ln 1933 van onzen landbouw
en van de werkzaamheden van do N.L.H.K. On
derscheidene publicaties zijn in den loop van
1933 vorschenen. De N.L.H.K. organiseerde op
verschillende tentoonstellingen en jaarbeurzen
Inzendingen, mot de bedoeling de aandacht op
onzo NedeTlandsche producten te vestigen. Zoo
kwu.m zij met een inzending uit op de Interna
tionale tentoonstelling voor landbouwmachines
en -producten in de Clnquantenaire te Brussel
en op de Jaarbeurzen te Milaan en te Bori, ter
wijl zij een vitrinestand had Ingericht ln dén
Bourse de Commerce to Parijs. In voorbereiding
waren Inzendingen op de Juarbettrzen te Tel
Aviv. te Lille en te Parijs. In toelichtende bro
chures in de taal der betreffende landen, werd
een en ander over onze producten medege
deeld. Tal van adrevssen van buitenlandsohe af
nemers lin de ve-nsahi'llende landen zijn aan de
leden verstrekt, terwijl door monsterzendlngen
naar verschillende werolddeeflen de pogingen
om den afzet te bevorderen, zijn ondersteiuind.
Onderscheidene inlichtingen betreffende invoer-
reohteh on formaliteiten bij den uitvoer van
producten naar het buitenland zijn aan de leden
verstrekt Het verslag eindigt met op te mer
ken. dat „er sohler geen werelddeel Is. waarin
niet werd getracht verbindingen voor den afzet
van onze bodemproducten te verkrijgen. En al
stond het resultaat dikwijls niet ln verhouding
tot de aangewende moeite, de overtuiging in
't belang der leden werkzaam te zijn geweest is
een voldoende stimulans om onvermoeid op den
Ingeslagen weg voort te gaan. d.w.z. den uit
voer onzer bodeinproducten zooveel mogelijk te
bevorderen teneinde ons productie-apparaat in
i groot mogelijken omvang ln stand te hou-
i. Van de leden van de N.L.H.K. wordt ge-
agdgoeden wil en volle medewerking, op-
nan de N.L.H.K. mogelijkheid worde ge
schonken met alle krachten haar taak te kun-
•olbrenpen ln het bewustzijn., dat hai
Is In het belang
bestuurslid in de vacature van wijlen den
J. Poels werd met algemeene
benoemd de heer A'phons Aornaudts
terwijl de heeren J.
H. Wit"
d.
b&spreklng van nog eenige tor tafel ge
brachte voorstellen betreffende de werkzaam
heden van de N.L.H.K. «loot de voorzitter do
De Bondsdag.
De e.k. Bondsdag van den Bond van Chr.
Jonge Boeren en Tuindersorganisaties zal in
tweede week van Sept. a.s. te Meppel wor
den gehouden. Als referent zal optreden Mr.
Gi E. van Walsum, adj.-secr. van de Kamer
van Koophandel te Rotterdam, met het onder
werp: „De corporatieve gedachte in den land-
bestuuralld werden herbe-
