^riitsdjc Courant HITLER SLAAT S. A.-COMPLOT NEER Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden ;n Omstreken Forsch persoonlijk ingrijpen van den Führer bi»-^ abonnementsprijs Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agenlschap gevestigd is 235 Franco per post 235 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending f 4-50 Bij dagelijksche zending530 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cl. met Zondagsblad 7 '/a ct. Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar NO. 5210 Bureau: Breesb"iat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 MAANDAG 2 JULI 1934 15e Jaargang Sfotoertentiepritfcn: Van 1 tot 5 regels1.17'/» Elke regel meer 0.22 Ingezonden Mededeelingen van 1-5 regels 230 Elke regel meer0.45 Handelsadvertentiën pef regel 0.17'/> Bij contract belangrijke korting Voor het bevragen aan 'l bureau wordt berekend0.10 Hitler houdt opruiming onder medewerkers, die complotteerden en vernietigt een stuk oppositie Dat er zich in Duitschland gedurende de laatste weken aan den top een personen strijd/ontwikkelde, welke éénmaal tot uit barsting moest komen, stond vast. Dit bleek reeds uit de, om met den Berlijnschen Maasbode- correspondent te spreken „matelooze anti-nazi-campagne in de buiten- landsche pers". Deze campagne sloeg ook Nederland niet over. Sommige bladen wa ren daar bijzonder fel in, marxistische en niet-marxistische. Het materiaal daarvoor was wellicht afkomstig uit Duitsche krin gen, welke hopen op een vernieuwde ver warring in het Duitsche Rijk. Achter den personenstrijd woelden namelijk wenschen en beginselen. Wenschen, hierop neer komend, dat bepaalde personen hun invloed wilden versterken, en beginselen, gaan de in de richting van een zoogenaamde tweede revolutie. Deze wenschen en deze beginselen gingen gedeeltelijk parallel en kruisten elkaar gedeeltelijk. Zoo is het ook tc verklaren, dat elkaar personen gevonden hebben, die men niet y er wacht had samen in een com plot aan te treffen. Complotteeren is een niet onbekend ding in regeeringskrin- gen. In Frankrijk geschiedt het op Fran- sche wijze door elkaar „parlementair" beentje tc lichten. Elders door elkaar regel matig het leven zuur tc maken. In Duitsch land thans op de manier, welke past bij een omwenteling, gelijk die tot stand is ge bracht door een militaristisch aangekleede beweging als die der zoogenaamde S.A., de stormtroepen der nationaal-socialistische partij. Gelijk de lezer zal weten staat Hitier zoowel aan het hoofd .van de eene als van de andere. Iu de kringen van de hoogste S.A.-leiding liacl "icli eei> camarilla of een kliek ge vormd, die zijn macht wilde gebruiken tegen den Leider in. Met welk doel is niet precies bekend. Of het bedoeld was om Hitier omver te weipen, is tot dusver niet gebleken. Dit schijnt ook onaannemelijk, wijl geen enkele figuur tegenover hem geplaatst kan worden. Waarschijnlijk zat wel de bedoeling voor een nieuwe revolutie öp te roepen, een soort schrikbewind in het leven te roepen, en eigen eer- en heersch- zucht daardoor te bevredigen. Ofschoon het toch ook zóó gesteld kan worden, dat psycho- patische figuren, als voorkwamen onder de hoogste S.A.-leiders alle gezond verstand over boord hadden gegooid en inderdaad zelf de leiding wilden grijpen. Vanuit deze groep was aanraking verkre gen met den vorigen Rijkskanselier, Kurt yon Schleicher, een sfinx-achtige natuur, doorkneed in de methode van com plotteeren. Von Schleicher heeft het in zijn tijd beproefd met alle partijen tot aan de marxistische toe. Een vast beginsel dreet zijn leven zeker niet Hij heeft het Hitier nooit vergeven, dat deze met hem niet tot een overeenkomst wilde komen, doch vast hield aan zijn stelsel van alles of niets. Waarschijnlijk hebben de ontevreden S.A.- leiders zich ook willen verzetten tegen den wensch van Hitier, om de afspraak met Von Seldte's Staalhelm trouw na te komen. En ook zal men zich vrij zeker hebben wil len wreken op de vier allergetrouwstc mede werkers en vrienden van Hitier, welke mèt hem één krachtig blok vormen. Wij bedoelen Goebbels, Goering, Frick en Hess. Goebbels moge dan door zijn verrassende zinswen dingen soms den schijn wekken niet wars 'te zijn van nieuwe emotie; Goering moge al te zeer den naam gehad hebben van «enigszins onberekenbaar, met hun viere.n zijn zij de meest consequente uitvoerders van Hitiers program, en geen van alle van be kwaamheid en doortastendheid ontbloot. En wat van zeer groot belang is, tot dus- Verre alle van een ongerept per soonlijk leven, evenals de Lei der. Hier naderen wij een andere zijde van de historie der laatste dagen. Tot in de hoog- fita leiding van de S.A.-troepen was een aantal mannen doorgedrongen, wiens per soonlijk leven gansch niet smetteloos was Tot eer en macht gekomen, voelden zij niets yoor de aangeprezen soberheid. P o 1 i t i e k p O-Weeers, gelijk men in elk land kennis heeft gemaakt met maatschappelijk? O-Weeërs. Maaltijden, drinkgelagen, en natuurlijk achteruitzetting van den minde ren man. Een enkel staaltje daarvan had den wij persoonlijk al eens bespied in Duitschland. Toen kon de allerhoogste lei ding nog gemakkelijk ingrijpen. Maar bij een millioenen-beweging als die der SA in een groot land als Duitschland, is er ge noegzaam bewegingsvrijheid voor zulke avontuurlijke, eer-, heersch- en wellustige personen om hun slag te slaan. Omtrent Roehm, het hoofd der S.A., onder Hitier dan, liepen al lang deze geruchtCD Wij vinden het een fout van Hitier, dat hij niet eerder ingegrepen heeft. Hij heeft de dankbaarheid tegenover zijn medewerkers te zeer laten overwegen, en de oogen dicht gedaan en zelfs vergoelijkend gesproken. Maar thans is toegeslagen, op een felle wijze, als slechts denkbaar is in een land, hetwelk feitelijk staat onder gewapende dictatuur. Men kan hiervan in ons blad verder alles lezen. Hitier zelf is bij nacht van West- naar Zuid- Duitschland gevlogen en heeft de politieke O-Weeërs, waarvan sommigen daarbij de zedelijke normen gansch en al uit het oog hadden verloren, in hun kazematten be sprongen en met één slag een eind gemaakt aan hun publiek bestaan. Een aantal is daarbij gefusilleerd en over anderen zal het vonnis nog worden gesproken. Von Schlei cher. de intrigant, is gedood in zijn huis. Wat zullen nu de gevolgen zijn? Natuur lijk is dit niet precies te zeggen. Of de po sitie van Hitler in het buitenland sterk ge schokt zal worden door wat aan den dag kwam, moet afgewacht worden. Voor wat Duitschland betreft, gelooven wij, dat er vooralsnog geen sprake van is, dat zijn po sitie zwakker is geworden. Integendeel, de gezond-denkende deelen van het Duitsche volk, zijn hem dank baar. De krans om zijn hoofd, als zijnde de man van de daad en van durf, en die niemand ontziet, zal vergroot worden. In onze oogen blijft de fout, dat hij hier te lang ontzien heeft. Er bestaat méér kans, dat de nationaal- socialistische partij straks zeker niet direct innerlijk sterker zal komen te staan. Afsnijden van ziekelijke, onzedelijk- aangelegde, eer- en praalzuchtige elementen, kan op zichzelf geen schade doen. De partij van Hitler is meermalen opge schrikt door opstanden van ontevreden ele- menten, .van bolsjewistischen aard vooral. Wij noemen de gevallen van Stennes, van Otto Strasser en van Gregor Strasser. Steeds werd toen beweerd, dat dit schadelijke ge volgen zou hebben. Hitiers macht heeft er niet het minst onder geleden. Integendeel. Men kan ervan lezen in het boek „Het Duitsche Nationaal-Socialisme" van Diémer. Het is duidelijk, dat I-Iitler steeds meel den rechtschen kant gaat aanhouden. Bij de zuivering, welke nog wel lang niet aan het eind zal zijn, zal dit wei verder blijken. De dwang, door S.A.-1 eiders op het volk uit geoefend, zal, mag gehoopt worden, vermin deren. Dit zal een zwaar proces kunnen worden. Hoe meer men erin slaagt, de werkloosheid te overwinnen, hoe gemakke lijker dit zal gaan. Ook bestaat er een hoop, dat de op de Kerk uitgeoefende dwang geringer zal wor den. Een klein voorteeken zien wij hierin, dat de onderhandelingèn met de Roomsche kerkelijke vertegenwoordigers vrij vlot schijnen te verloopen. Komt hier een bevre digende oplossing, dan zullen demoei- lijkheden in de Evangelische Kerken ook niet in dezelfd mate kunnen blijven aanhou den! Dat geve God spoedig, zeer spoedig! Over de kerkelijke- en jeugdvraagstukken hopen wij binnen niet te langen tijd be schouwingen te kunnen geven, steunend op hernieuwd per soonlijk onderzoek. Opmerkenswaardig is nog, dat thans naast elkander staan ter bescherming van het staatsgezag de Rijksweer, eenmaal de macht van Von Schleicher; de politie, en ook de S.S. De S.S. is, als wij nog even willen herinneren, de afkorting voor Schutzstaffel, en wordt gevormd door uitgekozenen uit de S.A. (óf Sturm-Abtei- lung), die meest ter persoonlijke beschik king staan van de leiders. Door hun buiten gewone kwaliteiten van trouw, ontwikke ling, discipline en beschaafdheid, hebben zij de aandacht op zich gevestigd. Zij herinne ren aan de pretorianen uit den tijd der Romeinsche keizers. Uit dit ovqrzicht valt voldoende te lezen, hoe wij den ernst der jongste gebeurtenis sen in Duitschland inzien, doch wij meenen voorloopig de gedachte te moeten terug dringen, alsof er sprake zou zijn van om zetting van het huidige gezag, afgezien van de vraag, of dit voor Europa thans ge- wenscht zou, zijn. Elke geheel nieuwe staatsregeling maakt soortgelijke schokken mee. Mussolini heeft het ondervonden, en de communistische Russische staat niet minder. Daar is Trotzki uitgebannen en andere zeer vooraanstaanden. Het heeft geen blijvend gevolg gehad, anders dan in den zin van sterker aaneensluiting der cen trale gezagsdragers. Stafchef Rijksminister Roehm en zeven andere S. A,-leiders gefusilleerd Generaal Von Schleicher bij verzet tegen zijn arrestatie dood geschoten Hitier heeft Zaterdag in den vroegen morgen persoonlijk in het hoofdkwartier van de S.A. te München, waar tegen zijn opper- leiding werd samengespannen en bovendien corruptie en zedelooze toestanden heerschten, ingegrepen. De stafchef der S.A., Roehm, werd afgezet, uit de partij gezet en gevangen genomen, evenals een aantal van zijn complot-genooten. Zeven S.A.-leiders zijn gefusil leerd. Zondagmiddag is ook Roehm gefusilleerd. Te Berlijn werden eveneens arrestaties uitgevoerd, onder lei ding van Goering. Generaal Von Schleicher, de vroegere rijkskanselier, werd bij verzet tegen zijn arrestatie, dood geschoten. Hitier heeft Lutze tot 'chef der S.A. benoemd in de plaats van Roehm. 0FFICIEELE MEDEDEELINGEN De uitstooting van Roehm. Zaterdag j.l. deelde de Rijksper&dienst het volgende besluit van. Hditler mede; „Ik he(b met ingang van heden den chef van den staf Roehm van zijn func tie ontheven en uit de partij en de S.A pergroepsleider Lutze. SA-leider en SA-mannen, die mijn Ibevelen niet nakomen en daarmee in strijd handelen, worden uit de partij en SA verwijderd en eventueel in hechtenis genomen en gevonnist. ADOLF HITLER, Opperste ledder van de SA^ leider van de N.S.D.A.P" De beschuldiging. Het Duitsche Nieuwsbureau ontleent aan een verklaring van den Rijkspersdienst, dat eenige vooraanstaande leden van de N.S.DAP getracht hebben, zoowel tusschen do Stalen Helm en de S.A., als tusschen de' S.A. en den staat een spanning te ver rekken, om een nieuwe omwenteling tot stand te brengen. Gebleken is dat deze pogingen zijn mis lukt. De ohef van den staf Roehm, die, naar thans blijkt, niet slechts van deze nieuwe putschpoging op de hoogte is geweest, maar haar zelf heeft bevorderd, is ongetwijfeld de meest schuldige. Zijn bekende ongelukkige en onverkwik kelijke neigingen moesten er toe ieiden, dat de leider van de beweging den opper sten leider van de SA zelf zijn heden ontnemen moest. Rijksminister ERNST RöHMM generaals onderhandeld. Hij vergenoeg de zdch er niet mee, te Berlijn met voor aanstaande persoonlijkheden in onder handeling te treden, maar hij had ook betrekkingen, eveneens buiten weten van den leider, met een buitenlandsche mogendheid, resp. de vertegenwoordi ging daarvan. Hitler, die van dit alles op de hoogte gesteld is, heeft zijn reis langs de werk kampen aan den Rijn afgebroken en is per vliegtuig naar Munchen gevlogen, om daar den toestaaid plaatselijk in oogenschouw te nemen en de aanhouding van de zwaarst verdachte leiders te gelasten. De leider had vannacht nog bespr gen met verscheidene vooraanstaande per sonen van de partij en de SA Alles is on dernomen, om alle pogingen tot .verzet in de kiem te smoren. Generaal VON SCHLEICHER rijkskanselier en rijksminister van weer baarheid, gedood is bij een poging tot arrestatie. Hij bevond zdch in ben sanatorium in: de buurt van Berlijn. Toen men hem wilde arresteeren, greep hij naar zijn revolver, wat een wisseling van schoten met de politie ten gevolge had. Mevr. von Schled-cher, die zich tusschen haar man en de politie stortte, werd .eveneens gedood. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt den dood van von Schleicher met de inleiding, dut in de laatste weken was vastgesteld, dat von Schleicher staatsgevaarlijke verbin dingen onderhield met staatsvijandige krin gen van de S.A.-leiding en met buitenland sche mogendheden. Daardoor was komen vast te staan, dat hij in woord en daad te gen den staat en zijn leiding opgetreden was. Dit feit maakte zijn arrestatie in sa menhang met .de huidige zuiveringsactie noodzakelijk. Terechtstelling van zeven samenzweerders. De Rijkspersafdeeldng der N.S.D.A.P maakt hekend: In verband met de ontdekking van het complot zijn zeven S.A.-leiders doodgescho ten nl. oppergroepsleider August Schneid h u b e r, Munchen; oppergroepsleider Ed mund Heines, Silezië; groepsleider Karl Ernst, Berlijn; groepsleider Schmidt, standaardleider graaf Spreti, Munchen; groepsleider Hayn, Saksen, en groepslei der von Haydebreck, Pommeren. OOK ROEHM DOODGESCHOTEN. Zondag liep te Munchen het gerucht, dat de nitgestooten SA-chef Roehm zelfmoord heeft gepleegd. Later echter is bekend geworden, dat Roehm Zondagmiddag is gefusil leerd. Hij zou tevoren rekenschap van zijn da den hebben afgelegd en hebben geweigerd van de hem geboden gelegenheid om zelf moord te plegen gebruik te maken; ADOLF HITLER Geruchten. Er moeten Zondagmorgen ook nog enkele politie-officieren zijn doodgeschoten. Ook doet te Berlijn het gerucht de ronde, dan Von Papen zou zijn gearresteerd of althans worden bewaakt in zijn apartemen- ten. Verder loopt het gerucht nog, dat twee van zijn assistenten zelfmoord hebben ge pleegd. Anderen vertellen, dat Goering Von Pa pen als vicé-kanselier zal opvolgen. In verband met Von Schleicher wordt be weerd, dat de generaal door middel van den industrieel Rechberg met Frankrijk zou hebben geintrigeerd. Rechberg wordt gezocht, evenals generaal Von Hammer- stein, die mee geintrigeerd zou hebben. De Nat'.-Soc. Korrespondenz bevat een ooggetuigeverslag van Hitiers actie te Mijn- chen: Zoo spoedig Hitler de tijdingen over in de laatste dagen in de beweging gesm complotten ontving, besloot hij te handelen en soherp op te treden. Terwijl hij in vertoefde en in de West-Duitsche gouwen de arbeiderskampen bezichtigde, om naar buiten den indruk te wekkeiv^yan absolute rust, werd het plan om een gttmdige reini ging te houden in alle bijzonderheden vast- Hitler zelf leidde de actie en uitte den wensch zelf tegenover de muiters op te tre den en rekenschap van hen te vragen. Ofsohoon Hitier gedurende eenige dagen bijna zonder nachtrust was geweest, gaf hij des nachts om 2 uur in Godesburg het be vel tot den start van zijn vliegtuig naar München. Toen<ïe leader tegen i uur in den morgen op het vliegveld te München landde, kreeg hij de tijding dat de Mün- chener SA gedurende den nacht door haar leiders gealarmeerd was, onder het leugenaohtig parool: De Führer is tegen ons, de Rijksiweer is tegen ons, S.A- mannen naar buiten op straat. De Beiersche minister van birmenlandsche zaken, Wagener, had reeds uit eigen bewe ging Obergruppenführer Schneddhuber en Gnuippenführer Schmidt, het hevel gegeven hun mannen weer naar huis te sturen, aan welk hevel zij echter geen gehoor gav Terwijl Hitler van het vliegveld naar het ministerie van binnenlandsche zaken ging, waren nog de laatste resten van de bedro- en naai- huis trekkende SA-groepen te zien. Op het ministerie werden Schneidhuber Schmidt in tegenwoordigheid, van den Führer gearresteerd. Hitler, die hen alleen tegemoettrok, trok de onderscheidingstee- kenen van hun SA-uniformen. Met klein gevolg ging Hitter hierop naar ad Wiessee, waar zich Roehm bevond. In het landhuis, waarin Roehm woonde, bracht ook Heines den nacht door. Hitier betrad direct met zijn begeleiders bet huis. Roehm werd in zijn kapkamer door Hitier persoonlijk gearresteerd. Zonder een woord tc spreken en zonder tegenstand te bieden, liet hij zich arresteeren. Heines werd in de nabijgelegen slaapka- er aangetroffen, waar hij zich in zeer comproraitteerend gezelschap bevond. Behalve Roehm werd ook het grootste deel van zijn staf gearresteerd. De staf- wacht, die te S uur werd afgelost, onder wierp zich onmiddellijk aan de bevelen van Hitier. Na het transport der arrestan ten begaf zich de Führer naar Munchen terug, om ook daar eenige S.A.-leiders te arresteeren. Ook op het Oosterstation te Munchen werden verschillende personen, die met den trein aankwamen, gearresteerd' De Führer sprak de verzamelde S.A.-leiders :1 het Bruine huis toe. Toespraak van Hitier tot de SA-leiders te München. Aan de verzamelde SA-leiders deelde Hitler mede, dat Roehm c.s. getracht had den een wig te drijven tusschen SA en partij eenerzijds en S.A. cn volk anderzijds en dat Roehm daartoe in verbinding w*as getreden met generaal van Schleicher en verscheidene obscure personen. Een oprui ming in dien Augiu&stal kon niet vermeden of uitgesteld worden. „Daarom" aldus Hitier ..heb ik mijn reis door Wesüulen afgebroken en ben met minister Goebbels persoonlijk naar Wiessee gegaan, waar ik; Roehm en zijn staf heb aangetroffen in ge zelschap van een bende schandknapen en ia houdingen en bij daden die zelfs het laatste spoor van medelijden moeeten verstikken* Zij zijn allen ter plaatse gevangen genomen en uit al hun ambten ontzet Op hetzelfde oogenblik heb ik generaal Goering last gegeven het luxueuse hoofd* kwartier der S.A. te Berlijn, -waar zich den zelfde tooneelen moeten hebben afgespeeld, en waar per maand alleen 30.000 mark voor zwelgpartijen werd uitgegeven, te sluiters en uit te roeien. Ik heb groepleider Lutze in Roehm's plaats tot leider van de SA benoemd eiï heim den volgenden brief geschreven: Waarde Lutze, De denkbaar ergste 'zedelijke en poli tieke misslagen hebben mij genoodzaakt' Roehm onmiddellijk uit al zijn ambten: en uit de partij te zetten. Gij hebt ra al de jaren die ik u ken voorbeeldig gedra gen en ik benoem u in zijn plaats tot yiCTOR LUTZE leider van mijn S.A. in de vaste over tuiging dat gij mij zult helpen uit de S.A te maken het instrument dat de natie noodig heeft, en dat den nieuwen Duitschen mensch moet voimen. Onge hoorzame, ziekelijke en onsociale elemen1 Voornaamste Nieuws. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen Hitier grijpt onverwacht met sterke hand in en vernietigt een complot in de hoofdleiding der S.A. Roehm, de staf* chef en zeven andere S.A.-leiders gefu* silleerd. Generaal .Von Schleicher, die mede samenspande, werd bij zijn arresta tie gedood. Blz. 2 Aanstaande overeenstemming tusschen den Duitschen Staat ,en de jr. kath. kerk wordt aaru gekondigd. j De Poolschc non-stopvlucht Amcrika-Warschati mislukt. Noodlandingen in Frankrijk cn Duitsch-: land. Blz. 3 Vergadering van de Vereen, voor Chr. Builen* gewoon Onderwijs. Geruchten over verdere verlaging der Indische pensioenen. Blz. 7 Wijzigingen 'der Winkelsluitingswet. Klankfilmen. De hel van het legioen ;ontvlucht. Blz. S Verschenen is het Rapport der Staatscommissie 'er aansluiting Hoog er cn Middelbaar Onderval Dc cijfers van de Nederlandschc Spo*"-w<-v- in 1933; dc Staat moet meer don f 2S.jdt' Het maandoverzicht van de Naf*ken vari Bank tc New York meldt een bc!erW^Vitius" terug in dc Vercenigdc Staten op jver'van het Juni-cijfers. beleedi*intr het Laatste Blz. 10 sftraT veroor-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1934 | | pagina 1