$Lieum jCciftscIjf (tfmtrant
w
Dagelijks verschijne nd Nieuwsblad voor L eiden 3n Omstreken
BINNENLAND.
BRONWATER
Abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j c:
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
No. 5206 WOENSDAG 27 JUNI 1934
15e Jaargang
&&bertentieprij)tn:
Van I tot 5 regels 1.17'/»
Elke regel meer 0.22'/*
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer 0.45
Handelsadvertentiën per regel 0.17'/»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan '1 bureau
- wordt berekend ƒ0.10
IE zich heden voor minstens één jaar op ons
blad abonneert, ontvangt al de nummers, welke
in de maand Juni verschijnen, GRATIS. Het
abonnement gaat dan 1 Juli a.s. in.
Aanbrengers van nieuwe lezers hebben recht
op een keurige premie, in denzelfden stijl, als
men van ons gewend is, en waarvoor wij zoo
vele vriendelijke woorden van dank in ontvangst
mogen nemen. Elders in dit nummer vindt men
een inteekenbillet ter invulling.
Abonné's geve men op aan de Administratie van
NIEUWE LEIDSCHE COURANT.
EENEDEN DE MAAT
Wij zijn het zoo langzamerhand al ge
woon geraakt, dat jaarvergaderingen van
moderne vakbonden meer politieke congres
sen lijken dan economische conferenties;
maar zoo erg, als het blijkens de verslagen
in de roode pers, op het congres der roode
transportarbeiders was, hebben we het nog
niet gezien.
De rede, welke de voorzitter, de heer
Brautigam hield, droop van de politiek
waarlijk niet van de beste soort. Er zat
meer demagogie in, dan we ooit bij hèm
hadden durven veronderstellen.
De roode pers zelf heeft in de koppen,
welke zij boven het verslag plaatste, met
dikke lijnen het politieke karakter van
de bijeenkomst onderstreept. Men leze ze
slechts: „Regeering heeft geen oog voor
middelen, die men elders wel aandurfde!"
„Brautigam tegen de regeeringr'. „Ook op
het wetgevend gebied schiet zij helaas te
kort". „Landsbelangen opgeofferd".
Nietwaar, uit deze schreeuwerige opschrif
ten zou geen mensch kunnen afleiden, dat
hier verslag van een congres van transport
arbeiders gegeven wordt.
Veel zou over deze verpolitiekte openings
rede zijn te zeggen; we bepalen ons tot een
algemeene en bizondere opmerking.
De algemeene is dit, dat de spreker in
het gebruikelijke sociaal-democratische jar
gon de regeering aansprakelijk stelde voor
de noodlottige gevolgen der crisis en de
voorstelling wekte, alsof men in den Haag
loert op het verderf der arbeidersklasse. Het
doel, let wel het doel, waarnaar regee
ring en werkgevers streven, een zoo laag
mogelijk loonpeil, is nog lang niet bereikt.
En van het kabinet-Colijn is niets te hopen.
Men noemt hem redder uit de nood, maar
„Van een regeering der versobering en
Verarming zijn geen maatregelen ter verbe
tering te verwachten."
„Van een dergelijke regeering daden van
grootere beteekenis te verlangen, staat ge
lijk met de hoop te voeden, dat een mol
bergen zou verzetten. De heer Colijn wordt
geen Roosevelter. De mannenmoed van den
Amerikaanschen president is onzen man
der mannenbroeders vreemd.".
Geen wonder, dat dergelijke verwaten
taal er in ging bij de congressisten en dat
men spontaan de Internationale aanhief.
Die Brautigam kan het toch maar zeggen.
Jade internationale zalmorgen
heerschen op aard.
De stumperds, die zoo luide en langdurig
applaudiseerden zagen wel enkele dingen
over 't hoofd. Ze vergaten b.v. dat het er
met de internationale vakbeweging erbar
melijk uitziet en dat de .morgen" van het
heerschen telkens verschoven wordt.
Ze vergaten ook, dat de spreker het uit
geroepen had: „De financieele draagkracht
van de bond is onvoldoende. Wil de bond
zijn werk naar behooren verrichten, dan
moet hij over geld, veel geld beschikken en
maatregelen ter verbetering der financieele
positie van de bond moeten daarom geno
men, worden."
Zij vergaten ook, dat de spreker, die
thans zoo zelfbewust de staf brak aver do
daden der regeering, nog maar kort geleden
een en andermaal een treurig figuur sloeg
als leider in een conflict te IJmuiden, waar
de belangen zijner .volgelingen hopeloos
verwaarloosd werden.
Dat vergaten zij allemaal; doch wat zou
dat.? Wie revolutionaire taal spreekt is hun
man. Over de rest maken zij zich niet druk.
„MET BLINDHEID GESLAGEN"
De Nederlandsche regeering is volgens
den spreker op het congres der roode trans
portarbeiders „met blindheid geslagen". Dat
wil dus zeggen, dat hij de dingen juist en
goed ziet. Geef de S.D.A.P, de macht, en het
is gedaan met de misère in ons land. Nu
wordt het hoe langer hoe erger.
Waarom is de regeering blind?
Het antwoord luidt:
Omdat de regeering van Nederland en
allen, die met haar de lakens uitdeelen
in dit land, in aanbidding zijn neerge
zonken voor het gouden kalf, voor den
harden, cynischen, koel-metalen veiligen
gulden. Daarom de loonen naar beneden,
de armzalige steun van de werkloozen
gekort, alle cultureele en sociale arbeid
gestopt, het volk ten ondergang gevoerd.
Nog volgt een groot deel vap Neder
land deze politiek. Nog heet Colijn de
redder uit den nood. De geschiedschrij
ver zal echter de regeering van Colijn
schetsen als de tijd van een ramp, waar
in aan star conservatief inzicht, aan ver
ouderd financieel kapitalistisch beleid,
de werkelijke belangen van het land zijn
opgeofferd.
Dit citaat zegt genoeg. En in andere ge
deelten van de politieke rede komt het dui
delijk uit, dat de leider der transportarbei
ders devaluatie wil: waardevermindering
van de gulden, zooals in Amerika, Enge
land, Denemarken en Zweden geschiedde.
Daar wonen de wijze regeerders.
Het schijnt, dat de meerderheid in de
S.D.A.P. deze meening is toegedaan. Echter
vergete men niet, dat denkers in de
S.D.A.P. deze devaluatie-politiek „een slag
in den blinde'' noemen, en dat een man als
Dr. J. v. d. Tempel nog pas in de roode
pers betoogde:
De werking van devaluatie komt in de
grond der zaak wanneer men aan
neemt, dat zij, zeker op de duur, onver
mijdelijk tot verhooging van het natio
naal prijsniveau leidt neer op een ver
schuiving in de inkomens- en vermogens
verhoudingen. Ten nadeele van de arbei
ders en van de bezitters van in een vast
bedrag luidende vorderingen. Ten voor
deel e van de bezitters van goederen,
grond, huizen, aandeélen in ondernemin
gen, (voor zoover devaluatie geen nic
moeilijkheden voor het bedrijfsleven
schept) die allen hun bezit, in (verzwak
te) guldens uitgedrukt, in waarde zien
stijgen.
Deze econoom en oud-vakvereenigingslei-
der komt dus tot de conclusie, dat de „kapi
talistische regeering-Colijn" de belangen der
arbeidende bevolking beter dient dan die
der kapitalisten. En toch beweert de leider
van de Centrale Bond dat deze regeering
met blindheid geslagen is.
De verklaring is misschien deze, dat hij
geen weg weet uit de moeilijkheden, waarin
zijn organisatie, zonder, maar ook door zijn
toedoen, gekomen is, en nu maar de gewone
methode volgt: alle schuld op de regeering
schuiven en eigen actie liefst onbesproken
laten. Maar dan houdt zijn partijgenoot
hem voor: Gij doet een slag in den blindei
VERLAGING AMSTERDAMSCHE
HAVENGELDEN
OM TE BLIJVEN CONCURREEREN.
In het Amsterdamsche Gemeenteblad is
een voordracht verschenen, waarin wordt
voorgesteld de havengelden te verlagen.
In de uitvoerige toelichting tot deze voor
dracht wordt er op gewezen dat de om
standigheden, zoowel met betrekking tot de
zeescheepvaart als tot de binnenvaart zich
in de laatste jaren ongunstig hebben gewij
zigd. In de zeescheepvaart zijn de vrachten
tot een zeer laag peil gedaald. De reederijep
berekenen dientengevolge zeer scherp naar
welke haven zij haar schepen zullen zenden.
Een gering verschil in kosten kan veroor
zaken dat schepen, welke niet bepaald in
Amsterdam moeten zijn, naar een andere
haven worden gedirigeerd. De verschillen
met andere havens worden dan gememo
reerd.
Onderhandelingen met Rotterdam gevoerd
om tot dezelfde tarieven te komen, hebben
niet tot volkomen overeenstemming kunnen
leiden. De verschillende verlagingen welke
worden voorgesteld zullen tot gevolg hebben
dat de vermindering der opbrengst van het
zeehavengeld voor passagiers- en vracht
schepen met uitzondering van die welke
zijn opgelegd, op rond f 190.000 wordt ge
raamd. De derving van het havengeld, ver
schuldigd wegens opgelegde schepen kan op
rond f 12,000 worden geschat.
Het verlagen van het havengeld voor bin
nenvaartuigen geeft een mindere opbrengst
van f 95.000 of samen rond f 297.000.
B. en W. achten dit bedrag niet gering,
doch de gemeente verkrijgt hierdoor, dat de
haven, welke een harer voornaamste bron
van welvaart is, het vermogen behoudt
met andere havens te kunnen concurreeren.
Ook andere bronnen van welvaart, han
del en industrie, zullen daarvan den gun-
stigen invloed ondervinden.
HET CURAQAOGEDENKRAAM.
Het Curacao-gedenkraam, aangeboden
door de ingezetenen van Curacao, ter her
innering aan het feit, dat dit gebiedsdeel
300 jaar geleden met Nederland werd ver-
eenigd, zal Vrijdag a.s. in het Departement
van Koloniën worden onthuld.
Eerste Kamer ONDERNEMERSOVEREENKOMSTEN MET
Eenhoofdige directie Ned. Bank
Ontwikkeling en ontspanning voor
werkloozen Heerenveen-één
Wijziging Spoorwegwet
Vergadering van 26 Juni 1934
Gisteravond half 9 kwam de Eeuste Kamer
bijeen. Aan de orde waren, behalve vier natu-
ralisatievoonstellen, de wetsontwerpen.
1. wijziging der Bamkwet (eenhoofdige
directie der Ned. Bank);
2. wijziging der begrooting van Economi
sche Zaken voor 1934 (ontwikkeling en ont
spanning van werkloozen);
3. verhooging begrooting van Koloniën voor
1934 (koeten verzending officieele stukken
naar Indische regeering gedeeltelijk ten laste
van het Moederland);
4. wijziging Indische Inkomstenbelasting;
5. vereeniging van de gemeenten xEngwir-
den en Schoterland en wijziging van de
grens tusschen de gemeenten Heerenveen
Haskerland;
6. wijziging van de Spoorwegwet en van
Locaalspoor- en Tramwegwet;
7. bevordering van samenwerking van de
tramwegen in de provincie Noord-Brabant;
wijziging en verhooging van het negende
hoofdstuk der Rijksbegrooting voor 1933
(Leening aan de N.V. Brabantsche Buurt
spoorwegen cn Autodiensten (B.B.A.) te
's-Hertogenbosch; en
8. naasting van eenige locaalepoorwegen.
De nummers 1 tot en met 5 werden zonder
hooïdelijke stemming aangenomen.
Bij no. 6 vroeg de heer S m e e n g e (Lib.)
om vooral te denken aan de binnenschippers
en hun niet te veel concurrentie aan te doen
door de spoorwegen.
De heer Jai.esen (R.K.) betoogde, dat
het wetsontwerp alleen gericht was tegen de
concurrentie door het autovervoer. De spoor
wegen, die vervoersplicht hebben, moeten
kunnen blijven conourreeren.
Minister K a 1 f f betoogde hetzelfde. Hij
zal eventueele klachten onderzoeken.
Het wetsontwerp werd z. h. s. goedg
k e u r d. Alleen de heer Smeenge was er
De nummers 7 en 8 passeerden z. h. s.
daarna werd de vergadering gesloten.
PRINSES JULIANA IN ENGELAND
HET DINER IN DE NEDERL. LEGATIE
Prinses Juliana heeft.aangezeten aan
diner, dat te harer eere is aangericht in'
Nederlandsche legatie te Londen.
Tot de veertig gasten behoordende Prins
van Wales, de Graaf en de Gravin van
Athlone, de Hertogin van Northumber
land, de Markies en de Markiezin van
Anglesey, Prins en Prinses Otto von Bis
marck.
De Prins van Wales en andere koninklijke
gasten zaten met den gastheer en de j_
vrouw aan een tafel, welke was versierd
met rozen die in zilveren vazen waren ge
plaatst.
Na het diner had een ontvangst plaats
gevolgd door een bal in de bovenzalen van
het gezantschapsgebouw, welke schitterend
waren versierd met riddersporen, hortensia's
en rozen.
NU DE NIEUWE RIJWIEL
PLAATJES KOMEN
MIDDEL TEGEN DIEFSTAL
Dezer dagen heetft op de stiohting „Zonne
straal" een persconferentie plaats gehad, ter
bespreking van een door den heer M. H o e-
d e m a k e r van Amsterdam gevonden mid
del ter bestrijding van de diefstal van rij
wielplaatjes.
Het denkbeeld van den heer Hoedemaker
bestaat eenvoudig hierin, dat met speciale
stempelmaohines in elk belastingmerk de
volledige naam en adres van den eigenaar
geponst wordt, tegen de geringe veigoeding
an tien oent per gemerkt plaatje, terwijl
de geheele opbrengst hiervan wordt afge
staan aan de Stichting „Zonnestraal" en dus
ten goede komt aan de tuberculose-bestrij-
ding in Nederland.
Waar de Posterijen zich bovendien bereid
hebben verklaard, gemerkte belasting
plaatjes, die verloren worden en door den
vinder in een brievenbus worden gedepo
neerd, tegen vergoeding van straf porto aan
het ingeponste adres terug te bezorgen, mag
verwacht worden, dat alle Nederlandsche
wielrijders zich de kleine uitgave van tien
cent zullen getroosten om burn rijwielplaat
je te waarmerken en tegelijkertijd hel
prachtige wérk van „Zonnestraal" te steu-
Indien de Minister van Justitie, die zijn
instemming met het denlklbeeld van den
heer Hoedemaker heeft betuigd, ertoe zou
kunnen bijdragen, dat de politie-autoriteiten
van tijd tot tijd eens steekproeven hielden
en de fietsers ervoor zorgen, dat alle plaat
jes gemerkt zijn, zal een rijwieliplaatje voor
dien onrechtmatigen eigenaar, hetzij deze het
gevonden of ontvreemd heeft, geen waarde
meer hebben en zal hopelijk aan de be
staande moeilijkheden een einde komen.
DE TILBURGSCHE TENTOONSTELLING.
Aangezien minister Colijn Donderdag in
ie Eerste Kamer aanwezig moet zijn en
dientengevolge verhinderd is de industrieele
tentoonstelling te Tilburg te openen, zal in
zijn plaats de minister van Economische
Zaken, Mr. Steenberghe, de openingsrede
houden.
ZAK-ADRESBOEK VAN HOTELS EN
RESTAURANTS.
Wij onvingen het „Officieel Zak-adresboek
an Hotels en Restaurants in Nederland en
N. O. Indië", uitgegeven door Lasschuit,
Den Haag, in opdracht van de A.N.V.V. Het
is een practische geïllustreerde uitgave, voor
wie veel „tusschen de wielen" zit van groot
belang!
REGELING DER ONDERLINGE
CONCURRENTIE
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend inzake verbindende kracht van
on dern em erso v ereenkomsten.
Aan de Memorie van Toelichting wordt
het volgende ontleend:
Diverse crisisverschijnselen hebben La
verschillende bedrijfstakken een sterke be
hoefte doen ontstaan naar regeling der on
derlinge concurrentie.
Bij herhaling doet zidh echter het ver
schijnsel voor, dat het tot stand komen of
ten uitvoer leggen van overeenkomsten van
deze strekking afstuit op den onwil van
enkelen, die niet tot het prijsgeven van
eenige vrijheid bereid zijn. Bij de bemoeiin
gen, die het Departement van Economische
Zaken doorloopend met tal van bedrijfs
takken heeft, kon meer dan eens worden
vastgesteld, dat voor een dergelijk afzijdig
blijven elke redelijke grond ontbrak, of al
thans, dat de bezwaren, tegen toetreding in
gebracht, niet onoverkomelijk waren. Niet
zelden werd van de zijde der ,tot samenwer
king bereidwilligen op de Regeering een
beroep gedaan om het overgebleven verzet
te helpen overwinnen
Ingrijpen der regeering
Op grond van het aanhangige wetsont
werp tot wijziging van de Landbouw-Crisis-
wet hoopt de Regeering binnenkort over de
bevoegdheid te beschikken om op het door
die wet bestreken gebied toetreding tot orga
nisaties verplichtend te stellen. Daaronder
vallen, behalve land- en tuinbouw en vis-
scherij, ook enkele landbouwproducten ver
werkende industrieën en de op den land
bouw steunende handel. Op het overige ge
bied van handel en nijverheid zijn de voor
waarden voor vrijwillige organisatie in het
algemeen gunstiger dan in de agrarische be
drijfstakken en kan ook met minder ver
strekkende bevoegdheid worden volstaan.
De Regeering verwacht, dat deze bevoegd
heid, waarvan zij zich voorstelt slechts ge
bruik te maken, wanneer andere deugdelijke
middelen falen, haar in staat zal stellen,
aan het streven naar gezonde economische
samenwerking den noodigen steun en lei
ding te geven, indien daartoe in de betrok
ken bedirijfskringen een ernstige wensch be
staat.
Daarbij zal zij er zorgvuldig voor waken,
dat de in het algemeen belang en tot be
houd van het Nederlandsche concurrentie
vermogen noodi'geHanpassirig niet wordt ge
schaad, integendeel, waar noodig, wordt be
vorderd en dat de -belangen der consumen
ten terdege zullen worden ontzien.
Strekking van het ontwerp
Het bereik der hier voorgestelde bevoegd
heden strekt zich uit tot regelingen, getrof
fen door en tusschen personen, die een be
drijf uitoefenen in eendgen tal van handel
of nijverheid in den ruimsten zin, of daarbij
betrokken zijn. Onder het laatste gedeelte
dezer omschrijving zal men ook moeten reke
nen de scheepvaart. De Maatschappij tot be
hartiging der Nationale Soheepvaartbelan-
gen (B.E.N.A.S.) heeft, behalve haar taak
inaaike financiering, mede ten doel samen
werking te bevorderen tusschen scheepvaart
maatschappijen; het laat zich denken, dat
ook op dit gebied nog meer tot stand zou
kunnen worden gebracht. Zoo noodig zou
dan ook in dit opzicht van de bevoegdheden,
dit wetsontwerp voorgesteld, een nuttig
gebruik kunnen worden gemaakt.
Zoowel de verbindendverklaring van art.
2 als de onvcrbindendiverklaring van art. 5
zullen slechts betrekking kunnen hebben op
bedingen en besluiten, economische verhou
dingen betreffende. Voor bedingen en beslui
ten, waarvan het doel ligt in de sociale
verhoudingen van den betreffenden bedrijfs
tak, gelden de bepalingen van dit wetsont
werp niet. Uiteraard treedt het dus ook niet
op het terrein van het vraagstuk van de
verbindendverklaring van collectieve arbeids
overeenkomsten.
De sancties
Ten aanzien van de sanctie, welke aan do
ndet-naleving van beschikkingen krachtens
dit ontwerp ware te binden, heeft de regee
ring overwogen, of zij gezocht moest wor
den op burgerrechtelijk, dan wel op straf-
rechteiijik terrein. Strafbaarstelling van han
delingen, als hier bedoeld, aoht de minister,
verband met het karakter der te treffen
regelingen en zoolang de noodzaak daarvan
niet in de practijk gebleken is, minder op
haar plaats. Voorshands zou hij dan ook aan
een burgerrechtelijke sanctie de voorkeur
willen geven.
Met de instelling van een bijzonder
orgaan, om als vertegenwoordiger van het
algemeen belang ten behoeve van de nale
ving vam krachtens dit ontwerp te geven
beschikkingen werkzaam te zijn, kan naar
's ministers oordeel worden gewacht tot de
behoefte daaraan zich doet gevoelen.
Over dit ontwerp van wet is de economi
sche raad gehoord.
AFSCHEID BURGEMEESTER
W. ROOSMALE NEPVEU
APELDOORN 1934.
Ter gelegenheid van het afscheid van Mr.
W. Roosmale Nepveu als burgemees
ter van Apeldoorn heeft het gemeentebe
stuur van Apeldoorn een gedenkboek „Apel
doorn 1934" doen verschijnen. De wethouder
van Sociale Zaken D. Gosker heeft het
samengesteld, met medewerking van dsn
heer T. de Jong.
Het boekje, dat met foto's en tcekeningen
an den heer P. Bonk is versierd, geeft
een duidelijk beeld van wat Apeldoorn biedt
op velerlei gebied, waaronder het natuur
schoon zeker niet dient to worden vergeten.
BOOTTREIN m.s. „DEMPO"
De boottrein, aansluiting gevend op het
29 dezer van Marseille vertrekkend m.s.
„Dempo", zal den 2Sen Juni om 16.00 van
Den Haag H.S., om 16.28 van Rotterdam D.P
en om 17.22 van Roosendaal vertrekken.
„Lied om niet"
Alles heeft zijn bestemde tijd
U weet het, waarde lezer, da* ik, wat de
spelling betreft, een meegaand mensch
ben. Ik hoop en streef er naar, dat in mijn
taal iets eigens schuilt of het zóó is, be
oordeel ik niet maar wat de spelling
aangaat kan ik zonder bezwaar schrijven,
zooais anderen het vóórschrijven.
Dus, toen minister Terpstra enkele over
tolligheden van onze spelling afkapte, ging
ik daar gaarne mee accoord en minister
Marchant had dus wel een beetje gelijk,
toen hij in de Kamer er op wees, dat ons
blad het anti-rev. voorschrift volgt, al geldt
dat helaas, zeg ik, niet voor elke rubriek
Hoe het zij, ik kan me over het spelling
vraagstuk niet opwinden: als besloten
wordt, dat wij met Sept. de spelling-Mar-
chant zullen schrijven, dan marchandeer ik
mee; èls we vasthouden aan de Vries en
Te Winkel met de noodige slijtageI
dan noem ik dat geen „gedwongen Winkel
nering" en begin ik geen revolutie.
Maar juist, omdat ik zoo voor de vrede
ben. hindert het mij wel eens, dat sommige
tegenstanders van den minister nu en dan
wel eens grof en onwaar uitvallen tegen de
„vereen vou d i gers".
Voor dertig jaar beweerde men, dat de
„vereenvoudigers" willen schrijven, zooals
een beschaafd mensch spreekt en thans ver
telt men dat nog rond. Is dat eerlijk? Wie
heeft ooit deze onzin beweerd? Onzin! om
dat het eenvoudig met onze letterteekens
onmogelijk is om te schrijven, zc
men spreekt.
Een beetje ergernis kwam ook over mij,
toen ik een circulaire van professor Kamer-
lingh Onnes, getiteld „Taalbederf", onder
de oogen kreeg, die een kwasigrappig .ge
dicht" maakte op de „Zesluizen" van mi
nister Marchant". Het grappige in dit woord
heb ik niet kunnen ontdekken, maar de
professor, die zegt: we houden „de Zee" en
willen dus geen .gesluizen", was zeldzaam
verstrooid; want het „compromis" wil ook
„zeesluizen", omdat ze de zéé afsluiten.
En ik moet toch eigenlijk lachen, als een
ernstig man 'k geloof dat het de „dich
ter" van Mierlo was! bezwaar heeft fe-
het woord „mens", omdat hij dan aan.
„pens" denkt. Ja, wie met rijmwoorden
werkt, kan rare combinaties maken. Maar,
als ik zeg: dat pomp is lens, o mens! en
geeft nu geen olie van Benz, dan denk xk
heelemaal niet aan een koeiepens.
Het verwondert mij, dat men nog geen
„principieele" bezwaren oppert tegen
„mens", b.v. dat de ch van „mensch" er op
wijst, dat de mensch rechtop gaat en dus
zijn adel uitbeeldt.
Enfin, prof. Kamerlingh Onnes ontleedt
zeer scherp en graaft zeer diep. Hij stuurde
een stuk ifian de Staten-Generaal, waarin
hij zijn ttpuw aan de Vries en Te Winkel
demonstreert. Do „hooge heeren" zullen
vreemd opzien; want, deze trouw ontdekt
men in geen enkel Staatsstuk meer, zelfs
niet in die van de departementen, die w
gerden de spelling-Terpstra in te voeren.
Immers, de professor spelt trouw: zijne
algemeenheid, hunne lievelingen, eene eere-
plaats, geene regeering. Helaas schrijft hij
onk „een" drijfveer, wat toch minstens eene
drijfveder moet zijn, ter onderscheiding
van een drijvend veer (het enkelvoud van
drijvende veren!). Ook vergeet de professor,
dat partij vrouwelijk is en hij dus niet mag
schrijven: een partij!
Waarschijnlijk zijn dit echter pogingen om
hiermee aan te toonen, „de dartelheid der
taal, die zich onder een vrij volk tot jolijt
leende"
Ja ja, het is jolijt, als men schrijft: „de
regent regent nat" of wanneer ik als oogst
van één dag de volgende „fouten" van niet-
vereenvoudigers registreer: een sneedig ant
woord; op grond van den schoonen zin
spreuk: den indrukwekkenden uitvaart ga
deslaan; naar den letter van de wet; in
den wereld verkeeren.
Maar ach, het is de verkeerde wereld,
volgens de grootmeesters onztr «celling.
Waarom houdt men zich niet aan de voor
schriften der ouden? En waarom zingt de
professor „een lied om niet"?
FANTASIE-RIJK GEDEPUTEERDE
MAAR TUK OP HET GELD.
Er speelt zich in de R.K. Staatspartij een
naar drama af met Mr. J. Bomans, lid van
Ged. Staten van Noord-Holland, vroeger
wethouder .van Haarlem en lid der Tweede
Kamer.
Aanvankelijk scheen het of Mr. Bomans
een leidende figuur in zijn partij zou wor
den; doch reeds toen hij kamerlid was,
bleek het, dat d e leider, Dr. Nolens, zijn
doordraverijen nogal eens corrigeeren moest.
Als wethouder van Haarlem scheen hij
het vrij goed te maken, maar als oud-wet
houder heeft hij het thans verbruid. Haar
lem nam n.l. een verordening aan, waarbij
op de wethouderspensioenen zou gekort
worden. Drie van de vier gepensioneerde
wethouders lieten vrijwillig een deel van
hun pensioen vallen; Mr. Bomans echter
weigerde. Zelfs schijnt hij te willen „rech
ten" over zijn pensioen.
Dat werd hem in zijn partij reeds zeer
kwalijk genomen en de r.k. bladen spaar
den hem niet.
Daar is thans nog bijgekom<yi, dat Mr. J.
J. van Bolhuis, als hoofdredacteur van de
V r ij h e i d, in een open brief duidelijk
heeft gesuggereerd dat Mr. Bomans, onder
het pseudoniem J. B. van Rode (lees: J.
Bomans van Berkenrode, de woonplaats
van de gedeputeerde) een Mac Donald
cyclus heeft geschreven: een soortement
roman, waarin een Noord-Holl. gedeputeer
de als fascistisch oud-huzarengeneraal op
treedt en als prinses Juliana voor hem
op zij gegaan is dictator wordt
Eigenlijk kan zoon boek den schrijver,
die zich zelf verheerlijkt, slechts belachelijk
maken; maar de fascistische strekking en
de schampere wijze, waarop over het Huis
van Oranje geschreven is, maken de zaak
ernstiger.
Mr. Bomans is blijkbaar niet bereid op de
open brief te antwoorden cn dit leidde er
reeds toe, dat in sommige roomsch-kath.
bladen met ernst gevraagd wordt, of Mr.
Bomans wel gehandhaafd kan worden als
vertegenwoordiger der r.k. staatspartij.
Het is wel een wonderlijke geschiedenis.
is het Voordeeligste
Smakelijkste en
Geneeskrachtigste
HOLLANDSCHE TAFELWATER
Hoofdd. R'damsche Biercentrale TeL 41850.
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
blz. i
Vergadering der Eerste Kamer.
Blz. 2
Het voortbestaan van de Stahlhelm (N.S.DJFB.)
schijnt na „de dolkstoot van Quetzin" ernstig
bedreigd te worden.
Sonnevanck bestaat morgen 25 jaar.
Blz. 3
De Engelsche Clearingwet in derde lezing aam
Blz. 5
Jaarvergadering van de Bond van Gerei. Man-
nenvereeni gingen.
Blz. 9
Te Utrecht is de jaarvergadering gehouden vaU
de Chr. Psychologische Centrale.
NED. MILITAIRE BOND
i
De Nederlandsche Militaire Bond vergader-
do te Utrecht, onder leiding van den heetj
J. J. C. v a n D ij k, lid der Tweede Kamer«
In zijn openingswoord herdacht de voor»
zitter het afsterven van den heer J. M. v.
Stein Callenfels, die den Bond vela
jaren met voorbeeldige trouw gediend heeft
als secretaris-penningmeester.
Dc jaarverslagen van hoofdbestuur en pen
ningmeester lokten een breedvoerige be
spreking uit, zulks in verhand met de ver!
mindering van inkomsten waaronder de
Bond te lijden heeft en wier terugslag doos
de Tehuizen gevoeld wordi.
In verband met een onderzoek, door eeni
accountant ingesteld, over de vraag of da
kapitaalspositievan den Bond in de balans
volkomen juist wordt uitgedrukt, werd ha
sloten de noodige veranderingen aan te
brengen, waarbij echter kon worden vastge
steld, dat er geen enkele aanmerking op het
beheer van de bezittingen van den Bond ia
Door het hoofdbestuur worden maatrega
len genomen om het zoozeer gewenschto
contact tusschen dit en de afdeelingen ta
versterken.
Ook werd door het H.B. een commissie
benoemd, die de financieele positie van den
Bond in studie nemen zal.
Tot leden van het hoofdbestuur werden!
gekozen de heeren H. A. Gregory, gep,
kapt ter zee, en Mr. T. A. van Dij ken,
lid van 'de Tweede Kamer.
De voorzitter huldigde Ds. Grooto bij1
zijn aftreden als lid van het hoofdbestuur
voor de wijze waarop hij deze taak heeft
vervuld gedurende niet minder dan 38 jaren
Vermelden wij nog, dat 'n hulde-tclegram
gezonden werd aan H. M. de Koningin, dat
bij de rondvraag nog tal van belangen wee
den besproken, en dat Ds. Schoenma
kers van Kampen ten slotte voorging in
dankzegging.
SALARISSEN VAN AMBTENAREN
IN ENKHUIZEN
VERHOOGING VOORGESCHREVEN
De Minister van iBinnenlandsche Zaken
heeft via Gedep. Staten van Noord-Holland
aan het Gemeentebestuur van Enkhuizen la
ten weten, dat naar zyn overtuiging de sa
larissen van het secretarie-personeel dier ge
meente, na invoering van een korting van
15% voor het jaar 1934, beneden een redelyk
peil zijn gedaald.
Een korting van 7% a 10% moet, naar do
Standaard meldt, volgens den Minister voor
bedoelde groep van administratief personeel
s maximum worden beschouwd.
Voor het overige personeel acht de Minis
ter de verlaagde loonen nog wel te aanvaar-
€n billen aan den wensch van deri
Minister gevolg geven door de korting voor
de salarissen van f 1800 en daarbeneden terug
te brengen van 15 op 7H en voor de sala
rissen boven f 1800 van 15 op 10%.
JUWEELENDIE VEN
Voor de Arnhemsdhe rechtbank hebben te-
Rechtgestaan de 22-jarige winkelbediende E. A.
en de winkelier J. W. H., beiden uit Arnhem,
jIIkk avond van 23 April .1. ingebroken
nebben in een perceel aan den Soos beek weg te
De bet
zig. De inbrekers 1
sbben
i tijd-.n
hoofddader een gevangenisstraf van 3 la-vr 'ti
wijl hij tegen verd. H. een gevangenlasUaf v
anden vorderde. Uitspraak 29 J-int a.s.