MAANDAG 18 JUNI 1934
VER. TOT VEREENVOUDIGING
VAN ONZE SPELLING
Het compromis-voorstel bezien uit
verschillende gezichtshoeken
SPOEDIGE INVOERING WORDT
TEGEMOET GEZIEN
De algemeene vergadering van de „Ver-
oeniging tot Vereenvoudiging van onze spel
ling" is Zaterdag te Den Haag gehouden.
Voorzitter was Prof. Dr. J. J. Salverda
Ter vergadering werden enkele referaten
gehouden. Dr. Si bold S. Smeding,
directeur-hoofdredacteur der Middelburg-
sche Crt-, sprak over
de dagbladpers t
vereenvoudiging.
l de spelling-
Spr. betoogde dat men over het algemeen
in de dagbladwereld voor spellingvereen
voudiging niet sterk voelt, omdat de samen
stellers dier bladen betrekkelijk spelender
wijs hun instrument, de taal. lianteeren. De
empirische kennis der woordgeslachten is
bij de redacteuren groot. Vandaar dat het
gemakkelijk te verklaren is, dat zij in de
fout vervallen te meenen, dat de spelling
niet ingewikkeld of onlogisch is.
Spr behandelt dan de tot nu toe aange
nomen houding der dagbladen tegenover de
Vereenvoudigde spelling; de liberale opvat
ting is die der eenheid en orde in het
engere redactioneele deel met. daarnaast de
ordelijke vrijheid voor inzenders en losse
medewerkers; de conservatieve en aanvan
kelijk overheerschende opvatting was die
van het onverbiddelijke „neen".
Tegenover de hypothetische vraag: „Wat
zal onze houding moeten zijn bij een offi-
cieele invoering eener vereenvoudigde spel
ling?'' staat het mecrendeel der dagbladen,
naar spr.'s meening, nuchter en verstandig.
De tendenz meent spr. aldus te kunnen aan
duiden: „Geen anarchie in onze kolommen,
maar als er officieel van regeeringswege
eon andere spelling wordt ingevoerd, dan
zullen we die, blijmoedig of met tegenzin,
in elk geval aanvaarden."
Als er een regeeringsregeling komt, dip
op de scholen wordt ingevoerd, dan zullen
dc dagbladen zeker willen inzien, dat er
hun maar één weg openstaat om de dan
onontkoombare warwinkel van de over
gangstijd zoo snel mogelijk op te ruimen:
krachtige medewerking.
De heer Jules E. Gerzon sprak over:
Spellingvereenvoudiging en de
handel.
In handelskringen zal men meer nog dan
elders, wanorde moeten veroordeelen. Laat
de handel niet vergeten, aldus spr., dat.
wanneer deze poging mislukt., er nog een
reeks van jaren zal moeten voorbijgaan,
voordat van de jongelieden, die van de
scholen komen, zal kunnen worden ver
wacht, dat zij aan de minimum eisch die
de handel moet stellen: „het schrijven van
eenvoudige brieven zonder spelfouten zul
len kunnen voldoen. Bovendien brengt dit
compromis-voorstel zulk een geringe veran
dering- in het woordbeeld, dat, wanneer do
spelling-Marchant eenmaal zal zijn inge
voerd, het niet lang zal duren, of de handel
zal kunnen vergeten, dat er eenmaal een
spelling-misère is geweest.
Dr.- M. J. L a n g e v e 1 d sprak ov«r „de
beteekenis van spellingvereenvoudiging
voor het M. O. en het V. H. O.", waarna de
heer Th J. Thijssen, lid der Tweede Ka
mer, handelde over „Spellingwijziging en
de Lagere School".
De heer J. Tersteeg sprak over „de
uitgevers en het spellingcompromis". Uitstel
van invoering der nieuwe regels is vol
spr. erger dan invoering per 1 Sept. a.s.
men tusschen twee kwaden moet kiezen,
ligt het minste kwaad in het voorstel van
den minister.
Ten slotte hield prof. dr. C. G. N. d
V o o y s een rede over cle
De beschouwingen in de groote pers, die
graadmeter van de openbare meening, al
dus spr., zijn ons zeer meegevallen. Met uit
zondering van het Algemeen Handelsblad
is de stemming vrij gunstig: de onzerzijds
gedane concessies worden gewaardeerd.
Hoewel soms niet zonder tegenzin, zijn de
meeste persorganen die wij vroeger tot onze
tegenstanders rekenden, blijkbaar bereid om
eigen voorkeur ter zijde te stellen, mits
daardoor de zoo gewenschte eenheid en
orde tot stand komt.
Van welke aard is de tegenstand? Opmer
kelijk is dat cle voorstellen ten onzichte van
de spelling in engere zin het minste verzet
ontmoetten. De verklaring zal wel zijn dat
het „Comité van Eenheid", waarin zich de
erzetbeweging concentreerde, voorstellen
deed die van het Regeerings-compromis
slechts weinig verschilden en die dus ook
in cle behoudende kringen als onvermijde
lijke concessies beschouwd werden.
Anders stond het met de afschaffing van
de buigings-n. Het lijdt geen twijfel dat deze
maatregel door tallooze Nederlanders be
schouwd zal worden als de bevrijding van
een last. Nu is het merkwaardig dat de te
genstanders hun zwaarste geschut opstellen
voor een stelling die feitelijk vooral na
de concessie die Minister Terpstra voor het
onderwijs deed als verloren te beschou
wen is.
De argumenten, die voor het behoud van
deze n aangevoerd worden, zijn weinig
steekhoudend. Men berdept zich op het be
kende feit dat, in allerlei dialecten in be
paald phonetisch verband de n bij vanouds
mannelijke woorden (ook in de nomina
tief!) nog bestaat. Alsof daardoor het be
staan van cle n als naamvals-teeken ge
rechtvaardigd werd! Anderen doen een pa
thetisch beroep op alle Nederlanders.
Nu het spellingcompromis van Minister
Marchant eenige weken in liet middelpunt
van de publieke belangstelling gestaan
heeft, is cle tijd gekomen om het terrein van
cle strijd te overzien en de balans op te ma
ken. Dat er tegenstanders uit allerlei krin
gen, al of niet tot oordeelen bevoegd, aan
het woord zouden komen, was te voorzien
Invoering van elke eenigszins ingrijpende
spellingwijziging zal een botsing van belan
gen veroorzaken. De oudere generatie, sinds
jaren aan de oude woordbeelden gewend,
voelt zich onbehaaglijk; de jongere, voor wie
de vereenvoudigde spelling geleidelijk min
der ongewoon geworden is, voelt minder be
zwaren; de jongste generatie, de meest be
langhebbende bij toekomstige spellingvei'be
tering, kan nog niet meespreken.
Dat een meerderheid van het Nederland-
sclie volk uit eigen beweging op spelling
verandering zou aandringen, is uitgesloten:
bij een referendum zou de uitslag te voren
vaststaan. Maar mag de meerderheid van
de volwassenen, wanneer liun gevraagd
wordt, zich ter wille van het opgroeiend ge
slacht tijdelijk een kleine last te getroosten,
eigen belangen laten voorgaan en een be
slissend woord van protest spreken? Vol
gens spr. niet, wanneer deskundigen met
klem betoogen dat vereenvoudiging in het
belang van het volksonderwijs, en boven
dien een stambelang is. Dan is de overheid
ten volle verantwoord om regelend op te
treden en een nieuwe eenheid op vereen
voudigde grondslag te vestigen.
Van bijzonder gewicht is dus, dat de voor
naamste onderwijsorganisaties, de Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen, en Volks
onderwijs, dat ook het Algemeen Neder-
land-sch Verbond en de Ned. Zuid-Afrikaan-
sche vereeniging hun adhaesie betuigd heb
ben aan het compromis. Daar wegen niet
tegen op cle ontevreden schrijvers van inge
zonden stukken, evenmin de individualisti
sche letterkundigen en de groep van pro-
testeerende hoogleeraren, die in sommige
dagbladen vereenzelvigd werden met „d e"
letterkundigen en „de" hoogleeraren! om
het „erfgoed onzer vaderen" te eerbiedigen.
Tegelijk verklaren zij zich bereid om een
groot deel van dat „erfgoed" prijs te geven!
Weer anderen roepen het schrikbeeld op
van stijlontaarcling. Dat zou indruk kunnen
maken wanneer de afschaffing van de bui
gings-n alleen in theorie bepleit werd. Nie
mand zou dan kunnen bewijzen dat klaar
en kernachtig proza, dat voortreffelijke ver
zen geschreven konden worden zonder die
n. Maar liu is dat bewijs sinds ëen kwart
eeuw geleverd, niet alleen door auteurs die
de vereenvoudigde spelling geheel toepas
sen. maar ook door verscheidene die in de
spelling overigens aan De Vries en Te Win
kel getrouw bleven.
De Minister heeft in zijn radiorede de las
tigste tegenstanders diegenen genoemd die
op uitstel aandringen, die hernieuwd over
leg verlangen in een breede staatscommis
sie. Maar er zijn al twee commissies jaren
lang aan het werk geweest. De uitkomsten
van zulk een „veelzijdige" commissie
den ongetwijfeld groote gelijkenis vertoonen
met die van de Staatscommissie 1918, met
een riieerderheids- en een minderheids
advies. In 1937 zou de Minister van Onder
wijs voor dezelfde beslissing staan als i;
1934. Wij, vereenvoudigers hebben, ter wille
van de eenheid, een deel van onze voorstel
len opgeofferd en duidelijk te kennen gege
ven dat ten opzichte van de buigings-n een
compromis op paedagogische en weten
schappelijke gronden onaanvaardbaar was.
De weg naar de spellingvrede ligt open:
moge cle Regeering deze gelegenheid niet
voorbij laten gaan!
Een motie.
Na deze lezingen werd nog van gedachten
gewisseld, wat zich hoofdzakelijk bepaalde
tot de voorgestelde uitzonderingen in het
compromis-voorstel opgenomen.
Ten slotte werd met algemeene stemmen
de volgende motie aangenomen:
Firma C. JöRG Sr. UTRECHT
OPGERICHT 1819 SCHOUTENSTR. Nr. 7
TOGA'S - HEERENKLEEDING
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
ngenomen: Naar Brouwershaven, G. J.
de Nie. hulppred. tc Nijmegen. Naar Batenburg
Niftrik, J. H. Jansen, Rotterdam.
GEREF. KERKEN
ie roepen: Te 's-Gravenhage-West, A. de
Bondt te Leiden.
Aangenomen: Naar Stellendam-Melissant,
cand. H. de Valk te Rotterdam. Naar IJmuiden-
Oost, E. G. van Teylingen te Oostwold (Qld.).
Bedankt: Voor Loppersum, G. van Duinen.
Legerpred. O.I. Voor Hazerswoude, cand. H.
de Valk te Rotterdam.
HERST. EV. LUTH. GEM.
dankt: Voor Den Helder, W. Spliethoff
te O en N. Pekela.
INDISCHE KERK
.roepen. L. Nieuwpoort, pred. Ger. Ker
ken H. V. te Middelburg.
JUBILEUM Ds. A. W. VOORS
Gisteren heeft Ds. A. W. Voors. Directeur der
Marfha-stiohting te Alphen a. d. Rijn, in verband
met zijn 40-jarig ambtsjubileum, op uitnoodiging
van den kerkeraad der Ned. Herv, Gemeente tc
Heino (zijn eerste standplaats) aldaar een gedach
teniswoord gesproken in de Ned. Herv. kerk naar
aanleiding van Matth. 13:3b. Dinsdagavond 19
Juni zal te Alphen a. d. Rijn het jubileum herdacht
worden. Deze samenkomst, onder leiding van Dr.
J. Riemens te Leiden, is belegd op initiatief van
eenige vrienden uit de Ned. Herv. Gemeente en
de S'ichtingsgemeente te Alphen a. d. Rijn en
het Classicaal Bestuur van Leiden.
In de algemeene vergadering der Vereen.
Vrijzinnige Hervormden iis o.m. besproken het
werp-AJ-gem. Reglement, door dc Vereeniging
Kerkopbouw ingediend bij de Synode der Ned-
Herv. Kerk.
Het hoofdbestuur bleek van oordeel, dat het
ontwerp van Kerkopbouw zooveel princdpieele
taktiscbe problemen raakt, dat alleen in een
menkomst speciaal aan dat ontwerp gewijd, deze
-uchtbaar kunnen worden besproken.
De vergadering ging accoord met dit plan.
De Prov. Ver. v. Vrijz. Hervormden in Drente
had een motie ingediend, door het HR. onmiddellijk
overgenomen, waarin de vergadering uitgenoodigd
werd de wehschélijkheid uit te spreken, dat. onge
acht de bezwaren die de leden van de Alg. Sy
node der N. H. Kenk tegen het reorganisatie-voor-
van de Ver. „Kerkopbouw" mogen hebben,
dit voorstel bij eerste behandeling voorloopig
moge worden aangenomen, opdat het al
thans door de kerk in haar geheel kan worden
beoordeeld.
Ook dit voorstel is aangenomen.
Voorts is volledig goedgekeurd het rappest in
zake het Godsdienstonderwijs in de Openbare
School, waarvan wij in ons blad van 13 Juni mel
ding hebben gemaakt.
EEN SNEED1G ANTWOORD
Wesley zou een keer voor een vergadering
edellieden en hovelingen spreken.
Hij koos als tekst: „Gij addeTengcbroedsels". Het
as een preek, die hij als een sdierpe pijl op de
consciënties richtte, zooals hij dat alleen maar kon.
Een der toehoorders, een graaf, was woedend.
..Die preek had ge voor tuchthuisboeven
ten houden", snauwde hij.
„O neen", antwoordde Wesley, „dan zou ik tot
tekst hebben gekozen: „Zie het Lam Gods, dat de
zonden der wereld wegneemt"!
PROTESTANTSCH VLAANDEREN
In de op I Juni gehouden vergadering van het
bestuur der vereeniging Protestantsch Vlaanderen
en een arbitragecommissie ter oplossing van ge
schillen die over de gestie van den Nederlandsohen
vertegenwoordiger dezer vereeniging den heer J.
H. Soheps te Den Dolder ontstaan waren, werd
(gelijk we reeds publiceerden) een accoord bereikt,
waarin o.a. uitdrukkelijk werd uitgesproken, dat
op de onbaatzuchtigheid van den heer Scheps (die
publiek in twijfel getrokken was) geen aanmerking
was te maken. Hieraan moet thans nog worden
toegevoegd, dat de toen benoemde commissie tot
nazien van kas en bescheiden van den heer Scheps
bestaande uit de heeren Ds. W. A. van Griethuy-
sen te Brussel en den accountant der Silo-vereeni
ging den heer H. Routiaux, bedoelde besoheic^i
en het kasboek hebben nagezien en ons machtigen
tot de verklaring „dat uit de overgelegde stukken
blijkt, dat de rekening van ontvangsten en uit
gaven in orde is". Hiermede is dus blijkbaar de
heer Scheps ten eenenmale gerehabiliteerd.
„De leden van de Vereeniging tot vereen
voudiging van onze spelling, in algem
vergadering op Zaterdag 16 Juni te 's-Gra-
venhage bijeen, spreken de wensch uit, dat
het compromis-voorstel van minister Mar
chant zoo spoedig mogelijk zal worden ver
wezenlijkt,"
DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND
Predikanten in de gevangenis
In de laatste editie van Zaterdag j.i. konden we
nog opnemen een telegram uit Berlijn, vermelden
de het proces van de zeven jonge Mecklenburgschc
predikanten, die beschuldigd waren van opruiing
ongehoorzaamheid aan de wet, en geweigerd
hadden van den kansel de aankondiging van het
Centraal Kerkbestuur voor te lezen.
Dit proces is slechts als proefneming gevoerd.
De zaak werd behandeld voor een van de speciale
gerechtshoven, na de revolutie ingesteld. In hooger
beroep kan men dan niet gaan. Naar verluidt is
in den loop van dc behandeling aan het licht ge
komen, dat het proces meer is gevoerd op instiga-
van kerkelijke dan van politieke autoriteiten.
Drie predikanten zijn veroordeeld tot resp. 6. 4
3 maanden gev. straf en boeten van 1000 mark,
vee anderen tot een maand gev.straf en 700
mark boete. Een predikant werd vrijgesproken.
Meer processen
Een volgend proces is dat tegen Pastor Hesse,
den bekenden Geref. predikant te Elberfeld, die 11
Juni j.l. van het Bisdom Keulen-Aken de mededee-
ling heeft gekregen, dat een kerkelijk tuchtproces
tegen hem geopend is. Deze vooraanstaande ver
dediger van het wezen en de toekomst der Be-
Hjdeniskerk in het Rijnland geeft in de Reform.
Kirchenzeitg. van 17 Juni blijk, den strijd met alle
kracht te willen doorzetten. Met verontwaardiging
wijst hij af het ontwerp eener „Kerkenorde
de Rijnsohe kerk-provincie", waarvan de a<
ming z.i. gelijk staat met het einde van de pres-
byteriaal-Synodale Kerkenorde en met het einde
der Rijnsche Evangel. Kerk als kerk. Er zullen
dan geen gemeenten meer zijn, doch „afdeelinger
de Duitsch-Christelijke hierarchic". „De plaat
selijke gemeente wordt dan volkomen onder voog
dij gebracht". De finanóeele zelfstandigheid der
gemeenten zal eveneens verdwijnen. En het
recht terzake van het beroepen van predikanten
zal vervagen in de eindbeslissing van den bisschop.
Met zulke bedreigingen van de essentieele be
teekenis der Belijdeniskerk voor oogen, ziet Pastor
Hesse den strijd geboden. „Wij hebben slecht:
:n antwoord en roepen alle Rijnlandsche gemeen-
:n op, zich met ons te scharen rond het Woord
i te zeggen: Met onzen wil: n o o i tl"
Rechterlijk vonni:
Te Bochum heeft de rechtbank een merkwaai
dige uitspraak gedaan. In civiel proces werd door
den in meerderheid Duitsch-Christelïjken kerke-
een verordening vastgesteld, waarbij aan der
predikant die met de belijdenisbeweging meegaat,
op straf van 1000 M. boete het betreden der kerl
verboden werd en de sleutels der kerk op'wederon
1000 M. boete van hem afgeëischt werden. De
rechtbank heeft in kort geding dezer verordening
jor rechtskundig ongeldig verklaard.
KERKBOUW
Te Mariënberg (O.), waar de godsdienst
oefeningen der Geref. Kerk sedert de institueerin_
in 1928. werden gehouden in een houten noodkerk,
zal thans een geheel nieuwe kerk worden ge
bouwd. De aanbesteding zal plaats hebben op 29
Juni as. Architect is de heer A Wiersma te
Bedum.
DIENT ELKANDER!
Het voorbeeld van Haarlem vindt navolging: in
de Delftsche Kerkbode deelt Ds. Hagen mee, dat
enkele van zijn meisjes-catechisanten een aardig
plan hebben gevormd.
„Deze meisjes zijn nl. te weten gekomen, dat
sommige moeders weinig of nooit naar de kerk
kunnen gaan, omdat ze niemand hebben, die op de
kinderen past. In normale gevallen doen dit de
vaders. Maar er zijn gezinnen, waar dit niet ge
beurt, waar het zelfs niet kan.
Welhu, in die gezinnen willen zij zich aanbieden
om onder kerktijd op te passen. Natuurlijk zonder
belooning".
GETUIGENIS VAN EEN VRIJDENKER
Professor Heegaurd. van de Unr
peiilhagen, was voorheen leider van de Vrijdenkers-
vereeniging in Denemarken.
Onlangs verscheen de geheel herziene druk
van zijn handboek over de paedagogiek. Aan de
voorrede oi.Jeent het Kerkbl. der Geref. Kerken
in H. V.. dat hij geheel van inzicht is veranderd en
tot het Christelijk geloofsstandpunt is overgegaan.
Hij schrijft o.a.:
„Door de ervaringen van het leven met zijn lij
den en smarten is mijn ziel geraakt ën het funda
ment waarop ik vroeger bouwde is verbrijzeld. Ik
meende, dat dë wetenschap een veilige en vaste
plaats van rust zou zijn. Deze inbeelding is me
ontnomen; toen de stormen kwamen en mijn ziel
in droefheid werd gehuld, braken de koorden der
wetenschap als draden af. Toen greep ik naar de
hulp, die velen voor mij gezocht hebben; ik vond
de vrede in het geloof aan God. Wanneer het in
nerlijk duister wordt en iedere hoop schijnt te ver
gaan, dan is er slechts één plaats waar het anker
houdt, namelijk het eenvoudig maar levend geloof
in Jezus Christus".
ZENDING EN PHILANTRQPIE
Ds. K. VAN DIJK
Friesland's oudste missionaire predikant der
Geref. Kerken, Ds. K. v. Dijk, komt het volgend
DINSDAG 19 JUNI
HUIZEN 1875 M.
8.00—9.15 Morgenconcert.
10.00—10.30 Gramofoonmuziek.
10:30—11.00 Muziekuitzending voor fabrie
ken,
11.0011.30 Gramofoonmuziek.
II.30—12-00 Godsdienstig halfuurtje door
Pastoor L. H. Perquin.
1-2.01 12.15 n.m. Politieberichten.
12.15—1.00 n.m. Lunchconcert door Harry
Stafford en zijn Hollandsch Orkest.
1.00—1.15 n.m. Gramofoonmuziek.
1.15—2.00 n.m. Vervolg van het lunchcon
cert door het ensemble Stafford.
2-00—3.00 n.m. Vrouwenuurtje. „Kathe Kol-
witz" door mej. Riet Aalberse.
3.00—4.00 n.m. Modecursus door mevr. H.
Cuppens Geurs (adres: Lakerstraat 28, Eind
hoven) 28e les.
3.00—3.30: Knippen, naaien en hoedenma-
ken voor beginnenden.
3.30—4.00: Opleiding coupeuse-leerares; en
hoedenmaken voor gevorderden.
H.I.R.O,
4.00 n.m. Uitzending voor de Theosofische
Vereeniging Ned. Atd. I. Finlandia, een sym
phonisch gedicht van Sibelius, door een
Symphonie-orkest o.l.v. Malcolm Sargent.
His Masters Voice C 1827. 2. Lezing door
mevr. S. Gompertsvan Embdec over:
„Mevrouw Blavatsky en de Theosofische
Vereeniging".
4.35 n.m. Uitzending voor de Ned. Bond
ter bestrijding der Vivisectie, m-m.v. mevr.
J. Kuiper—Roos (zang) en den heer E. W.
Kuiper (piano). Lezing door Mr. Dr. D.
Albers. over „De strijd tegen de Vivisectie"
5.10 n.m. Sluiting.
K.R.O.
4.00—5.10 n.m. Op last van den minister
afgestaan aan de HIRO.
5.10—6.00 n.m. Gramofoonmuz. „Faust",
opera in 6 acten van Charles Gounod, in
verkorte bewerking van Weigert en Maeder
6.00—6.15 n.m. Gramofoonmuziek.
6.15—7.00 n.m. De KRO-boys o.l.v. P. Lus-
tenhouwer.
7.00—7.15 n.m .Politieberichten.
7.15—7.35 n.m. Vragen van heden en toe
komst. Het Katholiek herstel op Maat
schappelijk (Sociaal-Economisch) gebied.
III. „Leekenapostolaat naar Quadragesimo
Anno", door Rector J. Bots.
7.35—7.45 non. Gramofoonmuziek.
7.45—8.30 n.m. Solistenconcert door het
Orkest o.l.v. Henri Hermans (als gast)
m.m.v. José Candel, sopraan. 1. Sinfonia
Bes gr. t., Joh. Christ. Bach. 2. Aria „Saet-
ta di Cupido", J. Haydn. Soliste: José CA-
deL 3. Ballet-Suite, Max Reger. a. Entrée
b. Colombine. c. Harlequin, d. Pierrot et
Pierrette, e. Valse d'Amour. Finale. 4. a.
Aria uit de opera „Idomeneo", W. A. Mo
zart b. Wiegenlied. Soliste: José Candel,
8.30-8.35 n.m. Vaz Dias,
8.35—8.45 n.m. Gramofoonmuziek.
8.459.35 n.m. Vervolg van het solisten»
concert door het Orkest o.l.v. Henri Her.
mans (als gast) m.m.v. Piet Hartvelt (vioal)
9.35—10.00 n.m. Gramofoonmuziek.
10.00-11.30 n.m. De KRO-boys o.l.v. Piet
Lustenhouwer.
11.30—12.00 n.m. Gramofoonmuziek.
HILVERSUM 301.5 M.
A.V.R.O.
8.01—10.00 Gramofoonmu/ziek.
10.01 -r-10.15 Morgenwijding.
10.1510.30 Gewijde muziek.
10.30—11.00 Vioolrecital door Bori» Lenskj
A. d. vleugel: Egbert Veen,
11.00—11.30 Kook- en balepraatje
mevr. R. Lotgering—Hillebrand. „Eenvou
dig een gemakkeijk te bereiden maaltijden"
11.30— 12.00 Gramofoonmuziek.
12.01 1.45 n.m. Illustratieve filmmuzie]
door het Rembrandt-Theater-orkest o.l.v
Daaf Hartogs.
Gramofoonmuziek.
Pianorecital door Gerar<
i. Knipcursus door mevr.
Rees. 31e les.
1. Verzorging zender,
a. Gramofoonmuziek.
l. Radio-kinder-koorzang
I.45-2.30 n.
2.30-3.00 n.i
Bunk.
3.00-4.00 n.r
de Leeuw va
4.00-4.15 n.i
4.15-4.30 n.:
4.30-5.00 n.r
Jacob Hamel.
5.00—5.30 n.m. Verhalen voor kleinere kin
deren door mevr. Ant. van Dijk.
5.30—7.25 n.m. Dinerconcert door het Om
roeporkest o.l.v. Nico Treep.
7.25—7.30 n.m. Overschakeling op den ver
sterkten zender.
7.308.00 n.m. Cello-recital door Rafaè
Lanes. A. d. vleugel: Egbert Veen.
8.01—8.05 n.m. Vaz Dias.
8.05—9.45 n.m. Concert door Kovacs Lajo
en zijn orkest. Soliste: Maria Eisner, sopraa
9.4510.00 n.m. Wat de naald doorgeeft
10.0011.00 n.m. Concert door het Om
roeporkest o.l.v. Nico Treep. Solist: Artu
Rubinstein, piano.
II.00—11.10 n.m. Vaz Dias.
11.10 n.m.—12.00 Aansluiting met hotc
„Hamdorff" te Laren (N.H.).
12.00 Sluiting.
BUITENLAND
7.30 n.m. Weenen 506.8 M.: Mis in e kT.
van Bruckner.
8.20 n.m. Radio Suisse Romande 443.1 Rl
„Waxrloo", luisterspel van Theo Fleiscl
8.25 n.m. München 405.4 M. „Der Waf.
fenschmded", opera van Lortzing.
8.50 n.m. Straatsburg 349.2 M.: „Barbt
bleue", opera buffa van Offenbaah.
9.05 n.m. Motala 1389 M.: Concert
(Brahms, Prokofieff, Massenet).
9.35 n.m. Brussel (Fransch) 483.9 M,
Fraosche muziek. (Debussy, Pierné, d'Indy
9.50 n.m. North Reg. 449.1 M.: Ge
programma.
10.00 n.m. Montc Ceneri 257.1 M.t ,.Zeve
temperamenten". (Gran
10.10 n.m. Daventry 1500 M.: „The Cer<
menie of the Keys".
10.50 n.m. Scottish Reg, 373.1 M. Schol
sche muziek.
Ds. P. H. VAN EIJK
Volgens de laatste berichten, die uit Indië zijn
ontvangen, was Ds. P. H. van Eijk. missionair pre
dikant te Solo. nog steeds lijdende.
KAGAWA.
Volgens de Allgem. Mission snachiïchten
heeft Toyohiko Kagawa, de bekende leider
der Christelijke beweging in Japan, dezen
arbeid voor een groot deel moeten loslaten,
omdat de inkrimping van den financieelen
steun voor verschillende zijner philantropische
inrichtingen hem verplichtte zijn kracht geheel
op behoud dezer inrichtingen te zetten.
Er is juist een boek van Kagawa in het
Nederlandsch verschenen» „Een tarwekorrel",
waarop wij nog terugkomen.
„JACHIN"
Dc 60e jaarvergadering van de Geref. Zondags-
schoolverg. „Jachin" zal gehouden worden op 11
Tuii a.s. te Vlaardingen (in dé Geref. Kerk aan de
Binnensingel). Vooraf gaat een bidstond op 10
Juli, waar Ds. J. Douma te Arnhem zal voorgaan.
In de jaarvergadering, die onder presidium van
Prof. Grosheide staat, zal de heer A. Boot een
referaat houden over „Ontstaan en verdere groei
der Zondagsschool in Nederland" (met het oog op
het a.s. honderdjarige bestaan) en mej. G. Ing-
wersen van Amsterdam over „Het vertellen der
Bijb. Geschiedenis aan de jongste leerlingen onzer
Zondagsscholen".
NED. CHR. BLINDENBOND
Het 10-jarig bestaan van den Ned. Ghr. Blin-
denbond wordt op twee manieren herdacht: blij
vend met een jubileumnummer van het orgaan „De
Blindengids", en voorbijgaand met een samenkomst
op 27 Juni a.s. in de Engelsohe Kerk op het Be
gijnenhof aan het Spui te Amsterdam.
Het jubileumnummer heeft een feestelijken
vang en bevat bijdragen in verband met
10-jarig bestaan van dien Bond, o.a. van
Diepenhorst, Dr. J. W. Gunning, Ds. F.
Meyster, Ds. B. J. C. Rijnders en de heeren I
Diemer, Q. A. de Ridder en Amth. Folrner.
In de samenkomst van 27 Juni zullen muziek
zang afwisselen de toespraken van den Bondsvoo
zitter, den heer Th. W. Aris, Ds. S. Dijkstra, D
D. Sikkel en Ds. C. F. Westermann. De 10e jaai
vergadering van den Bond wordt den d.o.v.
gehouden te Amsterdam en daar zal de heer 11
Murtnik van Hilversum een causerie houden
zijn ervaringen in binnen- en buitenland.
Gedenkende het bescheiden aandeel, dat blinde
hebben in het algemeen mededoogen en de
taten daarvan, bevelen wij de lezing ve
jubileumnummer van de Blindengids ten
aan. Het is verkrijgbaar Damstraat 16 b, Rotte:
dam en nog beter is een abonnement, dat slecht
f 1 per jaar van u vraagt.
- lis
GIFTEN EN LEGATEN
De diaconie van de Geref. kerk van d eiH
Haag-Zuid ontving nu reeds sedert 1 Yz jaai
van een echtpaar der gemeente, dat onbekend is
een maandehjksche gift van honderd gulden.
Wijlen Mej. Wed. Ooijevader-Hortensius
Woerden heeft kleine legaten vermaakt aan tal v;
Zendings- en philanthropische instellingen, tot e
gezamenlijk bedrag van f 1600.
Conferentie van Arbeiders in
Gods Koninkrijk
Ter voorbereiding van een Veldtocht voor een
wereld-omvattend Getuigenis voor den Bijbel
zich te vereenigen tot een getuigenis voor
de zedelijke waarde en de geestelijke
kracht van den bijbel, die den geest ver
licht, de ziel verlost, het leven van perso
nen verandert en verbetering brengt in de
verhoudingen der natiën. Deze conferentie
erplichi zich daarom plannen te beramen
_n in samenwerking met anderen uit te
voeren, opdat aan de wereld zulk een ge
tuigenis voor den bijbel gegeven worde; en
dat zoo mogelijk culmineerend in een
gelijktijdig wereld-wijd getuigenis.
De groote dag
Maandag in „Spurgeons Tabernacle"
was de groot:te dag van de Christen-wer-
kers-conferentie. Toen werd er inderdaad
gewerkt en afgewerkt!
Admiraal Sir ITarry Stileman opende met
een vriendeiijk-ernstige toespraak over het
Schriftwoord: „Hebt gij mij lief", waarin
hij opmerkte „wie het geschreven Woord
critiseert, critiseert 't Levende Woord" en
leidde daarop den dienst der gebeden. In
een morgen- en middagvergadering wer
den toen tien resoluties van achter de be
stuurstafel gelezen en toegelicht, vanuit de
zaal besproken en geamendeerd en met ap
plaus door de vergadering aangenc-men.
Pij enkele van deze resoluties willen we
kort stilstaan, omdat de EngeJsche toestan
den daaruit kenbaar worden. Als
algemeene basis
waarop alle 'deelnemers elkander zouden
kunnen vinden, werd uitgesproken, dat:
„De bijbel is Gods authentieke Boodschap
aan de menschheid en van zulk een bij
zondere waarde en van hoog belang, dat
niemand hem moet verachten. Hoe meer
aan zijn openbaringen, vermaningen er.
uitnoodigingei'. geloof en gehoorzaamheid
geschonken wordt, des te meer zullen aller
lei zegeningen volgen voor personen, vol-
kpren en voor de heele wereld,"
In resolutie I werd allereerst uitgespro
ken. dat de tijd voor heel de christenheid
over de gansche wereld was gekomen
Bjj het voorlezen dezer woorden gingen
onste gedachten uit naar Rusland, waar
plannen beraamd worden, dat in het jaar
1937 alle herinnering aan den godsdienst,
het grootste land van ons werelddeel
zal zijn uitgeroeid, en door middel van den
Moscou-zender zongt men, dat het wereld
wijd ook toi zijn recht komt. Heerlijk, dat
tegenover dien antichristelijken geest de
Geest van Christus Zijn volk ook inspireert
tot daden van getuigen, die Hem en Zijn
Woord belijden voor het oog der volkeren
van de gelieele aarde.
In 'resolutie TI wordt de noodzakelijkheid
uitgesproken, dat het christenvolk in mee
tings met dit plan moet worden bekend
gemaakt, opdat nationaal en internationaal
het Getuigenis zou worden voorbereid.
Op de medewerking van de pers
om den bijbel bekendheid te verschaffen,
werd in een volgende resolutie de aandacht
gevestigd: door een advertentie-rampagn*
in leidende nieuwsbladen dacht men dat te
bereiken, terwijl een aparte perscommissie
WESTMINSTER ABBEY, Londen, In het
kerkhuis van deze kathedraal werd de
opening svergadering van de Londensche
Conferentie gehouden.
werd benoemd om de vele voorstellen
vingerwijzigingen in deze richting nader
in studie, te nemen.
Een advertentie-campagne in leidende
nieuwsbladen voor den bijbel! Heert Eng<
land dan zoo vraagt allicht cenvva
mijn lezers geen christelijke daghladpei
waar van redactie-wege ongevraagd en or
betaald op het groote belang van den bijbel
gewezen wordt?,
Neen, een dagbladpers met den hijbei,
heeft Engeland niet. Wel natuurlijk een
Christelijke Zondagspers, waaronder heel
goede zelf.s, maar een christelijke dagblad
pers, waarin ook de vragen van den dag
bij het licht van den bijbel bezien en be
oordeeld worden, bezit Engeland niet. Een
pijnlijk gemis!
Op de conferentie werd dat ook terdege
gevoeld. Aan de waarlijk groote vergade
ringen op den Nationalen Bijbeldag, was
door een Londensch dagblad slechts met
een halven kolom aandacht gewijd. Als iets
bijzonders werd dat van acihte de be
stuurstafel meegedeeld. Het werd gezien
als een bewijs van vermeerderde belang
stelling van de zijde van het publiek in
bijbel en godsdienst.
Toen gingen onze gedachten even naar
het eigen kleine land, aan de overzijde van
de zee, waar we in langdurige worsteling
toch
een pers met den Bijbel
die behoorlijk voor den dag kan komen,
verkregen hebben.
Jaonder het aanhooren van verdere
resoluties vermenigvuldigden zich de ge
dachten in mij. Ik hoorde toch klagen over
het feit, dat de christelijke uitgevers niet
mee konden komen en ik dacht onder meer
aan eien firma, in Kampen, die met eten
pracht van uitgaven vriend en vijand in
bewondering zet. Om ook de radio te ge
bruiken, teneinde door dagelijiksche schrift
lezing en voordrachten den bijbel in de
huizen te brengenniet. een van de
tien1 resoluties, welke zich daarover uit
sprak.
Toen de buitenlandsche bezoekers op de
werkvergadering in Spurgeons Tabernacle
nog eens gelegenheid kregen om iets over
eigen land met betrekking tot den bijbel te
verteilen, meende iilc clan ook niet onver
meld te mogen laten, hoe wij in ons land
'een Radio met den B ij b.Q 1 mochten
bezitten, zcodat een vergadering als de
Nationale Bijbeldag ongetwijfeld draadloos
zou zijn uitgezonden. Dat Nederland ook
mocht bezitten een dagbladpers met
den B ij b e 1 en dat „De Rotterdammer"
zelfs zoo actief was geweest mij naar deze
conferentie te zenden, om van haar christe
lijke belangstelling blijk te geven.
Datd^ccl de christen-werkers van Brit-
tan je goed!
Een blad van overzee, dat in een veld
tocht voor den Bijbel zoo groote interesse
toonde' een dankbaar applaus had „De
Rotterdammer" in Spurgeons Tabernacle
daarvoor in ontvangst te nemenl
Dat ik mijn Alma Mater,
onze Vrije Universiteit met den Bijbel
niet vergat, spreekt vanzelf. Daar hoor
de men van opl
Mijn vriend, rev. Innes zou juist dien
middag resolutie acht verdedigen en zien
aangenomen, waarin werd gevraagd om
de instelling van een opvoedkundige com
missie, omdat de lagere scholen en ook de
kweekscholen en theologische scholen ont
kerstend of verroomscht dreigden te wor
den, zoodat voor een kerstening van de
openbare school den strijd gevoerd zou
worden. Aan een strijd voor een v r ij e
school met den bijbel schijnen de Engel-
sche protestantsche christenen voorloopig
nog niet toe te zijn; zij bevindien zich nog
in het eerste stadium van Groen; de Room-
schen echter reeds in het tweede: die heb
ben reeds eigen Roomsche lagere scholen,
waardoor zij veel protestantsche kinderen
tot zich trekken.
Toen ik dan vertelde, dat Nederland ïn
de Vrije Universiteit een Hoogeschool met.
den Bijbel bezitten mocht, waar ook het
onderwijs in de rechtsgeleerde faculteit ge
richt moest zijn naar de beginselen van de
Heilige Schrift (die ook volgens de basis
van de Engelsche Fellowship hoogste auto
riteit in alle zaken van geloof en leven is)
toen werd het even stil in de vergadering.
Ongetwijfeld werd dat mede veroorzaakt,
doordat de bejaarde Dr Unmack mij op
eenvoudig-enthousiaste wijze uit 't Duitsch
in het Engelsch vertaalde. Men kon mer
ken. dat de samenwerking met de hoog-
lecraren van Amsterdam en Kampen inni
ge banden had gelegd!
We hoorden onzen geliefden broedei) i--
dien „De Rotterdammer" maar eens extri
fijn aan zijn lezers „ten toon moest stellen]V3
zelf de resolutie verdedigen, waarin tot d de
oprichting werd besloten van een
waarvoor ïeeds een prachtig hpis geschoil
ken was. Doel van dit instituut zal zijn dl1
uitlegging van het Woord Gods als regth
voor geloot en leven in elke Europeesch y
taal te bevorderen, en om arbeiders en ai
beidsters in Gods Koninkrijk, studenten ej
predikanten van alle nationaliteiten op t
leiden in de kunst zielen te winnen met hei
Woord Gods.
Vooral door de afgevaardigden uit dl
landen, waar de protestantsche kerk zwa 1
is: België. Frankrijk, Italië (en in geda
ten hoorde ik de Oekraïners ook) w
deze stichting zeer gewenscht. In de
canties, wanneer andere scholen en univerl1
siteiten gesloten zullen zijn, zal (het Intent:
Bijbel Instituut open zijn, zoodat studenten
en professoren dan eventueel naar Londen
kunnen gaan. Professoren ook, nl. om cos,
leges te geven of voordrachten te houden
daar het onderwijs aan het Instituut eie
wetenschappclijken grondslag zal hebben.]
In gedachten zag ik reeds andere gastei
van overzee naar Londen trejeken, wagj
tegen de continentale secretaris zich w<
met verzetten zal.
Met den wensch in hét geloof, dat Go
Zijn zege! op het werk der conferentie wij
de zetten door met Zijn Geest werkers ei|
gevers te bezielen, werd deze werk-vereil
dermg m Spurgeons Tabernacle gesloterl
s Avonds nog een flink bezochte open] i
bare vergadering, waarin we den „poor olJ
fellow van den Methodisten tempel cl
Amerikas bijbelleeraar voor het laats!
mochten beluisteren en deze „groote com
ferentie ter voorbereiding van een veldloclij
voor een wereld omvattend Getuigenis voo
den bijbel was geëindigd.
Moge Gods zegen rijkelijk op af baar
beid rusten.
Ds F. DRESSELHUIS
