rrfÖJJ
Johann Conrad Wilhelm Lóiio
.8
DINSDAG 5 JUNI 1934
DERDE BLAD PAG. 9
Kunst en Letteren.
HET STADION-CONCERT
EEN PRACHTIGE AVOND
Een onzer medewerkers, die het concert
in het Stadion te Amsterdam bijwoonde,
schrijft ons nog:
Het zal moeilijk zijn, een oordeel te geven
over iiet Stadionconcert en dan te eischen,
dat dit Qordeel door allen worde onderschre
ven. Want dan zal reeds dadelijk aan de
voorwaarde moeten zijn voldaan, dat all
toehoorders bij het luisteren in eenigszins
dezelide positie verkeerden. Immers, zoo
ooit. dan neemt toch wel bij de Stadioncon
certen het vragastuk van de acoustiek een
voorname plaats in. Het probleem van het
overwinnen van de ruimte kan, juist omdat
het gaat om uitingen van de hoogste artisti
citeit, niet overwonnen door het plaatsen
van een aantal luidsprekers.
Het moet ons dan ook allereerst van het
hart, dat we blij zijn, dat de technische
missie deze schijnoplossing niet aanvaard
heeft.
Meer nog dan anders, waren bij deze uit
voering, behalve vaardige medewerkers, een
goede keuze van stukken en een ontvanke
lijke stemming van het publiek eerste ver-
eischten. Na bet experiment van Zaterdag
avond kan ongetwijfeld, wat het kiezen van
werken betreft, ijverig rekening worden ge
houden met de ondervindingen, daarbij op
gedaan. En ook verwachten we, dat het pu
bliek, nu het ijs eenmaal gebroken is en het
contact gevonden steeds onder de bekoring
zal blijven van de massa-suggestie, door een
gezelschap-eerste-klas-musici veroorzaakt.
Van het eerste Stadion-concert, Zaterdag
avond gegeven en door 27.000 menschen bij
gewoond, durven we.zonder meer verklaren,
dat het geslaagd is. En om dit slagen te be
reiken is heel wat nood'g geweest. Aller
eerst do weersgesteldheid. W'e zullen ons
thans maar met de toestand voorstallen, als
het geregend had, maar ook had een stevige
wind de klanken uiteen kunnen scheuren.
Nu echter werd juist het geluid het Stadion
ingedragen, helaas soms tevens het rumoer
\an een nabuiig treintje.
Het was een goede gedachte om dit con
cert, waarbij de bezoekers nog aan zooveel
moesten wennen, te doen beginnen met eeni-
ge werken, waarin bekende melodieën voor
kwamen.
Dr Mengelberg, reeds dadelijk met gejuich
ontvangen, dirigeerde zijn staande aange
hoord Preludium over het oude Wilhelmus,
dat laatstelijk ten gchoore is gebracht bij do
herdenking van het 35-jarig regeeringsjubi-
leum van H.M. de Koningin in het Concert
gebouw.
Dr van Anrooy lekfde daarna zijn Piel
Hein-rhapsodie, eveneens hartelijk toege
juicht.
Het voorspel uit „Die P.leistersinger vod
N'ürnberg". van Wagner, had, meenen we,
niet aan de bekendheid van de melodie,
maar aan de uitgebreide hoornpartijen zijn
succes te danken. Want en dit achten we
vooral noodig voer eventueele volgende con
certen, er moot allereerst gelet op de sterkte
geslaagd mag heeten en ongetwijfeld voor
herhaling vatbaar is.
Dr Mengelberg en Van Anrooy zijn r
schools met bloemen en kransen gehuldigd.
Land- en Tuinbouw.
VERPLICHT VEILEN VAN FRUIT
Uitzonderingen, die toegelaten worden.
Inzake de verplichting om het fruit ook
do veilingen te verkoopen, heeft het Centraal
Bureau de nadere regelingen bekend gemaakt.
De Miniuter heeft toestemming gegev
volgende uitzonderingen te verleenen:
1. voor het verhandelen in een gezamenlijke
hoeveelheid van ten hoogste 10 K.G. netto
tuinders, die: a. in het jaar 11)33
vaste standplaats aan een of meer markten
hebben gehad; b. ter nakoming
eenkomst hun producten leveren
servenfabriekc. naast hun tuinbouwbedrijf
groenten- en fruitwinkel drijven of de
producten uit hun eigen bedrijf door middel
straathandel plegen te verkoopen; d. het
telen van fruit niet als hoofdbedrijf uitoefe-
doch van den oogst van, hun fruitboomen
geringe hoeveelheden plegen te verkoopen.
Aan de vier groepen tuinders genoemd
•r 2 kan van het verplicht veilen hunner pro
ducten ontheffing worden verleend, indien de
betreffende tuinder: a. door de Nederlandsche
Groenten- en Fruitcentrale is erkend; b. zijn
bedrijf overeenkomstig de voorschriften heeft
doen registreeren en de bepalingen der teelt-
regeling heeft nageleefd; c. een administratie
bijhoudt ten genoegen van de Nederlandsche
Groenten- en Fruitcentrale; d. zich tegenover
de Nederlandische Groenten- en Fruitcentrale
bindt slechts bij een door deze stichting
erkende veiling of grossier de meerdere
zijn handel benoodigde producten te zullen
bjjkoopen.
BOTERSMOKKELARIJ
Krachtiger bestrijding.
Door den Minister van Justitie
vulling van het Bewakingsvoorschrift uitge
vaardigd, waarbjj de categorie personen, die
het verblijf in de als bewakingsgebied aange
duide grensstrook, kan worden ont
zegd, wordt uitgebreid met hen, die zich schul
dig maken aan by of krachtens de Crisis-Zui-
velwet 1932, Staatsblad no. 290, of de Land-
bouw-Crisiswet 1933 verboden vervoer van
boter of margarine, dan wel aan medeplich
tigheid aan dat strafbare feit:
indien redelijkerwijze is aan te nemen,
dat zij zich bij herhaling daaraan schuldig
b. indien de groote hoeveelheid of de waar-
«'.er goederen, of het bijzonder belang, dat
by het vervoer is betrokkken, bijzondere maat
gelen tegen herhaling wenschelijk doet
SANEERING BIJ DE BLOEMISTERIJ
Ordening van den handel.
Donderdagavond 7 Juni a.s. om 8 uur zal
te Amsterdam in gebouw „Bellevue",
Ratten vernielen zolder
en dak.
Twee metselaars en een timmerman hebben bij het
herstellen van de door ratten vernielde zolder
verdieping van het huis van den Heer Smolenaars
te Nederweert meer dan 500 doode ralten gevon
den. De Heer S. schreef ons. dat hij na vele vrucii-
telooze pogingen om van de ratlenplaag verlost
te worden .Rodent" gebruikte, waarna nii geen
rat meer heeft gezien Geen rat of muls ontkomt
aan Rodent, de radicale rattendooder. Koop nog
heden een doos van 50 ets of een dubbele doos
i 9'J ets. Elke drogist kan U Rodent uit voorraad
leveren. Imp.Fa. B. Meindersma - Den Haag. B 49
BLOEMBOLLEN NAAR DENEMARKEN
Het contingent van 900.000 op 300.000 Kg.
gebracht
Wat reeds lang dreigde is goschied: de De<
sohe rogeerins heeft naar het Weekbl. v<
Bloembollencultuur" verneemt, bericht gestut
dit Nederland In 1931 maar 300.000 Kg. bloem-
Kg.
•naid op 900.000 K
id uit Denemarken toeli
toe was ons lajid beigrij
niet geneigd, daar we
Als gevolg van deze
i dit beelult lngetrok
INTERNATIONAAL GRASLAND-CONGRES
Nederlandsche referenten
KIJksIandbouwproefst
aangemeld. Zoodat het congres In 4 sectie:
splitst wordt: bemesting, voederbouw, ve<
en alpenbedrijf opbrengstbepaling en voedsel-
conserveering. Rijkjlandbouwconsulent Dr va
Daalen te BUthoven zal de hoofdlezing houde
over de bemesting In het bijzonder met kalk e
stikstof, en Prof. dc Vries uit Groningen ee
bijdrage leveren tot het kalkvraagatuk. terwi
in de tweede afdeeling Dr H. Zijlstra uit Gr<
ningen de in ons land gebruikte methode tc
bepaling van het gra."bestand zal behandelei
COOP. AANKOOP TE AALSMEER
Vermindering met 48.000
Uit het verslag over 1933 van de Cooperatiev.
Aankoopvereen. op het gebied van de Tuinbouv
ïlsmew en naaste omgeving blijkt, dat d<
18.000
313.000.
varen 189 leden li
-stand betreft zegt het
van dè instrumenten. Zoo was bv. van de j groote openbare vergadering worden gehou-
MÖ
harpen feitelijk niets tc hooren, terwijl
deie instrumenten, waarvan men het niet
zou verwachten, duidelijk tc volgen waren.
Daarnaast klonken de hoornmelodieën hij
zonder fraai, al kwamen een paar kleine on
zuiverheden nu ook te goed hoorbaar over.
Aan de andere kant echter werd nu en dan
een melodie bv. door violen te spelen en door
hoorns te dragen, practisch door het koper
verdrongen. We denken aan het adagio uit
qA da 9e Symphonic, waarin aan de zware in-
pmmenten wel een heel moeilijke taak is
•trouwd.
Voor de koor-combinatie hebben we niets
dan lof. Is het zingen in zoo n kolossale
ruimte al veeleischerid, het wordt het vooral
in de haast onoverkomelijk-moeilijke passa
ges in liet massale slotkoor op Schillers Ode.
Hier waren prachtige momenten te beluiste
ren, als het bijvallen door bet mannenkoor
van de tenor-solo na de brillante marsch, en
het volbrengen van dc haast bizarre regel:
Ueber Sternen musz er wolmen!
Hierbij sluit nauw aan de keurige presta
tie van het vierdubbele kwartet, vooral in
het.: Deine Zauber binden wieder.
Waar de zaken zoo stonden, was het waar
lijk geen wonder, dat na hot machtige slot
van de 'Je Symphonie het gar.sche Stadion
als één man verrees en dc wakkere dirigent
met zijn 1200 medewerkers een grootschc
ovatie in ontvangst had te nemen, een ova
tie, waarin hij in de persoon van Loujs Zim
merman en Sam Swaab de beide orkesten
en tevens de vier koren liet deelen, een ova
tie, welke te meer tot haar recht kwam. toen
de groote schijnwerpers in de hoeken hun
overvloedig licht over het Stadion uitgoten
en een goed beeld gaven van de enorme
mcnschenmassa
Prinses Juliana heeft het gansche concert
bijgewoond, nadat de hooge bezoekster bij
haar aankomst reeds luide was toegejuicht.
Ook was onder do toehoorders Minister
March an L
Tenslotte willen we wijzen op het feit, dat
het publiek, na de dagen van spanning, dip
aan de grootsche gebeurtenis vooraf gingen,
uitermate ontvanke'ijk bleek en ook in de
.gedeelten, waarin het geluid minder goel
^4overkwam, zich zoo goed hield, dat men het
h(|in Concertgebouw *zelf niet beter kon
raakf wenschen.
Dit alles in oogenschouw genomen, zijn
We van meening; dat dit concert alleszins
h!..,
slag. dat het voor het Bestuur een moeilijke
k was aan zijn verplichtingen te voldoen.
:ir dat. dank zij dc volle medeworking van
de Raiffeissenbank te Utrecht en de Coop. Tuln-
bouwbank te Aalsmeer, dc bestaansmogelijkheid
gehandhaafd. D(
•erliesrekenl
den met als onderwerp: „Saneering
bloemenhandel".
Op dien avond zullen sprekers van de vier
belanghebbende organisaties in Amsterdam uil
eenzetten, waarom het dringend noodzakelijk
is, dat de bloemenhandel moet worden geor
dend en beschermd.
Door een te stichten vereeniging „De Bloe-1
menhandel Centrale", zal het mogelijk zfjn
met een verplicht lidmaatschap van allen,
wel bloemenwinkelier, venter, kweeker als de
bloemenveilingen, die in heel Nederland in den
bloemenhandel het brood hebben verdiend, in
dat bedrijf een afsluiting te krijgen, waardoor
aan de moordende concurrentie van gelegen
heids-handelaren en het 6teeds maar weer op
nieuw openen van nieuwe bloemenwinkels eer
einde kan worden gemaakt.
De actie is in Amsterdam reeds zoo ver ge
vorderd, dat reeds thans de on-georganiseerde
bloemenwinkeliers en bloemenventers tot een
vergadering zyn opgeroepen op bovengenoem-
den datum. Voor belanghebbenden en belang
stellenden is de toegang vrij'.
SUIKERBIETENTEELT IN DUITSCHLAND
Vermeerdering met ruim 20%
Volgens mcdedeelingen van de Duitsohe Ver
eeniging voor Sulkerindust
zekerheid te verwachten, d:
meldt
1.94, df
519.778.53. Afgeschreven
enz. 11.587.83. Aan arbeids
Gemengd Nieuws.
in 1933/34 hel
jfsjaar 1934/35 niet 209. zooals
val was. doch 211 bleten sui kar -
•king zullen worden gesteld.
fabrieken ji
In 1934 ia
vlakte van 334.793 H.A.
gen 278.891 H.A. in 1933.
van ruin» 2010 beteekent
HET FRIESCHE PAARD
Jaarvergadering van het Friesch Paarden
stamboek
To Leeuwarden vergaderd® het Frieische
Paarden-Stamboek onder voorzitterschap van
den heer A. Adema. Uit het verslag bleek dat
't blijdschap
#ch paardenraj
gezien het t<
69, vnl. tengevolge
rerd geconstateerd.
geboden merriön sterk, doch de kwaliteit is zeer
bevredigend. Ongeveer 84 werd goedgekeurd
In het vorig Jaa.r werden opgenomen in het
Stamboek 32 mernön van drie jaar, 12 van vi.r
jaar, 3 van vijf Jaar 8 van zes jaar en 8 van
ROFFELRIJMEN.
Duivelsche grijns
nd kon hü altijd schrijv.
do j
t niet me
lanhooren.
t hü r
i lieflijke
het stichtelijke boek en voor
kansel z(jn die bloemen van
«che welsprekendheid best
maar practisch is de bltjmoei
hooggestemde redenaar «Ie min
Wie Minister Slotemaker
Van nabij een weinig kent
Weet, dat hij niet slechts een man is
Van erkend en groot talent,
Maar vooral en boven alles
Mensch met sociaal gevoel,
Met een warm hart, die met cere
Zit op de ministersstoel.
Dat zijn ivoorden nimmer strijden
Met zijn ambtelijke daad,
Dat de nood der werkeloozen
Waarlijk hem ter harte gaat,
Dat zijn liefde voor de zwoegers
Boven alle twijfel staat,...
Stelt hem evenwel niet veilig
Tegen roode hoon en smaad.
De Minister heeft een persman
In een persgesprek gezegd
Waarom nu de steunverleening
Zóó ten uitvoer wordt gelegd;
Dat hij bitter heeft geglimlacht
Toen de interviewer vroeg:
Wie het minst krijgt, Excellentie,
Krijgt die ethisch toch genoeg?....
Ach, een kind kan wel begrijpen:
In zoo'n glimlach schrijnt de pijn
Dat de hand van den Minister
Niet royaler meer kan zijn.
Duivels hitsend grijnst de Voorwaarts
Kijk, daar staat hij nu compleet,
De minister die kan lachen
Bij 't erbarmelijkste leed!
Honderdduizenden gezinnen
Stort hij de ellende in!
Huisbazen en rentetrekkers
Gunt hij rustig hun gewin!...
En, hoelang duldt de Regeering
Zidke laster, zulk bedrog,
Zulke grove volksmisleiding,
Zulke eer-aanranding nog...?
(Nadruk verboden.)
LEO LENS.
woensdag 6 juni
huizen 1875 m.
NED. CHR. RADIO VEREENIGING
S.00—S.15 Schriftlezing en meditatie.
8.15—9.30 Gramofoonmuziek.
10.30—11.00 Morgendienst, door Ds. E. T.
11.00—12.00 Bespeling van hc: Studio-orgel
door S. P. Visser.
12.00—12.15 a.m. Politieberichten.
12.15—12.30 a.m. Leger des Htils-kwar»
tiertje.
12.30— 2.00 n.m. Middagconcert, door het
N.C.R.V.-Klein-orkcst, o.!.v. Piet v. d. Hurk
2.00—2.15 n.m. Liederen-recital door irej.
Jo Seyen ten Hoorn, alt. A. d. vleugel: Aug.
2.45—3.15 n.m. Gramofoonplaten. (Beriioz-
Wagner).
3.15—3.45 n.m. „Haagsche Trio": Henk v.
CaJstercn, viool. Engclbert Oskam, cello.
Andrc Rodenhuis, piano.
3.45—4.00 n.m. Verzorging zender.
Vervolg concert.
Kinderuurtjo door Anne ce
ïej. J. v. d. Spek. Piano: Wim
Dr. F. J. Krop: ..De Wereld
ooien en de Kerken
Onderwijsfonds voor de
12.00 K'eio-VARA-Ensemble o.l.v. Frits
Bakels.
12.30 njn. Ruby King, bedjes. A. d. vleugel:
Job. Jong.
1245 n.m. Kiem-VARA-Ensemble oJ-v.
Frits Bakels.
1 15 n.m. Ruby King, liedjes. A. c. vleugel:
Joh. Jong.
1 30 n.m. Klein-V'ARA-Ensemble o.l.v. Frits
Bakels.
2.00 non. Verzorging zender.
215 n.m. VARA-krcpcursus door mevr. A.
van Blanken-van Kuyk.
3.00 n.m. Voor de kinderen m.m.v. VARA»
tooneel.
5.30 n.m. Strijkensemble met orgel oJ-v.
Hugo de Groot.
ra. Ensemble
oJ.v. Pieter Renes.
6.00 n.m. Overgang i
7.00 n.i
7.40 n.n
blaas-mstrienenten
r den versterkten
Hugo de
4.00- 5.00 n.i
5.00-6.00 ci.i
Vries. Zang:
Cramer.
6.00-6.30 n.m.
actie der God-!
6.30—7.00 njii
Binnenvaart.
7.00-7.15 n.n
Politieberichten en Persbe
richten vin het Ned. Chr. Persbureau.
7.15—7.45 n.m. Landbouwhalfuurtje. „Het
zwermen der bijen", door B. J. Cramer.
7.459.00 n.m. Bezoek van dc N.C.R.V.
aan het vliegveld Schiphol.
9.00—9.30 n.m. Arnhemsche Orkest-Vcr-
eervglng. o.l.v. H. I. Manks.
9.30—10.05 n.m. Vervolg bezoek van de
N.C.R.V. aan Schiphol.
10.05—10.15 n.m. Vaz D;as.
10.15—11.30 n.m. De Arnh Crkest-Vereen.
o.l.v. H. J. Manks.
113012 00 nm Gramo'oonplaten
Hilversum 301.5 m.
VARA
8.00 Gramofoonmuziek.
9.00 De Notenkrakers oJ.v. Daaf Wins.
9.30 Onze keuken door P. I. Kers Jr.
VJP.R.O.
10.00 Morgenwijding.
VJLRJL
10.15 Uitzending voor dc arbeider. In dc
continubedrijven. De Notenkrakers oJ.v.
Daal Wins.
Sport uitzending. „De strijd om het
wereldkampioenschap schaken Dr. Aljc-
chin—Bogoljubow" IV. Causerie door Dr.
Max Euwe.
8.00 nan. Herhaling S.O.S.-berichten.
8.03 nm. De Troubaddur. Opera in vier
bedrijven van Giuseppe Verdi.
10.00 n.m. Goochelarij-thuis van kleine
menschen. Ben vroolijk spel, uit het Duitsch
vertaald door Nel Bakker, op te voeren
door het VARA-toonecL
10.45 nm. Vaz Dias en Varia.
11.00 nm. De Flierefluiters o.l.v. Jan van
der Horst.
12.00 Sluiting.
buitenland
2.55 n.m. Da ven try 1500 M.: Verslag van
de „Derby".
6.20 nm. Brussel (Fransch) 483.9 M.: Radio
phonie en Europe. En Italic, en Espagce
et au Portugal".
7.20 nm. North Reg. 449.1 M.: „Mutfc of
the Street 1934".
7.45 nm. Weenen 506.8 M.; „Rhri^gold"
van Wagner.
8.30 nm. Parijs (Poste Parisien) 329.2 M.:
Liszt-concert o.l.v. Théodore Mathieu.
9.05 nm. Straatsburg 349.2 M.: Symphonic»
concert. (Brahms: Adam; Honeggert.
9.05 nm. Rome 420.8 M.: Fedora opera
van Giordano.
9.05 nm. Brussel (Vlaamscb) 321.9 Mg
Moderne zangdeclamatie door Marietta
Serie.
9 45 nm. London Reg. 342.1 M.: Tweede
bedrijf uit Puccini's ..Turandot".
9.55 nm. Moute Cencri 257.1 Mg Kamer»
10.25 n.m.Kalundborg 1261 M.: Concert.
(Weber; Wagner; Aiban Berg).
DOODELIJKE AUTO-ONGELUKKEN.
Het zoontje van den heer R. Zwama te
Sebaldeburen (Gr.) dat door een auto werd
aangereden en naar het Acad. Ziekenhuis te
Groningen was vervoerd is aldaar overleden.
Zaterdagmidag ontlastte zich boven Venlo
:n hevig onweer gepaard gaande met
varen hagel- en regenval. De hagelsteenen
welke een doorenede haden van ongeveer 1
,M. vernielden talrijke ruiten. Door den ge
weldigen regenval stonden binnen enkele
oogenblikken vele straten van de binnenstad
geheel blank. Op de lager gelegen plaatsen
stroomde het wassende water de huizen bin
nen, waardoor aanzienlijke schade is aange
richt. Honderden kelders in het centrum der
stad stond en in een minimum van tyd onder
water, zonder dat de bewoners iets eruit ir
veiligheid hadden kunnen brengen. Het ver
keer op de drukste punten was geheel ge-
„M'n STER.TABAK vergeten
dan maar wéér naar beneden".
stremd. Door gemeentewerklieden werden in
de straten overal de riool roosters opengetrok
ken, waardoor het water kon wegstroomen,
Toen na ongeveer een half uur de straten
weer van het water verlost waren, werden door
de gemeentewerklieden en het brandweercorps
de straten schoongespoten.
In de omgeving van Venlo is wel eenige
gen gevallen, doch de te velde staande gev
sen, alsook de talryke glazen broeikassen heb
ben weinig of niet van het noodweer geleden.
Zaterdagmiddag werden te Klaaswaal drie
koeien van A. Booi door den bliksem gedood.
Het dochtertje van Booi, dat de koeien moest
melken, bleef ongedeerd.
DOODELIJKE IVIOTOR-ONGEVALLEN
DOOR KWAADWILLIGHEID
Na eerst thans bekend wordt, is Zaterdag
ochtend op den Rijksweg tusschen Oostburg
en Schoondyke een ernstigg motorfieteongcluk
gebeurd, dat aan een persoon het leven heeft
gekost.
Dfror het springen van den achterband is
een motorrijwiel bestuurd door den heer Wie-
leman en zyn zwager Maes op de duo, beiden
aannemers te Hoofdplaat, geslipt, tengevolge
waarvan de beide heeren tea en den grond w
den geslingerd. De heer Wieleman kreeg een
lichte hersenschudding, doch zijn metgezel
er erger aan toe. Zwaar gewond werd hij op
genomen en overgebracht naar het zieken
huis te Oostburg, waar hem de laatste Sacra
menten der stervenden werden toegediend.
Zaterdagavond is de heer Maes, die gehuwd
en vader van vyf kinderen, overleden. De
toestand van den heer Wieleman is redelijk.
Men brengt het oneeluk in verband met het
•inden van kopspijkers tengevolge waarvan
den vorigen dag eenige auto's lekke banden
feebben gekregen. Het is niet uitgesloten, dat
deze kopspijkers door een kwaadwillige op den
weg zijn geworpen.
Te Amsterdam had op den hoek van de
De Lairessestraat en de Cornelis Schuytstraat
botsing plaats tusschen een motorfiete en
stilstaande vrachtauto. De bestuurder van
het motorrijwiel, de 21-jarige J. W., uit Am
sterdam, is aan de bekomen verwondingen in
het Wilhelminagasthuis overleden. De toe
stand van den 22-jarigen duo-passagier Kohn-
stam, uit Ermelo, is ernstig.
DOODELIJKE VAL
Te Haarlem is de 17-jarige C. v. S. uit een
raam van de tweede verdieping gevallen. Het
meisje leed aan duizeligheid. Zij vertoefde al
leen in een kamer en keek uit het raam oin
op de klok van de Groote Kerk te zien hoe laat
het was. Toen zij zich voorover boog werd zy
duizelig en viel op straat. Direct werd een
dokter en de ongevallendienst gewaarschuwd,
die de eerste hulp verleenden. Het meisje,
dat ernstig inwendig letsel had gekregen, werd
naar de Mariastichting overgebracht, waar zij
's nachts is overleden.
BRANDEN
Te M e 1 i k (L.) is door onbekende oorzaak
brand uitgebroken in de boerderij van den
landbouwer Claessen. Het vee kon worden ge
red. Huis, schuur en stalling brandden tot den
grond toe af. Ook de inboedel is verloren ge
gaan. Verzekering dekt de schade.
LICHAMELIJKE OEFENING
VOETBAL
KORFBAL
NAGEKOMEN UITSLAGEN
Amsterdam: Wartburgia JISVO I 13
SchiedamODS I—Snel I S—l
De Steeg: Veiuwezoom-nExc. Sportief 3—7
MOTORSPORT
DE UURS RIT VAN DE BURGERWACHT
.AMSTERDAM'
-efen-lt van de AmstemJamsctie
destijds uitgesteld wegen.- het
erlijden van H. >1. de Koningin-Moeder sal
JimTai*1 WOrden op v*riWag 29 en Zaterdag
l'an de meer dan 200 automobilisten en motor-
'r,de"Üd "Proven. hebben sich r
,w? dan 170 S-emeld. Dit aantal za.1 ver-
•edelljk nog aanzienlijk worden vergroot d-.ar
chJijvlng voor dit evenement, dut nu mld-
KiHe.n.X?^,er nat""riljk minder zwaar la,
en blbft tot Zaterdag 23 Juni,
Eenige bijzonderheden uit zijn
merkwaardig leven
Door H. A. Kooistra
Tot de bijzondere, misschien wel merk-
jtvaardige maar ongetwijfeld schepiiende
persoonlijkheden op het practische gebied
der Inwendige Zending, behoort Johann
Conrad Wilhelm Löhe met de meer en beter
idj bekende mannen
als Wichern,
Fliedner Hoi
king, zeer zeker
ia één adem te
■vorder genoemd,
ook al verwierf
Löhe's werk
minder algemee-
Do bekendheid
dan dat der an
deren. Van Hel
dring is gezegd,
dat hij was een
man, die zijn pree
tische zin tot een
geniale hoogte
wist op te voeren
«n Wichcrn noem
de men 'lift
slechts een talent, i
Löhe is getypeerd als de man van geniale
natuur, vol idealisme- beweging en edel pa
thos, waardoor over alles wat hij in 't leven
roept een waas van poëzie hangt en het ge
heel is „Form vollendet".
Als we van hem lezen (en het aantal ge
schriften dat van zijn hand verscheen, be
draagt circa 60) of ook wanneer we over
hem lezen, en dio lectuur is nog zeer gering,
clan wekt hij in ons) allerlei gewaarwordin
gen, roept zelfs vergelijkingen op met per
sonen die ons uit goschriften eenigszins
bekend zijv\. Als we Löhe volgen in zijn
strijd voor de zuivere leer der Luthersche
Kerk, zijn moeilijkheden, dan roept dat in
ons wakker personen en gebeurteniscen- die
we dit jaar herdenken: Hendrik de Cock en
de Afscheiding.
Maar nog meer nadert hij, als we hem
werkzaam zien op het gebied der Imvendiev
Zending en wij hooren hem over den nood
van allen die lijdende zijn evi zorg behoeven
of wij hooreji hem prediken; dan vooral
herinnert hij ons in meer dan een opzicht
aan onzen zoo vroeg ontslapen Mr. Dr.
Willem v. d. Bergh.
Ook al noem ik dit tweetal, ons zoo beken
de personen, en wil ik trachten iets te zeg
gen over het leven, den arbeid en den strijd,
die hij op zoo velerlei front te voeren had,
dan bedoel ik echter allerminst analogiën
tusschen Löhe en genoemd tweetal aan te
Van Dr. v. d Bergh schreef wijlen Prnf
Fahius eens. dat hij was een .-boetprediker
onder de studenten", of liever, het ..geweten
der studenten" in lieflijken ootmoed.
Deze woorden zouden zonder eenfae
restrictie ook op Löhe kunnen worden toe
gepast, alleen in nog meer algemeenen zin
want aan het studentenleven zelf nam Löhe
zoo goed als geen deel.
Niet ver van het historisch zoo rijke en
tengevolge van de grootschc betoogingen en
partijdagen der Nat. Socialisten der laetste
jaren,"welbekende Neurenberg in Beyeren-
ligt liet kleine stadje Fiirth; aan de spoor
lijn Neurenberg-Munchen.
Daar zag Löhe, als zoon van een aanzien
lijk koopman, op 21 Febr. 1808 het levens
licht
Ifjj was een teer en zwak jongetje, dat
het liefst in een rustig hoekje van de kam?r,
in de nabijheid van zijn moeder, zijn kalme
spelletjes speelde. Als men hem dan vroeg,
wat hij later dacht te worden, dan verze
kerde hij met de meeste beslistheid, dat hü
kleermaker wilde worden. Deze wenscli
werd wel het meest beheerscht door de be
hoefte een sfeer van rust en stilte om zich
heen te hebben- waaraoor de gelegenheid
ontstond over de dingen na te kunnen
denken.
Wanneer zijn moeder hem verhaaltjes en
sprookjes vertelde, luisterde hij met groote
aandacht en hanteerde ondertusachen ijverig
de naald.
De neiging tot stille teruggetrokkenheid
hield nauw verhand met zijn kinderlijke
schuchterheid. Hij was. nnar zijn moeder
van hem schreef. ..een heel aa'dige. stille
en vrome knaap", vnl liefde tot zijn moeder.
Op school beviel het hem slecht: zij was
hem een pijn. vooral als de onderwijzers
streng b«tnnn«4nr>; 7»tf hij,
later over dezen tijd, vooral over do -.erbar
melijke schuchterheid", die hem deed sid
deren, ook als andere kinderen werden be
straft.
Gebrek aan belangstelling kon men de
jonge Löhe niet verwijten. Integendeel nam
hij alles, wat rondom hem heen plaats vond,
scherp en met bijzondere nauwkeurigheid
i'a zich op eji zijn jeugd wordt ons dan
ook geteekend als van een bijzondere vroeg
rijpheid. In zijn dagboek b.v. komt ook deze
modedeeling voor: „Ik was 7 jaar oud als
ik bad om het leven van mijn zieken vader.
Plotseling omwoei mij een koude lucht
stroom, tengevolge eener openstaande deur
en toen doortrilde mij de gedachte: dit mijn
gebed wordt niet verhoord."
F.n op Oudejaarsavond roept hij plotseling
uit: ,-0, Vader sterft, Vader sterft!" Inder
daad stierf zijn vader eenige dagen daarna.
Als hij wat ouder wordt, maakt de wens.h
kleermaker te willen zijn plaats voor die
"an predikant te worden. Maar ook h:«r
treft ons do hoop die hij hierbij uitspreekt,
n.l. dat zijn moeder uit zijn handen h?>
laatste Avondmaalsbrood zou mogen eten.
En ook deze wenscli is inderdaad vervuld.
Löhe vond de viering van het Heilig
Avondmaal toeii reeds het hoogste, feest, dit
hij zich denken kon en deze gedachte is hem
ook in zijn latere leven en bij zijn arbeid
bijgebleven.
Dan bezoekt hij h«t gymnasium te Neu
renberg en betoont zich een leerling, hp-
gifticd met bijzondere naven; maar al wee"
het tvpeprend, dat hij zijn moeder geheel
kundig liet van door hem verworven i
prijzen en behaalde onderscheidingen. Als I
rector fungeert daar Dr. Roth, een man
waarvan gezegd is, dat hij zeldzame kwa
liteiten bezat, die ook zeer religieus was in
den goejden zin van het woord. Dit dient
geweest *0ngen Löhe weini* of «een sprake
Eens heeft hij de vraag geopperd of do
met te meer waardeering te worden gemc- j wyzVwaarop0^ d^arm'e^venkï ™wekï
moreerd- omclat we nog leven in den tijd wekt toch den indruk dat deze twüfer
van het religieus gezind idealisme, als meer is geweest een nnse"
reactie op den tijd der „Verlichting". Löhe eens oen houding to geven 'wa nadat°hü
zelf zegt, zich geheel aan de religie tc geven, «over deze vraag eens had gespróken schrii
„Ik liet andere jongens praten en woonJpihij: als ik naar miin kam«r
elke godsdienstoefeAnK trouw Inj". - ik mij dinoter "cllaamdo
Het is hier niet de plaats de waarde, dol Nu wil ik met Hit vnnrWu n
beloekenis noch ook do algemeenheid van Lggep dat deTrlgen en
het verschijnsel te onderzoeken- dat vsij jlijkheden en problemen.
r.in onzen tijd te kampen hebben, va.i dezell-
h 'de soort zijn als bo
ben ik er diep van
tijd die van verws
jongeren aangrijpt.
eï n^e^-oór:;'"^ 2is
heen- naar de binnenkamer,
vooral de meer ontwikkelden, dio hierin
voorgingen. Op dc massa echter werkfo.i
de beginselen in de „Verlichting" beleden
en gepropageerd, nog na. ook al was het i»
Zuid-Duitschland de invloed
En ik ben er 'niet minder van overtuigd
aat vele ouderen deze moeilijkheden be
schouwen als een „pose", zonder er zich van
Dewust tc zijn, of er zich rekenschap van ;e
geven hoe diep die moeilijkheden in het
opvat-
Zuid-Duitschland de invloed van Urlsper- Jeveu van vele jongeren i,n e
gors pietisme. dat op sommige, ook een schien tengevolge van een te luchtig
voudige, geesten beslag legde. Het is npitcn daarvan zooveel vennen
dien grond vooral, dat een man als rec;.»r! Maar ik moot «a-,,- t «i
stigen invloed heeft kunnen oefenen. Zelf) Li Joh 2 10 lo7on «o inHil
heeft hij daarvan gereed, dat hü hem dank UJTJmJLcJz le_2erl wc'. Ind,en
verschuldigd
Van de moeilijkheden der <oneeren. van hem niet: ..Weest aeënjèt
1 D" valt» Lrihe ron letterlijk moe, hik or
waarover \\unitZgekiaacd7— ctnRw.1ili1Ï!,o11 n?,.pffLi flr: rven lettert;,» toe. Ecu werkl
