Chr. Boeren- en Tuindersbond
VRIJDAG 1 JLÏJI 1934
TWEEDE BLAD PAG. 5
LAND- EN TUINBOUW
De N.S.B. onaanvaardbaar voor den C.B.T.B.
De verhouding tot andere landbouworganisaties
Maatschappelijke ordening en landbouwcrisis
.Donderdagmorgen was. de Concertzaal te'
Middel hurg overvol racfc boeren en tuinders
uit geheel ons land. Natuurlijk waren de
•2fceuwen in de. meerderheid, doch ook uit
het hooge Noorden en" het verre Oosten
zagen we bekende gezichten en ook natuur
lijk onbekende. Er zijn altijd vaste klanten
waarvan het aantal steeds toeneemt, want
"die ennrrtaal de beleende, .gezellige en leer-
zanie" Jaarvergadering van den C.B.T.B.
heeft.'meegemaakt, verzuimt' die later niet
gaarne.
De zaal was overvol, toen orn ruim 11 uur
-de-voorzitter van don Bond, Prof. D r. P.
A. Diepe n hors t, na de gewone opening
en na 't welkom
toegeroepen te
hebben aan de
aanwezigen in 't
bijzonder aan Ir.
Stevens, als verte
genwoordiger van
de regeering,
Burgemeester en
Secretaris van
Middelburg en
de vertegenwoor
digers van
A.R.- Kamerclub,
do hoeren
Dijk, Rutgers
Schouten. De C.H
.Kamerclub had in een sympathiek schrij
ven bericht gedaan van verhindering
v. d. Heuvel
'hkl
Prof. -Di-epenltorst
Openingsrede
herinnerde de voorzitter aan het: er is niets
.:ni'euws-onder-d.e zon.
.Gewezen*;werd-Op het optreden van de
Nationaal-Socialisten, die ook de boeren en
tuinders en het platteland tot hun operatie-
,basis_.hebben gekozen. De. .christelijke
boeren en. tuinders moeten gewaarschuwd
worden voor de. gevaren, die van deze zijde
dreigen.
Er is veel dat sympathiek lijkt, o.a. ook
in het werk.van Mussolini, die in de Itali-
aansche chaos .weer eenheid bracht. De nood
riep om de diicé.
In Duitschland waren vernedering en
lasten voor.„het -volk groot. Socialisme en
':Cómrin.in1sme"haddene'en dankbaar werk.
"'Dócïi het: óptr'edën van fascisme en natio-
naal-socidlisilie heeft erger weten te \oor-
'koriieri.
Er. is veel in de persoonlijkheid en het
optreden van 'Hitler en Mussolini dat aan
trekt: hun. eenvoud, hun kameraadschappe-
- lijkheid; Én hoevelen hebben ze niet gehol
pen op elk terrein? Ook de vróuw wordt
"zoowel'door'den een als door den ander op
baar plaats terug gevoerd.
\'*-Ër*is eeri-zucht tot'herstel van het ge-
zinsïèvefr' iëh nu vering -van zeden,
''^"'ö'ök Vooi' de' hóór wordt veel gedaan. Hun
optreden, hun spreken is zoo, dut de
boeren-veel voor ze voélen. Alles wordt ge
daan voor cfeh-a'grarïör^Waar 'déze vroeger
TmfwélijkS';èevVèrd.----Het- - landvolk
krijgt, nieuwe perspectieven;''Voort geboorte-
ah'êV 'de "béleivüiVTléï' zwaard, lewam die
'"van cl'ê bödbm. -De boerenadel werd hoog
verheven. De boerenhofstede kwafti weer in
-eer a. .en rtjleaf -familie b ezit.
"Zóö was het" ïn Italië én Duitsclilaiad.
JD'acïr.",hde 'staat het "-bij: .oils? Wel niét". zoo
erg als in ..de. heide »;enoemde landen. Doch
Curacao, Zeven Provinciën, Teun de Klep
perman cn andere voorbeelden gaven .blijk
.yam,een. soort nationale lamlendigheid., Er
.was sla-pheid. Doch aan. de komst van Mus-
i jsert was geen behoefte, want hierin schuilt
'voor ons ernstig gevaar. De Almachtige
Staat wordt gepredikt. Mussolini is een
'.leerling ,va«. Macchiavelli. Diens geest leidt
ook de schreden van Hitier. De Staat is
begin en eind van alles. De Staat moet niet
maar w i.l,-individuen hebben slechts plich
j ;ton. De Staat moet aangebeden. Eon, onver-
l, ganlveiijk Duitschland gaat boven alles uit,
.zelfs bov.en God, is de leus. Eén ras, de
.Ariërs, zal- lieersehen. Het .ras wqrdt ver
heerlijkt
De bergrede past niet in Duitschland.
niet het zpenoffer, doch de held Jezus moet
op-den voorgrond staan. In de psalmen
wilde een. LHi.itsch nationalist van de
verzen er 2000 schrappen. Alle die ver-
nedering on ootmoed noemen moesten weg.
.,,Dqs Heerën tempel zijn wij" is de leus. De
Duce, de Führer zijn de goden der natie,
met onbeperkte macht.
ËTr'afl'es' ïnoet gelijkgeschakeld. Alles
moet wijken voor het bruine hemd, ook de
gó'dsdiêhst.'
Dreigen deze gevaren ook niet in Neder
land?,- Vraagt-men onwillekeurig. In het
kort werd de openbaring van-de N.S.B. na
gegaan. Er is verschil met de Duitsche
N.S.B. Minder anti-semitisme, meer gema
tigd in woorden, het „heil" veranderde iu
„hou zee!", doch al het water van deze zee
wiselrL nauwe verwantschap niet af.
De C.B.T.B. wijst de N.S.B. af. In cle eer
ste plaats wel om de sensatiezucht,, die
'na-asten- "Sclia-ncle en kwaad gerucht ver
breidt. Lasterpraatjes werden overal en im
mer Verspreid, Men denke aan het optre
den van de bekende Roelofsen.
Dé C.B.T.B. heeft'steeds tegen de laster
stelling genomen, denk maar aan den tijd
van Posthurna en ook nu nog in 1934 neemt
hij deze stelling in.
Ook de minachting voor politieke
tijen en de leidslieden er van, staat ons
tegen. Wij êeren onze partijleiders en die
van andere partijen eveneens. Zij hebben
persoonlijk belang, opgeofferd voor het ge-
rneehebest. Wij verkoopen voor een schotel
Nationaal Socialisme roocl - linzenmoes ons
eerstgeboorterecht nog niet.
We hebben ook ge-en vertrouwert in hun
macht om. de economische eUende weg te
nem,e.n. Ze zijn niet te vertrouwen, zooals
spr. met; illustraties uit Duitschland en Ita
lië aantoont. De Nederlandsche N.S.B.
'heeft veel mooie' eischen in zijn program,
Ze willen hervormingen, doch snijden bij
voorbaat de wegen daartoe af.
Maar boven alles staat ons tegen de zui
ver anti-christelijke huldiging, van den
Nationalcir Staat. Vooral'als we denken
aan 't beeld van „Vader Willem", die niet
piet den Staat, doch met dén Potentaat der
potentaten een vast verbond had gemaakt
én wiens schild en betrouwen in God' den
TIeere was. (Applaus).
Spontaan zong de vergadering daarna
liet, WilhèlnVus.
Hi.crna trad .op de heer Chr. v. d. H
y.él,„die zou spreken over:
De verhouding van de C.B.T.B,.
tegenover andere landbouw-or-
ganisaties.
Er is een veelheid
van organisaties op
ons terrein. Vele
zuivere vakorgaui
saties vallen buiten
deze beschouwing.
Met organisaties
over onderdeelen
van ons-bedrijf, b.v.
"de bond-van land-
pachters en hypo-
.heekboeren staat 't
anders Die hebben
geen bestaansrecht,
omdat deze vallen
onder de standsorga
nisatie. Ook de boc-
■enbonden passen niet voor ons. Invloed
op politiek- en bestuur van ons 'land kan
door de groote organisaties uitgeoefend
•orden en wordt ook uitgeoefend.
Maar'hoe staat het met de verhouding
-van ons tot de Z.g. neutrale organisaties.
ook standsorganisaties zijn? I-Iet dubbel
lidmaatschap is volgens spr. niet juist. De
C.B.T.B heeft indertijd een soepel stand
punt ingenomen, wat niet moest.
Doch de C.B.T.B. is nu gegroeid en het
standpunt moet zuiverder gesteld worden.
Thans gaat er nog wel 20.000 gulden van
ïze christen-boeren en tuinders naar neu
trale organisaties.
Het dubbel lidmaatschap heeft nóg meer
bezwaren. Voornamelijk om de instelling
technische organisaties. Deze moet los
staan van de economische aangelegenheden
Invloed uitoefenen bij de regeering wordt
thans vaak dubbel gedaan, door de ver
tegenwoordigers der verschillende organi
saties, .die voor -een deel dezelfde leden ver
tegenwoordigen.
Er zijn. er nog te veel, die op ...elk, ander
rrein voor de christelijke, organisatie zijn,
doch voor de .belangrijke agrarische aange
legenheden, zijn ze neutraal georganiseerd.
Wij zijn christen-boeren en tuinders en
b.ehooren bij elkaar. Waar technische dien
sten waren,-kunnen deze, blijven, doch ze
moeten geheel afzonderlijk staan van de
economische belangen en niet meer de steun
jn van.de neutrale organisatie.
Doch hier moeten we beraden optreden
De hoop ligt voor deze zaak bij de jeugd
die nu in de Christelijke jonge boeren-
organisa.tie zoo 'n kracht vormt. Daarom,
het komt. Wij moeten op deze zaken letten
,en optreden zooals het meest aanbevelens
waardig is in de verschillende provincies.
Wij willen niets, stuk maken. Dit sta
c-arop, doch allen, verdragen gaat ook
liet. Dat moet men weten; ook buiten on
zen, kring.
ln de bijeenkomst na de pauze, die mede
bijgewoondwerd,door den Commissaris
.der Konihgin in Éeeland,Jhr. Quarles"
,vah Ufford, sprak Pro f. D r. P. S. Ger-
brandy ovèr het 'onderwerp:
Waar gaan we
heen?, is de vraag
die duizenden'"bezig
houdt, - merkte- Sar-
op. Ook deze vraag
moet. de Christen
zich stellen, 't Is de
vraagvan de noocl.
waarin we ons be
vinden, van óns
volksbestaan, van
ons economisch le
ven, van ons chris
telijk leven. Wij
gaan ontegenzegge
lijk naar den groo-
tèn dag van onzen*
Héere Jezus Christus. Dit is wel geerl ant-
-oord op bedoelde Vraag, doch dit ant
woord geeft toch steun bij ons vragen,
waar we in deze crisis heengaan.
Spr. wil niet over het ondiepe fascistisch
nationaahsócialistisch streven spreken,
- ondiep om ons te beroeren.
Wat is het .karakter, der steunmaatrege
len? Dat is om werk en brood te houden
binnen onze grenzen. Deze maatregeli
allen in drieën uiteen. Die welke alléén
an regeeringswege genomen worden, b.v
contingenteering. Doch bij die voor tarwe,
el, suiker enz. is het iets anders, dan
heeft pi en door teeltyegeling mede dó. land
bouw" z'elf' ingeschakeld.
Een derde soort is die door particulier
'initiatief tot stand komen, b.v. huiden, leer
"s we onze productie van de ,19e eeuw
nagaan, dan zien we, dat de betrokken per
sonen zich met elkaar in verbinding stellen
tot een samenwerking.
Dit heeft tot groote welvaart geleid.
Hierbij kwam de drang om dc natuur te
beheerschen. Alles moest intensiever
den gedaan. Door de oorlog veranderde de
situatie. Amerika had geweldige veroverin
gen op Europa en Duitschland was geheel
afgesneden van de wereïd. "lnplaats "Van 'het
weefsel, dat verbroken was te heelen,
de vernietiging nog doorgezet. Iets, doch
niet veel, is veel te laat gedaan om iéts
goed te maken. Daar komt bij, dat er een
structuursverandering gekomen is.
Achter de economische crisis zit iets, dat
e niet weten. Het hapert niet aan ve
stand, doch aan het geestelijk evenwicht
Bij al de maatregelen, waar we de kluts
in kwijt raken, treedt op den voorgrond de
exhoiiiitante macht der regeering. Er zit
zooveel abndrmaals in al die maatregelen,
b.v. de ambtenarij. De boer is altijd bang
voor de Staatsinmenging geweest
verdragen ze het geduldig, dat is toch iets
abnormaals en kan niet duurzaam zijn. En
hoe zijn dc opvattingen der mensehen niet
gewijzigd, wat o.a. blijkt uit de coöperaties
enz. die in de laatste eeuw kwamen. Ook de
naamlooze vennootschappen hebben een
groote vlucht genomen. Ook de collectieve
arbeidscontracten bewijzen de" groote veran
deringen in de denkwijze van de menschen.
Wij dreigen over te gaan van de contract
tot een statische structuur. Dit ontwikke
lingsproces maken we door. Daar valt niet
tegen in te gaan. Hetgeen- onbewust is ge
volgd, wordt nu bewust geaccepteerd.
Men komt tot een decentralisatie van het
staatsgezag, zooals met recht gevreesd kan
worden. Ook dreigt gevaar voor de geeste
lijke vrijheid. Daarom is een christelijke
organisatie van de boeren en tuinders als
we hier hebben, van zoo groote beteekenis.
Er. volgde e enige bespreking waarna de
voorzitter do vergadering sloot, en do ver
gadering uiteenging tot de volgende- dag,
waarop een excursie plaats had naar Wal
cheren en Zuid-Beveland.
Prof. Gerbrandy
Kerknieuws.
Ds. S. Da-tema
NEDJHERV. KERK.
Be ro e pen: Te Vlaardiingen, Th. G. Tccibn
'_e Pijoacker. Te Sprang,- W. Bonsema, .cand.
te Hoogkerk.-
Aangenomen: Naai- Paesens c.a.. B. Huls-.;
man, cand. te Oudwoüce (Fr.).-
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds.. J. J.T. S p a a r.g aren hoopt. 17 Juni
a.s. afscheid te nemen van ;de Ned. Herv. Gemeenr
te te Mi.dsland (Terschelling) en 24 Juni zijp
intrede ie .doen ie Broek i n Waterig a.d, na
des morgens bevestigd te zijn door, Ds. j. Erkpma
van ~S dragen.
Ds. J. Ve rs t e e-g-flioopt Dinsdag 31 luli
des avonds afscheid te.nemen van de Geref. Kerk
.se Nieuwerke-rk a. d. IJsse] en op Woeus-
dag 8-AugustusIntrede - te doen te -N i e uw-.
Lo-osdrech t na bevestiging in denzelfden
dienst door.Ds. A. Rollcos van Zwijncfrech-t.
EMERITAAT Ds. S. DATEMA
In de la-atst gehouden Keiikeraadsvergadehng
heeft Ds. S. Dalema, Geref. pred1. te Driebergen,
i-agedesld. d-a-t .hij, tegen het ei-nd'e van dit jaar.
'emeritaat wens'cht aan
te. vragen, daar hij. dan
.40 diienstjaren heeft.
Hoewel nog met flinke
Ic-raoht kunnende
ken, oordeelde hij het
noodóg dat jóngei
krachten zijn plaats in
de-steed-s groeiende 'ge-
meen te van Driebergen
'Ds.'' S. Da-teina,'
Februari 1.8Ó8 te San-
werd (Gr.geboren,
werd do' f894 ca-nd-idaat.
H-ij diende daarr.-a tie
gemeenten van Murmoude (1894); V-rijhocVe-
'5-GreycldninfGap^W J,898) v. Delfshaven .(1910)
■HaarlenT-4-i916.L.«aL^riftbergen ;Smds 18-Dec. 1921.J
Ds.'r-Datimi3, ds^^.-m..:heLkénd: .door de .-.Brievén
-h-an-mi-jn-.vriend Suffridns"; in. verschillende kerke
lijke bladen opgenomen. In bet. kerkelijk leven van
D él' f s 'h a v e n :héeft Ds., f Datoma „een tijdperk',
-van -g-roote u-itbre-'diinig mieegeiHaaikt .en daarin, een
-krachtig aandeel -gehadv -
.GRAFSTEEN Ds; j._ W. VAN RÉE
De overdracht van.het:- graf en de grafsteen
van wijlen Ds. J. W. van Ree zal morgen (Zater
dag). des. middags te dri e uur. plaats hebben op
Nieuw Eijk en Duj'pen te's-Gravenhage.
DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND
Naar .een Nationale Synode,
De „Reohtswalter" der Duitsdie Evangelische
Kerk Dr. Jager laat" in tie pers verluiden, 'dat,
nu dir-ie -kwart der'Duitsche Evangelische lands-
kérken haar zelfstandigheid opgegeven heeft, het
mogelijk is een. nationale sytiode der Duitscheè-
Evangelische rijkskerk samen t-e roepen, die tot-
taak zal hebben de' kerk grondwet van 11 Juli
1933 tè herzien in den door de tegenwoordige
omstandigheden geëischtên vorm (de unitarisché
rijkskerk' dn de plaats van landsikerken). De
rijkske-rkregeeririg verwacht, da-t de nationale
synódè in Juli bijeen zal kunnen komen. Of dé
vergaderplaats 'Witteiilbe'rg of Berlijn zal zijn, is
nog met vastgesteld,
Wittenberg centrum.
Van de zijde der Du-itsdhe Rijksregeering wordt
er naar gestreefd Wittenberg thans tot een kerk
centrum te maken Gelijk Zweden naast Stock
holm Upsala heeft, Engeland naast Lopden Can
terbury, -Denemarken naast Kopenhagen Rpskil-
de,: zoo. heeft -de. Duitsche .kerk naast Berlijn
.Wittenberg no.odig.":
De Belijdenis-Synode bijeen.
Uit Berlijn wérd óns gisteren geseind, dat te'
Barmen de ConfessforieeJè Synode van de Duit
sche Evangelische Kerk, sa-mengestérd uit regio
nale afgevaardigden van de z.g. oppositie-orga
nisaties binnen de" Duitsche Pröt. Kerk, is bijeen
gekomen.
De- gedelegeerden, vertegenwoordigen niet alken-
de 'beweging der Vrije Synode, maar ook de regio
nale Kerken vap Bei-eren.en .Wurtteuiberg, welk"
zich n-i-et hebben onder-worpen aan de inschrij
ving van de Rijkskerkor-ganisatie van bisschjp
Müller. 'benevens de leiders va-n de ontbonden.
Evangelische jeugdorganisaties.-
De Oud-Pruisische Unie.
Eergisteren zijn de afgevaardigden van de Oud-
Pruisische Unie, welke zich zeiven de Vrije Prui
sische algameenc Synode, noemen, bijeengeKpnMn.
De plaatselijke vrije Synodes, die zijn vertegenwobr
digd, bewezen de recVnia'ige vertegenwoordigen
de organen te zijn van die Kerk en weigeren de
Kerk, waarbij rijksbisschop Müller in zijn kwali
teit van bisschop van Pruisen de Pruisische Kerk
zelf heeft overgedragen als rijksbisschop cn
onder zijn centraal beheer heeft gebracht, te er
kennen.
Zij bestrijden de opvatting van den bisschop,
dat deze opdracht vrijwillig is geschied.
Ds. J. RIJKS
■De predikant van de Holla-ndsche gemeenten
Roub-aix-Perenchles (Frankrijk) dïe om gezond
heidsredenen in het vaderland verblijf houden
moet, is in zooverre hersteld dat hij spreekbeurten
ten bate van deze gemeenten vervullen kan. Wie
van zijn dienst in Juni,-Juli of Augustus gebruik
maken wil. wende, zich tot hem, adres: Ds. J.
Rijks, N. Ebbingestraat 115a. te Groningen.
ADRESSEN VAN CANDIDATES TOT DEN
H. DIENST
Het adres van - cand. F. E- Hoekstra is
van-heden af. niet meer-Turfhaven 13, HoOrn,
doch Sterrelaan- 1, Hilversum. Dat van
cand. W. Vis niet meer Noordstraat 1, Haam
stede, maar Taandersstraat 100b, Rot-
-terdam-Wesh
- Een oceaanreus, „Empress of Britain" i
C0NFESSI0NEELE VEREEN.
ALGEMEENE VERGADERING
TE UTRECHT
ïn aansluiting aan ons verslag van giste
ren kunnen we mecledeelen, dat in de alge-
meene vergadering der Confessioneele Ver-
ee,niging goedgekeurd werd het jaarverslag
van den secretaris, Ds. H. B a k k e r, waar
aan we ontleenen, dat in dit jaaa-, pp 12 Oct.
het zeventig jaar geleden zal zijn. dat de
vereeniging werd opgericht. Betreurd werd
het verloop der kwestie te Nijkerk, waar de
kprkeraad weer alle overleg afwees, een
predikant van den Gereformeerden .Bond
heriep en zoodoende een groote groep van
zich afstiet, die snakt naar een gezond-
Gereformeerde prediking. De Confessioneele
Vereeniging kan evenwel aan buitenkerke
lijke actie haar goedkeuring niet hechten.
Noode werd besloten den steun aan -het
jeugdblad Koers Houden stop te zetten. „De
Gereformeerde Kerk" heeft nu een rubriek
ervoor geopend. De financieele toestand der
provinciale commissie in Noord-Ilolland is
zorgwekkend.
Aan het verslag is toegevoegd het verslag
van het comité tot verspreiding van de. be
ginselen der Confessioneele Vereeniging.
1-Iet bestuur bleef gelijk. Voor den eind
redacteur van De Gereformeerde Kerk heeft
men een krans; Het aantal abonnés is in
dalende lijn maar de uitgever is steeds ac
tief om op vermeerdering bedacht te zijn.
Vervolgens vinden we de verslagen van
de provinciale commissies cn haar afdee-
lingen, waaruit veel leven blijkt.
Aan het' kort verslag omtrent het Studie
fonds is ontleend, dat het arbeidsveld kon
^worden ai.tgebreid.cn daarom de daük zeer
..groot is.
Goedgekeurd werd ook dc rekening en
-verantwoording van den penningmeester,
„den heer P. A. van Ag gel en te Leiden,
welke sloot in ontvang en uitgaaf tot een
bedrag van f 1303.59 met. een batig saldo
van f 156.39
Eveneens werden goedgekeurd dc ver
schillende rekeningen van de resp. com
missies.
Bij de bestuursverkiezing werden herko
zen de heeren L. Slagter te. Den Haag,
Ds. B. C. Koolhaas te Utrecht, G. J.
Jongstra te Leeuwaren.
In de morgenvergadering sprak Dr. P. J.
Kromsigt, van Amsterdam over: „Onze
houding tegenover het Rapport van Kerk
opbouw". Spr bracht
in herinnering, hoe
30 jaar geleden het
verzoek van Prof.
Gunning om 'n vooi
stel der destijds be
staande reorganisa
tie-commissie in de
Synode persoonlijk
to mogen toelichten,
door haar botweg
werd afgeslagen.
Wel een verschil
tussclien toen
nu, waar enkele ja
ren geleden de Sy
node zelf een reor
ganisatie-commissie benoemde en de reorga
nisatie thans in liet middelpunt der belang
stelling staat in alle kringen. Des te verdrie
tiger is het voor spr. naast veel waardee
ring een drietal ernstige en onoverkomelijke
bezwaren tegen het Rapport te moeten in
brengen. Ten zeerste heeft het hem verblijd,
dat Kerkopbouw nu ook verklaart de p r e s-
b v t e r-i a 1 e kerkorde te begeeren, zoo
als de Toelichting schrijft, „omdat wij
li et meest b ij b e 1 s c h a c h-
ten". Wat spr. jarenlang heeft betoogd,
wordt nu onomwonden toegegeven. Ilij wijst
nog eens op de twee voornaamste argumm-
ten, n.l. Mattli. 20 25 en Matth. 23 8.
Jammer genoeg laat de uitwerking dézer
beginselen in het Rapport nog veel te wen-
schen over. Daarbij valt episcopale, Angli-
kaanscbe invloed niet te miskennen. De
drie hoofdbezwaren van spr. zijn. 1. de
uiterst vage grondslag aan de
Kerk gegeven in art. 1. Het is zelfs de
vraag, of daardoor de juridische positie on
zer Kerk niet in gevaar wordt gebracht
(men denke aan do vaststelling van het
Algem. Regl. in 1852 in verband met art. 11
en aan de moeilijkheden der vereeniging
van de Pree Church met de Established
Church in Schotland); 2. het gemis van
rechtsherstel der Class, vergaderin
gen, wat de leertucht betreft; 3. het insti
tuut der huisgemeenten. Door „kerk-
visitator" en „moderator" wordt een soort
„tusscheninstantie" geschapen, waardoor
het broederlijk karakter der tuchtoefening
naar Matth. 18 15 beter tot zijn recht kan
komen, doch aan hen wordt te veel
macht gegeven en zij zijn te onafhankelijk.
Als men hen noemt „bisschop" en „aarts-
bischop" krijgt het Gereformeerde hart een
heilzame schrik. Doch dan doet men Kerk
opbouw onrecht. Geheel onjuist is het ech
ter niet. In elk geval behoeft deze nieuwe
instantie duchtige kerstening. De „huisge
meenten" zijn een bloot menschelijke vin
ding met een b'ijbeischen naam. Zij zijn een
remedie erger dan de kwaal, waarvan geldt
Matt. 15 9. Zij zullen den partijstrijd niet
verzachten, maar vermeerderen, ja, zelfs
uitlokken, zoowel rechts als links. De con
clusie kan dus slechts negatief zijn. Spr.
besluit met de leuze: „Terug tot het
W oor d" en een herinnering aan 't woord
van Prof. Gunning als diepste geestelijke
motief voor alle rèorganisatiestreven:- „de
rechtskracht des Woords moet in
onze kerkelijke .vergaderingen weer her
steld worden".
Bespreking.
Aan de discussie op dit referaat namen
a. deel Ds. Pop en Ds. Jansen.
Ds. Pop vond het referaat teveel in het
teeken staan van de polemiek.
Ds. Jan s en gaa.t niet accoord aangaan
de de moderator en kerkvisitatoren.
Dr. Kromsigt diende-alle vragers van uit-
'oerige repliek.
Ook op het referaat van Ds. Bakker over
jNationalisme en Hoedemaker" volgden
verscheidene vragen aangaande de houding
der Kerk t. o. het Nat. Socialisme, de toe
stand in Duitschland, enz. enz.
Ds. B a k k e r stelde Hoedemakers profe
tisch woord „heel de kerk en heel het volk"
als richtsnoer voor de huidige situaties.
De discussies waren zeer geanimeerd en
door den spr. werd er zeer duidelijk van
•epliek gediend.
Na rondvraag werd deze algemeene ver
gadering met dankzegging gesloten.
Dr P. J. Kromsigt
HANDBOEK VOOR DEN EEREDIENST
De Liturgische Kring' heeft, rta twaalf jan
■beid, thans een Ha-nc'be-ek voor den Eeredlenst
alt-cold en uitgegeven bij. J. M. Bredce's Uit»
Mij. te Rotterdam, O-ver den inhoud hopen v.
inkort te schrijven.
'Donderdag 'li- jnn:"a:sr komt te" "Zwolfe dq Par
ticuliere 'Synode van het Noorden der Chr. Geref.
Kerk (omvattende de classes Groningen, Leeuwar-
cn 'Zwolle) in vergadering'bijeen.
Afgevaardigd zijn van; de - Classis Groningen
de predikanten A'. H. Hil'bers van. Groningen, J.
/i-us van Nieuwe Pekela. L; Floor van Ul-
i en de ouderlingen. B. de. Haan, W. van-y De-
ter en M, Wever; van de classis Leeuwarden
-predikanten K. Bokhorst van Murmerwoude,
W. Kremer van Leeuwarden en -II. Vele ma
Drachten en de ouderlingen H. Leistra, K. Lok en
C Veth; van de classis Zwolle de predikanten L.
de Bruyne van Zwolle, J. W. Polman van Almelo
i K. G. van Smeden van Enschede,
Combinatie-Prcdikant-Kamerlid.
Ais een der belangrijkste punten, welke ar
de komen, kan worden vermeld een tweetal in-
ructies van de classes Zwoile en Leeuwarden,
betreffende de combinatie predik
er lid. De classis Zwolle wil, dat het ambt
predikant of professor onvereenigbaar i:
het lidmaatschap van Gemeenteraad, Provinciale
of Generale Staten, omdat wat -het lidmaatschap
de Sta ten-Generaal -betref t, dit wel degelijk i:
„andere staat des levens" en verbreking var
het levenslang aan den kerkedieost verbonden zijn'
ijl wat 'het lidmaatschap van Gemeenteraad of
Provinciale Staten betreft, dit in strijd is met de
ambtelijke roeping van den dienaar des Woords
gezien de politieke toestanden en de sfeer van ai
beid dezer lichamen. De instructie van de classi
Leeuwarden bedoelt, dat de Generale Synode zal
herroepen artikel 14 der bepalingen bij d'e D.K.O.'
luidende: „Bij d-e tegenwoordige staatsinrichting
wordt het aan ieders geweten overgelaten in ho:
hij deelneemt aan staatkundige betrekkingen.
Synode 1866" en zal wijzigen artikel 12 D.K.O.
i zin, dat de laatste alinea worde weggelati
dan vervolgens worde gelezen: „Dewijl ei
raar des woords, eens wettelijk beroepen zijnde
zijn leven lang aan den kerkedienst, verbonden is
:al hem niet geoorloofd zijn zich tot een anderen
;taat des levens te begeven, als n.l. het aan-vaar-
fen -van het", lidmaatschap van Gemeenteraad,
Staten Provinciaal of Staten-Generaal."
Jubileum-fonds.
Betreffende het jubileumfonds der afscheiding
komt van. de classis Leeuwarden een instructie ter
tafel, dat de G.nerale Synode zal besluiten om de
gelden, onder leiding van het Comité 1834—1934
bijeengebracht als een dankoffer op het eeuwfeest
der afscheiding, uitsluitend te bestemmen tot
van hulpbehoevende gemeenten en zal bepa
len dat deze steun alleen zal dienen om -het be-
roepingswerk ter hand te nemen, met dien ver
stande, dat er een stamkapitaal zal -blijven.
ROFFELRIJMEN
Volhardend voort
Ook de bloemenmeisjes van 't Hooge-
land, de stichting waar'-zwervers en
ontslagen gevangenen vriéndelijk ver
zorgd worden (over 1932 was het aan
tal verpleegdagen 52,513) trekken uit
over heel het land: zingend hun -Hoo-
geland-lied:
Als een zegevierend leger,
dod van blijde strijdlust brandt,
trekken wij door alle plaatsen,
van ons gansche vaderland.
Achter onZe'n Koning gaJan wij-,
houden wij blijmoedig stand,
zéker dat tvij overwinnen
strijdend voor Het Hoog eland.
't Is de vreugde van ons leven
licht te brengen in het leed
van de menschen, die de zonde
droevig schipbreuk lijden deed.
Bat verlangen bindt ons samen-
met een sterke liefdeband;
Christus' offervuur bezielt ons
streven voor- Het-H-oogeland.
Op de Wilhelminahopve,
Filadêlfia-, Ons Thuis
en op 't Hoogeland vond-menig
moede zwerver zijn tehuis.
Daar was arbeid, die hein weerbracht
in 't maatschappelijk verband.
Dat is door Gods gunst de rijke
zegen van Het Hoogeland. -
Laten wij de kracht van 't tdéinè
^t(f"iberk;r '."f.V
ons Drie-Gents-Fonds is gewordon-
door VolhUrding groot en sterk.
Laten wij volhardend voort gdaiï,
overal ïn 't vaderland,
tot elk Christen steunt de schoone
arbeid van H'ét'Höögetand.
Voorwaarts danmet vreugd, vriendin-
Blijde actie -aangevatnen
Strooien wij op bloempjesdagen
bloemen op het zwerverspad;
riemen,wij met lust en ijver -
de collectebus ter hand:
heerlijk is het God ie dienen
Werkend voor Het Hoogeland.
(Nadruk verboden.)
LEO LENS
KORTE BERICHTEN
Door d-en kerk era ad der Ned. Herv-. Gem. te
O u d-B e ij e r 1 a n d ie tot Godsdienstonderwijzer
benoemd de heer C. P. v. d. Linden, aldaar.
De Ned. Herv. Evangelisatie: te Vledder-
veen heeft haar nieuwe kerkje in .gebruik geno
men, bij welke gelegenheid Ds. J. A. van Nie te
Hoogeveen de eerste prediking geboudert heeft.
De Geref. Kerk te H u i z u m is dermate uit
gebreid, dat een hulpprediker zal worden aange
steld.
De Hersteld. Apostolische Gemeente te
Arnhem heeft een nieuw kerkgebouw' aan de
Joh. de Wittlaan in gebruik genomen. Architect is
de heer G. Feenstra te Arnhem,
blijkt zoo groot, dat de eerste druk van het
mooie, prettig leesbare boek van Dr. J. C.
v. d. Does: „De Afscheiding in haar wor
ding en beginperiode" uitverkocht is. De 2ö
druk is heden aan den boekhandel verzon
den. Bij de bewerking van deze druk Leeft
de schrijver nog een fö tal platen 'ér bij
opgenomen en verschillende hoofdstukken
uitgebreid. De 2e druk telt 81 platen, 361
blz. en kost iüg.'J 3.90; geb. 4.90. Koop
voor uw gezin dit prachtboek hij Uw boek
handelaar of bestelt het hij de uitgeefster,
N.V. W. D. MEINEMA, Delft.
