VRIJDAG 18 MEI 1934
EERSTE BLAD PAG.
BUITENLAND
De besprekingen
te Geneve
GUNSTIGE STAND VAN DE
SAARKWESTIE
Het Saarvra&gstuk zal vermoedelijk Za-
terdag nog in de openbare zitting van den
Volkenbondsraad worden behandeld.
Aten heeft dagen achtereen getwijfeld aan
een goede oplossing, doch nu Barthou ge
zegd heeft tevreden te zijn over de door
Duitschland te geven waarborgen voor de
bescherming der minderheden in het Saar-
gebied, heeft men goede hoop, dat Zaterdag
de grondslag zal gelegd worden voor een
bevredigende oplossing.
De Italiaansehe gedelegeerde baron Aloisi
blijkt op dit punt bemiddelend te zijn op
getreden tusschen Frankrijk en Duitschland
Het schijnt dat Ivnox, de president der
regeerings-commïssie voor het Saargebied,
zijn lievelingswensch van een internationa
le politiemacht bij de volksstemming niet
zal zien ingewilligd. Zijn eenzijdige 'loa
ding heeft te Genève niet veel sympathie
ontmoet. Nog gisteren heeft hij gepro
testeerd tegen scherpe woorden uit de rede
van Dr. Goehbels te Zweibrücken, doch van
de rede van het invloedrijke Fransche par
lementslid Fribourg. die bedenkelijke drei
gementen aan het adres vttn de Saarbevol-
king had geuit, heeft Knox gezwegen.
Fransche troepen aan de Saargrens
De Fransche militaire autoriteiten heb
ben erkend, dait eenige troepen-eenheden in
de gebieden van Metz en Nancy zijn gosta-
tionneerd voor manoeuvres in de gebieden
die aan de Fransch-Saarlandsche grens
liggen.
Uit Londen: Alle loden van den Volken
bondsraad hebben zich in principe accoord
verklaard tot het leggen van een embargo
op den uitvoer van alle wapenen naar Bo
livia en Paraguay. De ontwerp-conventie.
waarin Eden's voorstel is vervat, zal heden
worden besproken. In zijn rede zeidp Eden:
„Het kan zijn, dat de regeeringen niet alle
macht hebben een uitvoerverbod van kracht
te doen worden. De Britsche regeering ver
trouwt echter, da.t het mogelijk is, dat de
wetgeving in dien zin wordt gewijzigd".
Eden bracht verder in herinnering 't stand
punt van de Volkenbondscommissie, dat de
aangrenzende landen, meer in het bijzon
der, wanneer de oorlogvoerenden een billij
ke regeling afwijzen, een strengere controlp
moeten uitoefenen op het transitoverkeer.
De Ontwapeningsconferentie
Terwijl Hijmans. de Belgische minister
van bui te.nl an dsche zaken, te Londen met
Sir John Simon en den Britschen minister
van oorlog, lord, Hailsman besprekingen
voert. hij had ook een onderhoud met
Mac Donald, voor diens vertrek naar Lossie
mouth, is de Duitsche gedelegeerde voor
ontwapeningskwesties, „ter voortzetting van
zijn informatorische besprekingen over het
ontwapeningsvraagstuk" te Rome aangeko-
men, waar hij eenige dagen denkt te blij
ven.
De „Daily Telegraph" schrijft dat Barthou
op de zitting van 29 Mei Duitschland wil
aanklagen wegens de herbewapening. Doch
vermoedelijk zal hij, zegt het blad, zich niet
op artikel 213 van het verdrag van Versail
les beroepen en een internationaal onder
zoek vragen.
Uit Londen: De Aartsbisschoppen van
Canterbury en York en de generaal van het
Leger des Heils, Higgins, benevens een 30-
taT leiders der Engelsche Chr. kerken, heb
ben een opro,ep gericht aan de regeering en
het land, om' alles wat menschen mogelijk
is te doen om te komen tot het afsluiten
van een ontwapeningsovereenkomst. Zij her
inneren aan de in 1919 in Versailles aan
Duitschland gegeven toezegging en verkla
ren. „Wij kunnen niet accoord gaan mat
een voortdurend voorbijgaan van deze mo-
reele verplichting". Den volken moet het
gevoel der veiligheid worden hergeven,
doordat zij als leden van een groot gemeen
schappelijk gestel aaneengesloten worden.
DE OORLOG IN DEN CHACO.
Britsche stappen
De Britsche vertegenwoordigers in La Paz
en Asuncion hebben opdracht gekregen stappen
te doen bij de regeeringen waarbij zij geaccre
diteerd zijn, in verband met het bombardeeren
Van steden, die geen militair belang hebben
en met de berichten omtrent bedreiging met
represaillemaatregelen jeger.s krijgsgevange
nen in strijd met de Haagsche conventie van
1899.
RAZZIA IN NEW-YORK.
250 misdadigers gearresteerd.
Uit New-York: In verband met het, ver
moorden van drie polltde-agenton door Ame-
rikaansche gangsters heeft de politie van
New-York met medewerking van 2000 de
tectives een monster-razzia gehouden in
New-York en Brooklyn.
Op deze wijze is men erin geslaagd een
250-tal bekende misdadigers, spelers en op
lichters te arresteeren, waaronder zich eeni
ge goede vangsten voor de politie bevinden.
De chef van politie verklaarde na de raz
zia: „Men kan New-York niet in één dag
schoonmaken, maar we hebben een aardig
begin gemaakt".
Uit Riga: De stad Windsau wordt door
een ontzettende brandcatastrofe geteisterd.
Een aantal zaagmolens, die zich op den
linkeroever van de Windsau-rivier bevindt,
6taat sedert den nacht van Woensdag op
Donderdag met alle houtvoorraden in lichte
laaie. Door de vreeselijke hitte zijn op den
anderen oever van de rivier reeds tal van
huizen in brand geraakt.
Nadere berichten ontbreken nog. Het vuur
grijpt steeds verder om zich heen, daar de
brandweer aan het einde van haar krachten
is gekomen.
De oorzaak van den brand moet geweten
worden aan 't ontbranden van zaagspllnters.
Een heel stadskwartier wordt door het
vuur bedreigd.
In het geheel zeven dooden
Drie reizigers, die bij het spoorweg
ongeluk hij Pforzheim ernstig gewond wa
ren, zijn aan de gevolgen overleden, zoodat
in het geheel zeven dooden te betreuren zijn
Nieuwe mijnramp
te Paturages
OPNIEUW VUTFIEN DOODEN
DOOR ONTPLOFFING
THANS 58 SLACHTOFFEDS.
Paturages bij Bergen in Henegouwen is
gisteren door een nieuwe mijnramp getrof
fen, de tweede in twee dagen tijd.
De eerste heeft reeds het leven gekost
aan 43 mijnwerkers.
Thans zijn er nog 15 bijgekomen en wel
uit de groep van de reddingsbrigade, die
bezig was naar de lijken van hun gevallen
makkers te zoeken.
Ten teelden van rouw heeft de Kamer
haar zitting gesloten en een door den voor
zitter geleide delegatie naar Paturages ge
zonden.
Ook de Koning is andermaal naar Patu
rages gegaan.
Over de nieuwe ramp wordt het volgende
gemeld:
De reddingsbrigade daalde in de mijn af
om een andere brigade, bestaande uit 20
man, onder wie drie ingenieurs te gaan af
lossen. Op dat oogenhlik hoorde men aan
de oppervlakte een geweldige ontploffing.
De brigade, welke gereed stond. werd. on
danks het dreigende gevaar, onmiddellijk
naar beneden gelaten.
Het duurde niet lang of één voor één
werden 8 zwaar gewonden naar boven ge
bracht.
Deze lieden waren zoo versuft, dat zij
aanvankelijk geen enkele mededeeling om
trent de catastrophe of het lot van hun
makkers konden doen.
Het duurde echter niet lang, of de red
ders hadden begrepen, dat andermaal doo
den waren gevallen en gingen daarop ver
der de mijn in om de nieuwe slachtoffers
op tc sporen.
Op de plaats, waar de ramp zich moet
hebben voorgedaan, heerscht een hitte van
plus minus 50 graden.
De reddingsmanschappen konden wegens
verschillende instortingen moeilijk vooruit
komen. Het zijn ook thans weder allemaal
Belgen, die tot de slachtoffers behooren.
In den loop van den middag kwam het
vrijwel vast te staan, dat van 23 personen,
waaruit de verongelukte reddingsbrigade
bestond, er vijftien naar alle waarschijnlijk
heid het leven hebben verloren bij de ont
ploffing van gister.
Onder hen bevinden zich een hoofdinge
nieur en twee ingenieurs van het miincorps,
die de reddingswerkzaamheden leidden en
vooraan stonden toen de ontploffing plaats
had. welke door enkele kleine explosies was
voorafgegaan.
In heel België heeft de ramp diepen In
druk gemaakt.
Gemeld wordt nog: De zes mijnwerkers,
die uit de ingestorte mijnschacht konden
worden geborgen, hebben ernstige rookver-
giftigïng opgeloopen. Zij konden nog steeds
niet. worden gehoord.
Uit vrees voor nieuwe ontploffingen heeft
men besloten de mijn onder water te zetten.
DE „STUERMER" IN BESLAG GENOMEN.
Wegens aanval op het Heilig Avondmaal.
Op. bevel van den rijkskanselier is het extra
Meinummer van den „Stuermer" te Neuren
berg, getiteld „Ritualmordnummer". wegens
een aanval op het Heilig Avondmaal in beslag
genomen.
DE AMNESTIE-WET IN SPANJE.
Uit Madrid: Op grond van de amnestie
wet heeft de minister van oorlog bevel ge
geven tot herstel in hun functie van ver
scheidene generaals, die bekend staan als
overtuigd royalist
Onder hen bevindt zich generaal Mola,
die onder de dictatuur chef der veiligheids
politie is geweest. Verder ook de voormali
ge premier Berenguer.
Naar verluidt, zou de regeering echter
deze van republikeinsch standpunt gezien
mincler betrouwbare generaals ondeiveen
discrete controle hebben geplaatst.
VELE IJSBERGEN
OP DE SCHEEPVAARTROUTE
GEVOLG VAN AARDBEVING
Uit Washington: De groote toene
ming \an het aantal ijsbergen, die zich be
wegen op de scheepvaartroute op den Atlan-
tischen Oceaan, wordt door de Internationale
Amerikaanse he IJscontrole toegeschreven
aan de in November 1933 in de Baffinbaai
plaats go-had hebbende aardbeving. Deze be
ving heeft het ijs los gemaakt en heeft vele
kolossale ijsbergen op drift gebracht, waar
na zij door den Golfstroom zijn medegeno
men.
De ijseonirole is dusdanig geperfectioneerd,
dat üc schepen steeds tijdig kunnen worden
gewaarschuwd voor de ijsbergen, die zich
op de door hun te nemen route bewegen.
Tevens wordt nog gebruik gemaakt van de
hulp van vliegmachines, die eveneens de
bewegingen van de ijsbergen nauwkeurig
registreeren.
Uit Boston: Het kustwachtschip „Mon-
dota" seint dat in de nabijheid van de Grand
Banks in de omgeving der groote scheep
vaartlijnen niet minder dan 74 groote ijsber
gen in zicht gekomen zijn. Verder zijn on
der den zeespiegel ijsbergen en groote stuk
ken drijfijs waargenomen. Dgn schepen is
geadviseerd met verminderde snelheid te
varen en dubbele uitkijkposten te plaatsen,
totdat zij uit de gevaarlijk zone zullen zijn
gekomen.
EEN PIJNLIJK INTERMEZZO.
Sterfdag-herdenking en operette.
Uit Parijs: Ter gelegenheid van de herden
king van den honderdsten sterfdag van La
fayette heeft de Fransche minister van bui-
tenlandsche zaken Barthou een radiorede
gehouden, die over Amerika werd uitgezonden.
De officieele persoonlijkheden, die te New-
York bijeen waren in een zaal, waar men ter
gelegenheid van deze rede groote luidsprekers
had opgesteld, hoorden tot hun verbazing plot
seling eenige fragmenten uit een Fransche
operette.
De Fransche minister van P.T.T. heeft
onmiddellijk een streng ondei'zoek naar de
oorzaken van dit incident ingesteld. Geble
ken is, dat in het Fransche ministerie van
koloniën, waar de uitzending zou geschieden,
een koellamp was gesprongen. Daardoor werd
tegelijkertijd een operette gehoord.
AARDSCHOKKEN IN ZUID-FRANKRIJK
PARIJS, IS Mei. De aardschokken in het
departement Dróme in Zuid-Frankrijk, wel
ke een steeds feller karakler hebben gekre
gen, hebben onder de bevolking ongerust
heid doen ontstaan. Nadat eenige Fransche
deskundige geruststellende verklaringen
hebben afgelegd, waren de bewoners vaD
een aantal plaatsen, die in tenten over
nachtten, weer naar hun woningen terug
gekeerd. Even over twee uur deed zich ech
ter een ondcraardsche ojtplofifng voor, be
geleid door een langdurig aardbeven. Min
der krachtige schokken volgden tegen de
morgenuren. De militaire overheid heeft
honderd tenten ter beschikking gesteld, om
dat de bevolking niet meer naar de huizen
wil terugkeeren.
HENDERSON MOET RUST NEMEN.
Hij legt zijn functie van secretaris
der arbeiderspartij neer.
Uit Londen: De geneesheer van Arthur
Henderson heeft hem voorgeschreven, zich
te ontzien en een deel van zijn werkzaam
heden neer te leggen.
Henderson stónd thans voor de keuze om
ontslag te nemen als secretaris van de ar-i
belderspartij of als voorzitter van de ont
wapeningsconferentie.
Hij heeft besloten zijn ontslag als secre
taris van de arbeiderspartij te nemen, welke
functie hij sedert 1912 bekleedde, nadat hij
sedert 1904 lid van het hoofdbestuur der
arbeiderspartij was geweest,
DE JOODSCHE GEVANGENEN IN
DUITSCHLAND.
Geen canscher-voedsel meer
Uit Berlijn: De Joodsche gevangenen in
de Pruisische gevangenissen zullen voor
taan gedwongen zijn hetzelfde voedsel te
RHEUMATIEK WERD STEEDS ERGER
Begon in de knie, later in arm, nek en rug
Verbaasd over verbetering
Het verradelijke van rheumatiek is, dat,
evenals bij oud worden, het ongemerkt komt,
totdat ge U opeens in de macht vindt van
den gevrcesden vijand: het urinezuur. Zoo
geschiedde het ook met deze dame.
„Het. zal nu ongeveer tien jaar geleden
zijn", schrijft zij, „dat ik aan rheumatiek
begon te lijden. Het eerst in mijn linker
knie en enkel, die opzwelden. Plotselinge
pijn deed mij dikwijls struikelen, terwijl ik
'het soms uitschreeuwde van pijn. Later be
gon het in mijn rechterarm, zoo erg dat het
me slapelooze nachten bezorgde. Het werd
steeds erger, plotseling begon het in mijn
nek, schouders en rug; de aanvallen duur
den gewoonlijk 3 a 4 dagen. De rheumatiek
nam toe, ik kon mijn arm niet meer opbeu
ren of achter mijn rug brengen, zonder te
steunen. Ik kocht toen een flacon Kruschen
Salts, nam het in en was verbaasd over het
resultaat. De pijn verdween, mijn cnergi*
kwam terug en ik kan nu loopen en werken
als de beste. Ik vreesde door rheumatiek
kreupel te worden en oud te zijn voor mijn
tijd, maar het is niet zoo geloopen. Ik hen
nu flink en levenslustig en volkomen tegen
mijn dagelij'ksch werk opgewassen. Dat ik
mijn man en drie jongens in ieder opzicht
kan verzorgen, dank ik zonder eenigen Twij
fel aan de wonderbaarlijke werking van
Krusc-hen Salts". Mevr. E. M. G.
De werking van Kruschen Salts berust op
het feit, dat door de „dagelijksche kleine
dosis" ook de laatste resten van afvalstoffen
langs de natuurlijke wegen uit het lichaam
worden verwijderd. Zoodoende kunnen ge
vaarlijke stoffen als urinezuur, die de oor
zaak zijn van uw rheumatische pijnen,
zich niet meer ophoopen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en drogisten a f 0.90
en f 1.60 per flacon, omzetbelasting inbe
grepen. Let op, dat op het etiket op de
flesch, zoowel als op dé buitenverpakking
de naam Rowntree Handels Maatschappij
Amsterdam voorkomt (Adv.)
gebruiken als de andere gevangenen, zelfs
als hun godsdienst dit verbiedt.
De Pruisische minister van Justitie Kerrl
heeft de bepaling opgeheven, waarbij aan
de gevangenis-autoriteiten verlof werd ge
geven aan de Joodsche gevangenen cau-
scher-voedsel te verstrekken.
In zekere omstandigheden echter kan aan
Joodsche gevangenen verlof worden ver
leend, tegen betaling van buiten de gevan
genis causcher-voedsel te laten brengen.
ZUID-CHINEESCHE REGEERING BESLUIT
TOT OPRICHTING VAN EIGEN IJZER
EN STAALFABRIEK
Uw oorlogsmateriaal.
Uit Kanton: Met het oog op de volg-ens
Chineesche opvatting dreigende mogelijkheid
van een oorlog in den Stillen Oceaan, heeft
de Zuid-Chineesche regeering besloten
ijzer- en staalfabriek op te richten, teneinde
zoo noodig de behoefte aan munitie en
der oorlogsmateriaal uit eigen productie te
kunnen dekken.
Voor den bouw der fabriek zijn 1.600.000
pond ter beschikking gesteld. Verscheidene
Engelsche firma's hebben reeds aanbiedingen
GOOD-YEAR SCHOENEN
De meest volmaakte
VOETBEKLEEDING
Fa. W. Lourysen Zn*
Schoenfabriek Dongen
OBERAM MERGAU
(Van onzen Duitschen correspondent)
Drie eeuwen geleden heerschte de
vreeselijke pestilentie in de omge
ving van Oberammergau. De vro
me bevolking smeekte God om bij
stand in deze bezoeking en legde
plechtig de gelofte af, alle tien jaar
het lijden van Christus in passie
spel weer te geven. Het jaar 1934
staat in het teeken van den drie-
honderdsten terugkeer dezer ge
lofte.
Tusschen Murnau en Partenkirchen, temid
den van de Beiersche bergen, ligt het liefe
lijke Oberammergau. Wat verderop ontdekt
men het hekende klooster Ettal, welks vroe
gere bewoners den verbindingsweg tusschen
Home en Augsburg tot stand hebben ge
bracht. De voortbrengselen van Oost-Indië
kwamen vanuit de Italiaansehe havens over
dezen weg naar Neurenberg en Augsburg.
Pas tengevolge van den Dertigjarigen Oorlog
kwam deze productieve handel tot verval en
kwamen de bewoners van Oberammergau op
de gedachte, zich op de houtsnijkunst toe te
leggen. Allerlei speelgoed werd vervaardigd
en wat later werden ook crusifixen uit hout
gesneden. Deze handel moet productief ge
weest zijn, want welvarende kooplieden had
den hun kantoor in Scandinavië, Rusland
en Nederland.
Heel Oberammergau werkt op den bezoe
ker eigenlijk als speelgoed. Hier heerscht
Hollandsche zindelijkheid in de gezellige
huisjes en de vertrouwelijk aandoende smal
le straatjes. In het midden van de lSe eeuw
kwam Frans Gerach Swink op de origineele
gedachte, de gevels bont te schilderen en aan
deze traditie van den „Lüftlmaler" is men
tot in onzen tijd trouw gebleven.
Zoo'n rondwandeling biedt den vreemde
ling bij zijn eerste bezoe.k! aan Oberammer
gau een schat van verrassingen. Midden in
het dorp ligt de pastorie in rococo-stijl. Di
rect aan de beek woont Guido Mayer, die
van 1922 tot 1930 de Judas-figuur weergaf.
In de buurt van het stadhuis ontdekt hij de
werkplaats van den smid Rutz, wiens doch
ter Anni als Maria optreedt. Het huis van
Anton Lang, den speler van de veeleischende
Christusrol, draagt den eenvoudigen naam
„Daheim". Als een patriciërswoning werkt
daarentegen het huis van den uitgever
Guido Lang, hetwelk aan de Markt gelegen
is. Geheel werborgen achter de hoornen ligt
de „Schnitzschule", het instituut, waar de
houtsnijders worden opgeleid. Een charman-
ten indruk maakt het beroemde Oberammer-
gaeur Museum, waar een schat van kunst
werken op het bezoek van den vreemdeling
ligt te wachten.
In het huis van Georg Lang vindt men de
beroemde kerstkribbe, die met haar tweehon
derd houtsneefiguren een heele kamer in be
slag neemt. De gewaden zijn een nauwkeu
rige weergave van die der vorige eeuw.
Een der meest waardevolle bezienswaar
digheden is ongetwijfeld het theater, dat
1930 werd gebouwd voor de passiespelen. Het
tooneel ligt geheel open en biedt een gran-
diosen blik pp het gebergte in den achter
grond. Voor vier duizend bezoekers wordt
hier plaats geboden. In Westelijke richting
wordt men een groep kruisigingsfiguren ge
waar, een waardevol geschenk van den on-
gelukkigen Beierschijn koning Lodewijk II.
Hij was kunstlievend van natuur, kwam per
soonlijk diep onder den indruk van het pas
siespel te Oberammergau en maakte elk
jaar op den naamdag van zijn moeder een
bedevaart hierheen, om er zijn gebeden te
verrichten.
Ook het witte „Marokkohuis" is een herin
nering aan hem; het werd door den koning
aangekocht op een wereldtentoonstelling te
Parijs en naar Oberammergau overgebracht
Sedert 1634 is het de 32e maal, dat de
passiespelen worden opgevoerd. Van 1680
worden ze geregeld alle tien jaar gespeeld.
Alleen 1920, tijdens de politieke woelingen
in Duitschland en vooral ook in Beieren, kon
men aan deze traditie niet vastbonden en
moest men tot 1922 erm.ee wachten.
Oorspronkelijk werd het passiespel in de
kerk, wat later op het kerkhof en sedert 1830
op een primitief tooneel gegeven.
Wanneer men nagaat, dat 1898 nog maar
twaalf opvoeringen werden gegeven, terwijl
men 1930 reeds tot 33 voorstellingen klom,
dan kan men hieruit afleiden, dat de belang
stelling binnen en buiten Duitschland gesta
dig is geklommen. Vooral uit Engeland en
uit Amerika kwamen velen naar Oberam
mergau, om de passiespelen bij te wonen.
Ik laat me vertellen, dat de modernisee-
ring van het tooneel de kapitale som van
800.000 mark heeft gekost, 't Nieuwe tooneel
wordt door vaklui als een technisch novum
aangediend. De coulissen zijn op walsen ge
bouwd. Luidsprekers zorgen ervoor, dat dui
zenden menschen ieder woord in zich kun
nen opnemen. Elke opvoering is niet slechts
voor de ruim 700 medewerkers, maar stellig
ook voor den bezoeker een lichamelijke en
geestelijke inspanning. Het spel begint des
morgens om 8 uur en duurt tot des mid
dags twaalf uur. Om twee uur wordt het
voortgezet en pas tegen het invallen vaa den
avond komt het einde.
Bij alles houdt yien zoo nauwkeurig moge
lijk vast aan de traditie. M n draagt geen!
pruiken en bedient zich niet van schmink.
De kostbare gewaden zijn een bezienswaar-
dieheid op zich zei»;; zij worden door de kun
stenaars zelf vervaardigd.
De verdeeling van de hoofdrollen wordt
door een commissie van 22 dorpsbewoners
vastgesteld, welke uit een bevolking yan
2500 menschen wordt gekozen. Men houdt
zich zoo nauwkeurig mogelijk aan den oor-
spronkeiijken tekst, welke uit 1634 dateert
en door de monniken uit Ettal werd geschre
ven. Dc gelofte der vaderen eischt, dat de
gansohe bevolking deelneemt aan liet wel
slagen der passiespelen.
Voor de eerste maal verklaarde de bevolking
van Oberammergau zich bereid, enkele frag
meuten uit het passiespel per radio over heel
Duitschland door te geven, zoodat de tien
duizenden, die een verre reis naar Beieren
niet kunnen ondernemen, toch ook een in
druk ervan krijgen. Hedenavond zal de
rijkszender te Munchen omstreeks 18 uur 20
Duitsche tijd onder de persoonlijke leiding
van Georg Johann Lang, die vroeger zelf ja
ren achtereen de hoofdrol heeft vervuld, een
gedeelte der passiespelen doorgeven.
Do rijksregeering heeft er in overleg met
de directie der rijksspoorwegen, naar ge
streefd, dat zooveel menschen als maai
eenigszins mogelijk is, dit jaar een bede
vaart naar Oberammergau kunnen onderne
men. De beeldhouwer-regisseur Johann
Georg Lang uitte zich als volgt over de ju-
bileuinopvoeringen, welke dit jaar van Mei
tot Augustus zullen plaatsvinden: „Ik spreek
't liefst niet over het passiespel. Alles is veel
eenvoudiger dan men als buitenstaander
denkt. Het is onze voornaamste taak, den
religieusen ernst van het spel te handhaven.
Wij hebben moeilijke jaren achter ons liggen.
De roode gezindheid, welke door vele solda
ten van het front mee naar huis is gebracht,
mag tot het passiespel i>et doordringen. Ge
lukkig hebben velen onuer den invloed van
het spel hun zienswijze weer gewijzigd.
Alleen inwoners van Oberammergau, al
thans menschen, die hier minstens 15 jaar
woonachtig zijn, mogen aan het spel deelne
men. Deze laatsten hebben het moeilijker
dan onze kinderen, die immers bij het spel
zijn opgegroeid.
Eventucclc veranderingen hebben wij tot
1940 uitgesteld. Wij weten, dat er in den
tekst en de muzikale leiding nog veel gewij
zigd kan worden, maar het nieuwe pioet
voortkomen uit de overlevering, uit tradi
tie."
Een der veteranen is de 74-jarige Anton
Ueohner, jaren achtereen onderwijzer op de
houtsneesohool. Hij is reeds 1871 zijn loop
baan als engel begonnen, bespeelde 1880 de
viool, trad later op als solist in 't koor en
sprak nog 1922 den proloog. Het laatst trad
hij 1930 op als de fanatieke hoogespriester en
deze rol zal hij waarschijnlijk ook nog dit
jaar vervullen. Een veelzijdigheid, welke
men alleen maar in Oberammergau kent.
Ofschoon de lezers van ons blad uit oor-
zake van hun beginsel zich niet voelen aan
getrokken tot de Passiespelen de uitbeel
ding van Christus en de Apostelen verdraagt
zich niet met onze opvatting zal menigeen
belang stellen in deze historische herinne
ringen.
Münclien-Obcrammergau, Mei 1934.
Schaakrubriek
OM HET WERELDKAMPIOENSCHAP
Aljechin wint de 16de partij.
De 16de partij was de eerste in deze match,
welke met 1. ei geopend werd. Bogoljuboff
vreesde het open spel blijkbaar niet, wan:
hij speelde eó als antwoord. Aljechin koos
de Spaansche opening en toen Bogoljuboff
een minder sterke zot deed, trok hij daar
van uitmuntend partij. Hij verbeterde zijn
opstelling met jederen zet, bracht achtereen
volgens drie offers en had na veertig zetten
een absoluut gewonnen stand bereikt. Hij
bezat toen een toren plus 4 pionnen (waar
onder een onhoudbare vrijpion) tegen Bo
goljuboff een paard plus 4 pionnen. Er zijn
na de hervatting dan ook slechts drie zet
ten gespeeld. Toen gaf Bogoljuboff op. Al
jechin heeft met deze partij een uitrr., <n-
tende prestatie geleverd. De stand luidt
thans: Aljechin 10 punten (4- 5 10 1).
Bogoljuboff 6 1 10 5).
Dc partij was als volgt:
Wit: ALJECHIN Zwart: BOGOLJUBOFF
1. cf e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6
5 LXc6 dXc6 6. Pc3 Ld6 7. d3 co 8. h3 Le6
9. Le3 h6 10. a4 c4 11. d-i eXd4 12. LXdf Lb4
13. 0—0 c6 14. e5 Pd5 15. Pe-i Pf4 16. Lc5!
LXc5 17. DXdSt TXd8 18. PXcö b6 19. Ph7
Td7 20. Pd6+ Ke7 21. Pd4 Ld5 22. g3! PXh3f
23. Kh2 Pg5 24. f4 Pe4 25. Pf5t Kd8 26. PXg7
f6 27. Tudl Kc8 28. Pfö fXeó 29. fXeö Thg8
30. e6! TXg7 31. PXg7 TXg7 32. TXd5'
cXdö 33. Tf8t Kc7 34. TfTt Kd6 35. TXg7
KXefi 36. Tg6+ Ke5 37. Kg2 b5 38. a5 d4 39.
TXa6 Ivf 40. Kf3 c3 41. bXc3 bXc3 42. Te6t
KXe6 43. KXe4. Zwart gaf het op.
Schoolnieuws.
EXAMENS
In die Teohn.
schap de heer R. Hou win k, soheik. Ing., op
proefschrift: „Physikalische Elgensoh:
Fe-rn ba;
ind Kurusthai
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gepro
moveerd tot Doctor in de Wis- en Natuurkun
de. op proefschrift: „Metingen van de tweede
viriaaicoëfficient van helium bij 0° C., 20" C.
en 100° C de heer J. J. M. van Santen, geb. te
Den Haag.
ACADEMISCHE EXAMENS
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Gert.: Klass. Lett., cand.ex., de heer H. F. van
der Meer te Onnen bij Groningen.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN.
Ges!.: Geneesk.: artsex.. de heer J. Veerman,
geb. te Hilversum; &rts6x., Ie ged., de heer H.
HoDrt.ee.
Wis- en Natuurkunde hoofdvak Wiek.: doet.
ex., de heer T. Ridder.
R.K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. C
Wijs-begeerte: camd.ex., de heer A. A. Rade
makers te Roosendaal (N.-Br.).
EXAMENS-APOTHEKERSASSISTENT
APELDOORN. Gesl.: Zr J. Abas, z
bers, br R. Adolfs. zr M. A-rzbach.
d. Berg. zr H. Brinkman, zr A. van
J. J. Ee ren berg, zr O. Ehbreoht, s
EXAMENS-STUURLIEDEN
DEN HAAG. Gesl.: 3e stuurman gr. stoomv
.T. Kruis en Th. H. Rober; stuurman kl. stoomv
P. de Leeuw van Weenen, H. HijLkema en J
Vlletstra,
EXAMENS-PHYSIOLOGISCHE CHEMIE,
BACTERIOLOGIE EN DESINFECTIELEER
Aanrmeldiingen voor het aanvullend exaanei
In de pbyrto'loigiische öhemle, bacteriologie ei
desiinfeotiel-e-er en voor het 2e ged. van het ex
van klinisch analyst, kunnen tot uiterlijk 21
Mei a.s. geschieden bij den secretaris der Centr
Commissie. Dr J. van der Lee, Ad-rianalaam 283
Schlebroek, bij wlen tevens verdere inlichtingen
te verkrijgen zijn.
EXAMENS-ARCHIEFAMBTENAAR
rchiefambtei
kl. zijn gesl. de dames J. P. M. Vaissier en J. C.
A. Thomassen a Thuesslnk van der Hoop^ bei-
EXAMENS-SCHOOLRAAD
Op het gister te Utrecht gehouden
van den Schoolraad voor de Sdholen met den
Bijbel zijn geslaagd de dames G. Th. Ondersma,
ond. met H.A. te Sprang; J. A. van Alphen, ond.
te Haarlem; H. W. de Wilde, id. te Den Haag.
en de heer J. Stellema, nod. met H.A. te Garijp
allen met aant C.N.S. en G.S.; mej. N. P. Ver.
kade, id. te Schiedam: en de lieeren H. J .v. d,
Berg, ond. met H.A. te Wnterswijk; J. L. Zijl-#
man. id. te De Wilp; E. J. v. d. Broek. ld. te
Amsterdam; G. B. B. Renger, hoofd te Vaassei
allen met aanit. C.N.S.: D. Beklos, ond. met H.A.
te Heeg; W. Veerbeek, ld. te Winterswijk; C.
C. v. d. Vange, id. te Delft en C. Burggraaf,
ond. te Barneveld.
Bovendien verkregon de niavolger.de 7 per
sonen, alien reedis in het bezit van het diploma
daarop de aant, C.N.S. en G.S.: mej. C. G. Munk,
ond. te Utrecht: mej. A. Peterkamp, id te Nij-
kerk, en de heer T. H. Gilhuis, ond. te Utrecht;
terwijl alleen de aant G.S. werd verkregen door
mej. J. Kooiker, ond. ti
(N.-H.),
J. F. Hemslng, ond. met H.A. te Hille-
jensberg: G. Appelhof. id. te Enkhuizen en A
v. Doorn, ond-. te Arnhem.
LICHAMELIJKE OEFENING
VOETBAL
Rotterdam: DV VII—Zwaluwen H
Res. Klasse II:
Rotterdam: WIA II—-Vitease II
Res. Klasse m:
Rotterdam: DOS III—Groen Wit II
Rotterdam: Zwaluwen III—WS III
Rotterdam: Unicum IVSH II
District Zwolle
Klasse I:
Elburg: Quick IBib. Boys I
Weerbericht.
Het dunne pijltje geeft den vorlgen stand asu
Hoogst© stand te Berlijn 763.S.
Laagste stand te Rost 741.2.
Stand vanmorgen half twaalf 762.7.
WEERBERICHT
Zwakke tot matige Z.W. tot Z.O. wind,
licht tot half bewolkt, weinig of geen regen,
zachter overdag.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
De depressie heeft zich naar de Noorsche
Zee verplaatst. Overal in onze omgeving is
de barometer aan 't stijgen. Over Duitsch
land vormt zich een hooge drukgebied, over
Frankrijk stijgt de barometer minder snel.
De hooge druk over IJsland nam in betee-
kenis af. In het W. op de oceaan liggen
depressiekernen, welke waarschijnlijk ons
weer niet zullen beïnvloeden. De vooruit
zichten zijn voor onze omgeving rustig. Het
weer is zeer rustig geworden. Over Scandi
navië waaien bier en daar nog krachtige
winden, met in Lapland regen. Over de Brit-
sohe eilanden is bet regenachtig. In Duitsch
land en Frankrijk werd het 1 ouder. Hier en
-daar kwamen, ook in ons lar J, nachtvorsten
voor.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 12.2 C. C
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
19 MEI.
Van 's avonds 9.22 uur tot 's morgens 4.30 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Rheinfelden 2.19 2.19
Rreisach 1.14 1.13
Kehl 2.32 2.35
Max au
Venlo
Lobith
Nijmegen
iden v orig
41.10 41.04
10.85 10.91
9.57 9,68
7.27 7,37
1.97 2,40
Arnhem 7.30 7.38
Vreeswijk lw 0.'J0 0,00
Wester voort 7.92 8,01
Deventer 195 2,01
Kampen -0.04 -0,11
Eysden 46.27 46.30
Grevenbicht 23.15 28,18
Venlo 10.85-10,91
Grave (slots) 4.80 6.8F
St Andries 0.56 1,2!
Diedesheim
Mannheim
Bin gen
Km 9
Coblens
Trier
Keulen
Riibrort
Wesel
Emmerik
Dusseldorf
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
(Oude Amsterdamsche tüd)
19 Mei
Delfzijl 2.45 14.45 Hellevoetsl. 6.32 18.59
lerschelling 12.60 Willemstad 7.30 19.56
Hariingen 0.35 12.40 Brouwersh. 5.44 lb.ll
yen Helder 10.10 z2.55 Zierikzee 6.17 18.-3
Umuulen 636 19.01 Wemeldinge 6.41 19,03
H.vHolland 5.45 18.17 Vlissingen 4.54 17. J 2
Schevtningen 7.05 19.37 Terneazen 5.26 1L44
Rotterdam 7.54 z0.06 Hansweert 6.05 18 -23
KORFBAL
DE C.K.B. COMPETITIE
Programma voor morgen
District Zuid-Holland (Noord) i
Klasse I:
Lelden: Pernix I—KVS I
Klasse lila:
Oegstgeest: Fiks II—IIjsvogels II
Den Haag: VES III—Vitesse I
Schevenlngen: KVS IIDES II
Klasse IHb:
Voorburg: VEO III—Ijsvogels III
Delft: Excelsior IIBJKC I
District Znld-Holland (Znld)t
Rechtzaken.
HET ROYEMENT BIJ DE ALGEMEENE
POLITIEBOND
Voor de Amsterdamsche rechtbank is in
kort geding behandeld de zaak tusschen de
AJg. Politiebond en de afdeeling Amsterdam
van die bond, naar aanleiding van het roye
ment van vijf bestuursleden.
De President was van meening, dat het
hoofdbestuur niet den juisten weg had inge
slagen om het conflict met de afdeeling te
eindigen. Door het hoofdbestuur zijn overijlde
maatregelen getroffen, terwijl ook de afdee
ling overijld heeft besloten om uit den bond
te treden.
Het royement vindt naar de meening van
den President bovendien geen voldoende steun
in de statuten. De wettigheid van dit roye
ment wordt ernstig betwijfeld, evenals de bij
eenroeping der vergadering, waarin het nieu-
e bestuur is gekozen.
Ten aanzien van de eigendommen is geble
ken, dat de afdeeling deze voor haar toetreden
heeft bijeengebracht en er ook nadien met
zelfstandigheid over is blijven beschikken.
De president wees tenslotte het verzoek van
den politiebond af, weigerde de gevraagde
voorziening en veroordeelde eischer in de kos
ten van het geding.