Indische begrooting 1934
ATERDAG 24 FEBRUARI 1934
TWEEDE BLAD PAG. 5
Koning Leopold verlaat het Kaleis te Laeken op weg naar het Parlementsgebouw
Z. M. Koning Leopold III van België en H. M. Koningin Astrid. Met
groote geestdrift en hartelijkheid heeft België zijn nieuw Vorstenpaar
ontvangen.
De overleden Taschi Lama van Tibet,
wiens opvolging moeilijkheden met
China schijnt te zullen geven.
De Burgemeester van Brussel begroet Koning Leopold op het grondgebied zijner
Een historisch moment in de geschiedenis van België: de eedsaflegging door Z. M. Leopold lil. Rechts cle
tribune met H. M. Astrid, prinses Josephine Charlotte en kroonprins Boudewijn.
Vijf Hawker Hart-toestellen van de Engelsche militaire luchtvaart hebben de zeer moeilijke vlucht Risalpur-
Gilgit (Eng.-Indië) volbracht. De ontvangst door de autoriteiten van GügiL
TWEEDE KAMER
Repliekenmiddag -
de Tweede Kamer
Vergadering van 23 Februari 1934.
OVERZICHT
I We hebben a) eens meer herinnerd aan
bp uitspraak van wijlen Mr. Heemskerk,
lie dat op z'n eigen manier en met het hem
jigen gebaar zoo oolijk kon zeggen: replie
len zijn maar replieken.
Zoo was het ook gisteren: replieken, die
jmaar" replieken waren. D.w.z er kwam
Biets nieuws meer en zou deze tweede ron
pp in het debat niet gehouden zijn, er
tou geen enkel nationaal of rijksbelang ook
maar iets geschaad zijn.
I Ieder had en hield zijn meening.
Was het debat dan geheel zonder uifwcr
Üng gebleven?
Dat kunnen we ook weer niet zeggen.
Want de heer Cramer had met ande-
in door 's ministers rede zooveel meer
rertrouwen gekregen, dat hij ook geneigd
cheen de tweede etappe: die van de 340
laar de 300 millioen, gezamenlijk met de
inderen af te leggen Geïsoleerd staan lus
hans de vijf revolutionairen ende fas-
istisch besnaarde Mr. Westerman.
Nog een andere opmerking valt te maken.
Dr. Rutgers" kwam \erklaren, dat de lieer
loestam in het Nederlandsche parlement
liet thuis hoort. Blijkens zijn rede gedraagt
lij zich niet als volksvertegenwoordiger en
ok niet als behartiger van de belangen van
iet Indische volk. Hij verklaarde n.l. dat
ijn partij bezig is zich organiseeren voor
lervatting van den in 192G in Indië ver
oren strijd. Dat is een aankondigen van cii
ipwekken tot een nieuwen opstand. Hier
was geen lid eener loyaal gezinde inland-
che volksbeweging aan het woord, n.aar
emand, die een prachtige bijdrage leverde
im de noodzakelijkheid aan te toonen \an
instelling der staatscommissie-Koolpn
welke is opgedragen het onderzoek van
ie noodzakelijkheid en doelmatigheid van
wettelijke en andere voorzieningen met be
irekking tot het bekleeden van het lidmaat-
ichap van de vertegenwoordigende licha
lien door personen, wier staatkundig str*»
'en kennelijk is gericht op verandering der
itaatsinslellingen met toepassing of bevor-
lering van onwettige middelen.
De geciteerde rede van den heer Roestam
on nog wel eens een staartje hebben.
De minister van Koloniën kon kort zijn
n was het ook.
Hij liet zich de gelegenheid niet ontgaan
om den heer Westerman, die weer had staan
doorslaan over de economische eenheid tus
Bchen Nederland en Indië, niet op de hoog
der kwestie was. Wat iedereen in de
laatste weken ter zake heeft kunnen lez°i
toonde hij in zijn rede niet te weten, t
zijn internationale bezwaren en ook wordt
door den heer Westerman geen oplossing
gegeven van het moeilijke vraagstuk, waar
Indië in dezen tijd met zijn groote produc
tie-overschotten heen roert. Wji 8 millioen
Roestam Effendi behoort niet in
Nederlanders kunnen die niet opnemen.
A.s. Dinsdag komen de afzonderlijke vvets
ontwerpen aan de orde.
VERSLAG
De behandeling v
Indische begrooting
tgezet. Men was ge-
iderd tot aan de replieken
De heer v. EOETZELAER (c.h.) verklaarde
t zijn bezorgheid voor het bereiken van de
tweede etappe door den minister voor een groot
De heer esterman had aangedrongen op een
ileid door den gouverneur-generaal dat recht-
lardlg en fatsoenlijk Is. Of zijn eigen critlek
in die eischen voldeed. Is een andere vraag.
Beteekenls en Invloed van de Stuw-groep we
den door dezen criticus van uiterst rechts zeer
sterk onderschat oordeelde de heer v. Boetze-
RUTGERS (a. r.) wees er op. dat de heer
Roestam verklaarde, dat zijn partü bezig is zich
s organiseeren voor hervatting In Indië van
en in 1926 verloren strud. Hij trad niet op als
oordvoerder der loyaal gezinde inlandsehe be-
•eging, maar leverde een mooi voorbeeld vooi
e dezer dagen ingestelde commissie-Kooien,
die zich zal bezig houden met ds vraag of maat
regelen dienen te worden genomen tegen volks-
genwoordlgers, die zich aan uitingen als
door tien heer Roestam gedaan, schuldig maken
Zouden we den weg van den heer v. Ft 11
opgaan, dan zou ludlë stc-eds verder van Het
ring der financiën, afraken.
Den minister werd dank gebracht
ngr"'
tüd
Indië genomen heeft.
JRAMER (s. d.) drong er
op aan de grootste zorg te besteden aan de
uitbreiding van den lnlandsehen landbouw.
Na de flnancleele uiteenzetting van den mi
nister zou de heer Cramer wel bereid z\|n nog
verdei mee te gaan dan tot de eerste etappe.
Vooral de verdere conversie lokte hem erg aan
gebeurd door
:ullei
grens overschrijden.
afregelen. Intusschen
egankelijk voor loyale critlek.
lag men hem houden,
(r.k.) hoopte, dat bö de han-
Nadere verk
ter gevraagd
de vrijheid d<
woord van de
het beoordeel'
opgedrongen.
minis
er de kwestle-Bali,
Zending is gemoeid. Het ant-
mlnisler zal zwaar wegen vooi
door de R. K. fractie van 's mi
nisters beleid.
De heer SNEEVLIET (r.a.p.) beweerde, dat In
eeuwen niets is gedaan ln ,het belang van de
welvaart van het Indonesische volk. Ei Is steeds
eenzijdige exploitatie van economische mogelijk
heden geweest, met uitschakeling var de be
langen van het Indische volk.
Gepleit werd voor sohuldverwerplng; dat zal
aan Indië lucht geven.
Als uit een aantal dieven onder elkaar één
zich tracht te doen doorgaan voor de meest ge
wiekste. dan behoeft men dat niet hoog te
waardeeren. Zoo ongeveer nu staat het er ook
mee. als we zeggen, dat ons koloniaal beleid
zooveel beter Is geweest dan dat vac anderen.
De heer ROESTAM (comm.) had in de rede
van den minister gemist wat deze voor de In-
wil
Nogmaaus werd het
inuleerlng der staats
schuld aanbevolen. De Regeering werd gefelici
teerd met het gezelschap van den heer Cramer
en ztin frac'cie; zij worden Ingeschakeld ln de
regeering van den heer Colün.
Nu de Repeerinfe voor de werkloozen niets
wil doen. zal strijd niet uitblijven In Indonesia.
De heer WESTERMAN (Nat. Herstel) wa3
door de rede van den minister nog niet veel wij
zer geworden omtrent de lijnen van het bezui
nigingsplan. H(j wilde een volledige economi
sche eenheid tusschen Nederland en Indië.
Als we geen schuld willen overnemen, maar
wel garandeeren. maakt dat voor ons crediet
weinig verschil.
De invloed van de Stuw-groep op vorige gou
verneurs-generaal werd als noodlottig be-
beschouwd. Die groep bestond uit theoretici:
hoogleeraren en hooge bureau-ambtenaren;
bloedelooze philosofen, ethici en fantasten.
Aan de adviezen van de bestuursambtenaren
werd te weinig waarde toegekend. Het is een
Mtnome"' &an d° stuw~eroep haar orgaan is
De heer v. POLL (r.k.) was niet overtuigd,
dat het ln de toekomst met de Indische inkom
sten zal gaan zooals de minister betoogde; hij
kon diens optimisme niet deelen. Vermindering
van schuld en rente zal In de toekomst onver-
mijdelilk worden. Ten slotte verdedigde de heer
v" w0U,^?,?-^.®ns zün verschillende wenschen.
Mr JOEKES (vd.) erkende de verantwoor
delijkheid van den minister voor Indische aan
gelegenheden. maar daarnaast staat de behoef
te var. de Kamer
en op bepaalde
De economische u
ister waren met 1
gehoord. De volkomi
Nederland en Indië.
Inóië z(jn. EU de contlngen'teerinc en de ta
riefpolitiek moeten de eerste le\%nsbehoeften
der Indische bevolking zooveel mogelük worden
om haar oordeel te do<
i ken-
ontzlen
Met enkele daden dor Indische Regeering ln
politieke aangelegenheden was de heer Joekes
het niet eens. Haar ingrijpen ten opzichte van
enkele volkomen loyale bladen b.v. ging hem
te ver. Ook aan loyale vceeniglngen worden
soms te strenge eischen gestald. Gehoopt werd.
dat het standpunt, dat ambtenaren In dezen tüd
..de groote zwijgzame" moeten zün. niet In volle
consekwentle zal worden gehandhaafd. Het kan
nuttig zlin. dat dezulken zich uiten als tegen
wicht tegen allerlei andere eenzijdige uitingen,
die snmenhangen met economische belangen.
Opnieuw werd geprotesteerd tegen de wijze
waarop de heer Westerman zich over de Stuw-
heeft uitgelaten. Zün wijze van spreken
m zelf en nadert de kwaad-
ïgae de heer Joekes er aan toe.
Westerman bö interruptie sprak
viseert
tj. v
..liquid i
een politiek, die "mi
Deze groep was geen
ur-genernal en de hoofden
terman maakt zich tot
plaats
ders v
De hi
ie opv
hebben en ln
een onbaatzuchtige politiek Iets an-
-'ven. dat daar tegen In gaat.
betoogde, dat
DE VTSSER 1U|
zet in Indië wortelt in de koloniale Im
perialistische overheersching tn Indonesië: Mos
kou zit daar heelemaal niet achter.
Wie Illegale actie wil voorkomen, moet de
vrije meeningsulting niet te sterk aan banden
leggen. Als men dat ook al in Nederland gaat
doen. gelök de heer Rutgers wil. zal de ketel
met onvermijdelijke zekerheid barsten,
seh'e £ee/ KuPers_J}eeft op zuiver kapltalistl-
pltlt: hö wilde
De heer Westerman ging fel te keer tegen
hen. die „nationaal herstel" van Indonesië
willen. Maai daar wil hjj ze In „de bak" of
naar den Boven-Digoel stoppen. Hü kwalifi
ceert in zön redevoeringen allerlei menschon
en groepen op de meest grove wtizc Dat Is
z Ij n fatsoen Hü is de vertegenwoordiger van
het intellectueele proletariaat der niets-woters,
die er op uit zün de tegenstellingen te ver-
graag het suikerkapltaa!
Indië moet
de schuldei
I'S,
de schulden, die voor anderen, die het exploltee-
ren, gemaakt zün. Het vrüe woord en de vrü*
pers moeten hersteld. De leus: Indonesië los
van Holland, moet werkelükheid worden.
De heer v. KEMPEN (11b.) beschouwde de
rede van den minister als een sterke opluch-
In dezen minister kan de Kamer vol
juwen stellen. Zün helder woord zal ook
Indië een vooi treffelüke Indruk maken,
t van extremistische züde over ma be-
Indië is gezegd, is volkomen onjuist
een redelük beleid.
wind 1: w.
ea onhistorisch. We voe.
dat tedere vergelijking kan doorstaan.
Tegen destructief optreden ln de
uioeten we ons verzetten. Noodig la
wend werk in het belang van Indië.
MINISTER COLIJN AAN HET WOORD
De MINISTER VAN KOLONIËN ging niet
in op beschouwingen, waarover gedachtenwis-
seling practisch volkomen onvruchtbaar Is.
Over de Indische salarisregeling is door een
Indisch ambtenaar in Den Haag overleg ge
pleegd. Er Is gesproken over algemeene be
ginselen. Over de concrete grenzen la niet ge
sproken. Dat hoort in Indië thuis. Mocht blü-
lü angssalarlssen te laag zün.
erhoogd worden. Van kin-
De autoriteit, die
•n
n in ieder geval zün l
dig is meer evenwicht
ieele voortbrenging en die
landbouwer zou
tionale verdragen. Indii
bü leggen; w|j met on:
60 millioen gaarne als
En waar zou Indië mei
naar den wensch van den
allerlei Inti
Indië
i moeten? Die
>k het^loodje
afzetgebied benutten,
zün gnote overproduc-
zoo groot, dat de heele wereld
fen"
Indië thans
ons land op
we niet als beginsel
r Indië gelukkig mee te maken
-3n0 millioen zal nog moeilUk-
nder nieuwe onvoor-
en we voort kunnen
er is uitzicht Dat
_root verschil,
de gedachte van schuldverwerping en
Bcnuiaoverneming is de minister volkomen on
vatbaar.
De garantie voor de Indische schuld, tot wel
ke schuld steeds ln Nederland besloten Is. is de
beste wüze om Indië te steunen. Met de con
versie hebben we bereikt, dat de aflossingen
der leeningen zün verschoven en daardoor mll-
lioenen bespaard kunnen worden.
Het zoolang mogellik gestand doen van ons
woord. Is een kwestie van moraal. Daarom voelt
de minister niets voor de tegenstelling: geld-
treklcende er. arbeidende mensch. die door den
heei v. Poll geipaakt ls.
Voor loyale critlek is de Regeering niet bang
Ambtenaren mogen gerust schrüven. Zü hebben
zich r.atuurlllk van agitatie te onthouden. Nu
ln Indië uiterst rechts en uiterst links botsen,
acht de minister het gewenscht. dat de ambte
naren zich in dezer, tüd van groote spanningen
daar bulten houden.
De autonomie van Indië
maar de bemoeiingen der Kanr
aangelegenheden. Is niet ver
sterk uitgebreid. Dat klopt nl
Wat den algemeenen gang va
daar mag de Kamei
moet niet verlangen, dat de mini
zich onmiddellük uitspreekt. Dat
loopen zün op het
dat gaat niet aan.
De heer FEBER (r.k.) kwam
op de Zr ndlngskwestle. Hü vro
dat de G.G geen discussie en uitspraken d;
over in den Volksraad zal uitlokken.
MINISTER COLIJN Is bereid deze opmerking
onder de aandacht van den G.G. te brengen.
Voor een bevel ls de verhouding tusschen G.G
en minister veel te teer.
De vergadering werd verdaagd tot Dinsdag
middag 1 uur.
grooter ge^worden.
;rleg met en ln Indië. En
Uit Oost-lndie
Uitspraak op 26 Februari a.s.
BATAVIA, 23 Febr. (Aneta.) Het Hoog
Militair Gerechtshof voor Ned.-Indiè ver
vroegde de uitspraak in de zaak van de
muitargroep van de Zeven Provinciën, be-
/l0rZU6fl>fiUM»ltK
HlLVtPHM
type K 78.-
E.G. 85.-
E. 105^
F 125.-
R.R. 185.-
Filiaal in ROTTERDAM:
le PIJNACKERSTRAAT 144, Telefoon 43123
staande uit den korporaal-machinist Bos-
hart c.s. tot 26 Februari.
Van de 77 muiters van de Zeven Provin
ciën, die gisteravond uit Soerabaja alhier
arriveerden, zijn 74 in de Landsgevangenis
te Glodak opgesloten, terwijl zich 3 hunner
op vrije voeten bevinden.
De heele groep staat 26 dezer voor het
Hoog Militair Gerechtshof terecht
Gemengd Nieuws.
DE POSTBUS VAN DE BAKVISCH
Een jongedame van ongeveer zestien jaar
heeft na vertoon van identiteitsbewijzen en
tegen betaling van het verschuldigde reclit
een postbus verkregen. Haar vader is daar
echter niets mee ingenomen, en komt den
postambtenaar vertellen, dat hij aan zijn
dochter, een minderjarige, geen postbus
had mogen verhuren. Hij zegt dan ook, in
zijn hoedanigheid van vader, de postbus
op. De ambtenaar weet echter zeker, dat
hij aan een ieder, dus ook aan een min
derjarige, een postbus kan verhuren en
zegt dat dan ook tegen den vader.
„En toch wil ik niet hebben, dat zij een
postbus heeft, U moet haar beslist als bus
rechthoudster schrappen".
„Neen, mijnheer, zij blijft busrechthoud
ster", zegt de ambtenaar, „maar als U er
zoo tegen is. dat Uw dochter een postbus
heeft, geef haar dan in het vervolg niet
zooveel zakgeld, dan kan zij immers geen
postbus meer krijgen, omdat zij niet kan
betalen!"
Daér had papa niet aan gedacht en ging
ditmaal onder groeten er maar gauw
van door.
ONDER EEN BOOM VERPLETTERD.
Te Hummelo (Gld.) was de 26-jarige on
gehuwde Hoksbergen met nog iemand bezig
met het opladen van gevelde boomen. Bij
het laden was een der boomen op de tram
rails terechtgekomen, kort voor het oogon-
blik, dat een goederentrein uit de richting
Zutphen arriveerde. Toen hij den trein hoor
do naderen, liep de kameraad van Hoks
bergen dezen ter waarschuwing tegemoet.
Ondanks krachtig remmen slaagde de
machinist er echter niet in de tram tijdig
tot stilstand te brengen, zoodat de machine
tegen den boom opreed. Ongelukkigerwijze
stonds Hoksbergen juist aan het andere
einde van den boom, die aan het rollen
ging, met het droevige gevolg, dat Hoks
bergen er onder raakte en vele meters werd
meegesleurd. Zijn lichaam werd daarbij
totaal yennü-kt,
ROFFELRIJMENM
Ons fulianalied
Heft aanmet vuur en vreugde,
Ons Julianalied!
Laat ons den Koning danken
Die al wat leeft gebiedt.
De Kroonprinses, zij leve!
God, spaar Haar voor ons land,
Bescherm Haar met Uw sterke
Uw vaderlijke hand!
Wij heffen naar den hemel
De oude Oranjevaan!
Oranje is ons gegeven
Om fier ons voor te gaan.
In onze Juliana
Herleeft het oud geslacht
Het stamhuis van Nassauwe
Dat Neerland vrijheid bracht.
God, Neerland en Oranje!
Dat blijft door d' eeuwen heen
De kracht van onze eendracht
Want deze drie zijn één.
Eendrachtig gaan wij voorwaarts
En staan wij op de bres
Voor Neerland, voor Oranje
Voor onze Kroonprinses!
(Nadruk verboden.)
LEO LENS
N.B. Van vele zijden vroeg men mij
een Julianalied, om te zingen op de
25ste jaardag van Prinses Juliana,
Hier is er een. De componist Mar,
Egberts heeft het schitterend getoonzet.
Binnenkort verschijnt het met muziek
bij Drukkerij Van Oei te Delft.
SENEFELDER KALENDER.
't Nieuwe jaar begint bijna zijn derda
maand, en nog ontvangen wij een kalender.
Maar voor een mooie als die van de N. V.
Drukkerij Senefelder te Amsterdam is altijd
nog wel een plaatsje te vinden, anders moet
een minder artistiek voorganger maar wat
ruimte maken.
Deze kalender, ontworpen door Stefan
Schlesinger en uitgevoerd in rood en zwart,
maakt in zijn frissche tinten een voornamen
indruk.
ln verband met het feit, dat het a.s. 26
Febr. 100 jaar geleden zal zijn. dat Aioys
Senelelder, de uitvinder van de steendruk
kunst, overleed, zijn bij dezen kalender go-
voegd een drietal reproducties, naar dooc
Aloys Senefelder zelf op steen geteekendo
litho's.
inzonderheid bij minnaars der edele typo«
grafie zal een en ander zeer welkom zijn.
doodelijke val.
Te Almkerk viel de heer A. Jonkers zoo
danig. dat hij in het ziekenhuis te Breda
moect worden opgenomen. Thans is de heer
J. aan de geyolgen arariodfta.
